Patiënten uitnodigen op de teamvergadering: (g)een ......23 Perso presentatie Take home messages...

1 Perso presentatie

Patiënten uitnodigen op de teamvergadering:

(g)een vanzelfsprekendheid!

Thomas DHONDT

Lieke VERCRUYSSE

Joeri VANDEWALLE

Brussel, 30 november 2017

2 Perso presentatie

Situering op macroniveau

(Storm & Edwards 2013)

ziektegericht model herstelmodel (persoonsgericht)

paternalistisch model partnership model

3 Perso presentatie

Missie als voedingsbodem voor patiëntenparticipatie (www.sintjozefpittem.be)

20/03/15'

16'

31 Perso presentatie

4. Uitdagingen

Participatie op eenheidsniveau: durven én doen!


5. Discussie

We werken vanuit een herstelgerichte

benadering waarbij het herstel gezien

wordt als een uniek persoonlijk proces

waarover de persoon zelf auteurschap

neemt.

In overleg met de patiënt, de familie en

andere hulpverleners bieden wij een

zorgtraject op maat aan.

… waarbij er gedeelde besluitvorming is

rond de behandeldoelstellingen en het

behandeltraject

Situering op mesoniveau

http://www.sintjozefpittem.be/

4 Perso presentatie

Missie als voedingsbodem voor patiëntenparticipatie (www.sintjozefpittem.be)

Meer dan idealistisch beeld? Concretisatie?

• patiëntenvergadering op iedere afdeling

• systematische patiëntenenquêtes

• inzet van ervaringsdeskundigen

• wetenschappelijk onderzoek in de organisatie

• patiënten uitnodigen op de teamvergadering

• …

“Patiëntenparticipatie in een psychiatrisch

ziekenhuis: betekenisgevende processen” (Verkest et al. 2012)

Situering op mesoniveau

http://www.sintjozefpittem.be/

5 Perso presentatie

1 afdeling met 2 eenheden

Eenheid volwassenen kortverblijf (VKK)

Eenheid psychosociale revalidatie (EPR)

Beide eenheden bieden plaats voor 12 patiënten met inbegrip van:

o 8 residentiële bedden

o enkele plaatsen voor mensen die een dagtherapeutische

behandeling volgen

Situering op microniveau

6 Perso presentatie


Doelgroep VKK:

• Volwassenen die tijdelijk niet meer “functioneren” in hun thuiscontext

omwille van bv. ingrijpende life-events met daarbij horende

aanpassingsproblemen.

Doelgroep EPR:

• Volwassenen met een complexe psychiatrische kwetsbaarheid die

onvoldoende vaardigheden ontwikkeld hebben om zich in de

maatschappij te handhaven.

7 Perso presentatie

Gemeenschappelijk kader VKK/EPR:

• Kortdurend, intensief en maatschappelijk gericht behandeltraject

(VKK max. 8 weken)

• Naast klachten gericht op krachten: empowerment

• Multidisciplinaire werking

• Integratief psychotherapeutisch kader

• Herstelondersteunende houding: patiëntenparticipatie


8 Perso presentatie

Initiatief: patiënt op de teamvergadering

9 Perso presentatie

Wetenschappelijk onderzoek


Meerwaarde van ‘patiënt op de teamvergadering’

~ doelstellingen eenheden VKK/EPR

Op teamniveau:

• ‘Shared decision making’

• Meningsverschillen kunnen rechtstreeks worden uitgeklaard

Voorwaarde(!): gelijkwaardige samenwerking

(Latvala et al. 1999)



Meerwaarde van ‘patiënt op de teamvergadering’

~ doelstellingen eenheden VKK/EPR

Op het niveau van de patiënt:

• Tevredenheid van patiënten over behandeling (gemiddeld)

• Participatie positief voor zelfmanagement

• ‘It made me feel human’

Op het niveau van de professional:

• Ontwikkeling van professionele competenties

klinisch redeneren/ vermogen tot reflectie

• Coördinatie en afstemming van zorg

(Lindberg et al. 2013, Vuokila-Oikkonen et al. 2002)



Voorafgaand aan de teamvergadering:

Duidelijkheid scheppen en goede voorbereiding

• Patiënt krijgt informatie over team(vergadering)

• Werkbundel patiënt

• Elektronisch patiëntendossier: interdisciplinair assessment (zie volgende slide)

• Bespreking van voorbereiding

(Cappleman et al. 2015, Labib & Brownell 2009, Milner et al. 2008, Hargreaves & Shumway 1989)

Hoe gaan wij aan de slag?


discipline observatieteam behandelplanteam evolutieteam ontslagteam

verpleegkundige - probleemformulering = korte beschrijving van de

klachten

- toestandsbeeld

- assessment verpleegkunde

- assessment middelenmisbruik (indien van toepassing)

- hopeloosheidsschaal

- TUM

- signalenlijst KOPP (indien van toepassing)

- samenvatting verpleegthema’s en voorstellen


- TUM

- assessment verpleegkunde II,

III,… en voorstellen


- TUM

- vaststellingen en besluiten

- voorstellen nazorg

maatschappelijk werkende levensgeschiedenis:

- familie en gezin

- opleiding en beroep

- woonsituatie

- overige

- sociale heteroanamnese

- doelstellingen en voorstellingen

- contact ambulante zorg

- evolutie patiënt

- voorstellen



psychiater - psychiatrische voorgeschiedenis

- psychiatrische familiale antecedenten

- aanleiding tot opname

- contact huisarts en ambulante psychiater

- doelstellingen en voorstellen

- evolutie patiënt

- voorstellen



psycholoog - assessment - doelstellingen en voorstellen

- contact ambulante psycholoog

- evolutie patiënt

- voorstellen



bachelor toegepaste psychologie / - doelstellingen en voorstellen

- screening

- eventuele voorstellen voor verder psychodiagnostisch onderzoek

- voorstellen voor afdelings- en forumprogramma

- evolutie patiënt

- voorstellen



Ergotherapeut - screening/assessment

- expressieve opdracht

- voorstellen voor afdelings- en forumprogramma

doelstellingen en voorstellen - evolutie patiënt

- voorstellen



bewegingstherapeut / doelstellingen en voorstellen - evolutie patiënt

- voorstellen



Patiënt - concrete en beknopte beschrijving van jouw probleem

- doelstellingen op vlak van jouw psychische problemen, familiale- en

gezinssituatie, werk - vrije tijd - dagbesteding en woonsituatie

- welke mensen kunnen helpen en ondersteunen?

- welke eigen sterktes kunnen ondersteunen?

- Welke stappen heb je reeds

gezet? Hoe heb je dit

gedaan? Wat onthoud je

hieruit?

- Waar voel je je goed in?

Waar heb je het nog moeilijk

mee?

- Waar wil je jouw laatste

periode van opname nog bij

stilstaan? Welke hulp heb je

daarbij nodig?

- Welke nazorg wil je na deze

opname? Welke concrete

afspraken zijn hier al rond?


Tijdens de teamvergadering:

Tijdsbewaking

• + 15-20 minuten teamtijd per patiënt

• + 5-10 minuten perspectief patiënt

• Begrenzen en samenvatten

• Afdelingshoofd is timemanager

(Labib & Brownell 2009, White & Karim 2005)




Aanwezigen op de teamvergadering

• Aantal bespreekbaar met patiënt, zo beperkt mogelijk

• Aanwezige teamleden: verpleegkundigen (maximum 4), afdelingshoofd,

psychiater en/of arts-assistent, psycholoog, maatschappelijk werkende,

bachelor toegepaste psychologie, ergotherapeut en bewegingstherapeut

• Iedereen is zichtbaar

• I.B. naast patiënt

(Cappleman et al. 2015, Armond & Armond 1985, Wagstaff & Solts 2003, White & Karim 2005, Wolf 1997)




De patiënt aan het woord laten

• Patiënt eerst aan het woord (indien hij/zij dit wenst)

• I.B. spreekbuis van patiënt

• Polsen naar gedachten en gevoelens van patiënt

• Patiënt mogelijkheid tot reactie op teambesluit

(Vuokila-Oikkonen et al. 2002, Rix & Sheppard 2003, Fiddler et al. 2010, Armond & Armond 1985, Rotman-Pikielny et al. 2007)




! Vermijden van schijnparticipatie

• ‘Moeilijke’ thema’s op coördinatievergaderingen

• Transparantie naar patiënten over visie

• Visie meenemen in teamvergadering

• Tijdens teamvergadering projectie van probleemsamenhang, doelstellingen en

behandelstrategie

• Tijdens teamvergadering invullen van teambesluit

(Wagstaff & Solts 2003)



Na de teamvergadering:

Bespreking en evaluatie

• Patiënt krijgt afprint van teamvergadering

• Individuele bespreking met I.B.

• Evaluatie door patiënten tijdens spiegelgesprekken

• Evaluatie door teamleden tijdens overlegmomenten

• Mogelijkheid tot stilstaan bij gevoelsmatige aspect tijdens intervisiemoment

(Cappleman et al. 2015, Vuokila-Oikkonen et al. 2002)



Ervaringen van patiënten en teamleden

Getuigenis: videofragment


Cijfergegevens

Patiëntenparticipatiecultuur peiling in Kliniek Sint-Jozef Pittem (2014)

Registratie van de aanwezige patiënten op de teamvergadering (jan – jun 2017)

Betrokken patiënt aanwezig in:

VKK EPR

Behandelplanteam 80% (n=25) 78% (n=18)

Ontslagteam 85% (n=20) 63% (n=8)


Next Steps

• Masterproef van een student in de opleiding Master in de Verpleegkunde en de

Vroedkunde aan de Universiteit Gent: “Participatie aan teamoverleg:

Betekenisgeving door patiënten”

• Doctoraatsonderzoek aan de Universiteit Gent: “Patiëntenparticipatie tijdens

Multidisciplinaire Teambesprekingen in de Geestelijke Gezondheidszorg”

(drs. Kevin Berben)

• ‘Betekenisvolle anderen’ (bvb. familieleden) uitnodigen op de teamvergadering

• Belangrijke partners in de zorg participeren mee in de teamvergadering i.f.v.

betere transmurale zorg en communicatie (cfr. vermaatschappelijking).


Take home messages

Wat is ondersteunend?

• Eerste actiedomein: ontwikkelen van een participatiecultuur.

“Structurele maatregelen ter bevordering van patiëntenparticipatie

kunnen maar effectief zijn in een klimaat waarin die participatie door de

stakeholders wordt beschouwd als een natuurlijk en vanzelfsprekend

gegeven. Anders gezegd, er moet een echte participatiecultuur bestaan.”

Koning Boudewijnstichting 2011, p. 34

https://www.zorgneticuro.be/sites/default/files/general/Hefbomenvooreenbeterepatientenparticipatie.pdf

• Gebruiksvriendelijke, wetenschappelijk onderbouwde inspiratiegids

Te downloaden via: http://www.sintjozefpittem.be/teamvergadering/

https://www.zorgneticuro.be/sites/default/files/general/Hefbomenvooreenbeterepatientenparticipatie.pdf

http://www.sintjozefpittem.be/teamvergadering/


Take home messages

• Belang van voortrekkers (Vandewalle & Malfait et al. 2017)

Belangrijke positie van het afdelingshoofd, de arts en de directieleden.

Nood aan verpleegkundigen die zich profileren.

• Doorlopende ontwikkeling en evaluatie met alle teamleden én de

patiënt(en)

• Aandacht voor valkuilen

o het middel wordt een doel

o weerstanden voor verandering open bespreken i.p.v. toedekken

o schijnparticipatie vs authentieke participatie (Wittenberg-Lyles, 2009)

o de reactie “bij ons kan dat niet” overstijgen. Belang van reflectie!


Patiënten uitnodigen op de teamvergadering:

(g)een vanzelfsprekendheid!

Brussel, 30 november 2017

[email protected]

[email protected]

[email protected]

@DhondtThomas; @Joeri_Vdwalle

https://be.linkedin.com/in/thomasdhondt

https://be.linkedin.com/in/joeri-vandewalle-75180582


Referentielijst

Publicaties over het project: “patiënt uitnodigen op de teamvergadering”

www.sintjozefpittem.be/teamvergadering

http://www.sintjozefpittem.be/fileadmin/media/pdf/Open_venster/patienten_bij_team.pdf

http://www.openvenster.be/pdf/201703.pdf (pagina 8)

Internationale literatuur

Armond, J. R. & Armond, A. D. (1985) Patients’ attitude to multidisciplinary psychiatric assessments. British Journal of

Clinical and Social Psychiatry, 3, 36 – 41.

Cappleman, R., Bamford, Z., Dixon, C., & Thomas, H. (2015). Experiences of ward rounds among in-patients on an

acute mental health ward: a qualitative exploration. The Psychiatrist, 39(5), 233-236. doi:

10.1192/pb.bp.113.046409

Fiddler, M., Borglin, G., Galloway, A., Jackson, C., McGowan, L., & Lovell, K. (2010). Once-a- week psychiatric ward

round or daily inpatient team meeting? A multidisciplinary mental health team's experience of new ways of

working. International Journal of Mental Health Nursing, 19(2), 119-127. doi: 10.1111/j.1447-0349.2009.00652.x

Hargreaves, W. A. & Shumway, M. (1989). Effectiveness of services for the severely mentally ill.(In C. A. Taube, D.

Mechanic,& A. A. Hohmann (Eds.), The future of mental health services research (pp. 253—283). Washington,

DC: U.S. Department of Health and Human Services.)

Labib P, Brownell L (2009). Factors affecting patient satisfaction with the psychiatric ward round: retrospective cross-

sectional study. Psychiatr Bull; 33: 295- 298.

Latvala, E., Janhonen, S., & Wahlberg, K. E. (1999). Patient initiatives during the assessment and planning of

psychiatric nursing in a hospital environment. J Adv Nurs, 29(1), 64-71.

http://www.sintjozefpittem.be/teamvergadering

http://www.sintjozefpittem.be/fileadmin/media/pdf/Open_venster/patienten_bij_team.pdf

http://www.openvenster.be/pdf/201703.pdf


Referentielijst

Lindberg, E., Hörberg, U., Persson, E., Ekebergh, M. (2013). "It made me feel human"--a phenomenological study of

older patients' experiences of participating in a team meeting. International Journal of Qualitative Studies on

Health and Well-being, 8, http://dx.doi.org/10.3402/qhw.v8i0.20714

Milner G, Jankovic J, Hoosen I, Marrie D. (2008) Patients and staff understanding of general adult psychiatry ward

rounds. J Ment Health; 17: 492-497.

Rix, S. & Sheppard, G. (2003). Acute wards: Problems and solutions: Implementing real changes in acute inpatient

care – More than just bringing in the builders. Psychiatric Bulletin, 27, 108–111.

Rotman-Pikielny P, Rabin B, Amoyal S, et al. Participation of family members in ward rounds: attitude of medical

staff, patients and relatives. Patient Educ Couns 2007 Feb; 65(2):166-70.

Storm, M. & Edwards, A. (2013). Models of user involvement in the mental health context: intentions and

implementation challenges. Psychiatric Quarterly, 84(3), 313-327.

Vandewalle, J., Malfait, S., Eeckloo, K., Colman, R., Beeckman, D., Verhaeghe, S., Van Hecke, A. (2017). Patient

safety on psychiatric wards: A cross-sectional multilevel study of factors influencing the nurses’ willingness to

share power and responsibility with patients. International Journal of Mental Health Nursing, doi:

10.1111/inm.12376.

Verkest, A., Debyser, B., Verhaeghe, S. & Grypdonck, M. (2012). Patiëntenparticipatie in een psychiatrisch

ziekenhuis: betekenisgevende processen. Niet gepubliceerde uitgave.

http://users.ugent.be/~dibeeckm/2011_2012/Verkest,%20A..pdf.

Vuokila-Oikkonen P, Janhonen S, Nikkonen M. Patient initiatives in psychiatric care concerning shame in the

discussion in co-operative team meetings. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing. 2002;9(1):23–32.

Wagstaff, K., Solts, B (2003) Inpatient experiences of ward rounds in acute psychiatric settings. Nursing Times; 99: 5,

34–36

White R, Karim B. (2005) Patients’ views of the ward round: a survey. Psychiatr Bull; 29: 207- 209.

Wittenberg-Lyles, E., Oliver, D. P., Demiris, G., & Regehr, K. (2010). Interdisciplinary Collaboration in Hospice Team

Meetings. Journal of interprofessional care, 24(3), 264-273. doi:10.3109/13561820903163421

Wolf (1997) A code of conduct for ward rounds. Open Mind, 86, 28 .

http://users.ugent.be/~dibeeckm/2011_2012/Verkest, A..pdf

Patiënten uitnodigen op de teamvergadering: (g)een ......23 Perso presentatie Take home messages...

Documents

Transcript of Patiënten uitnodigen op de teamvergadering: (g)een ......23 Perso presentatie Take home messages...