Introductie in Wet open overheid + inkijkje proeftuinenJeroen JonkersProjectleider Proeftuinen Wet open overheid

13 februari 2020

Wijzigingswet Wet open overheid (Woo)

• Initiatiefwet Tweede Kamer gericht op bevorderen transparant bestuur door actieve openbaarheid (geen belemmering 14 dagen; overig na 5 jaar)

• Hoge kosten door verplichting online register en bestuurlijk ongewenst door te ruime scope (beleidsintimiteit/intern beraad)

• Impactanalyses ABD Topconsult: uitvoering kost miljarden

• Wijzigingswet: betaalbaar en uitvoerbaar door beperking scope, schrappen online register en fasering

Doel Wet open overheid:

• Ervoor zorgen dat overheidsinformatie beter vindbaar, uitwisselbaar, eenvoudig te ontsluiten en goed te archiveren is.

• Elf categorieën1 Wet- & regelgeving � wetten en andere algemeen verbindende voorschriften

� overige besluiten van algemene strekking � ontwerpen van wetten, andere algemeen verbindende voorschriften en overige besluiten van algemene strekking waarover een extern advies is gevraagd

2 Organisatiegegevens � inzicht in de organisatie en werkwijze van het bestuursorgaan, waaronder de taken en bevoegdheden van de organisatieonderdelen � de bereikbaarheid van de organisatie en haar onderdelen en de wijze waarop een verzoek om informatie kan worden ingediend

3 Raadstukken � Vergaderstukken en verslagen van de Kamers en de verenigde vergadering der Staten-Generaal en hun commissies, provinciale staten, gemeenteraden en algemene besturen van waterschappen, en hun commissies, inclusief ter behandeling ingekomen stukken

4 Bestuursstukken � agenda’s, besluiten en besluitenlijsten van vergaderingen van de ministerraad, gedeputeerde staten, colleges van burgemeester en wethouders en dagelijkse besturen van waterschappen.

5 Stukken van adviescolleges

� adviezen van adviescolleges of -commissies, alsmede de adviesaanvragen en –voorstellen

6 Convenanten � convenanten, beleidsovereenkomsten en andere soortgelijke afspraken van de organisatie met een of meer wederpartijen

7 Jaarplannen en -verslagen

� jaarplannen en jaarverslagen van bestuursorganen inzake de voorgenomen uitvoering van de taak of verantwoording van die uitvoering. Jaarplannen inclusief begroting. Alleen het jaarplan en jaarverslag van de organisatie als geheel valt onder de verplichting

8 Wob-verzoeken � de inhoud van de schriftelijke ´Wob´ verzoeken , van de schriftelijke beslissingen op die verzoeken en, behoudens bij gehele afwijzingen, de daarbij verstrekte informatie

9 Onderzoeken op verzoek van een bestuursorgaan ambtelijk of extern opgestelde voornamelijk uit feitelijk materiaal bestaande onderzoeken:

1°. naar de wijze van functioneren van de eigen organisatie;2°. ter voorbereiding of evaluatie van beleid, inclusief uitvoering, naleving en

handhaving;

10 Beschikkingen � Beschikkingen behoudens uitzonderingen

11 Klachten � Schriftelijke oordelen in klachtprocedures over gedragingen van de organisatie

Wat wordt al vrijwillig openbaar gemaakt in gemeenten? (rapport feb. 2018)

HOOFDSTUK 6 DIGITALE INFORMATIEHUISHOUDING

- Artikel 6.1: Het bestuursorgaan treft maatregelen ten behoeve van het duurzaam toegankelijk maken van de digitale documenten, bedoeld in artikel 2.4, eerste lid.

- MvT: In artikel 2.4, eerste lid, Woo is artikel 3 van de Archiefwet 1995 als uitgangspunt herhaald. In artikel 6.1 is geëxpliciteerd dat bestuursorganen maatregelen treffen ten behoeve van het duurzaam toegankelijk maken van digitale documenten die zij ontvangen, vervaardigen of anderszins onder zich hebben.

• Artikel 6.3 Tijdelijk adviescollege informatiehuishouding

• 1. Er is een Tijdelijk adviescollege informatiehuishouding.

• 2. Het college bereidt de rapportage, bedoeld in artikel 6.2, derde lid, voor en adviseert over aanpassing van het meerjarenplan.

• 3. Het college bestaat uit een voorzitter en ten hoogste vier andere leden.

Eén keer ontwikkelen, 355 keer gebruiken

VNG werkt o.a. aan:• Door WOO veroorzaakte aanpassingen in de architectuur en

standaarden doorvoeren. Denk aan Gemma, Common ground, TMLO, etc. We kunnen meer doen met open standaarden.

• Voorbereiden mogelijkheid voor gemeenten om aan te sluiten op de landelijke publicatievoorziening PLOOI.

• Overleg met de leveranciers.

• Zes proeftuinen met de volgende thema’s:

• Actieve openbaarmaking• Aansluiten bij Platform Openbare Overheidsinformatie (PLOOI) van het

Kennis- en Exploitatiecentrum voor Officiële Overheidspublicaties (KOOP)

• Vervroegde overbrenging in de praktijk• Inpassen applicaties openbaarmaking binnen de gemeentelijke

architectuur • Duurzame toegankelijkheid en openbaarheid met ‘archiving/open by

design’ • Informatiehuishouding op orde

Proeftuin actieve openbaarmakingProduct/dienst: Wordt opgepakt door: Projectkaart:Lijst met smart KPI’s om effect te meten (incl. nul-meting en gericht op inwoners)

Robert en Sander (Teylingen) en Donovan (Utrecht), Sofie/Dominique (Amsterdam)

https://forum.vng.nl/do/document?id=1996284-646f63756d656e74

Animatie-film : Wat is de Woo? Emiel (Den Haag) en Dorien (Rotterdam) https://forum.vng.nl/do/document?id=1991065-646f63756d656e74

Ambassadeur (benoemen/ presentatie voor bestuurders / ‘roadshow’)

Juliette (VNG) , Yolanda (Zaanstad) https://forum.vng.nl/do/document?id=2000764-646f63756d656e74

Implementatieplan Woo (basis/medium/plus) Dorien (Rotterdam), Kim/Nienke (Druten-Wijchen), Robin (Amersfoort) en Willeke(VNG)

https://forum.vng.nl/do/document?id=1991104-646f63756d656e74

0-meetintrument om 11 categorieën vast te stellen

Bart, Jitske en Chantal (Amersfoort), Annet (RDDI), Susan/Henk (Hengelo)

https://forum.vng.nl/do/document?id=2014424-646f63756d656e74

Rol/taakomschrijvingen tbv implementatie Woo (wie doet wat in het Woo-proces)

Gea (Stichtse Vecht), Jeanet (Raalte), Wim (de fryske marren)

https://forum.vng.nl/do/document?id=2013264-646f63756d656e74

Definitie van 11 categorieën + criteria tot implementatie

Jolanda en Marieke (Gennep), Tessa (Hof van Twente)

https://forum.vng.nl/do/document?id=2000864-646f63756d656e74

Proeftuin aansluiting op PLOOI

• Vijf gemeentes die aansluiten voor 1/7/2020: Buren, Rotterdam, Utrecht, Sudwestfryslan en Tilburg

Proeftuin archive/open by designProduct/dienst: Wordt opgepakt door:Overzicht van bondgenoten (rollen/verantwoordelijkheden)- Ook tav ketenpartners

Nadia (Sittard-Geleen), Rens (Amsterdam), Emiel (Den Haag), Jan (Bodegraven-Reeuwijk), Stefan (Breda)

Definitie van ‘archive by design- En uitleg- Doelgroep: inhoudelijk betrokkenen van design- Tips om toe te passen- Template om ‘by design’ te werken

Monique (SED), Annemieke (Lochem), Paul (Krimpen ad Ijssel), Ed (Peel en Maas)

Regionale bijeenkomsten om ervaringen te delen / webinar / interview

Jermaine (Woensdrecht), Herman (Zaanstad), Guido Enthoven (RDDI), Leonie (Heerenveen)

Voorbeelden van visie/ governance / beleid / archive by design-implementaties (incl. redactie / moderatie)

Kees (VNG), Camiel (Reusel-de Mierden), Wilma (omgevingsdienst IJmond)

Proeftuin applicaties binnen architectuur

Product/dienst: Wordt opgepakt door:

Implementatieplan van CommonGround tbv Woo Wijnand (Oosterhout), Wim (de fryskemarren), Jeroen (VNG)

Architectuur-procesplaat tbv de Woo(levenscyclus informatie-object) (incl. koppeling met wettenkaart)Laurens en Frank (Schiedam), Rita (Noord-Brabant), Gerard (Noord-Oostpolder),Ivo (VNG)

Proeftuin informatiehuishouding op ordeProduct/dienst: Wordt opgepakt door:

Informatiebeheerplan (waar staat wat?) Niels (Den Bosch), Marian/Jolanda (Heerenveen), Michel (Oss)

Rol/taakverdeling op terrein van i (o.a. governance)

Sjoerd/Dennis (Amsterdam), Wilma (Alkmaar), Jaap (Breda)

Overzicht belangrijkste normen tav ‘informatie op orde’(incl. wijze van monitoring, zoals bijvoorbeeld wsjg.nl)

Dexter (Noaberkracht), Kees (VNG), Jaap (Hof van Twente), John (Wierden), Korald (VNG), Yvonne (Zwolle)

Opleiding/toolkit voor ambtenaren (mbt Woo, data, informatiebeheer)

Jack (Borsele), Lianne (Groningen)

Infographic informatiebeheer Herman (Venlo), Lisanne (Venlo), Merel (Waddinxveen)

Overzicht van manieren om informatiehuishouding in kaart te brengen (incl. toepassing)

Hilona / Janine / Kitty (Westerwolde), Peter (Leiden), Karin (Alkmaar)

Proeftuin vervroegde overbrenging

Op te stellen producten/diensten Uitvoering door:

Lijst van zaaktypes/processen wanneer wat vervroegd overgebracht kan worden (onder welke voorwaarden; in relatie tot de selectielijst)

Toos (Peel en Maas); Richard (Amsterdam); Emmelien (Woensdrecht)

Business Case : voor- en nadelen van vervroegd overbrengen (incl. mogelijkheid tot uitplaatsen

Michiel (Utrecht) en Anette (Gemert-Bakel)

Voorstel over rol/taak archiefinstelling (als gevolg van Woo) (verschillende varianten)

Henry (Purmerend) en Michael en Sigfried (Streekarchief Midden-Holland)

• Wat kan je als gemeente nu al doen?

• Zoek uit: Wie is per informatiecategorie verantwoordelijk, zoek elkaar op en breng processen in kaart.

• Breng in kaart wat al gepubliceerd wordt (via welk kanaal, welke afspraken)

• Stel een ambitie-document op ten aanzien van transparantie• Zorg dat de Woo in jaarplannen een plaats krijgt en begin met

bewustwording

Planning:

Voorjaar 2020:

- Vaststellen meerjarig implementatieplan voor gemeenten (VNG)- Internetconsultatie Archiefwet

Najaar 2020- Start behandeling Woo in parlement

1 januari 2021De Wet elektronische publicaties (Wep) wordt van kracht

• Jeroen.jonkers@vng.nl06 1401 6061

• https://forum.vng.nl• ‘marktplaats WOO & Duurzaam

Toegankelijk Op Orde’