j DISPUTATIO PHrSICA sj ! vkefim* primaJ j ; f. 25

PARTIBVS HV»MANI C ORPORIS

SIM IL A&IBUS*.Ad quaffL*

In ReglaUbfalienfium ÅcademkSUB PRJE5IDIO

Ciartßimi at% Exceütntißtmivir$DR IOHANNIS CHES.NECOPHERI MEDICINE DOCTO»ris,in Regia Academ.UbCPhyfioIogiae

ProfcfT publici,acR.M"» alumno-rura.pt. infpe&orisjide- ^

li iii ra

IQBLI

RejpondelitBOTHVIDUS CLAUDII PÄL-

I 11NERU8 Oftrogoth,Die 27. Maij boris confvetis,

I UR S A LIM, !ü SxcudeUt Efchillus Mattbist,|i HMO l 62 tfo

Admodum Reverendopatrü extmtapteme, muittpnctrerumufuinfigni Dottrins, eminentia, omntumfy virtutum Comitatu,

Excellcntiftivio DominojDn_. M. JONiENICOLAI KYLANDRO,Thcojogo magno,& DioecefeosLincopenfis Epifcopome-

fitifl&mo, patrono & prorootori fao , ftudio obfcrvanti*pcfpctuo Colendiffirao.

KEG NON

JReverendis, prtclarißmiS) Humanißimis (f DoPlißtmis firis,Dn. Johanni Pr&poßto (f Paftori Sudercopenfiurn-»♦Dn«M. Laurcntio L. Laurino, Prepoftto & Paftori in

femmar.Dn4 M. Danieli Laurentij ScboU (udercopcnfmm Reflori.Dr.. M Erico Johannis Paßoriin iXuM>t?+Dn.M. Andreas JohannistyxyfyScboU Lincopenfts RefterkDn. Claudio Bothvidi Paftori in Sfinfcarga*Dn. Ifacö Paftori inDn. Arvido Paftori inDn. Magno Paftori in tftyfprfttf»Dn. MagirfFolcheri ftjftori tnDn.Dn. Matitj^ Paftori in fjåUtftalfcDn. Johaiinflp^^«in^cffaljjufchp* *Dnt Bothvido Nicolai Paftori in (SfeflltwLDn. Johanni Laurentij QSrujf Sudercop. Ecdefußmmifte,Mi Dn. Patrono (uo> bis fautoribm &promotoribus fitis benignisfw

gulari ebferfantU & amorts cultuproftquendis, inter quos patriAternum venerando> boe Excertium Pbyficum in pcrpctu&gratitu-dintSf & obfervantia nxftij^cy referenter & offtciofé.

Offert& confecrao3QTFJDÜS C LAU D II Pallin«

Refpondena*

DISPVTATIO PHYSICAV1GESIMA PRIMA.

Do

partibus hvmaniCORPORIS SIM IL ARIBUS.

^efpondentt-*BOTHVIDO CL AU DI I PALLIN,£RO,

Oftrogotho.Thefis L

E animalibus irrationalibus cgimus"nunc ordinis ratio rcquirit, ut deanimali rationali, nempc homine,qui ed animal rationis particeps#diflcrtationé indituamus: Condatautem homo duabus partibus, cor¬pore nempe &anima->9 De cor¬

pore primo loco agamusrL2. Homo rc&iflime å veteribus a di-

£lusfuit, nam eorum omnium quse univerfi ampliffi-mofinu continentur, femina in fe continct: Siqui-dem effentiamcum elemencis,vitarn cum plantisj fen-fum cum animalibus, intclligéntiam cum formis divi-nis communcm habet» b undé fcipfum praeclaré quinoyic,omnia noverit, cum in fe rcruru omnium ha-beu dmuiachra, di omnium corporum ut regula, fen

A 2 com*

{\>) And,Laur.l.t»Anat. etS^Auhin.l. i - 7beatri anatomiet inprafat. C. Laur. d. 1. Seal Exer. 2jo. f. 2, VoétU cceliferAtlas dicitur% qui capite polum unum» alterum pedibus fignat*Mavi. in Tbeor. microcos♦

3, Cum autetn divinum quoddam numen in ho-mincexiftat a, &DeumopificemIaudarcjubeamur b9fi laudem mcritam illinoninvideamus; fed condito-ris noftri, qui animalia fabricacus c fl fapientiam acpotentiam laudarc cquidem fatis pro mcrito non pofcfumus c quippe cum ejufdcm opera non laudibus mo¬do verum etiam hymnis fint majora. Idcirco Galc-nus dumpartitim ufum exponit, fe Deo conditori ve¬rum hymnum componerc ait. d Quare cum etiam noshumani corporis partes defcribcndas ac difputandasr*iufeeperimus, fupplices Deum unum & trinum Hy*giae & panace# parentem rogamus, ut huic noftro in«fiituto adefie, & nos elementcr dirigere dignetur. (a)Hipp* inprinc. de nat. mulieb. (b) Galen,-/» u/upart, (c )/.u/upart. 15» (d) 3. u/it.part. u,

* 4. Corpus noftrum ex una, fimilique parte nonconftare,licet unum fit,variaec«que contraria a<3io~nes demonftrant, a fi enim unica efiet a£lio,unica fö¬ret fubfiantia,ac cum unica non fit adio, unica etiamparte non conftabit: fedvidemus corpus humanuniplureshabere a£tfones,tangit n. homo, videt, audit,guftat, movet partes fuperiores & inferiores, qua? o»innia ab uno aliquo prodire nequeunt, quare varlasfint partes neccfle fit «• in fingnlis etiam corporis*noftri partibus, no «andern actione videmus; Excmpligratia inCapite? manibus, pedibus* nunc enim caput

fteäi*

igicur variae fint a&iones, & Tibi mutuo contrarias, fe*quitur non unam eflc corporis fubitantiam fed variam.(j) Aritt. z. hiß. anim. i.&l. part. 0"» Bauinn» /. /, dfepartihfimilar. cap, /.

j. Quemadmodum ctiam mundus rcfpecfiu par¬tium , cum primarum fcilicet cocli & Elcmentorumjtum feeundarum ctiam fcu mixtarum, varius admo-dum & diflimilis apparet; omnino tamen & perfeäcunuscft-ita cotpus humanum [fcu parvus mundus]unum ed & varium; unum quidem efficic partiumcontinuatio, unio earundem, harmonia , confenfusfconfpiratio & denique propria circumfcriptio a, va¬rium vcrö quia infinitis pené partibus fubftantia, figu¬rs, (itu, ufuque difcrepantibus,dividuum 6c multiplexeft. (a) Gal.l. i .ufu part♦

6. Pars definitur a genericé quicquid totumcomplcfc atqueintegrat,feu quicquid ad humani cor¬poris eonftitutionem facit, b Hac ampla & fu(a par¬tis definitionc humores & fpiritus partes appellanturc fic ferum, fangvinem, lae, medullam pituicam, fe-vum partes cum philofopho appellamusj d perfeftifli-méautem pars definitur: Corpus e toti coh«rensr%communique vita conjun&um, ad illius ufum fun&io-nemqj comparatu / undé etiam Philofopho parsdici-turquacanimata eft & opus perficcrc poteft, fa}GaLum. m% c 5. (b} Gal, t. de Element, c, (c,) Hipp. 6, EpicL(d) Ariß. bifl, anim. 2* fe) Fernelt. i.Phyjtol^ c. 2. {i)Ariß,7.meta, tex.jß.

7* Prasterea pars, particula»membrum, Iocusr**fynonima lunt's hinc oculummembrum vocamus, bsstc e&iia five membrum? feu pars dicatur* quiequam

h 3 intern

membrum,vel mcmbrum Sc tion partem å nobis dif-fentiet rninimé,fic cnim non folum recentiores medici,fcd Veterum quoque non pauci,corporis particulas lo-cosnominarcconfuevcrunt, item di&ator c partes lo-cosappcilat. (a) Andr. Laur.L i. anatom. qutft.u (b)Galen*, i. me. med■ l.i+de loci* affefl.(c) Hipp, in lib, t. deloci* inbomine> & lib.i.delfict, rat. in acut, \

8. Diftingyuntur partes iplae a materia,forma,fine & accidentibns, ita quidem ut ratione materia? re»mota?, fed interna?, qua? ferneneft b cujus xqateria ktoto corpore defertur,f & fangvis; alia? dicantur fper-matica?,aliaefangvinea?</aliaeexutrisq; mixta?; quan-tumvisPhilofophus e omnes partes animalium fang-vinc pra?ditorum ex una eademque fieri materia-#fangvinenimirum voluerit f cum totius corporis fitmateria: Semen yerp ipfura non materiam (ed folumformam exhibere, St fic corpus ex fa?mina, animamvero ex mare efie: Quam fententiam Galen, réfuta-tavit b quandoque tamen omnes partes ex fangvinefieripronunciavit i quatenus feminis parva eft in q-terpro deje&a moles k atque illudnutrit& amplifi-cat fangvis, & quod fernen ipfum ex fapgvine amplius /elaboratofiat. Ratione v. materia? proxima?, alia? /Simplices,alia?compofita?: fila? m fimilares,ha? difli-milarcs dicuntur. (a) Baubin. in Tbaet.Anatom,p. -£.(b)Galen.de femm 4. (f f. Bauhin. i.fitnilar, c, 6. fe Baubin.C. S~ departib. fimilarib. (d) Galenut li. 1. defemine 10 decon-(Ut* artis 6. in arte medicin, (f t. defänit* tuenda. (c) Arifl-i. gen. an,10. (f) j. part an, f, (g) 1, gener. an. ^.fh)(dalen. 1. de femin, 4. (f j* (i) Galen, 2, nat. facult* $. (k)

Galer*

(1) ÅriH. t. htß*any x. (f 2. part* an. i. (m)Gal. deplacit (fprincip. lib. de anatom. vilorum: Baubin. c. p. ßtnilar.

9. Ratione form# tot funt partium a DifFe-tcntiap,quot funr qualitatum combinationes. Ratio¬ne 'finis ali# b funt principales alias miniftrantcs\Ratione accidentium c vari# &divcrf#exfurgunc dif¬ferential. (a) Vide Baubin. c. U. & 22. defimilari. (b)Calen. in art. med. j. de totius morbitemper»7. 2. ad Glaue.c.i.i^.ufupart.uBaubin.c.io.ßmilar♦ fe) Baubin. r. i^.departib.fimilar.

10. Omnes partes fimulgenerantur augentur &difcriminantur 4 licet majores priores natura ap«pareant £ fed nön asquali c temporis fpatio omnes fi¬mul perficiuncur& exornaneur, fed prout ignem &elementu fuerint nadas: & cum fangvisin venam um*bilicalem primo feratur, primo d abfolvitur, fiequsracione fubftantiae carnofae rcliquarum partium origodici potefti Abfolvuncur autem communiter qua-draginta quinque diebus juxta verfusr%

Sex in lac te dies, ter funt in fangvine trini"Bis feni carnem, terfeni membraßgurant•

(a) Hipp. Ii. d. diät. deloc. in hominey Ariß% 2. gentrat* an. i.FerneI*l. 7* Pbyftol. c.io. Baubin.c. 6. fimilar. inßitut. anatont»p. 2. qua pars primo oriatur% folus creator evidenter novit*Galen. in liby an omnespartes (mul (fc. (b) Hipp. 1.1. de vid*Arifl. 2.gen* an. Bauhin. d. L fc) Hipp. de diat. Ö" Galen*an omnespartes (fc. (d) Baubin. in lib. de parüb. Similarib*fufe boc oßendit {e)Hipp denat.puerifamin* 42, maßuliajo«diebus & 1. de diat* quidam 42.diebus, quidam4.mtnfthwtonformationem babent,

il. Qgia

exquifitam morborum dignotioncm frequsns a cft par#dum divifio in fimilares & diflimilares: propterca eamretinendam putamus: At Hipocrates b totum con-fiituétia triplicia dixic imma inco/fy/ct n&i'fyp&vT*» i. con-tenta continentia& impecum facientia,qua? medicoruCoripha?us Galenus c folida, idefi partes, humores&Spiritus nominavit (a) Laur. lib.x» anat» cap. 20» (b; é.Eptd.f. g. (c)/, dt diff» feb. 1. & lib» de trem. /« Heropbil,hinlfag» 9»

ii» Partes fimilares primo & communiter di-cuncur Grsecé cueu^s^ fimilares, a, quia in fimiles fibipartes dividuntur b 2 'opopevq cjuldcm generis, quia inpartes divifa? uno genere finiuntur 3. a,7rKaposia fim-plices partes, non quod ita fimplices fint, ut omnis ge-*neris compofitionem refpuant , fed quia ex ijs tan«quamfenfuminimis,corporis difiolutio conftat, velquodnequeantultrius dividi fcilicet in fpecicm, nonquantitatem; vcl quia organa indé componuntun. 9

qua? ex nulla aiia ftnfibiii parte fiunt. 4, ^a-vvjera. in-compofita e, quia adfenlum ita apparent. 5.fioe/ct prima? partes f 6» TrQnyevfj primogemta? tt^otucupetTx. prima corpora g quia ex iliis conftituunturalise partes, qua? fecund« &compofita? appellantur 7«m(pvK07upoe/ct å natura genita? partes h, quod fcili¬cet prima? t feminisfubftantianatar, cxillis vero de«indé alia? confiituta? fint,undé & genuina? å gignendo,quodomnium prima? genita? fint,dicuntur. 8. «X»#*9* minima?, eö quod collata? cum compofitis mi~nores fint. 9. »tS-qm ?oi%eict (enfilia fenfui obnoxia e-lemcnta k non quod prima corporis noftri fint ele-men ta, fed fenfuum judicio ex quibus velut dementis

ac tandem diftributio in iftas partkulas, quasfi velimusulterius refolvere, non poterimus quoad fen Cum, |o likt*zmxaa,cuT#cl7rti propria hominis e lemeta /1fo»Udar partes m 12 ultimac ÖC extretnae diaintur n in quascorpus noßrum difTblvitur,quae tarnen?G compoficto fpe~ stftctur primat fientomnium.

(a) Artß. i„biß.sntra t.Gal. 8* w» w.i, (b) Baub deftmiLc. 9. (c) Baubin. l.d. (d) Arifloteli & Galcno loeis citatis. fe)Arifi.de hiß.anim. i.Ct. (f) Gal.lib.de inaquaLintemp. 1. &dedijfer„tnorb.4„(i^) Platon„&Gal. 2. Element. i.&g. deplacit4. fh) Gal. 1. dejtmplicium medic.facul.g. (i) Gal. 1. Element»3 (k) Gal. 1. ät natural facult. 6. Cl) Baubin. lib. fimilar. c g.(na) Gal. 1.1. dt nat. facult. f. & 7. (n) Fernel. l.i.pbyfiol. c.s. Fallop. de part. c. 2. Haftenut de nornimbtuy nunc ad defini¬tionen efßntialem fimiltartum partium acctdam tu0

15. Stmilaris pars duobus modis confiderari potcft,t, autratione materiar > 1, aut ratione formar: G materiamfpeeßemus quae tota eß untufmodi ÖC Gbi omni ex parte tö¬rn Iis, defiuiuntur Gm ila res partes 4 quactn partes fibi tö¬mdes dtviduntur, aut quae in partes fpecie non differentesdividuntur, feu qua rum om nes particular, tum interfe,tum toti, funt firmlcs , Si formam refpiciamus, defini-untur quae undk£ uniformem habent figuram b s namcum forma denominattonem detpropriam, GmiliareaU-quod dicitur ob format & figurar Gmihtudinem: Prioriratione quarlibet partis particula nomen reimet totius,tion autem poßeriore, /

(a) And. Laur. 1.1. anat• c. le. fb) Arift. ubtfi.amm.i.Gal. t .m.med.é.Galen.1. g.de placttts 4+ Avicen.l.t.ftn. i.doB„%»c. /♦ Laur. d. 1. Sic ttbia os ob materia ftmtlitudinem efi untuf¬modijfiautemfiguram i[luts(petigs, no erunt (tngula tju* partes

B ejus-

14* Sunt Gmilares partes numcro decem 4, osPcartilago > ligamcntum , mcmbrana, fibra > nervus3arteria, vena, caro, cutis: Sed denumero inter audor^sminimiconvemt (2) Arift.\.debiß.anim^t.& z.depart.2,Galen, t. nat* facult. c. tf.&y. agit; alt/s in loci* dtverfimodhpartes fimtlares recenfet l.1. deSlem, g. é 2, de £lem. i.ltb.%,deplacttis 4. i.m, in. 6. addit vitreum Cryftallinum^ humo-rem (f tunicarum propriam fubßantiam lib. de differ. morb.g, deinsqual.intemp. 2.videquofc Avtccn. I. t+fen. 1. doB. 5.c. /»i~Aver. i* colleB. 2. Fer. h 2* phyftol. c.2. LaurJ.anatom.£.5.Baubinde ftmil. cap.zo & zi.

15. Os eil pars Gmriaris folida, ac Gcca,anfmata2 exfemine terreno, pingvi,ä vi formatrice per caioris vim ge-nita,ad totius fundamentum,reditudincm,&figuram,nccoliaberetur & homo reperet.

fa) Baubin. L 2.ftmil. c. 7. And\ laur. I 2. anatom♦ c. 2.JFelix Platertu hb. x» de ßruBura bumani corporis•

16* Cum ofsa corpori ftatum, reditudinem, habf-ßum,formam8c fpcciem prebeant4&tanquamfundame*ea ad untverfam corporis fubftantiam fuftentandam {ubtjodantur, 8C hts omnia adnafcätur b tum etiam cum ad ho*srum tmitarionem caetera in animante foleant effingi bC im*mutari, c denicf? his,raagnttudints animalium meta ac ter*minus defcribatur,«?, propterea ab oföbus ran quam i baG-bas quibufdam, partes, cum Galeno, exordimur. e

(a) Hipp. Hb. de nat. offum (b) Galen, in pro&m. libeüide oßtbus (c). Gal. 1. deadminißrat. anatom i.(d) Ariß.iPdeGenerat* an♦ 4. Cc) Femel. lib. t.pbyfioLg.Galen, 1. ad anat«

17, Matena offiseft crafla &C terrenafeminis pars»0 cum adtunda pingvedine 8£ hum»duate,£, cfficiens eilcaler inütus c fcu Spiritus in ferasne d, calor naturalis A ri» -

ftot*«

fimilis, b finfls,ut partibus fit fundamcntum u(a) i.defetnJ&.Arift.i*gencr.an.6. (b) Hipp,decarntbtui

(c) Hipp. dJoc. (d) Polyb. de naturapueri. (e) 2. gener,an. 4.(£) Gdien, t, nat.facult. 6. fg) ^Artß, 2. generat, an, 1. fhjFallopiut de ßmilaribus partibus, {i) Galen. 16. ufu, part. 2. Ladmtnißrat.anatom.zJibell.de oßtbtu L Alicen, *« de oßibus.

IS. Commun es affediones ofiium funr a duntie^pingvedo fplendefcens, candor cum mi'nimo rubere ad-mixto, privatio fenfus tadus, fenfu enim hoc, omnia of^fa carent, cxceptisdcntibus,qulcaliduin ÖCfrigidum per-fentiunr, meatus convenientes, cartilaginofum operculi»circa capita? b vcftiuntur omrtia offa membranaqu* per*-oftium dicitur,exceptis dentibus, conjundio apta & con-ctnna, quarécontuffo? fradura > fiffura, tanquam conti«nui foluttoncs praeternaturales offium äffcdiones fünf.

(a) BaubinJ♦ 2.ßtml. cA.(b) Gal* n.ufipart.ig*Ariß02* de part, animah 9 deproprijs oßtum affeßionibu* lege Bau-binum d* L differentia oßium plunmafunt de quibu* leganturmatomiciyUtpote Vefaliut lib. x. anatom. c* f. ubifußßime eaeproponit. And. Laur. l.z.anat. cap.j. RealdoColumb.FallopiusFernel. Plat.Baubmus &aljf.

19. Cartiiago cd pars a ffmilaris foÜda b} offe mof-llor> flexibihs c fenfus expers d ex femine terreno, pin-gvitvifcidocvicalorisgeniu e, ut partes motui deftinauseudodiat ß

fa) Artß. 1. biß. antmal. 1. Galen* 7. de u/upart. g, (b)*Lsirtß. I, d. fc) Gaten>d. 1. (f /2. ufu part. fd) Galen. 16. ufiapart.2.Reald.l.2. (e) Laur. 1.2.anat* c. /. ff) Baubin,in inß.anJ%ovfy(&: Ariftotelf,Hyppocraii>& Galeno dicitur,ftoc n.aomeomnesptope mod« media buic partfculst topofue-

B t etui

frangi poceft, ubk# fua moJHtie cedens, nec£ adeo refiftigficui ofIV, nec impetudectdit, non extendstur artrad«necp (edcm fuam velformam facile commuuc Ktald, Co-lumb, 1. l.anat,

xo« Cartifagtnis afFedioncs naturales variacfunt,fed prarcipu* ex definitione habentur, quarum prima eftdurities propria, qiod öt durtor omnibusijs, quar fub«ute deprehenduntur *, fectinda eft foliditas totalis cumnullam babeantcartilaginescavitatem by 3« Sifranganturcartilagines non coalefcunt nifi in tenellis corporibus c, 4.cartiSagrnes,non fentiunt,^, quia per corpuscarttiagineunulli nervi nec membran* fparguntur , &C Gforiaftlno-tharum coftarum cartilagines fentire vtdeantur : Quodipfis contingit non ratione fuorum corporum, fed quodUlis membran* quardam, ut & ofsibus ßnt circumfufar f*

(a) Galen, 12. ufu part. (b) Atiß, i,bift. anim. 1. (c)Hiöp.6 apbor, 1 q, cum difcifium fuerit os aut carttlapo &c. nondugeturnec coalefctt (d)GaL 16. ufü part» (e) Baubin, l. 2. fi¬ntil, c. 12»

XI. Ligamentum e/1 pars a fimilaris, b folida,duracxfemine lentotnari vi calorisgenita, ut partes intet fecoHiget c dtcitur #w td eft, vinculuro& copula dt

(a) Gal, /. i. Element, /. t. dt diflfertntijs morborum 2 A,de natura libut facultattbu* 6, de inacjual- intemp. 2. (b)Gal, 11»dt ufu part, 1. & i,de femine 10, (c) precipuu* bic fints efl&ufu* ex t. dt placttié p, l, dt motu mujeulor 1. (f 1. de admi-mft. anat, to,

%% Naturales afFedioncs Omnibus ligamentis fe-paratim fpedatis cotnmunes funt s durities & foliditaspropria, cartiiagine minor, humoris mucoü ac Unti per-

fullo*

23. Differenciae aliae fummuntur A natura liga-mentoi a>ut ab ortu a, i fubßaiuia^, i figura c, magnitudine d Qt ab ufu, t a connexione f ßtu g QC numero b4

(a) Gal. i. de adminifl. anat .10. in Ubro de (ucci bomtatc,4.t2.deu(upart4$. & de motu mufculorum i.omnia aboffeo-riri dic it , ligamentis mufculorum, qua omnia ab ofle o*riuntur, loquitur& 6. med. 44 alia d Cartilagtne, alia ab offLstartilaginofo alia a membrana. (b) Galen, x.deplacitis 9. (c)64/. l4d.&i.de adm'tntÜ. anatomia 10. (d) Baubin. 2. part.fi-mil. (t) Bauhin.l.d. (f)Galcn.i.deadminiflr.anat.14.\.dcpla~cit. 9. (g) vide Baubin. I. d. ,

24.» Membrana eft pars Omilarfs a lata & plana bex femine vifeido &aquofo, c ä facuUateproprta metrr-bramßca genita d ut partes vefttendo cuftödiat e.

(a) Arift. 3. bifl.anim.2. Galen. 2. de Slem.x, (fl.de*naturalt facult. 6. de inaqual. intemp. i 8« deplacit.4. de dtf-fer. morb.3. #. med.m. 6. AJ>icen.Lx.fen.x*doöl. f.cap.i. (b)Galen.2.de lac+ affeft.j. Hipp. tnlib. de carnib.Temper.2A. dt*femine tu (c) Gal.v.natur.facult.6. (d) (f bicpracipummem-brdnatu ufus eft, ex Galen. 6. de admin.anat.y.ér y.ejufdem 24Membrana affeéiiones (f differentia ex anatomicü petantur.

27* Membranascömuniter a veterzshflkvots,va;tyif fttjviyTot; vocarunc: Anatomie! membran* ÖC tunieaenomine indifferenter utuntur b vfl&etc voc5tgenericc,pro-pné tamrn dicunturde ca c quae partem extrtafeeus am-bit, ut funt peritonaeum &C pleura* ^ru>\oq vox propné dccorporibus vaforum» utvenae d apetjny^proprié dedua-bus lerebri membranis dicitur, e.

(a) Galen. 4. u/u part. 9. (b) Galen. 7. de admin. anat.2 4, ufupart.9, (r) Gal.d.l. (d) GalJ.de adm.anat. 11. (tyA-fifl . htfl. AphrodtJ. probiemat.i\ z6> Hå®

fußinet QC fulcit i, 3. partes i partibus dißingvtt c. ^na¬turalem calorem in partibus confervac,ne exhalet,vel fri-gorelatdaturpars d, f. partes colligat, e»6, Tandem va-forum ora, ne humores efßuant vel refiuant claudit, ut fitin inteßino jejunio, ad porum bilartum, in vefica ad ure»eerum inplantationem cordis utroc^ ventriculo,per vaS-vulas undeeim.

(a) Ariß* 3. departib* II. ij. de biß. anim* £]. (b) Bau-hin* 2. de part* (imilar.i* 2t« (c) Galen* 7. deadmin, 444

[d e] Baubin* /. </• # /4«r. ^»4*. r.23.27+ Fibra eß pars fimilaris 4, fubtilis ex femine bt

£ facultate propria genita c, ut carncm eußodiat d, 6£tnotum adjuvet *♦

[a] 3. biß. dwk I. (74/. |. Ehm. 8. (f 10, we.med* ultim. Aver. t. colleBan, 2. [b] <74/. |. de fem, to. Ö* 10.r». w. übt habetur fibram deperditam regenerari nonpojfe : atmanifeßum partes, qua non regenerantur effeJpermaticas (c)Gal* j. natural. facult. 6. (d) 1, de femin. 10.1. de fra&uris %t*& to.& to.metb.m* ultim* [c] Gal, 3* natural* facult. 8* &

de admintfl, anatom. 3.t$* Fibrac vocantur faf 4, licet Id nomen aliqul

nervi« tnbuant, undé oeeiput t\Uv quaß indé mg td eß ner»vi prodeant ,di<ßum volunt, latini fibras, vilios, ßamina8C filamenta vocant b.

[a] Artß9 yde btß,anim,Hipp,de natur,Infant [b] Bau*bin, l. ftmilar. 2* c,2$.

z$. Sunt fibrae rctßap, tranfverfar, 8h ob! iquac,re&aeattraeßioni, tranfverf« expulfioni, obliquaeretcntioni in-ferviunt; nullus enim motus fine fibris fit, Gal.loc»cita»to» fed Fallop, a bgrettoum Anatomuorum dogma effe

dielt;

vcrfe a"dcxpulGoncm>quontam inquitomnes cxpeilunt*(a) in\obftrvationib. anatomisk.

go. Nervus improprié de Hgamento a» & tendineproprié de organis fenfum & motum defercntibus e

diritur.(a) Galen. t.defläc* ß. & inprocem. IwJeoßbut, (b) J«

^ facult.aliment.4. Ö* i»de ufupart. \p.6. Metb»^2.delockajfefl. 2.

ji. Ed autem nervus pars 4 Gmilaris b, ex femineglutinofo frigido f, a propria faruhare nervtåca ^ geni«3a, ad animalis facultatis diftribuaonem r.

Ca,) quta non folutn univerfalis, fed ettamparticularis di*>ßnitiopartis ei convenit. (b) i»*/e biß. anim.x.i. depar-

nervumparter» ftmilaremjolidam ac ftceam vocat; (?4-&#,!. Riemen, $.2Siemen.1. ude natfaculb»deplacitis 4«de dtffer.morb.j, 12. de ufupart. 2. Avicen. 1, /, fen. t. doft. /0f»/. Averro. 1« ceile ftan.2. (c) #//>/>♦ dfe carnib.Gal\ 1, defem. f.(d) Gal♦ 1. facult. natural. 6.(z) Communis &primusfinkex Galen.lib.de diffeft.nervorum ij.de placitj,ft de ufu part«J.Cf 7- ejußem 14.0* ttf". ejufdemß.

32« Diihnguuntur nervi in moliiores QC duriorcs, ifa) Galen, in Itb. de Inßrumento odoratut 2. deplacitisIjufdem j. Ub. I, de motu tnufculorum t. & 8. ufu part.Moliiores qui ex priori cerebri parte (ex fententia com-munt) orti, fenfum cxquifitiorcm producunt, at$ in fen«fuum Organa propaganturj ä ccrebro a dieuntur feptcmbofufmodi nervorum paria propagari .* At löngé redmso«mies nervös d fpinali medulla prodire docct ocular/sdemonfiratio, quatenus adhuc in cranio continetur. utdocet Baubin.in 7beströ anatomico & lib.t. departib.ßmtla*»nb9 quatenut autem Gahma exctdie trtginta nervorum babet |

paris

magisfacultas. TierDt cfut ffrodtunt a ß>mali>medulla quatenu* adhuckaret in cranio, comprehenduntur boc ditto:

Optica prima, oculos movet altera, tertiaguftat,guartafy Quinta audtt,vaga fexta, ftptima lingva.33. Inferior autem nervi fubftantiatotaove/yfdJw

n&! cnroyft&qg eft, fed fenfibilem &C confpicuam cavicatemhabet nuUam>quia fpiritum folumdefert non fangvinem.And. Laur. /. 4. anatom, cap. 13« Non tarnen defunt qui vo-lune omnes nervös intus efle excavatos,etiamfi ipforumcavitas oculorum obtutum effugiat; Sed Volcheruspenktus eß in contraria fententia; Galenus»nervös opticos pe«.nitus perforatos efle docet, ita ut apertl intus fenfibilisquidä meatus appareat« 7. deplacitü /♦ Ith. de difflnervor.2,Item 7. de placitis 4. Vefaliw l. 4. c» 4. anat. meatum huncnunquam fe obfervaffe sflerit, licet canum adhuc viven-£iurn,& aliorum grandium aniroalium viforios nervös haefoium occafione aggreflus fit; Columbtu etiaml. /, cap.sdicit nuüum in nervis viforiis porum manifeftum cerni,non folum in homine, fed nec in bove aut quovisgran-diore animali. Sed Ciariß. Baubin, praeeptor (f promotormeus bonorandm lib. j, Tbeatri anatomici cap. 20. cum Caleno16. ufupart. j. hos nervös porofos efle pronunciat, ac illudipfum in elixis maxtmé patere dicit; plura fi quts de nervisrequirat > librum fecundum ejufdem ßauhini de fimilarib«confulat.

34. Arteria eß pars fimilaris a exfemineglutino«fo & frgido b a facultate propria genita c ad facuUatisvitalis diftributionem d,

(2) Galen, 2* Element. /. dediffcr. morb. 3. Avicen. /. /•fen. i . dott.f.cap* t.l. de inaqual. intcmp.2.i.dt femine f.(f it.

: (b) Hipp♦ /, deCarnibi, {c) Galen. 1. natural.facult. 6. (d) Ca-httc 8. de plaatis- Di«

in pulmones defcendente aerem infpiratum deferece*quam arteriam afperam b ab inaequali fubftantia ap-pcllamus: propriq vcrö dicitur de vafc modo dcfinito,quod arteriam parvam Hipp, c vetuftiflimi vcnarr» d9Ariftot. venam minorem &yenamaortam c, Arabcsycnampulfatiiem vocarunt f.

Ca) Hipp- de torde. i.Hiß.anim. 16. tf tf. part*mim. 3 ,lib. derefpir. u. (f i. problem. 2l. (b) Gal. de adm»anatom. 1. (f 7, de compos. fecundum loca 1. (c) in Hb. de cor-de. Cd) Galen. 7, de placit p. Hipp. 6. Epidem. de carnib.plat»{e) in lib.3. hiß. anim.\. 1. ejufdem 16.7. ejufdem 4. de reß>i~rat.if.f, AvicenJ.i.fen. 1 f,do£l.»(um. i.c.i.Averro.i.colleß. f.

36. Dicl a eft Grcecis stßy&ct 75 tjVid eft, quod aerem five fpiritum confervct, atque con-tineat. vel zbct?ke<dzqi e. falire, quafi ^AT^ofdicasjvel

73 cugeSztf quod eft actollere : additur etiam ao^,ab Hipp.ae eorde quafi kn s^Ta/cmpcr viftbilis,etiamin carne exfangui,vel etiam uc loquitur philofophus 3*de hift.anim. 3. quod nervofa ejus pars in mortuis con-fpici poffit: Ted a,ogtu eft arteria omnium maxima, qua;per dorfum fertur, & praxagoras craliam appellaroconfucverat .* Sveci iufffafcra/ Puf(ktt / PttlßÜfcr# vo*cano.

37. Oriuntur arteri« non é ccrcbro, ut voluloPelops Galeni praeceptor,unde & venas & nervös pro*dirc voluit, Ted ex corde, & id tam ex fententia philo*Tophi a, quam medicorum b,

(a) Artß.3. de hiß. anim. 4. Cb) Galen♦ r. deufuparK16.6. ejufdem 11. 16. ejufdem 2-i.de placit. 7. 6. ejufdem fäin lib♦ de dtjJeH. venarum (f arter♦ 1. 0* in Hb* an Sangvts inarterijs; verum mm ex dextroxordü vensritulo, fedfecundum

C Ariß*

v

vcntricuios leu linus cordis contra AnaromicorurrL»placira ftatuit: iccundum vcro Galenum & medicos exfiniftro cordis vcnrriculo oriuntur & in totum ani-mancis corpus diftribuuntur. Galen* 6. dt ufu part. j. 16.eju/dem 10. i. deplac. 7. Ith. de di(fefl* ven & arter.q.

38. Tria eile in animabbusorgana commun?a_»demonftravit Galen* nervös puta,artcrias & venas a icum deduobus didum fit, nunc de venis agamusr\(a) Gal4 lib. 1. de femin* 5.2, de ufupart. \p. & 4. ejufdem 12*

39. Vena eft pars a fimilaris b, cxlemineglu-tinofo frigido r, å facultate propria venifica genita_*d> ad fangvinis confediorem e, & diftributionern f.

(a) Galen.2.de fantt.tuend. 11. (b) Artft.fy de btft,anim<2« & 2. departtb.anim.i.partemjimtlaremfolidam ac ficCanL»dixit vcnam cum Galeno de dtffer. mor bé 3. Sunt autem ve-n2£ fimilares, ut & arteriac ad fenfum, & ut ad fe totasfibi fimiles funt, quibus competit definitio partis fimi¬laris aGalcn.lib.de optima humani corporis conftitu-tionc tradita: cum emm ex fibris & membranis con¬

sent, exGalcni & veterum iententia,å fimilaribus*a Galen. lib. detnacjual. intemp. l. excluduntur: Divcrfoergo refpedu vena & fimilaris & diftimilarisdici po-teft : Similaris, quia nulla venat pars reperitur, quaenon perfeftam atfionem , ut inftrumentum ederoqucat: Quare (ecundo fimilarium generi eft adnume-*randa, quodnimirum fimilaris pars fit,& a&ioncm ha-beat,nam aliud eft fimilarium genus a&ione privatum*ut caro,os &c, Diflimilaris verö, quod ex divcrfi gene¬ns fibris conflatas efie venas alii crederent: Sed Fallop.in fuis qblervationibus fibras rejicit, Vcfalius in fuo £-xamine, Fallop. fententiam approbat, & venas corpus

v toihU

merobrana ditterre dicit.carrtib. (d) Galen. i. facult.natur. 6. (je) Galen. i. u/upart. 16.4. tju/dem 17. 2. de facultat. natur. *• #/& ?***» dfedtjfer. morb- 7. Dicitur vena $Ae\p& tvn iF (pAeuwvquodfignificat faecundum effe yac (i dicas venam copioftfanget-nia fontem y>cl fcaturiginem exiflere.

40. Numerus venarum magnus efl:, omnes tn.ex comrauni fententia ad duas venas magnas reyocaripofllint,qu» casceris omnibus originem dediflc viden*tur, ad venam nimirum port»,& venam cavam/ Venasa. minus principales, quse peculiaria habent nomina_»in humano corpore iunt lequentes:i. CephalicavelHumeraria f)uffäbt4 / ita di£ta * quod in capitis mor¬bis utiliter fecetur, in cubiti flexu, fub cute confpicuaeft. 2. Bafllica, qu»& axillaris item jecoraria diciturin brachii flexu,• ieftptrabra. Mediana 2D?cbiaan/omnium in cubico exftantium maxima & media, quae-dam, ex congrellu Cephalicae &. Bafilic» fa<fla,idcirc6communis quoque appeilatur; qu» autem fecantui^.in extrema manu,vel inträ poliicem & indicem,vel ia-tra annularem & minimum, vel inträ annularcm &medium digitum , fuperiorum venarum propagincsfunt. 4. Ifchia didia /}éjffäbrrt» in pede finiftro. 5. Sal-vatella ^ialfabra/intra annularem & minimum digi¬tum in manu finiflra. 6. Saphaena SXcfrilåbra/ in pe¬de juxta taium, fecatur in menfium retentione, ha?cmalleolos utrinque perreptat, 7. vena poplitis

8. venae meleraic» ©maåbrar t ?arttterne /9- ven» emulgences, 10. ven»h»roorh-roidales , @plbCtt4btar / funt venae qu» anum am-biunt, per quas faeculentus & melancholicusfangvisåans temporibus expurgatur. 11. Coronalis, fyiått*

C 2 venae

vena azygos, utijäü / conjugii expers, fine pari,vcl folitaria » contra nacuram cft aliarum venarumj

quas gen>inas Deuscrcavit, unarn dcxtcram, alceramfiniftram » h#c dcxtra tantum ert. De tenarumortu videAnd. Laur, tn cöntroverfiis anatowiciéytf BauLin. 1.2 .fmilar,

41. Caro eft pars fimilaris a, ex langvine b, åfacultate propria genita ad fibrarum > quibus circum-jicitur, robur.

[a] Gal.i.de element. /.2. Element.!, dein&qual intemp.2. de naturalfacult,uc.(>. Artfii 1. biß. 1. i.part. z. [b] Galen^

we. med. /» c.Platö in jim&ö, Gal. /• /. ufu part. i j.42. Eft caro quadruplex (licet Galenus plures

faciat carnis fpecies« 1. naturaL facult. 6, 7. adm. anat,eomment.é.in 1.6,Epid)primaeftcaro propriédi&a, 4,&modo definita i altera eftcaro vifcerum>quam fimila-tem & ftmplieem dixic Galenus b> Erafiftratussra^y-

afFufionem fangvinis vocavit. 3 . caro ert cuilibctparti peculiaris, quam carnofam fubftantiam Galenusappellare folec hane. Piccolhoroineus d novam par»tcm fimilarem facit. Quarta ert caro glandularum t"Vaforum divifionibus formandis deftinata.

(aj Galen. 7, admintß. anatont, comment. 6 in 6. Epid.jo*me.med-ultim, (b) Galen. 6. admintßf.anatom. (c) Gal.lib. I, de nat. facult. G,ltb. 10. me. med, ultim. in (oltdis par-tibm [ubßantta triplex Udw.g vf^dfg, vfj ouqjcddtjg qua vtllosfarett. (d) C. 21, Baubin. de part. ftmiL (e) vtde Baubw. liL

JbtAtnanatom^cap.J.43. Cutis eft pars finnlaris cxfangvine cum

femine mixto b> å facultate propria genita ad o-mnium partium eultodiam c.

(a) Gal* de intemp, %. Ariß, 1. biß, anim. I. (bj Galen*i hdetempx ultm* &}^me*med. y auitur Hippccrati

q<iåh diptti vtncui W tuaa totum

ambtae hk de natur, öft, Columbus ctitem ex vaforum.*extremisdiiatatisgigni credidit, Varolus dieit nervösinoliiores ad corporis fuperficiem delatos, incxiiita.-tes expändi» & in cutem degeiierärijconcurrentc fan--gvine , quemadmodum folia levifllma nymphcae, étcnui pediculo expanfo generarifolent. Archangelofit cutis ex femine» ficut membrana: factum irivolven-tes. Andr. Vefalius intcr nervum& mufculorumcar-nem, quidaam plane medium facit, ac fl, ex mixtis u-trifquc conftitueretur.' Eft inftrumentum ta&us,po-fofacft cutis, cxiguis foraminibus Inftarcribri refer-tiffima» ad liberam tranfpftationem $ ut tertias con-soåionis excrementa repurgari poftint, ne a.nimiumvapores vel fpiritus cxfufflarent, ex quö mors fequerc-tur pilis natura porosexornavit, quibus nimium poripatentes claudcreniur«

44. Extrema luperficies cutis cuticula, quibuf-dana cutis ultima & ejus opercülum, cuticula fummaCelfo, cutis fuperficics Galeno ± aliis fuperior pelli-cula, Graecis quaft fumma cutis ? quod eiob-ducatur»dicitur ihsec facile dcperditur attritu & frica-tione» vel veficularum modo abignéaquaq. fcrventi.excitatarum å cute ahfcedit» imö decies millies amif-fa refarcitur,facileque regcneratur, quare ex feminenafci non potcft, cum partes fpermaticae femel ablataenonrcnafcanturifedeftefflorefcentiacutis a inipfiusgéneratione prodü&a : dum cnim natura in cutis ge-nerationé femini fangvinem mifcet, vapor humidusiangvinis cfflorefcens å calore intenfo protrulus &aens frigiditate condenfatus, in cuticulara vcrtitur*quaré in nupcr natis tota cutis rubra apparct cuticula.

C$ r obfri*

obfrignrisdcre<Ltum,nondumgcnita: moxvcfo åfri.gore cxtcrno,ad caloris tranfpirationera impedien-dam denfacur, quomodo pulti cx vaporibus elévatiscuticula fupernafcitur, (a) Baubin. in Tbeat. anatom. I,U cap. 2.

45. Tenuiflima eft cuticula, nifi forte laborocontinuo,fit callofiorreddita,nc cutis (ubje&ae ienfumhebetet in vola tarnen manuum & potifsimum plantispedum ob continuum ufum acteritur, & quafi nova-,iucceditjcrafsior ac durior evadic; hane ferpentes fin*gulis annis exuunt, homincs vcro non nifi per morbu,vcl quando fucis utuntur : prorfus exfangvis eft a,vcl pené ex langvis b, cuticula t. eft medium fenfus,tatfus, c, 2. Ofcula vaforum capillarium concegit;fed3. & cutem tegic ne continuo humor exudet,undccutis in iutertrigine femper madet. 4. Cutem afpe-ram,iniequaIem,mollem, ac laevem reddit.

(2l) Bauhin-c^. Tbcat. anat d. L (bj LaurJ.6. anatom*(c) Arift. 2. de anim. omnia inquit qua[entimut,per medium

fentimus: & altbi,nullafit ftnjattoper immediatum con-taHumfenftbtlta & fenforij. 2t bac fuffiäant

departibusßmtlartbtu.

Huma-

Rutoan'tßirno aicfe Doöiißimo juHteniDR BOTHVIDOC L A V D 11PALLlN,ERO, INGENUA RUM ART1UMac virtutum (e&atori ftrenuo, prafcntium thefiunij»propugnatori induftriojpopulari.amicc & fratri, quo-

vis arnicitia? ac fraternitatis officio fcmper proie-quendo, honoris & amoris teftifican-

di graciåJé kuXxbIsIhxzpi 'rüg nroKng

É^tvcrjofyvctg carevJ'ofjeg ccii fjiiycm%Åeav vcij avfiCpo^Qat

O WO[ACL KUkJ^OVy^ €5T CtjKei] öüJe fiüciicüV vctj iv

Uofjt,7rei(ti Umri^x^g ^ ccpäc tyv ßIOVXcdf^avng, 'cihf^Q fy aXtpijgMcc^fjbeL^vßjg in Jwy%&vany,

É^ctL^etocg ßfy) iyjg fyvaiKvjg -sjAclttjT ig Kijmv h 6icrsg%offyu@s> A 'Iva,

Qu&Äjbcix QQ&üjg &£&>(>>}Ttjv ci(p(ou fieyxÅtjV yé 7

*Tuuti]V ov IIAAAINNHPE (piÅc^THTSÉvTi%,VlCW VM 0TC£7T7BfÅ//@, TgCLV&g

XTrév^etg ßcc^i^nv hg K ccXaict#Tvjg (pvcriKvjg ivcc iv Hoyryg

Tegorvov p&ov fyvrx Qvojk®* rt få&g,Kdj TXTX CUIACL , Kgßicnv,

Sig diQ&g ovyvsJkcLXtn N

Xcq {AQ& oppofylj <nw$.