petrusdondersschool-live-3e11a8fbab8d4b-5fd5829.divio …… · Web viewVoor: groep 3 38 Voor:...
Transcript of petrusdondersschool-live-3e11a8fbab8d4b-5fd5829.divio …… · Web viewVoor: groep 3 38 Voor:...
1
Taalbeleidsplan2018-2022
Geschreven door Melissa Sewalt.
Inhoudsopgave: Basisinformatie: 4
Adresgegevens 4
Het schoolbestuur 4
Huidige situatie op de Petrus Dondersschool: 4
Taalonderwijs op de Petrus Dondersschool: 5
Verbetertraject. 5
De visie en missie van onze school 6
Leerlingpopulatie: 7
Leerkracht enquête en leerkrachtvariabelen: 8
Inventarisatie leerkrachtvariabelen A: algemene vaardigheden 8
Inventarisatie leerkrachtvariabelen B: taalonderwijs vaardigheden. 12
Inventarisatie leerkrachtvariabelen C: taalonderwijs kennis 16
Leerkrachtvariabelen onderdeel D: implementatie nieuwe methode (groep 4 t/m 8) 18
Data analyse: 22
Taal voor kleuters 22
Begrijpend lezen: 24
Begrijpend luisteren: 26
Spelling: 27
Werkwoordspelling: 30
Technisch lezen DMT: 32
Woordenschat: 34
Matrix materialen en methoden m.b.t. Taalonderwijs 36
Voor: kleutergroepen. 36
Voor: groep 3 38
Voor: groep 4 t/m 8 40
Overzicht alle actiepunten: 44
Prioritering actiepunten: 47
Hoge prioriteit (schooljaar 2018- 2019): 47
Gemiddelde prioriteit (schooljaar 2019-2020) 48
Lage prioriteit (schooljaar 2020-2021) 48
Plan van aanpak schooljaar 2018-2019: 49
Bijlages: 54
2
Basisinformatie: AdresgegevensDe Petrus Dondersschool is gelegen in de Haagse wijk Vrederust. Het adres van de school is:
Basisschool Petrus DondersAmbachtsgaarde 52542 ED Den HaagTel. 070-3671214
Het schoolbestuurDe Petrus Dondersschool maakt onderdeel uit van:
Laurentius StichtingBurgemeestersrand 592625 NV DelftTel. 015-2511440
Huidige situatie op de Petrus Dondersschool:De Petrus Dondersschool is een school in de wijk “Vrederust” in Den Haag. Er zitten ongeveer 250 leerlingen verdeeld over 11 groepen en vormt samen met de peuterspeelzaal “De Peutergaarde” een voor- en vroegschool. Op school werken ongeveer 25 collega’s die met elkaar een enthousiast en gedreven team vormen. De school hecht veel waarde aan een veilig schoolklimaat. Er wordt gebruik gemaakt van de sociaal- emotionele methode “De Vreedzame School”. De Petrus Donders neemt deel aan verbeteringstrajecten (VVE en LKP) vanuit de gemeente Den Haag.Daarnaast vormt de Petrus Dondersschool samen met de Erasmusschool een koppel als Brede Buurtschool. Wij werken op school met het LeerKansenProfiel waarin leerlingen zes uur per week extra, een divers aanbod aan vaardigheden krijgen aangeboden door vakleerkrachten. Deze vakken bestaan uit muziek, dans, drama, koken, creatief en wetenschap & techniek.
3
Taalonderwijs op de Petrus Dondersschool: De Nederlandse taal staat gedurende de gehele schoolperiode centraal. We beginnen hier al aan, wanneer de kinderen in de peuterspeelzaal komen. Zowel daar als in de kleutergroepen werken we door middel van het Voorschoolproject met “Piramide” aan de ontwikkeling van de taal. In groep 3 start het leesproces. We maken daarbij gebruik van de methode “Veilig Leren Lezen”. Na het aanvankelijke leesproces in groep 3 wordt in groep 4 verder gegaan met de methode “Taal Actief 4 ”. In het schooljaar 2017-2018 zijn we voor het eerst in de groepen 4 t/m 8 met deze methode gestart. Tijdens de lessen komen allerlei aspecten van de Nederlandse taal zoals taalbeschouwing, spreken en luisteren, schrijven en woordenschat aan de orde. Veel aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van de woordenschat en de spelling. Vanaf halverwege groep 6 wordt er ook extra aandacht besteed aan werkwoordspelling en in de groepen 7 en 8 aan Engels.
Bij Nederlandse taal hoort ook lezen. Hierbij maken we een onderscheid tussen technisch lezen en begrijpend / studerend lezen. Onder technisch lezen verstaan we, dat de kinderen leren vlot en melodieus te lezen. Hiervoor gebruiken we de methode Estafette en de RALFI methode. RALFI wordt ingezet in klassen waar het leesniveau zwak is. Voor begrijpend / studerend lezen maken we gebruik van de methode Nieuwsbegrip en het Cito hulpboek. Daarnaast werkt groep 5 tot en met 8 ook aan studievaardigheden met de methode Blits. Tijdens de lessen leren de kinderen manieren om teksten beter te leren begrijpen en manieren om te studeren.
Voor veel van onze leerlingen is de Nederlandse taal niet de moedertaal. Veelal spreken ze in hun thuissituatie een andere taal. Hierdoor blijven deze leerlingen vaak problemen ondervinden met de Nederlandse taal. Binnen onze school proberen we hieraan extra aandacht te besteden, in de groepen 1 t/m 4 wordt gewerkt met onderdelen van de methodiek Zien is Snappen, die werkt aan zinsbouw, vormleer en klankleer. Voor woordenschat werken we in groep 1 t/m 3, sinds halverwege het schooljaar 2016-2017, met de methode LOGO3000.
We hebben in de afgelopen jaren het onderwijs in de Nederlandse taal verder ontwikkeld. We besteden veel aandacht aan de ontwikkeling van de woordenschat, het begrijpend luisteren en technisch lezen.We hebben een taalcoördinator die tijd vrij geroosterd krijgt om te zorgen voor een goede doorgaande lijn en het borgen van de nieuwe ontwikkelingen. Vanaf het schooljaar2018-2019 zal er ook een leescoördinator worden aangesteld.
Verbetertraject.
In het schooljaar 2017-2018 zijn we begonnen met een verbetertraject ondersteunt door het HCO om het leren van de leerlingen zichtbaar te maken en het lerende kind centraal te stellen. In de klassen maken we dit zichtbaar met bijvoorbeeld de doelen van de dag en stellen we succescriteria op waar de leerlingen aan werken. Zo willen we de leerlingen ook eigenaar maken van hun eigen leerontwikkeling. Binnen dit traject richten we ons het eerste jaar op het taalonderwijs. Het plan van aanpak kunt u vinden in de bijlagen. Volgend schooljaar zullen we dit verder uit gaan diepen o.a. in de vorm van blokanalyses.
4
De visie en missie van onze schoolOp de Petrus Dondersschool mag je zijn wie je bent om te groeien in je talent!
Visie In een veilige leeromgeving willen we kinderen met plezier en met een actieve
betrokkenheid hun talenten en vaardigheden laten ontdekken en ontwikkelen Wij leren kinderen elkaar te accepteren, respecteren en te helpen ontwikkelen tot
zelfstandige wereldburgers
MissieIk zie op de PD leerlingen die:
- Met plezier naar school gaan- Actief betrokken zijn- Samenwerken- Zich veilig voelen- Gemotiveerd zijn- Een onderzoekende houding hebben- Kritisch denken en kijken- Vriendschappen kunnen sluiten- Conflicten kunnen oplossen
Ik zie op de PD leerkrachten die:- Plezier in hun werk hebben- Handelen in het belang van de leerlingen- Gebruik maken van coöperatieve werkvormen- Doelgericht in de klas werken- De leerstof in een betekenisvolle context zetten- Een open houding hebben voor inbreng van de kinderen- In staat zijn om op verschillende niveaus les te kunnen geven- Het voorbeeld geven en zijn- Hun kennis en ervaringen delen- Een onderzoekende houding hebben om zich te ontwikkelen- Aandacht geven aan de leerlingen, ouders en collega’s
Ik zie op de PD ouders die:- Hun kind met plezier naar school brengen- Interesse tonen in de ontwikkeling van hun kind- Vertrouwen hebben in de school- Zich begrepen en gehoord voelen- Meedenken met de school en actief betrokken zijn
Kernwaarden van de school:
- Plezier - Doelgericht- Groei - Enthousiasme- Betrokkenheid - Oplossingsgericht - Eigenaarschap - Veiligheid
5
Leerlingpopulatie:
De school staat in het multiculturele stadsdeel Escamp in de wijk Vrederust. Vroeger was deze wijk een krachtwijk met veel sociale woningen. Men is begonnen om in deze wijk meer koopwoningen aan te bieden om het sociaal-maatschappelijk niveau omhoog te halen. De school heeft een gemengd publiek. De meerderheid is van Marokkaanse of Turkse afkomst. Een ander groot gedeelte van de leerlingen is afkomstig uit Oost-Europa waaronder een groot aantal Polen en een kleiner aantal Bulgaren en Roemenen. Daarnaast hebben we natuurlijk ook nog Antilliaanse, Hindoestaanse en Nederlandse kinderen.
De meeste ouders hebben minimaal 2 jaar Voortgezet onderwijs gehad en eventueel een hogere opleiding genoten. Maar we hebben ook leerlingen op school met ouders die alleen basisonderwijs hebben gevolgd. Hierdoor hebben 17% van de leerlingen een leerlinggewicht van 1,2. Daarnaast heeft 7,6% een leerlinggewicht van 0,30.
Er wordt verwacht dat de populatie de komende jaren zal stijgen. Dit vanwege nieuwbouwwijken in de nabije omgeving van de school. Onze toeloop van kleuters is boven gemiddeld. Waardoor we elk jaar zeker met 3 kleuterklassen kunnen starten en na de kerstvakantie een instroomgroep.
In het schooljaar 2017-2018 hebben we op de Petrus Dondersschool 12 groepen met een totaal aantal leerlingen van ongeveer 260. De verdeling van de leerlingen over de groepen in het jaar 2017-2018 is als volgt:
Groep 1/2a: 22 leerlingen
Groep 1/2b: 22 leerlingen
Groep 1/2c: 24 leerlingen
Groep 1/2d: 23 leerlingen
Groep 3: 23 leerlingen
Groep 4a: 14 leerlingen
Groep 4b: 16 leerlingen
Groep 5: 24 leerlingen
Groep 5/6: totaal 20 leerlingen waarvan groep 5: 14 en groep 6: 6
Groep 6: 21 leerlingen
Groep 7: 22 leerlingen
Groep 8: 28 leerlingen.
6
Leerkracht enquête en leerkrachtvariabelen:
In december 2017 is er onder alle 18 leerkrachten binnen ons team een enquête afgenomen. In deze enquête stonden vragen over vaardigheden in het algemeen, vaardigheden gericht op taalonderwijs en de kennis over het taalonderwijs. En voor de bovenbouw een apart onderdeel over de implementatie van de methode Taal actief 4.
Van de 18 leerkrachten hebben 16 leerkrachten de enquête ingevuld. De enquête is anoniem afgenomen. Binnen ons team werken twee leerkrachten die nog bezig zijn met de PABO.
Algemene conclusie:Het valt op dat er bij veel vragen voor een groot gedeelte +/- is ingevuld. Bij navraag binnen het team kwam naar voren dat +/- vooral is opgevat als gemiddeld. Het gaat goed, maar kan altijd beter. Sommige leerkrachten gaven aan +/- als “weet ik niet” geïnterpreteerd te hebben. Zie hieronder de resultaten van de enquête met de conclusies en actiepunten.
7
Inventarisatie leerkrachtvariabelen A: algemene vaardigheden.
8
9
10
Conclusie: De algemene vaardigheden worden over het algemeen voor een groot deel met +/- ingevuld. Het samenwerken in de klas wordt door 75% met een + ingevuld. Ook reflecteert iets meer dan 50% van de leerkrachten op hun eigen werk. Ongeveer 33% van de leerkrachten geven aan voldoende kennis te hebben van de toets middelen en registratiesystemen. Opvallend is dat bij 56% van de leerkrachten de organisatie in de groep als +/- wordt gewaardeerd. Bij navraag geven de leerkrachten aan dat de organisatie in de groep voldoende is, maar altijd nog beter kan. Het valt me daarnaast ook op dat er bij minder dan de helft in de groepen in kleine groepjes wordt gewerkt. Het geven en krijgen van feedback valt mij ook erg op. 31% van de leerkrachten geeft aan goed feedback te kunnen geven op het werk van de leerlingen. Daarnaast vragen 12,5% van de leerkrachten feedback aan de leerlingen terug. Bij navraag blijkt dat veel leerkrachten weten hoe ze feedback moeten geven, maar dat het nog niet structureel gebeurd. De +/- moet hier geïnterpreteerd worden als “gebeurt niet altijd”. De leerkrachten geven aan tegen tijdgebrek aan te lopen. 50% van de leerkrachten kunnen doelen formuleren op kindniveau. En ongeveer 70% van de leerkrachten kan het DIM goed toepassen in de lessen. In het verbetertraject waar we nu mee bezig zijn ligt de focus ook op het stellen van doelen op kindniveau en succescriteria. En het werken binnen het EDI model.
Actiepunt: - In een bouw of teamoverleg de roosters goed bekijken en kijken waar we tijdwinst
kunnen behalen, zodat feedback niet wordt ondergeschoven.
Actiepunten vanuit het verbetertraject: - Trainingen en workshops DIM en effectieve instructie voor het team, waarbij de
verbinding met het “lerende kind “ centraal staat met (eventuele) koppeling naar de NT2-didactiek.
- Onder leiding van de taalcoördinator de leertijd, het aanbod, het handelen van de leerkracht en organisatie in de klas goed afstemmen op het lerende kind d.m.v. observaties vanuit Instructional Leaders.
11
Inventarisatie leerkrachtvariabelen B: taalonderwijs vaardigheden.
12
13
14
Conclusies: Op veel vragen wordt met +/- geantwoord in deze categorie. Zie algemene conclusie. Het valt mij op dat 62,5% +/- heeft ingevuld op de vragen 14 en 16. Werken met groepsplannen zal de komende jaren ook gaan veranderen. Deze punten zullen worden opgepakt binnen ons verbetertraject. Op de vragen over aanvullende materialen voor zwakkere en sterkere leerlingen wordt door 31% van de leerkrachten onvoldoende ingevuld. Leerkrachten geven bij navraag op deze resultaten aan dat de meerderheid niet op de hoogte is van de aanwezige materialen op school. Kleuterleerkrachten vragen zich af of er ook extra materiaal voor de kleuters is, zowel voor de sterke als de zwakke leerlingen. Op vraag 18 wordt met 50% +/- ingevuld. En op vraag 19 door 33% +/- ingevuld. Ook de organisatie voor instructie voor zwakkere en sterkere leerlingen wordt voor een groot deel met onvoldoende/matig ingevuld. Bij navraag in het team blijkt dat leerkrachten aangeven dat moeilijk gedrag in de klas de resultaten in deze enquête kan beïnvloeden. Daarnaast geven ze aan dat het rooster erg vol zit, waardoor (extra) tijd voor instructie, zowel voor de sterkere als de zwakkere leerlingen niet altijd haalbaar is. Positief is dat door 70% van de leerkrachten de lesdoelen op kindniveau worden verduidelijkt bij aanvang van de lessen. Het evalueren van de lesdoelen is daarentegen door 69% als +/- ingevuld. Het maken van clusters van woordenschat is door een groot deel met +/- ingevuld. Dit kan komen doordat de leerkrachten daarvan pas kort geleden informatie over hebben gekregen. Vraag 28 over succescriteria wordt voor 1/3 ingevuld met n.v.t. Dit zijn de onderbouw leerkrachten die niet met Taal Actief 4 werken.
Actiepunten: - Inzicht krijgen in beschikbare (aanvullende) materialen voor zwakke en sterke
leerlingen die op school aanwezig zijn en dit delen in het team.- Bespreken hoe je je onderwijstijd effectief kan inrichten zodat er instructietijd vrij
komt voor zwakke en sterke leerlingen. - Woordenschatonderwijs en de koppeling naar andere zaakvakken borgen.
Actiepunten vanuit het verbetertraject: - Invoeren van een groepsoverzicht met didactisch werkplan.- Een studiemoment voor het team waarin vaardigheden centraal komen te staan wat
betreft differentiatie in leertijd om richting zelfsturende leerlingen te komen.- Inzet van Zien is Snappen en de stappen van de NT2-didactiek om het NT2-onderwijs te
versterken.
15
Inventarisatie leerkrachtvariabelen C: taalonderwijs kennis.
16
17
Conclusies: Opvallend in dit onderdeel is dat veel vragen met een hoog percentage – of +/- is ingevuld. 44% van de leerkrachten heeft de afgelopen 3 jaar een cursus gevolgd op het gebied van taal. 56% van de leerkrachten geeft aan voldoende kennis op het gebied van de verschillende taaldomeinen te hebben en 31% goed op de hoogte hiervan te zijn. 31% van de leerkrachten hebben geen kennis op het gebied van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van lezen en taal. 44% van de leerkrachten hebben geen kennis over nieuwe inzichten en werkwijzen bij beginnende en gevorderde geletterdheid. Op alle vragen in dit onderdeel wordt voor een groot deel geantwoord met +/-. Leerkrachten geven bij navraag aan vooral op de hoogte te zijn van hun eigen bouw specifieke kennis. De meesten geven aan graag meer informatie te willen krijgen op het gebied van lezen en dyslexie. Het vergroten van de kennis is dus een groot aandachtspunt binnen ons team.
Actiepunten:- Vergroten van de kennis en nieuwe ontwikkelingen/inzichten op het gebied van taal
door middel van het delen van de kennis die het team in huis heeft en door middel van collegiale consultaties.
Leerkrachtvariabelen onderdeel D: implementatie nieuwe methode (groep 4 t/m 8)
18
Conclusie: 5 leerkrachten geven bij deze vragen n.v.t. aan. Dit zijn waarschijnlijk de onderbouw leerkrachten. De bovenbouw geeft aan dat het werken met de nieuwe methode voldoende tot goed gaat. Actiepunt: nieuwe methode implementeren, afspraken maken en borgen.
Overige vragen: 42. welke taalcursussen zijn er de afgelopen 3 jaar gevolgd:- Lees en schrijf je wijs groep 3- De bovenkamer.- Aanvankelijk en technisch lezen (groep 3)
43. Waarover zou je graag nog willen leren m.b.t. taal?- Inzichten en werkwijzen bij beginnende geletterdheid- Leesmotivatie vergroten bij kinderen met een laagleesniveau in de bovenbouw. - Wat voor extra materialen je kan inzetten voor taalzwakkere leerlingen.- Repertoire uitbreiden van werkvormen.- Hoe ik het beste kan modellen en welke manier ik het beste voor ieder kind in kan
zetten.- Meer informatie over spellingonderwijs- Taal bij NT2 leerlingen, specifiek bij kleuters.- Wat doe je bij kinderen die geen Nederlands spreken.- Nieuwsbegrip XL- Woordenschat - Dyslexie , leesbevordering en begrijpend lezen.- Passend werk bij niveauverschillen.
44. Waar loop je met de nieuwe taalmethode tegenaan?- De leerlingen hebben veel moeite met woordsoorten benoemen. Vaak is er per succescriteria maar 1 les. De les daarna heeft direct een ander doel. Het komt pas weer aan bod tijdens de toets. Als leerkracht moet je dus heel goed in de gaten houden om soms dingen nog eens te herhalen of nog eens te benoemen. De schrijf/spreek lessen redden de kinderen niet binnen de tijd. De toetsen zijn streng. - De leerlingen hebben veel moeite met de schrijflessen waarbij ze de schrijfhulp moeten invullen. Dit wordt vaak onvoldoende gemaakt. - Afmaakdag (herhaling) vind ik moeilijk om in te richten. Ik wil me meer gaan verdiepen in ontwerpen die ik kan gebruiken bij de invulling van de lessen. - Koppeling van de lessen met de opgestelde succescriteria.- Er zit een groot gat bij de kennis van de leerlingen omdat de moeilijkheidsgraad van deze methode hoger is. Ik vind de toetsen summier, er moeten 3 zinnen worden ingevuld om te checken of de leerlingen het beheersen. Ook vind ik de normering daarin niet helemaal eerlijk. Een hele zin fout rekenen als er 1 foutje in zit.- Ik ben niet toegekomen aan het inzetten van de plusboeken. - Het is erg wennen, vooral de administratie schijnt heel veel werk te zijn. Het geven van de lessen lukt, maar niet altijd binnen de gestelde tijd. De schrijfopdrachten zijn vaak ook nog erg lastig.
19
- Leerlingen vinden bepaalde onderdelen nog erg lastig. Hoe maak ik het inzichtelijk/ duidelijk voor de leerlingen.-Lessen in de combinatieklas nog lastig m.b.t. tijd en verlengde instructie. Leerlingen vinden de spreek-, schrijf- en luisterlessen lastig. De moeilijkheidsgraad van de lessen vanwege een gat aan kennis tussen oude en nieuwe methode.
Overige opmerkingen:- Ik vind een aantal vragen lastig te beantwoorden als het gaat om lesgeven in de
onderbouw.
- Ik merk dat het leesniveau in onze klas erg laag is. Veel kinderen lopen een jaar achter op Avi niveau. Hierdoor lopen ze ook bij andere vakken vaak vast. Taaltoets 1,2 en 3 zijn voorgelezen. Wat lees je wel voor en wat moeten ze echt zelf lezen? Zijn daar afspraken over?
- Nieuwe methode is een hele verbetering en geeft meer houvast in het geven van goed taalonderwijs.
- Ik zou graag in de middenbouw willen kijken hoe de werkvormen worden ingezet tijdens taal. En de transfer naar de andere vakken in de andere bouwen. Wij leggen de basis, maar ik moet eerlijk toegeven dat ik niet precies weet hoe het in de rest van de school verloopt qua taalonderwijs. Het zou mooi zijn als daar tijd voor kan worden vrijgemaakt/ ingeroosterd. Collegiale consultatie.
Actiepunten n.a.v. bovenstaande open vragen:- In het komende jaar tijd vrij maken in studiedagen of teambijeenkomsten voor
uitwisseling over materiaalgebruik, didactiek en toepassing van de methode.- Het houden van collegiale consultaties met betrekking tot werkvormen en inzet van
de methode. - Kennis in huis met elkaar delen. - Leerlijnen bekijken en vergelijken met de referentiekaders met als doel een eigen
leerlijn (aangepast op de doelgroep) te vormen.
20
Overzicht van alle actiepunten n.a.v. enquête:
- In een bouw of teamoverleg de roosters goed bekijken en kijken waar we tijdwinst kunnen behalen, zodat feedback niet wordt ondergeschoven.
- Inzicht krijgen over beschikbare (aanvullende) materialen voor zwakke en sterke leerlingen die op school aanwezig zijn en dit delen in het team. En afspraken maken over de inzet van deze materialen.
- Bespreken hoe je je onderwijstijd effectief kan inrichten zodat er instructietijd vrij komt voor zwakke en sterke leerlingen. Hier eventuele afspraken over vastleggen.
- Woordenschatonderwijs en de koppeling naar andere zaakvakken borgen. Afspraken maken en deze vastleggen. Tussentijds evalueren hoe de afspraken lopen.
- Vergroten van de kennis en nieuwe ontwikkelingen/inzichten op het gebied van taal door middel van het delen van de kennis die het team in huis heeft en door middel van collegiale consultaties.
- nieuwe methode implementeren, afspraken maken en borgen.- In het komende jaar tijd vrij maken in studiedagen of teambijeenkomsten voor
uitwisseling over materiaalgebruik, didactiek en toepassing van de methode.- Het houden van collegiale consultaties met betrekking tot werkvormen en inzet van
de methode. - Kennis in huis met elkaar delen. - Leerlijnen bekijken en vergelijken met de referentiekaders met als doel een eigen
leerlijn (aangepast op de doelgroep) te vormen.
Actiepunten gekoppeld aan het verbetertraject: - Trainingen en workshops DIM en effectieve instructie voor het team waarbij de
verbinding met het “lerende kind “ centraal staat met een eventuele koppeling naar de NT2-didactiek.
- Onder leiding van de taalcoördinator de leertijd, het aanbod, het handelen van de leerkracht en organisatie in de klas goed afstemmen op het lerende kind d.m.v. observaties vanuit Instructional Leaders.
- Invoeren van een groepsoverzicht met didactisch werkplan.- Een studiemoment voor het team waarin vaardigheden centraal komen te staan wat
betreft differentiatie in leertijd om richting zelfsturende leerlingen te komen.- Inzet van Zien is Snappen en de stappen van de NT2-didactiek om het NT2 onderwijs
te versterken.
21
Data analyse:Hieronder wordt een overzicht per leerjaar gegeven van de resultaten van M-toetsen van Cito uit het schooljaar 2017-2018. Deze overzichten worden vergeleken met de M-toetsen van de 2 jaren daarvoor. Vanuit de overzichten worden de opvallende zaken genoteerd met eventuele verklaringen en actiepunten. Voor dit plan is gekeken naar de volgende toetsen: Taal voor kleuters, begrijpend lezen, begrijpend luisteren, spelling, werkwoordspelling, DMT en woordenschat.
Taal voor kleuters:Deze toets wordt sinds dit schooljaar tijdens de M toetsmomenten alleen afgenomen in groep 2.
22
Wat valt op:46 % van de leerlingen haalt een niveau V score en 33 % van de leerlingen een niveau IV. 10 % een niveau III score. Deze percentages zijn hoger geworden ten opzicht van vorige schooljaren. Het percentage niveau I en II leerlingen is lager geworden ten opzichte van vorig schooljaar.
Verklaringen: De groepen 1 en 2 waren vorig schooljaar nog aparte groepen en sinds dit schooljaar weer gecombineerd. De klassen zijn groter ten opzichte van vorig schooljaar. Er komen steeds meer kinderen binnen met een zwakker taalniveau. De resultaten zijn niet interpretabel genoeg om met elkaar te vergelijken vanwege wisselende afspraken over deze toets door de jaren heen.
Actiepunten:- Duidelijkheid krijgen over de toetsafname door afspraken op papier te zetten.- Zorgen voor continuïteit.
23
Begrijpend lezen: De toetsen begrijpend lezen 3.0 zijn gefaseerd ingevoerd. Sinds het schooljaar 2016-2017 doet groep 4 niet meer mee met begrijpend lezen, maar maakt begrijpend luisteren.
24
Wat valt op?Opvallend is dat bij de groepen 5,7 en 8 er rond de 50 % of meer een niveau V score hebben. Groep 6 heeft een kleinere niveau V groep en een grotere niveau IV groep. Daarnaast zie je wel dat de groepen 5,7 en 8 een grotere niveau II of I groep heeft dan groep 6. Vooral groep 8 heeft een aanzienlijk grotere groep niveau I en II leerlingen. De huidige groep 7 scoorde in de jaren ervoor een klein percentage niveau I. Deze leerlingen zijn veranderd in een niveau II. Je ziet ook dat de niveau IV groep ten opzichte van vorig jaar kleiner is geworden en de niveau III groep groter. De niveau V groep is ook groter geworden. Door de jaren heen zien we in groep 8 niet veel verandering. De verdeling lijkt enigszins gelijk te blijven.
Als je dezelfde leerjaren door de jaren heen met elkaar vergelijkt valt op dat de groepen 5,6 en 8 vrijwel hetzelfde blijven scoren. Bij de groepen 7 zie je dat het leerjaar door de jaren heen een steeds grotere groep niveau V leerlingen krijgt. En dat niveau I en II groep kleiner wordt.
Verklaringen:De lage woordenschat bij een groot deel van onze leerlingen zorgt ervoor dat een tekst moeilijker te begrijpen is. Daarnaast is het technisch lezen in veel klassen zwak. Leerlingen hebben een NT2 achtergrond als ze bij ons op school instromen. De scores van groep 5 kunnen verklaard worden doordat de begrijpend lezen toets voor groep 5 voor het eerst is . Daarnaast ook omdat in de huidige groep 5 de nadruk op vooral technisch lezen ligt i.p.v. begrijpend lezen. De leerkrachten van groep 7 en 8 geven aan dat de leesteksten in Cito 2012 erg lang zijn en kinderen hierdoor zich minder kunnen concentreren op wat er in de tekst allemaal staat. We werken op school met de methode Nieuwsbegrip. In elke klas wordt alleen de basisles aangeboden en nog niet de andere tekstsoorten die wordt aangeboden in Nieuwsbegrip Zilver.
Actiepunten: - Uitleg door taalcoördinator aan het team over het belang van Nieuwsbegrip Zilver en
hoe je deze in de klas moet aanbieden en inzetten. - Nieuwsbegrip Zilver consequent inzetten en aanbieden.
25
- Inzetten op woordenschat bij de nieuwsbegrip lessen op schooltaal woorden. - Meer ruimte voor begrijpend lezen op het rooster. Nieuwsbegrip lessen in twee of
drie lessen aanbieden op het rooster. - Teamtraining krijgen in het vergroten van de leerkrachtvaardigheden op het gebied
van begrijpend lezen en didactiek.
Begrijpend luisteren:Sinds het jaar 2016-2017 wordt begrijpend luisteren afgenomen in de groepen 3 en 4.
Walt valt op?Door de jaren heen zie je dat de groep 3 in beide jaren een grote niveau V groep heeft. De huidige groep 4 scoorde een jaar hiervoor slechter dan dit jaar. De niveau V groep is geslonken van % naar %. De niveau III groep is groter geworden. Maar als je beide leerjaren van groep 4 met elkaar vergelijkt zie je dat de niveau I en II groep is geslonken en de niveau III groep groter is geworden.
26
Verklaringen:Sinds halverwege vorig schooljaar zijn we gestart met de begrijpend luister methode “Hoorspel”. Dit is vooral in de groepen 3 en 4 goed opgepakt. De kleuterklassen moeten er nog mee werken. Hierdoor ontbreekt er in groep 3 een basis. Daarnaast hebben de leerlingen vanwege hun NT2 achtergrond een lage woordenschat. In de toetsen wordt veel gebruik gemaakt van beeldspraak. We gebruiken de methode “Hoorspel”. Hierbij kun je de luisterteksten herhalen. De leerkracht van groep 3 geven aan dat cito begrijpend luisteren in deze groep de tekst niet nog een keer laat horen na het stellen van een vraag, terwijl dit bij cito groep 4 wel gebeurd. De leerkrachten geven daarnaast ook aan dat de toetsen op het bord steeds vastliepen.
Actiepunten:- Vanaf de kleuterklassen veel aandacht besteden aan kritisch en begrijpend luisteren
door middel van o.a. de methode “Hoorspel” vanaf groep 2 met aanpassingen naar de NT2-didactiek.
- Met de kleuterleerkrachten in gesprek hoe we de lessen “Hoorspel” in het rooster kunnen verwerken.
- Zowel in de kleuterklassen en in groep 3 en 4 spelenderwijs inzetten op begrijpend luisteren n.a.v. bijvoorbeeld prentenboeken, kringgesprekken, voorleesverhalen, jeugdjournaal.
Spelling:De toetsen van Spelling 3.0 worden gefaseerd ingevoerd. De 3 leerlingen van groep 7 zijn leerlingen die een OPP hebben worden niet meegenomen in deze analyse. In het schooljaar 2017-2018 zijn we gestart met een nieuwe methode.
27
Wat valt op:De huidige groep 3 heeft een grote groep III leerlingen en een evenredige verdeling niveau IV en V leerlingen. Door de jaren heen zien we het beeld in groep 3 veranderen. De groep wordt steeds sterker. De niveau IV en V groepen worden kleiner en de niveau III groep groter.
Groep 4 laat hetzelfde beeld zien, maar heeft wel een grotere niveau V groep. Ook bij dit leerjaar zien we door de jaren heen een verschuiving in de niveaus. De huidige groep 4 scoorde in het jaar 2016-2017 een hoger percentage niveau IV en V leerlingen dan dit jaar. De niveau III groep is groter geworden, maar er zijn geen niveau I leerlingen meer. Ondanks dat de niveau IV en V groep kleiner is geworden ten opzichte van vorig schooljaar blijft de niveau V groep met 45% een grote groep.
28
De huidige groep 5 is ten opzichte van vorig schooljaar vooruitgegaan. De niveau V groep is kleiner geworden en de niveau IV groter. De andere niveaus zijn enigszins gelijk gebleven. Groep 6 is enigszins gelijk gebleven. De niveau II groep is groter geworden t.o.v. de niveau I groep. Er is een hoog percentage niveau V leerlingen. Opvallend is dat vooral de groepen 7 en 8 een hoog percentage niveau I en II leerlingen hebben t.o.v. de andere groepen. Dit beeld is ook door de jaren heen zichtbaar in deze groepen. Ten opzichte van vorig schooljaar zie je dat de leerlingen van de huidige groep 7 vooral een grotere groep IV en I leerlingen heeft gekregen. De niveau III groep van 2016-2017 is kleiner geworden en dus meer verdeeld naar niveau II of IV. De verdeling in de verschillende niveaus is eerlijker t.o.v. vorig schooljaar. De huidige groep 8 is een zogenoemde kamelengroep geworden. Het heeft geen basisgroep. Maar een grote groep niveau I en niveau V leerlingen.
Verklaringen: De resultaten kunnen verschillen door de invoering van de nieuwe methode. Daarnaast is het technisch lezen in veel groepen zwak en dit is het fundament voor goed kunnen spellen. De huidige groep 5 is een zwakke groep. Deze leerlingen scoren over de gehele linie zwak en dus ook op dit onderdeel. De leerkrachten zijn bij deze groep begonnen bij de basis om de leerachterstanden in te halen met behulp van het HCO. Er is een twijfel over de leerbaarheid bij deze leerlingen. Alle leerkrachten geven aan dat de leerlingen vooral moeite hebben met het toepassen en onthouden van de regels. De leerlingen passen de laatst geleerde regels goed toe of juist op alle woorden. Regels die langer geleden aan bod zijn gekomen beklijven niet en worden niet toegepast. De leerkracht van groep 3 geeft aan dat er in Veilig Leren Lezen geen aanbod voor spelling wordt gegeven. De leerkracht past zelf een aanbod van spelling aan. Vanwege de achtergrond van onze leerlingen kan een verklaring ook zijn dat een aantal leerlingen de Nederlandse klanken misschien onvoldoende beheerst, waardoor de juiste klank-tekenkoppeling niet gemaakt kan worden.
Actiepunten:- Inzetten op technisch lezen ( zie actiepunten onder DMT)- Instructional leaders inzetten voor klassenconsultaties gericht op spellingdidactiek.- Kritisch kijken naar de spellingopdrachten in de methode en deze zo nodig
aanpassen. - Taalcoördinator gaat onderzoek doen naar app “ Kiene klanken” voor de onderbouw. - Borgen en verbeteren van het klankonderwijs voor groep 1 t/m 4.
29
Werkwoordspelling:Cito werkwoordspelling wordt alleen afgenomen in groep 8.
30
Wat valt op?In het huidige schooljaar scoort groep 8 vrij evenredig in alle niveaus, op niveau V na. Deze groep is groter dan de andere groepen. Daarnaast is er een hele kleine niveau I groep. Door de jaren heen zien we dat dit beeld een beetje wisselt. In het schooljaar 2016-2017 zien we een grotere groep niveau I leerlingen en een veel kleinere groep niveau V. De verdeling is daar bij elk niveau ongeveer 20% behalve bij de niveau IV. Het schooljaar 2015-2016 komt meer overeen met het huidige schooljaar. Alleen de niveau I groep was toen groter.
Verklaringen:Vanaf groep 7 en begin groep 8 wordt er vanuit de methode veel ingezet op werkwoordspelling. De groepen 7 en 8 zijn over het algemeen sterker in de technische vakken. De resultaten van de huidige groep 8 kunnen verklaard worden doordat er 13 leerlingen in de klas zitten die naar het VO gaan met leerwegondersteuning en 4 leerlingen praktijkonderwijs hebben.
Actiepunten:- Goede basis leggen vanuit de methode in groep 6.
31
Technisch lezen DMT:
32
Wat valt op:Alle groepen hebben een vrij grote groep niveau V leerlingen. Groep 3 heeft een grotere groep niveau IV leerlingen ten opzichte van de groepen 4 , 5 en 6. Ze hebben ook een vrij grote groep niveau I en II leerlingen. De huidige groep 4 heeft ook een grote groep niveau V leerlingen. De andere niveaus zijn wat evenrediger verdeeld. De huidige groep 5 valt op door zijn grote groep niveau V leerlingen van 53%. Dit beeld zien we bij deze klas in de jaren ervoor ook. Hoe hoger je in het leerjaar komt hoe groter de groep niveau I en II leerlingen wordt. Vooral bij de huidige groep 7 en 8 zie je dat de verhouding niveau I en II groter is dan de niveau IV en V leerlingen. De huidige groep 8 heeft daarentegen een kleine basisgroep en nauwelijks niveau IV leerlingen. Wat door de jaren heen opvalt is dat de niveau V groepen bij alle leerjaren steeds groter wordt.
Verklaringen:In de groepen 3 en 4 wordt in het rooster meer tijd ingezet op het technisch lezen dan in de bovenbouw. De huidige groep 5 is een zwakke groep. Deze leerlingen scoren over de gehele linie zwak en dus ook op dit onderdeel. De leerkrachten zetten in deze groep extra in op het technisch lezen om de achterstand te verkleinen. Leerkrachten geven aan dat een aantal leerlingen in de stress schieten zodra ze met tijd moeten lezen.
Actiepunten:- Alle klassen meer tijd inplannen op het rooster om het lezen te oefenen. Bijvoorbeeld
10 minuten per dag aan tempo en/of technisch lezen schoolbreed. - Meer observaties op het gebied van didactiek van het technisch leesonderwijs.- Onderzoeken welke methodetoetsen er beschikbaar zijn en deze evt. inzetten om de
voortgang nog beter in de gaten te houden.
33
- Tutorlezen / Leesmaatjes koppelen: betere lezers oefenen meerdere keren per week met zwakkere lezers hardop en op tempo.
- Opzetten van de methode “Bouw” in de groepen 2 t/m 4.- Avi toetsen afnemen bij de zwakke lezers om te zien hoe ze daarop scoren. - Starten met een leescoördinator op school. - RT lezen consequent inzetten door een vast iemand.- Ouders informeren over het belang van lezen en hoe ze thuis met hun kind kunnen
oefenen. - Klankonderwijs bij de kleuters verder borgen door afspraken te maken en vastleggen.
Zorgen voor een goede basis naar de groepen 3. - Inzetten op de klank-tekenkoppeling (in de kleutergroepen en groep 3).
Woordenschat:
34
Wat valt op?Alle groepen hebben 50% of meer leerlingen die een niveau V scoren. Dit beeld zien we door de jaren heen terug. De huidige groep 4 heeft de grootste groep niveau V leerlingen met 79%. Zij hebben geen leerlingen met een niveau I of II. Ten opzichte van vorig schooljaar is deze groep achteruitgegaan. De huidige groep 5 scoorde vorig schooljaar meer niveau V leerlingen dan dit schooljaar. De niveau IV groep is groter geworden. Bij de huidige groep 6 zien we dat de niveau III groep ten opzichte van vorig jaar groter is geworden. De niveau II groep daarentegen kleiner. De huidige groep 7 scoort 48% niveau V, maar heeft bij de andere niveaus een wat evenredigere verdeling in vergelijking met de andere groepen in dit jaar. In vergelijking met het jaar daarvoor scoort deze groep vrijwel hetzelfde.
Verklaringen:Onze leerlingen komen vanuit een NT2 achtergrond. De leerkracht van groep 3 geeft aan dat de woorden van de methode beter aansluiten bij de citotoets. De leerkrachten van groep 4 t/m 8 zeggen dat de methode niet aansluit bij de cito toets. Ook hier geldt dat het lage niveau van technisch lezen invloed heeft op de woordenschat van de leerlingen. Daarnaast geven leerkrachten aan dat ook de invloed van thuis belangrijk is. De meeste ouders hebben een laag opleidingsniveau. Daarnaast praten ouders te weinig met hun kinderen en ondernemen te weinig uitjes waardoor hun belevingswereld klein is en de taalontwikkeling achterblijft in zowel de moedertaal als in het Nederlands.
Actiepunten: - Begeleiding vanuit het HCO krijgen m.b.t. woordenschat.- Het borgen van de gemaakte afspraken over woordenschat op onze school.- Zaakvakken meer koppelen aan woordenschat.- Logo3000 in de groepen 1 t/m 3 borgen.- Ouders informeren over hoe je met de kinderen de woordenschat kan vergroten.
35
Matrix materialen en methoden m.b.t. TaalonderwijsVoor: kleutergroepen.
Woordenschat Taalbeschouwin
g, Stellen
Mondelinge
communicatie
Spelling Geletterdheid, Begrijpend lezen/
luisteren
Effectief
onderwijzen
Logo3000 +
zelfgemaakte
themawoorden (zie
bijlages + woordenlijst
piramide.
Ankerverhalen
Piramide
Interactief voorlezen
Liedjes en gedichten.
Klanklessen met Zien
Is Snappen.
Coöperatieve
werkvormen.
ontwikkelingsmateria
al
Piramide
“Wat zeg je?”
Stempelmatten
Hoorspel groep 2
vanaf tweede helft
schooljaar.
“Wat zeg je?”
Prentenboeken met
interactief voorlezen.
Zien is Snappen
platen Wie , doet,
wat, waar.
Signaleren en
analyseren
Logo 3000
computerprogramma
per naam met % goed.
Cito Taal voor kleuters
groep 2 M en E
Observaties
Coöperatieve
werkvormen.
ontwikkelingsmateria
al
Cito Taal voor kleuters
groep 2 afname M en E.
KIJK!
Cito Taal voor
kleuters groep 2
afname M en E.
KIJK!
36
afnamen.
Remediëring
Piramide
2x per week
tutoractiviteiten
Ontwikkelingsmate-
rialen op niveau
Gebruik maken van
Kleine kring.
Kleine kring Ontwikkelingsmate-
riaal op niveau.
Materiaal “wat zeg
je?” op niveau.
Verrijking
Kleine kring inzetten
Ontwikkelingsmate-
rialen op niveau
Kleine kring Ontwikkelingsmate-
riaal op niveau.
Materiaal “wat zeg
je?” op niveau.
Actiepunten:- Lijst maken met materialen die aanwezig zijn op het gebied van remediëring en verrijking voor de onderbouw.- Oriënteren op remediërend en uitdagen materiaal. - Observeren: Hoe verloopt de implementatie van LOGO3000 en de klanklessen.
37
Voor: groep 3
Woordenschat Taalbeschouwing,
Stellen
Mondelinge
communicatie
Spelling Geletterdheid,
Technisch lezen en
VTL
Begrijpend
lezen/ luisteren
Effectief
onderwijzen
Logo3000
Woordenschat
n.a.v.
ankerverhaal VLL
2e maanversie met
4-takt van
Verhallen.
Veilig leren lezen
2e maanversie.
VLL 2e maanversie +
spellingsbladen/dictee-
bladen van jufshanna.nl
VLL 2e maanversie. VLL 2e
maanversie +
Hoorspel.
Signaleren en
analyseren
Observaties door
leerkracht + Cito
woordenschat 3.0
M en E afname.
Methode gebonden toets
VLL + Cito spelling 3.0 M
en E afname.
Methode gebonden
toetsen na iedere
kern: veilig en vlot.
Na 3 kernen
herfstsignalering.
Na 6 kernen
wintersignalering.
Na 9 kernen
Methode
gebonden
toetsen + Cito
begrijpend
luisteren
38
lentesignalering.
DMT 2009 kaart 1
+2. M en E afname.
Remediëring
Computerprogramma VLL.
(lezen met zoem)
Hakstroken en
letterdozen.
2x per week RT
lezen voor de
zwakke lezers
(zittenblijvers) met
kans op dyslexie.
Een aantal kinderen
krijgt logopedie
extern.
Computer-
programma VLL.
(lezen met zoem)
Verrijking
Feestneus en
Humpie Dumpie
oude versie.
ringboekje.
Actiepunten:- Avi toetsen af gaan nemen in groep 3 voor duidelijker beeld leesniveau.
39
- Oriënteren op remediërend en uitdagend materiaal. - Onderzoeken of we de KIM- versie kunnen inzetten om een betere overgang in klank naar teken te krijgen.
Voor: groep 4 t/m 8
Woordenschat Taalbeschouwing,
Stellen
Mondelinge
communicatie
Spelling Geletterdheid,
Technisch lezen en
VTL
Begrijpend
lezen/ luisteren
Engels
Effectief
onderwijzen
Taal actief 4 +
woordenschat
extra
Clusters “Met
woorden in de
weer.”
4- takt van
Verhallen.
Digiwak *
Taal actief 4 +
oefenbladen Taal
actief 4.
Werkstuk schrijven
optioneel groep 7
en 8 met methode
“Expeditie
werkstuk”.
Taal actief 4
boekbespreking
lijn. (zie bijlage
1) groep 4 tot
en met 8.
Spreekbeurtlijn
(zie bijlage 2)
optioneel groep
7 en 8.
Taal actief 4 +
oefenbladen Taal
actief 4.
Estafette + extra
leestijd (avi-
boekje, ralfilezen)
Hoorspel in groep
4.
Nieuwsbegrip
Blits:
studievaardig-
heden vanaf
groep 5.
Samsam (wordt
sporadisch
gebruikt)
Hello world
40
Signaleren en
analyseren
Methode
gebonden toets
TA4
Cito
Woordenschat
2013 groep 4
t/m 8 M en E.
Taalbeschouwing
methodetoetsen.
Observatielijsten
lessen voor
stelopdrachten.
Beoordeling
werkstuk.
Observaties
lessen.
Beoordeling
n.a.v.
boekbespreking
en spreekbeurt
lijn.
Methode
gebonden toets:
woordendictee en
zinnendictee na elk
thema.
Werkwoordspellin
g vanaf groep 6.
Cito spelling 3.0
(t/m groep 6)
afname M en E.
Cito Spelling 2012
groep 7 en 8 M en
E afname.
Werkwoordspellin
g
2012 groep 7 en 8
E afname.
DMT 2009 kaart 1+
2+ 3
zwakke lezers met
IHP en RT worden
in november en
april/ mei getoetst
op Avi en DMT.
Bloktoets
Nieuwsbegrip +
Strategietoetsen Oktober, Maart, juni.
Cito begrijpend
luisteren 2011
groep 4 M en E
afname.
Cito begrijpend
lezen 3.0 tot en
met groep 6 M en
E afname.
Cito begrijpend
lezen groep 7 en
8 M afname.
Blits toetsen
Methode
gebonden
Toetsen.
41
Remediëring
Evt. bij uitval op
spellingscategorie
extra begeleiding
uit Map: “extra
spellingbegeleiding
” Behorende bij de
methode Taal
actief 4.
2 x per week RT
lezen voor de
zwakke lezers met
kans op dyslexie.
Flits op de
computer.
Verrijking
Taalmeesters (is
aanwezig maar
wordt in 1 klas
maar gebruikt)
Actiepunten:
Digiwak implementeren Cito 3.0 toetsen worden stapsgewijs ingevoerd. Avi toetsen terug halen? Nieuwsbegrip Zilver in elke klas op het rooster zetten. Lijst maken met materialen die we beschikbaar hebben op school. Oriënteren op extra materiaal zowel remediërend als verrijkend. Team inlichten welke materialen we op school hebben voor verrijking en remediering Zorgen dat Engels consequent gegeven wordt. Onderzoeken naar extra materiaal voor dit vak. Inzetten van materialen en boeken gericht op de moedertaal.
42
43
Overzicht alle actiepunten:Taal bij de kleutergroepen:
- Duidelijkheid krijgen over de toetsafname door afspraken op papier te zetten.- Zorgen voor continuïteit. - Lijst maken met materialen die aanwezig zijn op het gebied van remediëring en
verrijking voor de onderbouw.- Oriënteren op remediërend en uitdagen materiaal. - Observeren: Hoe verloopt de implementatie van LOGO3000 en de klanklessen. - Inzetten van materialen en boeken gericht op de moedertaal. - Structureel inzetten van ZIS en NT2-didactiek.
Begrijpend lezen:
- Uitleg door taalcoördinator aan het team over het belang van Nieuwsbegrip Zilver en hoe je deze in de klas moet aanbieden en inzetten.
- Nieuwsbegrip Zilver consequent inzetten en aanbieden. - Inzetten op woordenschat bij de nieuwsbegrip lessen op schooltaal woorden. - Meer ruimte voor begrijpend lezen op het rooster. Nieuwsbegrip lessen in twee of
drie lessen aanbieden op het rooster. - Teamtraining krijgen in het vergroten van de leerkrachtvaardigheden op het gebied
van begrijpend lezen en didactiek.
Begrijpend luisteren:
- Vanaf de kleuterklassen veel aandacht besteden aan kritisch en begrijpend luisteren door middel van o.a. de methode “Hoorspel” vanaf groep 2 met aanpassingen naar de NT2-didactiek.
- Met de kleuterleerkrachten in gesprek hoe we de lessen “Hoorspel” in het rooster kunnen verwerken.
- Zowel in de kleuterklassen en in groep 3 en 4 spelenderwijs inzetten op begrijpend luisteren n.a.v. bijvoorbeeld prentenboeken, kringgesprekken, voorleesverhalen, jeugdjournaal.
Spelling:
- Inzetten op technisch lezen ( zie actiepunten onder DMT)- Instructional leaders inzetten voor klassenconsultaties gericht op spellingdidactiek.- Kritisch kijken naar de spellingopdrachten in de methode en deze zo nodig
aanpassen. - Taalcoördinator gaat onderzoek doen naar app “ Kiene klanken” voor de onderbouw. - Borgen en verbeteren van het klankonderwijs voor groep 1 t/m 4.
44
Technisch lezen: - Alle klassen meer tijd inplannen op het rooster om het lezen te oefenen. Bijvoorbeeld
10 minuten per dag aan tempo en/of technisch lezen schoolbreed. - Meer observaties op het gebied van didactiek van het technisch leesonderwijs.- Onderzoeken welke methodetoetsen er beschikbaar zijn en deze evt. inzetten om de
voortgang nog beter in de gaten te houden.- Tutorlezen / Leesmaatjes koppelen: betere lezers oefenen meerdere keren per week
met zwakkere lezers hardop en op tempo.- Opzetten van de methode “Bouw” in de groepen 2 t/m 4.- Avi toetsen afnemen bij de zwakke lezers om te zien hoe ze daarop scoren. - Starten met een leescoördinator op school. - RT lezen consequent inzetten door een vast iemand.- Ouders informeren over het belang van lezen en hoe ze thuis met hun kind kunnen
oefenen. - Klankonderwijs bij de kleuters verder borgen door afspraken te maken en vastleggen.
Zorgen voor een goede basis naar de groepen 3. - Inzetten op de klank-tekenkoppeling (in de kleutergroepen en groep 3).
Woordenschat:
- Begeleiding vanuit het HCO krijgen m.b.t. woordenschat.- Het borgen van de gemaakte afspraken over woordenschat op onze school.- Zaakvakken meer koppelen aan woordenschat.- Logo3000 in de groepen 1 t/m 3 borgen.- Ouders informeren over hoe je met de kinderen de woordenschat kan vergroten.
Overige taalzaken:- In een bouw of teamoverleg de roosters goed bekijken en kijken waar we tijdwinst
kunnen behalen, zodat feedback niet wordt ondergeschoven.- Inzicht krijgen over beschikbare (aanvullende) materialen voor zwakke en sterke
leerlingen die op school aanwezig zijn en dit delen in het team.- Bespreken hoe je je onderwijstijd effectief kan inrichten zodat er instructietijd vrij
komt voor zwakke en sterke leerlingen.- Vergroten van de kennis en nieuwe ontwikkelingen/inzichten op het gebied van taal
door middel van het delen van de kennis die het team in huis heeft en door middel van collegiale consultaties.
- nieuwe methode implementeren, afspraken maken en borgen.- In het komende jaar tijd vrij maken in studiedagen of teambijeenkomsten voor
uitwisseling over materiaalgebruik, didactiek en toepassing van de methode.- Het houden van collegiale consultaties met betrekking tot werkvormen en inzet van
de methode. - Kennis in huis met elkaar delen. - Avi toetsen terug halen? - Lijst maken met materialen die we beschikbaar hebben op school. - Oriënteren op extra materiaal zowel remediërend als verrijkend.
45
- Team inlichten welke materialen we op school hebben voor verrijking en remediering- Zorgen dat Engels consequent gegeven wordt. Onderzoeken naar extra materiaal
voor dit vak.
Actiepunten gekoppeld aan het verbetertraject: - Trainingen en workshops DIM en effectieve instructie waarbij de verbinding met het
“lerende kind “ centraal staat. - Onder leiding van de taalcoördinator de leertijd, het aanbod, het handelen van de
leerkracht en organisatie in de klas goed afstemmen op het lerende kind d.m.v. observaties vanuit Instructional Leaders.
- Invoeren van een groepsoverzicht met didactisch werkplan.- Een studiemoment voor het team waarin vaardigheden centraal komen te staan wat
betreft differentiatie in leertijd om richting zelfsturende leerlingen te komen.- Inzet van Zien is Snappen om het NT2 onderwijs te versterken.
46
Prioritering actiepunten:
Hoge prioriteit (schooljaar 2018- 2019):
Technisch lezen:
- Alle klassen meer tijd inplannen op het rooster om het lezen te oefenen. Bijvoorbeeld 10 minuten per dag aan tempo en/of technisch lezen schoolbreed.
- Meer observaties op het gebied van didactiek van het technisch leesonderwijs.- Onderzoeken welke methodetoetsen er beschikbaar zijn en deze evt. inzetten om de
voortgang nog beter in de gaten te houden.- Tutorlezen / Leesmaatjes koppelen: betere lezers oefenen meerdere keren per week
met zwakkere lezers hardop en op tempo.- Opzetten van de methode “Bouw” in de groepen 2 t/m 4.- Starten met een leescoördinator op school. - Ouders informeren over het belang van lezen en hoe ze thuis met hun kind kunnen
oefenen. - Klankonderwijs bij de kleuters verder borgen door afspraken te maken en vastleggen.
Zorgen voor een goede basis naar de groepen 3. - Inzetten op de klank-tekenkoppeling (in de kleutergroepen en groep 3).
Overige taalzaken:
- Inzicht krijgen over beschikbare (aanvullende) materialen voor zwakke en sterke leerlingen die op school aanwezig zijn en dit delen in het team.
- nieuwe taalmethode implementeren, afspraken maken en borgen.
Taal voor kleuters:
- Observeren: Hoe verloopt de implementatie van LOGO3000 en de klanklessen.- Duidelijkheid krijgen over de toetsafname door afspraken op papier te zetten.
Begrijpend luisteren:
- Vanaf de kleuterklassen veel aandacht besteden aan kritisch luisteren en begrijpend luisteren door middel van o.a. de methode “Hoorspel” met aanpassing naar de NT2-didactiek.
- Met de kleuterklassen in gesprek hoe we de lessen “Hoorspel” in het rooster kunnen verwerken.
47
Gemiddelde prioriteit (schooljaar 2019-2020)
Taal bij de kleutergroepen:
- Zorgen voor continuïteit.
Begrijpend lezen:
- Uitleg door taalcoördinator over belang van Nieuwsbegrip Zilver en hoe je deze in de klas moet aanbieden en inzetten.
- Nieuwsbegrip Zilver consequent inzetten en aanbieden. - Inzetten op woordenschat bij de nieuwsbegrip lessen. - Meer ruimte voor begrijpend lezen op het rooster. Nieuwsbegrip lessen in twee of
drie lessen aanbieden op het rooster. Les 1 vooral strategie voorspellen en woordenschat. Les 2 tekst nog eens lezen en opdrachten maken. Les 3 is de nieuwsbegrip Zilver les op de laptops.
- Training krijgen in het vergroten van de leerkrachtvaardigheden op het gebied van begrijpend lezen met Nieuwsbegrip.
Begrijpend luisteren:
- Zowel in de kleuterklassen en in groep 3 en 4 spelenderwijs inzetten op begrijpend luisteren n.a.v. bijvoorbeeld prentenboeken, kringgesprekken, voorleesverhalen, jeugdjournaal.
Overige taalzaken:- In het komende jaar tijd vrij maken in studiedagen of teambijeenkomsten voor
uitwisseling over materiaalgebruik, didactiek en toepassing van de methode.- Het houden van collegiale consultaties met betrekking tot werkvormen en inzet van
de methode.
Woordenschat:
- Borgen van de gemaakte afspraken over woordenschat op onze school. - Borgen van logo3000 in de onderbouw.
Lage prioriteit (schooljaar 2020-2021)
- Inzetten op technisch lezen ( zie actiepunten technisch lezen)- Instructional leaders inzetten voor klassenconsultaties gericht op spellingdidactiek.- Kritisch kijken naar de spellingopdrachten in de methode en deze zo nodig
aanpassen. - Onderzoek doen naar app “ Kiene klanken” voor de onderbouw.
48
49
Plan van aanpak schooljaar 2018-2019:Doel Bevorderen van het technisch lezen op school en de
resultaten verhogen.
Beleidsverantwoordelijke/ Functie Melissa Sewalt (taalcoördinator)
Wat? Hoe? Wie? Wanneer? Aandacht voor …
Starten met Leescoördinator
Volgen van opleiding Nog onduidelijk. Gehele schooljaar2018-2019
Opstarten methode “Bouw” in de Groepen 2, 3 en 4
Taal coördinator“Bouw”coördinatorIb’er
September 2018
Het lezen in de klas frequenter oefenen.
Tijd inplannen op deLesroosters.bespreken en afspraken maken in de bouwvergaderingen.
Taal coördinatorBouwcoördinatorLeerkrachten 3 t/m 8.
Start vergadering schooljaar of bouwvergadering (laatste van schooljaar 2017-2018)
Elke dag 10 minuten leestijd in de klas.
Observaties gericht op de didactiek van het technisch lezen
Taalcoördinator en/of leescoördinator per kwartaal de klassen in bij de groepen 3 t/m 8.
LeescoördinatorTaal coördinator.
Oktober 2018November 2018Maart 2019Mei 2019
Leerkrachtvaardigheden en didactiek van het technisch lezen.
Onderzoeken van methodetoetsen binnen Estafette en
Via de leerkrachtassistent van Estafette en de uitgever
Taalcoördinator en/of Leescoördinator
Oktober 2018 Uitzoeken van de toets mogelijkheden en nadenken hoe deze in te kunnen zetten.
50
dit evt, delen binnen team en afspraken erover maken.
informatie inwinnen over methodetoetsen m.b.t. technisch lezen.
Werkgroep taal
Tutorlezen/ leesmaatjes koppelen vanuit verschillende klassen
Leerlingen van de bovenbouw die sterk zijn in lezen koppelen aan zwakke lezers
Groepsleerkracht enTaal coördinator(werkgroep taal)
Bouw vergadering September 2018
In te zetten tijdens 10 minuten leestijd per dag per klas.
Ouders informeren over het belang van lezen
Ouderbijeenkomst en/ of koffieochtend
GroepsleerkrachtenTaalcoördinator en/of leescoördinator.
Oktober/ november 2018
Doel Taalonderwijs binnen de school beter in kaart brengen door middel van afspraken te maken en te borgen.
Beleidsverantwoordelijke/ Functie Melissa Sewalt (taalcoördinator)
Wat? Hoe? Wie? Wanneer? Aandacht voor …
Inzicht krijgen over materialen voor zwakke en sterke leerlingen
Inventariseren welke materialen aanwezig zijn op school en evt. uitbreiden door nieuwe materialen aan te schaffen
TaalcoördinatorWerkgroep taal
Januari 2019 Materialen op elk taalgebied van onderbouw tot bovenbouw voor zwakke en sterke leerlingen.
Taalmethode Taal Actief 4 borgen
Duidelijke afspraken over o.a. toetsafname en beoordelingen, inzet van de lessen en succescriteria
TaalcoördinatorLeerkrachten 4 t/m 8.
bouwvergaderingen
51
maken en deze vastleggen en evalueren.
Lesobservaties Klanklessen/ begr. Luisteren kleuterklassen
Taalcoördinator per kwartaal de klassen in bij de groepen 3 t/m 8.
Taalcoördinator september 2018december 2018februari 2019juni 2019
Doel Het begrijpend luisteren goed implementeren in de kleuterklassen en bevorderen van de resultaten.
Beleidsverantwoordelijke/ Functie Melissa Sewalt (taalcoördinator)
Wat? Hoe? Wie? Wanneer? Aandacht voor …
Hoorspel in het rooster verwerken bij de kleuterklassen vanaf tweede helft schooljaar.
Overleg, afspraken maken en vastleggen en verwerken in het rooster.
TaalcoördinatorBouwcoördinatorLeerkrachten groep ½.
November 2018
Onderzoeken inzet Hoorspel met NT2-didactiek
Methode bekijken en aanpassen naar NT2 didactiek
TaalcoördinatorWerkgroep taalLeerkrachten gr 1/2
Oktober 2018 – januari 2018.
Doel Taalonderwijs koppelen met de doelen van het verbetertraject. (zie ook plan van aanpak verbetertraject opgesteld door ib’er)
52
Beleidsverantwoordelijke/ Functie Melissa Sewalt (taalcoördinator)
Wat? Hoe? Wie? Wanneer? Aandacht voor …
Theorie over EDI vergroten en toepassing in de lessen
Studiedagen rondom EDIIn verbinding met het “lerende” kind.
Marjolein (ib)BOCOHCO Team
24 augustus 201817 september 201829 november 2018
Feedback geven en ontvangen.
taak-, proces-, zelfregulatie- feedback geven aan de leerlingen, en de leerlingen geven feedback aan de leerkracht.
Marjolein (ib)KarinDebby
Studiedagen:19 oktober 201829 november 2018. 22 februari 2019
Lesobservaties/ coaching Observeren vanuit de Instructional leaders.
Marjolein (ib) Taalcoördinator
Gedurende het schooljaar. EDI model in de taallessen en feedback geven.
Leerlingen leren werken met een portfolio op gebied van taal om inzicht te krijgen in eigen leren.
Afspraken maken over succescriteria en invulling van portfolio.
BOCOTaalcoördinatorTeam
Bouwvergaderingen, studiedag o.a. observeren bij andere school (29 november)
53
54
Bijlages: Bijlage 1: voorbeelden zelfgemaakte woordenschat platen bij piramide thema herfst.
55
het spinnenweb
de spin
het spinsel
56
harken
vegen
de harkhet gras de
bezem
de tegels
57
soorten paddenstoelen
de vliegenzwam
het eekhoorntjesbroo
d
het elfenbankje
de hoedde steel
58
de bosdieren
de mol de egel de eekhoorn
de uil
Bijlage 2:
Verwijzing naar plan van aanpak verbetertraject.
PDCA model en opgestelde doelen voor het behalen van de succescriteria Schooljaar 2018 - 2019
1. Door middel van het EDI-model zijn de leerlingen aan het leren en verzamelen daarbij bewijs en weten wat hun volgende leerstap is.
Voor de onderbouw: vanuit het groepsoverzicht komen tot beredeneerd aanbod voor in de kleine kring en de speelleeromgeving: alle kinderen zijn aan het leren!
Hoe Wat Wie Wanneer Aandacht voor
Presentatie theorie over EDI
Werkbijeenkomst
Theorie over de basis van EDI
Verder bouwen aan Kijkde succescriteria en het betekenisvolle aanbod
Karin en Debby
Brenda
Maandag 27 augustus op de studiedag
Het start-niveau van de leekrach-ten
De inzet van de materia-len
Het verza-melen van bewijs
Studiedag Aanleveren van foto’s lesobservaties , a.d.h.v. bewijsmateriaal je EDI niveau bepalen
Het team
Voor de studiedag van 17 september
Voorbereidingsmoment
Samen een les voorbereiden
Samen een thema voor-bereiden vanuit het groepsrapport en EF in de speelleeromgeving
Het team
Zie kijkplanning
Collegiale consultatie Een les bij elkaar bekijken
Een les bekijken en de speelleeromgeving vanuit de EF bril bekijken.
Het team
Zie bezoekplanning
Studiedag - Basistraining EDI- Verdiepingstraini
ng EDI
Verder bouwen een Kijk
Het team Gegeven door Karin en Debby
Studiedag 17 september
Bouwvergadering Afspraken maken over: - stoplichtgebruik - blokjes
BOCO en Marjolein
Bouwvergadering 13 september
59
- instructiegroepen Studiedag Terugkoppeling EDI en
feedbackKarin, Debby en Marjolein
29 november
Coaching Klassenbezoeken EDI Marjolein
Zie weekplanning IB
Studiedag Herhalen EDI. Karin en Debby
6 mei
Bouw Bouwvergadering Marjolein
Januari Maart
2: De leerkrachten kunnen taak-, proces-, zelfregulatie- feedback geven aan de leerlingen, en de leerlingen geven feedback aan de leerkracht.
Hoe Wat Wie Wanneer Aandacht voor
Studiedag Theorie over taak-, proces-, en zelfregulatie feedback
Karin en Debby
19 oktober Feedback geven aan leerlingen
Leerlingen geven feedback aan de leerkracht.
*Studiedag Terugkoppeling EDI en feedback
Karin, Debby en Marjolein
29 november
* Studiedag Schoolbezoeken EDI en feedback: ‘Hoe kan ik verder ontwikkelen?’
Het team 29 november
*Voorbereidingsmoment
Samen een les voorbereiden
Het team Zie kijkplanning
*Collegiale consultatie Een les bij elkaar bekijken
Het team Zie bezoekplanning
Coaching Klassenbezoeken EDI
Marjolein Zie weekplanning IB
Studiedag Herhalen feedback Karin en Debby
22 februari
60