Panda Magazine

MAGAZINE

Nr 61 MEI - JUNI - JULI 2012TRIMESTRIEEL - AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P3092902012

Dossier Focus: In Malebo, op bezoek bij de bonobo’s WWF en Danone

DE KARPATEN: EEN COMBINATIE VAN NATUURBEHOUD

EN DUURZAME ONTWIKKELING

Panda magazine - Pagina 2

WWF PUBLICEERT HET ‘LIVING PLANET REPORT 2012’! HET IS NU MEER DAN OOIT TIJD

OM IN ACTIE TE SCHIETEN!

PLANEET IN GEVAAR

Ons ‘Living Planet Report 2012’ rolt eindelijk van de persen! Dit document is de meest gedetailleerde analyse van de ‘gezondheid’ van onze planeet en de impact van menselijke activiteit op de natuurlijke rijkdommen.Het rapport baseert zich op twee principes:

• De ‘Living Planet’-index die de status onderzoekt van de meer dan 2500 soorten in de wereld.

• De ecologische voetafdruk die de impact van de menselijke activiteit berekent.

MAAR ER ZIJN OPLOSSINGEN! ONTDEK MEER OP ONZE WEBSITE WWW.WWF.BE!SAMEN OP WEG NAAR EEN LEVENDE PLANEET!

© NASA

DE CONCLUSIES ZIJN VERONTRUSTEND:

• Sinds 1970 daalde de biodiversiteit met maar liefst 30%! Deze daling is vooral het gevolg van het verlies aan leefgebied in de tropische regio’s. In deze regio’s daalde de biodiversiteit zelfs met 60%!

• De ecologische voetafdruk toont ons een voortdurende overconsumptie door de mens. Vandaag overstijgt de menselijke vraag de capaciteit van de aarde met maar liefst 50%! België bevindt zich jammer genoeg tussen de 10 landen met de grootste ecologische voetafdruk per persoon!

• De CO2-uitstoot door de mens is de voornaamste factor voor de ecologische voetafdruk.

• Wereldwijd worden 2,7 miljard mensen minstens één maand per jaar geconfronteerd met een ernstig watertekort!

EDITOEARTH HOUR: GESLAAGD DANKZIJ U!

Ik kreeg de kans om op een cruciaal

moment stage te lopen bij WWF:

tijdens de jaarlijkse campagne voor

Earth Hour.

Ik kon met plezier vaststellen dat

WWF ook dit jaar weer op u kon

rekenen. U zorgde voor een grote

mobilisatie voor de planeet. Earth

Hour werd in alle hoeken van de

wereld gevierd. Miljarden lichtjes

werden een uur lang gedoofd. Maar

deze strijd mag niet stoppen. Ook

u kunt een steentje bijdragen en

uw ecologische voetafdruk (nog

meer) verminderen. En dat kan op

een heel eenvoudige manier. Elke

week stelt een van mijn collega’s

een ecotip voor op de website

www.wwf.be. Door onze krachten

te bundelen maken we het verschil

voor een groenere toekomst!

Tijdens mijn stage werkte ik samen

met toegewijde en gepassioneerde

mensen. Ik kan u bevestigen dat

men hier bij WWF de zaken kordaat

aanpakt! Het voltallige personeel

van WWF zet zich in om concrete

oplossingen te vinden. Zij starten

op het terrein prachtige projecten

op die onze planeet helpen… en de

resultaten zijn er! Maar één ding

is zeker: dankzij uw trouwe steun

kan WWF op een vastberaden

en effi ciënte manier blijven

doorzetten. Bedankt voor uw

vertrouwen!

Kathleen Mentrop

In het kort 4-5

Focus In Malebo, op bezoek bij de bonobo’s 6-7

Op het terrein250 jongeren debatteren over klimaat 9

Eco-consoMaggy en de opvang van regenwater 18

Eco-ontspanning

Getest voor u: vegetarisch buffet 19

BedrijvenWWF en Danone 20-21

Eco-shopping 22

INHOUDSTAFEL

Op reis naar Malebo

Onze collega Gregory Claessens komt net terug

van zijn eerste missie voor WWF-België. Hij deelt zijn

onvergetelijke ervaring met ons: zijn ontmoeting met

de bonobo’s.

P. 6

Focus

EEN COMBINATIE VAN NATUURBEHOUD EN DUURZAME ONTWIKKELING

P. 10


© WWF-Belgium

DOSSIERKARPATEN

© WWF-Belgium

COLOFON: Tijdschrift van WWF-Vlaanderen vzw. Alle rechten voorbehouden aan WWF. Het Pandalogo, het woord PANDA en de initialen WWF zijn handelsmerken van WWF. Reproductie van teksten is toegestaan – en wordt zelfs aangemoedigd – mits bronvermelding. • Coördinatie en redactie: Natacha Bertiaux • In samenwerking met: Sarah Beelen, Géraldine Louis, Jan Vandermosten, Sara De Winter, Stijn Sterckx en Maire-Noëlle Collart • Realisatie: www.propaganda.be • Druk: Claes Printing. St-Pieters-Leeuw • Foto voorpagina: Wild Wonders of Europe /Ruben Smit / WWF • V.U. Damien Vincent, E. Jacqmainlaan 90 – 1000 Brussel

IN HET KORT Fikri Pohan en Evatma Dewi hebben hun jawoord gegeven, in goede en kwade tijden, tijdens een wel heel speciale ceremonie. Hun liefde voor elkaar is net zo groot als hun liefde voor de Sumatraanse olifant – het dier dat hen samenbracht. Het pasgetrouwde koppel maakt deel uit van het olifantenteam van WWF-Indonesië. Dit team bestaat uit zeven olifanten en tien verzorgers, ‘mahouts’ genaamd. De olifant speelde daarom een grote rol in de huwelijksceremonie. De bruidegom begaf zich op de rug van een olifant naar het dorp van zijn verloofde. Na de ceremonie vertrok het koppel – gekleed in traditionele klederdracht – op de rug van de olifant door het voor de gelegenheid rijkelijk versierde dorp.Het idee van deze originele huwelijks-ceremonie was afkomstig van hun teamleider bij WWF-Indonesië. “We wilden dit jonge koppel een onver-getelijke ervaring bezorgen. Tegelijk kunnen we aantonen dat mens en olifant in harmonie kunnen samenleven.”

Ontdek de video van de ceremonie op wwf.panda.org

Sommige bevolkingsgroepen doden nog steeds neushoorns voor hun hoorn, beren voor hun gal, olifanten voor hun ivoor of haaien voor hun vinnen. We kunnen daarom alleen maar blij zijn met het bewonderens-waardige gedrag van de IJslanders ten opzichte van de eidereend. Het dons van het vrouwtje, een ideale bescherming tijdens het broeden, is een fortuin waard. Om de veren te pakken te krijgen zon-der het dier te kwetsen, wachten

de IJslanders gewoon tot de kleine eenden vertrekken. Dan verzame-len en verkopen ze de veren. Maar ze doen meer dan enkel de veren van de eidereend gebruiken. Ze zet-ten zich ook in om de eenden tegen hun vijanden – zoals de meeuw – te beschermen. De IJslanders trotse-ren dagenlang de kou om te waken over de nesten. Hoedje af voor deze natuurbeschermers!


DE EIDEREENDEN REDDEN: EEN MISSIE VAN DE IJSLANDSE BEVOLKING

SAMEN GEPASSIONEERD DOOR OLIFANTEN

Christiane Linet en haar prachtige muts met eidereendveren.

Christiane Linet

© WWF-Belgium

Dit jaar behaalde Earth Hour een nieuw record: 6500 steden in 150 landen doofden de lichten tussen 20u30 en 21u30. Dat zijn bijna 1300 steden meer dan vorig jaar!Dit was een ongekende mobilisatie voor het milieu en voor onze planeet. In totaal reageerden 2 miljard mensen wereldwijd op onze oproep. Aan heel wat monumenten werd de verlich-ting uitgeschakeld: de Eiffeltoren in Parijs, Big Ben en Westminster Palace in Londen, het Koninklijk Paleis in Madrid, het Opera House in Sydney,

Een groep wetenschappers heeft onlangs twee boomsoorten (Erythrina schliebenii en Karomia gigas) herontdekt waarvan men dacht dat ze verdwenen waren. Deze soorten werden teruggevonden in een sterk bedreigd droogbos in Tanzania. Maar dit goede nieuws moet ons zeker niet doen vergeten dat deze twee

soorten nog steeds met uitsterven bedreigd worden. Er blijven nog min-der dan 50 exemplaren van elk over.De bescherming van de bossen in Tanzania is van groot belang. Zij zijn immers ook een belangrijke bron van inkomsten voor de lokale bevol-king. De recente ontdekking doet hun waarde alleen maar stijgen.

EARTH HOUR 2012, NIEUW RECORD!

TWEE BOOMSOORTEN HERONTDEKT IN TANZANIA

19 PAPIERGIGANTEN DELEN HUN VOETAFDRUK


Wist u dat?

de Tokyo Tower, de Chinese muur, de Akropolis in Athene…In België doofden 650 000 gezinnen het licht in huis. Niet minder dan 200 steden en dorpen deden mee. Ook een honderdtal bedrijven – zoals Coca-Cola, Canon, Ikea, Jet Air – droegen hun steentje bij tot onze actie…In Brussel doofden ook tal van monu-menten de lichten: het stadhuis, het Atomium, de basiliek van Koekelberg, de Reyerstoren en verschillende brug-gen over het kanaal.

WWF heeft zijn tweede index van papierproductie uitgebracht. Deze index klasseert de papierproducenten op basis van hun ecologische voetafdruk. In totaal gaven 19 grote producenten van papier, zakdoe-ken en verpakkingen hun toestemming aan WWF om hun wereld-wijde productie te onderzoeken. Dit onderzoek gebeurt op basis van belangrijke milieucriteria, zoals het gebruik van houtvezels uit een duurzaam beheerd bos, een correct productieproces en transparantie.De beste resultaten werden behaald door de bedrijven in de verpak-kingsector: SCA Container met 85,55% en Mondi met 75,45%. Papier is een hernieuwbaar en recycleerbaar product met een moge-lijk lagere voetafdruk dan de vervangproducten. Dit is echter enkel mogelijk als men op een duurzame en verantwoorde manier te werk gaat. Hoe groter de sector, des te groter de impact op het milieu. Het is dus essentieel om vandaag al in actie te schieten.

De Grote Markt van Brussel.

In maart 2011 sloten Oostenrijk, Kroatië, Hongarije, Servië en Slowakije een akkoord voor een grensoverschrijdend reservaat dat 800 000 ha groot is. Dit is het grootste rivierreservaat in Europa.

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF/Kurt PRINZ

© WWF-Belgium

FOCUS

Onze collega Gregory

Claessens kwam onlangs

terug van zijn eerste missie

voor WWF-België. Hij vertelt

ons over zijn fantastische

ervaring: zijn ontmoeting

met de bonobo’s!

GEEN PLAATS VOOR VERVELINGGregory was met zijn reis naar Afrika niet aan zijn proefstuk toe. Hij heeft zelfs 3,5 jaar in Rwanda gewoond.Maar hij is zeker nog niet uitgeke-ken. Met pretlichtjes in de ogen ver-telt hij ons over zijn vlucht over de Congorivier en de weelderige land-schappen. Na anderhalf uur vliegen, landde Gregory in Malebo, waar het lokale hoofdkwartier van WWF ligt.

EEN WEEK IN MALEBO, OP BEZOEK BIJ DE BONOBO’S

In 2005 ontdekten wetenschappers

een nieuwe populatie bonobo’s – van

ongeveer 7500 dieren – in de buurt van

het dorpje Bolobo, op de oever van de

Congorivier. Om hen te beschermen en

tegelijk een inkomstenbron te voorzien

voor de lokale bevolking, werd een

project opgestart dat het toezicht op de

bonobo’s combineert met ecotoerisme

(hier: het observeren van de apen).

Vandaag wennen twee groepen apen

langzaam aan de aanwezigheid van

mensen.

EVEN HET GEHEUGEN OPFRISSEN:

In Malebo worden bungalows gebouwd waar de toekomstige toeristen kun-nen verblijven. Een van de taken van Gregory is de opvolging van het project en overleg met de verantwoordelijke ter plaatse. De dag na zijn aankomst werd hij uitgenodigd om op zoek te gaan naar de bonobo’s, net zoals de toeristen zullen doen.

KORTE NACHTBonobo’s staan samen met de zon op. Men moet dus vroeg uit de veren om ze te zien. In Malebo moest onze ‘toerist’ om 3u00 ’s morgens uit bed om aan zijn tocht te beginnen, op weg naar het dorpje Nkala. Hier wonen de gidsen die de bezoekers vergezellen. Deze gidsen waren vroeger landbouwers die een WWF-opleiding gevolgd hebben om te leren hoe ze bonobo’s moeten opsporen aan de hand van de sporen die ze achterlaten in de natuur. Elke dag volgen ze de bonobo’s. Zo kunnen ze opvolgen waar ze hun nesten maken en waar ze hen de volgende ochtend kunnen terugvinden. Twee teams doen dit om de beurt, zo kunnen ze de apen zeker niet uit het oog verliezen! Gregory vertrok samen met drie gid-sen en het projectteam. Om 4u30 stonden ze aan de rand van het bos. Na enkele minuten kwam de groep aan in het ‘kamp’ van de bonobo’s. Elke avond bouwen de bonobo’s nesten om te overnachten. ’s Ochtends krijgen de bezoekers de kans om te kijken hoe de apen wakker worden. De bonobo’s hebben snel door dat er mensen kij-ken, maar dankzij het gewenningspro-gramma hebben ze hier geen proble-men mee. Na ongeveer een half uurtje begint de groep zich te verplaatsen.

Gregory in een plantage. Op het terrein steekt hij de handen uit de mouwen.

© WWF-Belgium


Als het regent bouwen ze een nieuw nest om te schuilen. Na een uur bij de bonobo’s hebben Gregory en zijn reisgenoten het bos verlaten zodat de bonobo’s onverstoord hun dag kunnen verderzetten.

TIJD VOOR EEN GOED GESPREKMaar Gregory wil niet alleen de toerist spelen. Hij heeft een afspraak met het dorpshoofd van Malebo. Na een korte kennismaking wil Gregory te weten komen wat de problemen zijn van de lokale bevolking. Hij ontmoet ook de lokale autoriteiten en heeft een lang gesprek met het team dat het project ter plekke leidt.

EEN POSITIEF GEVOELGregory keerde met een positief gevoel terug van zijn missie: “De bonobo’s zijn helemaal niet bang als er men-sen in hun omgeving zijn. We kun-

nen dus een versnelling hoger scha-kelen en hopen dat we binnen twee jaar de eerste ‘echte’ toeristen kunnen ontvangen.” “Maar er zijn nog veel problemen in Congo. De toestand in het land is nog lang niet stabiel. We moeten werken met een cultuur die erg verschilt van

Om spanningen te vermijden, kiezen bonobo’s vaak voor seksuele activiteiten. Op die manier verminderen ze de strijd voor voedsel en leggen ze gemakkelijker ruzies bij.

de onze. Toch willen we deze cul-tuur niet veranderen. Het is voor ons belangrijk om naar het project te gaan. Op die manier blijven we op de hoogte van de context waarin de pro-jecten plaatsvinden die wij uit België coördineren.”De reistijd tussen Malebo en het bos van de bonobo’s is bijvoorbeeld nog veel te lang. Vooral voor het project-team, dat de afstand dagelijks afl egt. Dit probleem ondervindt men pas ter plekke. Dan is pas duidelijk hoe belangrijk het is om daarvoor een oplossing te zoeken. Dankzij de missies van het team van WWF-België kunnen we de behoeftes van de lokale bevolking begrijpen en samen naar een oplossing zoeken.

25-120Bonobo’s leven in groepen van 25 tot 75 en soms zelfs 120 dieren.

Het leefgebied van de bonobo is ongeveer 30 tot 50 km² groot.

De vrouwtjes zijn volwassen als ze de leeftijd van 13 of 14 jaar bereikt hebben.

DE BONOBO IN CIJFERS

30- 50

13-14

Om de bonobo’s te zien, moet men vroeg opstaan!

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

Wist u dat?

De dorpelingen delen hun ervaringen en leggen uit welke problemen zij tegenkomen.


OP HET TERREIN

WERELDWIJDE VLIEGTAKSDe invoering van een wereld-wijde vliegtaks werd goedgekeurd. Ontwikkelings- en groeilanden moe-ten wel minder bijdragen dan ontwik-kelde landen. Transport is momenteel verantwoordelijk voor 13,1% van de wereldwijde CO2-uitstoot.

DONDERDAG VEGGIEDAGEen resolutie om Donderdag Veggiedag verplicht te maken, werd verworpen met 57% nee-stemmen omdat vegetarisme voor de jonge-ren een persoonlijke beslissing moet blijven. Ook een voorstel tot vleestaks en een subsidie voor vleesvervangers werd verworpen. 18% van de wereld-wijde uitstoot aan broeikasgassen is

250 JONGEREN DEBATTEREN OVER KLIMAAT

In het Europees Parlement vond op vrijdag 23 maart

de eerste ‘Climate Challenge Conference Brussel I’ voor

jongeren plaats. 250 Vlaamse jongeren debatteerden

een hele dag over actuele klimaatkwesties. Ze kregen de

opdracht om 3 belangrijke resoluties te stemmen.

te wijten aan veeteelt, wat meer is dan alle transport samen.

KLIMAATVLUCHTELINGENTegen 2020 zullen er naar schatting 50 miljoen klimaatvluchtelingen zijn. Tegen 2050 zal dit aantal opgelopen zijn tot 150 miljoen. Een resolutie die alle landen verplicht om hen op te van-gen, werd met een ruime meerderheid goedgekeurd. Het aantal vluchtelingen wordt bepaald door de ‘historische’ CO2-uitstoot van een land.

De Vlaamse jongerenambassadeur en de Vlaamse jeugdraad nemen de conclusies mee naar toekomstige overlegmomenten.

Onze klimaatexpert, Jan Vandermosten, was ook aanwezig.

De Climate Challenge Conference was

het sluitstuk van de lancering van de

educatieve website Climate Challenge.

Dit is een multidisciplinaire website over

de klimaatverandering, bestemd voor de

tweede en derde graad secundair onderwijs.

Veel aandacht gaat naar de impact van de

klimaatverandering en mogelijke oplossingen

hiervoor. Op www.climatechallenge.be

kunnen leerkrachten en leerlingen terecht

voor hapklare lessen en meer info.

IJSKOUDE GROETEN UIT DE PINTEOp 28 maart bereikte de sociale actie van de gemeentelijke basisschool in De Pinte een fantastisch hoogtepunt. De directeur van de basisschool overhandigde WWF trots een cheque van maar liefst 4000 euro! Gedurende twee weken zamelden de leerlingen geld in via verschillende orginele acties zoals een koekjesverkoop en voetbalwedstrijden. Alle activiteiten op deze dynamische school staan al een tijdje in het teken van het leven op de polen. Zelfs het schoolfeest sloot mooi aan bij dit thema. De schoolvoorstelling ‘Op glad ijs’ werd enthousiast onthaald. WWF was dan ook meer dan bereid om inhoudelijk een helpende hand te bieden. Een dikke profi ciat voor dit jeugdig engagement!


© erasmushogeschool

© GBS De Pinte

DOSSIERKARPATEN

WWF heeft als missie om de teloorgang van de natuur te stoppen en aan

een toekomst te bouwen waar mens en natuur in harmonie samenleven.

Om dit te verwezenlijken, focussen wij onze inspanningen op twee

belangrijke thema’s: de biodiversiteit en de impact van de menselijke

activiteit op onze planeet.

De Karpaten: een combinatie van natuurbehoud en duurzame ontwikkeling

ONZE DOELSTELLINGEN VOOR 2050:• BEHOUDEN EN BESCHERMEN VAN DE MEEST BIJZONDERE

NATUURGEBIEDEN

• DE IMPACT VAN MENSELIJKE ACTIVITEIT OP HET LEEFMILIEU VERMINDEREN EN EEN EERLIJKE VERDELING VAN DE NATUURLIJKE RIJKDOMMEN NASTREVEN

Deze maand nemen we u mee naar een regio waar deze twee aspecten van ons werk samenkomen: natuurbehoud en duurzame ontwikkeling. En dat alles heel erg dicht bij ons, in Europa! Ontdek het werk van WWF in de Karpaten.



• Weinig dieren zijn zo fascinerend als de beer. Ze kunnen op twee poten lopen. Ze nemen objecten vast met hun ‘vingers’. Ze eten zoals ons en zorgen ook voor hun jongen.

• In de Karpaten leven ongeveer 8000 bruine beren, verspreid over Slowakije, Polen, Oekraïne en Roemenië. Het is de tweede grootste populatie in Europa.

• De beren zijn belangrijke indicatoren van een goede gezondheid van het ecosysteem en de andere soorten die er leven. Daarom is het ook zo belangrijk om hen te beschermen.

DE BRUINE BEER

De Donau is 2857 km lang, van het Duitse Zwarte Woud tot aan de monding in Roemenië, Oekraïne en aan de Zwarte Zee. Het is de enige rivier die Europa van oost naar west doorkruist.2857 km

De Donau bestrijkt een oppervlakte van 817 000 km², verspreid over 18 landen. Het is zonder twijfel de meest internationale rivier ter wereld. Naast de 83 miljoen mensen die er leven, is het stroomgebied ook een thuis voor een erg rijke biodiversiteit. Diersoorten van wereldbelang leven

hier samen, zoals de roze pelikaan (Pelecanus onocrotalus) en de beluga-steur (Huso huso).De bergen van de Karpaten zijn ver-spreid over 7 landen, van de Republiek Tsjechië tot Polen, Slowakije, Oekraïne, Hongarije, Roemenië en Servië. Het is de laatste wildernis

van Europa, een toevluchtsoord voor de grote vleeseters. Wist u dat meer dan de helft van de beren, wolven en lynxen van het continent rond de Donau leeft? We vinden hier ook de laatste oerbossen van Europa (buiten Rusland).

Water en steen

DE KARPATEN MOLDAVIË

OEKRAÏNETSJECHIË

DONAU

DONAU

DONAU

DONAU

ROEMENIË

HONGARIJ E

SERVIË

POLEN

SLOWAKIJ E

OOSTENRIJ K

ADRIATISCHE ZEE

ZWARTE ZEE

SLOVENIËKROATIË

BOSNIË-HERZEGOVINA

BULGARIJ EITALIË

© Wild Wonders of Europe /Cornelia Doerr / WWF © Sanchez & Lope / WWF-Canon

Wist u dat?

Maar de wildernis van de Karpaten staat onder grote druk! De belangrijkste problemen:

HET VERDWIJNEN VAN WETLANDS De drooglegging van waterrijke gebieden ten voordele van de landbouw biedt enkel voordelen voor grote bedrijven. Deze activiteit vernietigt een uniek type leefgebied. De introductie van vreemde boomsoorten in laaglandbossen en de houtkap van de industrie zorgen voor het verdwijnen van struiken en boompjes en zorgen voor een diepgaande verandering van de ecosystemen. Meer nog: de bouw van steden en dorpen in deze gebieden maakt hen steeds kwetsbaarder voor overstromingen.

ONTWIKKELING TEGEN ALLE PRIJSDe drang naar economische ontwikkeling in de regio leidde jammer genoeg tot een exploitatie

van de landelijke omgeving. Dit leverde winst op korte termijn op, met overbegrazing, ontbossing en stroperij als negatieve neveneffecten. Als gevolg hiervan daalde de biodiversiteit en ontstonden er conflicten tussen grote carnivoren die gedwongen werden een kleiner leefgebied met elkaar te delen.

TERUGGAVE EN PRIVATISERING VAN DE GROND De privatisering van land leidde tot activiteiten die vooral kortetermijnwinst opleverden, ten koste van het milieu. Enkele voorbeelden: meer gewassen op onstabiele hellingen waardoor erosie ontstaat, of het kappen van kleine bossen om de gebieden winstgevender te maken op korte termijn. De teruggave van bossen door de communistische staat verplicht de nieuwe spelers – de oorspronkelijke landeigenaars en de administratie – om de principes van duurzaam bosbeheer te leren toepassen.

DOSSIERKARPATEN

• Wolven, maar ook beren en lynxen, hebben zich in Europa gevestigd in de bergen van de Karpaten. Zij zijn op een bijna identieke manier verspreid.

• Intensieve jacht en vergiftiging zorgden ervoor dat de wolvenpopulatie – die het voorheen erg goed deed – bijna uitgestorven raakte.

• In 1967 bleven er slechts 1500 exemplaren over. Gelukkig voorkwam hun erg afgelegen leefgebied in de bergen en de verhoging van het aantal herten en wilde zwijnen een ergere daling.

• Het gebruik van gif werd verboden in 1991.

DE WOLFEen wereld onder druk


© W

ild W

on

de

rs of E

uro

pe /C

orn

elia D

oe

rr / WW

F

© Wild Wonders of Europe /Sergey Gorshkov / WWF

© W

ild W

on

de

rs of E

uro

pe /C

orn

elia D

oe

rr / WW

F

GEBREK AAN TECHNISCHE EN FINANCIËLE STEUN De maatregelen voor bosbescherming zijn vaak ontoereikend omdat het wettelijk kader te zwak is. Het gebrek aan de nodige fi nanciële middelen om de bestaande wetten toe te passen, veroorzaakt corruptie en illegale houtkap.

HET TOERISME Het toerisme is zowel een belangrijke bedreiging voor de biodiversiteit in de Karpaten als een grote kans voor ontwikkeling in de regio. De stijging van duurzaam toerisme in berggebieden wordt vandaag gezien als een kans om zowel landelijke als economische voordelen te bekomen. Hoe dan ook, als er niet voldoende gepland en ontwikkeld wordt, zal het toerisme een reële bedreiging blijven voor de overontwikkeling van bepaalde gebieden en de openstelling van natuurgebieden die behouden moeten worden.

WWF in actie Ons belangrijkste doel voor de Karpaten is het op lange termijn verzekeren van een duurzaam en verantwoord bosbeheer.

Dit betekent dat tegen 2015: • meer dan 3 miljoen ha bos duurzaam

beheerd moet worden;• de bossen met een hoge

conservatiewaarde erkend worden in de boswetgeving;

• strategieën opgesteld moeten worden om de oerbossen in de regio te beschermen, met toepassing van de wetten.

BELGIË DOET MEEBij WWF-België besloten we een concrete bijdrage te leveren voor onze collega’s van het internationale programma voor de Karpaten. Onze gezamenlijke inspanningen focussen op de oerbossen in Roemenië, Bulgarije en de Oekraïense Karpaten.

• We helpen hen met een duidelijke identifi catie van de bossen met een

hoge conservatiewaarde en met het opstellen van een verantwoord bosbeheer.

• We geven hen fi nanciële steun

(ter waarde van € 300 000 voor de periode 2012-2014) om de oerbossen en de bossen met een grote conservatiewaarde te identifi ceren en in kaart te brengen.

• We oefenen samen met hen druk uit op de betrokken autoriteiten om de bescherming van de oerbossen te verzekeren en te versterken door middel van ‘interventieloze zones’ in het beheersplan. In zones waar wel geëxploiteerd mag worden, moet men zich houden aan de principes van duurzaam bosbeheer.

• We ontwikkelen sensibiliserings-campagnes en opleidingen over het belang van de oerbossen.

• We helpen de bosbeheercapaciteiten versterken door de introductie van nieuwe manieren van bosbeheer.

• De lynx heeft – net zoals de meeste katachtigen – een geweldig zicht, voornamelijk ‘s nachts. Ze horen ook beter dan ons.

• De Euraziatische lynx (Lynx lynx), die in de Karpaten voorkomt, leeft meestal in gebieden die hoger liggen dan 1000 m. Hij rust op kliffen en rotsen. In de winter komt het wel eens voor dat hij prooien volgt tot lager gelegen gebieden.

• De lynx valt nooit mensen aan, noch andere vleeseters zoals de beer en de wolf.

• De populatie lynxen in de Karpaten is

offi cieel geschat op 2500 exemplaren, de grootste in Europa.

DE LYNX

De Karpaten zijn verspreid over 209 256 km², meer dan 6 keer de oppervlakte van België en groter dan de Alpen. Er leven 18 miljoen mensen.18 miljoen


© Fritz Pˆlking / WWF

© WWF-Belgium

Wist u dat?

Op het terrein: succesverhalen die zin geven in meer!

DOSSIERKARPATEN

DE ‘KNOWHOW’ VAN DE VOOROUDERS BEHOUDENIn Maramures (Roemenië) toverde de traditionele landbouw het landschap om tot een unieke mengeling van bos-sen, wijngaarden, weilanden en water-rijke gebieden. Dit ‘patchwork’ werkt als een spons, waardoor het risico op overstromingen verkleint.Jammer genoeg vernielt de legale en illegale ontbossing de oerbossen en worden de waterrijke gebieden droog-gelegd voor landbouw. De redenen achter deze vernieling zijn van econo-mische aard: de werkloosheid in deze regio is erg hoog en de inkomsten bij werk zijn erg laag. De bevolking heeft geen andere keuze, dus kiezen ze voor houtkap en de verkoop van hout. Men stopt met traditionele landbouw omdat deze niet meer winstgevend is.We hebben daarom een project opge-start om de lokale bevolking te helpen en de biodiversiteit in de regio op lange termijn te beschermen. We willen een nieuwe landbouwtechniek introdu-ceren door vee mee te nemen naar de hooglanden van Maramures.We zijn begonnen met een experimen-tele kudde van 22 koeien en 2 stieren die we ‘leenden’ van Petre Tiplea, een landbouwer uit het dorp Ocna Sugatag die onze partner is in dit project. Deze landbouwer, een ingenieur landbouw,

kent de traditionele landbouwmetho-des zeer goed. Deze methodes volgen de natuurlijke groeicyclus van de plan-ten. Vanaf de maand juni neemt Petre zijn kudde mee naar de hogere vlaktes, op zoek naar kleine plantenscheuten die aan het einde van de winter ver-schijnen. In juli begint hij te maaien om hooireserves aan te leggen voor de winter en om een natuurlijke versprei-ding van het gras in gang te zetten.Vandaag heeft dit systeem al gezorgd voor het herstel van 80 ha subalpiene graslanden. Het grazen van het vee op de hoge vlakten speelt ook een belang-rijke rol. Hierdoor kunnen bepaalde vogels – zoals de boompieper (Anthus trivialis) en de beflijster (Turdus tor-quatus) – een nest maken in het open grasland. Talrijke migrerende soorten maken ook gebruik van deze gras-landen om uit te rusten en voedsel te zoeken.

Sinds het begin van dit project werden al 16 kalfjes geboren. Elk nieuw kalfje gaat naar Petre, zodat hij zijn werk kan verderzetten. We willen op dit moment een ‘hernieuwbare kudde’ creëren. In 2012, vijf jaar na de start van het project, zal Petre 24 dieren (het aantal dat hij aan ons geleend heeft) doorge-ven aan een andere landbouwer die hen ook op de hoge vlaktes zal laten grazen.

KWALITEITSVLEESEnkele dieren van de kudde zullen geslacht worden voor de productie van biologisch vlees van hoge kwaliteit en hoge prijs. De opbrengsten van deze handel komen direct terecht bij de landbouwers die bij het project betrok-ken zijn. In 2008 hielpen we de land-


Door te grazen op de hoge vlaktes houdt het vee de weilanden open voor vogels die

er komen nesten.

© WWF-Belgium

bouwers in de regio met de inschrij-ving van hun product, om zo een certifi caat van biologische landbouw in Roemenië te verkrijgen. We doen eveneens aan marktonderzoek om een gecertifi ceerde handel in rundsvlees te kunnen ontwikkelen.

ECOTOERISME ONTWIKKELEN De cultuur van Maramures en de prachtige natuur zijn toeristisch erg interessant. De ontwikkeling van eco-toerisme in de regio zal de inkomsten van de bevolking aanzienlijk verhogen. In 2008 legden we een groen wan-delpad aan dat langs de bergen en de waterrijke gebieden kronkelt. Ook de deelnemende landbouwers hebben baat bij dit initiatief, vertelt

Vraja Gavrilã, schapenboer in Ocna Sugatag. Reeds als kleine jongen werkte hij op de boerderij van zijn familie. Vandaag runt hij deze boer-derij met meer dan 500 schapen als kostbaar bezit. De andere leden van de familie helpen ook mee: zijn vrouw, zijn twee kinderen (7 en 4 jaar), zijn vader, zijn schoonmoeder en zelfs zijn grootmoeder! Vier generaties die de traditionele landbouwmethodes toe-passen in de regio. Maar daar stopt het niet voor Gavrilã. Hij is ook erg actief in de ontwikke-ling van lokale partnerships. In 2007 kwamen de landbouwers uit de regio samen om een organisatie van scha-penboeren op te richten. Gavrilã is de voorzitter van deze organisatie. Hij volgde een WWF-opleiding over de integratie van herders in de agrotoeris-tische industrie. Met zijn diploma op zak droomt Gavrilã van een toekomst in ecotoerisme. Tijdens de zomer, als de kuddes aan het grazen zijn, kun-nen hij en zijn familie bijvoorbeeld toeristen laten genieten van heerlijke regionale kaasspecialiteiten en de tra-ditionele lamssoep. Dankzij de komst van toeristen kunnen landbouwers de traditionele landbouwmethodes volop promoten en tegelijk genieten van mooie inkomsten.

In Europa wordt 40% van de zoogdiersoorten met uitsterven bedreigd. De Karpaten bieden ons de beste kans om deze soorten op het Europese continent te herstellen.40%


Het aangeven van het wandelpad.

© W

WF

-Be

lgiu

m

Wist u dat?


Lokaal reageren, globaal denkenDeze en andere projecten helpen onze planeet op weg naar duurzame ontwikkeling. Maar we werken ook op politiek niveau samen om globale regels rond duurzame ontwikkeling op te stellen. Duurzame ontwikkeling is het onderwerp van een conferentie van de Verenigde Naties die in juni in Rio De Janeiro (Brazilië) plaatsvindt. Twintig jaar na de eerste top in Rio blijkt dat er nog veel werk aan de win-kel is. Dit is het moment om de balans op te maken. Dit is zelfs het doel van ‘Rio +20’. Tijdens deze conferentie moet een globale strategie opgesteld worden voor het milieu en de ontwik-keling voor de komende 10 jaar. De lobbyteams van WWF – verspreid over de hele wereld – oefenen druk uit op hun politieke vertegenwoordigers om de juiste keuzes te maken.

ONZE OBJECTIEVEN VOOR RIO +20De conferentie rond duurzame ontwik-keling in Rio (juni 2012) is een uitgele-zen kans om iedereen te overtuigen om te kiezen voor duurzame ontwikkeling. Maar een reactie van de politieke lei-ders is hiervoor wel onmisbaar.We benadrukken de nood aan resulta-ten voor de volgende punten:

• De waardering van de natuur-lijke rijkdommen: In aanvulling op het BBP moeten landen in de natio-nale rekeningen en zelfs bij de balans van bedrijven rekening houden met de waarde van de ecosystemen.

• Slechte subsidies: In deze tijden van economische crisis is de afschaf-fing van alle subsidies met een nega-tieve invloed op het milieu van groot belang, voornamelijk de subsidies die

het gebruik van fossiele brandstoffen of niet-duurzame visvangst of cul-tuur ondersteunen.

• Milieubeleid: De millenniumdoel-stellingen voor ontwikkeling moeten aangevuld worden met specifieke doelstellingen voor duurzame ont-wikkeling. Om deze doelstellingen te meten en te promoten moet men een Raad van Duurzame Ontwikkeling opstellen, met vertegenwoordigers van de verschillende belanghebbende partijen.

• Voedsel- en energiezekerheid: Het wanbeheer van de natuurlijke rijkdommen en het gebrek aan regel-geving leiden tot meer en inten-sere regionale en globale crisissen. Het is ook een belangrijke factor in

© Slawek Jankowski ALEF / WWF International

DOSSIERKARPATEN

Dat is onze boodschap voor Rio +20! Toegang tot voedsel, water en energie voor iedereen op lange termijn. Dit is onlosmakelijk verbonden met een goed beheer van de natuurlijke rijkdommen die onze aarde te bieden heeft. Het bewijs van een onmiskenbaar verband tussen natuurbehoud en duurzame ontwikkeling: we zijn allemaal betrokken partij, zowel de ontwikkelde als de ontwikkelingslanden. We worden allemaal geconfronteerd met een stijgende consumptievraag, terwijl de middelen beperkt zijn. Het zijn niet alleen milieuorganisaties die zich met dit probleem moeten bezig houden. De overheden worden ook beïnvloed door de gevolgen voor de sociale, milieu-, economische en geopolitieke stabiliteit. Bedrijven zijn betrokken partij omwille van beperkte middelen die de economische groei beperken. Overheden, gemeenten en individuen zijn betrokken via basisvoorzieningen en het welzijn van toekomstige generaties.Steun onze strijd en voeg uw stem toe! Op die manier zullen onze beleidsmakers het nodige doen in de strijd voor duurzame ontwikkeling!

‘Voedsel, water en energie voor iedereen’

Minder dan 1% van het water in de wereld is geschikt voor menselijke consumptie. Volgens de Verenigde Naties leeft 1/3 van de wereldbevolking in landen die een gemiddelde of hoge druk op de watervoorraad uitoefenen.<1%


de onzekerheid rond voedsel, water en energie. Het bedreigt de wereld-wijde, regionale en lokale stabiliteit. Rio +20 is een uitstekend moment om een nieuwe aanpak te kiezen die rekening houdt met de interacties tussen verschillende thema’s, waar-onder het instellen van ambitieuze doelstellingen.

• Het beheer van de oceanen: Rio +20 moet aandringen op drin-gende intergouvernementele onder-handelingen voor een nieuw akkoord tegen 2017. Op die manier kan een netwerk van beschermde gebieden in de oceanen geïdentifi ceerd, ontwor-pen en beheerd worden, inclusief sec-toren waar visvangst verboden is. pen en beheerd worden, inclusief sec-toren waar visvangst verboden is.

© WWF-Canon / Richard Stonehouse

© WWF-Canon / Richard Stonehouse

Wist u dat?


WE VERSPILLEN GEEN DRUPPELECO-CONSOIn deze nieuwe editie van

Panda Magazine deelt

onze collega Maggy haar

ervaring met de opvang

van regenwater. Of hoe

het nemen van een lekkere

douche of warm bad

mogelijk is zonder een

schuldgevoel over mogelijke

schade aan de natuur!

Voor de opvang van regenwater maken we gebruik van niet minder dan 3 installaties. We installeer-den een steenput die het water in de grond verzamelt. Het water wordt door een elektrische pomp naar boven gehaald en opnieuw gebruikt voor de toiletten en de was. Dankzij dit systeem daalde ons waterver-bruik met ongeveer 10%!

EEN MINIMALE IMPACT We willen een zo klein moge-lijke impact hebben op het milieu. Daarom gebruik ik voor de was enkel fosfaatvrije producten. Daarnaast hebben we twee compostbakken voor de verwerking van keukenafval. En onze kippen zijn er… als de kippen bij om alle restafval, bijvoorbeeld gekookt afval, op te peuzelen.

GROENE KEUZES Een tijdje geleden hebben we onze gevel opnieuw laten verven. We kozen een fi rma die op een ecolo-gische manier werkt. Bewonder hun vakmanschap op de website www.liparos.be.

In de tuin hebben we ook een regen-put die het regenwater opvangt. Dit water gebruiken we om de planten te besproeien. Naast deze twee put-ten hebben we ook nog een regenton geplaatst onder de dakgoten. Deze gebruiken we om onze kleine vijver aan te vullen.

Maggy werkt al 28 jaar voor WWF.

Vandaag werkt ze in het zenuwcentrum

van onze organisatie: de boekhouding.

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

EEN WARM NESTJE We gebruiken een pelletkachel om ons te verwarmen. Zo kunnen we de gelijkvloerse kamers – met een oppervlakte van ca. 60 m² – aange-naam verwarmen. Om deze warmte niet te verliezen isoleerden we onze zolder met glaswol en plaatsten we dubbele beglazing.


ECO-ONTSPANNING

Onze vleesconsumptie verminderen is goed voor de gezondheid en voor de planeet. Zoals u waarschijnlijk

al weet, doen we bij WWF mee aan ‘Donderdag Veggiedag’. Elke donder-dag kiezen de deelnemende werkne-

mers van WWF voor vegetarisch. Maar het is niet altijd gemakke-lijk als u niet ver-trouwd bent met deze voedingsstijl. Daarom hebben we een vegetarisch buffet georgani-seerd! Een ideaal moment om op een leuke manier de smaken van ver-

schillende vegetarische gerechten te ontdekken. De meest ervaren koks onder ons stelden hun beste vegetarische gerechten voor. Op het menu stonden tofu gehaktballetjes met kokos- en currysaus, pastasalade, quinoa met gegrilde noten, groentencrumble, pastinaaksoep,… Zelfs de grootste vleeseters lieten geen kruimeltje over!Surf snel naar www.wwf.be en ontdek heerlijke vegetarische recep-ten. U vindt ook heel wat info over vegetarisme en lekkere recepten op www.evavzw.be.

GETEST VOOR U: VEGETARISCH BUFFET

INGREDIËNTEN Voor 4 personen

100 g erwten 300 g quinoa

1 portie saffraan 2 uien

1 teentje knofl ook olijfolie

1 rode paprika 1 gele

paprika 1 dl witte wijn

1 tl kerriepoeder 4 tomaten

50 g olijven zout

Breng water aan de kook en kook de quinoa met de saffraan gaar in 6 dl gezouten water.Pel ondertussen de uien en de knofl ook en snipper ze fi jn. Halveer de paprika’s, verwijder de zaadlijsten en snijd het vruchtvlees in reepjes.Stoof de ui en de knofl ook in olie.Voeg de paprikareepjes, de witte wijn, het kerriepoeder en het zout toe en stoof de groenten gaar.Snijd de tomaten in partjes en voeg ze samen met de olijven toe.Vermeng de quinoa met de erwtjes en de gestoofde groenten.

SPAANSE QUINOA

BEREIDINGSWIJZE

• Om de planeet te redden: 1/5 van

de wereldwijde uitstoot van broei-

kasgassen is afkomstig van de

vleesindustrie.

• Voor een rechtvaardigere wereld:

als wij minder vlees eten, is er

meer grond beschikbaar voor de

teelt van voedsel voor biobrand-

stof, of gewoon voor de natuur.

• Om voor uzelf te zorgen: min-

der vlees eten is goed voor onze

gezondheid.

• Om nieuwe smaken te ontdek-

ken: nieuwe kookboeken, nieuwe

restaurants…

ÉÉN DAG PER WEEK ZONDER VLEES. WAAROM?

Bron: Miki Duerinck en Kristin Leybaert, “Vegetarisch koken in 30 minuten”, Standaard Uitgeverij.www.jeudiveggie.be

© WWF-Belgium

BEDRIJ VENDANONE EN WWF: SAMEN NAAR MINDER CO2

Sinds september 2011

hebben we een partnership

op lange termijn

afgesloten met ‘Danone

verse melkproducten’

België. We werken aan

drie luiken: het leefmilieu

(door de vermindering

van de milieubelastende

activiteiten van het

bedrijf), de motivatie

van het personeel en het

sensibiliseren van de

consument.

In 1972 verklaarde Antoine Riboud (stichter van Danone) dat de “ver-antwoordelijkheid van Danone niet stopt aan de deur van zijn fabrie-ken of bureaus”. Sindsdien zit MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) in de genen van het bedrijf. Dit is duidelijk te merken op verschillende niveaus. Zo is de bonus van de managers voor een derde afhan-kelijk van de verwezenlijking van soci-ale en milieudoelstellingen.

CO2-UITSTOOT VERMINDERENGedurende de periode 2008-2012 streeft Danone naar een carbon foot-

print (CO2 afkomstig van de activi-

teiten van het bedrijf) die 30% lager ligt dan vóór deze periode. Hoe? Door een reeks initiatieven die deel uitma-ken van een aanhoudend proces van verbetering.

3 INITIATIEVEN VOOR VERPAKKING 1. Er worden luchtbellen gebruikt in

de verpakkingen van de yoghurts. Op deze manier daalde het aandeel plastic in de verpakking met 35% (gedurende een periode van 10 jaar). Het gewicht van het Actimelfl esje hal-veerde tijdens dezelfde periode.

2. Het nieuwe Actimelfl esje is voor meer dan 95% samengesteld uit een soort plantaardig plastic (poly-ethyleen HDPE). Dit plastic wordt gemaakt op basis van suikerriet. Het fl esje, gelanceerd in 2011, zorgde ervoor dat de carbon footprint van de Actimelverpakking met 70% daalde.

3. In maart 2012 verminderde Danone de oppervlakte van de verpakking van yoghurt (per 8 of 12 verpakt) met 20 tot 35%. Het bedrijf verwijderde ook de kartonnen verpakking voor 31 producten van de merken Activia, Vitalinea en Danone & Fruit (in ver-pakkingen per 4).


De fabriek in Rotselaar is de trots van de groep Danone. Deze fabriek is gespecialiseerd in de productie van yoghurt in kleine fl esjes (Actimel, Danacol, Gervais). 90% van de producten wordt geëxporteerd naar meer dan tien andere Europese landen.

Dit laatste initiatief zal zorgen voor een verminderde CO

2-uitstoot van 17% wat

de verpakking betreft. Het gaat om een jaarlijkse besparing van 350 ton kar-ton en 372 ton CO

2 (het equivalent van

60 jaar verwarming voor een Belgisch gezin).

CO2w – EEN PILOOTPROJECT IN BELGIË Voor de aan-voer van melk, de belangrijkste grondstof voor Danone, doet het bedrijf beroep op het vakmanschap van lokale landbouwers. In België zijn er 235 boer-derijen die dagelijks verse melk leveren aan de fabriek in Rotselaar. WWF begeleidt Danone in het piloot-project CO²w. Dit project vindt plaats in samenwerking met enkele melkpro-ducenten in de buurt van Rotselaar, de Universiteit van Gembloux en het Waals Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek (CRA-W). Ook enkele bedrijven, gespecialiseerd in diervoe-der, verlenen hun medewer-king aan dit project.Dit project wil een manier van landbouwen ondersteu-nen die het milieu respec-teert. Meer specifi ek wordt aandacht besteed aan de vermindering van methaan-uitstoot (een broeikasgas dat 20 keer schadelijker is dan CO

2). Methaanuitstoot

is verantwoordelijk voor de helft van de volledige CO

2-uitstoot van een boer-

derij. De methaanuitstoot, afkomstig van het ‘boeren’ van koeien, werd gemeten en geanalyseerd. Om het verband tussen de uitstoot van methaan en de land-bouwmethodes te begrijpen – en om zo deze uitstoot te verminderen – werd een

berekening gemaakt door het Instituut voor Landbouwkundig Onderzoek (INRA) in Frankrijk en het FCI (Filière Conseil Ingénierie). De voorkeur gaat uit naar een aangepaste samenstelling van het voeder. Men moet hierbij reke-ning houden met een aantal criteria: er mogen geen bijkomende kosten zijn voor de melkproducenten, de melkpro-ductie mag geen nadelen ondervinden, de kwaliteit en voedingswaarde van de melk moet gegarandeerd worden, het welzijn van de dieren moet behou-den blijven en er mogen geen negatieve gevolgen zijn voor de biodiversiteit.Tegelijk onderzocht men ook de werk-methodes van de landbouwers, inclusief het uittesten van nieuwe oplossingen. De fi nale doelstelling van dit project is een uitbreiding van deze actiepun-ten naar alle 235 landbouwers die melk leveren aan Danone in België. In november 2011 vond een meeting plaats met wetenschappers, universitei-ten, openbare instellingen, federaties, vakbonden, handelaars, milieuorgani-saties… om de verschillende mogelijk-

heden en indicatoren te identifi ceren die nodig zijn om de voetafdruk van de melkproducenten te verminderen. Deze workshop toonde aan dat er ook andere onderzoeken lopen naar de methaan-uitstoot, met een andere wetenschap-pelijke methodologie. Men ontdekte dat dit extra mogelijkheden oplevert voor meer wetenschappelijke samenwerking en coördinatie. Het is de bedoeling om de conclusies van het werk van Danone ook te kunnen toepassen op de hele Belgische melksector.

WWF WERKT SAMEN MET BEDRIJVENDanone is een van de bedrijven die een invloed heeft op belangrijke keuzes in onze consumptie. WWF wil met derge-lijke grote bedrijven samenwerken om de milieu-impact van de industrie te verminderen. Wist u bijvoorbeeld dat de wereldwijde melkproductie verant-woordelijk is voor 4% van de uitstoot van broeikasgassen? Voor onze col-lega Sonia Bonus, verantwoordelijke voor partnerships met bedrijven, is de

samenwerking met Danone van groot belang om de doelstellingen van WWF te behalen: het verminderen van de impact op de ecosys-temen en de verandering van ons gedrag. Meer nog: de aanpak van Danone is een mooie mix van kleine pro-jecten en grote innovaties. En het is net die combinatie die een belangrijke impact heeft op ons consumptiege-drag. “Gezondheid bren-gen via voeding”, de mis-sie van Danone, betekent ook “ondernemen voor een gezondere natuur”!

Voor meer details over ons partnership met Danone kunt u een kijkje nemen op www.wwf.be/corporate.


© WWF-Belgium

Wist u dat?


Onze missieHet verlies van biodiversiteit op aarde tegengaan enbouwen aan een toekomst waarin de mens leeft inharmonie met de natuur.www.wwf.be

“We hebben zoveel moois gekregen. Dan geef je ook iets terug.”“Drie maand samen door Australië getrokken. Compleet overdonderd door de natuur. En dan plots in Shark Bay twee dolfijnen zien spelen vlak bij ons bootje. Dit onvergetelijk moment vat zowat samen waarom we WWF in ons testament hebben opgenomen. Als de planeet je zoveel mooie momenten in je leven heeft bezorgd, geef je ook iets terug. En met dat duolegaat vergeten we ons nichtje ook niet als we er niet meer zijn.”

David (34) en Thomas (38), namen WWF op in hun testament

Uw laatste wil schenkt zoveel mogelijkheden aan nieuw leven. Want het leven stopt pas als we het geen kansen geven. Contacteer Maryssa Cools (02/340 09 83 of via e-mail: [email protected]) als u in uw testament iets wil doen voor de volgende generatie.

Meer informatie kan u terugvinden op www.wwf.be

WWF in uw testament

(c) W

illia

m W

. Ros

site

r / W

WF

Scottex Naturals, 100% gerecycleerd en FSC-gecertifi ceerd

ECOSHOPPING

Open uw agenda en noteer alvast dat wij op 6 oktober een fantastische WWF-dag organiseren in Blankenberge, als afsluiting van onze oceanencampagne.

Meer informatie volgt in het volgende nummer van Panda Magazine en op www.wwf.be.

Een onvergetelijke dag

In 2011 ging WWF International een partnership aan met de groep Kimberly-Clark, een Amerikaans bedrijf dat onder andere de merken Kleenex, Scottex en Huggies verkoopt. Het doel is een verantwoord papiergebruik te verzekeren voor alle producten van de organisatie (meer info op www.wwf.be). In België ligt de focus op dit moment op het toiletpapier.Daarom kan u voortaan een nieuwe soort toiletpapier van ‘Scottex Naturals’ vinden, gemaakt op basis van 100% gerecycleerde en FSC-gecertifi ceerde vezels. Een mooi voorstel voor uw volgende bood-schappenlijst. Bovendien steunt u bij aankoop van ‘Scottex Naturals’ ook de projecten van WWF!

Blue-bike is een net-werk om fi etsen te delen. Reizigers kunnen er gebruik van maken in 39 stations in België. Het is een initiatief van de NMBS en de webpor-tal FIETSenWERK, met de steun van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Eneco. Meer info op www.blue-bike.be.In het kader van ons partnership met Eneco, hebben wij 400 gratis abonnemen-ten van 6 maanden ontvangen. U krijgt uiteraard de kans om zo’n abonnement te winnen, via twee online wedstrijden. Neem dus zeker snel een kijkje op www.wwf.be.

BLUE-BIKE: ALTIJ D EEN FIETS BIJ DE HAND WEDSTRIJ D:WIN EEN ABONNEMENT VAN 6 MAANDEN!

DE DEELFIETSEN AAN DE STATIONS

Meer info opwww.blue-bike.be

ER WACHT EEN FIETS OP JOU IN 39 STATIONS

Aalst* • Aarschot • Antwerpen-Centraal • Asse • Beernem • Bergen • Brugge • Brussel-Centraal • Brussel-Luxemburg • Brussel-Noord • Brussel-Zuid • Deinze • Diest • Genk • Gent-Dampoort • Gent-Sint-Pieters • Halle • Hasselt • Herentals • Kortrijk • Leuven • Lier • Lokeren • Londerzeel • Luik-Guillemins • Mechelen • Mol • Mortsel-Oude-God • Namen • Oostende** • Ottignies • Roeselare • Sint-Niklaas • Sint-Truiden • Torhout • Turnhout • Vilvoorde • Waregem • Zottegem * voorjaar 2012. ** zomer 2012.

© WWF-Belgium

© WWF-Belgium

Onze missieHet verlies van biodiversiteit op aarde tegengaan enbouwen aan een toekomst waarin de mens leeft inharmonie met de natuur.www.wwf.be

“We hebben zoveel moois gekregen. Dan geef je ook iets terug.”“Drie maand samen door Australië getrokken. Compleet overdonderd door de natuur. En dan plots in Shark Bay twee dolfijnen zien spelen vlak bij ons bootje. Dit onvergetelijk moment vat zowat samen waarom we WWF in ons testament hebben opgenomen. Als de planeet je zoveel mooie momenten in je leven heeft bezorgd, geef je ook iets terug. En met dat duolegaat vergeten we ons nichtje ook niet als we er niet meer zijn.”

David (34) en Thomas (38), namen WWF op in hun testament

Uw laatste wil schenkt zoveel mogelijkheden aan nieuw leven. Want het leven stopt pas als we het geen kansen geven. Contacteer Maryssa Cools (02/340 09 83 of via e-mail: [email protected]) als u in uw testament iets wil doen voor de volgende generatie.

Meer informatie kan u terugvinden op www.wwf.be

WWF in uw testament(c

) Will

iam

W. R

ossi

ter /

WW

F

Als lid van WWF kan je gebruik

maken van 50% korting op het toegangsticket van Pairi Daiza

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

www.wwf.be/kids

Aan het einde van hetavontuur kan je naar

www.wwf.be/kidssurfen, je antwoorden

ingeven en jouw diploma van ontdekkingsreiziger

downloaden!

Voor de jongste onder ons heeft WWF een avontuurlijk parcours uitgestippeld doorheen het park. Vraag de vragenlijst aan de ingang en vul deze in tijdens je ontdekkingstocht in het park.Breng een leuke dag door in Pairi Daiza en ontdek de dieren en de mysteries van onze planeet!

Hoe genieten van korting als WWF-supporter:Om deze korting te krijgen, moet men zich aan de kassa’s van het park melden met een lidkaart enidentiteitskaart.Als je geen lidkaart vindt, volstaat het ook een van onze brieven mee te nemen (altijd samen met een

identiteitskaart).Als je geen lidkaart of brief van WWF vindt, kan je contact opnemen met onze ledendienst([email protected]). Zij zullen alles nagaan en een gepersonaliseerde e-mail versturen. Met deze afgedrukte e-mail (en een identiteitskaart) kan je je melden aan de kassa’s van het park.Zonder bewijs van steun aan WWF, zal je de korting niet krijgen.Deze korting is enkel van toepassing voor 1 persoon en kan niet aan iemand anders gegeven worden.

▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼

▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼

Volg het parcours

en beantwoord

de vragen

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

▼▼

Ann. pairi daiza NL 2 8/05/12 15:05 Page 1

Panda Magazine

Documents

Transcript of Panda Magazine