Pilletjes, spuitjes, drankjes, zalfjes en pufjes

…

na een harttransplantatie

J. Vanhaecke

13-3-2010

13-3-2010

… een steekproef

gemiddeld

8 soorten medicatie (3 tot 14 !)

13 eenheden medicatie (6 tot 30 !)

verdeeld over 2 of 3 innames (2 tot 5)

13-3-2010

Evolutie van de levensverwachtingbij de geboorte

in België

bron: NIS13-3-2010

Waarom is na transplantatie onderhoudsmedicatie nodig ?

Verhinderen van afstoting

maar ook: bijsturen en/of voorkómen van neveneffecten

niet-gerelateerde problemen (vooraf bestaand of nieuw)

13-3-2010

Welke ‘afweer-onderdrukkende’ medicatie ?

verschillende categorieën

CNI’s antimetabolieten cortisone PSI’s

Neoral® Imuran® Medrol® Certican® (cyclosporine) (azathioprine) (methylprednisolone)

(everolimus)

Prograft® CellCept®Rapamun®

(tacrolimus) (mycofenolaat mofetil) (sirolimus)

13-3-2010

Waarom krijgt niet iedereen hetzelfde ?

sommigen hebben een ‘heviger’ afweersysteem dan anderen

er zijn verschillen in de gevoeligheid aan nevenwerkingen

verschillen in de opname van geneesmiddelen uit het maagdarmstelsel

soort en dosis van medicatie wordt geïndividualiseerd

13-3-2010

Typisch schema van geneesmiddelen

Neoral® of Prograft® (2x/d)Imuran® (1x/d) of CellCept® (2x/d)Medrol® (1x/d, af te bouwen en evt. te stoppen)

Nilstat® mondspoelingen ged. eerste 3 maandmaagbeschermer ged. eerste 3 maand

Bactrim F® (1 week/maand, eerste 6 maand)

Valcyte® (eerste 3 maand, niet iedereen)

cholesterolremmer

middel(en) tegen hoge bloeddruk

13-3-2010

Welke zijn de belangrijkste nevenwerkingen ?

Neoral® en Prograft®:nierfunctie

CellCept®:ongemakken in de buik

cortisone:dunne huid, suiker,

osteoporose, cataract

Certican®:aften in de mond, te weinig

witte en/of rode bloedcellen

13-3-2010

Vuistregels die belangrijk blijven

Blijf zeer stipt omtrent de juiste dosis en de juiste tijd (ook al ben je meer dan 10 jaar getransplanteerd, en ook al past het niet precies in dat avondje uit …)

Geen toevoegingen of weglatingen uit het medicatieschema zonder eerst te informeren

Diarree is niet banaal

13-3-2010

Zijn er nieuwe ontwikkelingen te verwachten ?

Haalbaar:– nieuwe formuleringen: Advagraf®– nieuwe medicatie: Certican®, … ?– nieuwe schema’s, vb ‘sequentiële’ medicatie– nieuwe monitoring-methodes

– betere hartpompen

Veel verder af:– tolerantie– xenotransplantatie – stamceltherapie

Onhaalbaar:– ideale pil, ideale pomp, volmaakte preventie van hartziekten,

het eeuwig leven

13-3-2010

13-3-2010

patiënten in opvolgingpatiënten in opvolging

0

50

100

150

200

250

300

350

'87 '89 '91 '93 '95 '97 '99 '01 '03 '05 '07 '09

n

onderhoudsimmuunsuppressievan de patiënten in opvolging

13-3-2010

13-3-2010

immuunsuppressie zonder cortisone

0

10

20

30

40

50

60

70

6 m 1 j 2 j 5 j 10 j laatst

'88- '99

'00- '09

%

13-3-2010

totaal serum cholesterol na HTx

0

50

100

150

200

250

300

'89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

tot. chol.

statinegebruik

mg/dL %

13-3-2010

hoge bloeddruk na HTx

0

10

20

30

40

50

60

70

80

'92 '94 '96 '98 '00 '02 '04 '06 '08

patiënten met een gemiddelde 24u BD 135/85 mmHg

%

13-3-2010

patiëntenoverlevingpatiëntenoverleving

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

jaren

%

91918686

7373

52

the expert help of H. Ector, MD, PhD is gratefully acknowledged

13-3-2010

patiëntenoverlevingpatiëntenoverleving

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Leuven

ISHLT

%%

jarenjaren

the expert help of H. Ector, MD, PhD is gratefully acknowledged

13-3-2010