1

OVERGAVE

aan

Geloof, Hoop, Liefde,

Leven, Dood en Humor

Laurens Windig

2

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt

worden door middel van druk, fotokopie, microfilm op welke wijze dan ook,

zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de schrijvers.

No part of this poetry may be reproduced in any De form, by print, photo print,

microfilm or any other means, without written permission from the writers. ©® Laurens Windig

Persoonlijk verslag van confrontatie, operatie en verwerking van hypofysetumor,

levercysten, en andere belevingen.

In mijn verslag zijn de belangrijkse persoonsnamen verzonnen.

Privacy lijkt absoluut. Nieuwsgierigheid is aangeboren!

Aan Rinske, Petra, Nico en Anita, Sanne en Manouk, Moeder, Hans en Joke, Henk

en Evelyn, Nel en Wim en Jenny en Dennis.

Tevens opgedragen aan:

Moeder Jacq, Mieke van London, Adrie en Rob Groen, Monica de Kruijf, Ariadne

Veenhuizen, Lex Rozenbroek, Kees Ruisendaal, Marian, Claire van Via Records,

Harrie en Elly van Mierlo, Nicol, en Klazina, Ellen Verbuggen, Ingrid

Kuldipsingh, Corrie en Ger Wille.

Tevens Hartelijk Dank aan ©® Enrico Lommerte die het PDF bestand heeft gecreeërd en via mijn Internetsite Laurens Windig Poezieplaneet voor iedereen openbaar

en toegankelijk heeft gemaakt.

Afbeeldingen cq tekeningen zijn van eigen hand.

Onze grote dank voor positieve kracht en genezing: God, Spirit, familie, vrienden,

kennissen en collegae. AZL/LUMC Leiden, ZAO, AMC en AZKH.

1e druk uitgeprint en in ringband: september 1996

2e druk aangevuld: december 1997

3e druk maart 1998

4e druk als pdf bestand: 2012 m.m.v. Enrico Lommerte

3

Even voorstellen

Laurens Windig is geboren 5 januari 1943. Droomde altijd al van het theater en

dacht ik helemaal niet aan tekst schrijven. Uiteindelijk was het werken bij

uitgeverijen waarschijnlijk voor mij weggelegd. Op mijn veertiende jaar begon ik

te arbeiden en heb 43 jaar vol gemaakt.

Het was wel prettig dat ik mijn hobby's naast mijn werk kon uitoefenen. In 2001

trad ik in de VUT en in 2008 ging ik met pensioen.

Creativiteit te over en van niemand afhankelijk zijn. Geen inspiratie? Dan

misschien morgen, volgende maand of volgend jaar. Zolang het mijn vak niet was,

mijn brood er niet mee moest verdienen, lag alles in eigen hand. Als er regelmatig

veel inspiratie is dan ik steeds een stap verder met schrijven van: gedichten,

sketches, kindermusicals, cabaret, toneelstukken en libretto's.

Nu ben ik bezig met het schrijven van scripts; poëzie in verhaallijnen

Ben nog steeds van mening dat ik beter iets in het theatervak had kunnen doen

want nu blijkt dat schrijven en vooral regisseren mij het beste liggen.

Op school kon ik amper een opstel maken en deed ik meer aan tekenen dan

rekenen. Voor rekenen zal ik geen cijfer noemen maar voor tekenen was er meestal

een negen! Nu is taal mijn passie maar zal niet zeggen dat ik het goed beheers!

Als kind vond ik toneelspelen helemaal te gek en deed niets anders. Ik speelde

meer toneel dan dat ik wist wie ikzelf was! Dolblij natuurlijk als er visite kwam,

dan kon ik weer effies.Kijkers hielden het meestal snel voor gezien. Mijn moeder

was het beste publiek dat er bestond: ze luisterde met een glimlach en zweeg

Hoop dat u kunt genieten van mijn poëzie want daar ligt mijn passie….

Inleiding

Positief denken doet ons hoge bergen verzetten. Mijn liefde voor De Geest van

God heeft ons overgave, liefde, kracht, steun en humor gebracht. Misschien heb ik

Hem in dit boek te veelvuldig en overmatig genoemd. Dat het welwillende lezers,

welke dat niet kunnen begrijpen, ervan zal weerhouden het script geheel door te

lezen doch de inspiratie van De Geest is voor ons gevoel wel mijn redding

geweest!

Geregeld verval ik binnen het schrijven in dialoogvorm, door hetgeen nog meer

naar mij toe te trekken en ook naar de lezer toe.

De behoefte om alles dat mij overkwam openhartig op papier te zetten was vanaf

het begin al heel sterk in mij aanwezig. Ik heb gevonden, wat ik zocht. Het is niet

alleen een onderdeel van mijn verwerking maar kan van grote betekenis zijn voor

hen die de moeite willen nemen het te lezen. God heeft een wonder doen

geschieden. Het motto voor wedergeboorte blijkt logisch positief denken van een

ieder om ons heen. Ieder mens creëert zijn eigen God, om zich met de Geest van

4

liefde te willen en kunnen verenigen. Niet voor niets zeggen wij - Hier heerst een

goede Geest - of - Een blij gezicht opent alle harten -. Wij kunnen samen dit doel

bereiken.

Leven bestaat uit Hoop. Hoop doet leven. Is er geen Hoop, is er geen leven.

Mijn motti is overgave: geloof, hoop en liefde

God onze Schepper, Verlosser, Vredevorst, Jaweh, Allah, Messias, Liefde of Licht.

God is onze Geest van Liefde. God kan in ons wonen en tronen en zich Openbaren

in de Weg, het Licht en het Leven. God vraagt alleen de zware deuren van ons hart

open te gooien en de Geest binnen te laten. Natuurlijk blijven deuren wel eens

dicht, daar zijn wij mens voor. God is onze steun en kracht. Vertrouw op God ten

alle tijden Stort je hart uit voor het aangezicht en het geeft je vrede.

Het licht tilt op en niet de duisternis.

27 november 2011

Werd vanmorgen rond 05:00 uur te vroeg wakker na lucide visioenen en

ingevingen met de boodschap het ooit geschreven manuscript weer ter hand nemen

dat vijftien jaar geleden is geschreven en nu ergens rust op een plank in het

zoldergraf, onwetend dat ik het weer naar beneden haal om ten dele opnieuw te

gaan bewerken.

Mocht mijn wens toch in vervulling gaan het te publiceren via een pdf bestand naar

Internet, ben ik een tevreden man maar voordat het zover is moet ik hetgeen weer

helemaal opratelen omdat het autobiografisch is. Weet niet of het mij opnieuw zal

raken en ik op een gegeven moment weer dichtklap als voorheen omdat het in

wezen telkens kilt!

Aan de andere kant zegt mijn gevoel dat het moet! Een soort opdracht, om de

ergens, ten dele ook weer mooie hel waar destijds doorheen is gegaan, aan iedereen

opnieuw te openbaren. Eventuele lezers wakker maken dat na een schemerige

vlakte weer het licht kan optillen.

Moet mijzelf wel inprenten er telkens een uur of twee per dag aan te werken om de

nachten niet onrustiger te maken dan ze al zijn, aangezien dat niet in mijn aard

geprint ligt en die drive er niet op kan afremmen. Het is uitproberen waard.

Denk nu al na over de titel die wel duizend keer kan veranderen maar ik wil een

houvast hebben. Het desbetreffende manuscript heeft al vele titels gehad ‘In het

oosten gaat de zon op, in het westen gaat hij onder.’ ‘Als de Magnolia bloeit’ maar

in dit geval moet het schokkender zijn of zelfs liever als spirituele schoonheid.

De vorige mooie teksten zijn er nu nog heel doelmatig om tussentijdse perioden in

het script aan te geven.

Tot zover….

5

de confrontatie Bezoek aan de huisarts: februari 1995

Wil weer eens een verwijskaart komen halen voor de oogarts.

De laatste tijd heb ik wazige plekken voor de ogen en het lezen wordt ook

moeilijker. Als het lukt, geen arts waar ik pas over een halfjaar terecht kan.

Huisarts: Dr. A. Jongegeest

Het duurt tegenwoordig niet zo lang meer. Wij vallen nu binnen de regio van het

AZKH. Dit is uw verwijskaart. Als u wilt, kunt u telefonisch een afspraak maken

en snel terecht. Denk een week of zes. Veel succes!

AZKH Telefonische afspraak met de Oogpoli

Met de Oogpoli!. Even een moment hoor. Er zijn hier heel wat veranderingen en

het loopt nog niet zoals het lopen moet. Waar is nou het boek? O ja, hier is het.

Eens even kijken. Kunt u misschien vrijdag 24 maart a.s. om 09:00 uur -negen

uur? Zal wel lukken, denkt u ook niet? Wat is uw naam? Uw adres? Valt u wel

onder het ziekenfonds en het ZAO? Zegt uw huisarts dat? O, dan zal het wel zo

zijn. Ook een lekkertje die huisarts van u! Wilt u wel een halfuurtje eerder zijn

i.v.m. het maken van een registratieplaatje? Dag mijnheer!

De dames van de Oogpolikliniek vinden de naam waarschijnlijk te lang om uit te

spreken en lanceren -Oogpoli-. Ook ik hanteer nu de afkorting.

Vrijdag 24 maart 1995: 09.00 uur; AZKH oogarts, Dr. Sohrab

Het blijkt inderdaad een chaotisch gebeuren aan de balie van de Poli. De dames

zijn nog niet in vorm. Kletsen met elkaar, gapen, drinken koffie en kijken

wezenloos om zich heen. Er zit een soort prinses die lijkt te denken: ‘Jullie mogen

blij zijn dat wij jullie helpen.’ Ontdek dat het Geert Bijziend is. Haar uitstraling is

mij bekend. Ook valt mijn oog op een juffrouw die aan haar vingers zit te

snuffelen. Zij kijkt verheerlijkt in het niets. Probeert haar lodderige ogen, die

lucifers nodig hebben, met veel moeite open te houden. Volgens mij heeft ze

vanochtend geen tijd gehad om onder de douche te kruipen en ze ziet er uit of zij

de hele nacht, liggend op bed, met haar benen het plafond heeft moeten

ondersteunen. In ieder geval heeft zij een zware nacht gehad, en op haar rug. Na

drie kwartier wachten komt er een verpleger voorbij met een joekel van een oorbel

in zijn oor. Zegt dan: ‘Bent u d’r nu nog? Ik zal het nog eens even doorgeven,

belachelijk!’ Dribbelt met korte pasjes weg. Geert Bijziend komt toevallig ook

even langslopen en groet haar: ‘Hoi, Geert.’ Ze kijkt verbaast en zegt: ‘Hè hallo, ik

6

had je niet eens herkend. Wat dat betreft ben ik zo blind als een kikker.’ Dacht

toen: ‘Dat ben ik van je gewend. Vandaar dat je nu bij een oogarts bent

geïnstalleerd.’ Eindelijk wordt mijn naam met vreemde klank afgeroepen en ga de

zwaaideuren door naar wachtkamer nummer 2. ‘De oogarts is een Iraniër en een

stuk!’ lacht een jong meisje die een kennis passeert. Zij heeft, voor zover ik het kan

beoordelen, gelijk. De jonge donkere arts oogt goed maar is moeilijk te verstaan en

blijkt de Nederlandse taal niet optimaal te beheersen. Zo kan het nu eenmaal

gesteld zijn in het AZKH. Er zijn veel buitenlandse studenten en artsen waar wij

natuurlijk ook weer veel van kunnen leren. Sohrab stelt zich voor:

‘Sohrab, ga u zitten.U even met linkeroog op bord aan muur kijk en letters lezen?

Nu rechteroog. Wij gaan oog indruppel om te kijk met laserstraal ook.’

Tussen de behandeling door, loopt Sohrab telkens even weg en zit ik alleen in de

behandelkamer.

Supervisor oogheelkunde wordt erbij gehaald

Dag meneer. wilt u eens naar dit papiertje kijken? Afwisselend met linker en

rechteroog vanuit het middelpunt. U ziet diverse cirkels in een grote cirkel, en

precies in het midden daarvan een punt. Kunt u mij zeggen wat u wel en niet ziet.

Wat ziet u als u uw linkeroog sluit?

Vanuit het midden gezien is de rechterzijde een witte vlek.

Graag even het rechteroog?

De linkerzijde, vanuit het midden gezien, is net als bij het andere oog, een witte

vlek. Wel zie ik, vanaf het papiertje, weer alles na het linker en rechterdeel van het

beeld.

Wat ontbreekt er dan in de beeld?

Het ontbrekende gedeelte is een totaal witte vlek.

Zijn het witte vlekken, strepen of balken?

Witte, verticale vlekken en balken. Links en rechts van de vlekken is alles weer

duidelijk te zien als ik het gezichtsveld op het middelpunt richt.

Juist ja. Wat is te zien als u met beide ogen kijkt ?

Een duidelijk maar iets vreemd beeld. Het lijkt of één oog niet helemaal in de juiste

stand staat. Als ik een bril op zou hebben, lijkt het net of er vetvlekjes op de

brillenglazen zitten. Bij het lezen valt er soms een letter weg. Letter wordt dan

lettr.

7

Dat is dat. U kunt nu naar meteen naar afdeling gezichtsveldonderzoek een

afspraak maken. Tevens maken wij voor u een afspraak bij de neuroloog en nemen

dan telefonisch contact met u op.

Dank u wel. Plotseling bekruipt mij wat angst; neuroloog? Maar ja, even slikken en

rustig doorgaan.

Wandeling door het AZKH naar gezichtsveldonderzoek

Er zit een man achter de balie die ook al niet vriendelijk overkomt en krijg de

indruk inderdaad niet blij te moeten zijn dat hij mij helpt. Waarschijnlijk is het zijn

dag niet.

Zegt u maar.

Doe overdreven beleefd maar hij heeft het jammergenoeg niet door en

antwoord:ik: ‘Dank u wel’ ik kom voor een afspraak. Hij snuffelt in de pc en

fluistert: ‘Dinsdag 28 maart a.s. 9:30 uur.’

Nogmaals hartelijk dank maar krijg geen antwoord.

Dezelfde dag 16:00 uur: zojuist thuis gekomen

Rinske mijn lief is erg benieuwd en vraagt hoe het afgelopen is en vertel het

verhaal: wat ik nu allemaal te horen krijg? Afwachten geblazen, toch?

Direct daarna, telefoontje: AZKH oogarts Dr. Sohrab aan de lijn

Mijnheer Windig, heb afspraak gemaakt voor u bij neuroloog 29 maart a.s. Sorry

niet zelfde dag kan als gezichtsveldonderzoek.

Thuis rond 19:00 uur: heerlijk onder de douche

Tijdens het afdrogen zie ik rechtsboven mijn gezichtsveld van het rechter oog een

lichtgevende storingachtige plek bewegen zoals een tv storingsbeeld. Het deed mij

denken aan een soortgelijke ervaring die ik ruim drie jaar geleden op kantoor had.

Daarna even op bed gaan liggen en ongeveer na 10 tot 15 minuten was alles weer

weggetrokken. Het vreemde deed zich voor dat ik tegen 23:00 uur hevige vretende

pijn kreeg linksboven mijn linkeroog op het hoofd. Zitten leuteren en kreeg last

van misselijkheid. Uiteindelijk toch maar twee paracetamollen ingenomen en naar

bed gegaan. Werd rond een uur of 02:00 wakker met het gevoel dat ik moest

braken. De volgende dag nog last van misselijkheid. De pijnlijke plek op mijn

hoofd bleef nu gevoelig. Daarna werd alles een beetje onzeker en moesten wij

steeds denken aan de komende afspraken

8

Dinsdag 28 maart 1995: 09:30 uur: AZKH gezichtsveldonderzoek

Een aardige, uit een Slavisch land -denk ik- afkomstige dame, hielp mij en van

kreeg van haar foto’s van het gezichtsveldonderzoek mee om aan de neuroloog te

overhandigen.

Weer bekroop mij een eigenaardig, angstig gevoel. Herkende het gevoel dat ik als

kind had wanneer mama en ik naar het Emma Kinderziekenhuis gingen en ik

nuchter komen moest. Waarom ineens alles zo ontzettend snel en wat hangt er

boven mijn en ons hoofd? Ik kon aan niets anders denken. Sprak mijzelf toe om

niet bang te zijn. Allemaal onzin, want voelde mij de laatste tijd perfect.

Woensdag 29 maart 1995 AZKH neurologie: 09:45 uur

In het wachtgedeelte voor de neuroloog. Mensen met kaal hoofd. Mensen met

bewegingsstoornissen. Mensen met.. Wat moet ik hier! Dan komt oogarts Sohrab

aangelopen.

Mijnheer Windig, vanmiddag 15:00 uur is afspraak gemaakt voor MRI.

Moet ik dat niet regelen met mijn werk? Weet niet of u het weet maar werk

namelijk en waarvoor al die haast? Excuses voor mijn antwoorden.

Sorry mijnheer Windig. Is namelijk voor MRI lang wachttijd, voor u uitzondering

gemaakt. Wij willen zekerheid snel.

Wat is MRI?

Dat is scan foto maken.

Dank u wel.

Er wordt geen uitleg gegeven over een MRIscan. Zoals ik eerder schreef, is de

oogarts anderstalig en onjuist dat een arts zich niet goed kan uitdrukken in de

Nederlandse taal. Er kunnen misverstanden door ontstaan. Zelfs een Academisch

Ziekenhuis blijkt een uitstekend taleninstituut dus pas ik mij wel snel aan.

Test ondertussen dan weer mijn linker, dan weer mijn rechteroog. Iets dat een

gewoonte is geworden. Moet proberen daar niet te veel aan toegeven.

Wat is een scan ? Wat gebeurt er in hemelsnaam met mij ?

MRI -magnetic resonance imaging-

Brochure van het AZKH. Men heeft mij deze info vooraf niet verstrekt;

9

Uw behandelend arts heeft verzocht bij u een MRI-onderzoek te verrichten.

Tijdens dit onderzoek maken wij afbeeldingen van uw hoofd. Dit doen wij met een

toestel dat o.a. bestaat uit een sterke magneet, een radiozender en een radio-

ontvanger. Hiervan voelt of merkt u niets. Het is een veilig en pijnloos onderzoek.

MRI, ook wel NMR of MR genoemd, is een nieuwe techniek -fl. 750,- per foto

excl. bijkomende kosten- om zonder röntgenstralen afbeeldingen te maken. In uw

geval van uw hersenen. Met behulp van deze techniek kunnen, makkelijker dan

met andere onderzoeken, de weke delen van het lichaam in beeld worden gebracht.

Dat zijn bijvoorbeeld pezen, spieren, hersenweefsel, tussenwervelschijven en

bloedvaten. In deze folder kunt u lezen wat het onderzoek voor u precies inhoudt.

Ook is beschreven welke voorbereidingen u moet treffen en welke voorwerpen

door de sterke magneet aangetrokken worden. De radiodiagnostisch laborant en

radiodiagnost zullen uw eventuele vragen graag beantwoorden. Aarzel niet een

beroep op hen te doen.en lees verder:

DE AANTREKKINGSKRACHT VAN DE MAGNEET

Metalen voorwerpen binnen uw lichaam

U kunt in ieder geval niet zonder nader overleg een MRI-onderzoek ondergaan als

de volgende voorwerpen zich in uw lichaam bevinden:

- een pacemaker

- vaatclips in het hoofd

- metaalsplinters in het oog

Een pacemaker wordt door de sterke magneet ontregeld, vaatclips in het hoofd en

metaalsplinters in het oog kunnen tijdens het onderzoek gaan trillen en zo het

kwetsbare weefsel van het oog of de hersenen beschadigen. Dus als u bekend bent

met bovengenoemde voorwerpen binnen uw lichaam, neem dan contact op met de

MRI-afdeling voordat de afspraak gemaakt wordt. Of laat uw behandeld arts met

ons overleggen.

Patiënten met de volgende voorwerpen in het lichaam kunnen meestal zonder meer

een MRI-onderzoek ondergaan:

- metalen plaat of prothese in bekken, armen of benen

- kunsthartklep

- spiraaltje

Toch dient u dit tegen de laborant te zeggen, omdat deze voorwerpen storingen in

het beeld kunnen veroorzaken. Als de laborant dan de instelling van het MRI-

apparaat verandert, kunnen er toch goede foto’s gemaakt worden.

ANDERE METALEN VOORWERPEN

Ook is belangrijk dat u de radiodiagnostisch laborant vertelt of u aan hoofd, hart of

bloedvaten bent geopereerd.

10

Als u aan de beurt bent voor het onderzoek komt de radiodiagnostisch laborant u

halen. Hij zal u vragen of u metalen of magnetiseerbare voorwerpen bij u draagt.

Deze mogen niet in de buurt van de sterke magneet komen, daar losse delen door

de magnetische kracht worden aangetrokken.

Gegevens op betaalpas, floppydisk, cassettebandje e.d. worden gewist.

Het gaat om voorwerpen als:

- muntgeld

- aansteker

- bril

- sieraden / horloge

- haarspeld of klem

- kunstgebit / plaatje

- gehoorapparaten

- huis en autosleutels

- giromaatpas of andere bankpas

- creditcards

- telefoonkaart

- personeelspasje

- cassettebandjes

- floppydisk

Laat u bovenstaande spullen zoveel mogelijk thuis als u ze niet nodig heeft. U kunt

ze ook aan de laborant in bewaring geven. Hiervoor zijn kluisjes ter beschikking.

Het is handig om tijdens het onderzoek een joggingpak te dragen in plaats van

kleding met metalen knopen en ritssluitingen. Ook in mascara kunnen metalen

deeltjes voorkomen, dus is het raadzaam geen mascara te gebruiken. Net zoals bij

een gewone magneet merkt u zelf niets van de aantrekkingskracht van het apparaat.

Het onderzoek

Na de controle op metaaldelen komt u in de MRI-kamer. U neemt plaats op een

tafel. Gaat u zo gemakkelijk mogelijk liggen. Het onderzoek duurt enige tijd en u

moet die houding kunnen volhouden. Als u beweegt, kunnen de foto’s ook

bewogen zijn. De radiodiagnotisch laborant schuift de tafel in de tunnel van de

MRI.

Er wordt niet vermeld; misschien maar beter ook, dat bij foto’s van de hersenen

het hoofd in een soort helm wordt geplaatst en de oren worden dichtgestopt met

speciaal extra dikke oorwatten.-

Als u last heeft van claustrofobie angst in kleine ruimtes, - heb je het niet krijg je

het wel - kan dit misschien problemen geven. Wanneer u deze problemen voor

uzelf verwacht kunt u altijd overleggen met de laborant of radiodiagnost. Het is bij

de meeste onderzoeken mogelijk dat u iemand meeneemt in de MRI-ruimte.

11

Aan het hoofdeinde van de tunnel zit een microfoon en een luidspreker waardoor u

direct contact heeft met de radiodiagnotistisch laborant die onderzoek uitvoert.

Bovendien krijgt u een balletje in uw hand waarin u kunt knijpen als u hulp nodig

heeft. Via een televisiescherm kan de laborant u in de gaten houden.

Tijdens het maken van de foto’s hoort u steeds een snel kloppend geluid. Is het

kloppen afgelopen, dan is er ook een serie foto’s klaar. De radiodiagnostisch

laborant heeft, afhankelijk van het soort onderzoek, oordopjes of een koptelefoon

voor u om dit kloppend geluid te dempen. Bovendien kunt u muziek horen via een

luidspreker in de muur. Het kan een CD van de afdeling zijn maar ook uw eigen,

van huis meegenomen CD.

-Als ik dat geweten zou hebben, had ik een accordeon meegenomen die ik niet

bezit.-

Een heel onderzoek bestaat uit meerdere opnamen. De kortste duurt een minuut, de

langste kan uitlopen.

Tussen de opnames door kunt u even ontspannen. De radiodiagnost bekijkt of het

onderzoek genoeg informatie heeft opgeleverd. Het kan zijn dat er nog een

aanvullende serie nodig is. Eventueel wordt daarvoor contrastvloeistof via een

infuus in uw arm gebracht. -Dit was bij mij het geval-.

Over het algemeen duurt het gehele onderzoek, vanaf het controleren op

metaaldelen tot na een eerste beoordeling of de foto’s gelukt zijn, een half tot

anderhalf uur. -Voor mij een uur-

De radiodiagnost beoordeelt het onderzoek en geeft de uitslag zo spoedig mogelijk

door aan uw behandelend arts. Deze zal u van de resultaten op de hoogte stellen.

U wordt verwacht voor MRI-onderzoek, gebouw …….

Wacht rustig af tot mijn naam wordt afgeroepen

Neuroloog Dr. Elsinga komt in beeld: een vriendelijke dame

Goedemiddag, mijnheer Windig?

Elsinga is mijn naam. Komt u maar verder...

Geef haar de envelop met de uitslag van het gezichtsveldonderzoek,

welke zij bekijkt.

Ik heb altijd moeite om dit soort afdrukken te ontcijferen, maar het is duidelijk te

zien wat u niet ziet. U kunt zich uitkleden en uw onderbroek mag aanblijven. -Mijn

ogen zitten dus niet in mijn zak- Wat heeft u aan uw linkerbeen gehad?

12

Polio in mijn eerste levensjaar, 1943.

Heeft u daar nog last van?

Nee hoor; verdrongen draag orthopedisch schoeisel.

Dr. Elsinga maakt humoristische handbewegingen alsof ze een baby aan het lachen

probeert te krijgen. ‘Ziet u dit? Ziet u dat? Tikje hier, tikje daar.... Voelt u dit?

Voelt u dat? Heeft u nog meer klachten?’ Wanneer bent u slechter gaan zien?

Anderhalf jaar geleden. Dacht een nieuwe, sterkere bril nodig te hebben. Vooral

een leesbril. 5 jaar geleden is het misschien al begonnen met andere klachten.

Ben toen namelijk overwerkt geraakt en op eigen verzoek onder behandeling

geweest bij een maatschappelijkwerkster.

Hoezo op eigen verzoek? Heeft dat iets met uw ogen te maken denkt u?

Waarschijnlijk is het toen begonnen -waar ben ik aan begonnen- Moet ik weer

alles de revue laten passeren?.

Omdat ik steeds meer in depressies wegzonk. Momenten van impotentie, grote

vermoeidheid en moeilijk lopen i.v.m. zware benen. Ging er vanuit dat die klachten

de oorzaak waren van wat er toen allemaal heeft plaatsgevonden.

Kon ik dat nu maar eens voor altijd uit mijn hoofd bannen. Had enige tijd steeds

het gevoel, dat ik eigenlijk al dood was en nu opnieuw moest leren leven. De lange,

lange weg naar weet ik veel. Al mijn hobby’s waren verdwenen. Tekenen,

schilderen, cabaret, toneel, Kindermusicals, schrijven en regisseren. Niets lukt mij

meer. Alleen mijn werk doe ik nog graag en vind het leuk.

Bent u getrouwd en heeft u kinderen?

Ja, ben getrouwd en heb een dochter van 22 en een zoon van 20 jaar.

-Het enige waarvoor ik moest doorgaan was mijn gezin, maar zelf voelde ik mij nu

een wrak. Onbewust was er die stem; doorgaan, doorgaan. Vaak heel vroeg naar

bed 19:00 of 20:.00 uur is niet vreemd. Wat erg raar is, dat ik gelukkiger ben

geworden met mijn werk: leuke job. Muziekmagazine SCOOR. Werk 35 jaar bij

deze uitgeverij. Het afgelopen jaar ging het weer fantastisch, maar altijd opletten

geblazen. Naar mijn lichaam luisteren en nu dit?-

U bent door de oogarts naar mij verwezen. Wat zijn precies de klachten en sinds

wanneer?

Vertel weer het bekende verhaal van wat ik zie en niet zie. Kreeg bijna de slappe

lacht omdat het kinderspelletje naar boven kwam.

Flashback terug naar de allereerste keer, 3 jaar geleden op kantoor. Zou dat

misschien iets met elkaar te maken hebben gehad? De bekende flitsen binnen mijn

13

gezichtsveld? De duizeligheid en geheugenstoornissen? Zoals de hiaat van het niet

weten van het werkadres na telefonische informatie? Wat was de naam van de

produktieman die op dat moment op de afdeling in gesprek was met mijn collega

Brenda? Moest de naam van Ap Lepel opzoeken in de colofon van ons magazine.

Waarom kwamen de namen die ik opschreef, van bekende SCOORbands -als

adverteerders- mij zo onbekend voor? Probeerde de namen uit te spreken, maar het

klonk toen als gebrabbel en was onverstaanbaar. Ben toen even gaan ontspannen

en wachtte af tot dit alles weer voorbij was. Niet met de gedachte dat het wel eens

erger zou kunnen worden of zelfs bleef. Toen het verdwenen was, moest ik het

iemand vertellen en koos mijn collega Brenda ervoor uit. Brenda vond dat ik naar

de huisarts moest gaan. Heel duidelijk en bewust maakte ik dit alles mee.

De volgende dag. Ben direct naar mijn huisarts gegaan en alles aan hem

voorgelegd. Zijn veronderstelling ging uit naar een gesprongen bloedvaatje in de

hersenen. Natuurlijk kon hij mij wel doorsturen naar een neuroloog maar dat zou

toch niet allemaal te achterhalen zijn. Dit soort akkefietjes kunnen gebeuren.

Flashback ongeveer een halfjaar later en overviel mij een soortgelijk geval.

Kijkend naar een TV- programma komt een dame close-up in beeld. Dan

veranderd het beeld alsof ik door een koker kijk. Het geheel duurde ongeveer

enkele minuten. Ben met de ogen dicht rustig gaan zitten om af te wachten hoe dit

zou verlopen. De toestand verdween d.m.v. een lichte horizontale streep, welke

langzaam uit mijn gezichtsveld naar boven verdween. Hier verder geen -bij of

nawerkingen van gekregen.

In de maanden die verstreken, bleken mijn ogen er iets op achteruit gegaan.

In september 1993 via de huisarts een verwijskaart gehaald en een afspraak

gemaakt bij een ander ziekenhuis. De eerste mogelijkheid stond toen op

9 februari 1994. Inderdaad zes volle maanden later oftewel een halfjaar.

Vond het achteraf wel een tikkeltje te lang duren en maakte toch een

afspraak voor donderdag 9 september 1993 bij het oogheelkundigcentrum Eyes,

hieraan zijn tevens een aantal oogartsen verbonden. Men kan daar zeer vlot,

binnen enkele dagen tot uiterlijk 2 weken, terecht. Een enkele standaard oogmeting

scheen onvoldoende. Men ging over tot een volledig oogonderzoek met alle toeters

en bellen, inclusief oogmeeting, oogdruppels voor pupilvergroting en laser-inkijk.

Op 22 september 1993 daar een gezichtsveldonderzoek.

De uitslag was; niets aan de hand. De ogen zijn gelijk aan de sterkte van uw

huidige glazen! Vroeg of het mogelijk was alle gegevens op papier te krijgen. Al

uw gegevens staan bij ons in de computer. Eyes blijkt dus commercieel en wil dan

ook graag een bril verstrekken. De monturen zijn erg kostbaar en is dus Eyes niet

aan mij besteed. Windig wilde toch een nieuw montuur en dook bij Opticien Hans

Anders naar binnen, voor een klein, geinig en modern brilletje. Ontving

14

compliment op compliment. Wat zo’n brilletje teweeg kan brengen! Enkele

maanden later kreeg ik last van mijn linkeroog, alsof er een vuiltje op de lens zat.

In ieder geval zag ik wazig. Bij het ziekenhuis stond nog steeds een afspraak

genoteerd voor 9 februari 1994.

Door enige laksheid had ik sinds mijn bezoek aan Eyes, deze afspraak niet

afgezegd. Half januari 1994 weer naar de huisarts voor een verwijskaart voor het

ziekenhuis. De Co-assistent van Dr. Jongegeest vond het onzin om in zeer korte

tijd weer een verwijskaart te verstrekken. Zij ging zelf voor oogarts spelen en liet

mij de kaart lezen. Maakte voor mij inmiddels de zeer bekende vingerbewegingen

alsof zij een dansje aan het uitvoeren was. Probeerde haar te overtuigen van mijn

slechter wordend gezichtsveld. Zij gaf direct een diagnose en dacht aan broer of

zusje van Migraine n.a.v. mijn uitleg betreffende eerdere, ook in mijn status

genoteerde, lichtflitsen. Migraine zonder hoofdpijn? Lijkt mij uniek en schaamde

mij een beetje, voelde mij een ouwe zeur en dacht; als zij het zegt, zal het wel zo

zijn. In zekere zin gerustgesteld, droop ik af met mijn staart tussen de benen.

Mijn gezichtsveld werd minder. In februari 1995 weer naar de huisarts voor een

verwijskaart naar het AZKH.

Nu zit ik dus hier, bij dokter Elsinga .

Zojuist heb ik vernomen dat u vanmiddag een MRI onderzoek heeft. U weet hoe dat

in zijn werk gaat?

Niet echt, nee.

De meeste mensen kunnen er niet tegen, maar het valt wel mee. Het is nu eenmaal

noodzakelijk. Uw hoofd wordt vastgezet en u krijgt een balletje in de hand.

Er wordt wel vaart achter gezet!

Ja, dan hebben wij snel zekerheid wat het eventueel kan zijn. Misschien is het

allemaal best wel goed. Ik heb fysiek geen afwijkingen kunnen constateren en

zullen dus gewoon maar even de MRI afwachten en een nieuwe afspraak maken

voor 7 april a.s. om 15:15 uur. U kunt zich weer aankleden en ik wens u heel veel

succes en tot ziens.

Vanaf dit moment voelde ik mij wat treurig. Toen ik in de auto terug reed naar het

werk, sprongen tranen in mijn ogen. Als men dit soort emoties op papier zet,

komen zij ook weer makkelijk naar boven. Het is waarschijnlijk de beste manier

om het te verwerken. Normaliter zijn er weinig tranen en is er een wonderlijk

gevoel dat God met ons is.

Hij geeft ons steun en kracht. O Heer help ons. Wat moet ik nu weer ondergaan.

Wat hangt er nu weer boven ons hoofd. Wat staat ons straks te wachten bij die

MRI-scan.

15

Ondanks dit, moest ik toch even lachen. Onlangs nog heb ik pasfoto’s laten maken

op mijn werk. Nu moest ik van binnen ook weer op de kiek!

Bij SCOOR aangekomen, moest ik op de parkeergarage mijn auto parkeren. Alles

stond vol. Het had die nacht, ondanks dat het al april was, gevroren. Hier en daar

was een er een klein plasje opgevroren. Voordat ik het wist, lag ik languit op mijn

giechel. Ook dat nog. Stond op, liep de ijzeren trap af en ging het gebouw in.

Toen ik de afdeling opkwam en mijn collegae goedemorgen had gewenst, kwam

afdelingschef Leen naast mij zitten en vroeg hoe het allemaal was afgelopen en

deed mijn verhaal.

Ik geloof niet in toeval maar dit kan geen toeval zijn. Plotseling zie ik mijn

collegae in een onwezenlijke waas. Bij Romy ontstaat een lange lichtspiraal die

zich vanuit haar hoofd in golvende bewegingen van links naar rechts beweegt alsof

ik deze bestuur met een afstandsbediening. Het geeft een statisch, enigszins zacht,

knetterend geluid. Het geheel duurt zeker een paar minuten, althans in mijn

herinnering. Het lijkt mij meer op iets futuristisch; heiligs, een wonder. Dit had ik

de vorige keren in deze vorm niet waargenomen. Dat juist nu deze lichtspiraal

ervaren moet worden en ondergaan. ‘Wat grijgen we nou?’ roep ik uit!

De collegae vinden mijn reactie natuurlijk vreemd, omdat zij niets zien. Zou het

spanning kunnen zijn die dit allemaal opwekken? Juist nu, binnen dit onderzoek?

De afgelopen 2 jaren waren wel indrukwekkend. Het overlijden van zes

collegae -De boodschap en het voorzien van het overlijden van mijn chefs met

dezelfde voornamen: Karel L en Karel S. De heupfraktuur van mijn schoonmoeder.

Het uit huis plaatsen van mijn schoonvader naar een verzorgingshuis en zijn

wegkwijnen door de ziekte van Alzheimer.

Bij SCOOR, de nieuwe chef Leen die opdracht kreeg ons wiel opnieuw uit te

vinden. Het niet verlengen van het contract van Rouka en andere problemen binnen

de afdeling. Misverstanden en communicatiestoornissen war niet van de lucht..

Waren dit dan spanningen en de druppel die de emmer deed overlopen?

Woensdag 29 maart 1995: 15.00 uur

Liep door de lange gangen van het AZKH, opzoek naar gebouw f- kamer 0 - 430.

Onwillekeurig deed de lange, kille, afgelegen toegangshal naar de MRIruimte mij

denken aan een uitvaartcentrum. Mijn gedachten werden bevestigd. De MRI is

voor mij nu eenmaal een soort oven waar je wordt ingeschoven.

Er lag een Infokaart van het toestel en de fotografische behandeling welke ik zou

moeten ondergaan. Voor de eerste keer werd ik geconfronteerd met een

fascinerend, groot stalen monster dat regelrecht in mijn hersenen kon kijken en

daar ook nog foto’s van kan maken. Er brokt een stuk in mijn keel. Flinke kerel

zijn. Wel meer toestanden meegemaakt in mijn leven. Het overlijden van mijn

ouders binnen drie maanden. Waarom nu dit weer?

16

Werd ontvangen door een aardig blond meisje. Ze was zo vriendelijk, dat ik alles

in volle overgave accepteerde. Had die vriendelijkheid ineens broodnodig.

De deur van de MRI-ruimte ging open en stond oog in oog met het kolos, de bek

wagenwijd open, klaar om mij te verslinden. Nadat ik alles gedaan had wat in de

MRI beschrijving stond, kon ik op de tong van het monster gaan liggen. Er werden

stevige watten in mijn oren gepropt en het hoofd werd vastgezet met kleine zware

kussentjes. Daarna werd er een zware ijzeren helm over het hoofd geschoven en

voor mijn gezicht geplaatst. Een klein balletje werd mij in de handen gegeven

zodat ik, door in dat rubberjte te knijpen, kon reageren bij eventuele claustrofo-

bische reacties. Men zou mij dan snel uit het apparaat trekken.

Nu doodstil blijven liggen. Drie kwartier. En als ik ineens een stuip kreeg? Als mij

ineens een scheet dwars zou zitten of als ik hevig moet pissen?

Iedereen weet wat ik bedoel.

Hevig gebonk, geklap en gerommel bij het maken van de foto’s, af en toe

ontspanning. Na de eerste fotosessie even pauzeren. Een dokter kwam mij een

spuitje geven met reflexvloeistof. Hij vroeg wanneer de klachten van mijn

gezichtsveld waren begonnen. Ongeveer anderhalfjaar geleden, zei ik. Waarom

vroeg hij dit nu ook al? Weer kon ik het monster in en zou ik wel horen hoe of wat.

Na het hele gebeuren liep ik duf en onzeker terug naar mijn auto opweg naar het

werk. In afwachting van de uitslag van doktor Elsinga op 7 april a.s. om 15.15 uur.

Dagenlang wachten op de uitslag, samen met Ren mijn lief, kinderen en vele

anderen.

Niets te zien? Goed of kwaadaardig? Door de hel zullen wij. De dagen die daarna

volgden waren ondraaglijk en er werden van alle kanten vragen gesteld.

Vond het nodig een ATVdag te organiseren om bij te komen en deed dat op 3 april.

ATVdag, 3 april 1995

Kon niet zeggen dat het voelde een uitgesproken vrije dag te hebben. Ook achteraf

niet. Naar het tuincentrum geweest en een aantal bakken violen gekocht.

De kleuren vond ik mooi. Donkerrood, geel en blauw. Ren zou verrast zijn.

Ze is namelijk helemaal niet op viooltjes, maar dat kon mij op dit moment niet zo

schelen. Ben ook niet altijd gecharmeerd van haar keuzes. That’s live....

Bijna alles in potten gezet, gaat de telefoon;

Mijnheer Windig ? U spreekt met Polikliniek neurologie van het AZKH. Er is met u

een afspraak gemaakt voor 7 april a.s. 15:15 uur voor de uitslag van de MRI-scan

met doktor Elsinga. Kunt u misschien vanmiddag al komen om 15:00 uur?

De dokter is namelijk 7 april a.s. verhinderd en er is voor u nu een gaatje..

17

Lekker zo’n gaatje op mijn ATVdag en wel erg snel en smal. De dame aan de lijn

grinnikte. Dacht dat de uitslag zeker meer dan een week zou duren? Is deze dan al

bekend?

Ja, ik heb het hier staan, dus....

Prima. Er zit niet anders op, ik kom.

Het moment was dus nu daar. 3 april 1995,15:00 uur. Geen telefoontjes plegen

naar Ren, Petra en Nico. Zij zouden in paniek raken. Ik ga rustig alleen naar het

AZKH. Dit zijn van die momenten dat mijn geest, qua denkvermogen, totaal in de

hand heb en al mijn gevoelens afgesloten zijn, althans op dit moment. Moet wel

moeite doen mij sterk te concentreren. 3 april is een vreemde datum in mijn leven.

Op 3 april 1994 ontdekte ik een tekst in een dagboek. Weet alleen niet meer

wanneer deze tekst door mij werd geschreven. Vermoedelijk in november 1992:

Even los van al mijn dromen heb ik het gevoel reeds lang dood te moeten zijn.

Waarom leef ik nog! Het lijkt mij soms een straf. Wel ben ik zeer gehecht aan de

mijnen. Zij zijn de enigen. Ren, Nico en Petra waar ik nog voor leef. Voor hen

probeer ik er toch nog iets van te maken, hoewel het mij moeilijk valt.

Op 3 april 1994 schreef ik er achter: Deze fase is nu weer voorbij en verdwenen.

Juist op dit moment hecht ik intens aan mijn leven.

Nog meer schreef ik op 3 april 1994;

Karel S mijn collega is gisteren overleden. Tijdens een lichte slaap in het vliegtuig

van Malta naar huis op 2 april 1994. Voelde dat er iets zou gaan gebeuren.

Op deze bewuste dag, rond 16:00 uur, werd ik onwel van een enkel pilsje.

Even later belde een oud collega Cor Kali mij op dat Karel S plotseling was

overleden, al werkend in de tuinschuur door een hartstilstand. Hij kon mij niet

zeggen welke tijd het was gebeurd. Later vertelde collega Anton mij op 11 april,

1994 dat hij op 2 april rond 16.00 uur gestorven was.

AZKH, polikliniek neurologie

Kan mij niet meer voor de geest halen hoe ik binnen ben gekomen in de Poli.

Of ik lang gewacht had en aan de beurt was. Dat de arts mij heeft opgehaald is

vergeten. Nu aan de het bureau van doktor Elsinga die sprak:......

Ik heb geen prettige mededeling voor u. De foto’s van de MRI geven een duidelijk

beeld van een gezwel aan de hypofyse. Schrikt u maar niet, meestal is het een

goedaardige tumor.

18

Het probleem is alleen, dat er moeilijk bij te komen is. Bij een operatie zal men via

de neus moeten te werk moeten gaan -opereren dus.

Zo’n gezwel ontstaat door een stof die prolactine heet. Bij vrouwen wordt zo’n

gezwel al snel ontdekt, aangezien de menstruatie stopt. Bij mannen is dat niet het

geval en openbaart het zich meestal in een veel later stadium.

Ook kan men tegenwoordig al met een medicijn proberen het gezwel te doen

verschrompelen.

Bij u zal snel opname worden geregeld. Meestal duurt dat een paar dagen.

Er moet natuurlijk wel plaats zijn op de afdeling neurologie.

‘Goedaardig’ ja? Het is of het bloed uit mijn lichaam wordt gezogen en vraag haar

wat de hypofyse is.

De hypofyse is zo klein als een erwtje en zit onderaan de hersenen, tussen de ogen,

achter de schedel, middenin onder het voorhoofd. Het is de thermostaat van de

hormonen-huishouding. De hypofyse geeft aan of een hormoon in het bloed weer

moet worden aangemaakt en remt deze ook weer automatisch af.

Wij hebben een vakantie in het verschiet en deze is gepland op 6 mei a.s. Moeten

wij de reis annuleren?

Dat is inderdaad het geval. Ik zal voor u direct een briefje schrijven voor uw

verzekering. U heeft zeker een annuleringsverzekering afgesloten ?

Ja, een annuleringsverzekering sluiten wij altijd af.

Mocht u of uw vrouw nog het één en ander willen weten, dan kunt u altijd een

telefonische afspraak maken. Het kan alleen morgen en dan ben ik er een paar

dagen tussenuit. Probeert u straks aan de balie van de Poli een telefonische

afspraak te regelen. Er zal zo spoedig mogelijk contact met u worden opgenomen

mijnheer Windig, en wens u veel sterkte.

Totaal versuft schud ik haar de hand en sluit de deur achter mij. Maak voor Ren

een afspraak aan de balie van de Poli voor morgen 4 april. Wel makkelijk, een

gesprek via een telefonisch onderhoud. Ik ben even kwijt wat Elsinga mij nu

precies heeft verteld. Omdat Ren werkt en dit zomaar komt aanwaaien, kon zij niet

nu met me mee.

Als ik in de auto stap is er niets anders meer om te denken en rij regelrecht naar het

werk.

Aan de receptie hoor ik dat Aus en Faya in vergadering zijn en verzoek vriendelijk

hen te storen want zij behoren wel het ‘nieuws’ nu weten.. Het bloed was uit mijn

lichaam en ik voelde mij meer dan ellendig. Ben alvast naar de lift gelopen zodat

wij direct in het restaurant kunnen gaan zitten. Ze luisteren ontsteld. Maak nog

onzinnige opmerkingen over de door ons te annuleren reis naar Malta en dat daar

van die korte dikke mooie dametjes zijn: het slaat natuurlijk nergens op.

19

Zit thuis alweer op de bank en komt Ren van haar werk! Opgewekt vertelt zij dat

haar collega terug is van vakantie en dat de onze over enkele weken zal beginnen.

Ren, vergeet het maar, wij moeten de vakantie annuleren. Ben opgebeld door het

AZKH en er vanmiddag geweest. Heb een tumor aan de hypofyse. Je kunt morgen

om 15:00 uur een telefonische afspraak maken met doktor Elsinga en alles te

weten komen. Ben ook al naar het werk geweest om het Faya en Aus te vertellen.

Ren haar gezicht vertrok, ze zakte met stomheid geslagen neer op de bank. Angstig

en sprakeloos keek ze mij aan, alsof onze wereld verging. Het enige wat ze kon

zeggen was ‘tof‘: de van haar bekende uitspraak voor ontzettende sprakeloosheid.

Rond 16:45 uur worden wij opgebeld door het AZKH met de mededeling dat ik

morgenochtend 4 april a.s. tussen 09:30 en 10:30 uur kan worden opgenomen.

Men laat er geen gras over groeien.

Ren hoorde alles onafgebroken angstig aan en stak sigaret na sigaret op.

Direct naar SCOOR gebeld.

Eerst Faya aan de lijn en gevraagd of zij mijn ziekmelding wilde doorgeven aan de

KLM-bedrijfarts, waar wij bij zijn aangesloten qua ziekteregistratie etc. Zij op haar

beurt weer alles overgedragen aan de afdelingschef Leen. Hem heb ik in de avond

thuis nog gebeld en enig werk telefonisch overgedragen. Hij had er eigenlijk geen

zin in om mij ziek te melden en vroeg of ik het zelf niet kon doen. Weigerde en zei

dat ik het samen met Faya had afgesproken.

Wij moesten het nu nog de kinderen vertellen. Ondanks de geruststellende

woorden van de neuroloog, was het toch moeilijk alles in een positief licht te

stellen. Nico reageerde ontvankelijk; wat voelde hij werkelijk? Dennis en Petra

waren al vlot bij ons. Verslagen hoorden zij mijn verhaal aan en probeerden alles

optimistisch te zien. -hoorde later dat Peet bij haar thuis helemaal uit haar doen

was en had geschreeuwd van ellende- Wij wisten ons toch wel snel aan te passen

aan de situatie. Het besef had niemand denk ik nog. Wat voel je, wat denk je, wat

licht er op de bodem van je ziel. Voelde met hen mee.

De avond was intens, maar erg kort. Wij zaten innig hand in hand op de bank,

spraken weinig of niets en kusten elkaar.

De nacht leek nog korter maar ook weer oneindig lang. Nauwelijks of niet

geslapen. O God, wat staat ons te wachten? Welke weg moeten wij gaan?

Dinsdag 4 april 1995

Het wachten duurt een eeuwigheid. Wij laden de auto in en rijden naar de bank om

nog even geld te halen. Besluiten nog wat heen en weer te wandelen over de

Verwerkingweg om de tijd te rekken en de spanning te doden. Wij houden elkaar

stevig vast, hand in hand, soms de armen om elkaar heen gestrengeld. Ik ruik aan

haar mooie haren en zachte warme gezicht. Zij is lief en heeft nu een bezorgde

20

blik. Kus haar ogen en fluister: ‘Ik hou van je’. Ze glimlacht en kijkt mij aan. ‘Ik

ook van jou.’ zegt ze en knijpt in mijn hand.

Nog niet eerder, na al de jaren achter ons, was alles zo puur en leek totaal nieuw.

Vreemd: aan de ene kant voelde ik mij triest en misselijk van emotie, aan de andere

kant had ik een speciaal geluksgevoel. Huilen kan ik van ellende. Huilen kan ik

van blijdschap, omdat ik van haar hou.

Ren zit achter het stuur auto opweg naar het AZKH.. Vraag mij af hoe ze zich

voelt. Ik ben in ieder geval leeggezogen, maar toch opengesteld en zeer

ontvankelijk voor alles wat ik zal moeten ondergaan. Kop op Lau, kijk eens terug.

Polio in je jeugd, met alle gevolgen van dien. Het heeft je hele leven bepaald. Pas

nog, vijf jaar geleden, werd je slachtoffer van je eigen ongerepte natuur door het

streven naar perfectie voor jouw werk: troetelkindje SCOORmagazine! Ambitie

voor het theater dat je te laat hebt weten te ontdekken. Het vele dagelijkse werk dat

je op je nam en ga zo maar door.

Wat zeur je nou Lau, laat maar komen wat komen moet. Wat je allemaal wilde, heb

je gedaan. God pakt je bij de kraag omdat je geen zin meer had in het door hem

gegeven leven. Vaak dacht je toch, waarom nu nog? Daarom nog! Hij laat je

voelen en zien dat er nog meer is dan alles wat je al hebt gedaan. Even doorbijten,

even een schep er boven op. Kijk om je heen en vooral daar, waar je nu heen gaat.

Waarom voel je nu geen angst maar alleen emoties? Hij geeft je kracht en steun.

Doe maar….

Wij melden ons bij AZKHopnamen. Worden ingecheckt alsof wij aan een balie

staan op Schiphol. Een gastvrouw van een jaar of zeventig ontvangt ons als een

moeder -waarschijnlijk een vrijwilligster omdat het AZKH academisch is en de

ontvangst van patiënten toch een speciaal tintje willen geven-, dus? Geslaagd.

Heel volgzaam maken wij gebruik van haar gastvrijheid en wandelen achter haar

aan door de bekende lange gangen die lijken op grauwe betonnen spelonken van

het moderne AZKH. De bejaarde gastvrouw zet ons af bij een lift en legt ons uit

welke lange weg wij nog moeten gaan naar de afdeling Neurologie.

‘U kunt zich daar ook weer melden aan de balie.’ zegt zij vriendelijk. Zij blijft

glimlachend staan totdat de liftdeuren zich hebben gesloten. Laat mij meeslepen

door een fantasiebeeld, dat het hoofd van de gastvrouw het sluiten van de

liftdeuren belemmeren en het vriendelijke gezicht tussen de deuren bekneld raakt.

Onzin natuurlijk. Onbewustte bangheid zal dit beeld hebben doen oproepen.

De lift stopt direct al op de 1e etage. Wij worden vriendelijk de lift uitgezet, omdat

een patiënt te bed voorrang heeft. ‘Zij hebben altijd voorrang op al het lopend

verkeer wat zich in de lift bevind’ spreekt een lange, vrouwelijk blonde verpleger -

dragen alle verplegers oorbellen?- die als laatste binnenstapt. ‘Dan maar weer

wachten op de volgende, wij hebben al de tijd van de wereld’ zei ik. Wij kijken

elkaar aan.

Er zijn nog meer mensen in de lift. Mensen zoals jij en ik. Met hun eigen wereld,

eigen waarheid, eigen leed, liefde en verdriet, eigen tranen, eigen leven en eigen

dood.. Op een plek waar iedereen gelijk is.

21

Het stijgen van de lift deed mij afdwalen in gedachten. Zou dit ook de voorhal van

de hemel kunnen zijn? Gaat er een hemel voor mij open of gaat er een hemel voor

mij dicht? Denk ineens aan Abeltje van Annie M.G.Schmidt en de lift die uit het

gebouw vloog

Geef ons steun en kracht o Heer

Ik deel kamer 112 met een, in eerste instantie, voor mij vreemd ogende man. Hij

ligt op zijn rug op het bed aan het raam en staart naar het hoge plafond. Zijn grauw

kleurig gezicht kan ik, door het pikzwarte haar dat mijn aandacht trekt, op dit

moment niet duidelijk onderscheiden. Onder zijn neus hangt een dikke vette

zwarte snor. Toen wij de stilte doorbraken en goedemorgen zeiden keek hij ons aan

met zijn lichtgrijze ogen met kleine pupillen, knikte en sprak: ‘Eveneens een goede

morgen’ Pakte zijn mini recordertje en gaf een verslag van zijn ervaring en

behandeling. Waarom op dit moment als er iemand binnen komt. Hij heeft de

kamer alleen gehad. Ter plekke kreeg ik het idee hetzelfde te gaan doen door al

mijn belevenissen op te schrijven.

Ooit heb ik mijn dagboeken verscheurd. Hoofdzakelijk allemaal ellende en nu heb

ik er spijt van. Het was andere ellende, ergere ellende, verschrikkelijke ellende,

zonder enig geluksgevoel. Dat is de reden dat ik ze heb verscheurd. Nu is er plaats

gemaakt voor gelukkig verdriet, verdrietige liefde tussen Ren, mij en de kinderen.

Gelukkig verdriet en tranen om te kussen. Maar waar blijven mijn tranen? Waar

blijft het ellendige gevoel van eenzaamheid en onwetendheid? Wat heeft God met

mij gedaan? Schenkt hij mij, ondanks deze weg, een geluksgevoel?

Of ik een injectie heb gekregen om rustig te worden

Ren en ik nemen afscheid. Onze kussen zijn warm, vol van liefde welke niets

zeggen van afscheid. Deze kussen mogen niet meer stoppen. Deze kussen zijn op

dit moment door God geschonken. Nu breng ik haar door de lange gangen van het

AZKH naar de uitgang. Naast de uitgang hebben wij nu een eigen plekje gevonden

voor ons afscheid na de bezoeken. Wij zijn daar even met ons tweetjes. Alleen de

mensen buiten kunnen ons zien staan en dat mag. Laat ze maar kijken naar dat stel

dat 28 jaar getrouwd is. Laat ze maar zien wat echte liefde is. Dag schat, tot

morgen.

Totaal geïnstalleerd, heb ik mij in joggingpak gestoken en ben het bed gaan

beliggen. Heb er geen trek in om nu meteen in die kleine, saaie rokerige

ontspanningsruimte van onze afdeling te gaan zitten. Direct afstand genomen van

de op dit moment aanwezige medepatiënten die waarschijnlijk in de zogezegde

rookruimte aanwezig zijn en alle kwalen en behandelingen de revue laten passeren.

Er is bij mij op dit moment nog geen behoefte om contacten te leggen. Eerst even

acclimatiseren in een niet zo warm conversatieland ins het AZKH.

Astrid de Korte kondigt zich aan als afdelingsverantwoordelijke. Een gezellige

blonde, plat Amsterdamse rond de 30 jaar met lieve uitstraling en zonder enige

22

opsmuk. Ze blijkt bijzonder doortastend en gaat en staat waar zij nodig is. Zal alle

opdrachten aangaande mijn verblijf registreren en uitvoeren. -medisch gezien

natuurlijk.- ‘Mag u wensu hebbu? Ken ju det alted an mu kenbor mokku.’ Alle

mogelijke vragen werden in mijn status -medisch registratie dagboek van de heer

Laurens Windig- geschreven. ‘Wie is du kutakpusoon en alarumnummur? Is ur

hullup as u weer thus komp? In wat voor woning woont u? Wie wonen er nog be u

thus?’ Etc, etc.

VERTROUW OP HEM TEN ALLEN TIJDEN. STORT JE HART UIT VOOR

ZIJN AANGEZICHT EN HIJ GEEFT JE VREDE

Dokter Groen maakt kennis en wil alles weten wat maar ook te maken heeft met de

opname, inclusief mijn eventuele klachten en het gezichtsveld over de afgelopen

vijf jaar. Hij maakt een tekening van wat ik wel en niet zie. Ook de hypofyse wordt

voor mij uitgetekend en de hormonen worden besproken. Groen heeft de MRI

foto’s bekeken en het bleek dat in het hypofyse gezwel een bloeding was

opgetreden. Het hormoon, dat het weefsel doet toenemen, heeft zichzelf gestopt.

Verder zal er gekeken worden of met medicijnen getracht kan worden de tumor te

doen verschrompelen of dat er een operatie plaats moet vinden. Dus afwachten

geblazen. Er vormt zich op die manier een iets duidelijker beeld van wat er zich in

mijn hoofd bevind en afspeelt. Voor de zoveelste keer gaat het hele verhaal de

lucht in en ik begrijp best dat steeds hetzelfde verhaal verteld zal moeten worden.

Het zou bijzonder handig zijn alles op te nemen op cassetteband en steeds weer af

te draaien. Academisch gezien zal men steeds weer, per student, persoonlijke info

willen hebben.

Tussen de bedrijvigheid door even kennis gemaakt met mijn kamergenoot. Hij

wacht op een operatie aan de rug wervelkolom, welke bekneld geraakt is door een

val. Het schijnt een ingewikkelde behandeling te zijn, omdat er diverse zenuwen

bekneld liggen en altijd veel van zo’n operatie afhangt. Hij kan zich zeer slecht

bewegen en amper lopen. De kracht in zijn ledematen neemt steeds meer af.

voel zijn angst, welke op dit moment nog steeds ver van mijn bed weet te houden.

Het wachten op de uitslagen van de doktoren duurt hem lang. Zelf mijzelf nog niet

voorstellen hoe ik over enkele weken zal reageren. Willem vraagt mij niets, dat

hoeft ook niet. Het is vandaag al voldoende aan de orde geweest.

Het stinkt naar een smerige, oude, zieke pislucht om mij heen. Willem ruikt niets,

want hij heeft iets aan de reukorganen. Hij mag nu van geluk spreken. Astrid komt

ook even ruiken en ‘begrijpt er totaal geen sodemieter van’ zegt zij.

Millie from Jamaica, as black as the night and beautiful, wordt er bijgehaald met

een emmer water en natte dweil aan een stok om de boel te reinigen. ‘I’m 48 years

old, but I Love dwailing -mop in het Engels- very much’ lacht zij. Nog steeds blijft

de naar ontbinding stinkende lucht niet te zijn verdwenen en alles te overheersen.

Er wordt in het wilde weg geroken en gesnuffeld, maar zonder enig succes. Dan

23

ontdek ik de plek. Sla de dekens open en vind drie natte pisplekken op mijn lakens.

Het gehele bed wordt uit de kamer weggereden en een nieuw, reeds opgemaakt,

bed komt in de plaats. Vraag aan Astrid: ‘komt dat hier vaker voor?’ ‘Ut is soms

net un pisbak, su seiken overal hieroo’ antwoord zij.

Er zijn tussendoortjes van temperaturen , bloeddruk meten, plasje geven en niet op

commando kunnen. De lunch is prima en beter dan in menig restaurant. Rond

14:00 uur dokter Groen -hij is de aan mij toegewezen neuroloog- weer even aan het

bed voor enige reflexcontrole van de armen, benen, hartslag, bloeddruk en ogen.

Morgen komt de endocrinoloog -hormonen dokter- bij mijn bed. Hij komt de edele

delen testen op gevoeligheid en eventuele verschrompeling. Het toenemen of

afnemen van de ballen en het opnemen van de ballenmaat.

De man heeft natuurlijk een bijzonder geinig vak uitgezocht. Voor hen die nog

geen beroepskeuze hebben gedaan ligt hier nog een markt open. Wat bent u van uw

vak? Edeledelencontroleur?

Neuroloog Groen werkt totdat hij groen ziet en komt weer een keer op bezoek,

samen met de algemeen geneesheer neurologie, de Chinese arts dokter Chang.

Weer het bekende onderzoekspel met de algehele conclusie; dat wanneer de

bloedonderzoeken en proeven met hormoonpreparaten goed uitvallen, men een

oplossing probeert te vinden in het toedienen van medicamenten.

Inmiddels wordt ook de kleuren TV geïnstalleerd met koptelefoon voor de lawaai-

makers. Zo heeft niemand last van elkaar. Ben voor vijfendertig piek per week

weer gesteld. Herman van Veen is vanavond op het beeld met 50e verjaardag

programma.

Ren en de kinderen zijn op bezoek en het geeft mij een gelukkig gevoel. Voorlopig

komen alleen zij op bezoek en geef zelf aan als er meer kunnen komen.

Woensdag 6 april 1995

Logisch dat vannacht een onrustige nacht geweest is. Het was koud en de

zogenaamde dekens waren te dun. Steeds weer wakker en af en toe sluimeren. De

kamer was altijd 20 graden. Het achterstuk van het bed is er rond twee uur in de

nacht afgevallen en dat gaf me een rotklap van jewelste. Zuster met zaklantaarn

zenuwachtig mijn kamer in dribbelen en zoeken of iemand gekke dingen deed.

Volgens mij zat de hele etage verstijft in bed, -wanneer men dat nog zou kunnen of

al liggen- Je moet je voorstellen dat er een hoop ellende op de gang naast mij

afspeelt. Mensen die een beroerte hebben gehad worden hier ook af en aan

gedragen en behandeld. Zie Iedere keer als ik de gang oploop weer een hele familie

met huilende gezichten

In mijn dromen is de operatie reeds ondergaan. De tumor werd weggehaald op

exact dezelfde wijze als ik gezien heb op TV. Het geluid van het doorslaan en

zagen, van het Turks zadel, heb ik kunnen horen.

24

Om zeven uur opgestaan en de douche ingedoken, want heb geen idee wanneer het

ontbijt wordt gebracht. Wat dat betreft is het net een hotel met alle comfort.

Voordat de leuke, gezellige, lachende, aardige, blanke, -het kan niet op-

Antilliaanse Machtilde mijn ontbijt kwam brengen, ben ik nog lekker even gaan

indutten. Nog even wat nader kennis gemaakt met Willem . En dan is het tijd voor

het volgende leuke zustertje, die zes buisjes bloed komt aftappen. Vraag haar

waarvoor zij een soort beauty-case bij zich heeft, waarin de buisjes als lipsticks

gerangschikt staan. ‘Ze bedenken iedere keer weer iets anders’ zegt zij. Helemaal

met haar eens en er bekruipt mij weer een nerveus gevoel.

Dan komen de artsen en studenten langs om kennis te maken, tel er ongeveer

twaalf. Dokter Groen wordt officieel als mijn arts voorgesteld. Moet weer het

verhaal vertellen en dat gaat mij ook steeds vlotter af moet ik zeggen. Het is nu tien

uur. Ren gebeld, maar geen gehoor. Ze heeft een paar dagen bijzonder verlof

gekregen van OPG. Denk dat zij nog slaapt of boodschappen aan het doen is.

Er zal nog een extra joggingpak voor mij gekocht dienen te worden. Het kan ook

zijn dat ze naar het reisbureau is om de reis naar Malta te annuleren. God knows

when wij er weer komen. Mijn schat houdt zich -misschien ogenschijnlijk- goed.

Petra, mijn lief kind, vertelde dat ze zich maandagavond gillend heeft moeten

uitten en huilend in slaap is gevallen. Ook werd ze op dezelfde manier weer

wakker. Je ziet maar, iedereen verwerkt het op de eigen manier. Hoe zou Nico zich

toch voelen? Wil ik daar nog achter komen: nee! In ieder geval heb ik een droom

van een vrouw die heel lief voor mij is en waar ik dol op ben. Is Dennis nou zo’n

schat van een jongen die alles wil regelen? Anita is ook zo’n lieverd.

Zij zijn mijn leven

kunnen nemen, kunnen geven

zijn mijn gelukkig leven!

Na de lunch even gaan liggen. Om even voor tweeën kwam Astrid de bloeddruk en

polsslag opnemen. ‘Was u om ses uur vanmorgun niet aanwesug?’ vroeg ze.

vertelde haar, dat het een rottige tijd was om een wandelingetje te maken door het

AZKH. Zal wel op het toilet gezeten hebben of de zuster die mij zou behandelen

heeft in de verkeerde kamer gekeken. Astrid begreep er ‘Geen flut van.’ Ikzelf

trouwens ook niet. Onzin! De eerste beterschap wenskaarten kwamen binnen en

kreeg een brok in mijn keel. Vooral de eerste kaarten van A3 en Rob haar vriend. -

Adrie is Anita’s, moeder de vriendin van mijn zoon-. Ken de mensen amper; he is

toch bijzonder dat ze me uit pure belangstelling komen bezoeken?

Ren kam na 15:00 uur. Was voor zoveelste keer het hele verhaal aan een student

vertellen die een presentatie over mijn persoon moest doen. Zij vroeg of ze na het

bezoek terug moest komen maar wij hebben het interview even afgemaakt, anders

blijven we aan de gang. Ren bracht een nieuw joggingpak mee en zit mij.lekker.

Rennek heeft het er erg moeilijk met de situatie en merkt nu dat wij veel dingen

samen doen, altijd overleggen en op elkaar zijn ingespeeld.

25

Ook heeft zij mijn zusters en broer ingelicht. Wij zien dat meer als een

verplichting. Stel dat je ineens de geest geeft en zij weten van niks. In die

tussentijd werd er ook een prachtig bloemstuk van mijn werk gebracht.

De kinderen zijn weer langs geweest. Ben trots op ze!

De endocrinoloog zou komen en is niet geweest. Zoiets begrijp ik gewoon niet.

Een afspraak maken en niet nakomen. Misschien gaat dat altijd zo in een

academisch ziekenhuis.

Die avond hebben Willem en ik naar Ajax - Bayern München gekeken met de

uitslag 0-0. Het eerste deel van de wedstrijd af en toe even lekker ingedut. De

tweede helft gewoon gekeken. Verder dwaal je toch af met je gedachten.

Geprobeerd te slapen. De bedden lijken ideaal, maar zijn gewoon onprettig. Je hebt

het gevoel dat het van je voeten naar je hoofd schuin afloopt. De dekens zijn net

dunne spreitjes en heb er twee over mij heen, wat niet behaaglijk is. Diverse keren

wakker geweest en naar het noodlampje liggen koekeloeren, dat mij als een

irritante ‘Big Brother’ boven het hoofd de hele nacht in de gaten houdt. Willem

Duur vindt het ook een rot oog en wij vragen of het misschien tegen de avond ‘uit’

kan.

Donderdag 7 april 1995

Ren vanochtend nog even opgebeld voordat zij naar haar werk ging.

De endocrinoloog is geweest. Hij luistert naar de naam Cuyp en ik moest direct aan

de Albert Cuyp-markt denken. Moest even lachen toen hij zich aan mij voorstelde.

Hij bloosde, de schat. Wat mij ook opviel was, dat hij zijn haren op een bepaalde

manier had gekamd en dat het net leek of hij een toupetje had. De haren in zijn nek

wipten iets op, als een soort kippekontje. Waarschijnlijk had hij daar te weinig

haargroei. ‘Gisteren heb ik op u liggen wachten?’ Hij keek mij verbaasd aan en zei

dat hij van niets wist; de rakker. Weer het bekende verhaal af moeten raffelen.

Blozend stelde hij mij diverse vragen, zoals; ‘Zijn uw handen, voeten en gezicht

soms veranderd en misschien groter geworden? Bent u dikker of dunner, groter of

kleiner geworden? Of het een vreemd voorstel was en ik mij wilde ontkleden!

Nieuwsgierig op zijn gezicht lettend, trok mijn hemd uit en onderbroek van de

kont. Hij kneep direct in mijn borstjes -kan dus niet borsten zeggen omdat ze klein

zijn- en vroeg of er wel eens melk-afscheiding was geconstateerd. ‘Nee’ zei ik

tegen de weer blozende arts. Kon nou niet zeggen dat hij er nichterig uit zag

hoewel dat niet perse nodig is natuurlijk. Hij betastte mijn instrumenten en zei

tegen hem: ‘t is lente,‘t is lente, ik voel het aan mijn instrumenten.’ Cuyp had het

niet meer en barstte in lachen uit: ‘Ik kan er niet aan wennen’ brulde hij. De

klieren werden nu in de tang genomen. Vertelde dat hij in conclaaf ging met ‘The

Docs’ -De artsen-. Dus afwachten op de uitslag. Ook die van het bloedonderzoek

van de beauty-case zuster. Ben benieuwd wat voor onderzoeken er nog zullen

26

volgen. Ben tot alles bereid. Nou, alles ? Volgens de afdelingsarts zal het één en

ander nog gaan gebeuren. Als The Docs geweest zijn ga ik eens even door het

AZKH flaneren in mijn nieuwe jogging - Champions - pak. Voel mij als een een

kind zo blij; op het pak dan. Er kwam een jongen uit de lift die lachend mijn

joggingpak bekeek ‘een echte Champion? Zei lachend dat het helemaal niet kon

want heb zojuist een paar opgegeten. ‘Nee, nee, dat bedoel ik helemaal niet’ lachte

hij terug.

Het is nu 10:15 uur en zal proberen mijn ‘Gevoel’ maar eens te omschrijven, wat

het je emotioneel allemaal doet. Wil zeggen dat het geheel al bijzonder snel van

mij af wist te zetten en natuurlijk gelukkig ook mijn ‘werk.’

Liep op de gang naar het kamertje hiernaast. Het is de eerste keer de deur open

zag staan. Zag een zwart jochie, met kort geknipte kroeskop en bijzonder grote

ogen, heel schuchter en nieuwsgierig om de deur heen kijken. Ne als in een film

b.v. -The Color Purple-. Het vertederde mij. Toen ik dichterbij kwam, bleek het een

heel mooi meisje te zijn. Tanja Shakison is haar naam en achttien jaar oud.

Ze heeft tien dagen -wegens een acute hersenvliesontsteking- in totale afzondering

gelegen en mag nu naar buiten.’Hallo…’ zei ze en wij zullen nader kennis met

elkaar maken.

Janet, een gezellige, middelbare, roodharige baliemedewerkster, komt een flink

pakket wenskaarten afgeven ‘Fanmail’ noemt zij mijn post. Men blijkt door mijn

situatie geschokt te zijn en laten er geen gras over groeien een kaart te sturen. -Je

hebt geen keus, als een bezoek aan de oogarts niet uitpakt zoals je denkt.- Vandaag

een vrij daggie voor mezelf.

Vrijdag 8 april 1995

Vanochtend Ren weer even opgebeld. Nog steeds geen telefoon en bel in de grote

receptiehal.

Willem gaat naar een andere zaal: neurochirurgie voor de operatie aan zijn

wervelkolom. Hij zag er tamelijk beroerd uit. Marika, zijn tamelijk jonge kittige

vrouw, reed Willem op het bed de kamer uit met een hobbelende verpleegster aan

het voeteneind. Het is ook niet niks zo’n toestand om je heen. In ieder geval komt

hij niet meer op de kamer terug en blijft op de andere zaal. Laten wij hopen dat het

goed met hem gaat.

De plaats bij het raam is door mij ingenomen. Heb nu voorlopig het rijk alleen.

Het klinkt misschien wel egoïstisch maar het is altijd prettiger om alleen een kamer

te hebben. Je zult toch willen aanpassen aan iemand anders die er ligt. Je -moet

rekening houden met het douchen, TV kijken, radio luisteren, slapen, smakken en

een knalscheet kan je niet hardop laten!

27

De endocrinoloog, ook zo’n echt ‘Hollands’ woord dat je makkelijk uit het

hoofd kan leren, kwam weer even binnen huppelen. Keek direct weer naar het

opwaaien van het harige achterkantje als hij voortbeweegt.

Hij kwam weer met zijn ballensnoer aan, dat een beetje leek op een uit de kluiten

gewassen snoer kralen, zoiets van Klazina van Zalk. Weer moest hij aan mijn

ballen voelen om de maat te kunnen vergelijken. ‘Ik kan er nog steeds niet aan

wennen hoor’ zei hij voor de tweede keer. ‘Ik vind het wel lekker hoor en heb er

totaal geen problemen meer mee. Van mijn part komt u effies een paar keer per

dag langs ent zolang er geen fikse erectie komt, is er niets aan de hand.’

De endocrinoloog barstte weer in lachen uit en constateerde ballenmaat nummer

15. ‘ weet u het zeker dat het ballenmaat 15 is’? Gierde ik! ‘voel nog us effe’

Hij lag in de vernieling.

The Docs kwamen weer even kijken en vroegen of alles oké was. Ja hoor, alles is

oké. Misschien mag ik het weekend naar huis. Ben dolgelukkig! Ren mag nog niets

weten. Als het op één of andere manier niet kan doorgaan, zitten wij met de

gebakken peren en dat zou jammer zijn. Trouwens, gebakken peren heb ik nog niet

eerder gegeten?

Papa en Mama ik ben zo gelukkig dat jullie dit niet meer mee hoeven te maken.

Verlang nu zo naar jullie.

Daarna op naar de functiekamer voor infuus en injecties. Moest nuchter blijven

vanaf vannacht 0:00 uur tot vandaag 12:00 uur. Wij zitten daar met een man of zes

van 9:30 uur tot 13:00 uur, moeten veel bloed geven en krijgen daarna

verschillende hormonen ingespoten. De bijwerking is verschillend. Koude voeten,

misselijkheid, opvliegingen, tintelingen in ledematen etc. Tegenover mij zitten een

aantal mensen die vrijwillig en tegen betaling dit soort proeven ondergaan. Het is

toch eigenlijk wel mooi dat je nu tegenover proefkonijnen zit.

Wij lachen wat af en en praten over de meest uiteenlopende dingen.

Ben nieuwsgierig hoeveel geld ze er voor krijgen, maar durf het niet te vragen. Dat

is een beetje gênant.

Even naar het Stilte Centrum geweest. Het is toch heerlijk dat je in stilte kunt

overdenken of in gebed kunt gaan. Er ligt een boek, waar mensen hun gebeden in

kunnen schrijven. Een paar van die gebeden nagelezen en word er zelf ook stil van

in het stiltecentrum.

Zet de deuren van je hart wagenwijd open en laat Hem binnen.

Het geeft je rust en vrede.

Voel mij vredig en wonderbaarlijk gelukkig en ken mijzelf niet meer in de AZKH.

Totale overgave in mijn religie en draagt boven alles uit. De positieve kracht en

denkwijze geven mij intens vredige gevoelens. De positieve wensen van vrienden,

kennissen en collegae is overdonderend en indrukwekkend. Waar heb ik dit aan te

danken? Het is een perfect moment om alles nu te moeten ondergaan. Stel dat het

28

twee of drie jaar eerder was ontdekt? Had ik het kunnen weerstaan? Nee. Toen was

er een diepe depressie en zou het onze ondergang geweest zijn. Als je depressief

bent, ben je jezelf kwijt, kan je je geest, wil en kracht niet meer in bedwang houden

en raak je de macht over jezelf kwijt. Dan nog is het naar buiten toe lachen en

vrolijk lijken. Steeds weer proberen de clown te spelen die toch in mij zit.

Het was een façade. Nu is het masker afgegooid en vertrapt. Men sterft en moet

opnieuw leren leven. Zonder begeleiding red je het niet. Je hebt alles nodig wat er

maar nodig is. Je gezin en iedereen die om je heen leeft. Begrip is het grootste

goed. Maar boven alles is GOD: je eigen wilskracht. De liefde in je hart. Het Licht

in je leven.

In de middag komt weer de endocrinoloog bij me langs. Het schaamrood stijgt

weer naar zijn lippen en hij komt vertellen dat de proeven hebben uitgewezen dat

het waarschijnlijk toch een operatie gaat worden. Natuurlijk schrik ik en begrijp er

niets meer van. Hoe kan hij nu in hemelsnaam zeggen wat er gaat gebeuren?

Dat is toch de taak van dokter Groen? Moet nu nodig even met Ren bellen om het

te vertellen. Ook zal mijn schat blij zijn dat ik het weekend naar huis mag en bij

haar kan zijn.

Tanja, mijn Surinaamse buurmeisje van achttien jaar, heeft gevraagd of ik bij haar

op de kamer naar de TV kom kijken. ‘Vrouwen vleugel’ komt; een serie over

vrouwen een gevangenis.

Zaterdag 9 april 1995

Nog even bij Willem op de kamer geweest. Het is een kille, donkere, nare kamer.

Dacht eerst dat de kamer leeg was maar Willem lag er doodstil op zijn rug naar het

plafond te staren. Het was net of hij op -niets lag te wachten. Toen ik hem

goedemorgen wenste, reageerde hij onbeweeglijk en nog steeds starend naar het

plafond. ‘Hé, Laurens.’ zei hij ineens. Vroeg hem hoe hij zich voelde. Toen ik op

zijn gezicht en recht in de ogen keek, fluisterde hij ‘Pijn, verstijfd en niet te

bewegen.’ ‘Maar je ziet er goed uit en je ogen staan helder.’ ‘Is dat zo?’ Vroeg hij

verrassend.

Zijn ogen waren anders dan die eerst vreemde, grijze ogen met doordringende

kleine pupillen. Hij heeft me enkele dagen voor zijn operatie verteld heel scherp te

kunnen zien. Niet zoals de gebruikelijke 100 % sterkte, maar 150 %. Geen idee wat

ik mij daar bij voor moet stellen. ‘ Ik mag het weekend naar huis’ zei ik.

Willem wenste me heel veel plezier.

Vanuit het AZK direct naar vader gereden in het verzorgingshuis Gaasperdam.

Vader reageerde direct toen hij mij zag. ‘Hè lau, wat is er met je hoofd?

Hij sprong van de hak op de tak. ‘Mooie tram hé?’ Had voor hem een tram laten

bouwen door een ‘collega die ook modelbouwer is. De tram waarop hij vroeger als

bestuurder op reed. Ontweek zijn vraag en vertelde dat alles weer goed zou komen.

Ren had mij al verteld dat hij zich zorgen maakte en steeds naar mij vroeg.

‘Als hij maar niet de pijp uit gaat’ had hij gezegd.

29

De modelbouw-tram die wij hem hebben geschonken neemt op dit moment een

grote plaats in. Vader -mijn schoonvader- is een lieve man. Hij heeft veel plezier

en vooral de grote lach in mijn leven gebracht. Hij betekent veel voor ons. Het

werkt bij mij hartverscheurend als ik zie wat er van hem geworden is.

Soms probeer ik al enig woord voor hem op papier te zetten. Uit ongekende

dankbaarheid en waardering als de dag daar is.

Nog even met Faya, Joke en Henk gebeld.

Zondag 9 april 1995

Het is ons weekend geweest. Heerlijk samen met Ren thuis geslapen en naar

Scheveningen gegaan. Bij het Kurhaus op een terras gezeten en intens mooie

gesprekken gevoerd die wij niet meer zullen vergeten. Alleen over ons, de kinderen

en ‘Hypo’ gesproken. Noem hem maar Hypo als een soort bekende! Samen hebben

wij een vragenlijstje opgesteld van wat wij nog allemaal willen weten en aan

dokter Groen willen afvuren. Tegen 21:15 uur heeft Ren mij weer terug gebracht

naar het AZKH. Voor Willem hebben wij een kaart gekocht van een

saxofoonspeler -hij speelt zelf ook saxofoon- en heb deze nog even op zijn kamer

neergelegd. De kamer was pikkedonker; Willem sliep.

Maandag 10 april 1995

Vanaf gisteravond mocht ik geen eten en drinken meer voor de onderzoeken van

vanmorgen. Ren gebeld rond 08:10 uur en wij vertelden elkaar dat wij slecht

hadden geslapen. Logisch toch, na zo’n weekend? Nico komt vanmiddag zonder

Anita, rond 15:00 uur Even alleen met z’n tweetjes. Anita is ook een schat.

Ze stuurt mij, ondanks hun bezoeken, steeds ansichtkaarten. Zij had er best bij

mogen zijn. Ik hoop dat het met Niek blijft.

Het is vandaag een beetje feest want de telefoon wordt geplaatst. Nu gaat er weer

een wereld voor mij open. Machtilde, mijn Arubaanse kamerbediende voor de

innerlijke mens, heeft even een langer praatje met mij gemaakt dat ik van haar

gewend ben. De mensen hebben een levensvreugde om jaloers op te zijn.

Wij voelen elkaar daarin gelukkig zo aan. Heb een zwak voor deze mensen.

Trouwens ook voor donkere mensen Nog even met Lina Schepper van SCOOR

gebeld, voor de telefoonnummers van Romy en Els -twee collegae van mij-

Zal ze vanavond ‘Effies bellu.’

08:45 weer aanwezig in de functie-kamer voor een herhalingsonderzoek. Cuyp

gevraagd waarom het nu -toch eventueel een operatie gaat worden. Nu blijkt weer

dat er eerst heel goed wordt onderzocht wat het nu exact is. Volgens hem is de

hormonen werking oké en worden er toch nog diverse onderzoeken gedaan die

verbonden zijn aan het hele Hypo gebeuren. Niet geheel duidelijk dus of het wel of

30

niet een operatie gaat worden. Rond 12:15 uur ben ik weer terug en besluip de

koffie zoals een tijger zijn prooi bespringt.

Mensen in de functie-kamer zijn erg aardig. Minse en Martine voeren de

handelingen uit. Wij lachen ons daar te barsten omdat endocrinologie zo’n moeilijk

woord is en herhalen om de beurt zodat wij kunnen luisteren of het goed wordt

uitgesproken! Edmodocronologie,endecronology, encronlogie, etcetera….

Op een kladblok heb ik dus drie tekeningen gemaakt van drie personen.

Twee heren en een dame in het midden. Daar test ik mijn ogen op. Afwisselend het

linker en rechteroog. Zo is goed te zien of er straks verbetering optreed.

Omcirkel met ballpoint het gedeelte dat niet is te zien. De delen welke niet te zien

zijn, is een witte vlek.

afb.1 normaliter behoor ik/men met beide ogen dit beeld te zien.

31

afb.2 met het rechteroog gesloten is links een witte vlek te zien.

afb.3 met het linkeroog gesloten is rechts een wiie vlek te zien

32

De telefoon is geplaatst. Direct Ren, Petra en moeder gebeld. Balen Fanmail

ontvangen. Aan Astrid heb ik verteld dat Cuyp het over een operatie heeft gehad.

Astrid, zeer ondernemend, heeft een afspraak met Groen gearrangeerd over de

uitspraak van Cuyp.

Groen scheen geïrriteerd en verbaasd: ‘Dat mag en kan Cuyp helemaal niet

zeggen?. Ten eerste is dat nog niet aan de orde en zullen er nog diverse

onderzoeken volgen. U moet natuurlijk begrijpen, mijnheer Windig, dat wij hier

heel zorgvuldig te werk gaan. Wij zullen zeker niet snel in de hersenen gaan

raggen en de boel overhoop halen. Het kan misschien een ontsteking zijn van een

klier of een ander specifiek gezwel. Iets verwijderen van de hypofyse wil zeggen, in

het ergste geval, dat er kans bestaat dat men levenslang medicijnen moet slikken,

zeker is het allemaal nog niet.’ Groen heeft zich keurig uitgedrukt. Wel vraag ik

mij nu af waar Cuyp, als endocrinoloog, de brutaliteit vandaan haalt zo voorbarig

te zijn en conclusies te trekken terwijl hij dit helemaal niet mag doen?

Groen was net van de kamer, komt er weer een verpleegster binnen stommelen met

een soort serveerboy. Op de serveerboy staat een computer. ‘Zo, dan gaan wij van

u eens een leuke film maken.’ De zuster bedoelde een ECG-Hartfilmpje ‘Dat

zullen wij nog maar even afwachten of dat filmpje nu wel zo mooi is.’ ‘U bent vast

wel fotogeniek als ik het zo bekijk.’ Ik voelde dat ze wel voor een geintje in was.

‘Zou u niet mijn tegenspeelster willen zijn? Dan verplaatsen wij de scene naar een

later tijdstip, het decor is klaar en lig ik al op bed.’ Ze kreeg een rooie boei en

dacht; hier moet ik snel klaar komen en wegwezen. Inderdaad was het filmpje

binnen 5 minuten klaar en weg was ze

Daarna Groen, steeds keurig kloppend. Groen, die de filmactrice naar binnen had

zien gaan en niet naar buiten had zien komen, kwam even melden dat ik om 16:00

uur een röntgenfoto van mijn borstkast moet laten maken. Men krijgt altijd een

heel verhaal betreffende de bestemming van zo’n afdeling.

Nico kwam even alleen, zonder Anita. Ren kwam daarna en is met mij naar de

Röntgen geweest. Even op het Drinkplein en een ijsje gegeten. Over koetjes en

kalfjes gesproken.

Het Stilte Centrum is een hele belangrijke plaats geworden, waar ik soms wel drie

keer per dag aanwezig ben. Er is daar een kapelletje van twee bij drie meter met

een paar stoelen en een soort altaartje waar men een kaars kan branden. Nu is er

door mij een kaars aangestoken en bid naar mijn God voor steun en kracht. Als ik

het boek lees, waar men gebeden in schrijf, voel ik mij gelukkig.

In het Stilte Centrum is er de hevige behoefte Rouka te bellen.

Had mij voorgenomen haar niet te bellen maar zij heeft ons hard nodig. De drang

haar te bereiken wordt steeds sterker en is een uitgemaakte zaak. Moet vragen of

zij met mij wil bidden om geestelijke bijstand, rust en vrede.

33

Ook met Peet nog even in het Stilte Centrum geweest en haar van Rouka verteld.

Zij begrijpt mij direct en weet wat ik voel, net als Ren. Zij heeft in zekere zin

dezelfde intuïtie. Na haar bezoek voorbereidingen gaan maken om heel

comfortabel het bed te beliggen en nog even met Romy te bellen voor het

telefoonnummer van Rouka.

Van Romy gehoord dat Rouka’s echtgenoot Fred longkanker heeft. Was ontdaan.

Direct Rouka gebeld en zij huilde toen ik vroeg of zij morgen, dinsdag 11 april a.s.

om 15:00 uur bij mij wilde komen om te bidden in het stiltecentrum. Het bleek

reeds geregeld te zijn door Romy. Zij moest toch al met Fred om 14:00 uur hier in

het AZKH zijn voor een gesprek met de artsen.

Dinsdag 11 april 1995

Ren belde mij, die schat.

Men is vanochtend vergeten de bloeddruk op te meten en te temperaturen.

Even doorgegeven aan de verpleging. Om 08:45 uur weer geheel nuchter naar de

functie-kamer van endocrinologie tot 12:45 uur. Wij hebben weer behoorlijk de

boel op stelten gezet en vreselijk gelachen. Het woord endocrinologie gerepeteerd

tot wij er beroerd van werden. Wij krijgen het er nog steeds niet in. Hebben ook

even stil gestaan bij een soort levens-fylosofie. Voor niemand is er een -morgen.

Vandaag is je dag en pluk haar. Een lekkere lunch gehad met veel, veel koffie.

Om 15:00 uur kwam Rinske mjn lieve schat en even daarna Rouka en Dennis.

Fred was er niet bij. Rouka vertelde dat, na mijn telefoontje, het AZKH had gebeld

om de afspraak voor Fred een dag te verzetten. Het zou zo moeten zijn.

Samen met Rouka naar het Stilte Centrum geweest en gebeden. In het boek

geschreven en gevraagd om Gods hulp, steun en kracht. Dit was een wonder.

Toen Rinske en Rouka met elkaar in gesprek waren geraakt, ben ik met Dennis

buiten in het zonnetje op een bank gaan zitten. Nico en Anita hebben de groep

compleet gemaakt en wij hebben gezellig met elkaar gesproken. Nico heeft zijn

CD-speler meegenomen met enkele van mijn Braziliaanse CD’s, Kan ik lekker van

genieten. Na al dat bezoek nog heerlijk even samen met Renneke op m’n op bed

gelegen -vreemd, noem haar namen nu steeds doorelkaar- Ren gooide haar

schoenen even uit.

Nog even met Goke van SCOOR gebeld en gelachen. In principie, zoals ik eerder

schreef word hier meer geleden dan gelachen. Yvonne aan de lijn gehad en over

haar moeder gesproken die erg ziek is.

Nu staat mijn uitgebreide spinazie-schotel te verpieteren. Was wel lekker.

Peet is ook een uur bij mij geweest. Het was heel knus en dacht aan de tijd dat ze

nog klein was. Een echt lief kind van ons. Even wilde zij naast haar vader op bed

34

liggen met haar hoofd tegen zijn schouder. Ik hield haar kleine hand vast. -zag het

kleine vlekje op de rug van haar hand, dat ik bij haar als baby ontdekte toen zij

naast mij op de bank lag- Zij gooide haar schoenen uit. ‘Precies de geur van je

moeders voeten.’ zei ik. Peet schaterde.

De telefoon is inmiddels onmisbaar geworden. Els gebeld en superlang met haar

gesproken. Zij belt de volgende keer i.v.m. kostenbesparing. Nog even gekeken

naar -All you need is love- op de tv en voordat ik plat ging naar een CD ‘Brasil’

geluisterd en er in mijn eentje in verbeelding op gedanst.

Woensdag 12 april 1995

Anita moet vandaag een examen doen en zal mij bellen of zij wel of niet geslaagd

is. Daarna heeft zij een begrafenis. Wij hopen maar dat al het gebeuren niet van

invloed is op haar denkvermogen.

Ren heeft nog gebeld. Wij zijn dan zo intens gelukkig als wij elkaars stem horen.

Het komt er allemaal op aan. Nu merk je dat wij zielsveel van elkaar houden en

niemand het van ons kan afnemen.

Een emotionele reactie kan dan niet uitblijven. Groen and the other Docs zijn weer

komen buurten. Waarschijnlijk nog voor de Pasen een CT-Scan. Dat is een

fotografisch onderzoeken in tegenstelling tot de MRI- SCAN wordt dit gedaan met

röntgenstralen. Afhankelijk van de uitslagen van endocrinologie kan men dan

beginnen met een medicijn, dat het eventuele hormoon, dat een weefsel aanmaakt,

kan stoppen. Wanneer dat precies is weet ik niet. Het geheel hangt af van

bijkomstigheden, zoals het eventueel niet lekker voelen door een behandeling.

Het al dan niet doorgaan van mijn Paasweekend. Krijg de stuipen op het lijf en

veronderstel dat de foto’s door Röntgenstralen misschien een Chemo laat volgen.

Vraag door twijfel aan Janet of het iets met een Chemo-kuur te maken heeft. Janet

moet lachen en zegt ‘Ben je gek, helemaal niet. Het is gewoon een röntgenfoto van

je hoofd.’ Uiteindelijk blijkt later dat zelfs niet nodig is.

Weer Groen op de kamer met de vraag of wij misschien medewerking willen

verlenen mijn bevindingen van HYPO aan een college uit te leggen. Het zal in een

soort vraag en antwoord stijl gaan gebeuren door Professor Vermeulen.

De studenten kunnen, naar gelang, vragen op mij afvuren. Morgen is dus het grote

academisch college gebeuren en stem toe. Vermeulen zal dus nog even langs

komen. Groen komt later weer terug en verteld, ter verduidelijking, dat er toch

röntgenfoto’s gemaakt zullen worden. -Is het nu wel of niet- Verder hangt alles af

van onderzoeken. Voor zover nu bekend, is het een goedaardig gezwel, weefsel of

tumor of? Overblijfsel Embryo weefsel!? Conclusie: weet het nu niet meer !

Zullen de heren professoren het wel weten of zit er helemaal niets? Allemaal

onduidelijkheden en afwachten geblazen.

35

Heer ik vraag U telkens hetzelfde

bidden doe ik voor steun en kracht

oneindig lange bange dagen

waar ik wacht op vele vragen

Heer, U heeft ze al gegeven

het is de Geest van Liefde

in mijn leven

Zie dat het bovenstaand gedicht als een pijl naar mij wijst om te laten zien dat ik

straks ga dansen

Pietje en Joke gebeld, maar heb ze niets kunnen vertellen.

Even stiekem en heel overdreven, uitbundig live gedanst op Brasil Viva Viva. Als

de verpleging de deur open gooit zullen zij wel denken: ‘Die kerel is geschift.’

Misschien hebben ze gelijk. Misschien!

Ren komt precies om15:00 uur. De bloemen van SCOOR beginnen te treuren en

Ren zegt: ‘ Moet jij je werk niet even bellen dat de bloemen op zijn?’ Typisch Ren.

Zie nu haar humor duidelijker en weet het te waarderen. Of heb ik haar niet echt

begrepen? Even de kaarten van de vandaagse fanmail doorgewerkt want men geeft

mij zoveel positieve kracht en steun. We zij naar beneden gegaan en een ijsje

gegeten. Ondanks de mooie dingen toch een beetje downtreurdag -zou het door de

hangende bloemen komen - met telkens onzekerheden.

Het hele leven bestaat van seconde tot seconde uit onzekerheden, alleen staan wij

er gelukkig niet altijd bij stil. Laat je door onzekerheden mooie momenten niet

ontnemen. Niemand heeft een morgen, wel een gisteren en vandaag.

Citeer Chinese wijsgeer: stel niet uit tot morgen wat je vandaag kunt doen. Morgen

kan er van alles gebeuren met een ieder van ons. Hoe betrekkelijk is alles om ons

heen? Wij zijn met zovelen op deze planeet. Ieder mens heeft zo de eigen

problemen.

Het leven gaat zijn gang: In het oosten komt de zon op, in het westen gaat hij

onder. Weer een dag voorbij.

ER GROEIT EEN WONDER IN MIJN HOOFD

Als ik op dit moment een titel zou moeten bedenken voor dit verslag dan wordt

het: ‘In het oosten komt de zon op, in het westen gaat hij onder’ maaaaar het kan

veranderen.

Is de tumor een moment opname, een tijdelijk wonder-monster, dat ons laat zien

wat liefde is? Mijn vrinden, zijn zij bang en zenden zij mij hun medeleven uit

zekere angst? Kunnen zij het niet aan? Sturen zij mij alleen hun naam, een enkel

woord en steunen zij mij met opbeurende zinnen van totaal positief denken?

36

Mijn Peet geeft mij haar genegenheid en kinderlijke aanhankelijkheid. Legt haar

hoofd weer tegen mijn schouder als een kind van en bij haar vader. Rust en vrede

voelen wij. Wij moeten deze weg gaan! Is deze weg voor ons uitgezet? Ik kijk door

het grote raam naar buiten. De avond is reeds gevallen en zie haar donker

panorama. Honderden lichtpunten die schitteren. De straatverlichting, lantaarns en

de koplampen van de auto’s over de snelweg Het dansende licht met haar wel

overwogen taak in ons bestaan.

Zelfs de film op de televisie: ‘Sophie’s choice’ laat mij de zin van ons bestaan zien.

Zal het alleen al voor ons nageslacht zijn. Is het werkelijk het wonder in mijn

hoofd dat zich als een tumor heeft vastgeworteld aan de hypofyse en ons uitdaagt

voor de strijd en met harde hand toont dat ik het leven moet leven? Niet door mij

moet worden afgestoten door een onbewust, soms eigen gecreëerd, zinloos

bestaan? Wat komt er dan nu op onze weg afgestormd? Studie-object van en voor

een college? Waar komt al de kracht vandaan? Wie schenkt mij vreugde, liefde en

verdriet? Wat is het die mij innig en met volle overgave bindt aan mijn geliefden?

Wat openbaart zich nu aan mij, wat ik meer dan vijf jaar heb moeten missen?

Geluk bij een ongeluk? Groeit er echt een wonder in mij? Ren belt mij iedere

avond tegen 23:00 uur en fluistert welterusten, lieve schat.

Donderdag 13 april 1995

Vanmorgen hebben wij nog even gelachen met Janet de Eerste en Peter van de

verpleging. Terwijl zij het bed van schone lakens voorzagen vertelde ik, naar

aanleiding van de vier dunne dekentjes die Janet op mijn bed vond, het verhaal van

de verpleger Kito. -Tenminste, wij dachten dat het Kito was, maar het bleek een

ander te zijn.- Extra dekens, omdat het ‘s nachts zo koud is. Kito had mij verteld,

dat hij wist hoe laag de temperatuur kon zijn, omdat hij wel eens op deze kamer

sliep bij wisseling van dag naar avonddienst. Het was dan te laat om naar huis -

Wageningen- te gaan. Janet: ‘Kito hier geslapen? Dat is een nieuwtje, dat heeft hij

ons nog nooit verteld. Met wie? Dat moeten wij eens rondbazuinen. Eindelijk weer

een nieuwtje op de neurologie.’ Janet, een mooie verpleegster -in den blijde-

heeft misschien ooit zelf met Kito geslapen op kamer nummer 112. Niet eerder zo

een lief zustertje gezien. Begrijpelijk toch?!!!!!!!!!!!!!

Het niveau daalde en spraken van stront en scheet. Zij had een patiënt uit de

‘stront’ moeten halen en verschonen. De stakker moest eens weten.

Vertelde het verhaal van de dame in de tram die een ‘stille’ wind liet en dan door

de sterke, gemene, geur een ander boos aankeek om maar niet als dader te worden

aangewezen. Brullen geblazen en de hele afdeling op z’n kop.

Ook vader zijn benadering van een welriekende scheet aan hen verteld:

‘Weet je waarom een scheet zo ruikt?.Dan heeft een dove er ook wat aan, want die

hoort ‘m niet’. Mijn kamer wa nu een gelachkamer i.p.v gelagkamer

37

Was nu pontificaal aangekleed voor het college. Groen kwam vragen of ik

misschien bij het overleg wilde zijn met de neurochirurgie rond 11:30 uur. Deelde

hem mee dat wij college hadden met Vermeulen. De verpleging en The Docs

komen even kijken en dachten dat ik naar huis zou gaan. Als er steeds invitaties

komen om optredens te verzorgen zal ik er toch eens over moeten na gaan denken

een boekingsburo in te schakelen. Ben natuurlijk bijna overal voor te porren. Als

het maar stof oplevert voor dit document. In eerste instantie zijn er dingen waar je

voor terug deinst. Later blijkt dat het super is voor hen die het straks te lezen

krijgen.

OP NAAR BROADWAY: the show must go on!

Professor Vermeulen stelt mij de dames Bos en assistent voor. Zij komen mij

straks ophalen en begeleiden tijdens het college. ‘Wat officieel’ merkte ik op, ‘En

nog wel door twee bevallige dames.’ Dat doen wij graag voor u en hoort er bij’ De

dames zij niet gewend op deze wijze te worden aangesproken en voelden zich meer

dan vrouwelijk. Niets zeggend nam de Professor mijn stemmig in zwart gekleed

persoon van top tot teen op. Prof is duidelijk zichtbaar geschrokken en word

spierwit rond de neus. Zag de prof zijn rauwe keel slikken: ‘Bent u van plan om zo

naar het college te gaan?’ Vond het een vreemde opmerking ‘Hoe bedoelt u met zo

te gaan?’ Hij werd nu rood om de oren. ‘Is het misschien mogelijk dat u in uw

kamerjas in het bed gaat liggen, zodat wij straks op het college het laken direct

kunnen openslaan en ook uw Poliobeen aan de studenten kunnen tonen?’ Schrok

en werd boos maar ook weer nieuwsgierig. ‘Ben dat helemaal niet van plan.

Een kamerjas heb ik niet en zeer zeker -niet om in mijn niksie onder de lakens te

kijk gaan liggen voor scholars’. Mijn gedachten waren nu zover om de Prof te

gaan uitspelen. ‘Maar, wat wilt u dan gaan doen? ‘ vroeg de Prof. ‘Natuurlijk

gewoon met kleren en al te gaan en niet in bed.’ De Prof weer op zijn beurt en

word steeds nieuwsgieriger wat hij te overreden had. ‘Maar het is toch zoveel

makkelijker om liggend op het bed het podium van de college-zaal te worden op

gereden.. Ook is het op die manier veel handzamer, in verband met de korte tijd

waarin alles besproken moet worden. Het is zo belangrijk voor de continuïteit van

het college en de vragen van de studenten.’

Liet de Prof weten het onzinnig te vinden en best gekleed kon gaan. Prof kreeg

weer een droge slik. Ik zei:‘heeft u toch bezwaren, dan ga ik niet op uw voorstel in’

treiterde hem. ‘Kan toch gewoon ter plekke uit de broek gaan? ‘ Nu keek de Prof

helaal als een Chinees die zit te schijten. ‘U moet toch weten waar u ook uw

schoenen kunt uittrekken? Waar will u die dan laten?’ vroeg de Prof. Antwoordde

hem: ‘Gewoon ter plekke zet ze dan naast mij neer.’ -begon echt zin in het

optreden te krijgen- De dames begonnen al te schuifelen en dachten zeker dat het

niet goed zou aflopen. Vond het zelf een beetje lullig kinderspel te gaan worden.

De Prof keek steeds sikkeneuriger en gaf ik uiteindelijk toch toe. Koos zelf voor

het showeffect! Het leek mij koren op de molen. Met een gerust hart verlieten zij

mijn kamer:

38

‘Tot strak mijnheer Windig’

Begon in mijn eentje alvast te repeteren:

‘Pomperompompom, ladies and gentlemen, here we are with a deadly sick man on

His sick bed. He's fifty two years old and his name is ..... Laurens Windig, born at

the fifth of January nineteen forty three. He was victim of polio in His entire first

year of life. And....sugar on the cake .... one of the PITUITARY TUMOR’

De rest zou volgen.

Om 09:30 uur komen de dames mij halen. Daar gingen wij dan, rechtop zittend in

het bed door de gangen van het AZKH, rollend.-OP NAAR BROADWAY- College

studies, here we come!’

Onderweg even de dames zitten stangen. ‘Als wij straks het podium oprijden dan

imiteer ik een in de stuip liggende halve zool op zijn rollend bed.’ De dames

schrokken zich zienderogen te barsten.

‘O, dat kunt u niet maken hoor, dat vindt de Professor helemaal niet leuk.’ Prima,

het werkte. De rit door de lange gangen verloopt perfect. Passerend personeel

werd, al rijdend door mij in bed, begroet met een koninklijk gedag: goedemorgen.

Daar kwam de lift. Bezoekers snel eruit en wij erin. Werden in een soort van sluis

gereden, net de coulissen van een theater, dat de voorhal van de collegezaal blijkt

te zijn. Nog even de dames laten weten, dat er toch iets geinigs moest gebeuren.

Zij kregen het Spaans benauwd. ‘Dat kunt u echt niet doen hoor mijnheer Windig!’

En ik antwoordde: ‘Zou niet weten, waarom niet?’

Nu werd mijn naam afgeroepen en de Prof opende de deuren. Met bed en al werd

ik het ronde podium opgereden. De studenten zaten trapsgewijs in hun college-

banken, rondom het podium. De show kan beginnen. Mijn lach kan ik niet

bedwingen en dat wordt natuurlijk door de studenten gezien. Ook zij beginnen naar

elkaar te grinniken. De Prof installeert de microfoons en steekt van wal. Hij vraagt

en ik draai.

Nu lig ik hier, bijna naakt, onder het laken met witte slip en knol. De stem van de

Prof met het door mij ‘gefantaseerd’ entree. De collegezaal en entourage komen

mij bekend voor.

Flashback;droomde in november 1992 dat wij -ik was met een groep anderen-

geheel naakt waren op een binnenplaats van een soort oud Maya bouwerk. Eerst

traden wij binnen via een smalle donkere voorhal. In het midden van de plaats was

een groot, rond bassin met ronde stenen ligplateau’s.Zat zelf in alle rust en vrede

op zo’n drijvend plateau. Er was een enorm gebouw met zeer brede, omhoog

lopende trappen die ook bewandeld werden door naakte mensen.

De spanning stijgt naar mijn keel. Na de aankondiging van de Prof vertel ik het

reeds bekende verhaal. De studenten zijn erg nieuwsgierig. Er staat een meisje op

dat iets meer wil weten over de lichtflitsen, mijn laatste ‘lichtervaring’ Een aantal

39

studenten kunnen zich er nauwelijks iets bij voorstellen en vragen door. ‘Wanneer

heeft u de eerste verschijnselen ontdekt? Kunt u het nog eens vertellen?’ De Prof

vraagt mij nog een kanttekening van wat ikzelf dacht dat het zou kunnen zijn en

wilde ook dat hij het mij zou vragen. Hij vroeg: ‘Het zou dus ook een ‘Auro’ en

misschien iets ‘Heiligs’ geweest kunnen zijn?’ Die vraag is frappant en bevestigt

mijn vermoeden. Mijn antwoord is: ‘JA, zo ervaarde ik dat’.

De Prof vervolgt het college met als klap op de vuurpijl - het poliobeen -

Hij knikte mijn kant uit met de bedoeling het laken, dat over mijn benen lag, open

te slaan. De studenten kijken nieuwsgierig naar het dunne linkerbeen dat zo mooi

tentoongesteld ligt. De Prof verwijst hen naar een eerder behandeld college over

een poliobeen dat ooit is ontstaan door het poliovirus, dat vanuit de hersenen te

werk gaat. Een studente kan het been niet goed bekijken en neem speciaal voor

haar speciale pose aan. De Prof beëindigt het college en bedankt de studenten en de

performer voor het optreden.

Werden weer keurig met het bed achter de coulissen gereden. Na afloop van het

college zegt de Prof: ‘Het ging goed hé?’ De dames moeten lachen, ‘Mijnheer

Windig was heel iets anders van plan’. De Professor werd nieuwsgierig. ‘Hij wilde

als een doodzieke man het podium worden opgereden.’

‘hahaaaa’ lachte de Prof ‘Dat hebben wij vroeger ook gedaan. De studenten

moesten toen een zieke uitbeelden. Onze professor vroeg toen of wij een zeer hoofd

hadden en dan zeiden wij een zeer been te hebben.’. Ik antwoord: ‘Wat een geluk,

nu had u dus twee vliegen in een klap. Een zeer hoofd en een zeer been.’

Al lachend met het rollend bed over de kille lange gangen terug naar mijn kamer.

Denk ad; er groeit toch een wonder in mijn hoofd! Spring snel uit het bed en steek

me weer in de kleren.

Groen komt voor de zoveelste keer op bezoek en deelt mee dat de meeting met de

neurologische chirurgen voorlopig komt te vervallen. De heren willen eerst even

alle onderzoeken afwachten. Je denkt op een gegeven moment: waar zijn zij in

hemelsnaam allemaal mee bezig. Het zal wel het academisch motto zijn. Kom tot

de conclusie dat er veel te snel afspraken worden gemaakt. Kortom, men werkt te

impulsief. Ik informeer bij hem of er al iets bekend is over het maken van een TC-

Scan. Hij kan dat nog niet zeggen omdat er iets dringend tussendoor komt.

Onzin natuurlijk, want hij maakt de scan niet zelf en het neemt maar weinig tijd.

Het wordt even uitgesteld tot nader order.

Dan weer The Docs op visite. Een niet eerder ontmoette Prof maakt de opmerking:

‘U wordt flink door de heer Groen door de mangel gehaald hè?’ - ‘Valt wel mee

hoor.’ Zeg ik. De artsen kijken nu bijzonder geïnteresseerd naar de nieuwe Prof:

‘ja, het is een hormoon dat de stof PROLACTINE produceert. Het valt dus mee,

maar ook weer niet’. -Wat moet het nu zijn?- Dan weer tot Groen: ‘Hoe lang gaat

het onderzoek nog duren?’ Hij vertelt op zijn beurt dat het afhangt van de

onderzoeken en proeven en dat neemt veel tijd in beslag. De Prof vraagt aan Groen

of de heer Windig met verlof kan gaan. Groen weer: ‘dinsdag staat er wel iets

40

genoteerd en dan kunt u met het Paas-weekend naar huis.’ Ik spring een gat in de

lucht en vraag nog wel even of het voor zeker genomen kan worden. De Docs en

de Prof keken naar het plafond maar zagen er geen gat in en bevestigen mijn

vraag: ‘geen enkel probleem want met de paasdagen wordt er niets gedaan. Alles

ligt stil en ook de laboratoria. Het ziekenhuis is alleen open voor spoedgevallen.’

Al weken heb ik geen sigaret aangeraakt en nu krijg ik trek. Ben voor het eerst in

de conversatiezaal gaan zitten omdat de onderlinge conversatie meestal niet erg

vlot verloopt of niet is aan te horen. Het rookhol staat inderdaad blauw en steek

ook maar eens een sigaret op die niet smaakt. Nu blijkt de conversatie te vlotten.

Alida: bejaarde en tandloos, niet appetijtelijk uitziende Amsterdamse met een

onverzorgd zwart en lang kapsel, bij elkaar gehouden door een met stof bekleden,

oud roze diadeem. Baardgroei onder haar neus en op haar kin. ‘Ik ben gubooru in

du Jordon. Kek mor niet nor mu konnus want det is toch hopuloos. Effies un sjekkie

droiu. Ik rook teegu du klippu op, ben optimisties en hep guvoel voor humor’.

‘Waarvoor bent u dan hier en zit u in een rolstoel?’ Vraag ik haar. ‘Kep un

buroertu gehat. Bun selluf mu bet eut gukroopu en op mu kont du trap af gugon en

toen op du gront gustampt. Du buuru hebbu toen mu soon gubelt en die is toen

gukommu. Mu heelu linkur kant is vurlampt en ik wacht nu vor un vursorgingshus.

Drai nog eefies us un siegaret for mu?’ Dat doe ik en zij steekt, voordat er nog een

begin gemaakt moet worden gemaakt met draaien, haar hand al uit om de sigaret in

ontvangst te nemen. Draaien doe ik niet vakkundig.

Naast Alida zit een keurige oude heer. Cor Vos wacht op opname in

verzorgingshuis Gaasperdam. De naam Windig komt hem bekend voor. Hij

woonde vroeger in de Wakkerstraat te Amsterdam en kende mijn oom Adriaan; de

behanger en stoffeerder. Zijn zwager is Jaap Kruizinga, de schrijver van vele

boeken over de Amsterdamse Watergraafsmeer. Vraag hem: dan kent u zeker ook

Elika, zijn vrouw?’. ‘Jazeker, of ik haar ken. Zij is mijn schoonzuster en met mijn

zwager getrouwd.’ Steeds valt hij in herhaling en vertel ik: ‘Elika heeft met mijn

zuster in een hotel in Oostenrijk gewerkt.’ Cor kijkt mij nieuwsgierig aan: ‘en

Windig heeft mijn vloerbedekking gelegd. Het was een hele overdreven nette man,

je oom. Hij sloeg zich met een hamer op zijn duim en zei alleen maar O, i.p.v. een

vloek. Ook heb ik tot 1968 in de Fahrenheitstraat gewoond en een volkstuin

gehad.’ Vos blijkt nog goed van de tijd!

Ren is weer gezellig bij mij en samen zitten wij op het terras aan het - Drinkplein -

binnen het AZKH. Nog even gaan wij naar mijn kamer en ligt zij naast mij op bed.

Zijn intens gelukkig en kunnen van elkaar genieten. Het afscheid dat wij dagelijks

nemen valt ons steeds weer zwaar. Ondanks te weten dat zij dicht bij mij is. Terug

op mijn kamer komt Groen achter mij aan: ‘Waar was u al die tijd?’ Kijk hem

geïrriteerd, glimlachend aan en zeg: ‘Op het terras van het Drinkplein. Mijn vrouw

is op bezoek geweest. Vergeet men nu oo nog de bezoektijden? Hij loopt rood aan:

‘heeft u al een afspraak voor de TC-Scan?’ Groen gaat niet in op de vraag: ‘ik ben

nog even bezig en daarna toon ik u de MRI foto’s.’

41

Hoor voetstappen in de hal, richting mijn kamer. Het verhitte smoeltje van mijn

dochie om de deur en zegt enthousiast in één adem: ‘Ik ga naar Polen Pa, van mijn

werk drie dagen en de baas betaalt. Ik kan niet zolang bij je blijven want ik moet

naar cursus en wilde je nog even zien. Dag lieve pap van me kus’ Ze pakt mij, slaat

net als vroeger, haar dunne armen om mij heen en kust mijn gezicht. Legt weer

haar kleine blonde hoofd tegen mijn schouder. Dennis komt binnen. Verrast kijkt

ze: ‘ik dacht dat je niet zou komen?’ Dennis, haar liefde, steun en toeverlaat. Zijn

eeuwige glimlach ken ik uit duizenden. Altijd staat hij voor je klaar, altijd bereid.

Den is een vent om op te bouwen. Wie bezoekt de vader van zijn vriendin bijna

elke dag?

Zoals altijd keurig kloppend op de deur komt Groen in zijn overhemd en

spijkerbroek weer binnen. Klaar om met vakantie te gaan. Dennis en Peet maken

kennis. ‘Wilt u de foto’s nog zien voordat ik met vakantie ga?’ Het is een angstig

moment, maar durf geen nee te zeggen. Gespeeld nieuwsgierig zeg ik: ‘Ja graag.’

Maar zie ze liever niet. Ook tegen Den en Peet ‘Als u de foto’s wilt zien,

dan gaan wij even naar de balie en bekijken ze op het lichtscherm’ Samen met

Groen, Den en Peet en nog twee verpleegsters bekijken wij de foto’s. Petra blijft

wat achter mij staan. Zij is angstig net als haar vader, bang voor de confrontatie.

Dennis staat naast mij en is zeer geïnteresseerd. Dolgelukkig met hun

aanwezigheid en steun, die op dit moment nodig is met mijn hevig kloppend hart in

de keel. Het huilen staat nader dan het lachen.

De confrontatie met Hypo! Dennis probeert de spanning te doorbreken met een

nietszeggende opmerking. Opmerkingen waarin ik mijzelf ook in herken. Groen

wijst de plek aan op de MRI negatieven. Achter mijn ogen -en profiel-. Het wit-ei-

vormig deel van ongeveer drie centimeter aan de Hypofyse en tussen de beiden

oogzenuwen. Verder zie en hoor ik nu niets meer. Terug op mijn kamer trek ik snel

mijn gympen aan om Petra en Dennis beneden naar de uitgang te brengen en uit te

zwaaien. Er valt een stilte en wij zeggen geen woord. Kan mijn emoties niet

bedwingen. Den en Peet kijken met opgwonden. Peet weet niets meer te zeggen.

Den gaat naast mij op bed zitten en spreekt moed in. Had het met hem niet beter

kunnen treffen. Hij is mijn steun en zal altijd naar hem willen vragen: als het nodig

blijkt. Heeft hij mij zijn vertrouwen gegeven? De telefoon gaat en Ren is aan de

lijn, wel toevallig. Dennis neemt de telefoon en vertelt haar van de foto’s. Je hoeft

niet ongerust te zijn, het is een opluchting. -weet het zo net nog niet-

Dennis en Petra zijn ondertussen weggegaan. Wil ze toch nog even zien en haast

mij achter hen aan maar zijn al uit het oog verdwenen. Snel de lift in en de lange

gangen door. Zie ze in de verte uit het oog verdwijnen.. Tranen gaan de vrije loop

en voel mij net een huilend kind, waarom keken ze nou niet even om? Door het

raam zie ik ze bij de parkeer-automaat. Nog net lukt het mij om op tijd naar buiten

te gaan, hen te roepen en te zwaaien: ‘Zie jullie morgen.’ Lachend zwaaien zij

terug. Dit zijn van die eenzame momenten. Terug, naar mijn kamer, waar ik dan

weer blij ben, alleen ben, zonder kamergenoot. Waar ik mijzelf kan zijn en toch ok

weer gelukkig ben met het geluk in mij. Blij ben met de komst van Den en Peet.

42

Nog even Romy en Faya aan de telefoon gehad. Nooit had kunnen dromen dat

deze gesprekken van onschatbare waarde kunnen zijn. Een sigaret gerookt in het

rookhol. Er hing een enorme nicotinenevel. Wat een stank! Cor Vos wilde niet naar

bed, omdat hij met Pasen niet naar huis mocht. Cor mopperde tegen een verpleger,

die naar huis wilde gaan, maar niet kon gaan omdat Cor niet uitgekleed wilde

worden om naar bed te gaan. Cor was boos. Cor kan niet meer alleen zijn. Cor

wacht op plaatsing in een verzorgingshuis. Alida wacht ook op verplaatsing.

Waar is mijn wachten op? Niet op de Hindoestaan naast mij. De Hindoestaan

vertelt over zijn twintig jarige Hypofyse-kwaal. Kan hem slecht verstaan. Hij wil

zo graag even met mij praten en ook over zijn kinderen. Zijn kinderen hebben een

goeie baan. Zijn kinderen zijn rijk. Zijn kinderen hebben veel geld. Zijn kinderen

zijn gezond. Als zijn kinderen ziek worden, wat dan? Zijn de kinderen dan ook -

gelukkig? Ik wel, ik wel! Ondanks Hypo ben ik gelukkig. Samen met Ren. Samen

met Peet. Samen met Den. Samen met Anita. Samen met mijn Nico. Wat een

kletskous die Hindoestaan maar wel een lieverd. Hij wil nog werken. ‘Al die

Surinamers die niet willen werken zijn gek, stapel gek!’ zegt hij. Oor in, oor uit.

Wil slapen en bel Ren. Als een onrustig, maar toch gelukkig dier, draai ik mij om

en om en om te slapen slapen. Het lukt wonderbaarlijk ook nog.

HEER, GEEF MIJ STEUN EN KRACHT.

Wat een vermoeiende dag met een vermoeiend verhaal.

Vrijdag 14 april 1995

Het is 06:15 uur. Vandaag wel erg vroeg wakker. Het is buiten nog donker, maar

ondanks dat, geven de nog buiten brandende lichtjes een betoverd beeld. Soms

geloof je gewoon dat alles om je heen mooi is, al is het vaak afgrijselijk. Ook al is

het niet mooi trekt de spanning van het niet mooi zijn je toch aan. Soms is er een

reden alles mooi te vinden wat om je heen is. Draai mij nog lekker even om en voel

de zachte warmte van de dunne deken.

Beschermende warmte die ik als kind voelde. De warme, beschermende hand van

mijn vader op mijn smalle schouders. Altijd waren die handen warm. De handen

van mijn vader verwarmde altijd mijn koude linker poliobeen. Ben er niet veel mee

bezig maar door de aandacht op het been, komt er veel uit mijn jeugd weer naar

boven.

Dan 07:30 uur het bed uit en het bad in. Er zijn van die momenten dat er helemaal

geen zin is om onder de douche te gaan. Het lijkt mij heerlijk om nu naakt in de

plenzende regen te lopen, kilometers lang. Dennis komt mij rond 09:30 uur afhalen

voor een prettig uitziend weekend. Dennis heeft ook vroege dienst vandaag en

moest om 06:00 beginnen.

43

Na het ontbijt nog even het rookhol ingegaan om de medepatienten, die hier met

Pasen blijven en, prettige Paasdagen wil wensen. Doe zulke dingen liever niet,

omdat zij misschien met het gevoel blijven zitten en niet weg kunnen. Alida zit ook

alweer in haar rolstoel te schoorstenen en zorgt voor een rookontwikkeling van

jewelste: blaast rook uit als een stoomtrein of haar leven er vanaf hangt. Bij mijn

binnenkomst lijkt het net of zij met haar handen onder de dekens zit te klooien.

‘Wat zie ik ? Ben jij nu ook al onder de dekens aan het roken? Lekker fris!’ Alida

kijkt me verontwaardigd aan ‘Bukek ut effies’ en lijkt te denken: ‘meen jij het nou

of meen je het niet?’- ‘Ben je naar de kapper geweest? Het zit meer dan uit de

kunst. Je haar zit perfect!’ Alida: ‘Dat ken ju wel seggu, joh. Ik mog bleffu seij

dusu. Het liefs go ik nog nar huijs.’ Erik doet er ook nog een schepje boven op:

‘Wat doe je dan hier?’ Alida is zeer alert en antwoord: ‘Su hebbu mu van huijs

guhalt as un misdodugur!’ Iedereen lacht. Mijn opmerkingen zijn uitgeput

en ik ga terug naar de kamer om mijn spullen te pakken.

Door de gang hoor ik Erik zeggen: ‘moet je nou kijken, altijd is kortjakje ziek,

midden in de week maar zondags niet. Hij mag echt een weekend naar huis’ Erik

roept me na: ‘neem je een borrel voor mij mee?’ Direct is mijn reactie: ‘Zal ik die

vanavond bij je langs komen brengen? Als je ja zegt, dan doe ik het.’ Hij keek mij

ongelooflijk en toch ook weer dankbaar aan. ‘Laat maar en proost op mij.’

Erik heeft de ziekte van Parkinson. Van de week vierde hij zijn twee en veertigste

verjaardag. Ik had een kaart beschilderd en deze vroeg in de ochtend aan hem

afgegeven. ‘Je bent de eerste’ zei hij. Ben blij en ook weer niet.

Erik twee en veertig; pas!

Krijg van een verpleegster een lift naar beneden en loop snel naar de uitgang.

In plaats van blij te zijn, voel ik mij rot. Knal buiten mijn bagage op een bank en

wacht op Dennis. Hij rijdt met zijn taxi direct al voor, altijd op tijd, zoals is

afgesproken. Klokslag 09:20 uur. Hij doet het allemaal maar en brengt mij thuis.

Ren is er niet omdat zij moet werken op Goede Vrijdag; vreselijk! Ze heeft al

zoveel vrje dag gehad en moet toch wat reserves inbouwen. Peet belt gelukkig

en doorbreekt mijn eenzaamheid zonder Ren haar aanwezigheid. ‘Pa, ik betaal

wel een maand de wegenbelasting. Moet de auto voor het weekend terug gebracht

worden? ‘ Haal mijn schouders op: ‘Nee hoor schat, je mag hem voorlopig wel

houden.’ Mijn Nissan Micra aan Peet gegeven omdat ik niet meer mag rijden en

moet afwachten wanneer het dan wel weer kan. Uiteindelijk kunnen wij met Ren

haar Renault.

Gooi de tuindeuren open en zie de tuin in volle bloei. De zon schijnt heerlijk en

geniet van de jonge, kleurige viooltjes. Had ze in de grond gezet op de bewuste dag

dat het slechte nieuws kwam. Het nieuws dat mij ook weer rijker maakte. Er komt

heerlijke rust over mij. Het lijkt me zalig om even te relaxen en duik in ons eigen

grote beddie. Vreemd, dat de vertrouwde geur van onze slaapkamer en de lakens

van het bed mij niet eerder zo zijn opgevallen en verheug op de komst van Ren.

44

Peet kwam en hebben een heerlijke middag gehad. Ze zou in eerste instantie

blijven slapen maar is eerder naar huis gegaan dan gepland. Zij voelde aan dat het

beter was haar ouders alleen te laten. De kaarsen en olie-lampen gaven hun licht

als nooit tevoren. Wij sliepen in elkaars armen. ‘Zijn bijna 28 jaar getrouwd.

Vreemd hè? Of het gisteren was. Het is een echte - Goede Vrijdag- vandaag’

Zaterdag 15 april 1995

Voor mij een dag om niet te beschrijven. Een dag van geluk en liefde, kussen en

tederheid. Een dag van stil verdriet. Voor Ren een wat treurige dag. Mag het?

Slecht geslapen. Er gaat van alles door ons heen.

Zondag 16 april 1995

Er zijn ontelbare postzegelverzamelaars ter wereld, maar urineverzamelaars iets

minder. Had niet verwacht dat er gespaard moest worden. 2 x 24 uur van 07:00 tot

07:00 uur voor verder onderzoek. Je moet er iets voor over hebben en dat hebben

wij. Zolang het bij deze toestanden blijft is er voor ons geen vuiltje aan de lucht,

Alhoewel…

Wij pikken een ‘Dijkie.’ Hebben het AZKH gebeld of er een pilsje gedronken kon

worden i.v.m. het opsparen van de urine.

Als het niet op het bijgeleverde formulier staat, kan het echt geen kwaad. Het

brengt mij aan het twijfelen en ik laat het staan. Zo belangrijk is het allemaal niet

en alcovrije kan ook. Ren tracht zich helemaal aan mijn aanwezigheid over te

geven en blijft in mijn nabijheid. ‘Ga gerust je gang meid en doe wat je hart je

ingeeft.’ Zij schudt haar hoofd en zegt: ‘Nee, ik wil naar jou kijken.’ Aan mij is

niets te zien, behalve als mijn hoofd een monitor zou zijn. Zij is nu eenmaal een

computerfreak en heeft zich alles eigen gemaakt; mijn autodidactetante. Kom ik

aan met mijn BULLcertificaat van Windows en Word. Terwijl Ren Techneutica

zich veel meer verdiept in het technisch besturingssysteem; dat zit ook in haar

vader en broers hun genen! Ren is mijn HELPDESK. Erg gemakkelijk. Het is weer

avond en drink toch twee pilsjes. Stupide!

Ren Techneutica Helpdeska lacht achter haar rode wijntje, dat rolt en blijft hangen

in haar glas; glashelder glas met rode zweem. Dan dol ik: ‘sinds wanneer drink jij

glas in lood?’

Maandag 17 april 1995

De laatste urine dag. Stel je voor! Slecht geslapen vannacht, maar dat zal wel van

al dat verzamelen zijn. Je bent toch uit je ritme en bang je plasje ergens anders te

lozen. Het was leuk om even naar een tuincentrum te zijn geweest. Alleen vond ik

het niet prettig dat Ren een uur zoek was. Het is er namelijk zo groot dat je er vaak

langs elkaar heen loopt. Dat hebben wij altijd als wij gaan shoppen en gaan dan

onze eigen weg. In de middag is het gaan regenen.

45

Thuis is Ren even gaan liggen en stak een kaars aan voor een gebed. Juist op dat

moment kwam Nico mijn jongen even thuis. Het Stilte Centrum van het AZKH is

dan een gemis. Ook Den en Peet kwamen nog even langs. Juist op dat moment

zaten Ren en ik innig op de bank. Moet dan weer denken aan onze verkeringstijd

als wij -gestoord- werden. ‘Dit zullen de kinderen best wel fijn vinden’ denk ik dan.

Om 20:30 uur heeft Ren mij weer naar dit vakantieadres gebracht, waar ik mij

langzamerhand weer installeer. Het pakket wenskaarten gelezen welke maar

aanstromen; het is ieder dag een uitkijk. Ren nog even gebeld en welterusten

gewenst. Onze Paasdagen konden niet meer stuk. Slaap lekker mijn schatje.

KRACHT VAN DE LIEFDE KAN BERGEN VERZETTEN

GEEF ONS STEUN EN KRACHT

Ondanks willoos stil verdriet en pijn

dwong mijzelf een clown te zijn

steeds maar vroeg ik De Vader

schenk mij de zin in leven weer

nu groeit een wonder diep in mij

voel geluk en ben dan blij

laat uw liefde nu o Heer

in mij komen telkens weer

Dinsdag 18 april 1994

Normaliter lijkt het AZKH-gebouw, van buitenaf gezien, een architectonisch

gedrocht zonder enige schoonheid. Vooral bij donkere hemel, als de zon zich niet

laat zien, is het niet moeders mooiste. Binnenin is het gebouw anders gesteld en

wennen geblazen. Innerlijke schoonheid is zeker van toepassing zoals bij de mens.

Het uitzicht door het grote raam van mijn kamer blijft fascineren en kijk op een

typisch Hollands landschap met een wijde blik. De machtige en krachtige

wolkenlucht staat fier te wachten op toeschouwers. De Hollandse luchten zijn

overal ter wereld bekend en heeft menig dichter en schilder weten te treffen:

zij die willen zien zullen mijn schoonheid in het hart sluiten.

Ook mij kregen de wolken plat in het AZKH.

vaak verplaats je, soms dan haast je

traag maar witte wolken, rustig verder gaan

niemand komt je halen, alle tijd die is er nog

tot de zon je straks doorbreekt met

warmtestralen

46

Vandaag wandel ik maar weer eens naar de functiekamer van endocrinologie voor

een aantal hormonentesten van de bijnierschors. De bijnierschors regelt samen met

de hypofyse ook weer diverse functies in het lichaam. Het wordt allemaal te

medisch als ik hier te diep op in ga. Trouwens: een Medische Encyclopedie staat

voor niets.

Er zitten weer een aantal proefkonijnen met lange voortandjes en twee patiënten,

waarvan een mooie vrouw met volle borsten en mijn persoon. De Iraanse modern

uitziende jonge knappe vrouw met kortgeknipt zwart haar. Zij kijkt een iets

beteuterd om zich heen en zie dat zij zich graag in onze onzinnig maar

humoristische gesprekken wil gooien.

Dit keer springen wij weer flink uit de band. De Iraanse lacht soms met ons mee.

Zij begrijpt ons heel goed en reageert op de juiste momenten. Woont nu twee jaar

in Nederland en spreekt onze taal behoorlijk. Woont op MARKEN en is

waarschijnlijk de enige niet MARKESE. Is dol op het schiereilandje.

Zij geniet er zichtbaar van dat ik met haar in gesprek ga. Minse en Martine, die het

onderzoek weer doen, kunnen haar niet goed verstaan, en begrijpen er niets van..

Versta haar prima, maar dat zal wel komen omdat mijn buren uit Marokko komen.

Nu komt zij los: ‘Iek versta wel goed, als u langzaam praten.’ En dat doe ik. Vraag

ook, of zij zich weleens laat fotograferen in Volendams kostuum

Dat had zij nog niet gedaan en wist niet dat het kon? ‘Dus u heeft dan ook niet

eerder een dijkie genomen?’ De kamer ligt weer plat!

‘Misschien op grote dag van Konigin probeer. Is ook leuk voor de Beatrieks.’

Van het éé komt weer het ander. Minse en Martine hebben een rood hoofd ‘Ga

maar lekker door. Meestal is er hier niet veel te beleven’ De Iraanse genoot van het

onderzoek en luisterde aandachtig. ‘Wist u dat in Volendam de getrouwde vrouwen

hun rokken met linten vaststrikken?’ Dat wist zij niet. ‘De ongetrouwde vrouwen

hebben de rokken niet vastgestrikt en hangen de linten los.’ Zij slaat een hand voor

de mond ‘Rokken los? Mag niet, is niet goed.’

Probeer haar uit te leggen dat de ongetrouwde vrouwen hiermee willen laten zien

dat zij nog een man zoeken. De Iraanse moet erg lachen en zegt: ‘Ik kijken niet

man en ikke niet zoeken!’

Het is een dag om gelukkig te zijn, niet dat ik bagatelliseer en romantiseer maar

alles om mij heen is mooi en vrolijk.

De vitrage van het grote raam in mijn kamer heb ik dicht gedaan. Het zonlicht is te

fel en doet pijn aan de ogen. Heerlijk ontspannen en lig op bed te sluimeren.

Als ik mijn ogen open sla, is het genieten van zonlicht door de glasvitrage.

Het is een schitterend schouwspel.

De lunch is perfect.

Ren haar aanwezigheid maakt weer gelukkig en is altijd een feest. Wat ik dan voel

en denk kan ik met geen pen beschrijven. Ga nu naar het Stiltecentrum om alleen

met De Heer te zijn, te bidden en te danken.

47

De huur TV op mijn kamer is te rood van beeld. Zo rood als een kreeft. Kijk je er

te lang naar, word je kleurenblind. De TVdame heeft ‘m opnieuw ingesteld en het

beeld is nog slechter geworden. Misschien is zij wel kleurenblind? Wat weet een

kip nou van een strooienhoed en een fietsenmaker van een onderzeeër? Krijg een

nieuw apparaat als er weer eentje beschikbaar is.

Inmiddels is er een soort keuzepakket van dokter Groen: operatie of medicijnen?

Het medicijn is natuurlijk de moeite waard om uit te proberen. Parlodel kan de

tumor verschrompelen. Het is mij nog steeds niet duidelijk. Wel of geen operatie.

Ren gebeld, en maken de keus voor het medicijn. Rustig afwachten en zullen ons

eerst laten informeren.

Faya van SCOOR heb ik ook gebeld. Zij kan op bezoek komen.

Ren heeft blanco kaarten, enveloppen, waterverf en penselen meegenomen. Ga

maar iets schilderen en doe dit in de vorm van bedankkaarten voor mijn fans en

aan hen die ons niet vergeten zijn. Het is lang geleden dat ik een penceel heb

vastgehouden en een streek op papier is gezet. Ik was niet meer in staat iets te

creëren. Tranen zijn weer niet van de lucht en biggelen van emotie. Het zal wel

weer lukken met hulp en kracht. Moet mijn leven -leven. Daarvoor leven wij.

Het leven moet geleefd worden. Wat komen moet, moet komen!

Woensdag 19 april 1995

De bedankkaartjes, aan collegae familie en bekenden, zijn beneden bij het

postkantoor afgeleverd. Op die manier heeft men ook een beetje het idee dat het

allemaal goed gaat. Door mij een hele ochtend doorgebracht in de rooksalon.

Menig film of toneelstuk kan hier niet aan tippen. Vreselijk gelachen om Alida’s

humor, grappen en grollen. Joost is er nu ook bij en lacht hartelijk met ons mee.

Hij heeft een aantal Epileptische aanvallen gehad toen hij in de auto zat.

Afwisselend is hij chauffeur en bijrijder van zijn vak. Nu is gebleken dat hij een

kwaadaardig gezwel heeft in de hersenen. Joost is zevenentwintig jaar, heeft een

vriendin en woont met haar samen in Oegstgeest. De geplande reis naar de

Dominicaanse Republiek moeten zij annuleren. Na observatie in het AZKH gaat

hij naar Leiden voor verdere onderzoeken. Probeer hem op te beuren d.m.v.

wandelingen door het kolossale ziekenhuis en ons verblijf in het stiltecentrum.

Nu gaan wij met z’n drietjes naar het Drinkplein, Alida in de rolstoel, Joost met

de benenwagen. Voor de gein probeer ik met Alida de Tango en Cha Cha te

rolstoeldansen. Alida vindt het allemaal te gek, maar wil eerst iets roken en dan pas

drinken en daarna weer effies roken. Wij vinden een nieuw soort dans uit -The

Smoke and Rolldrink Dance.-

Voor wij weer naar de 5e etage gaan, nog een keertje rollenbollen met de rolstoel.

De draai gaat nu lekker en sneller dan ooit, de rolstoel met Alida kieppert bijna.

Stoppen maar en zitten blijven. ‘Misschien kan je altijd nog iets zingen’. Alida

lacht: ‘Bei weis van spreeku Koos Albus’ ‘of de Zangeres zonder naam en

48

misschien wel Doris Day met lang donker sluik haar en roze diadeem’ zeg ik

serieus!. Ons gieren echoot luid over het Drinkplein: ‘Que Sera, Seraaaaahaaaa’

Na de lunch samen met Ren, een oogmeting en gesprek met Groen die beslist:

‘Na het 2e gezichtsveld onderzoek zullen wij starten met PARLODEL.

Een hormoon preparaat, dat ook de moedermelk aanvoer stopt bij zojuist bevallen

vrouwen en bij mannen overmatige produktie van de stof prolactine doet

verminderen. Eventueel...kunnen tumoren verschrompelen en verdwijnen. Kans, 1

op 20, is 5 %.

Vandaag krijg ik een kamergenoot naast mij en ben zeer nieuwsgierig. Frans de

Groot. Een gezellige 80 jarige oude man: jong van geest. Mag Frans tegen hem

zeggen ondanks het groot leeftijdsverschil. Zijn dochter is nu op bezoek en neemt

afscheid van haar vader. Natuurlijk weet ik nog niet waarom Frans hier is. ‘Zorgt u

goed voor mijn vader?’ vraagt de dochter. ‘Zal hem verzorgen, of het mijn eigen

vader is’. Zij kijkt mij aan met een blik van: ‘Meent u dat nou?’

Ben blij met Frans, omdat ik gehoord heb dat hij predikant is aan de Nederlands

Hervormde Kerk. Voel direct een band en geniet van zijn plezierige interpretaties

en van alles dat mijn interesse heeft. Voor ons beiden -denk ik- is dit een

Godsgeschenk, een gegeven ontmoeting. Heb mijn TV vanavond aan hem

beschikbaar gesteld voor de wedstrijd: AJAX - BAYERN MÜNCHEN - Stand 5-2

‘Tjonge, jonge.’

Voor het slapen gaan nog extra dekens verzorgd en Frans ingestopt. Kon mij

niet bedwingen om te vragen: ‘Zullen wij samen bidden?’ Denk dat Frans het

niet verwacht had en antwoordde onmiddellijk: ‘Dan wil ik dat jij het gebed doet.’

Doe het en voelde mij gelukkig en blij. ‘Boven verwachting’ zei Frans.

20 april 1995

Vandaag staat mij een tweede gezichtsveldonderzoek te wachten. Het is een heel

vermoeiend onderzoek dat ongeveer 2 x 20 minuten duurt. Het is nodig als basis

vóór de aanvang met het medicijn PARLODEL.

Het medicijn zal enige tijd geslikt moeten worden om eventueel de druk van het

gezwel tegen de oogzenuwen te doen afnemen. Men kan aan een volgend

gezichtsveldonderzoek zien of er vooruitgang is geboekt. Ook kan men na enkele

dagen merken of het lichaam het medicijn wel of niet afstoot. Het gezwel kan zelfs

extra gaan groeien. Wij wachten af en gaan rustig door met ademhalen.

Faya komt rond 12:00 uur op bezoek. Het wordt nu wel eens tijd om even bij te

praten en stel haar bezoek op prijs. Zij heeft vanaf het eerste moment gevoeld dat

er met mij iets ging gebeuren. Vanaf onze eerste kennismaking heeft zij toch een

zekere plaats weten te veroveren. Haar eenvoud en ‘eerlijkheid’, bezorgdheid en

vooral verantwoordelijkheid is daarvan de oorzaak. Op haar eerste werkdag bij

SCOOR hield ik haar gezelschap tussen de koffie en slagroomsoezen van één of

49

andere verjaardag. De kaarten die naar mij zijn gestuurd heeft zij met zorg

uitgezocht en spreken direct aan. Zij geven duidelijk blijk van inzicht en gevoel.

Wij hadden een prettig gesprek. Leen is weg! Natuurlijk blijven er bij mij toch

wel vragen; so what!

Peet komt op bezoek en gaat helemaal uit haar dak. Met de hele clan van haar werk

naar Polen; op naar Warschau. Een collega van de vestiging aldaar gaat trouwen en

iedereen is uitgenodigd. Leuk voor die meid. Zij werkt er hard voor en gaat op dit

moment erg goed. Er was eens een feest op haar werk en wij werden er ook voor

uitgenodigd. Zag tevens dat ze een goede gastvrouw is en gaf iedereen aandacht.

Haar gezondheid laat gelukkig, op dit moment, niets te wensen over.

De beslissing voor PARLODEL gebruik is er door. Vanavond om 22:00 uur

een ½ tabletje en dan wordt het opgevoerd naar drie hele tabletjes per dag.

De sliktijd van het tabletje is erg ongunstig en gesteld op 08:00 uur, 16:00 uur

en 22:00 uur. Altijd moet een voorafje worden ingenomen in de vorm van een

koek, vla of andere snack. Nu is spontaan snoepen wel lekker, maar als je verplicht

moet snoeien kan dat lastig zijn. Niet klagen en blij zijn met deze voorlopige

beslissing. Vandaag was het een opwindende en vermoeiende dag.

Vrijdag 21 april 1995

Vannacht straalmisselijk wakker geworden en denk dat het door Parlodel komt.

Mensen, wat ben ik beroerd van zo’n half tabletje. Ik voel mij net een wentelteef

en draai mij om en om maar het helpt allemaal niet en alles staat bijna op kotsen.

Dan maar even de verpleging gebeld met de zogenaamde noodbel. Ru Pito Tono -

De bewuste man, waarvan werd gedacht dat hij wel eens in deze kamer sliep als ‘ie

niet bezet was? Ru is een klein vriendelijke Indonesisch mannetje en komt

met een spuugbakje aansnellen en is zeer bezorgd. ‘Nu gaat het allemaal beginnen’

dacht ik. Het ontbijt kon ik wel het raam uitknallen en de lunch idem-dito. Zie

mijzelf echt als een dooie liggen. Als Ren en Den smiddags komen ben ik een

beetje opgeknapt. Mijn alter ego zegt: ‘Lautje Windig, niet zeiken a.u.b’. Astrid

zei: ‘Ut sal wel allumaal tussu ju ooru sittu.’ Daar houden wij het maar op.

Het diner gaat er als gewoonlijk weer in en niet eruit! ‘Goetso ventju.’

Als ik tegen de avond even in een pocketboek lees met erotisch korte verhalen

-Hete bliksems- komt Astrid langs en leest de cover. Haar ogen schitteren en

zie dat zij mij met andere ogen aankijkt. Blij dat ze de kamer weer af gaat.

Bij de deur draait zij zich om: ‘pas ju op vonovud, welturustu?’

Frans gaat weer naar huis tenminste dat denkt hij. Als je ziet wat die man op zijn

leeftijd allemaal naar binnen werkt sta je versteldt. Hij eet niet maar vreet als een

varken. Frans is ervan overtuigd dat hij naar huis kan. Zijn bed afgehaald, dekens

en lakens opgevouwen en onder het sprei gelegd. Hou mijn hart vast als The Docs

50

komen en misschien zeggen dat hij nog blijven moet. Frans, met zijn pretoogjes,

lag op bed te wachten op de mededeling. Maar de supervisors zijn niet zo snel,

lopen van her naar der en laten hem lang wachten. Zijn vrouw moet nog komen en

weet niet dat Frans eventueel weer met haar mee kan naar huis. Bij de lunch is het

anders gesteld met Frans. De door mij bestelde zoute haring kan ik er niet in

krijgen. Voor hem is het geen enkel probleem en na mijn vraag, of er interesse is

voor het geurende zeebanket, lijkt het Frans een uitstekend idee om het op te eisen.

Frans is toch nog maar onder een dekentje gedoken en inmiddels glijden de

haringen zijn keel in. De vislucht doet mijn maag ronddraaien. Gelukkig komt

zijn arts de goedkeuring geven en Frans mag naar huis. Zijn vrouw is verbaasd en

wij nemen afscheid. Zal hem best wel missen want we hebben in korte tijd goede

gesprekken gehad. Zou hem verzorgen als mijn eigen vader. Wij hebben samen

gebeden en gedankt.

Op TV ‘Vrouwenvleugel’ gekeken. Het is vreemd dat zo’n serie kan boeien. Velen

vinden het een overdreven en niet een realistisch stuk. Alleen het acteertalent en de

typetjes zijn voor mij interessant om naar te kijken. Als men zelf heeft geregisseerd

let je meestal alleen op het acteren en minder op de inhoud van het stuk. Dat is wel

eens jammer, zo geniet je natuurlijk niet.

Zaterdag 22 april 1995

Verder geen speciale bijwerking meer gehad. Dat wil zeggen dat het medicijn

verdragen kan worden. Het weekend weer naar huis. We zijn in de middag naar

een winkelcentrum geweest en kwamen bij de Hema mijn zusje en zwager tegen.

Het was leuk en hebben daar nog iets gedronken. Mijn zus stond te wachten bij de

toiletten en was bijna aan de beurt. Mijn zwager riep haar en wees in onze richting.

Zij was het toilet even vergeten en kwam de lange rij uit met de mededeling:

‘Plassen kan altijd nog’ en kuste ons. De contacten met mijn familie zijn zo goed

als niets meer omdat Ren en ik onze verjaardagen niet meer vieren. Als verplichtte

figuren wegvallen blijft er niet veel over. De band is kort geworden en merk ik nu

helemaal. Had gewoon geen zin meer in verjaardagen en komt waarschijnlijk ook

door mijn wispelturige instelling. Mijn oudste zus, is toch wel de enige van mijn

broer en zusters die echt belangstelling heeft.

Vaak was het eenrichtingsverkeer en dat is toch waardeloos. Men moet ook eens

anderen een tegenbezoek kunnen brengen en luisteren!

Zondag 23 april 1995

Een ontbijtje voor Ren gemaakt en om 09:15 uur liepen wij al over de dijk. Wij

wonen alweer 22 jaar in ons dorp en aan de dijk. Het is een echt dorp. Net een dorp

aan een dijk in Drenthe. De mensen letten goed op elkaar. Voor de sociale controle

is het perfect en soms ook niet.. Wij genieten van deze dag. In de namiddag hebben

wij Petra ‘ingehaald’ van Schiphol. Dennis stond haar op te wachten met een rode

51

roos in de hand. Het ziet er aandoenlijk uit zo hij daar staat. Peet zag er Pools

uitgeweest uit. Logisch toch? Genieten!

Maandag 24 april 1995

Vandaag niets speciaals gebeurt. De Paradelli wordt goed verdragen. Heb de naam

omgedoopt. Gewoon even afwachten tot de beslissing is genomen zodat ik

supersnel naar huis kan.

Dinsdag 25 april 1995

De voorgeschreven tabletjes zijn geslikt. The Docs komen langs met aan het hoofd

der neuroloog dokter Chang, de Chinese supervisor, gevolgd door dokter Groen de

zaalarts en zijn opvolger dokter de Prins. Prins gaat de dienst van Groen

overnemen. Laatst genoemde gaat eerst de nachtdienst in en daarna met vakantie.

Chang komt met de mededeling dat ik woensdag 26 april a.s. naar huis kan gaan.

‘Dat is nu jammer’ zei ik. ‘Wij hebben de vakantie moeten annuleren en nu kan ik

toch naar huis.’ Dr. Chang trekt zijn schouders op: ‘ Wat mij betleft kunt u lustig

op vakantie gaan als u alles nog kunt telugdlaaien. U bent in een plima conditie,

dus daal zal het niet aan liggen.’ Chang lacht: zijn ogen, die toch al moeilijk

zichtbaar zijn, zie ik nu helemaal niet meer. Of lacht Chang juist niet en kijkt hij

altijd zo?

Direct heb ik het reisbureau gebeld of de reis nog door kon gaan. De dame wilde

alles direct weer in orde maken. Vertelde haar dat er nog een aantal zaken met mijn

vrouw besproken moest worden voordat wij weer kunnen boeken.

Voel me nog steeds goed en gaan verder met een vreemder geluksgevoel dan ooit

tevoren.

Ren komt gezellig binnen en val direct met de deur in huis. Zij heeft de reis naar

Malta direct al uit het hoofd gezet. Natuurlijk begrijp ik dat maar merk dat zij

angstig is. ‘Jij kunt zelf beslissen of je wilt gaan want er is niets aan de hand. Thuis

blijven kan ook. Maar... denk er goed over na, het is best wel lekker’

Ren wilde wel naar de Ardennen of een nieuw zonnescherm in de tuin want dat is

beter voor je hoofd..

Dan komt onze huisarts binnen. ‘Als geroepen’ zeg ik. Dokter Jongegeest lacht en

vraagt waarvoor. Vertelde hem dat wij in dilemma staan wat betreft onze vakantie

naar MALTA.

Jongegeest geeft de voorkeur aan een vakantie. ‘Jullie hebben zoveel spanningen

achter de rug dus geniet ervan en pluk de dag. Je weet niet wat de toekomst

brengt.’ Ook dit antwoord is voor mij een hard gelag. Men weet nooit wat de

toekomst brengt? Niemand weet wat de toekomst brengt! De harde duidelijke taal

van Jongegeest geeft bij Ren de doorslag. Gebeld en de reis kan doorgaan.

Na opnieuw geboekt te hebben kwam toch twijfel de kop op steken.

52

Geen geleuter meer en doorzetten. Vergeet niet dat het allemaal zo maar in je

schoot geworpen wordt. Het komt er zomaar tussendoor geschoven.

Weer die flash-back na alle ellende van wat is geweest. Er zou iets

ondefinieerbaars worden tussengeschoven werd nu duidelijk! -enigszins

vooruitzien- kan bijzonder interessant zijn. Vooral als er bevestiging is. Zelf had ik

het onzekere gevoel dat vader zou overlijden. Tot ons Malta overvalt.

Rinske is nu toch wel blij en tevreden. Heb haar in alle rust naar de uitgang

gebracht en op ons afscheidplekkie gestaan. Morgen zie ik haar weer en komt zij

me ophalen.

Daarna ben ik nog even het stiltecentrum ingedoken en daar zit Joost aan de tafel

in het gastenboek te lezen. Probeerde over te halen samen met mij in gebed te

gaan. Toen hij net twee dagen binnen was, een gebed voor hem in het boek

geschreven. Dat hij het juist nu moet lezen, nu ik er bij ben. Een gebed bij de naam

genoemd. Blij was ik. Joost sloeg de handen voor zijn gezicht en huilde. ‘Wil je

nog bidden?’ vroeg ik.

‘Dit gesprek is voldoende’ zei Joost . Ik stond op: ‘Dan laat ik je nu even alleen.’

Ben naar boven gegaan, naar mijn kamer: ‘Vader in de hemel, help Joost.’

Denk dat het dat het mijn avond is. Onze avond. Onze vooravond van een nieuwe

ontmoeting met de dagelijkse gang van opnieuw willen leven. Verlang thuis naar

rust en stilte. Verlang naar mijn tuin. Verlang naar mooie zonnige dagen. Verlang

naar MALTA. Verlang om bij Ren en de kinderen te zijn. Verlang naar mijn werk.

Ren is nog een paar dagen vrij van het werk. Ga vroeg naar bed en denk aan

vroeger, toen ik nog...

Flashback: het dunne linkerbeen is gespalkt en doet pijn. Om mijn enkel is een

brede leren band bevestigd: -aanelkaargeregen met een dikke bruine veter. De niet

goed volgroeide voorvoet met onbeweeglijke tenen en de kuit als een afgevreten

skelet met kanvasbanden aan de spalk vastgezet. Voel mij in een val gevangen en

kan het been niet meer bewegen. Vader tilt mij op. ‘Kom maar jochie. Kom maar

op mijn rug: hier komt de spalkenkoning Tjarrebikatjaaaa’-een uitdrukking die

hijzelf had verzonnen- Het gespalkt been hangt zwaar onder mij te zwengelen,

doelloos heen en weer. In draf als een ruiter te paard gaan wij in de richting van het

zijkamertje naar mijn ledikantje. Een donker houten ledikantje waar ik lang in

gelegen heb, gedroomd en geschreeuwd heb. ‘Doe hem nou niet af vannacht hé!

Anders wordt het nooit beter Lauwekie. Trustu jochie’ Zodra het licht uit is, begint

het rossen aan de riemen en worstel met alle kracht de spalk weer los. Hij hoort

niet bij mij en weg ermee: als alles maar los is en ik vrij ben.

De spalk mag dan nog wel aan het been slingeren, maar niet vastgebonden!

Rusteloos en in tranen val ik in slaap. Als angstige dromen van ontelbare voorbij

waaiende zandkorrels die ik niet tellen kan maar wel -tellen moet, wordt ik gillend

53

wakker. Dan tilt Mama mij uit het ledikantje. ‘Kom maar jongen, kom maar bij

Mama. M’n jongen toch. Huil maar niet. Het komt wel goed.’

Heb ik weleens gedacht dat die ontelbare zandkorrels de joden waren die in de

tweede wereldoorlog zijn weggevoerd. Zocht naar een reden waarom ik dit vaak

droomde: mijn geboortejaar 1943 liet vragen na.

Woensdag 26 april 1995

Vandaag is de grote dag! Terug naar Ren en de kids. Terug naar ons huis. Terug

naar het alledaagse leven. Terug naar mijn vertrouwde omgeving. Terug naar mijn

werk!

Nu zal ik mij geestelijk moeten voorbereiden. MALTA en de ontmoetingen bij

SCOOR. Vragen moeten beantwoorden. Men heeft recht om vragen te stellen.

De positieve energie en kracht via kaarten zullen beantwoord moeten worden met

gelijke munt. Er is zoveel belangstelling, steun en kracht geweest van iedereen.

Stel, dat die kracht er niet geweest zou zijn?

Daar staat zij dan en wacht op mij. Wat is er door haar heen gegaan? Wat heeft zij

moeten doorstaan? Herken haar uit duizenden met haar kastanje bruine haarglans.

Zij is in het wit gekleed en in een vreemd licht gehuld. Zij glimlacht en steekt haar

hand naar mij uit: ‘Ga je mee?’ Onwezenlijk is het gevoel om weer samen naar

huis te kunnen gaan. Het is een tweeslachtig gevoel, van niet kunnen beslissen.

Ik kan het niet meer loslaten. Zal het AZKH gaan missen. Het was een hemel waar

ik weer uit moest gaan. Een hemel waar iedereen gelijk is. Waar niemand in stand

leeft. Waar geen voorkeur is. Waar genegenheid heerst en totaal gezamenlijke

zorg, liefde, vreugde, verdriet, maar niet zonder de dood. Waar men met elkaar

lacht en met elkaar huilt. Waar geleden en gelachen wordt. Zonder enige willekeur.

Ze glimlacht kijkt mij aan en zegt: ‘kom, wij gaan weer naar ons huis!’

Lang wachten wij tot Parlodelli wordt meegegeven. Wat is lang? Men was het

vergeten. Stel dat ik het vergeten zou. Vergeten was. Vergeten ben. Je bent niet

goed bij je hoofd Windig!

Neem afscheid in het stilte centrum. Mijn ogen dwalen nog even over de Bijbel en

het gebedenboek. Blader er snel doorheen en zie ons gebed met Rouka en Joost.

Nog even steek ik een kaars aan en dank GOD.

Waak Heer, over Ren en de kinderen. Zij hebben het veel zwaarder dan ik. En al de

anderen die hier liggen die het nog zwaarder hebben. Gebeden in het Gastenboek

liegen er niet om.

Even wil ik naar SCOOR. Even wil ik mijn collegae zien die mij gesteund hebben

met hun vele kaarten en hartverwarmende woorden. Zal ik wel, zal ik niet.

Doe maar en twijfel in wispelturigheid. Vraag mij af of ik de personificatie van

‘twijfel’ ben. Moet er wel om lachen.

54

Zit naast Ren in de auto en voel mij happy. Thuis staat een mand op tafel met

prachtig gele en donkerrode bloemen. De kleurencombinatie die mij aanspreekt.

Er hangt een kaartje aan met goud opdruk: WELKOM THUIS!

In het opgevouwen kaartje staat geschreven: Voor altijd, ik hou van je!

Lieve Ren, Hartelijk dank voor je goede zorg en liefde. Wij gaan er weer flink

tegenaan. Jij en ik. Nog even en wij zitten toch op Malta. Natuurlijk heb ik ook niet

kunnen dromen dat wij er nog naar toe zouden gaan. Je ziet maar, de wonderen zijn

de wereld nog niet uit. Ik hou van je!

Hieronder staan alle wensen die wij/ik ontvingen via brieven/ansicht -kaarten van

familie, vrienden en bekenden w.o. veel van SCOORmagazine collegae, platenbazen

en reclamebureaus vanaf het begin totaan mijn ontslag -na de eerste opname- uit

het AZKH, en terugkomst van onze Malta vakantie, welke enorm hebben

bijgedragen in het positief denken!

Lau, Renny, Nico, Anita, Petra en Dennis,

Wij willen jullie veel sterkte wensen en in

gedachten zijn wij steeds bij jullie. Henk, Evelyn en de kinderen.

Lieve Ren, Wat een naar bericht van Lau.

We wensen je heel veel sterkte toe in deze

onzekere tijd voor jullie. Uiteraard respecteren

we dat Lau geen bezoek wil. Mocht dit

veranderen horen wij het wel. Francoise, Dick, + kids

Lieve Laurens, Ik schrok mij wild toen ik het

hoorde van de week. Ik heb net begrepen dat

het vrijwel zeker goedaardig is en daarom ben

ik heel blij. Ik wens je veel sterkte en snelle

beterschap: zodat je spoedig in je tuin een beetje

van de lente kunt genieten. Mijn ouders wensen

jou, en Rennie en de kinderen, ook veel sterkte.

Nog hartelijk bedankt voor de schriftelijke en

telefonische steun van de laatste maanden. Ik wil

je graag binnenkort eens opzoeken maar dat

moet/mag jij aangeven. Ik neem wel contact met

Rennie op. groeten, Marianne + Cor + Wil.

Hoi, Lau, Gisteren heeft Rinske gebeld.

We zijn erg geschrokken dat jij in het ziekenhuis

ligt. Uiteraard respecteren we dat je liever geen

bezoek ontvangt, maar we willen je toch even

laten weten dat we met jullie meeleven. We

wensen je heel veel sterkte in deze tijd van

55

onzekerheid, met al die onderzoeken. Heel veel liefs,

Dick, Jurrien, Nanda en Francoise.

Hai Ren, Ik heb het slechte nieuws van Lau

Gehoord en van Sas. Ik wens je heel veel sterkte -en Nico-

Ik denk aan jullie. Veel liefs, Renate

Hallo Ren, Ook voor jou is het een moeilijke tijd.

Met je ouders en Lau. Valt niet mee Ren. Maar

blijf toch maar rustig anders loopt het met jou

niet goed af. En jij dus ook heel veel sterkte

met alles. Ook je kinderen. Want die horen er

ook bij. En we horen wel weer hoe het gaat hé?

Groetjes Marja

Hallo Lau, Dat was dinsdagavond even schrikken,

want dat verwacht je allemaal niet zo’n telefoontje van

Rinske. Maar gelukkig valt het allemaal erg mee niet

kwaadaardig. Lau ziek lekker uit en binnen de kortste

keren sta je weer buiten en ben je weer bij je gezin.

En veel sterkte jongen, ook Rinske, Petra en Nico.

Liefs van je zus. Jenny

Get well soon! Hey Laurens, We volgen jouw

ontwikkelingen en wachten in spanning af.

Beterschap en tot gauw. Floris

Hoi Lau, Ik heb dit slechte nieuws gehoord.

Ik wens je alle sterkte. En maak daar niet iedereen

gek met je gepraat. Veel liefs Renate

Hallo Laurens, Ondanks dat we nog niet zoveel zaken

samen hebben gedaan, wilde ik je toch dit kaartje

sturen en je van harte beterschap wensen.

Hoop je snel weer te spreken. Vriendelijke groet,

Jacqueline van Rough Trade

Without you I feel so blue, Jacqueline

Veel sterkte en een spoedig herstel gewenst, Jan, Matthijs

en Evert, Cor

Hartelijke groeten en vooral BETERSCHAP, A3 en Rob

Van Harte Beterschap, Alex en Linda

56

Van harte beterschap en spoedig tot ziens in

‘t SCOOR water! Even een kaart onder jouw riem, Herman

Lentedicht

Uit volle borst wil ik nu zingen

Over lente vogelen

en andere nutteloze dingen

maar het klokje van gehoorzaamheid tikt

en de spiedende blik van de chef verstikt

elke lofzang in onze kelen

paarlen van gezang branden op mijn lippen,

maar de besnorde IJspegel doet ze ras

ontglippen aan de greep

Ik zwijg stil, zoals het een l-pe werknemer betaamt.

Uw vriend. Paul

Heb je al de tango gedanst met een van de zusters?

Dikke zoen. Viola

Gezellig zo’n onverwacht telefoontje. Monica

Het begint al een beetje te wennen met zulke collegae, Els

Niet te veel het beest uithangen daar! Philip.

Hoi Laurens, Van Harte beterschap. Redactie FEM,

Keiser, Willy, Tino, Sander, Paul

Gert Jan, Hans, Kamerbeek, Bert, Ron, Quinty

Jan Paul, Annemieke

We hoorden via Ma van uw ziekenhuisopname.

Sterkte met de onderzoeken en het ziekenhuis

bed! Groetjes en we horen wel via Ma hoe het

verder gaat. Raymond, Petra & Thomas

Welgemeende wens of een boeket al is het nog zo

klein is beter dan het beste medicijn. Henk en Annie

Bloemen en een lief kaartje van Nico en Anita

Hallo Laurens, We missen je en hopen dat je spoedig

hersteld bent. We denken aan je en leven met je mee!

Tot ziens en de hartelijke groeten van Alie en Greet

57

We hopen dat je snel weer bent opgeknapt! Sterkte

van Manon en Barry

Bloemen van SCOOR, Veel sterkte Directie

Misschien niet zo lang meer. Hoop dat je gauw

weer thuis bent, Hans, Joke,Peter

Wij hopen dat je vlug eens belt, A3 en Rob

Een reuzenkaart van Ed Finders, Gamil, Jimmy

, Hallo Laurens, Zoals je ziet ben ik weleens in en

Jimmy

Portugal geweest vol goede bedoelingen om de

halve wereld vandaar een kaart te sturen. Niet dus.

Van Viola hoorde ik van jouw opname gisteren.

Sterkte met alle onderzoeken en tot de volgende

Portugese Kaart. Hartelijke groeten. Liesbeth

Heel veel sterkte en ik hoop dat de verpleegsters

een beetje lief zijn. Saskia

-Wit kaartje met potlood geschreven muizenkopje, niet

te zien zo klein- Zoals je ziet, heb ik echt teken-talent!

Hartelijke groeten en vooral beterschap! A3 en Rob

Beste Lau, We hopen dat het allemaal meevalt en

hopen je gauw weer in tuintje en het buurtje terug

te zien. Rins en Yvonne

Beste Laurens, Allereerst zal ik even vertellen wie ik

ben, want we hebben elkaar maar 1 keer gezien,

geloof ik. Ik ben Kees Posthuma en je had me

toentertijd gebeld om evt. de muziek bij je SCOOR al

te maken. Ik had al begrepen dat die niet door ging.

Jammer, want ik was best wel enthousiast!

Na een avondje brainstormen, video’s kijken en

concepten bekijken. Dus als je nog eens iets op touw

wilt zetten in die richting hou ik mij aanbevolen!

Maar ik wens je allereerst van harte beterschap en

wie weet, tot ziens! VHB Cees

58

Levend schilderij, ook dit is kunst. A3 en Rob

Gezellig hé al die post van die medelevende mensen en

dan ook nog een kaart van deze twee. Zo, die kaart is

ook weer vol. Tot volgende week. Dag pappie.

Dikke Zoen van Anita en Nico

Beste Laurens

Wil je me zien of spreken, bel me even

Zeer veel sterkte en gauw tot ziens, Nico en Plausch

Veel sterkte, Henk, Evelyn, Barry, Manon, Saskia en

Marieke

Niks aan zonder jou. Dag Lieve Laurens

Gelukkig kunnen wij optimistisch zijn over jouw

gezondheid, heb ik gehoord, maar evengoed

vind ik het hartstikke erg voor je, dat dit je is

overkomen. Ik hoop dat alles weer snel verholpen is

en dat je dan van alle klachten af bent. Lieve Lau,

ik mis je nu al. Ook al hoop ik dat we je snel weer

zullen zien, Neem de tijd die je er voor nodig hebt.

Veel liefs en dikke zoen! Corinne

Lieve Laurens, Eindelijk mag ik dan eens met je

samenwerken op een en aan SCOOR. Komt er weer iets tussen.

Hoe is het met je lieve schat? Ik hoop dat ze je goed

verzorgen en dat je je nu wat meer kunt ontspannen.

We denken allemaal veel aan je!

Wat dat samenwerken betreft wacht ik wel even oké

More than I can say, Els!

KIDKRANT Redaktie-Veel Sterkte Edwin

Voortaan drink ik op jouw gezondheid Wouter

Veel Sterkte! Kusjes Heleen

Beterschap! Marcel

Ik hoop dat je snel beter voelt, Rebecca x

Heel veel sterkte en beterschap, Kusjes Anja

En heel veel sterkte Wim, Ans, Dennis

Dikke zoen van Nico en Anita

59

Hallo Laurens, Residence 4 zit dicht, dus tijd om

jou een kaartje te sturen. Hoop dat alles

redelijk goed gaat. Bij SCOOR is het crisis, de

waterleiding is gesprongen, toiletbezoek verboden

en koffie en thee niet voorradig. Maar er zijn

ergere dingen in het leven Hartelijke groeten.

Liesbeth, Martine, Jos, Hans

Dag broertje, Wat ben ik geschrokken. Ik leef

echt met je mee en kan alleen maar zeggen

houd de moed erin. Veel sterkte in deze moeilijke tijd.

Maar vergeet niet dat het allemaal wel weer goed

komt en hopelijk met medicijnen. Kop op Lau.

Laat de moed niet zakken. Groetjes Marja, Wim,

Sandra, Gregory, Mark en Peter

Dag Pap, Omdat ik vandaag niet kom, een kaartje.

Waar de cartoon op slaat? Geen idee maar hij is wel geinig.

Morgen kom ik weer -Gezellig?- langs, hoor!

Heel veel liefs van je dochie XXX P

Lieve broer, Deze kaart sprak voor zich.

We hopen gouw iets van je te horen,wanneer je aan bezoek

toe bent, ben ik er. Veel liefs ook voor je gezinnetje.

Je zus ook groetjes van Wim

Ik hoop gauw een keer langs te komen. Wensen

Vader en Ik je veel sterkte en Van Harte Beterschap

Moeder Heel veel sterkte voor jou en je vrouw en kinderen.

Ik zal aan je denken. Misschien helpt het. Dikke zoen Viola

Beste Laurens, Het nieuws over je ziekenhuis

verblijf heeft mij onaangenaam verrast, hopelijk heb

je inmiddels de noodzakelijke behandeling achter de

rug en begin je aan spoedig herstel. Heel veel sterkte

en hopelijk tot spoedig ziens. Directie Hans

Hallo Laurens

Was dat even schrikken. Jij ineens in het ziekenhuis.

Jongen, we leven met je mee en wensen je van harte

beterschap. Tot gauw! Warner Music Rob, Linda, Masja

60

Laurens, Wat moet ik nu weer allemaal vernemen? Paul

heeft het me uitgebreid verteld gisteren. Rot voor je,

ik leef mee. Gelukkig is er met medicijnen iets aan te doen.

Ik hoop dat je er weer gauw bovenop bent.

Sterkte en hou je taai. Groetjes Publicis Prad.

Hoi Laurens, Veel sterkte en gauw weer gezond worden

Universal Media Arnhem, Dorrine, Beterschap, Nicole

Beste Laurens, We hoorden van je collegae dat je in het

ziekenhuis ligt. We hopen dat het snel beter met je gaat en

wensen je heel veel sterkte! Julia, Universal Media, Arnhem

Groetjes, A3, Rob, Sandra, Tom, Anita, Nico

Hallo Laurens, Heel veel sterkte toegewenst in de

komende tijd, ook voor Rennie en de kinderen. Carel Boonen

Marjolijn Barends

Hallo Meneer Windig, Word snel beter en laat de

zusters maar goed voor u zorgen! Groetjes. Tom + Sandra

Ik was op zoek naar een kaart voor jou. Niet zo goed

wetende wat ik nou moest kopen. Totdat ik deze zag

‘de denker’. Want zo sta jij in mijn geheugen gegrifd:

onze laatste paar gesprekken hebben mij een heel andere

Laurens doen leren kennen. Ik bewonder jou en je familie

zeer. Denk goed en veel! En ik hoop nog vaak gedachtes

met je te delen. Ik leer daar enorm van. Je bent met Pasen thuis.

Vandaar dat ik de denker daar naar toe stuur. Zodat ook

mijn paasgroet je tijdig zal bereiken: een fijn Pasen. Ariadne

Beste Broer, Hier een kaartje van je broer Jan.

Ik hoorde dat je in het ziekenhuis lag, dus ik dacht,

laat ik hem maar proberen een riem onder het hart

te laten steken. Dus broer ik wens je van Ganser

Harte Beterschap toe. en hoop, dat je er snel weer

uit bent. J.Windig

Groeten uit Amsterdam. Nico en Anita \\\

61

Beterschap en lichtpuntje voor dag en nacht. Hang

deze kaart boven je bed. Hij zal licht geven als teken

dat ik aan je denk. Dag Laurens! Na de berichten

over je, nu maar snel een kaartje. Dit om je te laten

weten dat we allemaal aan je denken We hopen dat

je snel weer bij ons bent, in goede gezondheid.

p.s. Hoe zeg je ‘Beterschap’ in ‘t Portugees?

Redaktie SCOOR, Paul

Lieve Laurens, Hopelijk slaan de medicijnen snel aan.

Beterschap en alle sterkte die je kunt gebruiken. Zwanet

He Menneke! Zuk schrikken.... allemaal witneusjes

hier toen we ‘t hoorden. Kom er alsjeblieft weer

gauw bovenop.. ‘t is hier maar niks zonder jouw

welluidende ‘presence’! Denk aan je- constant! Cherie

Heel veel beterschap Eric

Ha Laurens, Hopelijk zien we je snel weer hier.

Gezond en wel! Beterschap & Sterkte. Henne

Heel veel groetjes en sterkte A3 en Rob

Get well soon, Dikke zoen van ons. Nico en Anita

Heb je al gehoord van dat vreemde virus

waarvan je vreselijke lachaanvallen kan krijgen? Hans

Beterschap!

Hoorn, De scheepsjongens van de Bontekoe

Deze leuke kaart spreekt voor zichzelf! Groeten

van de Hoornse Drieboom A3 en Rob

Dag Pa, 10 minuten geleden liepen wij nog gearmd

op de Bibilotismars de kerk uit., maar het heeft

niet lang mogen duren, we liggen al in scheiding

Groetjes & kussen Albert + Petra

Duizend maal STERKTE BMG,Wilma, Jeroen,

MCA, Angela

Beterschap en nog eens Beterschap! Kortom van harte

beterschap en heel veel sterkte, Sandra -Vriendin van Anita -

62

Met de hartelijke groeten van A3 en Rob, Sandra en Tom,

Nico en Anita

Hoi Laurens, Wat een enige kaart stuurde jij ons op! Als

reactie deze handgemaakte kaart -Niet door mij- die ik

erg mooi vind. We worden gelukkig door Nico en Nita

op de hoogte gehouden, hoe het gaat. We blijven

meeleven en wensen je aller-allerbeste en hopen dat alles

goed zal blijven gaan. Met veel groeten en liefs.

A3 en Rob en het Grut! Dit moment belde je.op

Heel veel beterschap Hans Abr

Beste Laurens, Hoorde van je collegae dat je was

opgenomen Heel vervelend allemaal. Wens je dan ook

het allerbeste en hoop je weer snel op eigen plaats te

Saatchie en Saatchie Adv. kunnen telefoneren.

Groeten. Henk

Groetjes A3 en Rob!

Van harte Beterschap, Hartelijke Groeten GOG

en gauw tot ziens, Kees ~~ Luuk Grumberg, Mandy XXX,

Dijkzeul, Hans Tram, Hans, Nick, Greet, Alie, Hans,

Cor Nijman, Harry, Kees

Hallo Laurens! Veel sterkte toegewenst, ,

en van harte beterschap. Theo van der Heijden Zadkine Media

In alle ijver om al die deadlines te respecteren, was jouw stem

altijd weer een oase van rust en kalmte. Helaas, zo blijkt nu,

zal die voor een tijdje niet meer te horen zijn. Ik wens je van harte

beterschap toe! Ze missen je daar bij SCOOR!

Play It Again Sam Brussel Paul

Zamek Krolewski, Stratego Miasta Lazienki

Geerlig H Vormgeving;

Hier is ie dan! Zeker 26 graden. Zonnig, grauw,

en grijs en vooral veel Polen, tot gauw en

Warszawa Polska Krolewski Wilanow, Petra, Kusje van Maureen.

Sjaak, Marcus, Veel groeten van Maoerke, Herman, Leen, Joost!!

Ewa, Albert, Geerlig & Ielena Agniswaka

63

Hoi Rinske en Lau, Het schrijven gaat mij niet zo

goed af, maar ondanks dat wil ik jullie toch even

laten weten dat wij met jullie meeleven. Ik vond het

daarom heel fijn dat Rinske ook ons heeft gebeld zodat

we weten hoe het met jullie gaat. Mochten jullie er

even tussen uit willen dan zijn jullie van harte welkom.

Heel veel sterkte bij het wachten op de uitslag. Liefs!

Dick, Francoise, Nanda en Jurrien.

Ja, ja, Daar zijn wij weer! Dikke zoen van ons. Anita en Nico

........En daarom hier nog een kaartje, heel veel sterkte

en een hele fijne koninginnedag -Oranje boven -

Liefs Sandra

Beste Laurens, We missen je wel, hoor! Deruit gaat

failliet -Nog net niet- Word snel beter. Wij denken

positief en muzikaal mee. Namens alle SCOORS

Ellen Verbruggen.

Beste Laurens, Het is natuurlijk gemeen van me,

een kaartje uit Mallorca, maar ik wil je laten weten dat

ik aan je denk. Sterkte, beterschap en snel tot ziens

bij SCOOR! Groet. Lex

Koeiedag,Koeiedag, Hoi Lieve Laurens,

Wat ontzettend lief van je dat leuke lieve kaartje

te sturen. Ik was een weekje thuis dus trof het

deze week aan. Je begrijpt ik had gelijk een

koeiedag! Zo mop, hoe is het? Ik hoor via, via

hoe je zo’n beetje gaat. Geniet van de zon. Begrepen

dat je die elders gaat opzoeken, samen met je vrouw.

Goed zo! Ben je nog een beetje in de tuin aan het

werken? Sinds wij die caravan hebben ben ik helemaal

gek van tuinieren en koop ik mij los. Zoveel geef ik er

aan uit. Steeds maar weer plantjes kopen die nergens

meer bij kunnen. Dikke grote knuffel. Els

Wij hopen dat je weer snel het ziekenhuis gedag

zal zeggen. A3 en Rob

Lieve Laurens. Veel kracht, moed, optimisme,

positiviteit, geloof en alle goeds toegewenst!

Sterkte en liefs van Flora -ANK- G.O.G

Wij wensen je heel veel sterkte A3 en Rob

64

We missen je!!!!! Heeel veel liefs en tot gauw,

lieve Lau!! Mieke

Wordt meer snel weer beter. Via records

De boodschap: beterschap! Claire, Jos, Steef, Han

Een fleurig kaartje met fleurige kleuren om even

lekker op te fleuren. Dikke zoen. Nico en Anita

Beste Laurens, Claar schrijft dit, want eigen schrift

is nog niet veel. Ben benieuwd hoe het inmiddels

met jou gegaan is en of er al beslissingen zijn

gevallen. Hoor graag wat van je Heel veel sterkte.

Wouter en Claar

Bloemen, Voorspoedig herstel en we denken aan je.

Je collegae

Hoe is het met jou? Ik hoop een beetje beter.

En aller beste wensen wij jullie toe. Wim, Ans, Dennis

Van Harte beterschap en heel veel groetjes van A3 en Rob

Lieve Laurens, Telefonisch heb ik me wel op de hoogte

gehouden maar nu ik me zelf weer beter voel, wordt het

hoog tijd voor een krabbel. Ik heb begrepen dat je

medicijnen slikt. Ik hoop dat de kuur aan zal slaan.

Van Faya begreep ik dat je ook al weer aan het

werk bent. Je bent wel een stuk sneller dan ik.

Doe voorzichtig. Denk aan jezelf, en heel veel sterkte.

Groeten Josephine

Beterschap Roy en Esther

Laurens, Steeds sta ik op het punt om je een briefje te

sturen, want we leven erg met je mee, maar dan komt

er weer iets tussen en dan zijn we weer een dag

verder. Ik wilde je namelijk geen Z.G. grappige kaart

sturen, want dat leek me meer iets voor later als je

geholpen bent. Egon vroeg of we samen een kaart

zouden sturen, dus dan nu maar allebei. Door Paul

worden we op de hoogte gehouden en ik hoor dat je

het redelijk goed opneemt. We hopen dat er gauw

meer zekerheid komt, zodat je weet waar je aan toe bent.

Laurens, het beste en we denken aan je. Groeten. Ruud & Birgit

65

Ieder mens kent zijn dieptepunten en wat dat betreft

zal jij dat nu zo voelen. Ik ken je als een doorzetter

een optimist. Hou dat! Ik, wij, iedereen leeft met je mee! Pros

Lau, Ik mis jou. Je liedjes en grapjes. Paul doet erg z’n

best maar haalt nooit het niveau van jouw, Monica

Lau, Ik mis je, je grappen, je moppen en je persiflages.

Monika doet erg haar best, maar haalt jouw niveau nooit. Paul

Heel veel sterkte Hoi! Philip

Sterkte en hou je taai, Louis

Laurens veel sterkte wat moet ik nou met zulke collegae??

Groeten, Els en Viola

Dag Laurens, Hier een kaart van de Melkweg.

Take a good look, want zo zal de Melkweg er over

‘n paar maanden niet meer uitzien. De verbouwing

is nu in volle gang en wij trillen mee. Dat is nog eens

wat anders dan keiharde muziek, hoewel ik het

laatste prefereer. Ik wens je heel veel sterkte en een

voorspoedig herstel, zodat ik weer gauw bij jou kan

adverteren. Jose

From all of us Get Well. Hello dear Brasilleiro.

Ta tariotha tata tariti, enfin ‘The girl from Ipanema’

kom je daar vast niet tegen, dus herinner ik even aan haar.

Lau een heel spoedig herstel en hoop je gauw weer in

ons midden te hebben. Hugsss, Judith

Lieve Laurens, Dank voor je ansicht aus AZKH

Hopen je snel weer in ons midden te hebben.

We leven met je mee! Tot snel, Annelies

Bloemen, Sterkte namens BMG/MCA, Wilma, Jeroen en Angela

Binnenkort ben je weer in TOP-conditie!

Laurens succes gewenst. Van Harte Beterschap, Egon en Ruud

Hoi Laurens,

Ik heb gehoord dat je de paasdagen lekker thuis hebt

doorgebracht. Wat zal zo’n ziekehuis dan weer wennen

zijn. Kom je de dagen een beetje door? Er is in ieder

geval wandelruimte genoeg, wat een groot complex,

66

het AZKH, je kunt er volgens mij best verdwalen.

Ik wens je veel sterkte en geduld tijdens je verblijf in het

ziekenhuis. Groetjes.Wim

Fijne Pasen gehad? Sterkte deze week maar weer.

Deze kaart is belegd met kiezels. Allerlei kleuren en

formaten. Ze staan voor het aantal dagen dat we je

moeten missen. Veel misschien, nog wel meer want

wat ligt eronder. Dat probeer je me ook elke keer weer

voorzichtig te vertellen: Faya, volgens de artsen

gaat dit weken duren. Hoelang is onbekend,

‘maar weken.’ Zolang als nodig hebben wij een

oplossing. Alles in afwachting van je terugkomst.

Want SCOOR is en blijft van jou. Daar komt niemand

aan! Tot horens maar weer. Ariadne

Ha die Laurens, Blij te horen van het ‘Grote nieuws’

dat geeft de burger in deze omstandigheden weer een

heel klein beetje moed? Ik mis je echt nu we de laatste tijd

zo’n gezellig contact hadden! Hou je taai! Hoop dat je

snel weer beter voelt en dat je weer zin hebt in het maken

van jou eeuwig grappige grollen! Dag Lau! Kop op. ‘n

dikke beterschap zoen. Helen

Voor Laurens met veel groetjes A3 en Rob

Hoi Laurens Je mag weer lekker in je eigen

bed slapen. Home sweet Home. En wat heerlijk

dat jullie plekje in Malta nog vrij was. Ik hoop

dat jullie er allebij van kunnen genieten. Ik heb

even geinformeerd;

1- Je kan je plan uitvoeren zoals je had gedacht.

Je beter melden als je met vakantie gaat. Daana

zien we weer.

2- Er komt geen controle. Je hoeft daar niet over

in te zitten. Ga en doe alsjeblieft waar je zin in hebt.

3- De bedrijfsarts zal contact met je opnemen voor

of na je vakantie. Dat weet ik niet, maar dat doet er

ook niet toe. Is ter kennismaking. En voor jou een

vertrouwenspersoon als je ‘n keer wilt praten.

Kom lekker tot rust. En hopelijk tot 22 mei. ‘t zou

een goed teken zijn als je wee een paar uur kan werken.

Dag, Ariadne

67

Lieve Laurens, Thuis gelukkig! Ik hoop dat je af

en toe nog een beetje van het weer kunt genieten

in je tuin en dat je snel beter wordt. Met mijn moeder

gaat het erg slecht, helaas; mijn zussen en ik helpen

mijn vader en haar thuis. Ik ben ook tijdelijk min of

meer bij mijn ouders woonachtig. We wensen je

beterschap. Liefs, Marianne

Hai Laurens, Eindelijk weer thuis. Ik hoorde van Peet

dat jullie wel op vakantie gaan. Ik wens jou en Ren

heel veel plezier en rust op de vakantieplek, Liefs, Renate

Hoi Laurens, Ik hoorde van Monica dat ‘t lekker gaat.

je zit achter de computer alles op te schrijven

met dit mooie weer. Nou ja. en straks Malta. Ik wou langs

deze weg jou en Ren een hele fijne vakantie toewensen.

Dat hebben jullie wel verdiend. Lijkt mij zo. Voor wij er erg

in hebben zien we je weer. Ik hoop dat we in de tussentijd

goed voor SCOOR hebben gezorgd. Dat je een beetje tevreden

bent over de invallers. We horen ‘t wel de 22 ste. Tot dan. Ariadne

Een kleine versnapering, als blijk dat we blij zijn, dat je

weer in ‘t straatje terug bent. En dat wij nog vele jaren

keet kunnen schoppen. Groetjes Sjaan, Nic en Ger

Fijn dat je weer aan het werk bent. Hier bezig

met ‘kindje wiegen’ in een prachtige omgeving.

Schoonzoon heeft een zeilschool in Weymouth bij

Dorchester. Een binnenhaven van 10 vierkante KM

met direct verbinding tussen pieren met zee. Ideaal

om catamaran zeilen te leren. Tegen deze plaats ligt

Portland De grootste oorlogshaven in 44 tijdens de

landing Normandie. Lijkt verder op Beieren. Vermaken

ons uitstekend en zie je bij SCOOR, Hennie en Herman

Hallo laurens, Niet gedacht dat deze kaart ooit zou

aankomen he. Wel verrassing. Hoe staat het met jou

gezondheid en je gezin. Met mij is alles prima, Ik hoef

niet meer naar AZKH voor controles. Ik was je nog

komen opzoeken maar je was al weg. Ook groetjes

van mijn vriend, moeder, zus en Patricia. Veel Liefs

Tanja Shakison -zie bladzijde 26-

Welkom thuis en een ontzettend leuke vakantie op

MALTA. Anita en Nico

68

Dank jullie wel, Lieve mensen.

Jullie hebben mij enorm geholpen.

Rennie

Er vloeit een traan

laat maar komen

laat maar gaan

jij bent mijn liefste

en mijn dromen

laat maar komen

laat maar gaan

er vloeien tranen

van geluk

stuk voor stuk en zie ze

glinsteren in ‘t licht

ik kus ze weg van je gezicht

ik kus je warme

zachte lippen lief

WAAG JE NOOIT AAN VOORSPELLINGEN,

ZEKER NIET WAT DE TOEKOMST BETREFT

Na onze Malta vakantie voel ik mij in topvorm tot de dag van vandaag, 5 maanden

na het indrukwekkende bericht. Wanneer is de volgende stap na 26 april 1995…..

*

31 mei 1995: gezichtsveldonderzoek

Na een derde gezichtsveldonderzoek, kreeg ik direct de uitslag op papier. Uit het

onderzoek was gebleken dat de situatie niet was verbeterd.

Werk voorlopig even niet aan dit manuscript e.e.a. alleen met Ren te verwerken.

Alles staat toch al in mijn dagboek. Ondertussen gaan wij soms wel twee keer per

week naar Scheveningen. Praten veel, wandelen over het strand en drinken iets op

een gezellig terras.

29 juni 1995 uitslag gezichtsveldonderzoek 14:45 uur

Ik Lees de brief als volgt;

69

De uitslag van het gezichtsveldonderzoek is bekend en moest nu nog eens extra

bevestigd worden door Dr. Elsinga de Poli-neuroloog. Er werd door haar destijds,

vind ik, een voorbarig besluit genomen: er zal toch een operatie moeten volgen!

Geachte heer Windig,

Ik stel voor dat er toch eerst een tweede Scan gemaakt zal moeten worden voordat

men echt kan zien of het middel Parlodel is aangeslagen. Het zou best mogelijk

kunnen zijn dat het gezwel in omvang is afgenomen maar de oogzenuwen zijn

beschadigd en niet meer te herstellen is. Die tweede Scan nemen wij dan direct

mee voor de operatie. In het AZKH wordt een dergelijke operaties nog niet

uitgevoerd. Men wacht op het instrumentarium dat ieder moment afgeleverd kan

worden.

Vragen en nog eens vragen!

Zij vertelt mij dat ook weer niet te lang gewacht moet worden. Als alternatief kan

de operatie, als er plaats is, in een ander ziekenhuis plaatsvinden. Zoals

Amsterdam. Het AZL te Leiden of het Radboud ziekenhuis in Nijmegen. Dr.

Elsinga moet overleggen en nog eens overleggen met de neurochirurgie en vraagt

mij: over ongeveer een week even telefoontjes te plegen over de uitslag. -

telefoontjes?- ‘Stel dat ik het *vergeet’ zei ze. Er wordt weer voor drie maanden

Parlodel uitgeschreven. Zij neemt niet aan dat binnen drie maanden de operatie zal

plaatsvinden. -en er kan niet langer gewacht worden?- Onze drie weken geplande

vakantie staat dus weer op losse schroeven.

Reis annuleren; ja of nee? ‘Ik neem toch wel aan dat u een annuleringsverzekering

hebt afgesloten!’ zei Elsinga weer, zoals de allereerste keer.

Zij heeft een gedegen zelfkennis en *vergeet’ mij dus te telefoneren over de uitslag

en zal ik terug moeten bellen Zij deelt mij mee dat: men nog steeds aan het

overleggen is.

Tussendoor slenteren wij de maand juli door~~~~.

2 augustus 1995

Het AZKH laat telefonisch weten: ‘Er staat in het systeem dat u de Scanfoto’s in

uw bezit zijn i.v.m. een bezoek aan het Lucasziekenhuis te Amsterdam? -misschien

ligt er iemand met mijn foto’s op de operatietafel?- Heb ze voor het eerst en laatst

gezien op donderdag *14 april jl. in het AZKH via Dr. Groen! Ben nooit in het

Lucas te Amsterdam geweest? Daarna heb ik niets meer vernomen. Neem aan dat

de foto’s gevonden zijn; ongelovelijk!!!

15 augustus 1995

70

Het AZKH maakt met mij een telefonische afspraak voor een bezoek aan de

endocrinoloog op 21 september 09.45 uur. Zal dan ook definitief de stand van

zaken moeten weten. De dame aan de andere kant van de lijn: ‘Mocht u in die

tussentijd, slechter zijn gaan zien, dan moet u even contact opnemen met het

AZKH’. ‘het spijt mij voor u mevrouw, In die tussentijd zijn wij drie weken met

vakantie in Griekenland’. Ze zullen ook wel denken; waarom gaat die vent steeds

op vakantie? -ja, waarom? Waarvoor?-

Wij gaan rustig de weg die gegaan moet worden.

VAKANTIE SKIATHOS GRIEKENLAND

10 september 1995 20:00 uur

Na twee perfecte vakantieweken op het Griekse-eiland Skiathos, bereikt ons

vandaag het trieste bericht dat Vader stervende is. Wij voelen ons verlamd door de

schrik. Is er nog tijd om vader terug te zien? Wij moeten direct naar huis. Petra,

Nico en Dennis zijn zondag de hele dag bezig geweest ons te bereiken, maar

zonder enig succes. Het moet zo zijn dat wij zelf naar de kinderen hebben

getelefoneerd. Rond 20:00 uur hoorden wij het schokkende bericht.

De reisleidster in Skiathos-stad passeert met haar koffertje de telefooncel en

regelt acuut ons vertrek naar Amsterdam!

11 september 1995 09:00 uur

Wij vertrekken deze dag met het eerste vliegtuig waarin -ongelooflijk- twee

plaatsen vacant zijn.

De uren voor ons vertrek is er geen telefonisch contact meer geweest.

Een tussenlanding in Thessaloniki stelt ons in de gelegenheid naar huis te bellen

en vernemen van Petra het schokkende bericht dat Pa is overleden. Daar staan wij,

gebroken door verdriet op de luchthaven van Thessaloniki.

De band met vader is zo ijzersterk. Dit verlies breekt ons hart en kunnen geen

afscheid meer van hem nemen. Missen moeder; op dit moment kunnen wij ons

verdriet niet met elkaar delen. De ogen van onze medepassagiers zijn op onze

huilen gericht en wij verbergen ons verdriet niet. De grond zinkt onder onze voeten

vandaan. Vader is gestorven van zondag op maandagnacht rond 02:30 uur.

Vader, lieve pa, we zijn zo gelukkig met je geweest. Je was altijd zo vrolijk.

De laatste tijd werd je zo stil. De laatste tijd was je ziek. Nu heb je rust. We zullen

je missen. Wij zullen u niet vergeten, nooit vergeten!

Allereerst namens moeder, kinderen en kleinkinderen, willen wij u hartelijk danken

voor uw aanwezigheid. Fragmenten uit een rijk leven blijfven voor ons een

duidelijk blij en humoristisch beeld, zoals u bij ons zal blijven voortleven.

71

Vaders uitvaart wil ik hier niet beschrijven en blijft bij ons. Heb onze

afscheidstekst voorgelezen:

Wie is vader….. Vader is HUMOR

Opa is Lief, Vader is lachen

Pa is opgewekt en zelden slecht gehumeurd

Henk is gezellig en zorgt voor sfeer

Opa is een techneut

Vader weet veel van elektriciteit

Pa bouwt zelf zijn eerste radio, eerste bandrecorder en eerste TV

Opa vindt alles te gek waar een stekker aan zit

Vader geeft zelfs moeder, voor haar verjaardag, kado’s waar een stekker aan zit

Henk kan bijna alles

Pa werkt 42 jaar als meester monteur bij het Gemeente vervoerbedrijf van

Amsterdam

Opa neemt ons mee naar de ‘OPEN DAGEN’ van de Tram

Henk is een goed collega en de vrolijke noot

Vader werkt hard, Opa heeft een lintje

Als Pa komt is het lachen

Henk wil in de belangstelling staan

Opa is gek van TV en muziek, met zijn wens wordt rekening gehouden

Vader houdt van zingen

Henk is dol op Cor Steyn, Doris Manders, Tante Leen en Johnny Jordaan

Snip en Snap, Andre van Duyn en de Zangeres zonder naam

Henk vindt het fijn te slenteren over de Albert Cuyp, de grachten en het

Waterlooplein

Opa is trots op zijn Amsterdam

Vader is olijk en vrolijk, Pa is humor

Opa is lachen op onze vakanties, Henk heeft de lachers op z’n hand

Vader staat altijd klaar, en niet aan de kant, voor een ander

Opa is lief en nooit echt boos

Pa verveelt zich niet, Henk heeft altijd wel iets te doen

Vader op de fiets, op de Solex

Pa oefent voor zijn auto-rijbewijs op de pendaal van de pedaalemmer

Vader rijdt met ons in de auto

Opa speelt het kleinste mannetje van de wereld

Henk is dubbelzinnig

Pa is Pa, Henk is Henk, Vader is zichzelf

Opa is lief en altijd geïnteresseerd

Henk houdt van Lot, Loekie houdt van Henk

Opa plaagt Oma en wil dat de kleinkinderen Opoe tegen haar zeggen

De kleintjes nemen revanche, geven juist Vader de Opoe naam.

Zij houden van ons, wij houden van hen

Vader wordt minder spraakzaam, zelfs stil, slaapt veel op de bank

72

Opa wordt ziek, Er is verdriet, onmacht

Pa wordt opgenomen en liefdevol verzorgt in zijn nieuwe huis Gaasperdam

Vader ‘kan niet meer’

Zijn Humor blijft en staat als een paal boven water

Zijn Humor blijft fel, dubbelzinnig, spits en niet te vermorzelen

Vader dit en Opa dat, Henk zus en Pa zo. Vader zal altijd bij ons zijn

Slaap maar lekker Pa, in alle rust en vrede. Missen zullen wij u.

Henk, Vader, Pa en Opa, mijnheer Driesen is een schat.

21 september 1995 09.45 uur

Ren en ik melden ons bij de Poli-endocrinologie.

De status is nog steeds zoek. -of de foto’s ooit zijn gevonden verteld het verhaal

niet.-

Onze naam wordt, na een uur wachten, om 10.50 uur afgeroepen.

Er komt weer een nieuwe endocrinoloog in beeld en benoem hem als

Dr.Tussenfase

Deze arts wil mij alles weer de revue laten passeren. Ik pas er voor en verwijs hem

naar mijn status.

Tussenfase vindt een briefje met een krabbel: LATEN ZITTEN OF WEGHALEN?

Nu is de maat vol en eis met de vuist op het bureau van arts Tussenfase dat

-ik nu ‘moet’ weten hoe het met Hypo gesteld is. Patiënten moeten mondig zijn

anders wordt er een loopie met hen genomen! Ren zit met een rooie boei!

Maak hem duidelijk dat dokter Elsinga een voorbarige diagnose heeft gesteld

i.v.m. een operatie die alleen maar uitgevoerd kan worden door het maken en

bestuderen van een nieuwe SCAN.

Tussenfase besluit te gaan overleggen en vindt zichzelf maar een ‘broekie’

om een beslissing te nemen.

Hij zal telefonisch een serie nieuwe afspraken aan mij doorgeven.

Tussenfase laat er geen gras over groeien en belt mij op 25 september 1995

voor de volgende afspraken.

26 sept 08:30 uur Melden 2e etage Poli-endocrinologie / zusterpost 2.

Bloed prikken op begane grond

03 okt 13:30 uur Melden begane grond voor 2e Scan

12 okt 15:40 uur Toewijzing van een eigen persoonlijke

endocrinoloog: dokter Wiertz, voor uitslagen en

algeheel overleg.

Dr.Tussenfase vraagt of ik tevreden ben. ‘Over doktersen Tussenfase ben ik zeer

tevreden.’

73

26 september 08:30 uur

Samen met Ren naar het AZKH om bloed te laten prikken. Alles verliep naar wens.

3 oktober 1995 13:30 uur

Voor een 2e Scan voel ik mij uitstekend en vooral rustig.

Een dame aan de balie van de Scan-ruimte vertelt mij dat de 1e Scan-foto’s zoek

zijn en of ik misschien weet waar de foto’s in bewaring gegeven kunnen zijn.

Noem een paar doktoren en zij pakt ter plekke de telefoon om te informeren.

De foto’s zijn nergens gesignaleerd.

De radiodiagnost, de heer Smit, zal een nieuwe uitdraai moeten maken. -Hij heeft

ze nog ergens op schijf staan-

Voor de tweede keer duik ik in de Scan om op de kiek te gaan. Prijs fl. 1.100,--

Vanuit de MRI zie ik, via een spiegel boven mij, naar de ruimte waar de radio-

diagnost zich bevindt

Zie door het ‘Melkglas’ een aantal personen die zich buigen over, waarschijnlijk,

mijn hersenbeelden op de monitor.

Er bekruipt mij een vreemde gedachten; dat hadden jullie niet gedacht hé?

Waarom zo zeker? Wij zullen zien.

Wij waren twee dagen, na de MRI-Scan, gebroken. Logisch, dan komen de

spanningen los.

12 oktober 1995 AZKH 15:40 uur

De afgelopen dagen vergen spanningen weer veel van ons. Wat zal de uitslag zijn?

Op het werk bekropen mij, wonder boven wonder, geen angstgevoelens, maar meer

het gevoel van rust en vrede. Het moet allemaal zo zijn. Alle kracht en vertrouwen

die ik krijg.

Blijf in de lieflijke geest geloven en vertrouwen. In mijzelf en de ontiegelijke

positieve kracht van mensen om mij heen.

Daar staan wij weer voor de Poliebalie. Dacht in eerste instantie dat wij bij de balie

van neurologie moesten zijn voor dokter Wiertz. De balie-vorstinnen moesten

natuurlijk weer zoeken en, zoals gewoonlijk, niets kunnen vinden. Dus toch weer

terug naar de endocrinologie.

Wij werden tamelijk op tijd geholpen. Dokter Wiertz kwam ons uit de wachtkamer

halen. -dat doen alle doktoren- Een keurige, donkere vent: een jaar of veertig.

Wiertz stelt zich voor ‘Gaat u zitten.’ Ren en ik zijn bijzonder nieuwsgierig. ‘Er

wordt nogal met u gezeuld en van het kassie naar de muur gestuurd, niet?’‘Dat

mag u wel zeggen ja. Dat vinden wij ook.’ is mijn antwoord. Wiertz is boos over de

74

gang van zaken -wij ook- en maakt duidelijk dat het AZKH een goed ziekenhuis is

waar dit soort toestanden niet mag gebeuren. Dat vinden wij dus ook.

Wiertz heeft alleen de uitslagen van het bloedonderzoek. De uitslag van de MRI is

nog niet in zijn bezit. Maak hem duidelijk dat de MRI-foto’s altijd zoek en

onderweg zijn. Wiertz schudt het hoofd. ‘Ik vind’ zegt Wiertz, ‘Dat er een operatie

moet komen. Ik vind’ zegt Wiertz, ‘Dat u al veel te lang Parlodel slikt. Ik vind’ zegt

Wiertz, ‘Dat er nu eens snel duidelijkheid moet komen’. Daar zijn wij het helemaal

mee eens. Pffff…wat vind ik? Wat ik vind dat er met een kaal hoofd niets mis is en

kunnen je haren ook niet ten berge rijzen!

Maar toch zal eerst de nieuwe MRI-Scanfoto uit moeten wijzen of het allemaal wel

moet wat Wiertz wil. Hij gaat eerst een week met vakantie en dan wordt het

nogmaals eens goed doorgelicht.

Alle doktoren gaan altijd met vakantie als ik op Polibezoek ben. Wij gaan juist met

vakantie omdat het te veel impact heeft

Zit HYPO nou wel of niet meer tussen mijn ogen of misschien tussen mijn oren?

Wiertz zegt: ‘Er is maar een heel kleine kans dat de tumor is verschrompeld.

Wanneer heeft u het laatst een gezichtsveldonderzoek gehad? ‘

In mei jl. voor het laatst. De uitslag kregen wij mee via een opgevouwen vel papier

- Onveranderd - Weer een maand wachten om de uitslag uit de mond van dokter

Elsinga te horen alhoewel deze al op papier stond en reeds wist.

Vertelde ik hem over de supersnelle diagnose van dokter Elsinga i.v.m. een

operatie die misschien elders zou moeten plaatsvinden. Wiertz leek nu geïrriteerd

‘Komt niks van in. Het wordt hier gedaan. In het AZKH!’

Wiertz springt op en gaat even een afspraak maken voor een nieuw gezichtsveld-

onderzoek. Hij loopt de deur uit. Wij zitten nu even alleen in zijn kamer. Hij laat

er geen gras over groeien, tenminste, dat hopen wij en willen wij ook niet.

Hij weer bij ons terug met een afspraak voor het oogonderzoek, morgenochtend

10:00 uur. Druk, druk, druk…..

Mijn werkgever gebeld. Morgen 13 oktober maar weer een ATVdag. Weet wat

zo’n gezichtsveldonderzoek van mij kan vergen en mijn ATVdagen moet ik ook

gebruiken, anders geeft dat weer problemen. Het management van mijn werkgever

-die toch ook collegae zijn- wijzigt nogal eens. Nieuwe mensen, nieuwe wetten en

wij maar aanpassen en nog eens aanpassen met telkens nieuwe petten: heb er kast

vol van. Soms ben je als een kameleon, steeds veranderen van kleur. Zou zo’n

management dat nu wel of niet beseffen? Carrière is een ‘schone zaak’. Aan de

andere kant lach ik mij rot als ik zie met wat voor arrogantie men soms rondloopt.

Uitzonderingen daar gelaten. Het is allemaal zo betrekkelijk. Vind het jammer dat

je de ‘mens’ achter deze functies niet leert kennen. Ze kunnen en mogen hun

vertrouwen niet aan een werknemer geven uit puur zelfbehoud.

75

De werknemer kent men van haver tot gort. Er wordt soms, niet eens bewust,

zoveel info uit je geperst dat de meeste mensen het niet in de gaten hebben.

Die persoonlijke info die in een ‘gezellig’ gesprek wordt opgedaan, kan hen later

zeker weer van pas komen. Ervaringen heb ik voldoende.

Mijn collegae steunen mij nog steeds en geven positieve kracht.

13 oktober AZKH 10:00 uur

Bij de oogpoli is mijn status alweer zoek. Waar zou dat kreng toch uithangen ?

Wij wachten. Ren zit naast mij. Voel weerstand in mij opkomen en vraag me af,

waarom Ren altijd met me mee wil. Wil niet dat zij mee gaat naar deze standaard

bezoeken die niet belangrijk zijn. Mijn gedachtengang is voor mijzelf niet helemaal

duidelijk. Ben altijd zo gesteld op de aanwezigheid van mijn schat. Waarom nu

niet? Zet ik mij nu onbewust af en wil ik het allemaal weer zelf doen? Twee weten

er meer dan één. Dat blijkt ook wel. Na de bezoeken moet ik altijd zoveel

verwerken, dat ik de helft niet duidelijk kan weergeven. Later komt het allemaal

wel weer boven. Besef nu pas dat het heerlijk is dat Ren steeds met mij mee gaat

naar het AZKH. Het gaat niet altijd zo met echtparen en ontstaat er vaak een kloof

zodat er huwelijksproblemen ontstaan.

Het gezichtsveldonderzoek werd toch weer een drama voor mij.

De man van Putten, die het apparaat bediende, vroeg weer van alles. Natuurlijk ja,

mijn status was er weer niet bij. Hij excuseerde zich en vond het ook geen goede

zaak. Ik schiet er niks mee op. Vind het vreselijk deze onderzoeken te moeten

ondergaan. Steeds het gezeik naar persoonlijke info, omdat die status altijd zoek is.

Ren moest het ontgelden. Thuis explodeerden wij: Jankte en Ren troostte mij.

Daarna zei ik haar, en waarschijnlijk nog op een rot manier ook, ‘dat ik liever niet

had dat zij met mij mee ging naar het AZKH voor standaard bezoeken.’ Ren ook

huilen en vond dat ze beter dood kon zijn. ‘Dat vind ik ook wel eens.’ zei ik.

Kussen elkaar weer de tranen af en hebben spijt. De spanningen worden gewoon

teveel. Nico vraagt mij om op Ren te letten. Misschien doe ik dat wel te weinig.

Zij heeft alle begrip nodig, ook i.v.m. het verlies van Vader. Ik richt me te veel op

mijzelf.

Wij besluiten kleding te gaan kopen. Nieuwe elementen in je leven verzachten.

Er werden een aantal leuke truien voor Ren ingeslagen. Voor mij waren er weer

nieuwe overhemden en stropdassen -die ik niet draag- Eigenlijk zijn wij financieel

wel bevoorrecht. Stel, dat je het niet kan doen, zoals velen, wat moet je dan

bedenken om dit soort ellende te verzachten? Wat moeten al die andere stakkers

doen die het financieel veel minder hebben dan wij? Als je bepaalde dingen onder

de loep neemt komt het vaak voor dat mensen zonder kinderen, die zij graag

hadden gehad, zich op andere dingen storten en maar kopen dat er te kopen valt.

76

Psychologisch gezien richten zij zich op andere wensen. Zij voelen zich onbewust

veel langer ellendig. Dat weten wij ook nog wel uit de tijd dat wij het niet zo ruim

hadden.

In de middag komen wij thuis en Nico verteld dat dokter Wiertz heeft gebeld. Wij

hoeven ons geen zorgen te maken. Het gezichtsveld is, sinds mei jl. onveranderd.

Wiertz zal, na overleg, over drie weken weer contact met ons opnemen.

Romy van SCOOR heeft ook gebeld naar onze Nico, dus haar belde ik even terug.

Faya had Romy medegedeeld dat SCOOR waarschijnlijk door de TTB werd

overgenomen. Ik zou bij SCOOR blijven volgens Romy maar zou het allemaal nog

wel van Faya vernemen. Het was een pak van mijn hart te horen dat ik bij SCOOR

bleef. Of ik er echt blij mee zal zijn moet ik natuurlijk nog afwachten. Ik kan mijn

bladen niet missen. Het is niet alleen mijn werk maar ook nog mijn hobby!

Wij besluiten een week naar het Griekse eiland Zakynthos -van destijdse

3e week annulering Skiathos-. Nu weer een week weg om bij te tanken van alle

gebeurtenissen van de afgelopen weken.

28 oktober 1995 terug uit Griekenland

Wij hebben een prima week achter de rug. In eerste instantie viel de verblijfplaats

tegen, maar naar gelang de week verliep vonden wij het toch wel prettig.

Hoofdzakelijk was het voor Ren: zij genoot meer dan ik. Kon er bijna niets uit het

hoofd zetten.

Na onze terugkomst, is er weer veel gebeurd, heb de fut niet meer om alles op te

schrijven. Niet, dat ik alles heb opgegeven, maar ben even leeg en moet gewoon

bijtanken.

Nog steeds heb ik af zitten wachten of Faya mij persoonlijk ook nog zou

mededelen dat ik bij SCOOR blijf i.p.v. overplaatsing naar de TTB. Hierover heeft

zij met mij persoonlijk niet gesproken, alleen via Romy. Ze is het vergeten of

teveel andere dingen aan haar hoofd.

30 oktober 1995 aan het werk

Om 10:00 uur hing endocrinoloog Wiertz aan de telefoon want hij weet van

wanten. Heeft voor mij een afspraak gemaakt met de neurochirurgie mevrouw

Varscu. neurochirurgie behoort met een hoofdletter geschreven te worden maar

krijg het nu niet meer uit de pen: ken je dat?

Faya vraagt mij, of ik aan een ‘second opinion’ heb gedacht. Ik ga maar eens

overleggen met de huisarts. Vraag Faya of zij voor mij een vragenlijst wil

77

opstellen. Zij heeft het namelijk ooit bij de hand gehad. Ze doet het voor me die

schat! Vervelend dat ik haar persoonlijk niet ken. Alleen uit haar functie.

Een ‘echte vriendin’ wordt het dan nooit. Een vriend heb je pas totaal als je er mee

kan lachen en huilen. Een vriend moet er ook zijn op het persoonlijk vlak en die je

van alles kan toevertrouwen. Onzin natuurlijk want waarom zou dat niet kunnen.

Mensen zoals Faya vragen alleen en vertellen niets over zichzelf. Dan worden ze

binnen een bedrijf te kwetsbaar en krijgen het te zwaar, zo is dat ook nog eens een

keer!.

Ze zouden misschien wel meer vrienden bij een firma willen hebben maar ze

kunnen niet en moeten het zoeken in het management die reeds dezelfde afstand

met ondergeschikten moeten creëren. Zou ik dit kunnen? -bij het doorlezen van dit

manuscript bleef ik hier steken en vulde het aan- Misschien wel als ik die kennis

zou hebben maar die kennis had ik toen niet- Wel iemand recht in de ogen kunnen

zien en zeggen wat jouw mening is: respect moet je verdienen en krijg je niet

zomaar. Faya verdient respect!

11:00 uur telefonische afspraak gemaakt met huisarts voor 15:30 uur.

In korte tijd heeft Faya de vragenlijst kant en klaar weten samen te stellen en kan

deze zonder meer overleggen aan de huisarts en de huidige -nieuwe neurochirurg

mevrouw Varscu van het AZKH; ze werkt er gedeeltelijk en tevens in een

ziekenhuis te Alkmaar.

De huisarts raadt een ‘second opinion’ af. Een operatie blijft nodig. Er zijn zoveel

aanwijzingen dat er iets zit. Het moet er gewoon uit!

31 OKTOBER 1995: gesprek met neurochirurg mevrouw Dr.Varscu.

Wij waren direct aan de beurt.

Dokter Varscu kwam met een soort bloemkool in een theedoek aanhuppelen.

Haar schoenen, met hoge hakken klikten over de harde vloer van de Poli. Juist dat

geluid van die schoenen gaf haar iets eigens. Ze is charmant.

Ren en ik fantaseerden nog: Als je dat ronde pakket op de grond van de

wachtkamer laat vallen, rolt er een doodskop tussen de bezoekers door.

In haar spreekkamer bleek de ‘bloemkool’ inderdaad een schedel te zijn.

Ze heeft ons uitgelegd hoe de operatie tot stand zou moeten komen. Samen met de

KNO-arts, die de weg vrijmaakt naar de hersenen, zal een micro-operatie worden

uitgevoerd.

Er wordt een stukje hersenvlies weggenomen en de tumor zal worden verwijderd.

Daarna wordt met een een soort Bisonkit zal ik maar zeggen, een kunstvlies

aangebracht. Wij knikken ja en neen maar weten er niets vanaf.

Dr. Varscu deelt mee, dat zij ‘altijd’ in de avonduren telefonisch contact opneemt

over het verloop met mij en mijn ‘gevoel’.

78

Wij hebben een uur bij haar gezeten voor dit gesprek. Het is een aardige vrouw van

een jaar of veertig, vermoedelijk van Roemeense afkomst, aangaande haar accent

Ze komt goed over en denk dat het wel zal klikken tussen ons. Door haar handjes

wil ik wel maar wacht eerst nog af…..

De operatie zal ongeveer drie uur duren.

De gehele hypofyse zal weggenomen moeten worden.

Levenslang medicijnen moeten slikken.

Risico’s zijn er natuurlijk altijd. Dat is bij iedere operatie. Zo is het leven. De

risico’s wil ik de lezer besparen.

Wij hebben de vragenlijst van Faya voorgelegd en dokter Varscu heeft alle tijd

genomen de vragen te beantwoorden.

‘Mocht u in de tussentijd slechter gaan zien, acuut contact opnemen met dokter

Wiertz.’

Vragenlijst:

DE DIAGNOSE

Wat is de diagnose precies.

Wat heb ik nu precies.

Is ‘t tumor/kanker?

Is ‘t kwaadaardig?

In welke gradatie wel/niet?

Kan ‘t zich verspreiden?

In m’n hoofd?

Of door m’n lichaam/

DE BEHANDELING: WEL OF NIET OPEREREN

Waarom?

Hoe weet ik zeker dat dit voor mij het beste is?

Wat wordt er precies weggehaald?

En wat niet?

Wat kan ik verwachten als ik het niet doe?

Welke risico’s loop ik.

Kan ik het nog een jaar aankijken?

Of moet het nu?

En waarom moet het nu?

Zij er alternatieven, behandelingsmethoden?

79

Medicijnen?

Bestraling?

Wat heb ik de afgelopen periode gedaan?

Was dat slikken dan voor niets?

Wat kan ik verwachten als ‘t eruit is gehaald?

Komt ‘t terug?

Komt ‘t elders terug?

DE OPERATIE

Wat gaat men precies doen bij de operatie?

Snijden, boren, weghalen, hechten, litteken?

Welke chirurg gaat het doen?

Met welke staat van dienst?

Welke specialist is tijdens de operatie bij/naast de chirurg?

Of gaat alles m.b.v. foto’s en schriftelijke ‘instructies’?

Hoe lang duurt de operatie? Welk dagdeel vindt ‘t plaats?

Heeft de chirurg er dan al 12 uur opzitten?

Welke risico’s loop ik -technisch gezien- bij zo’n operatie. Dus los van de narcose.

Infecties?

Welke narcose krijg ik? En wat zijn de bijverschijnselen/risico’s van deze narcose?

Alleen al -geheugen, impotentie, zicht, e.d.-

Waarom bij AZKH?

En hoe snel gaat ‘t allemaal lopen? Kom ik op een wachtlijst? Hoe lang moet ik

dan wachten?

HET HERSTEL

Hoe lang moet ik in ‘t ziekenhuis blijven?

Hoe lang is het herstel thuis?

Hoe ziek ben ik de eerste maand?

Wat kan ik dan wel/niet?

Wat moet ik regelen aan opvang?

Kan ik nog werken hierna?

Ik heb een full time baan waarbij ik stressbestendig moet zijn, overzicht moet

hebben en gelijk oog voor detail. Kan ik dat straks allemaal nog?

Hoe groot is de kans dat ik dat niet meer kan? Hoe en hoe vaak is de nacontrole?

* contact met patiënten met gelijksoortige gevallen?

Er zal toch een operatie moeten volgen. Op 18 november is er een groot overleg

binnen het AZKH. Eind november of begin december -hoop ik- hoor dan de uitslag

van het overleg. Wat gaat er verder gebeuren. Ben onrustig en er nog niet

‘KLAAR’ voor.

80

Mijn hart zegt: na mijn verjaardag op 5 januari 1996.

Avonden lang fietsen van her naar der. Doelloos rijden door de lange, donkere

straten van Stad, afreageren! Soms is het te koud. Ben opzoek naar mijzelf, denk,

overweeg: wat zal de toekomst brengen? God ben ik even kwijt. Op dit moment

hebben wij even geen contact en mis het erg. Kom laat thuis. Soms heb het gevoel,

alleen maar aan mijzelf denk, dat is zo. Er is daardoor ook even weinig contact van

mijn kant, met Ren en de kinderen. Zulke dingen gebeuren gewoon.

Durfde vannacht niet te gaan slapen. Durfde mij niet in bed om te draaien. Durfde

niet te bewegen. Steeds de gedachten: moet HYPO rust geven want als er iets met

HYPO fout gaat, gaat het ook met mij fout. Het wordt een obsessie. Mijn hoofd

niet laten zakken. Doorgaan tot het niet meer kan. Hypo krijgt mij niet klein. God

help me!

O Heer, ben zo met mijzelf bezig. Hoop geen schuldgevoelens te krijgen. Zullen

Ren en de kinderen het kunnen begrijpen? Wij hebben het trouwens nog moeilijk

i.v.m. het overlijden van vader.

Gelukkig, dat Ren zichzelf goed kan vermaken en niet klaagt. Natuurlijk heeft ze

dat wel gedaan, omdat zij zich dan ongerust maakt als ik laat thuis kom. Daarna

nog uren opblijf en televisie kijk, een sigaretje rook en wijn zuip; hele fessen gaan

er doorheen Stap uiteindelijk stap dan rond 01:30 uur of later in bed en heb dan het

behaaglijke het gevoel dat er wat van gemaakt is. Seks tussen ons is er even niet bij

en na alle gebeurtenissen even in de ijskast. Nu niet belangrijk. Wel ons geestelijk

contact. Dat is belangrijk. De rest komt wel weer: hoop ik..

De urn van vader heeft zijn plaats gekregen in een familiegraf op het

Oosterbegraafplaats. De stoffelijke resten van Ren haar grootvader -vader van haar

moeder- zijn na heel wat jaren ook nog in het graf.

Ren heeft er nu vrede mee dat vader en haar grootvader samen in een familiegraf

rusten. Ze krijgt ook veel steun van de kinds. Vooral Nico is een schat en geeft veel

geestelijke bijstand aan ons. De geest van vader zal bij ons blijven.

Ondertussen test ik mijn gezichtsveld op tekeningen die ik ooit in het AZKH heb

gemaakt. ‘Onveranderd’

Het AZKH overleg van 18 november heeft voor mij nog steeds niets opgeleverd.

Er is nog geen contact met ons opgenomen betreffende de uitslag.

Mevrouw Varscu zou ons ook pas eind november, begin december inlichten.

Ons besluit staat nu in ieder geval vast en zijn klaar, na 5 januari 1996. Na mijn

verjaardag.

81

14 December 1995

Er is natuurlijk erg veel gebeurd vanaf de bekendmaking, op het werk, dat onze

special interest titels werden verkocht aan de TTB -TTB Tijdschriften Bond-.

Twee leuke titels die ‘mijn kinderen zijn’. SCOOR en KIDKRANT worden van me

afgenomen. Zeg gaan mee TTB en blijf bij SCOOR. Zelf beslist om niet met ze mee

te gaan. In mijn hart had ik natuurlijk wel graag gewild, maar de situatie is van

dien aard dat ik beter kan blijven.

Het afscheid valt me reuze zwaar. Heb nog een afscheidslied geschreven en

vloeide uit de pen. De melodie is ook nieuw. Dick, een collega waar ik ook

muzikaal mee bezig ben geweest, heeft fantastisch voor de begeleiding gezorgd.

Dat is gewoon klasse en onmisbaar. Hij speelt perfect piano en geeft het geheel

allure.

14 december 1995: ‘Met een lach en een traan’

Zij was een dochter van een hele rijke vent

Mona Bentura was haar naam voor iedereen

ze had wel poen maar was een ouderwetse krent

aan haar innerlijk besteedde zij geen cent

haar kleine koters stonden hierbij in de weg

liever een droge boterham dan met beleg

kleine koters kon ze echt niet meer verzorgen

ze verkocht ze aan een kinderrijk gezin

kleine Klossie voelde zich nu opgeborgen

broers en zusters waren echt niet blij van zin

Mona ze is gewoon een eigenzinnig mens

‘over me lijk dan naar de top’ dat was haar wens

was veebeejur met veel noten op haar zang

biscaal advies account in geld en lelbelbel

met dollartekens keek zij somber naar ‘t behang

ambitieus die vrouw dat wisten wij allang

als Nederlander zo in vemp en SCOOR

de naam alleen al bracht ontzettend veel plezier.

poen voor kleding voor de koters speelt geen rol

integreren bij een uitgezocht gezin

zij lazen Autovisie, Man en Residence

het oor voor hits ging er zonder proeven in

opengeslagen lag op tafel Elegance

voor de buren dansen Els en Riet een dans

82

alle gekheid even op de stok genomen

Mona Bentura heeft toch ergens wel gelijk

Beter de voordeur uit dan uit de achteruitgang

ze wil wel het gevoel van ‘lekker rijk’

straks komt een hele vette olifant die spuit

zes flinke koters het gezin wel even uit

met een lach en een traan

gaan ze van haar vandaan

kleine kind’ren worden groot

glijden weg van moederschoot

bestaat er nog zo’n ambitieuze moeder

die haar kinderen verstoot dat is een loeder!

Na ons optreden en het enorme succes van het lied, was er een geweldig feest.

Het motto van het feest: MET EEN LACH EN EEN TRAAN. Het loog er niet om.

De tranen waren niet tegen te houden.

De verhuizing naar ‘West’ had enorm veel energie van mijn gevergd.

Waar ik niet aan heb gedacht, is het vervoer. Rijden in mijn auto raadt men mij af

en ben ik dubbel gehandicapt. Het speelde mij parten en breekt mij alles

emotioneel een beetje op.

Faya heeft, om alles een beetje te verzachten, voor twee weken een koerier

geregeld. Wat dat kind allemaal doet is fantastisch. Inmiddels is dit ook weer

achter de rug en zal er toch weer tegenaan moeten.

Faya heeft met Marja van P & O geregeld dat er een gesprek komt op 23 januari

met twee leden van de GMD om te proberen tijdelijk werk woon vervoer te

regelen. Zelf op deze dag een gesprek aangevraagd met de bedrijfsarts,

vooruitlopend op het gesprek met de GMD.

Dood moe ben ik en weet niet meer waaraan toe te zijn.

Presteer niets meer op het werk.

Wij zijn weer aan vakantie toe, ook al klinkt besjokke!

Hoop niet dat God mij heeft losgelaten. Concentreer me alleen nog op mezelf!

Waarom niet? Omdat zij er geen interesse in hebben en zich niets willen laten

zeggen. Dennis blijkt alleen maar op zijn eigen familie gericht te zijn. Petra ziet het

ook wel zitten want wordt natuurlijk in de watten gelegd.

Ik fiets maar rond en word er rustig van.

Nico gaat zijn eigen weg met Anita en dat is logisch, maar zij vergeten ons niet.

Ren moet het echt zonder mij doen.

83

9 januari 1996

Telefonisch contact opgenomen met Dr. Wiertz dat ik nog steeds niets heb

vernomen. Hij probeert mij zelf met dokter Varscu te laten telefoneren.

Doe ik niet.

Telefonische afspraak maken met Wiertz voor 19 januari 1996

10 januari 1996

Met dokter Varscu proberen te telefoneren. Zij heeft geen spreekuur meer in het

AZKH volgens de poli en neurochirurgie kent haar niet. O, die! Die werkt alleen

nog maar in Alkmaar. Weer Wiertz gebeld. ‘welnee mijnheer Windig, wij houden

ons aan de telefonische afspraak op 19 jan. 96 en ik neem uw status door.

-Als deze te vinden is -

De maat is NU vol en schrijf ik een brief aan de geneesheer directeur van het

AZKH.

10 januari 1996

aan AZKH

Betreft: Patiënten nummer …..

Geachte heer,

Als patiënt van uw AZKH, richt ik mij tot u met een onvoorstelbaar gevoel van

onvrede.

Sinds mijn eerste bezoek aan het AZKH d.d. 24 maart 1995 en het constateren van

een tumor aan de hypofyse d.d. 3 april 1995, wacht ik nog steeds op een operatie.

10 maanden na de gestelde diagnose en mijn laatste bezoek d.d. 31 oktober 1995,

is er van het AZKH uit geen enkel contact meer met mij opgenomen.

Mijn persoonlijke gegevens zullen u alle duidelijkheid geven.

Neurochirurg mevrouw Varscu, zou telefonisch contact met ons blijven houden en

informeren dat niet is gebeurd.

Mijn positief denken dreigt zich negatief te wijzigen.

Na het laatste bezoek d.d. 31 oktober 1995 is er -niets meer vernomen.

Wij zijn er nu zeer -beslist aan toe, via uw bemiddeling, enige duidelijkheid te

krijgen in deze werkwijze, planning, operatie en behandeling etc.

In afwachting van uw antwoord verblijven wij met vriendelijke groeten.

Hoogachtend, Laurens Windig

84

Geef een indicatie van een aantal bezoeken welke in zijn geheel achterin staan:

24 maart 1995 Oogarts

28 maart 1995 Gezichtsveldonderzoek

29 maart 1995 Neuroloog

29 maart 1995 MRI Scan

03 april 1995 Neuroloog

04 april 1995 SPOED Opname AZKH: vakantie Malta

moeten annuleren

26 april 1995 Gezichtsveldonderzoek: -Status zoek.

29 juni 1995 Neuroloog en Uitslag gezichtsveldonderzoek:

‘Wij gaan overleggen.Belt u over drie weken

even op, als ik het mocht -vergeten.’

21 juli 1995 Zelf telefonisch contact opgenomen.

Aantwoord. ‘Wij zijn nog steedss aan het

overleggen.’

02 augustus 1995 AZKH telefoneert mij: ‘Uw status en Foto’s

zijn zoek. Weet u waar dezezijn? U heeft ze

niet meegenomen naar het Lucas-Ziekenhuis?’-

Nee hoor, ben ernooit geweest.’

15 augustus 1995 AZKH Telefoneert. Afspraak maken voor

21 september 1995 bij Endocrinoloog:

Status Zoek. ‘Ik wil een vaste arts’

26 september 1995 Bloedprikken AZKH

03 oktober 1995 2e Scan Foto’s -1e Scan zoek

12 oktober 1995 Bezoek en kennismaking nieuwe arts

endocrinoloog Dr. Wiertz. Geen Status bij de

hand -zoek- Bloed is goed. De uitslag van de 2e

extra scan is er nog niet. Maakt afspraak voor

overleg met neurochirurgie Dr. Varscu

13 oktober 1995 Gezichtsveldonderzoek: status zoek Dr. Wiertz

telefoneert alles is goed.

30 oktober 1995 Naar huisarts voor eventuele ‘seconde opinion.

31 oktober 1995 Uitleg van de operatie door dokter Varscu.

18 november is er een groot overleg. Neemt af

en toe contact met mij op om te vragen hoe

‘het’ gaat. Waarschijnlijk na de feestdagen. Belt

mij eind november: begin december 1995 is de

afspraak. Belt niet!

09 januari 1996 Dr. Wiertz gebeld voor info. ‘Ik dacht dat er

contact zou blijven. Kunt u zelf niet even

rechtstreeks met dokter Varscu telefoneren?’.

Heb dit geweigerd. Een telefonische afspraak

gemaakt voor 19 jan. 1996 met Dr. Wiertz, dan

leest hij de status na -Als deze niet zoek is-

85

10 januari 1996 Tegen mijn afspraak in, heb ik toch dokter

Varscu, via de polikliniek Proberen te bellen.

‘Die heeft haar spreekuur opgeheven in het

AZKH’. Dokter Wiertz heb ik ook weer gebeld.

‘Maar dokter Varscu is de enige die deze

operaties doet!’ Onze afspraak van 19 januari

blijft gehandhaafd.!

Ren heeft een afschrift van genoemd overzicht bij de huisarts afgegeven. Heb een

afschrift van deze brief aan SCOOR P & O, gegeven, de bedrijfsarts Kees

Buitendael en Faya.

Vrijdag 19 januari 1996: 16:00 uur, Onze telefonische afspraak met dr. Wiertz

Ren belt met Wiertz -kan het niet meer opbrengen- maar deze wil mij graag aan de

telefoon:

‘Met Laurens Windig’

Wiertz ‘Mijnheer Windig. Goeie middag, met Wiertz spreekt u. Ik heb in

die tussentijd uw status doorgelezen en met veel moeite dokter

Varscu te pakken kunnen krijgen. Zij werkt nog iedere dinsdag in

het AZKH, dus zij is hier nog steeds werkzaam. Men heeft u van

de Poli niet juist ingelicht.Dokter Varscu kon zich u nog goed

herinneren en namens haar, excuus’

Ik geef geen reactie. Wiertz spreekt verder ‘Het is zo mijnheer

Windig, als er iets fout gaat, en dat is het bij u het geval, dan

blijft het fout gaan en kan ik mij voorstellen dat u geen

vertrouwen meer heeft in het AZKH. Ik begrijp best dat u

bijvoorbeeld naar een anderziekenhuis zou kunnen gaan. U weet

wat ik gezegd heb: dat ik gewoon vind, dat u geopereerd moet

worden. U heeft volkomen gelijk: dat het allemaal te lang duurt.’

Vertel hem: dat gelijk met het maken van onze telefonische afspraak van 10 januari

j. l., een brief is geschreven naar de Geneesheer directeur van het AZKH.

Aan een ander ziekenhuis denk ik nu nog niet. Heb geen trek en –wil niet meer

door ‘De molen’ getrokken worden.

Wiertz: ‘Ik geef u groot gelijk. Dat is ook weer een procedure. Men gaat eerst alle

statussen van de poliklinieken lichten.’

Antwoord en vind: dat telefonisch contact, over het verloop op zijn plaats zou zijn

geweest. Psychisch wordt er zeer veel van een mens gevergd en loop je tegen een

betonnen muur. Wat de toekomst brengen mogen? Moet er altijd eerst ‘iets’

gebeuren voordat je kan worden opgenomen. Moet weer opnieuw beginnen om

naar een operatie toe te leven.

86

Wiertz:’Het is geen ‘sneetje’ U heeft gelijk mijnheer Windig. U hoort de komende

weken van mij niets meer, dan weet u dat. Ik kan -niets voor u doen..’

Mijn vrouw en ik zijn doodmoe van de situatie en kunnen wij voor de zoveelste

keer op vakantie gaan om weer kracht te vinden.

Wiertz: ‘U heeft volkomen gelijk.’

Veronderstelling

Dat was dat. Vermoed dat Wiertz al weet van de brief aan de geneesheer directeur

en vanaf nu niets meer kan doen en –mag niets zeggen zonder nadere instructies.

Voor de zoveelste keer: afwachten maar weer.

Wanneer komt er antwoord op mijn brief?

23 januari 1996 Gesprek met bedrijfsarts en P & O met GMD/Vervoer

Om 14.30 uur een gesprek met de bedrijfsarts Kees Buitendael.Had hem één keer

ontmoet en toen was mijn indruk anders dan nu het geval was. Nu kwam hij prettig

en met alle begrip en interesse bij mij over. Hij zou een goed woordje voor mij

doen i.v.m. vervoer.

Heb hem verteld over mijn situatie en hij had alle begrip. Het afscheid van mijn

titels. Al die veranderingen speelden bij mij parten en vond het maar niks. P & O

en bedrijfsarts zouden proberen bij het GMD vervoer te kunnen regelen, maar dat

is niet mogelijk i.v.m. te hoog salaris. Verdienen doe ik goed, maar niet om iedere

dag met een taxi naar het werk te moeten gaan. Zo’n rit kost zeker fl. 120,-- retour.

Moest direct denken aan: het busje komt zo! Begrijpen doe ik dat niet, want er is

een wet bijzondere voorzieningen. Er is geen puf in mij om er zelf achteraan te

gaan. Even weer nieuwe energie opladen om dingen te kunnen ondernemen.

WOENSDAG 24 JANUARI 1996

Frappant, dat het de zoveelste keer is op een ATVdag door het AZKH word

opgebeld. Vandaag precies 09: 30 uur gaat de telefoon:

Dr. Varscu Mainier Wiendieg guudu morchu mit doktur Varscu spreeket oe.

Iek ep kuhoort dat oe brief kuskrevu heeft excoes. Iek had niet

kudakt dat oe sorrugu maakut omdat. Voelt oe Koet?

Dacht eerst dat ze KUT zei

‘Met mij is alles goed, zolang er een afgesproken contact blijft met u en het

AZKH. Dat ik weet waar ik aan toe ben. Die afspraken heeft u zelf gemaakt. Ik

niet. Dat heeft u verzuimd!!

87

Dr. Varscu Nokmaals sorrie voor die miesvurstant in deesu. Wij wachttu nog

op kleinu instrumentu .Oe voelt koet?

Soodra kesiektveld mag veranduru neemt oe dan dierekut kuttakt

op met doktur Wiertz.

Op 29 juni 1995 waren deze ook al besteld en het is nu 24 januari 1996.

Heb contact gehad met dokter Wiertz, maar hij vertelde mij, dat ik de komende

-weken niets meer van hem zou vernemen. Trouwens ik ga nog een week met

vakantie naar Malta!

Dr. Varscu Iek ook naar Caribisch gebied. Manier Wiendiek wij makun

afspraak op 5 maart voor kusprek en oe ken seggu hoelank, uur

of alfuur. Mishien sekt oe ander ziekenhojs. Oe kan mij altajd

bellu in ziekenhojs in Alkmaar. Mensu weetu altajd me vindun.

Altajd koet. Iek ep pieper!

Wens u een prettige vakantie en tot 5 maart 1996 en knal de telefoon neer:

wegwezen! Wat een opluchting!!!!

Groeiwoorden

een woord een naam krijg je

doch is nog niets

een woord de naam

is iets

respect moet je verdienen

dan pas

is je naam ontstaan

Donderdag 25 januari 1996 ATVdag

Of het allemaal zo moet zijn: weer op een ATVdag. Deze dag worden mij door

God geschonken omdat er altijd ists ingrijpends gebeurd.Vandaag komt er

88

toevallig -anmehoela ja- eindelijk antwoord op mijn brief aan de geneesheer

directeur van het AZKH.

De brief is geschreven door de Commissie Klachtenbehandeling Patiënten AZKH.

Gedateerd 24 januari 1996.

Geachte heer Windig,

Uw brief van 16 januari -klopt niet moet zijn 10 januari- heb ik in goede orde

ontvangen.

Uw kritiek op de gang van zaken kan ik mij zeer wel voorstellen en ik betreur deze

gang van zaken dan ook zeer.

Met uw medisch dossier heb ik uw schrijven voorgelegd aan prof. dr. A hoofd van

de afdeling neurochirurgie. Ook hij betreurd de door u beschreven situaties zeer.

Daarnaast had hij wel een verklaring voor het uitstel c.q. nog uitblijven van de

operatie.

Uw operatie vindt plaats via de neus, transsfenoidaal, -moet zijn transphenoïdaal-

en de daarvoor bestelde apparatuur was tot op heden nog niet binnen. -In juni 1995

al besteld-

Hij stelde dan ook dat dr. Varscu aan u duidelijkheid moest verschaffen. Of op

korte termijn hier opereren of de operatie doen uitvoeren in Leiden.

Hij zou dit per omgaande met dr. Varscu bespreken. Mocht u op korte termijn niets

van dr. Varscu horen, gelieve dan contact met mij op te nemen op bovenvermelde

telefoonnummer. Nogmaals excuses voor de weinig patiënt vriendelijke gang van

zaken en u dankend voor uw signaal, tekent

Met vriendelijke groeten,

secretaris.

cc.: dr. Huppeldepup neurochirurg

Varscu, neurochirurg

dr. E. Wiertz, endocrinoloog

Het was een aardige, maar zeer slechte brief. Het woord ZEER werd overmatig

gebruikt en dat doet natuurlijk erg zeer !

Rinske heeft een kopie van deze brief aan de huisarts afgegeven d.d. 1 februari

1996. Heb zelf een kopie afgegeven aan mijn bedrijfsarts Dhr. Buitendael, hij heeft

gelachen om de schrijftaal en vroeg mijn toestemming de brief aan zijn collegae

van de KLM te laten lezen. Ik ga akkoord. Tevens eentje aan P & O SCOOR.

Heb gelukkig op dit moment de bedrijfsarts nog op mijn hand als het gaat om

eventueel thuis te blijven als ik denk dat het nodig is.

Nu weer heerlijk op 10 februari a.s. 8 dagen samen naar Malta.

10 februari 1996 is er feest in St. Paul’s bay ‘PAULUS SCHIPBREUK’

89

Dit gebeuren wordt met feestelijkheden herdacht.

Ons appartement -twee kamers- blijkt ‘toevallig’ vlak tegenover het kleine

kapelletje in St. Paul’s Bay te staan, waar ik in mei 1995 een flinke emotionele

reactie kreeg.

Flashback* Had het volgende zin gedroomd voordat wij op reis gingen:

Iedere kerk op MALTA welke in mijn bereik ligt moet ik aandoen.

Het wonder blijft groeien en word getroffen door opeenvolging van geluk! Daar sta

je dan met beide benen op de grond van Paulus aan de kapel in Sint Pauls Bay op

Malta. De deuren zijn gesloten. Loop teleurgesteld om de kapel heen en lees op zes

marmeren platen aan de buitenmuren teksten in zes talen in het marmer gegrift

Stel mij open en laat de teksten op mij van toepassing zijn:

Maltees

F'Malta, il-Mulej permezz ta 'Pawlu li juru l-enerġija tiegħu. Il-serp kien fil-tinda nar,

mewt twaqqaf u l-morda kienu imfejqa hemmhekk. BEATU jkun l-isem tal-Mulej Gesu!

Op Malta heeft de Heer via Paulus Zijn macht laten zien. De slang werd in het vuur afgeschud, de dood werd een halt toegeroepen en de zieken aldaar werden genezen.

Geprezen zij de naam van de Heer Jezus!

Hevige emotie maakt mij vrij van verdriet en spanningen. Telkens kwam die zin bij

me naar boven: Iedere kerk op MALTA welke in mijn bereik ligt moet ik aandoen.

Telkens als ik een kerk of kapel onderweg tegenkwam moest en zou ik erin! Dat is

ook gedaan en gaf me een enorme opluchting. Deze opdracht is volbracht en krijgt

ook een heel bijzonder vervolg.

Het appartement was prima. Veel kunnen nadenken over dat het allemaal zo moest

zijn dat wij vlak tegenover de kapel ons appartement hadden. Vanaf het balkon

keken wij frontaal op het St. Paul’s eiland en in één lijn, rechts de kapel. ongeveer

45 meter van ons vandaan. Vooral de dag van de herdenking op zondag 11

februari, dat het grote Paulusbeeld in processie werd meegedragen naar de kapel,

vlak onder ons balkon door. Er werd daar een vuur ontstoken ter nagedachtenis aan

het gebeuren, dat Paulus door een slang werd gebeten en zijn hand in het vuur

moest houden om ‘de wond dicht te laten schroeien’. Alles kon ik op videofilm

opnemen. Dat betekent enorm veel voor mij.

Mijn band met God -Licht, Liefde, Hulp, Kracht - voel ik wel, maar niet zo hevig

als vorig jaar in het AZKH. Misschien heeft het hier wel een bedoeling.

De dagen op Malta zijn fantastisch geweest en hebben wij intens genoten.

Het klimaat is heerlijk en wij troffen het met de temperatuur, zo rond de 15° c.

90

On het vliegtuig terug, hebben wij Marianne -Hollandse- en Simon -Maltees-

ontmoet. Zij gingen voor 14 dagen met vakantie naar haar ouders in Gouda.

Zelf wonen zij op Malta in de wijk Piëta te Valletta.

Na de vakantie direct overvallen door een flinke verkoudheid en ben van plan nu

eens goed uit te zieken. Ook de lullige en onvakkundige manier, door personen van

mijn werk, werknemers met onnodige strakke regels en op ontactische wijze in de

maat te ‘moeten’ laten lopen, komt mijn strot uit.

Zoek en wil even totale rust. Afstand nemen van mijn werk doet echt goed, hoewel

het lang oneindige wachten op de operatie ons uiteindelijk de nek breekt.

Er is een pakket vragenlijsten gekomen van de onderzoekcommissie van het

AZKH n.a.v. mijn klacht. Er zijn door mij een aantal vragen, multiple-choice,

beantwoord n.a.v. mijn klacht.

Men vroeg ook nog, of ik eventueel bereid was nog eens het één en ander

persoonlijk toe te lichten. Mijn antwoord was ‘neen’. Heeft men interesse dan kan

men na de operatie dit verslag over het hele gebeuren opvragen.

25 februari 1996

Wij hebben Marianne en Simon een dag uitgenodigd en met hen naar Volendam

geweest. De Zaanse Schans en ‘s avonds naar een restaurant voor een Diner

Dansant. Het was geweldig en hebben genoten. Het is natuurlijk altijd prettig, als

wij nog eens met vakantie naar Malta gaan, als alles goed afloopt na de operatie,

samen wat meer en met minder toeristen, bezienswaardigheden bezoeken.

Ondertussen hebben wij besloten dat de operatie snel moet plaatsvinden en zo snel

mogelijk naar het AZL te Leiden. Wij zullen zien, hoe het allemaal gaat op 5 maart

a.s. in het AZKH.

Het AZKH had op mijn werk getelefoneerd. Men had ons telefoonnummer weer

eens niet om de afspraak van 5 maart a.s. te wijzigen van 17.00 naar 10.30 uur. Wij

zijn benieuwd.

In ieder geval hebben wij weer een kort puntenlijstje gemaakt.

DE OPNAME.

Het wachten op het instrumentarium is reeds vanaf mei 1995

Hoelang gaat het nu nog duren als de operatie in het AZKH kan plaatsvinden?

Als ik voor LEIDEN kies, kan het dan op korte termijn?

Wordt de operatie in LEIDEN ook door dokter Varscu uitgevoerd?

91

Ga ik na opname in het AZKH of LEIDEN weer helemaal door ‘de molen’ met

alle vooronderzoeken van dien?-

Kunnen de vooronderzoeken ook in het AZKH plaatsvinden, al wordt de operatie

in LEIDEN uitgevoerd?

VOOR DE OPERATIE

Is het mogelijk om reeds in slaaptoestand naar de operatiekamer te gaan? -niet

gevraagd-

Zo niet, worden er voor de narcose reeds apparatuur aangebracht, zoals

beademingsapparatuur? -niet gevraagd-

NA DE OPERATIE.

Wat tref ik aan, na de operatie. Slangetjes, etc.? -niet gevraagd-

*Bestemd voor dokter Varscu

Er is door u toegezegd, dat er tot aan de opname, tussentijds steeds door u

persoonlijk telefonisch contact zou blijven -een soort controle- betreffende mijn

situatie. Dit heeft u -niet gedaan. Kan ik hier nu op rekenen als het weer enige tijd

gaat duren? Het betekent enorm veel voor ons. De vorige keren heeft het ons een

gevoel gegeven ‘vergeten te zijn’. De psychische druk is te groot.

AZKH POLI- NEUROCHIRURGIE: Dinsdag 5 maart 1996: 10.30 uur

Nog voor 10:30 uur kwam arts mevrouw Varscu ons uit de wachtkamer ophalen

om naar haar spreekkamer te gaan. Al wandelend bood zij nogmaals haar excuus

aan over het niet op de hoogte houden van eventuele voorbereidingen inzake de

operatie. Liet haar excuus over me heen gaan en dacht: weet het nu wel.

Varscu Munier Wiendieg loopt oe slechter?

Oe, o oe? Dat weet u toch al?

Varscu Ja, iek weet, maar iek dakt dat oe vorieke keer beetur liep.

Het viel toen niet so op. Bent oe moe of so?

Dat zou best kunnen, de ene keer valt het meer op dan de andere

keer. Dat ligt aan de constitutie van uw patiënt!

Mevrouw Varscu kleurde en nam plaats. Toch heeft zij een charmante uitstraling

waar ik voor smelt. Voor de zoveelste keer bood zij haar excuus aan en vond het

vervelend dat door haar verzuim mij te blijven contacten, wij enigzins het gevoel

92

hadden gekregen ‘vergeten’ te zijn. Deed net of ik gek was en gaf geen asem. Al

snel ging zij over naar waar wij voor kwamen.

Varscu Munier Wiendieg iek sta met main roeg tegu moer. Ieduru kier

wordt gusecht volgundu maant ies ut ienstrumentjoe bienu.

Volgundu maant, volgundu maant….

Iek stel voor toch operatie ien andur siekunhuis tu doen. Ien

Laidun of Rotturdam en oop dat snel gaat guburen.

*Het is natuurlijk direct bemiddeld door de geneesheer directeur en de

arbitragecommisie dat Varscu en Wiertz nu moeten stilzwijgen n.a.v. mijn brief.

Alles moet in overleg met dokter Wiertz.Varscu doet de operatie en Wiertz de

nabehandeling. Ook hij heeft een grote stem in het geheel!.

Heb niet alle vragen uit mijn puntenlijst de revue laten passeren, alleen of het

vooronderzoek in het AZKH kan gebeuren. Dat was denkelijk geen probleem.

Wel vroeg ik, of zij de operatie deed. Zij moest voor zichzelf jammergenoeg

‘neen’ antwoorden.

Ze vertelde ons dat zij nog twee patiënten moest afgeven omdat het

instrumentarium nog steeds niet compleet is. -waarschijnlijk moeten de

instrumenten van de planeet Mars komen-

Weer vroeg zij naar de stand van zaken omtrent mijn ogen. Liet haar mijn schets

zien waarop ik zelf de oogcontrole kan checken. ‘Mooie teekunieng.’ was het enige

dat Varscu sprak.

Wel nam Varscu tijd om naar mijn werksituatie te vragen omdat er rond de

jaarwisseling een aantal bladen waren verkocht aan de TTB. Denk nog steeds met

heimwee terug naar mijn prettige werkzaamheden en fijne bladen die nu van mij

weg genomen zijn. Jammer. Natuurlijk is er het gevoel dat er misschien weinig

werkplezier voor mij is overgebleven, maar wie weet wat er voor in de plaats

komt?

Mevrouw Varscu probeerde Wiertz te pakken te krijgen en belde de zusterpost op

voor een afspraak.

Zij vroeg of Wiertz er niet was. De persoon aan de ander kant van de lijn deelde

mee: dat hij er niet was. Ik zei zachtjes: ‘Zeker weer met vakantie!’. Moeten wij

zeggen! Direct nam zij mijn opmerking over en vroeg of Wiertz soms op

vakantie was. Haar gezicht sprak boekdelen en was lichtelijk geïrriteerd. ‘Wannier

kan iek un afsprak maaku voor munier Wiendieg? 28 maart ? Dat ies veeltulaat.

iek bel selluf wel. Wannier ies Wiertz terug? Diensdag 11 maart? Dankoe. Ze knalt

de hoorn op de haak en zucht. Ik bemerk dat haar spreektaal achteruit gaat als zij

nerveus is! Mijn vader zei altijd; ‘jij bent een scherp opmerker want er ontgaat jou

niets’ Hij heeft het bij het rechte eind gehad maar voor mij is dat een ramp omdat

men het ook aan mijn ogen kan zien die dan boekdelen schrijven zoals nu het geval

is!

93

Ik zie te veel, dat is de ellende!!

Varscu spreekt af dat zij me dinsdagavond 11 maart a.s. thuis zal bellen. Ze maakt

dan een afspraak met Wiertz over de verdere gang van zaken.

Direct schrijft zij een spoedverzoek uit voor een gezichtsveldonderzoek voor

donderdag 7 maart 09.00 uur. Op Ren haar verjaardag.

Wij gingen nog effies een koppie koffie drinken op het Leidseplein in het AZL.

Ondertussen heb ik contact gehad met SCOOR, en P&O behoefte aan rust en het niet

‘werken’.

Nu wil ik dus eens even heerlijk genieten van lang uitslapen, tijd voor onszelf en

verwerking van al dat gebeuren moet.

woensdag 7 maart 1996: Gezichtsveldonderzoek 09:00 uur

Alweer het 5e gezichtsveldonderzoek en gelukkig onveranderd. ‘Gelukkig’ bedoel

ik natuurlijk mee, dat het gezichtsveld op zich niet verergerd is. Deze keer een uur

achter het apparaat gezeten. Marjolein, die het apparaat bedient is een aardig

vrouwke. In eerste instantie dacht ik, dat ze niet zo aardig leek, maar je ziet wel dat

men zich niet moet laten leiden door het psychologische ‘halo effect’: de eerste

indruk.

Na het 5e onderzoek kreeg ik de uitslag op papier mee, waarschijnlijk voor een

eerstvolgend gesprek met wie dan ook

Was toch wel benieuwd of mijn status, zoals was afgesproken bij de balie, nu aan

Marjolein was doorgegeven. ‘Die zaten er niet bij’ zei Marjolein.

Vertelde het haar dat juist met nadruk door mij was gesteld de status bij de

afspraak aan haar bijgeleverd moest worden.

Marjolein vertelde ook: ‘er komt een nieuw systeem, een soort streepjescode zoals

op boodschappen bij Albert Heijn het geval is en heb er geen idee van wat ik mij

daarbij moet voorstellen.’

Ren heeft lang op mij moeten wachten en liep in door de gang heen en weer.

Wat zij allemaal moet doorstaan is met geen pen of PC te beschrijven.

Daarbij komt dan ook nog dit speciale cadeautje, juist op haar verjaardag.

Het valt ons op dat met speciale dagen er altijd afspraken zijn in het AZKH.

Vrije dagen, ATVdagen, verjaardagen! Wat is dit toch?

94

Dinsdag 12 maart 1996 17:30 uur

Neurochirurg dokter Varscu neemt, zoals is afgesproken, telefonisch contact met

mij op en gaf uitleg over het gesprek dat zij heeft gevoerd met dokter Wiertz, de

endocrinoloog. Varscu vertelde hem, dat ik toch liever naar het Academisch

Ziekenhuis Leiden ga i.p.v. Rotterdam omdat het dichterbij huis is i.v.m. de

eventuele bezoeken. Het blijkt geen probleem. Varscu heeft contact opgenomen

met Leiden, maar er zal eerst een neurochirurg en K.N.O. arts beschikbaar moeten

zijn. Zij neemt volgende week weer contact met mij op omtrent een kennismaking-

gesprek met een neurochirurgie te Leiden. Tevens vroeg zij of het gelukt was snel

een afspraak te maken voor een nieuw gezichtsveld onderzoek. Ik vertelde haar dat

dit reeds heeft plaatsgevonden op 7 maart jl. en dat ik de uitslag ‘onveranderd’ in

mijn bezit is. Zij was verbaasd -vreemd, ze had notabene zelf het spoed-onderzoek

aangevraagd- dat het zo snel kon plaatsvinden.

‘Er sain nog veel waktundu voor oe , tot end mai bekin joeini’ a.s. Tevens is ze blij

dat het gezichtsveld niet verslechterd is. Het is trouwens alweer een jaar geleden

dat alles werd ontdekt.

Varscu vindt het een goede zaak als de foto’s van de AZKH scan in mijn eigen

bezit komen. Het is allemaal veel makkelijker om zelf de foto’s te begeleiden

i.v.m. met eventueel zoek raken. De afspraak om deze af te halen wordt dan

volgende week persoonlijk door haar aan mij overthandigd -als ze niet zoek zijn-

Hopelijk weet zij ook meer te vertellen over de planning en de operatie te Leiden..

Wij wachten maar weer af.

Ben nog steeds thuis en zie wel. In ieder geval voel ik mij thuis lekker en rustiger

en daat gaat het nu om.

Pablo belt regelmatig. Ook Judith, Romy, Brenda Giessen en Kees hebben zuiver

uit belangstelling gebeld. Kees vond het vreemd, toen hij op de afdeling naar mij

informeerde en dat mijn collega Oja Droge zei dat ik ziek was en geen

telefoonnummer wist. De grote stroom ‘fanmail’ die ik ontving, tijdens mijn

opname in het AZKH, heeft zich thans, sinds mijn thuisblijven, omgezet in 0,0

maar dat gaat altijd zo als het ‘schokeffect’ verleden tijd geworden is en had mij

daar al op voorbereid. Er zijn belangrijker dingen in het leven. Wij hebben er een

paaren echte vrienden in Budel en op Malta.

Sinds het overlijden van mijn schoonvader wordt de band met moeder steviger.

Maandag 18 maart 1996

De huisarts Jongegeest is in kennis gesteld van mijn thuisblijven en het verloop bij

AZKH. Hij kijkt alleen maar met een rode kleur op zijn gezicht. ‘De maatschappij

is hard. u heeft gelijk’

Alweer een dokter die vindt dat ik gelijk heb. Natuurlijk heb ik gelijk. Wat heb je

aan het gelijk? Je schiet er niks mee op. Wel een mooi excuus om iemand op een

95

nette manier de mond te snoeren of een gesprek af te kappen. Direct een zalfje

gekregen voor het eczeem onder mijn linker-poliovoet. Nervositeit zeker.

Dinsdag 19 maart 1996

De bedrijfsarts belt mij op en vraagt hoe het gaat. Ik draaide een CD met het

slotlied uit de Mattheus Passion van Bach. ‘Wat prachtig, ik hoor iets uit de

Mattheus Passion’.

Vertel hem dat ik contact heb gehad met de huisarts en dat wij, zo rond woensdag

of donderdag, weer een telefoontje verwachten van AZKH Varscu omtrent de

afspraken met het ziekenhuis in Leiden. ‘Dan kan ik aan SCOOR doorgeven, dat ik

over twee weken weer contact met u opneem. Sterkte mijnheer Windig’ ‘Ja,dat heb

ik wel nodig jongen’ Hij grinnikt.

Woensdag 20 maart 1996

Oneindig wachten doen wij nou een jaar

van maart tot maart seizoenen lang

hitte die verstikt door kilte van de winterkou

De zon breekt door verwarmd, verward mijn hart

maakt tranen los

Kruip door het stil en mistig onbekende bos

mijn ogen dwalen langs droge stammen

kamperfoelie

knoppen donkerrood ze zijn er zo ineens

als bloed dat kruipt waar het niet gaan kan

dwars door mijn hart vol smart en toch

een vreugdevolle schrei in mij

herinner weer het telefoongerinkel

die dag van toen; plantend in de tuin

violen klonken vals maar haat ze niet

waarom onschuldig groen en donkerrood

veel was met die kleur bekleed

de kamer nog het meest

nu tijdelijk door bijna wit verdrongen

weet je nog?

al die gebeden de seizoenen door

raar zo snel alweer een jaar terug

ben op zolder, schrijf het op ‘t is weer genoeg

doch niet verwerkt

96

Vanaf 8 februari heb ik, de laatste werkdag voor de vakantie naar Malta, niets meer

van Faya vernomen. Ik ging een uur later weg van de zaak dan normaliter.

Bij toeval kwam ik haar tegen. Ze ging ook naar huis. Het is niets voor Faya haar

medewerkers niet een prettige vakantie toe te wensen. Ze houdt me veel te goed in

de gaten. Ik ben niet nieuwsgierig, maar wel oplettend. Misschien is ze nijdig dat

ik een memo naar haar en Emmaus heb gestuurd i.v.m. het ambtenaarachtige

memo van Pablo, zijn eigen werkwijze, via een memo aan ons op te leggen. Wie

deelt er nu zulke amateuristische memo’s uit aan je collegae -amateurs pakken het

nog beter aan- Faya mag van mij ook best wel eens tegen mij zijn. De schat. Het

valt voor haar ook niet mee al die zeurpieten die komen en gaan. Je moet het

allemaal maar bijbenen. Of vindt zij het misschien vreemd dat wij -alweer met

vakantie gaan? De man met de hersentumor is hypocriet en heeft vreemde trekjes!

Dit las ik per abuis in een memo dat ergens verscholen lag.

Donderdag 21 maart 1996

Wel weer speciaal dat rond 14:00 uur Faya mij opbelt hoe het gaat. Ik zat

‘toevallig’ nog eens dit verslag door te lezen. De passage waar ik vertel dat ik Faya

uit de vergadering haal om te vertellen dat er een tumor is geconstateerd.

Wel aardig dat ze even belt, na vijf weken thuis te zijn.

Mijn antwoord was dan ook: ‘werd wel tijd en ben het niet van jou gewend‘

Je weet nooit wat voor problemen de mensen zelf hebben.

Faya heeft een zoontje, dat nogal vaak last heeft van zijn keel, neus en oortjes.

Natuurlijk zijn ze bij SCOOR erg nieuwsgierig hoe het nu allemaal verloopt en liefst

zo snel mogelijk. Zij willen ook waar voor hun geld. Ben een onkostenpost

geworden.

Men had allang voorzorgsmaatregelen moeten treffen in mijn situatie. Uiteindelijk

weet je niet hoe het allemaal afloopt en hoelang het duurt. Je zou, of mag toch

verwachten van een professioneel management dat men weet wat planning is.

Korte termijnplanning kan natuurlijk ook gehanteerd worden. Maar ik loop al een

tijdje -35 jaar- mee, dus ik weet hoe het daar ‘werkt.’

In ieder geval heb ik open gehouden het wer te hervatten en houd ze op de hoogte.

Vrijdag 22 maart 1996: AZKH endocrinologie gebeld

Rond 13:00 uur moet ik maar weer even spontaan het AZKH dokter Wiertz bellen

hoe het nu allemaal zit. Voel er een beetje zin in ga krijgen als het mij enigzins lukt

het mes op hun strot te zetten. Een brutaal mens heeft de halve wereld en soms de

hele planeet. Varscu had namelijk beloofd dat ze mij zou bellen om een aantal data

door te geven omtrent afspraken, ophalen van de Scan foto’s, eventuele afspraken

met de endocrinoloog dokter Wiertz en een kennismakingsgesprek/bezoek aan het

Academisch Ziekenhuis Leiden. Weer niets op tijd vernomen.

Direct had Wiertz te pakken en vroeg of hij iets wist betreffende ontwikkelingen.

Allereerst vroeg hij of ik nog een brief had gehad van het bestuur van het AZKH

97

inzake de lange tijdsduur. Die heb ik allang in januari gekregen, maar daar schiet ik

nu niet veel meer mee op. ‘precies’ antwoordde Wiertz met zijn stopwoord:

‘U heeft gelijk!’

Het viel mij mee, dat hij nog wist wie ik was en dat Rotterdam of Leiden de

uitgezochte plaats was.

Had notabene van Varscu al vernomen dat het Leiden werd. ‘Juist ja’ was het

antwoord van Wiertz.

‘Laten wij afspreken mijnheer Windig, dat u volgende week donderdag, zo rond

15:00 uur mij op mijn pieper terug belt’. Ik moest eigelijk wel even lachen en

dacht een beetje dubbelzinnig. ‘Dat is prima. Ik bel op uw pieper’ zei ik en lag ,

enigzins tevreden, de hoorn op de haak.

AZKH oogpoli dokter Sohrab gebeld

Op dat moment dacht ik: laat ik nu Sohrab eens bellen. De oogarts dokter Sohrab

heeft namelijk geconstateerd dat er iets niet in orde was. Hij heeft vorig jaar

geprobeerd mij telefonisch te spreken bij SCOOR, wat niet gelukt was. Heb later wel

geprobeerd te bellen maar dat bleek nogal problematisch. Direct had ik Sohrab aan

de lijn. Hij wist, na een jaar, mij ontmoet te hebben en zei dat hij nieuwsgierig was,

hoe het allemaal was afgelopen.. Vroeg mij na 17:00 uur terug te bellen.

Hij had dan alle tijd. Sohrab moet eens ‘organisatorisch’ bij het AZKH aan de slag!

Perfect.

Blij was ik wel een beetje met Sohrab, dan kon ik namelijk eens laten weten op

welke wijze ik aan ‘het lijntje’ werd gehouden. -Sohrab staat er wel buiten, maar

kwaad kan het nooit-

Rond 17:15 uur dokter Sohrab weer aan de telefoon. Hij was nog steeds benieuwd

hoe het met mij was ‘afgelopen.’ Het hele verhaal verteld, inclusief de lange duur

van de uit tevoeren operatie. ‘Er staat een hele lange wachtlijst. Als u wilt, zou ik

graag op de hoogte worden gehouden’. Heb hem hartelijk bedankt voor zijn

belangstelling.

De enige arts die spontaan heeft gebeld uit pure interesse omdat hij de eerste stap

heeft gezet tot de openbaring…

Maandag 25 maart 1996

Mevrouw Varscu belt ons thuis. Renaat en Sas waren op visite. Ren nam de

telefoon aan en verschoot van kleur. Het is voor haar nog steeds een ondoenlijke

zaak om dit soort telefoontjes te krijgen. Zelf heb ik er geen problemen meer mee

en zelfs nu blij als er door het AZKH gebeld wordt. Het blijkt dan, dat er ‘SCHOT’

in komt. Mevrouw Varscu: ‘Munier Wiendieg, iek ep nog keen beriegt uit Leiden.

Iek ga nog even aan het eind van de week ienformeeru ier in het AZKH of

instrumentju er zijn,. dus het blijft open: Amsterdam of Leiden.’ Ik vertelde haar,

98

dat ik nog telefonisch contact met Wiertz had gehad. ‘O’ zei ze. -na haar belofte

mij vorige week al te bellen-

‘Iek oop dat u niet erk vinde dat ik oe af en toe bel?’ Ze was alweer vergeten dat ik

daar al eerder antwoord op gegeven had bij onze eerste ontmoeting. Ze kunnen ook

niet alles onthouden.

‘Nee hoor, dat vind ik juist prettig.’ was mijn antwoord.

Vannacht slecht geslapen en onprettige dromen gehad:

In het SCOOR gebouw liep ik in het trappenhuis. Opende een deur van aluminium,

sloot deze achter mij en ik stond in een kleine ruimte van 1 bij 1 meter, waarvan de

muren ook met aluminium waren bekleed; het was geen lift! De enige deur die er

was, kreeg ik met geen mogelijkheid meer open want er was namelijk geen

deurknop. Het flitste door mijn hoofd: ik kom hier nooit meer uit. Ook al zou ik

schreeuwen, men hoort mij niet. In paniek probeerde ik de aluminium

muurbekleding met mijn nagels van de muren te pulken, in de hoop dat men mij

zou horen schreeuwen. Tot mijn verbazing, door het weghalen van de

muurbekleding, bleek het de enige versperring te zijn die in verbinding stond met

andere lokalen en kon ik weer mensen zien werken. Kortom: beangstigend.

natuurlijk een duidelijk teken van hoe ik mij boel.

Moet alles gewoon proberen alles maar eens naast mij neer te leggen en dat het niet

zo ‘werkt’ als ik zou willen. Ik moet puur geduld in acht nemen. In ieder geval zal

ik toch donderdag a.s. Wiertz nog even bellen of er al iets bekend is over de

opname. Ondanks het wachten voel ik mij niet onprettig en vind ik het heerlijk om

weer thuis te zijn.

Woensdag 27 maart 1996

Mevrouw Varscu heeft rond 19:30 uur weer even met ons gebeld met de

mededeling een afspraak gemaakt te hebben met het AZL -Academisch Ziekenhuis

Leiden- Ik word verwacht voor een gesprek met dokter de Hondt in gebouw 1 - 3e

etage kamer J-3R. Tevens belt mevrouw Varscu mij nog even terug, wanneer ik

mijn gegevens, zoals foto’s etc. bij haar kan AZKH kan afhalen en mee te nemen

naar het AZL te Leiden.

Geen behoefte heb ik, om vroeg naar bed te gaan. Ga meestal fietsen en daarna als

ik thuis kom: een Grieks Retzina wijntje drinken. Vind ik lekker en hoor dan

bouzoukies spelen

Vannacht heb ik niet prettig geslapen. Ik voelde mij beetje, half slapend in paniek

door stress. Alhoewel het nu wat rustiger is en de mist optrekt!

Donderdag 28 maart 1996

99

15:15 uur met Eric Wiertz, de endocrinoloog van het AZKH gebeld en hem

medegedeeld dat dokter Varscu voor mij een afspraak heeft gemaakt bij het AZL.

Wiertz is blij en tevreden. Wat wil je nog meer.

‘Mijnheer Windig, bij uw gesprek in Leiden, zou ik wel even meenemen dat u bij

mij verder gaat voor controle en medicijnen, maar daar zal in Leiden al wel mee

begonnen worden’Dan denk ik: wat een onzinnige uitspraak is dit toch. Dat zal

toch een logisch, door hen in mijn status beschreven gevolg zijn!

Ondertussen heb ik nog steeds de uitslag van het gezichtsveldonderzoek in mijn

bezit.-onveranderd- Niemand vraagt er naar. -giller toch?-

Direct na het telefoongesprek met Wiertz, belt mij op: dokter Buitendael de

bedrijfsarts van SCOOR. Hij was, zoals altijd, weer erg geïnteresseerd en ik vertelde

over de afspraken i.v.m. Leiden. Buitendael belde mij eerder dan hij zelf gepland

had. -Zei hij- SCOOR had hem waarschijnlijk verzocht weer contact met mij op te

nemen. Men had hem gevraagd, of hij met mij wilde overleggen, iets aan therapie

te gaan doen. Ik gaf als antwoord, dat ik dat niet zag zitten. -misschien had het wel

beter geweest- Ik had namelijk begrepen, dat hij bedoelde met één of andere

maatschappelijk of sociaal werker.

‘Nee?’ zei Buitendael, ‘om weer wat te gaan werken bedoel ik’

‘Ik ben daar nog niet aan toe en wacht eerst even het gesprek af van 11 april a.s. in

Leiden’ Zei ik. Verder houd ik hem op de hoogte.

Buitendael deelde mij overduidelijk en voor de zoveelste keer mede dat hij achter

mij stond. Dit geeft mij natuurlijk een gevoel van rust.

De telefoon wordt vanmiddag veel gebruikt. Oud collega Auro belt mij om een

afspraak te maken voor 4 april a.s. Dit is namelijk de datum van de

afscheidsreceptie van Romy bij SCOOR. Naar de receptie ga ik niet. Nu komen

Auro en Romy na afloop bij mij op visite. Auro vertelde: dat hij cursussen

magnetiseren heeft gevolgd en dat hij paranormaal begaafd is. Dat kan interessant

worden voor gelijkgestemden.

Vrijdag 29 maart 1996

Mijn collega Ruud heeft gebeld. Nog één van de weinige collegae die op dit

moment nog echt interesse toont. Natuurlijk vind ik dat prettig. Hij vroeg nog: of ik

al een ‘bloemetje’ had gekregen van P & O. Helaas moest ik ‘neen’ antwoorden.

Ruud moest hard lachen. Hij komt een keertje langs.

Toch moet ik nog een keer opmerken, als je de reacties leest van de eerste melding

van mijn opname in het AZKH en deze 2e periode van 6 weken thuis te zijn. Kan

het dan toch een soort schrikreactie zijn van mensen naar zichzelf. Een soort van

onverwachtse angstbeklemming. Wat SCOOR betreft, zijn de meeste reacties toen

gekomen van de special interest kant. Toch wel opmerkzaam en interessant.

Rond 19:20 uur werd ik weer gebeld door Mevrouw Varscu de neurochirurg.

Wel prettig eigenlijk.

100

Mijn MRI foto’s en een begeleidende brief van haar, kan ik maandag of dinsdag bij

het AZKH afdeling neurochirurgie afhalen om naar Leiden mee te nemen.

KOMT ER SCHOT IN RAP ?

Komt er schot in? Komt er schot in?

‘t begint er op te lijken

varscu belt, varscu belt

sta er van te kijken

eerst schrok ik steeds

verschoot van kleur

mijn hart zat in m’n keel

nu ben ik rustig, ben ik klaar

nog even het moment is daar

niet elke dag is zo gesteld

dat ik het beleven kan

vechten tegen onrust en onzekerheid

dan die plannen voor de toekomst toch?

zo ineens sereen gevoel

van vrede en bescherming komen

voel de adem van de ‘liefde’

in mijn lichaam stromen.

Zondag 31 maart 1996

Vandaag ben ik naar een bijeenkomst geweest van de Evangelische

Broerdergemeenschap in de voormalige Koningskerk. Al een hele tijd wilde ik er

graag naar toe. Wat mij te wachten stond, wist ik niet. Spijt heb ik er in ieder geval

niet van. Het heeft mij geraakt. Ten eerste was de kerk vol van onze, over het

algemeen, Surinaamse medemens.

De kerk was geheel wit geschilderd tot aan de kerkbanken aan toe. De kleurige

glas in lood ramen kwamen schitterend tot zijn recht. Het was Palmzondag. Er

waren een tiental volwassen dopelingen en belijdenisgangers. Velen waren in het

wit en zwart gekleed en men straalde iets ‘gemeenschappelijks’ uit, wat ik in onze

kerk miste. Wat mij ook opviel, dat ik emotie voelde door dat men uit volle borst

psalmen en gezangen meezong. Wat mij zo heeft gedreven om er te zijn, kan ik

niet vertalen. Ook de nacht ervoor had ik het al steeds in mijn hoofd spoken.

De nacht na mijn kerkbezoek voelde ik mij zeer gelukkig en dat er weer contact

met God is. Misschien kan ik mij bij deze gemeenschap aansluiten?

Maandag 1 april 1996

Ren heeft de MRI foto’s en andere bescheiden afgehaald van het AZKH voor

transportatie naar het AZL te Leiden op 11 april a.s.

101

Woensdag 3 april 1996

Van dinsdag op woensdagnacht rond 02:00 uur naar bed gegaan. Er gaat heel wat

door je hoofd. Een gedeelte van dit dossier, zelfde datum in 1995, doorgenomen en

even de revue laten passeren. Nog wat in de Bijbel gelezen. Niet gevonden waar ik

echt iets aan kon hebben. Hoewel psalm 23 ‘De Heer is mijn Herder’ mij wel

aansprak. Af en toe wakker geweest. Ik ben dan een tikkeltje angstig als ik een

prikkel of steekje bij mijn linkerslaap voel. Maar dat is dan even van korte duur.

Ben natuurlijk constant met mezelf bezig en wordt je er beroerd van. Ren en de

kids zijn mijn leven.

Donderdag 4 april 1996

Vandaag ontving ik het langverwachte boeket bloemen van mijn collegae. Er zat

een kaart bij die door hen was beschreven met een aardig woord. Gelukkig was ik,

doch ook een beetje teleurgesteld dat het allemaal zo lang moest duren voordat ik

iets op deze manier iets hoorde. Wat een lul ben ik toch!

Hieruit blijkt wel dat het erg belangrijk is, op welke wijze mensen een deel uit

kunnen maken van je welzijn en het positief blijven denken. Direct Joca, van het

secretariaat, gebeld om te bedanken.

Romy en Auro zijn in de avond langs geweest. Romy heeft afscheid genomen van

SCOOR.

Het was een bijzondere avond. Auro deed handoplegging en het deed mij goed.

Tevens hebben wij afgesproken dat één keer per maand, in het nieuwe seizoen als

Ren naar haar kaartclub gaat, zij bij ons komen om te praten over levensbelangen.

Waarschijnlijk gaan Ren en ik ook op de dansclub in het Bavohuis op

maandagavond. Men danst daar op Cajun en Zydeco-muziek. Het lijkt ons wel wat.

Vrijdag 5 april 1996

Cora gebeld bij de TTB om nog even te bedanken voor de leuke kaart die ik gehad

heb. Ook namens enkele collegae

Zaterdag 6 april 1996

Van SCOOR P & O ontving ik ook nog, na zeven weken, een bos bloemen. Toch wel

prettig om iets van hen te horen en niet alleen via de bedrijfsarts Kees Buitendael.

Wat een geluk dat deze man zo contactueel is. SCOOR mag de handen wel

dichtknijpen en het personeel ook.

Maandag 8 april 1996

Het is een ellende dat ik mijn Parlodel tabletten heel onregelmatig inneem.

Of het fout is, weet ik niet.

102

Vandaag zijn wij naar Leiden geweest om even te kijken hoe het ziekenhuis er

bijstaat; het stond er mooi bij. Het blijkt -wist ik niet- een spiksplinternieuw

academisch ziekenhuis te zijn. Bijna dezelfde proporties als het AZKH.

De toegangswegen zijn nog niet eens klaar. Met de auto ben je ongeveer drie

kwartier onderweg. Het gaf mij wel een goed gevoel. Hoe Ren het allemaal voelt

weet ik niet precies. Ze zit er vreselijk mee. Wij praten er heel veel over. Ren heeft

dat nodig. Zelf ben ik er natuurlijk ieder moment van de dag mee bezig. Het is voor

haar heel anders. Zij heeft waarschijnlijk een ander beeld van de toekomst. Logisch

toch?

Dinsdag 9 april 1996

Marian belde mij op. Ik lag nog lekker te pitten. Marian vertelde: dat Rudy nog

geprobeerd had, via Pablo SCOOR, mijn adres te bemachtigen. Via Records Claire

wilde graag contact met mij. Claire haar broertje -29 jaar- heeft ook een ook tumor

in het hoofd gehad en die functioneert weer optimaal. Claire is dus heel nauw bij

mij betrokken. Pablo wilde mijn huisadres niet afgeven en zou gezegd hebben,

‘Daar kunnen wij niet allemaal aan beginnen’. Waar men daar mee bezig is ?

Aan de ene kant denk ik: laat maar waaien. Ik had mij rotter kunnen voelen. Direct

Rudy gebeld, trouwens een fijne vent. Ik ken hem persoonlijk niet.. Hij doet nu

advertentie-order van Muziekkrant SCOOR. Via Rudy kreeg ik het telefoonnummer

van Via Records en heb ik een hele tijd met Claire gesproken. Claire, die ik

persoonlijk niet eens ken. Haar achternaam weet ik niet en heb eigenlijk heel

weinig contact met haar gehad. Het doet mij goed. Claire houdt contact. Zouden

nog meer geïnteresseerden mijn adres niet hebben gekregen als men het niet

doorgeeft. Het zou eventueel afscherming kunnen zijn en denkt men misschien dat

het niet goed voor mij is. Laat ik niet te snel oordelen. Op zijn minst zou men dat

dan met mij moeten overleggen of........men heeft er geen tijd voor.

Conclusie: Sommige medewerkers van SCOOR begrijpen het niet.

Ongeïnteresseerd en ziet men niet in dat belangstelling op dit moment heel positief

kan werken en het genezingsproces enorm kan versnellen. Positieve kracht van

buitenaf kan wonderen verzetten. Dat heb ik persoonlijk aan den lijve

ondervonden, direct na mijn ziekenhuisopname vorig jaar, weer snel aan het werk

te gaan.

Donderdag 11 april 1996

Vandaag is de langverwachte dag aangebroken dat ik mijn MRI foto’s en status

van het AZKH meeneem naar het Academisch Ziekenhuis in Leiden. Liefs morgen

ga ik al voor de opname.

ALS DE MAGNOLIA BLOEIT TILT HET LICHT MIJ OP

103

Weer voel ik die ongelooflijke kracht in mij. Die enorme geestelijke, positieve

kracht die zich direct al in mijn geest drong, na de confrontatie met HYPO. Niet

altijd voelde ik die kracht, maar was ik er wel altijd naar opzoek. Soms, als ik mij

eenzaam en alleen voelde, ondanks de grote zorg van Ren, was die kracht er

helemaal niet. Dan vroeg ik mijzelf af, of God pauze had genomen. Waarom zou

de Geest er speciaal voor mij zijn? Waar haalde ik de arrogantie vandaan om te

denken dat God speciaal voor mij alle tijd zou nemen. Zelfs Jezus aan het kruis

voelde zich eenzaam en alleen en sprak in doodsnood: Vader, waarom heeft u mij

verlaten?

Wij zijn geboren om zelfstandig te kunnen functioneren. Wij zijn geen marionet

van God,-anders heeft het leven geen zin en zijn wij te afhankelijk- maar wel de

ontvanger van zijn positieve kracht. Het leven heeft dus echt wel zin. Het leven is

er, dus moet men het leven. Maken wij niets van het leven, dan heeft het leven

geen enkele zin. Wij moeten zelf zin aan ons leven geven. God komt in ons leven

als wij de zware deuren van ons hart voor hem open zetten.

De kracht die de Geest van onze God steeds weer uitstraalt, zullen wij willen

ontvangen. Staan wij dus niet voor zijn kracht open, gebeurt er totaal niets.

In alle stilte reden wij naar het AZL te Leiden. Ren bleek zeer gespannen.

14:40 uur staan wij voor het loket van Poli-neurochirurgie. Wij laten ons

inschrijven bij Anneke, de assistent van neurochirurg dokter de Hondt , ‘Wij waren

al een beetje in paniek’ zei Anneke: Niemand van de Poli bleek op die ochtend de

heer L. Windig te kennen. Wie had de inschrijving gedaan ? Wie had de papieren ?

‘Die heb ik bij me’ merkte ik op. ‘Gelukkig, wij dachten al: wie heeft die afspraak

gemaakt ?’ Anneke keek verontwaardigd ‘Op deze manier kan dat natuurlijk

niet.’Was ik dan toch nu even een ondergeschoven kind? Vreemd allemaal.

Dokter de Hondt kwam ons ophalen. Hij sjeesde door de lange hal van het loket

naar zijn kamer en liet er geen gras over groeien. Wel eens een snelweg gezien

waar gras groeit?

Mijn omvangrijke status en MRI foto’s, plus een door mij zelf vervaardigd AZKH

bezoekschema, lagen voor hem op het bureau. Er werden een aantal vragen aan ons

gesteld. Verwees hem direct naar mijn status met alle gegevens. Wij vroegen of de

operatie op korte termijn is gepland. Het was wel de bedoeling. Direct kan er

natuurlijk geen antwoord op gegeven worden.

‘Als u binnen veertien dagen nog niets hebt gehoord, trekt u toch even aan de bel ‘

zei de Hondt.

Wij waren weer net zo snel het AZL uit als erin. De weg terug naar huis kwamen

wij in een behoorlijk lange file terecht. Ren dook een andere weg in en na een

flinke rit kwamen wij uiteindelijk -niet gepland- bij Chinees restaurant ‘Walong’

Wij hebben er perfect gegeten. ‘Gevierd’ noemden wij het.

Marian en Claire van Via Records hebben nog gebeld hoe het ging.

Woensdag 17 april 1996

104

Faya is met haar zoontje bij me geweest. Een geinig blond ventje van ruim twee

jaar. De hele tijd riep hij maar ‘meneer Het doet mij goed als ik dit onbezorgde

kinderlijk geluk zie afstralen van zo’n smoeltje. Ik denk terug aan mijn eigen

jeugd. Aan mijn eigen kinderen. Een tijd van innig geluk ondanks moeilijke

momenten. Als ik soms die baby’s, lekker ingepakt in de wandelwagen zie slapen,

zou ik best voor een uurtje die plaats in willen nemen en rondgereden willen

worden.

Rond 16:00 uur belde de Poli van het AZL te Leiden. Rian, de secretaresse van de

neurochirurgie, gaf aan Ren de volgende afspraken door. -Ik voelde het al-

Opname 26 april 1996 09:30 uur neurochirurgie J11. Dan voel ik mij gelukkig en

blij.

Operatie 1 mei 1996. Geinig, het roept direct 1 mei ‘rokkentillerij’ bij mij op.

1 mei is de dag van de arbeid.

Direct heb ik Faya van SCOOR gebeld en mijn kind Petra. Marian van SCOOR zei

ook al: 1 mei, schedellichterij! Lachen geblazen. Marian zou iedereen inlichten die

met mij geval bezig is. Claire van Via gebeld.

Ben ik erg met mijzelf bezig. Het moet nu eenmaal gebeuren en ik zwem niet tegen

de stroom en golven in. Ik laat alles over mij heen komen en vertrouw op GOD,

mijn positieve kracht.

Alleen vanavond Nico, Anita, moeder in de USA en wat familieleden en kennissen

telefoneren. Blij ben ik, dat mijn zwager Hans en schoonzus Joke nog niet met

vakantie in de USA zijn. Gelukkig zijn ze nog hier, als ik in het ziekenhuis verblijf.

Hans en Jo zijn er ook nog als ik wordt geopereerd. Vreemd, er is een tijd geweest

dat wij soms geen contact hadden. Nu betekenen ze veel voor mij.

ALS DE MAGNOLIA BLOEIT

105

Als ik vaders graf bezoek dwalen mijn ogen langs de mooie bomen die de

begraafplaats sieren.

De Magnolia bloeit weer zo schitterend. De Magnolia heeft iets speciaals in mijn

leven en ik weet niet waarom. Haar bloemen, haar kleur en haar schoonheid

vertederen mij. Haar bloemen zijn als porselein. Toen ik ooit de opera Madam

Butterfly zag in het Muziektheater te Amsterdam, stond daar links op het

gigantische podium een bloeiende Magnolia als plastic decorstuk. Ik kon mijn ogen

er niet vanaf houden zo echt leek het allemaal. Als ik muziek hoor uit die opera

denk ik aan de Magnolia. Als ik over de dijk wandel en op ons dorp neerkijk en in

een tuin die prachtige grote Magnoliaboom zie schitteren, dan gebeurd er iets in

mij. In het begin kon ik de naam Magnolia maar niet onthouden omdat ik het zo’n

moeilijke naam vond. Wel creëerde ik toen de tekst ‘Als de Magnolia bloeit’

Ik loop er al jaren mee rond. Soms gebruikte ik de tekst in een liedje dat ik bedacht

en componeerde ik er een melodietje bij. Ik had iets met die boom.

Eens zal ik die tekst gebruiken worden dacht ik dan.

Nu mijn ogen voor de zoveelste keer langs de bloemen van de Magnolia dwalen

komen er tranen los. Nu wist ik het. Er gaat iets groots met mij gebeuren: als de

Magnolia bloeit.

26 april 1995 de dag dat ik uit het AZKH werd ontslagen. Nu, exact een jaar later,

moet ik op deze datum worden opgenomen in AZL te Leiden. Nu blijkt alles te zijn

voorbestemd!

HET MOMENT IS DAAR

26 april 1996 08:00 uur

Opvallend rustig, geheel ontspannen en voorbereid, stap ik naast Ren in de auto.

Voel dat mijn schat erg nerveus is. Wat wil je ook, zij zal heel veel moeten

ondergaan en verwerken.

Zullen de kinderen, die het zelf natuurlijk ook niet makkelijk hebben, haar wel

voldoende steunen? Is er wel een gezamenlijke steun en verwerking te delen?

Neem aan dat het toch wel een vrij ernstige en ingrijpende gebeurtenis is Hypo

eruit te halen. We rijden naar Leiden en zoeken een parkeerplaats in de grote en

overvolle parkeergarage van het AZL. Ren vond dat ze nu best in de bergen durfde

te rijden Zij had hier een goede rijschool. Het is een hele klim naar de 12e etage

om je auto te kunnen parkeren.

Programma Vip behandeling

Wij werden ontvangen door Rian, de secretaresse van afdeling neurochirurgie. Een

charmante blondine en zeer vriendelijke verschijning. Zij had alles gepland en zal

er, zeer zeker, veel werk aan hebben gehad.

Vandaag zullen wij er dan ook samen flink aan werken. Ik geef nu niet een

uitgebreid verslag van hoe en wat, maar een duidelijk overzicht van de

werkzaamheden:

106

Ontvangst neurochirurgie secretaresse Rian : ‘Het is allemaal wat mijnheer Windig

en kan u wel vertellen: mevrouw Varscu ziet u niet meer - u krijgt de artsen met de

meeste ervaring. Woensdag om de veertien dagen ishet HYPO- operatie dag en

wordt gedaan door de operateur dokter van Mulken. Hij heeft 30 jaar ervaring.’

Rondleiding afdeling neurochirurgie door verpleegster Suzanne

Kennismaking zaalarts dokter Rintzen en coas. -co-assistent.- ‘Het is wat mijnheer

Windig. Ik heb uw status proberen door te worstelen, maar niet alles kunnen

lezen.’ De coas gaat mij onderzoeken en tussendoor staan anderen alweer te

springen om mij te kunnen helpen.

Supersnel warme lunch met een voor mij nog onbekende aardige kamergenoot.

Ren moest eten in het restaurant en gaan wij even onze eigen weg.

Foto’s maken voor de KNO arts. frontaal en profiel. Totaal drie stuks.

Bezoek KNO arts dokter Van der Heus. -Zou ik een denkfout hebben gemaakt?

Zou hij soms de KNO arts worden die, samen met AZKH dokter Varscu, de

operatie in het AZKH zou doen ?- ‘Ik doe zelf de operatie niet, maar dokter Bras.

Bras heeft de meeste ervaring.’ Zei dokter Van der Heus. Ik vergat te vragen

waarom hij de operatie niet deed? Daar gaat hij niet op in. De arts legt uit: waar en

op welke wijze gezaagd gaat worden oftewel ingetikt door de schedel naar het

‘Turkszadel’ waar de hypofyse hangt.

Rintzen de neuroloog wil toch nog even, ondanks de controle van de coas, de

reactie van mijn gezichtsveld bekijken met de bekende handbewegingen.

Rintzen had verwacht dat het gezichtsveld minder zou zijn. -naar aanleiding van

mijn AZKH status- Ook de kracht in mijn linkerbeen is sterker dan hij had

verwacht.

Gezichtsveldonderzoek. Een oogheelkundig-radioloog, die de apparatuur - nieuw -

bediende, vond het vreemd dat haar collegae van het AZKH niet naast de patiënt

komt zitten als deze de behandeling moet ondergaan. Zij constateerde: dat het

gezichtsveld meer lichtpunten waarneemt dan de laatste controle van 7 maart 1996.

Dame oogarts komt in beeld. Eerst een controle door de coas van de oogarts.

Weer zo’n vrienelijke en leuke meid: ‘Dat zal even schrikken geweest zijn

mijnheer Windig? Neemt u lekker plaats in mijn behandelzetel.’ Zij gaf,

vanzelfsprekend, keurig en duidelijk antwoord op mijn vele vragen over de

functies van de apparatuur;. ik wil graag alles weten

De oogarts ging ook nog even gluren door het ongelooflijk knappe

instrumentarium.

107

Nicol en de nieuwe Amerikaanse oogcontrasttest. VISION CONTRAST TEST

SYSTEM / VISTECH ‘83 DAYTON, OHIO USA en de PELLI ROBSON

CONTRAST SENSITIVITY CHART UK ‘88.

Dokter Rogier Rintzen stelde de weer zo aardige dame aan ons voor: Nicol.

Haar zwarte zwarte ogen met een Limburgs accent spreken mij allemaal wel aan.

Ik weet alleen nog niet precies wat voor functie Nicol in het AZL bekleedt. In ieder

geval neem zij een oogtest af. Het onderzoek wordt eventueel 29 april a.s. gedaan

omdat er niet eerder mogelijkheden zijn. Zelf zal zij telefonisch contact met ons

opnemen. Inderdaad nam zij contact met ons op en het onderzoek wordt nu

dinsdagavond na 19:00 uur uitgevoerd, dus na mijn installatie in het AZL.

De narcotiseur legt alles uit over wat hij gaat installeren. Ren en ik willen zoveel

mogelijk weten wat er allemaal ondergaan moet worden. De ‘bedwelmer’ lijkt een

nerveuze man, maar probeert alles duidelijk te formuleren:

Thuis om de 2 uur zuigtabletten innemen en om de 4 uur een neuszalf aanbrengen.

Dit vanaf dinsdag 30 april 1996.

Operatie:

Tabletje om rustig te worden. Installatie op de operatietafel Narcose

Invoeren van diverse bewaking en operatieapparatuur. Beademing en dan De

Operatie!

Na de operatie

Afdeling Mini Care -extra nazorg en aandacht-

Neus volgepropt met tampons -iets anders dan ALWAYS- Extra snor. -stukje gaas

voor het opvangen van neusvuil i.v.m. eventuele liquir: hersenvochtlekkage.

Gekoppeld aan diverse apparatuur. Als Ren mij na de operatie zal zien, is het net of

ik als marionet aan touwtjes zal hangen

Ik verneem, buiten onze verwachtingen , dat ik naar huis terug kan gaan tot

dinsdagavond en moet om 19:00 uur weer in het AZL aanwezig zijn i.v.m. de

‘speciale’ oogtest. Deze test wordt afgenomen voor en na de operatie. Kijken of het

gezichtsveld is verbeterd. Deze dag zit er op.

Het was een hele vreemde dag vandaag. Ben vanaf vanmorgen 04:00 uur opgestaan

en voel mij perfect: ondanks dat ik 21 uur hard gewerkt heb, trouwens de artsen

ook. De leukste verrassing van deze dag was: dat ik dezelfde dag weer naar huis

kon. Een echte VIP behandeling.

Ondertussen voel ik mij op handen gedragen en onbeschrijfelijk rustig. Ik voel

weer hetzelfde als een jaar geleden. Het lijkt en voelt dat God achter mij staat.

Het licht tilt mij op!

108

Heer, wil u naat Ren en de kinderen staan? Heer sta naast alle anderen die naast en

bij ons staan. Geef ons alle kracht, steun en liefde. Wees met ons vader. Amen.

Dinsdag 30 april 1996

Ren en ik hebben een leuke Koninginnedag gehad. De straten bleken voor ons een

gezellig wandelgebied vol met vrijmarkten: wij genoten. De zon scheen hoog aan

de warme hemel. Wij vergaten dat vanavond een tijdelijk afscheid zou volgen.

God heeft alle angst weggenomen.

er kan geen afscheid zijn, er zal geen afscheid zijn

ben niet gek, sta ben mijn beide benen op de grond.

er is zoveel vertrouwen, er is zoveel Liefde

geef God mijn hart en hand.

Alles ging vanzelf en voor ik het wist was ik geïnstalleerd op J11 kamer 54.

Natuurlijk bleef Ren nog even bij mij.

Nicol nam de test af. Het is een nieuwe Amerikaanse oogtest die ongeveer 4 weken

in het AZL door Nicol wordt gedaan. De test is elders, in ziekenhuizen, nog niet in

gebruik en in experimentele fase bij het AZL. Men tracht hiermee sneller een

‘TUMOR’ te signaleren.

De test bestaat uit twee delen: Vision Contrast Test System. Vistech ‘83 Dayton

Ohio USA

Kaartmodel ± een vierkante meter. Letters in diverse rijen, diep zwart naar vaag

raster weglopend. Contrast verschillend.

Pelli Robson Contrast Sensitivity Chart UK ‘88

Kaartmodel ± een vierkante meter. Cirkels met raster-vormen van links en/of naar

rechts lopende verticalen en afwijkende lijnwerken in de breedte. Allen van vorm

afwijkend.

Dag lieve Ren, Dag schat, tot morgen

Laatste gesprek met dokter neurochirurg van Mulken de operateur.

Zeer zelfbewust en geeft mij rust en vertrouwen.

‘Heeft men bij de zusterpost uw telefoonnummer van thuis? Na de operatie bel ik

direct uw vrouw op. Dat doe ik altijd en vind ik prettig!’

Daarna schuif ik tussen de lakens in die verschrikkelijke ziekenhuisbedden en bidt

GOD voor rust, kracht en genezing:

109

Geest van Liefde

Lieve Heer en Vader

Geef ons een rustige slaap in de nacht

Sta naast ons

Wees met hen die U nodig hebben

Wees met alle andere zieken

Sta naast Rinske en de kinderen.

Steun hen

Amen.

Die nacht heb ik geen oog dicht gedaan.

Het wordt een nacht van denken. Het wordt een nacht van relatieveren. Een nacht

van: in het oosten komt de zon op en in het westen gaat hij onder. Ondanks dat het

moment nu ‘daar’ is, was ik zo ontspannen en rustig en werd gedragen door het

licht om mij heen. Steeds maar weer die positieve kracht die bezit van mij heeft

genomen. Ik dacht aan Ren die het bijna alleen moest dragen ondanks dat wij er

veel over hebben gesproken. Het gemis dat ze nu had, nu haar moeder in de USA

was. Het kind en moeder gevoel had zij nu broodnodig. Het graf van haar vader,

waar zij veel steun vond, werd haar rustpunt. The kids: Nico en Anita in het huis

van moeder en Peet thuis. Het is zo’n grote afstand. Juist nu.

Stel dat ik sterf en niet meer uit de operatie zou komen? Alles is geregeld.

Die gedachten werden door de Geest van positieve kracht even verdrongen en in de

hersenen uitgeschakeld. Het ‘hangen’ aan elkaar van Ren en ik was toch weer

anders dan de tijd in het AZKH. De angsten die er toen waren hebben plaats

gemaakt in totale overgave. Het begon een beetje ‘zakelijk’ te lijken.

De grote Baas in ons leven gaf zijn aanwijzingen: werken en niets zeuren. Het leek

een breiwerk: insteken, doorhalen en af laten glijden. Ogen dicht en slapen gaan.

Toch denk ik dan weer even: als ik nu lichamelijke pijn had gehad? Had ik dan niet

willen sterven?

Als ik pijn had gehad? Zou ik dan net zo over God en zijn positieve geestelijke

kracht hebben gedacht als nu? Mijn Alter Ego zegt: Dat is helemaal niet aan de

orde. Je denkt veel te veel: als dit en als dat, maar dit en dat is helemaal niet

belangrijk. Je stelt jezelf van die idiote vragen. Stel dat de wereld al vergaan zou

zijn geweest, wat dan? Stel dat je niet in Nederland zou leven, maar in Ghana of

Afghanistan, wat dan? Stel dat? Stel je niet! Stel dat? Is er niet! Niet zoveel stellen

en denken Laurens Windig. Je leeft nu met de Geest van God. Vertrouw Op Hem

Ten Alle Tijden. Stort Je Hart Uit Over Zijn Aangezicht En Hij Geeft Je Vrede!

Vergeet vooral je Magnolia niet!

110

Woensdag1 mei 1996: HEER IK GEEF MIJ AAN U OVER

De douche wacht op mij en stort haar warme water over het lichaam. Het geeft mij

een behaaglijk gevoel en doet mij ontspannen. Uiteindelijk is alles geregeld en

denk er niet aan. Van de verpleegkundige kreeg ik een blauw gekleurd hansopje

waarvan de drukknopen niet werkten. De drukknopen zaten op die plaatsen waar

normaliter de stiksels, om het geheel bij elkaar te houden, zijn aangebracht.

Waar ik de ene drukknoop had dicht gedrukt vloog de ander weer open. De hele

boel heb ik bij elkaar gepakt en mijzelf in blote kont tussen de lakens geschoven.

De thermometer van het AZL lijkt een stokbrood als ik deze moet inbrengen,

hoewel ik zeggen moet: dat het glijmiddel niet onprettig werkte. De bloeddruk

werd opgemeten en ik lag klaar voor de bekende rustgevende ‘pil’ die geslikt

wordt voordat men naar de operatiekamer wordt gereden.

Zoals je wel een ziet in een TVserie, keek ik liggend op mijn bed naar het plafond

naar de voorbijflitsende Tlverlichting onderweg naar de operatiekamer. Eerst werd

in een ‘voorkamer’ ingereden waar een, op Bette Midler lijkende dame heel vrolijk

met de operatiemutsen heen en weer begon te zwaaien en op het hoofd zette van de

aanwezige operatie patiënten. ‘U heeft er zin in vandaag’ zei ik. ‘Wat wil je, het is

de laatste dag voor mijn vakantie’ zong de dame, op een voor mij onbekende

melodie. Er lagen nog meer vrolijkers die alleen lachten en niet spraken: vreemd

dat ik zo dacht. Meer en meer voelde ik de rust waar ik God om gevraagd had.

Zonder meer werd het mij zomaar geschonken. Waar heb ik dit aan verdiend?

‘Wij gaan rijden’ sprak het verplegend personeel en men reed mij nu met bed en al

naar de operatiekamer.

De kamer zag er niet angstig uit maar wel kil. Er waren slechts twee anesthesisten.

-narcotiseurs- Zij wentelden mij op de operatietafel en ik mocht zuurstof snuiven.

Nu begon het aftellen en kon ik mij perfect concentreren. Voor mijn gevoel duurde

het best nog enige tijd en toen…

111

RENNIE…..?

‘Is het al gebeurd?’ Vroeg ik.

Ren staat te zwaaien met mijn tekening die ik vorig jaar bij mijn verblijf in het

AZKH gemaakt had. Als je iets maakt, waar jezelf ogen op kunt testen en je ziet

het ineens voor je neus krijft dan kijk je er natuurlijk naar maar ik viel niet in die

ogentest.

Ren had een fotokopie van mijn testtekening gemaakt voor Nicol die deze wel

interessant zou vinden.

Toen zag ik Petra staan. Direct dacht ik weer: kind wat zie je er toch mooi uit.

Ze had een blauw truitje aan. Haar blonde haren en het zwart brilmontuur kwamen

goed uit. Peet glimlachte. Toch zag ik in haar gezicht een bepaalde afstand en

angst.

Waarschijnlijk sliep ik direct weer in en zei ik tegen hen, die net vijf minuten aan

mijn bed stonden, dat ze wel weer naar huis mochten gaan.

Ook herinner ik mij dokter neurochirurg van Mulken aan mijn bed. Verder suf ik

de dag lekker door en is alles heel vaag.

Zina vraagt of alles goed is. Zina is de verpleegkundige van de mini-care waar ik

nu lig. Het is een innemend mens van een jaar of vijftig met een vriendelijk gezicht

en rustige stem.

Ze heeft veel indruk op mij gemaakt. Alleen haar verzorging en uitleg was

bijzonder prettig om te ondergaan. Het was allemaal zo vertrouwelijk en

rustgevend. Zij was voor dit werk in de wieg gelegd en zal ik haar niet meer

vergeten. Zina staat! Zina staat als een paal boven water!

Er was gelukkig geen pijn. Mijn neus was volgepropt met tampons en afgeplakt

met een opgerold gaasje. Men kon aan het gaasje zien of er eventueel ‘Liquir’ -

hersenvochtlekkage-vrij kwam uit de hersenen. Was dat het geval, dan zou men

misschien wel opnieuw moeten opereren. Trouwens, er stak geen slangetje uit mijn

rug om eventuele hersenvochtlekkage op te kunnen vangen. Dan is het hersenvlies

dus niet beschadigd. Mijn keel bleek uitgedroogd. Misselijk was ik wel. Alles wat

werd gedronken kwam er in golven weer uit. Het infuus hield mijn water in balans.

Op zo’n dag ben je echt nog geen mens. Natuurlijk moet ik flink blijven drinken.

Anita en Nico staan aan mijn bed: dag lieverds.

Donderdag 2 mei 1996

Deze nacht slaap ik zeer slecht. Mijn operatiecollegae liggen naast en tegenover

mij te zuchten aan het instrumentarium. Vind het afschuwelijk en zou ik bijna niet

kunnen omschrijven. Het leek wel een fragment uit een horrorflilm met vreemde

geluiden en wil weer zo snel mogelijk terug naar mijn zaal. Ik spuug nog steeds tot

112

tegen het middaguur. Vla, water en appelsap is alles wat ik drink. In mijn blocnote

wordt donderdag 2 mei 1996 niet eens zo genoemd en spring ik van woensdag

1 mei naar vrijdag 3 mei 1996. Het zegt voldoende in korte flitsen.

Vrijdag 3 mei 1996

Ben vandaag weer terug op zaal en wordt het Nieuwe AZL officieel door Koningin

Beatrix geopend. Het personeel vindt het allemaal maar niks: ‘De helft moest vrij

nemen en men kon er met de eigen auto niet komen. De parkeergarage was alleen

voor bezoekers en men werd met bussen over het terrein vervoerd. Wat heeft Trix

er nu aan?’ Vanaf het gesloten TVcircuit kon iedereen de opening volgen. Trix

bleek bijzonder geïnteresseerd te zijn in het totaalgebeuren, dat is gewoon zo. Bea

is begaan met de ontwikkeling van haar land. Dat wil ze, dat moet ze, dat is haar

taak! Automatisch worden over haar persoon bij dit soort evenementen allerlei

suggesties gedaan.

‘Ze gaat net als wij ook gewoon naar de WC of zal Claus gewoon aan haar

vragen: komt het je gelegen schat?’ Typisch dat mensen willen weten wat, hoe en

waarom zo’n vrouw dingen doet. ‘Claus is een schat’ zei een dame naast me.

Het is 08:00 uur en Ab, mijn buurman, ligt te wachten om naar de operatiekamer

gereden te worden. Zijn pilletje om rustig te worden heeft hij net geslikt. Dan komt

de verpleegkundige vertellen dat de operatie even niet door kan gaan. Er wordt een

spoedoperatie tussen geschoven. Ab moet worden geholpen aan een flinke hernia.

Hij zal moeten wachten tot 11:30 uur en krijgt dan te horen of de operatie wel of

niet kan doorgaan.

Van Mulken, die mij ook heeft geopereerd, komt hem vertellen dat hij weer naar

huis kan gaan tot zondagavond. Ab begrijpt er niets meer van en ik ook niet.

Nicol komt even naar mij kijken. Ze heeft een lange werkdag achter de rug: heeft

gewerkt van zes tot zes. Ze is ook een veelzijdige vrouw en is creatief. -niet met

kurk- Is artistiek. Ze schrijft kinderverhalen en vraag of ik ze lezen mag. ‘O, dat

zou leuk zijn. De verhalen liggen helemaal in Maastricht bij mijn ouders. Ik heb

hier in Leiden niet zoveel bergruimte’

Het gaat alweer iets beter. Iedere dag gaat het beter. Drinken en plassen doe ik

veel. Eten is er nog niet bij, maar dat komt wel weer. Een slaaptablet van 20 mg

helpt niet. Klaarwakker ben ik

Zaterdag 4 mei 1996

Het was zeven uur en ik stond onder de douche en genoot ervan. De eetlust is terug

en draai ik optimaal met de maaltijden mee.

Als een mens zichzelf weer kan zijn is heerlijk. Vandaag voel ik mij weer echt

gelukkig. De positieve kracht strijkt met een veertje over mijn hersenpan. Het geeft

een gelukzalig gevoel: die beschermengel toch!

113

Eigenlijk controleer ik nu pas voor de eerste keer mijn gezichtsveld: oog voor oog

op de ondertiteling van een TV film. H wonder is geschied. Ik kan alles weer

volgen. Dit was een groots moment en dol gelukkig. Er was een wielerwedstrijd op

TV de renners stonden geheel los van de achtergrond d.w.z. dat het beeld

driedimensionaal leek. Het contrast en diepte in het beeld was weer terug. Waarom

was ik er niet emotioneel door geraakt? Had ik dit verwacht? Was het de zekerheid

van herstel door het spiritueel gevoel waar aan ik mij, vanaf het begin, heb

overgegeven? Het was toch al een feit toen ik uit de narcose kwam en Ren met

mijn tekening boven mijn ogen stond te zwaaien en toen niet wilde zien!

Willem kamergenoot kwam ook even naar mijn bed om het grote nieuws te horen.

Zijn neus fungeerde als mijn richtpunt voor de ogen. ‘Hoe is het mogelijk’ zei

Willem. Wel voelen mijn ogen branderig en worden vochtig. Het is gelukt! De

druk op de oogzenuwen -Chiasma Opticum- is weg. Zal ik dan toch weer kunnen

autorijden? De kans wordt weer groot. Mocht het niet zo zijn, dan ben ik God

dankbaar voor al het werk wat hij heeft laten verrichtten. De mensheid blijft

intermediair. DE GROTE BAAS GEEFT AAN.

Petra mijn lief kind mag ik voorlopig even niet aanraken. Mijn hart huilt en ik

droom van Peet. ‘Als je thuis bent pap, dan kom ik met de auto even voorrijden en

kan ik je even zien. Als ik niet ziek zou zijn pap, dan had ik al tweeëntwintig keer

even naast je gelegen op bed. Ik denk aan je Peet.

Niek en Anita zijn geweest ik houdt zo ontzettend veel van die twee. Er is iets dat

mij gelukkig maakt als ik naar ze kijk. Anita lacht vaak zo gelukkig, lief en blij.

Als Ren komt ben weer dolgelukkig. Haar blik en lieve lach. Haar rust en onrust.

Haar zekerheid en onzekerheid voel ik diep in mij. Ik kus haar met mijn extra snor

van verbandgaas. ‘Je kriebelt’ zegt ze.

Willem gaat het weekend ook naar huis. Nu heb ik het rijk alleen.

Het TV programma stond twee dagen in het teken van oorlog en bevrijding. Er is

teveel gebeurd vandaag: Het wonder van mijn ogen! Hans en Joke, Nico en Anita

en Ren op visite. Oorlogsdocumentaire en ellende op de TV. Een speelfilm van

Paul Verhoeven ‘Soldaat van Oranje’ over de oorlog. Het was gewoon een

behoorlijke opwindende dag geweest. Veel te laat proberen te slapen. Een

paracetamol en slaappil ingenomen; niet slapen is een ramp.

Zondag 5 mei 1996

Rond 06:30 uur komt de nachtzuster kijken: ‘bent u nu al wakker?’ Welnee, ik heb

niet eens geslapen! O, dat hoeft helemaal niet slecht te zijn hoor, als u niet slapen

kunt. Het moet toch allemaal even verwerkt worden. Wilt u een kopje thee? Als dat

zou kunnen!’ zeg ik

114

Als ik naar buiten kijk ziet het er mooi en zonnig uit. Het blijkt echter koud en

onbehaaglijk te zijn. Wij Hollanders leven met het weerbericht!

De dag zit er voor mij in ieder geval weer zonnig uit. Niek telefoneert mij en Henk

en Evelyn komen op bezoek. Ren mijn schat sluit met haar komst de dag weer af.

Wij zitten weer hand in hand in het rookgedeelte achter de roltrappen. Haar hoofd

rust tegen mijn schouder. De heerlijke geur van haar mooie haar geeft mij rust.

Daar gaat ze weer van Leiden naar huis. Ze kijkt om en zwaait naar mij. Haar

gezicht is getekend. Haar blik is onrustig. Ze is lief. Ze is een schat. Ik hou van

haar. Rustig maar mijn lief.

Maandag 6 mei 1996

Ik sta al vroeg naast mijn bed. Ab mijn buurman die terug van weggeweest en,

wordt vandaag, als er niets tussenkomt, aan de hernia geopereerd. Ik wil graag snel

even onder de douche voor dat Ab gaat, anders wordt het zo laat. Ik voel mij

gedreven om het AZL te gaan verkennen.

Willem is voor revalidatie vertrokken naar het Zeehospitium in Katwijk aan zee.

Morgen vertrek ik naar de afdeling endocrinologie. Daar worden mijn hormonen

weer in balans gebracht. De endocrinologie is op dezelfde etage, maar dan in de C

toren.

Er komt een dokter en zij vraagt mij een stukje voor te lezen uit de AVRO bode.

Ze wijst de inhoud aan van de film ‘Sophie’s Choice.’ Plotseling krijg ik een

dejavu en dat blijkt uit elders in dit boek. Eerder werd ik met deze film

geconfronteerd in het AZKH. De film deed mij eens beseffen hoe waardevol het

leven is. Verder moest ik drie woorden onthouden: Mantel, Fiets en Tas. Een

routine test.

ADEM VERADEMING

De tampons zijn uit de ‘neus’ gehaald. Anderhalve meter werden door de KNO arts

in twee grote halen uit mijn neus getrokken. Of een visser zijn hengel uit het water

trekt. Twee keer per dag spoelen met zout water en zes keer per dag een spray

inhaleren.

Het stiltecentrum geeft enige rust en ik dank God voor zijn enorme hulp en kracht.

De dokterskudde is langs geweest en heb ik gevraagd: wat is er nu is weggenomen

van de hypofyse. ‘Het gezwel hebben wij weggenomen’ zei dokter de Hondt. ‘De

rest moet blijken uit de testen van de endocrinologie’

Vreemd dat ik nog steeds geen post heb ontvangen?

Wat dat betreft ben ik een groot kind.

115

Fijn dat Ren er weer was. Nu mijn extra snor er weer af is, kan ik weer ouderwets

kussen.

Dat had ik gedacht. Mijn neus is nog erg gevoelig. Wat een geluk dat ik geen

Eskimo ben want die zoenen neus tegen neus. Ren heeft weer pech met haar

Renault 5 en moeten er vier nieuwe banden komen. Wat is geld ? denk ik dan maar

weer. Armen kunnen er goed over praten en rijken dito.

Rinske Renault -zo noem ik haar weleens- past wel bij haar en is een leuke naam!

ETTERBAKKIE PEE

Anders zou ik het niet kunnen formuleren. Zeg maar Pee. Nee, dat zeg ik dus niet.

Hij werd, al kreunend, op de brancard binnen gebracht. Alleen maar vervelende

opmerkingen maken. Hij straalde het uit in woord en beeld. Kortom: hij was het

gewoon. Een totale personificatie van eigen symbool!

Ik probeerde niet te kijken maar moest gewoon die irritante kwast volgen.

De verpleging moest het ontgelden. De vervelende antwoorden vlogen door de

lucht. Ik kon mij niet permitteren te ergeren maar ontkwam er niet aan.

Sharon van de keuken, een schat van een Indiaas meisje dat Chinees studeerde,

was het eerste slachtoffer.

Sharon gaf ‘PEE’ twee formulieren die voor de maaltijden moesten worden

ingevuld. Pee maakt er een spelletje van en geeft blijk van zijn onwetendheid op

dit gebied. Een kind kan de was doen. Sharon legt het keurig uit.

Pee zegt: ‘Dat doen wij HIER anders. HIER vertellen wij dat nog een keer!’

Ik zit te wippen achter mijn diner en voel mijn hart kloppen in de keel. Sharon’s

gelaatskleur lijkt lichter dan voorheen: ‘Zal ik het dan nog een keer heel langzaam

vertellen?’

Pee heeft het over een slagzin van een TV reclame over soep. Sharon kent die

slagzin niet. Ik ook niet. Ab wel.

‘Kent u die niet?’ vraagt Pee mij. ‘Nee,’ zeg ik.

‘Dan komt u zeker niet uit Noord Holland’ zegt Pee -Hij woont in Hoorn-

‘Nee’ zeg ik Pee. ‘Ik kom uit Lutjebroek’

‘En ik kom uit Haarlem’ zegt Ab.

‘O,’ zegt Pee, ‘Haarlem is de fietsenstalling van Amsterdam en Amsterdam is de

beerput van Nederland’

Als Sharon van de zaal is zegt Pee: ‘Ik hou mijzelf in het begin altijd even van de

domme’.

De domme? ‘Dat dacht ik al’ zei ik.

Nu begon het allemaal even op mijn lachspieren te werken. Pee gaat maar door en

door.

116

Pee: ‘In het ziekenhuis van Hoorn gaan de bedden automatisch’

Ik: ‘Dat kan helemaal niet. Er bestaat geen automatisch bed’

Pee: ‘Ja hoor, je weet wel, met zo’n handbediening’

Ik: Dan zal je toch eerst zelf een handeling moeten verrichtten voor er

automatisch beweging in het matras komt’

Ab en ik kijken elkaar aan en houden ons van den domme.

Pee krijgt de thermometer digitaal in zijn anus. Pee kijkt vervelend: ‘In Hoorn krijg

je iets voor in je oor dat piept als ie klaar is.’

De verpleegster stoot tegen de rand van het bed en slaat per ongeluk het naam-

plaatje van Pee van het voeteneind. -hij heet ‘Peter’ lees ik en moet vreselijk

lachen- Pee heet Kinkel van achteren.

Ik zei: ‘Dat was nu echt rinkeldekinkel’ Pee keek nog steeds vervelend. Pee is een

boerenkinkel. ‘Ja, in Hoorn zijn ze toch wel verder met de accessoires’ zei Pee.

Nu is de maat vol en snoer ik zijn mond. ‘Weet je wat zo fijn is mijnheer Pee, dat u

helemaal naar het AZL in Leiden mag komen om geopereerd te kunnen worden.

Dat doen ze in Hoorn toch allemaal niet. Toch?’

Pee keek nu helemaal als een Chinees die zat te schijten’ Dat is waar ja, dat is

waar!’ en droop af.

Rinkel boerenkinkel dacht ik, je bent niet wijzer.

Piet Thiessen mijn buurman komt op bezoek en wij hebben een goed gesprek

gehad.

De dag is niet verlopen zoals ik had gehoopt. De nieuweling Pee heeft roet in het

eten gestrooid. Heeft beslag gelegd op het geheel en ik zal mij opnieuw moeten

aanpassen. Het is toch idioot, als ik zoveel achter mij heb gelaten, dat ik mij laat

irriteren door zo’n lul de behanger. Er waren zoveel andere, positieve dingen.

Wilde mij door hem niet uit het veld laten slaan. Was duidelijk uit mijn doen en

voelde dat mijn dankbaarheid en het geluk door hem, op ordinaire wijze, werd

gedwarsboomd. Nu maar proberen te distantiëren door in de conversatiezaal te

gaan zitten.

Er klonk daar gelach rond het TV programma ‘Jiskefet.’ Er waren een groot aantal

mensen zaalarts Rutte en Nicol.

Jiskefet handelde over een studentencafe. Een van de studenten leek op Rutte. Hij

had dezelfde ‘blonde lok naar rechts.’ Deze jonge arts viel op door zijn eenvoud.

Vroeg aan hem of dit een dubbelrol was die hij in Jiskefet speelde. Hij kon het wel

hebben en reageerde nogal lacherig maar voelde zich wel enigzins opgelaten. De

aanwezige patiënten zagen de vergelijking wel zitten. Het motto van Jiskefet was

‘ Heb je nog geneukt vannacht ‘ en iedereen lag in een deuk. Er zat nog een

bejaarde dame in rolstoel en ik ontdekte een voorzichtige glimlach op haar gezicht.

Even later fluisterde zij haar echtgenoot vragend om afgevoerd te worden.

117

‘Heb je nog geneukt vannacht. Stel je voor!’

Verder heb ik alleen de avond in de conversatiezaal doorgebracht en dacht: ‘Ik ben

een geluksvogel.’

Nog even afwachten en dan er flink tegenaan.

Ton, een buurman, kwam bij me zitten. Samen keken wij naar een programma over

dames van lichte zeden. Wij waren het er in ieder geval over eens, dat wij ‘hem’

niet overeind zouden kunnen krijgen bij dit soort van sociaal werksters. Alle

respect voor het sociaal werk. ‘Ik zou gillend weglopen en om mijn moeder roepen’

zei ik. Wij lagen dubbel van het lachen natuurlijk.

Rond 02:30 uur vroeg ik om een slaappil. Ab Bouwens kreunde en draaide in zijn

bed van de operatiepijn.

Dinsdag 7 mei 1996

Vandaag zou ik naar de endocrinologie gaan, maar werd afgebeld en werd daar de

opname naar morgen verschoven. Nu blijf ik nog een dag op neurochirurgie: tot

mijn grote spijt. Een dag langer op de neuro wilde zeggen: een dag langer met

‘Pee.’

Om 06:30 uur uit bed gestapt en voor Ab en mij koffie gehaald uit de automaat.

Ab was ook al zo blij als een kind. ‘Fantastisch’ zei Ab.

Er werd door mij een klacht ingediend - ben heel goed in lachten indienen- bij de

postkamer van het AZL. Er blijken allang kaarten verzonden te zijn. Er was niets.

Wel werd mij verteld dat twee keer per dag de postbus werd gevuld en geleegd.

Toen ik langs de postbus op onze etage wandelde, zag ik dat een mevrouw van de

postkamer de postbus aan het vullen was. ‘Zit er iets bij voor Windig ?’ vroeg ik.

‘Jazeker’ en ze haalde er 22 kaarten voor mij uit.

De kudde doktoren kwam langs en dokter de Hondt dacht dat ik al naar de endo

was. ‘Dat gaat morgen gebeuren’ zei ik. Een coas keek nieuwsgierig naar het pak

met wenskaarten die ik nog in mijn handen hield. ‘Fanmail’ zei ik.

De Hondt: ‘Wij vinden dat de afronding en het geheel in het AZL moet gebeuren.’

‘Ik had niets anders verwacht en ben er zo gelukkig mee!’ was mijn antwoord.

De Hondt vond dat ik daarna overgedragen kon worden aan dokter Wiertz van het

AZKH. Dat moest men nog maar even afwachten.

‘Tot slot mijnheer Windig: niet snuiten en niet niezen anders kan alles weer

openspringen.’

‘Ja mijnheer de Hondt ! ‘ En nu maar hopen dat ik niet moet niezen.

118

SLAPPE LACH

Vandaag sta ik iets meer open voor ‘PEE.’

Hij klaagt alle liederen van Jeremia. ‘Wat kan jij klagen’ zeg ik.

De artsen -een man of acht- komen naast zijn bed staan.

Een bejaarde vrouwelijke arts pakt P zijn linkerbeen en vraagt deze naar buiten te

draaien. P draait de voet richting buitenraam, dus in de tegengestelde richting van

de arts. ‘Neen, ik bedoel niet dat u uw voet het raam uit moet draaien maar naar

mij toe.’ De artsen en ik lagen in de slappe lach en P keek tamelijk onnozel

waardoor iedereen stond te schuddebuiken van het lachen. Die P toch! De lul!

Die ochtend ben ik als een gek door het ziekenhuis gaan draven om het te

verkennen. De Academische bibliotheek leek mij het juiste adres om op te zoeken.

Wel iets te wetenschappelijk, maar het is natuurlijk hartstikke mooi om details van

HYPO te weten en een aantal namen, teksten en tekeningen over te nemen uit de

boeken.

Natuurlijk kijk je iedere keer uit als je lief weer komt. Ren was er gelukkig weer.

Iedere heen en weer van huis naar Leiden, zo’n trip gaat je niet in de ‘kouwe

kleren’ zitten.

Ren is gelukkig weer iets rustiger geworden. We zijn even lekker in de lounge

gaan zitten. De lounge is vlak boven de ingang van het ziekenhuis en wordt tijdens

de bezoekuren haast niet bezocht. Het is er voor ons gezellig en wij zitten

dandichttegenelkaaraan -schrijf het ook aanelkaar- op een driezitsbank. Wij praten

over kleine, fijne dingen, de kinderen en onze toekomstplannen. Wij zijn dankbaar

dat het zo goed gaat. Je weet natuurlijk nog niet veel, maar dat komt wel.

Na alle inspanning van de afgelopen dagen voel ik de spanning en setting in mijn

hoofd. Niet dat ik nu moet zeggen dat er hoofdpijn is, maar alles moet gewoon

genezen en zijn plaats zoeken: rust krijgen.

Nadat Ren weer huiswaarts ging, ben ik even gaan liggen. Goed slapen dat lukt mij

gewoon niet en moet ik echt een ‘pil’ hebben. Ren vindt een ‘klap met een rubber

hamer’ wel interessant. Laat me dan nog liever slaan met een warm krentebrood of

overbakken.

Op avondbezoek komen Niek, Anita, A-3 en Rob. Ik heb een uur op ze gewacht

bovenaan de roltrappen. Ze kwamen na afloop van de bezoekuren. Dat is bij het

AZL geen probleem. We hebben in het restaurant gezeten en prettig met elkaar

gesproken. A-3 en Rob leven erg mee. Vanaf vorig jaar zijn zij erg betrokken

geraakt. Rob zijn ontslapen vrouw Edith heeft ook in het AZL gelegen. Het moet

toch heel wat voor Rob zijn, dit soort afgrijselijke gebeurtenissen in het leven van

hem en zijn kinderen.

Raisa, Ab en ik kwamen elkaar ‘TEGEN’ in onze kamer. Onverklaarbaar maar

ineens waren wij in een spiritueel gesprek geraakt. WIJ ZIEN ALLE DRIE. Dit is

uniek. Raisa vraagt of het zo blijft en hoe dit kan.

119

HET IS ER! ZONDER WOORDEN. DIT VOEL JE!

Raisa ziet ‘iemand’ achter mij staan. Dat is juist. Achter mij staat God, zijn Geest

en zijn Liefde.

Nicol neemt rond 21:00 uur de 3e Vision Contrast Test af -de eerste was voor de

operatie en deze zijn er na-. Zij constateerde duidelijk meer zicht. Deze test geeft

een duidelijk contrast verbetering. Straks, als het gezichtsveld weer wordt getest,

zal er duidelijk verbetering zijn. Voel en zie zelfs wel bijna 95% verbetering.

Wat is dan de 5% ? Blijvende beschadigingen zoals men zei in het AZKH? of

blinde vlek ?

‘The spirit’ zegt mij: Dat drie artsen met elkaar in ‘gevecht’ zijn geweest omtrent

een eventuele laatste MRIscan die nog voor de operatie gemaakt zou moeten

worden. De scan werd afgewezen door Dr. van Mulken, de operateur neurochirurg,

Onder de operatie bleek ‘het gezwel’ groter te zijn dan men had verwacht.

in ieder geval zie ik weer net zo goed als voorheen. Dank u mijn god.

Het is nu 23:00 uur en heb een slaappil ingenomen. Plotseling volgt een

onweerstaanbare drang te moeten eten. Stel je voor, ik moet morgenochtend

nuchter op de endocrinologie komen en direct aan de hormonen balanstest

beginnen. Laat mijn stresshormoon het maar niet horen. Dat wil zeggen: tot 12:30

uur niets eten en drinken. Ga nu slaapdronken, door de slaappil, naar de

‘vreetautomaten’ Duik de lift in, van 11 naar de 2e etage, richting automaten

gewaggeld. Verorber daar 4 sandwiches: tonijn, kerriesalade en een broodje

gehakt. Ik was een tientje kwijt aan vreterij. Ik rook mijn beddenkussen en sliep!

Woensdag 8 mei 1995

Vanaf vandaag 08:00 uur word ik, totaal nuchter, ontslagen van de neurochirurgie

en wordt ik overgeplaatst naar endocrinologie. Gek, dat ik helemaal geen

beperkingen heb opgelegd gekregen van de doktoren.

Op de endo word ik leuk ontvangen door Nettie, een verpleegster met humor: een

kolf naar mijn hand. De telefoon en TV wordt weer aangesloten en wacht ik af op

de dingen die gaan gebeuren. Mijn kamergenoot de heer Ouwehand wordt

voorgesteld. Aan de kamer en de omgeving moet ik erg wennen. Het verplegend

personeel is afstandelijk en minder toegankelijk dan het personeel van de

neurochirurgie -Nettie niet meegerekend-. Vreemd dat het per afdeling zo kan

verschillen. In ieder geval is het wel interessant. Waar zou dat aan liggen? Het

ziekteverschijnsel? Aard en instelling van patiënten?

Nettie en een verpleegkundige -verpleegkundigen mogen alleen een infuus

inbrengen en vloeistoffen inspuiten- hebben mij, in twee uren, de eerste test

afgenomen. De zogenaamde CRH-test i.v.m. het ‘stresshormoon.’ Als het hormoon

gestoord is dan kan het gebeuren dat als er een deur hard wordt dicht gegooid -er

120

elders weer eentje open gaat- of er wordt een een kopje keihard op tafel gezet, het

geluid voor een effect zorgt of de wereld vergaat! Kortom: Je bent dood en

doodziek! Ik vind het wel prettig dat de testen vanaf mijn eigen kamer en bed

worden afgenomen. De eigen omgeving is wel zo belangrijk. Later zal moeten

blijken dat ook dit soort testen ‘verwerkt’ zal moeten worden. Het hormoon

‘cortison’ moet worden toegevoegd. Het eigen, natuurlijke hormoon is licht

gestoord en zal extra gestimuleerd moeten worden en in balans gehouden moeten

worden. Het kan gebeuren dat dit later allemaal weer hersteld en dat de

medicamenten kunnen worden afgebouwd of het medicijngebruik start pas jaren

later.

Ze zei dat het gewoonweg verrukkelijk was !

Men wil graag dat de ‘lopende patiënten’ van de endocrinologie, gezamenlijk de

maaltijden gebruiken in de eet/conversatiezaal. Persoonlijk heb ik daar geen moeite

mee en lijkt het mij wel geinig en ben je lekker van de straat.

Het gezamenlijk eten met de andere patiënten is voor mij niet zo een succes. Ik stel

me voor aan en open naar de mensen toe maar krijg geen response. De meeste

mensen zijn veel ouder, hoewel dat geen probleem behoeft te zijn; lolbroeken zijn

er in alle leeftijden!

Om mij heen zitten tamelijk veel bejaarden en word ik geconfronteerd met mijn

eigen ‘middelbare leeftijd’ van 53 jaar. Altijd heb ik het gevoel nog niet bij mijn

leeftijdsgroep te horen. Ik slik even. Mijn eten was niet eens gekauwd. Af en toe

probeer ik de stilte te doorbreken met een opmerking waarom men eventueel zou

kunnen lachen. Mijn opmerkingen hebben geen effect. Zal ik eens een paar lullige

aanmerkingen maken? ‘De melk is een beetje slap’ Rechts van mij zit een kleine,

kromme oude dame. Zij moppert op het eten en vindt het maar niks. Het lijkt mij

een intelligente dame van stand. Dat zie ik en voel ik. Dat haar geest zich,

ongewild, tot het uiterste heeft weten te beperken is een andere zaak.

Haar geheugen is nog optimaal als het over ‘vroeger’ gaat. Het is algemeen bekend

dat wat men vroeger heeft opgeslagen ook duidelijk in de hersenen geregistreerd

blijft. ‘Dat eet ik niet allemaal op hoor. Er zit geen smaak aan’

Het eten smaakt mij wel en laat dit ook duidelijk merken. Uit alle hoeken komt er

commentaar. ‘Wij hebben een dieet. Niet te eten. Als kleine kinderen moeten wij dit

allemaal opeten. Thuis kun je er nog iets aan toevoegen.’ Het oude kromme

dametje kijkt mij uitdagend aan en zegt dan ineens weer: ‘Verrukkelijk

gewoonweg.’ Het overige gevogelte van zeer divers pluimage, kijken afgunstig in

haar richting en trekken bekken. ‘Toen ik vroeger een tehuis had voor moeilijk

opvoedbare kinderen en niet oppassende jongeren, was het eten wat de pot schaft.

Dan had men niets te klagen.’

‘Toen was er misschien niet zoveel eten’ antwoordde ik. Nu opende het dametje

haar deuren en ging weloverwogen in op mijn commentaar. ‘Men had goed te eten

hoor. In de oorlog natuurlijk niet, maar na de oorlog weer wel. De tijd was anders.

Men is nu verwend met allerlei culinaire toestanden. Vroeger had je aardappelen

121

en groente. Nu eet men vooral veel oosterse gerechten. Dat had men toen hier nog

niet. Dat kwam pas allemaal na de oorlog. Men is gewoonweg verpest.’

De endocrinologische- meeëters bleven stil en keken afgunstig in de richting van

het oude kromme dametje. Een volgens mij, niet nadenkende Amsterdamse trok

haar schouders op. Haar ogen spraken boekdelen. Net of zij zeggen wilde: ‘Ze is

niet goed bij haar hoofd.’Zo zie je maar! Volgens mij had het dametje mij juist

En de arm genomen en was het helemaal met haar eens.

Later sprak ik haar nog bij de lift. Zij vroeg of ik misschien wist waar de halte was

van lijn 20. -lijn 20 ? - er begon me iets te dagen. Lijn 20 is de gang door richting

de balie van de zusters zijn, vraagt u daar maar even- Ze bedenkte me en liep terug.

Tjeetje dacht ik.

Ren betekent veel voor mij en het is iedere keer weer zo fijn als ze er is. Peet

gebeld en hoop dat zij weer snel hersteld.. Mijn zwagers Hans en Henk zijn

geweest en doen mij daar veel plezier mee.

HET HONDJE VAN DINA

Soms kom je met iemand zomaar in gesprek en ‘klikt’ het. Dina zit naast mij in de

conversatiezaal te eten. Het is een aardige vrouw van een jaar of vijftig.

Haar ziektebeeld is mij niet bekend en vraag er ook niet naar. ‘Laamaarkomme’ als

ze het wil vertellen. Komen in gesprek en voor dat wij er beiden erg in hebben,

vertellen wij elkaar over zogenaamde ‘toevalligheden’.

Dina had een hondje van ongeveer twaalf jaar dat op haar tuinterras lag te huilen.

Ze bedoelde niet dat het beestje kermde van de pijn, maar zij zag tranen vloeien.

Haar dochter die bij haar op bezoek was, zag het ook. Dina was ontroerd toen zij

het aan mij vertelde: ze begon een traan te biggelen.

Na een tijdje bleek het beestje te zijn verdwenen. Men zocht, zocht en zocht. Toen

keek Dina toevallig over de heg, in de tuin van de buurman. De heg is zeker twee

meter hoog en een meter dik.

Ik moest erg lachen toen Dina, het ‘over de heg kijken’ in scene ging zetten.

Ze klom vol vuur op een salontafel die tegen de muur stond en keek regelrecht een

lichtbak in. Ik moest direct denken aan de opera Carmen van Bizet, waar Carmen

op de tafel springt en als een wilde flamenco danst.

Dina was in het vuur van haar verhaal. Het hondje lag dood in de tuin van de

buren. Haar ogen waren rood van de tranen, alsof zij het opnieuw beleefde..

Ze vertelde mij dat de buren direct werden verwittigd. ‘Dat kan nooit’ zei de

buurman. De heg was zo dik en er bleek maar een heel klein gaatje in te zitten dat

met gaas was dicht gemaakt. Het hondje kon daar onmogelijk doorheen.

‘Kijk dan zelf !’ had Dina geschreeuwd.

‘Ongelooflijk’ was de reactie van de buurman. Het hondje lag in de tuin en was

gestorven.

122

Dina verteld verder dat zij, rond de klok van 21:00 uur, een telefoontje verwacht

van haar dochter -die ook bij haar in de tuin zat toen het hondje de geest had

gegeven- of het huis van de buurman, dat te koop stond en waar haar dochter een

bod op hadden gedaan, aan hen verkocht zou worden.

De spanning steeg haar naar de keel ‘ Die hond heeft natuurlijk geweten dat het

huis voor hun bestemd was en is daar ook gestorven. Het is toch vreemd dat het

beest op onverklaarbare wijze in die tuin terecht is gekomen. Dat gat in de heg

was veel te klein’. Het bleek onmogelijk.

Haar schoonzoon dacht dat er een vloek op rustte en voor hem was het al een

uitgemaakte zaak dat het huis aan een ander werd verkocht.

Het was 21:00 uur dat Dina bij mij de kamer instormde en op mijn hand - met

ontstoken ader- sloeg. Ze schreeuwde ‘Ze hebben het huis. Je bent de tweede die

het hoort.’ Het is nu een jaar geleden dat de hond gestorven is. Dina kijkt stil voor

zich uit. Haar ogen zijn rood van de tranen. ‘hoe is het mogelijk.’ zucht ze:

‘hoe is het mo-ge-lijk.’

Er komt weer een aardige verpleegster -ze zijn allemaal aardig- langs met de

koffie. Ik vraag haar, wat er met de hormonen gebeurt na de operatie en het

toedienen van medicamenten. De testen nemen nogal wat tijd dus wat gebeurt er

dan in mijn lichaam als de hypofyse niet goed werkt en geen hormonen kan

aanmaken?

‘Is u dat niet verteld? Dat kom ik u dan straks wel even uitleggen.’

De schat kwam na elf uur. Ze had het erg druk. Zij vertelde ‘het verloop van de

operatie’ op een humoristische wijze.

‘Men gaat met micro-instrumenten door de neus. Het neusschot wordt aan de kant

gezet en men zaagt een opening in het ‘Turks zadel’ om toegang te krijgen tot de

basis van de hersenen. Men plaatst een ‘slurper’ die de ‘snotterige’ substantie van

de tumor op slurpt.’

‘Het is niet de vraag die ik stelde. Ik wil weten wat er gebeurt als na de operatie

hormonen niet meer werken.’

‘Dat merkt men in het begin niet. De weerstand van hormonen c.q.

lichaamsfuncties worden langzaam minder. In die tussentijd heeft men de testen

gedaan.. Men heeft het verschil kunnen meten van de nog wel, minder of niet actief

werkende hormoon of hormonen. Men kan de hormonen weer in balans brengen

d.m.v. hormoonpreparaten/medicijnen.

Het slapen lukt maar niet. Ik vrees dat ik weer een aanval moet doen op de

vreetautomaten want morgen moet ik weer nuchter zijn. Ik kijk in mijn knip en

haal mijn schouders op. Kan mij het schelen. Geld moet rollen

Donderdag 9 mei 1996

Mijn kamergenoot, de heer Ouwehand is naar huis. Blij voor hem en voor mij.

123

Nu heb ik het rijk alleen. Het is trouwens nog niet duidelijk hoelang ik hier zal

blijven. Er zullen nog een aantal functietesten gedaan moeten worden.

Verpleegster Nettie heeft een uitdraai gemaakt met duidelijk omschreven testen. Er

is de laatste tijd op medisch gebied veel veranderd en in positieve zin ten gunste

van patiënten. Open kaart spelen geeft alle duidelijkheid als men daar in

geïnteresseerd is. Patiënten worden mondiger.

Merk duidelijk dat artsen het niet onprettig vinden dat patiënten van de hoed en de

rand willen weten. Het bespaart soms uitleg behalve dat men het nog eens uit de

mond van een arts wil horen.

Vandaag komt er een ‘patiënt voor één nacht.’

De ‘patiënt voor één nacht’ is -niet gekomen.

De tweede functie zal worden gecontroleerd van 09:00 tot 10:30 uur. Er worden

weer allerlei preparaten ingespoten en daarna weer bloed afgetapt. Met al dat bloed

zou je het plafond kunnen rooie i.p.v. witte.

Vandaag heb ik hoofdpijn en een paracetamol ingenomen. Af en toe even lekker

wegdommelen. Net als ik even buiten westen ben, komt Rian, de secretaresse van

de neurochirurgie, binnen om mijn nagekomen post af te geven. ‘Sorry mijnheer

Windig, ik wist niet dat u sliep.’ Daarna komt er weer een dame die nogal erg luid

de naam van de niet gearriveerde heer Koster afroept: schrik me het lazarus!

Peet even getelefoneerd.

Ik ontmoet een HYPOcollega. Eerst dacht ik dat ze met vakantie was geweest

omdat ze zo bruin is. Het blijkt de ziekte van Addison te zijn. Ook zij is op eigen

verzoek van het AZKH naar het AZL gegaan.

De hoofdpijn zakt gelukkig iets. Het is natuurlijk logisch want ik krijg geen

pijnstiller meer vanaf dat ik hier op endocrinologie ben. Die pijnstiller ging de

zwellingen in het hoofd tegen. Nu voel ik puur mijn eigen lichaam. Dan valt alles

eigenlijk nog mee.

Ben weer gelukkig, ondanks de hoofdpijn, dat Ren weer bij mij op bezoek is.

We wandelen een beetje door het AZL:

‘Dag mevrouw. Niet teveel roken hoor.’

Er zit vaak een aardige mevrouw in de grote hal te schoorstenen, maar ze moet wel

op haar gezondheid letten anders mag ze niet naar huis. Ze heeft suikerziekte.

Met haar kleren aan stond zij vanochtend op haar dochter te wachten.

Een verpleegkundige kwam zeggen dat haar bloedspiegel niet goed is en dat ze niet

naar huis mocht. Heb geprobeerd haar op te beuren. Ze lachte. Nu kijkt ze naar

buiten of ze haar dochter kan uitzwaaien.

‘Jammer’ zegt ze. ‘Ze is zeker al voorbij gelopen en ik heb haar niet eens gezien’

124

Eindelijk is de patiënt voor één nacht binnen gekomen. Een bejaarde man met een

jampotglazen bril. Ik schat de sterkte van zijn glazen op +10

Schrok me werkelijk het apenzuur toen hij mij recht in de poppetjes van mijn ogen

keek. Ik moest gelijk denken aan het sprookje van Roodkapje en de boze wolf.

‘Oma, wat heeft u toch een grote ogen?’

De man wist met de tijd geen raad en zat in de stoel voor zijn bed de krant te lezen.

‘Koster is mijn naam en ik ben een patiënt voor één nacht en dan ga ik weer naar

een andere kamer.’

Heb het gordijn tussen onze bedden dichtgetrokken. Ik wilde slapen. Alleen maar

slapen. Wanneer heb ik voor het laats geslapen? Ik weet het niet meer.

Er zijn nu nog twee testen. Op 17:00 en 24:00 uur en dan is het hopelijk slapen

geblazen.

WIE IS CLAIR ?

Nico en Anita zijn gekomen. Ik ben zo blij dat ze er zijn: mijn schatten. Jammer,

dat ik ze nu even niet alle aandacht kan geven die zij verdienen omdat Claire van

Via Records mij komt bezoeken. Ik voel me erg bezwaard dat ik niet alle aandacht

aan hen kan besteden.

Wij hebben elkaar nog niet eerder ontmoet, alleen via telefoongesprekken via mijn

werk bij SCOOR en weet niet hoe zij er uit ziet. Ben benieuwd.

Wij staan met z’n drieën boven aan de roltrappen op Claire te wachten. Anita roept

af en toe, tussen neus en lippen door, Claire haar naam in de hoop dat iemand zal

reageren. Geen enkel succes!

Wij zien een ‘echtpaar’ op de roltrappen naar boven komen. Zij heeft een aantal

cadeautjes bij haar en een zoekende blik.

Ze zou het kunnen zijn. De twee lopen onzeker een bepaalde richting op. Later ziet

Nico dat ze terug komen met de cadeautjes nog bij zich. In eerste instantie dacht ik

dat Claire alleen zou komen en heb er geen moment aan gedacht dat haar

wederhelft zou meekomen.

‘Zoekt u iemand?’ vraag ik. ‘Wij zoeken Laurens Windig.’ zei Claire, blij met een

reactie. ‘Dan hoeft u niet meer te zoeken. Dat ben ik.’

Ondertussen waren Nico en Anita weer naar huis terug gegaan. O wat heb ik een

Spijt ze niet voldoende aandacht heb gegeven.

Claire was met haar echtgenoot Ferno. Het is toch fantastisch dat je op deze manier

twee fijne mensen ontmoet. Wij hebben eigenlijk teveel -2 uur- over mijn persoon

gesproken. De uitstraling van deze twee mensen sprak mij bijzonder aan. Vol vuur

spraken zij over hun huis dat zij gekocht hebben en in Laren staat. Een prachtige

plek voor een mooi huis. Eerder hadden zij een plan de campagne gemaakt een

klein hotelletje te beginnen in Eijsden, de geboorteplaats van Claire.

De verwennerij kwam ook nog om de deur kijken en kreeg ik een aantal cd’s met

schitterende muziek. En dat allemaal van mensen die ik amper ken.

125

Vrijdag 10 mei 1996

Er spookt vannacht weer veel door mijn hoofd.

Op onze etage ligt een vrouw te sterven. Zij krijgt anderhalf liter morfine per 24

uur. De vrouw is zo sterk en kan niet sterven. Vanaf januari ligt zij er al. Hoe is dit

toch mogelijk? Soms kan ik het één niet met het ander rijmen. Mijn geluksgevoel

staat dan in het niet. Waarom moet deze vrouw deze weg gaan?

Mijnheer Koster ligt te woelen en te dromen, mompelt en kreunt. Wat ik voel en

denk vertaalt Koster in geluid.

SALOMON ABRAHAM KOSTER -SAL KOSTER 86 JAAR-

Andrea de verpleegkundige nachtzuster komt onze kamer binnen en vraagt Koster:

‘Ik wil graag bloedprikken en even temperaturen’ Koster is zo doof als een kwartel

en verstaat Andrea zeer slecht. Hij vraagt nogmaals wat de bedoeling is. Nu

dondert Andrea’s stem supersonisch luidruchtig door de kamer en ben ik, ondanks

mijn slechte nachtrust, nu totaal klaar en klaarwakker.

Ren belt mij rond 07:30 uur en moet alles even aan haar kwijt. Ook vertelde ik van

Claire en Ferno. Ren luistert altijd en kan ik op dat gebied nog veel van haar leren.

Zij en de kinderen hebben mij het wel eens verweten: U luistert nooit! Is dat zo?

Rond 09:00 uur lig ik klaar voor de nieuwe testen. Ton de Reus, verpleegkundige,

zal mij helpen. Een grote, droge, kale, -niet op het hoofd- behaarde man. Ziet er

niet snugger uit, maar is het tegenovergestelde. De testen zullen twee uren tijd

nemen.

Sal Koster blijkt kunstschilder te zijn, dat verneem ik van de zaalarts als hij met Sal

in de hal staat te schreeuwpraten over Jan Wolkers. Vanaf het bed raken Sal en ik

in gesprek. De man boeit mij uitermate. Vooral omdat Sal een grote staat van

dienst heeft binnen de Nederlandse kunstkring.

Zijn naam is mij niet geheel onbekend. Sal is een veelzijdig man. Sal is blij. Sal is

gelukkig omdat hij iemand heeft die, zoals hij zegt, voelt wat ‘kunst’ kan zijn, wat

kunst is en wat kunst voor de mens kan betekenen. Wij raken niet uitgesproken en

proberen een duidelijke definitie te geven van ‘kunst’ in het algemeen. Mijn visie

is: dat kunst een emotionele band creëert tussen de toeschouwer en de kunstenaar.

Welke kunst de kunstenaar ook mag beoefenen maakt niet uit. Of het nu een

schrijver of schilder is. Daardoor is kunst zo strikt persoonlijk. De vlam moet

overslaan. Het moet je raken tot op de bodem van je ziel. De kunstenaar tracht voor

zichzelf en zijn grote onbekende ‘koper of toeschouwer’ totale blikseminslag te

veroorzaken. Kunst moet je aan het huilen kunnen krijgen. Sal heeft de stichting

‘Contouren van de Nederlandse schilderkunst’ opgericht.

Hij stimuleerde o.a. de COBRA groep voor exposities in het Prinsenhof te Den

Haag. De exposities escaleerden in definitieve regelmaat.

126

De Cobra groep bestaat o.a. uit de schilders Karel Appel, Corneille, Constant,

Brands en Lucebert.

Sal schilderde na de tweede wereldoorlog ontelbare bioscoop reclames. Grote,

zevenmeter doeken van bijvoorbeeld ‘Gejaagd door de Wind’ met Clark Cable en

Vivian Leigh en ‘Casablanca’ met Humphrey Bogard en Ingrid Bergman.

Het waren zijn beste. De laatste jaren houdt hij zich bezig met etsen. Zijn stem

klinkt vol emotie als hij vertelt. Zijn lichaam trilt. Ik voel wat hij voelt. Dan voel ik

ineens zijn angst van vannacht. Ondertussen verga ik van de hoofdpijn en verg ik

teveel van mijn geest. Hoe is het mogelijk dat ik deze man hier mag ontmoeten.

Wij gaan verder en verder en raken bijna niet uitgesproken over kunst en dat het

een explosie is van liefde en begrip tussen de creatie en de emoties van

toeschouwers.

Er wordt gesproken over Reve, Mulish, Campert en Vinkenoog. Hun intellect en

arrogantie. Het uiteindelijk mens zijn en gelijkheid van ons ieder, doet ons

wegsmelten in de eenvoud van ons leven. Wij zijn hier allen gelijk. Het doet mij

denken aan dezelfde filosofie die ik uitsprak in het AZKH en elders, in het begin

van mijn verhaal.

Helaas heb ik het werk van Sal niet kunnen bewonderen. Hoe kan ik iets

bewonderen wat niet gezien is. Dat kan!

Dan denk ik aan God, Geest, Leven en de Liefde. Je kunt het voelen als je wilt.

Tastbaar kan je het zelf maken en als je van de natuur houdt. De natuur is te

bewonderen. God is de natuur.

Wat Sal heeft gemaakt moet wel aangrijpend zijn. Dat kan niet anders.

Sal heeft als jood in de oorlog veel meegemaakt. Hij vertelt: dat alles ‘s nachts

door zijn hoofd begint te spoken. Nu begrijp ik zijn onrust van vannacht. Van

oorlog begrijp ik niets. Oorlog is het werk van krankzinnigen. Of is oorlog een

natuurlijk evenwicht? Lees de Bijbel eens na! God stond altijd achter Israël in

oorlog en vrede. Hoe vaak is niet de vraag gesteld: Waar was God in 1940-1945 ?

Ik weet het niet!

Dan merk ik dat de testen zijn afgelopen en de zaalarts van Laren zich komt

melden: ‘mijnheer Windig, we geven uw groen licht d.w.z. dat u naar huis kan.

U krijgt een ontslag brief van mij.’ Het emotierood stijgt naar mijn hoofd.

Het betekent dat ik Rinske kan telefoneren en kan zeggen: ‘Kom mij maar ophalen

schat want ik mag met je mee naar huis.’ Er vloeien weer tranen. Wat prettig toch

dat die tranen er steeds weer zijn die vroeger ontbraken.’ Ik kijk schuin naar Sal

Koster en druk mijn gezicht in het hoofdkussen. Liefde is een emotionele

levenskunst. Als er tranen van geluk aan te pas komen is het ook vooral ‘een natte,

emotionele en liefdevolle levenskunst.’

Sal krijgt het zwaar te verduren en holt van het kassie naar de muur. Zijn doofheid

speelt hem parten. Er is geen tijd om te douchen en alles wat erbij hoort. Sal is te

oud voor deze programmering. Er komt een verpleegster en prikt bij Sal voor

bloed. Vertel haar: ‘Sal is doof en kan het niet meer volgen. Sal moet anders

127

worden benaderd. U kunt dit deze man niet aandoen.’ De verpleegster, met een

stem om cokes mee te kloppen, kijkt mij aan en begrijpt het.

Voor ik het in de gaten heb, zijn de testen gedaan. De conversatie met Sal Koster

deed de tijd omvliegen.

Artsen doen hun rondgang door de zalen. Mevrouw Hellas Kiriakis, een bijzonder

vriendelijke dame en Arts de Kliniek. Ook zij weet waarschijnlijk waarom Leiden

mijn uitgesproken plek en wens was: ‘Blijft u hier voor controle of gaat u terug

naar het AZKH.?’ Spreek direct mijn gevoel uit dat ik liever in het AZL zou willen

blijven. Normaliter wil ik eerst met Ren overleggen, wat zij ervan vindt, nu neem

ikzelf de beslissing. Liever drie keer in de maand een uur met de trein naar Leiden,

dan 45 minuten met de auto naar het AZKH.

Even later komt mevrouw Hellas voor de tweede keer. Vlak na haar zaalbezoek

met overige artsen, doet zij nu, zoals zij dat noemt, haar eigen ‘sociale ronde’.

Dat vrouwen altijd veel indruk op mij maken is een natuurlijke zaak en zullen zij

mij eeuwig boeien. Hellas is innemend: zeer zelfbewust en slim, wat haar sociale

ronde betreft zonder de overige artsen. Voor accenten ben ik erg gevoelig, dus dat

zit weer goed. Ik ontdek in haar, hoe vreemd misschien ook, iets van Maria Callas.

Als ik aan het verpleegkundig personeel vraag welke nationaliteit Hellas heeft,

krijg ik een groot aantal nationaliteiten voorgeschoteld. Griekse, Française,

Canadese en Amerikaanse. Nu accepteer ikzelf maar de Griekse Hellas want die

past het meest bij haar uiterlijk.

Hellas, arts de kliniek, komt nog even snel terug van de polikliniek met dokter

Smidse, de aan mij toegewezen endocrinoloog, en stelt hem aan mij voor.

Het klikt direct tussen Smidse en mij en dat is ook de bedoeling.

Mijn vuur is weer aangewakkerd. In sneltempo telefoneer ik naar zoveel mogelijk

bekenden.

‘IK MAG NU AL NAAR HUIS!’

Van dokter van Laren ontvang ik de ontslagbrief. Het voorlopig dagelijks medicijn

Hydrocortison 10 mg; smorgens 2 tabletten, smidags en savonds 1 tablet.

Het afscheid van het AZL gaat heel intens. Het ziekenhuis en zijn medewerkers

stralen zoveel liefde uit. Wij nemen afscheid van het verplegend personeel;

neurochirurgie, endocrinologie en van de keuken. Even langs Ab en Pee: ‘Dat is

vlug !’ Dat is het zeker.

Kreeg een vreemd gevoel. Liet ik nu alles achter mij? Al die tijd heb ik mij zo

veilig en thuis gevoeld dat het mij ineens moeite deed weg te komen: moet het

loslaten. Als ik naar Ren kijk ga ik totaal plat. Haar liefde, uitstraling, haar ogen.

Wat heeft zij toch allemaal moeten doorstaan? Streel haar lief en warm gezicht.

128

Als we thuis zijn, voelen we pas hoe echt blij en gelukkig we zijn. Over de radio

klinkt ‘Children’ de muziek die ik o.a. had opgenoment voor eventuele andere,

minder goede afloop. Nu klinkt het anders. Nu klinkt het mooier.

Wij danken onze familie, vrienden, kennissen en collegae die ons weer gesterkt

hebben via telefoongesprekken, wenskaarten en bloemen. De wenskaarten gleden

stuk voor stuk nog even door onze handen. Het geeft steun, kracht en verwerking.

Ren houdt zichzelf op de achtergrond, maar in werkelijkheid staat zij vooraan.

2e serie wenskaarten geven ons veel positieve kracht en energie:

Na thuiskomst heb ik alles doorelkaar nog eens doorgelezen

En ben zo onder de indruk dat het me weer aangrijpt!

Lieve Laurens, De eerste zware stap is gezet. En naar wat ik heb

gehoord in de goede richting. Hoewel je hebt ‘t niet makkelijk.

Hopelijk zijn de zwaarste tijden achter de rug. En voel je je al

iets beter. Ren houdt me heel goed op de hoogte en daar ben

ik erg blij mee. Want er zijn hier heel veel mensen benieuwd

naar je bevindingen. En die kunnen ‘t zo goed volgen. We missen je.

Vergeet dat nooit! Houd je taai! Ariadne

Lieve Laurens en Rennie, Wij wensen jullie heel veel sterkte. Als

wij iets voor jullie kunnen doen, willen wij dat heel graag horen.

Heel veel groetjes, A3 en Rob!

Lieve Lau, Zet ‘m op! Ik aan je denken. Misschien helpt het.

Veel succes en een dikke zoen. Viola

Hoop dat je je snel weer de ‘ouwe’ voelt. Mis je, groet en sterkte

Van Annelies

Sterkte, Ik hoop je gauw weer te zien. Hans

Lieve Laurens, Hoe is het met je???? We missen je heel erg.

Vooral omdat er niemand op de afdeling is die zo mooi kan

zingen zoals jij!!! Ik wens je heel veel sterkte en hoop je snel

weer te zien! Groetjes van Jacqueline

Lieverd, Wees altijd jezelf in bange en donkere tijden. Kop

op en blijf optimistisch. Het gemis moet niet te lang duren.

Brasa’s Judith

Laurens, Beterschap en ik hoop je snel weer te zien en buitenlands

met je te kunnen brabbelen. Eric

129

Ook namens mijn vrouw ZKH Prins Bernhard. Tot ziens Jack

En ook Juliana.......hoopt je weer snel te zien. Groetjes Irena

Dag collega, ik ben benieuwd hoe je eruit ziet en wil je graag

ontmoeten. Beterschap! Ralph

Ook ik ben benieuwd. Hopelijk tot snel! Sterkte. Annemarie

Dear Laurens,

Het wordt beter weer, dus tijd voor een wandeling naar de Sloterplas!

Hoop dat we dat op korte termijn kunnen doen! Hou je taai! Maud

Lieve Lau, Zet ‘m op! Dikke zoen. Viola

Genieten van de nevel en de zon. Om naar te kijken en in te

zitten op die ene plak. Fred

Een mens als jij redt het altijd. Simpelweg omdat je het

verdient. Peter

Zonnig of bewolkt er is altijd muziek! Rolf

Lieve Laurens, Ik mis je steun en vrolijkheid, echt heel

veel sterkte en een zoen op je voorhoofd! Joca

Ook al ‘t beste. Raymond

Lieve Lautje, Net met elkaar gesproken wil ik je nu een

Vrolijk Pasen wensen voor jou en je familie. Liefs Margot.

Uit het oog, helaas, maar niet uit het hart!!!

Hopen jou gauw weer te zien. Herman

Lau, Sterkte toegewenst. Ank

Jou ‘aanwezigheid’ missen we allemaal. Heel veel sterkte.

Ik hoop je gauw weer te zien. Els

Ik mis je gezang op de gang. Beterschap. Sabine

Laurens, Oprecht al het goede voor jou en je gezin. Fokke

Thinking of you! Vergeet dat nooit. Sterkte en volhouden. Ariadne

130

Heel veel sterkte en snel weer terugkomen! VeeBee: Mienke,

Gaby, Emely, Marieke, Anemarie, Helen, Wilma, Ruth

Van Harte Beterschap en Hartelijke Groeten! Heer en mevr. Pickhard

Hallo Laurens, Wij horen dat het aardig goed met je gaat en

hopen maar dat het zo blijft. Hou je in ieder geval taai.

Wij wensen je het allerbeste en de groeten van Bep en Wim Blok

Hallo Laurens, We hopen dat het een beetje goed gaat met jou en

Rennie. Geniet, als dat lukt, van je tijd thuis en laat het weten

als je gebeld en opgezocht wilt worden. We bellen je nu niet omdat

we hebben begrepen dat je dat liever niet hebt.

Heel veel liefs en groeten van Marianne, Manolo, Rudy,

Dikke zoen! Cora

Beste Laurens, Heel veel sterkte volgende week en tot snel!

Groetjes Rachel en Toean

Om je op te fleuren. Laurens, heel veel sterkte......Groetjes,

-Je weet wel het VIRGINrecords meisje.- Astrid

Hello friend, It was nice to hear your voice on the phone and that

you are taking it all in a good way in life we all get problems one

way or an other so keep your chin up and your pik down. ha, ha. Go

for it man. You’ll be O.K. and very soon WW’er es you in

Holland. Love too all. Malta, Simon & Marianne

Fijn dat de operatie nu achter de rug is. Ik duim voor je! Hou je taai.

Groetjes. Maud

Beste Laurens, Beter laat dan nooit! Veel plezier en beterschap.

Schone grube. Jan v H

De allerbeste wensen en vooral veeeeeeel beterschap. A3 en Rob

Beste Laurens, Allereerst hartelijk dank voor je kaart en je

bloemen. Het was een gezellig feest.

Enkele oudgediende waren er ook zoals ‘Ulf’, Klaas, Nico

en Plausch. Hoe is het met je. Ik hoorde van Viola, dat je

snel herstellende bent. Maar het zal zeker nog wel even duren

voor je kan werken. Ik blijf contact houden met SCOOR, dus zal

ik je zeker nog wel tegen komen. Ik wens je veel sterkte en een

snel herstel! Hans vd W

131

Lieve Laurens, Fijn om te horen dat je weer thuis bent. Je klonk

weer zo gesjellig door de telefoon!

Heel veel succes verder! Liefs, Joca

Zoek het vogeltje, en je weet wie er om jou geeft, Petra

Welkom thuis. Ger, Tine en Vera

Welkom thuis Moeder en Rinske, Petra en Dennis,

Nico, Anita, Joke en Hans, Henk en Evelyn

Welkom thuis Sjaan

Welkom Thuis Han Zwijnenberg

Veel liefs van je collegae en Welkom Thuis

SCOOR advertentie afdeling

Sterkte, sterke en nog eens sterkte! Ik hoef hier niets meer aan

toe te voegen. Hans vd W

Duizend kusjes Petra

Welkom Thuis Petra en Dennis

Hartelijke groeten Marina P & O

Lieve Laurens, Wens je alle goeds en sterkte de komende weken,

hoop dat het ‘n beetje goed met je gaat. Kom snel terug want....

ik mis je operagezang, grapjes en...ben je terug dansen we de tango

in de lift. Sterkte, groetjes. Helen v B

Dat deze cactus je weer wat pit mag geven. Groetjes Renate en Sas

Lieve Lau, Ik hoop dat je gauw weer een beetje opknapt. Ik ben

benieuwd welke kaart uit de USA het eerst aankomt. Deze kaart

gaat met tante Trees mee naar Mokum. Nu lieverd kon ik nu maar

even bij je op bezoek, maar ik ben blij voor jullie dat het achter de

rug is.

Dag en veel liefs van Tante Cor, Trees en kussen van Mij. Moeder

Geloof me nou maar! Voor je ‘t weet ben je weer beter!

Hartelijke groeten en sterkte, Marina, Marja

Kop op! Veel sterkte de komende tijden. We zullen veel aan je

132

denken en meeleven. -zoals je weet is Frans na enige ellende ook

weer de oude- Jij ook dus!! Mienke S

Lieve Lau, Ik ben zo blij voor je dat je geholpen bent. Van Nel

hoorde ik dat je gelukkig geen pijn voelt en dat het goed met je

gaat. Nu maar werken aan het herstel en dat alles goed verloopt.

Lieve Lau als je thuis bent komen we wel bezoeken. Ik wens je heel

veel sterkte. Marja, Wim, Mark en Peter.

All The Best of SCOOR & KIDKRANT

Kussie Annemiek

Kusje Helen vd E

Lieverd! Sterkte en zo gauw ‘t kan kom ik een keer! Cherie

Veel Liefs Moppie! Marian en Cor E

Dikke Zoen Corinne

Bye Martine

Liefs Yolanda

Yo! Wouter

Tot kijk! Marco L

Beterschap Jos

Knuffel! Henne

Succes Hans

Liefs en sterkte Margreet

Een poot van Paul

Eric SCOOR

All the best Rudy

Liefs Zwanet

Lieve Laurens, Het is woensdagmiddag 1 mei. We hebben nog

niets gehoord. Daarom stuur ik je even een krabbeltje om je

te laten weten dat ik aan je denk....Hou je haaks! Kus. Margot

Lau,, Heel veel sterkte! Henk, Evelyn en Marieke

Hoi Lau, Ik kom even met een kaartje. Ik ben heel erg blij voor

jullie dat het achter de rug is en hoop dat alles verder goed

gaat. Deze gaat in de brievenbus met het vlaggetje omhoog

en de postman neemt de post mee. Wat een service! Van Ren

hoorde ik van de kou en regen. Hier is het 40 graden. Ik heb een

stijve nek van de air condition. Zielig. Dag schat.

Liefs Moeder uit de USA

Hallo Pa,

Brunhilde op bezoek bij Ot & Sien raden in welke hand ze een

133

snoepje heeft. Mogen ze hebben maar.... als je goed kijkt, heeft ze

helemaal niets in haar hand. Het spichtige kind heeft het snoepje

waarschijnlijk hoog en breed achter haar kiezen zitten. Kreng! Petra

Beste Laurens, Op de dag van de arbeid een rode zonnige dag

en veel spanning in mij om jou! Hopen en wensen dat je deze kaart

weer snel kan lezen. Je bent onderwerp van gesprek geweest op

30 april op de verjaardag van Coby Hiddes 70 jaar! Waar oud

SCOORianen - Gerard Westerhof, Dick Hiddes - Joop Bakker

en Piet de Wind aanwezig waren. Veel sterkte en een voorspoedige

genezing ook vooral door hun toegewenst. Herman

Lieve Broer, Gelukkig is de spanning hopelijk voorbij. Ik hoorde

van Ren dat het goed gaat. Nu maar gauw aftellen jong. We denken

veel aan je en hopelijk zien we je gauw, als je er echt aan toe bent.

Van harte beterschap en sterkte. Veel liefs. Je zus. Nel en Wim

Ik was aan de deur 15,45 uur A-3

Laurens van harte beterschap. Heel veel sterkte en heel veel

doorzettingsvermogen gewenst! A-3 en Rob

Hallo Pa, Altijd gedacht dat Ot & Sien heel lief waren, het eerste waar

ik aan dacht toen ik het tafereeltje op de voorkant zag was dat Sien

aan Ot verteld aan welke tak de kat moet hangen.......

Het zal mijn ziekzijn wel zijn. Liefs. Petra

Lieve Laurens, Ik hoop dat de operatie goed is verlopen! Wat ik jou

nu alleen maar kan zeggen is: heel veel sterkte de komende tijd en

blijf vooral positief denken. Tot gauw!!! Jacqueline

Laurens, Ik, we hopen dat de operatie goed voor je geslaagd is en dat

je er snel weer boven op bent. Veel sterkte toegewenst voor jou en

Rinske en de kinderen. Groeten van De Krikkemikkers: Piet en

Yvonne van Dijk, Alie, Lien, Loes en Grietje. Wouter en Ruth,

Jelle en Jenny, van Westrhenen en Jopie vd Weij, Jacqueline van Dijk,

Piet Muller, Kees en Mieke van de Weij, Bep en Wim Blok,

Dik Looyen, Van Dijk, Joop, Riek, Meyer, Tineke en Leo Visbeek

en Tonny Vos.

Tot spoedig ziens in ons buurtje! Sterkte. Yvonne & Rins

Een dikke knuffel van de ‘Aanleun’ kinderen. N & A

Voor jou speciaal deze kaart om te zeggen dat ik trots op je ben.

Liefs. Mieke en Lex

134

Harte beterschap Je broer

Hoi Papsie, Omdat je bij echte bloemen de geur er ook bij moet

bedenken kan ik ze net zo goed op een kaartje sturen. Stom hè,

ziek; had eigenlijk gedacht dat dat uit de middeleeuwen kwam.

Veel weet ik niet te vertellen alleen dat ik het vervelend vind dat

ik je niet zien mag en je warme handen niet vast kan houden. sterkte

en liefs van je enige echte dochie. Petra

Harrie en ik wensen je van harte beterschap. Elly

Van Harte Beterschap A3 en Rob

Hallo Lau, Veel sterkte en gauw beterschap gewenst!

Van je tafeldames. Ria en Etty

Hoi, lief broertje van me. Het is dan eindelijk gebeurd.

De operatie is achter de rug. Marja belde mij vrijdag op dat je

woensdag geholpen was. Ik hoop van harte dat je opknapt bent jongen

want je was nogal ziek van de narcose hoorde ik. Ik bel Rennie nog

wel hoe het verder met je gaat. En dat er weer betere tijden voor jullie

aanbreken, want de onwetendheid en geen zekerheid is erg.

Verder wens ik jullie veel sterkte en groetjes.

Je liefhebbende zus. Jenny

Hartelijke groeten van de afdeling P & O SCOOR Marina

Hai Lau, Van harte beterschap. Ik heb van Peet en Rinske gehoord

dat het goed met je gaat. Sas en ik komen zondag langs in Leiden.

-wrs ‘s avonds- tot dan. Liefs. Sas en Renate

Hoi Lau! We hopen dat je herstel goede vorderingen maakt! We

hebben geprobeerd om ‘s avonds Rinske te bereiken maar die is

natuurlijk pas laat terug van bezoek in Leiden.

Beterschap! Annie en André

Lieve Laurens! Het gaat weer goed met je hè! Gelukkig. Ik

heb die drie uur van je operatie veel aan je gedacht. Zo spannend

toch. Hier op kantoor worden we bijna wekelijks op de hoogte

gehouden van alle ontwikkelingen jou aangaande. Ik hoop dat je

snel weer ‘de ouwe’ bent. En Lau, ook al heb ik niet zoveel

van me laten horen, je bent absoluut in mijn gedachten

Veel liefs en een kus. Annelies

Hartelijke groeten A3 en Rob

135

Laurens, Ik wens je veel sterkte toe in de komende tijd.

Ik denk aan je. Els

Je bent zeker niet uit dit nest gevallen; er wordt veel over je

gesproken en met je meegeleefd. We kennen elkaar -nog- niet,

maar ik bewaak je bureau tot je terug bent. Groetjes. Yvonne

Ik kan me vergissen......maar volgens mij heb ik Billy Holiday al

een tijdje niet meer gehoord. Paul

Beterschap! Kleine vriendin van Petra. Bianca en Peter

Van Harte Beterschap! Hans, Joke en Peter en ?

Zieke, met een goed medicijn zul je in een sprong weer beter zijn.

SCOOR: Carla, Loes, Jeanette, Jan K, Ben, Ineke

Van Harte Beterschap namens de financiële administratie van SCOOR:

Han, Pieter, Henk, Yolanda, Ingrid, Matthijs, Henny, Louis, Evert, Jan.

We hopen dat je snel weer beter bent. Henk en Annie

Beste Laurens, gelukkig is alles goed gegaan en ben je

hopelijk alweer vrolijk aan de wandel. Groetjes Rachel en Toean

Een spoedig herstel, Moeder

Tot ziens op het echte Leidseplein. Heel veel beterschap.

A-3 en Rob.

Snel opkikkeren hoor! Tante Trees

Sterkte en dat je maar gauw hersteld mag zijn. Groeten.

Peter Dijkzeul. Grafische Studio SCOOR.

Laurens, Wij wensen je volgende week ontzettend veel sterkte!

Als mijn gedachten al niet vaak bij je waren, wees er van overtuigd,

dat ze woensdag zeer zeker bij je zullen zijn. Ik hoop je spoedig

weer gezond te zien: we hebben nog optredens te doen samen.

Hartelijk en vriendelijke groeten van je collega. Dick T en Gerda

Laurens, De eerste berichten die we hoorden waren gunstig.

Hopelijk zien we je snel weer terug. Birgit en Ruud F.

136

Lieve Laurens, We hebben gehoord dat je geopereerd bent en

dat het goed is gegaan. We hopen van harte dat alles voorspoedig

zal blijven gaan jochie, en zo gauw het kan, komen we langs

- om privé - te knuffelen! SCOOR: Cherie, Zwanet, Henne, Eric, Paul

Laurens, Zet ‘m op, ik hoop je snel weer eens te zien. Groet. Wim D.

Beste Laurens, Van harte beterschap gewenst en bijgaand een

bloemetje -althans, ik hoop dat dat wordt- Tot ziens. Marja vd V

Allerbeste wensen en hartelijke groeten! A3 en Rob.

Lieve Laurens, Ik ben ontzettend blij dat het goed met je gaat,

dit lijkt me een felicitatie waard en een hele dikke knuffel.

Ik hoop je binnenkort weer eens te spreken.

Heel veel liefs. Els P

Hartelijke groeten! vanuit HOORN

-waar ook aardige mensen wonen haha- Liefs A-3 en Rob.

Van Harte beterschap! Vele groeten Aly en Theo

Lieve Laurens, Ontzettend fijn voor jou en Rinske dat je zo

snel naar huis mocht en dat het zo goed met je gaat. Nu nog

dat mooie weer zodat jullie een beetje buiten kunnen genieten.

Marianne en Manolo

Hoi Laurens, De fantastische berichten blijven ons hier nog

steeds bereiken. Wat een opluchting dat de operatie zo

voorspoedig is verlopen! En dat je al naar huis mocht!

Ik ben heel erg blij voor jou en je gezin dat de spanning

eindelijk verminderd is. Ik hoop dat je snel weer op krachten

komt en van de komende zomer kan genieten. Heel veel sterkte!

Annemiek

Hoi Lau! We hoorden net van Ren dat de operatie al achter

de rug is en goed is gegaan. We zijn heel blij voor jullie. Er moet

wel een hele last van je zijn afgevallen! Goed dat het nu plotseling

zo snel is gegaan! We wensen je veel sterkte en je hoort gauw

weer van ons. Annie en André

137

Dag liefste Laurens van de hele wereld, Ook al is alles goed

gegaan, je zult toch wel pijn hebben denk ik. Veel sterkte!

Via Marianne blijf ik helemaal ,op de hoogte van jouw wel

en wee en kommer en kwel. Als je weer beter bent, moeten

we weer eens wat gezelligs doen, maar voor die tijd wil ik je zien!

Veel liefs en dikke zoen! Corinne

Hoi Lieve Laurens,

Hoe gaat het nu met je? Hopelijk heb je niet veel pijn of ander

ongemak. Simon en ik denken elke dag aan jou en Rinske en

de kinderen. Verblijf je in redelijke kamer en mensen om je heen?

Wij hopen dat je in ieder geval snel naar huis mag, dat is de beste

plek om beter te worden. Hopelijk zien wij je op 18 mei fit, gezond

en vol energie. Liefs en dikke kus.

Hi man, we have send you this card so you can relax looking at it

all the sun, sea, boats, etc, Just to remind you of Malta. Haha.

See you soon Marianne & Simon

Laurens & Ren, Bedankt voor de prachtige kaart; Niet alleen qua

tekening, maar ook qua tekst heeft het mij ontroerd. Het deed mij

denken aan een groot schrijver Kahul Gibron -‘de profeet’ o.a.- en

diens tekeningen bij de verhalenbundels. Exuses voor de wat

late reactie, ik zat te genieten van het levenslicht in Egypte en ben

vanochtend weer letterlijk en figuurlijk op aarde geland. Ik ben

altijd een beetje jaloers op die mensen. Arm doch duidelijk

gelukkiger en warmer van hart dan wij ‘Rijke’ Europeanen.

Soms zou ik het liefst fotograaf worden en gewoon genieten van

het leven. De realiteit is anders, ik weet het. Maar je herkent dit

verlangen naar eenvoud & rust wel in andere westerlingen.

Waarschijnlijk is dat hetgeen wat je snel op je gemak laat voelen en

je open kaart doet spelen. Ben blij dat de operatie succesvol was,

los van alle resultaten van mijn onderzoek. Ik blijf zaaien en wacht

op later. Sterkte & tot weerzien op de Poli! Nicol AZL

Dear Lau,

We zijn blij te horen dat het goed gaat en wensen je het allerbeste.

Houd je goed. Groetjes van Tante Corry en famely, Clovis USA

Hartelijke Groeten en tot gauw! Marina, Marja, Hans, en Lara onze

nieuwe collega

Hoi Laurens, Even een kaartje sturen om je wat op te vrolijken.

Hoe gaat het met je? Van Paul hoorde ik dat je nog steeds thuis zit.

Ik hoop voor je dat het niet al te lang gaat duren en dat je weer

snel naar je werk kunt. Hou je sterk en tot gauw. Dikke kus van Lien FHV/BBDO

138

Hallo Laurens, Met deze pen schrijft het beter, hoe gaat het met je?

We krijgen via de SCOOR tam tam veel informatie over je en gat

volgens die berichten goed met je. Daar zijn wij geweldig blij mee.

In de komende weken bel ik je om een afspraak te maken om

je te komen bezoeken. Onze trip door Engeland was weer als

vanouds. Dit keer niet zoveel natuurschoon gezien, maar wat musea

en vele pubs. Kent is wat natuur betreft niet zo spectaculair.

Lau en Ren, tot spoedig. Dick T

Laurens, De eerste berichten die we hoorden waren gunstig,

hopelijk zien we je snel weer terug. Birgit & Ruud

Veel sterkte en ‘n spoedig herstel gewenst! Jack, Gonny, Carolien

en Wieteke

Hallo Ren en Lau, Fijn dat alles zo goed gaat. Wel een last en

zorg minder. Als deze kaart komt ben je misschien al thuis.

Ik zou wel graag om een hoekje willen kijken maar ik ben aan

het aftellen. Heb het heel moeilijk gehad. Kus van mij.

Moeder uit Clovis, USA

Hartelijke groeten en sterkte, P & O SCOOR Marja, Hans en Marina

Warner, Rob van Beek heeft gebeld. Hij was erg

belangstellend. Zo zie je maar! Warner Music Rob van Beek

Beste Laurens, Via Marian vernamen we zeer

positieve geluiden over je gezondheid. Wat zul jij je lekker

voelen! Fijn voor je. Ontvang de hartelijke groeten vanuit

BMGrecords in Hilversum! Wilma en Jeroen

*

139

De week die volgt is vallen, opstaan, verdergaan. Mijn hoofd en neus zijn

gevoeliger. Slapen doe ik nog steeds bar slecht. We zijn dankbaar en beseffen

eigenlijk nog niet dat het allemaal zo goed gaat. De telefoon blijft maar rinkelen.

Er zijn zoveel ergere dingen op de wereld doch iedereen heeft zijn eigen wereld.

Met eigen ellende en eigen tranen. Als we omzien wat er in een jaar kan gebeuren,

weten wij ook dat het binnen een seconde rampzalig kan aflopen; telkens de

beklemmende vraag van het niet en wel overleven: waarop iedereen een antwoord

schuldig moet blijven….

Zondag 12 mei 1996

Na vijf jaar niet geschilderd te hebben, voel ik de gedrevenheid om een aquarel te

maken. Het penceel gaat zijn eigen weg en voor ik het weet staat mijn positieve

kracht als personificatie geheel in detail op papier. De eerste aquarel stuur ik naar

Nicol in het AZL. De tweede aquarel lijst ik direct in en hang ik aan de muur.

Als ik de aquarel bekijk is het onverklaarbaar welke onbewuste emoties erin

aanwezig zijn; waarom heb ik een -half, gelaat- van een man opgezet? Duidelijk is

aan de rechterkant van het gelaat een profiel te zien met vanuit de mond een adem

in de vorm van een doorbloedde ader. Ren staat er ook vreemd naar te kijken.

Ben het zelf; de helft van mijn gelaat, dat ik met één oog kon zien.

De andere helft is de positieve instelling dat mijn lichaam beveiligd.

Vandaag ben ik vermoeid en zal ik veel moeten rusten.

Maandag 13 MEI 1996

Ga vandaag even naar SCOOR om mijn collegae even te bedanken voor al hun

belangstelling en heb ik ze weer even gezien. Onderweg naar SCOOR dacht ik;

zal jullie eens wat laten zien, verbazen dat ik al rond loop.

Men bleek allemaal te zijn opgelucht. Faya had erg haar best gedaan om iedereen,

via memo’s, op de hoogte te houden. ‘Prima geregeld’ zijn de reacties!

Maandag 20 mei 1996

Na de operatie van 1 mei is vandaag het eerste bezoek aan de Poli-endocrinologie

van het AZL. Dokter Smidse ontvangt ons in zijn spreekkamer. Wij krijgen via

hem direct de wenskaarten die nog naar het AZL waren verzonden, voordat ik

hoorde uit het ziekenhuis ontslagen te zijn.

‘Eerst nog even uw kaarten afgeven die in uw status zaten. Altijd leuk. Waar die

ansichtkaart met dat varken nou op slaat, weet ik niet.’ De dokter is nu even geen

arts.

Hij vraagt hoe het allemaal gaat en ik kan niet anders zeggen dan: perfect.

Smidse tekent uit op welke wijze de hypofyse werkt i.v.m. de bijnierschors.

140

Het stress-hormoon wordt dus nu in balans gehouden door de tabletten.

Er wordt bloed afgenomen zonder inname van de tabletten. Ik moest namelijk

19 mei stoppen voor deze controle.

Het zou best mogelijk kunnen zijn dat het hormoon cortison zich weer hersteld

maar het is op dit moment niet voldoende actief. De overige testen -nog niet alles is

bekend- zijn in orde en tonen geen afwijkingen. Na nog een test van twee uren, op

21 juni a.s., zal enigzins kunnen blijken of er afgebouwd kan worden, ja of neen.

Smidse vraagt of ik al werk. ‘Na enige tijd zal u wel weer instaat zijn een uurtje of

wat te kunnen werken. Doe rustig aan.’ Vervolgens vraagt hijof er nog vragen zijn

en die zijn er. Mijn huiswerk heb ik gedaan en vuur ik de vragen op hem af:

Is het toegestaan te niezen? Als u het weg kan wrijven prima, maar de natuur

kunnen wij niet tegen gaan, ‘open niezen’ dus.

Mag ik Snuiten? Liever spoelen met een zoutwateroplossing en door de neus in

en uit snuiven

Kan ik een wijntje drinken? Ja hoor.

Is een sigaret roken mogelijk? Ja hoor.

Is seks/orgasme mogelijk? Ja hoor, alstublieft wel. Ik vraag het maar omdat het

orgasme een prolactine hormoon afgeeft. No problem!

Vakantie? Plannen na het gesprek d.d. 4 juli a.s. of ‘vliegen’? Is niet aan te raden

i.v.m. druk op het hoofd.

Zijn er beperkingen? Nee hoor. U beperkt zichzelf wel.

Wij steeds weer nog gelukkiger. Het is allemaal zo onwezenlijk. Ren vindt ‘Is dit

nu alles?’ Dat weet ik nog niet.

Er wordt aan de balie van de Poli een schema voor bezoeken afgestemd op reeds

gemaakte afspraken i.s.m. Neurochirurgie en MRI. Zie onder.

28 mei 1996 Bedrijfsarts Kees Buitendael 15.00 uur

20 juni 1996 Na 24.00 uur nuchter geen tabletten.

21 juni 1996 Zusterpost / Endo / B4 / nuchter 09.00 uurGeen tablet

21 juni 1996 MRI scan / C4-S / K4-P 13.00 uur

04 juli 1996 Poli-oogheelkunde / J3 12.00 uur

04 juli 1996 Poli-neurochirurgie / Dr. de Hondt 14.20 uur

15 juli 1996 Poli-endocrinologie / B4 Dr. Smidse 10.45 uur

141

Donderdag 23 mei 1996

Tot onze grote verrassing belde endocrinoloog dokter Eric Wiertz van het AZKH

mij op om te vragen hoe het ging. Hij had een schrijven ontvangen van het AZL en

was nu van alles op de hoogte. Ik heb het verloop in het AZL verteld en tevens

daar op controle bleef. Wiertz bood weer, voor de zoveelste keer zijn excuses aan:

‘Bij u is alles fout gegaan.’

Ik wees het excuus af en vertelde dat ik door hem goed ben behandeld was.

Hij klonk opgelucht.

Zijn reacties, in de periode dat het allemaal een beetje hopeloos en traag verliep,

waren van dien aard dat hij liet doorschemeren er weinig aan kon doen en of ik

toen naar een ander ziekenhuis zou willen. ‘Vergeet u vooral niet te vragen hoe het

zit met eventuele nabestraling.’ Zei hij. Dat ik in het AZL blijf begreep hij

volkomen en wenste ons veel succes.

Vrijdag 24 mei 1996

De afgelopen weken ontzettend veel bloemen, wenskaarten en ‘telefoontjes’

mogen ontvangen; waar wij erg happy mee zijn. Het ongelukkige gevoel dat veel

mensen ons vergeten zouden zijn is weggenomen door alle positieve reacties.

Zo’n gevoel creëert men meestal zelf omdat men veel moet verwerken. Als wij

terug kijken naar dat wat achter ons ligt, blijkt positieve kracht in welke vorm dan

ook, zo belangrijk kan zijn.

Maandag 27 mei 1996

Vandaag gaat Ren weer aan het werk en zal ik het verder overdag alleen moeten

doen. Haar aanwezigheid vanaf mijn thuiskomst was prettig en geborgen. Ze heeft

me steeds liefdevol opgevangen. Nu mis ik haar. Moeder mis ik ook maar zij zit in

de USA. Er begint iets in mij te koken en voel alle kracht uit mijn lichaam trekken

en krijg een verlammend gevoel. Er gaat iets gebeuren. Helemaal thuisbrengen kan

ik het gevoel niet, maar er gaat iets exploderen.

Het gevoel dat mijn hoofd barst van emoties. Alles passeert de revue: het gebeuren,

Petra is ziek. Alles! Huilbuien die niet dreigen te stoppen. Wat moet ik?

Ik wil steun! Er is hangt ergens een ansichtkaart van A3 en Rob aan de muur:

‘Als wij ergens mee kunnen helpen doen wij dat graag!’ Een telefoontje en A3

komt meteen. Wij hebben er verder weinig over gesproken. Er was iemand en het

was A3. Het was goed!

Zondag 2 juni 1996

Vandaag heb ik voor de eerste keer, na de operatie, weer geniest. Belachelijk

eigenlijk dat je daar dan bang voor bent. Nies met mijn mond goed open. Prima,

het lukt uitstekend. Het is misschien typisch maar ik vind niezen heerlijk! Het is en

142

soort van proest bevrediging en zal het wel een afwijking van mij zijn.

Wie niet?

Maandag 3 juni 1996

Van dokter Smidse endocrinoloog AZL ontvang ik een geschreven brief.

Het gehalte van schildklierhormoon is iets aan de lage kant en blijkt het gewenst,

naast de hydrocortison-tabletten, een lage dosis schildklierhormoon tabletten te

gebruiken. 1 x daags een halfuur voor het ontbijt, op de nuchtere maag 2 tabletjes

0,0025 mg Thyrax Duotab.

Donderdag 20 juni 1996

Het lijkt mij een goede zaak het ziekenfonds eens te vragen wat de opname etc., in

het AZKH en AZL heeft gekost en bel naar klantenservice. Er moet schriftelijk

aanvraag worden gedaan aan de directie voor inzage ZAO onkostenrapport

Laurens Windig.

20 juni 1996

ZAO

T.a.v. De directeur

Betreft: Registratienummer …….

Geachte directieleden,

Naar aanleiding van een operatie aan de hypofysetumor, welke 1 mei jl. door mij

werd ondergaan in het Academisch Ziekenhuis te Leiden.

Oorspronkelijk was de behandeling en operatie gepland in het AZKH te …..

waar ik te maken kreeg met een wachttijd van 12 maanden welke ik geel heb

moeten doorlopen.

In mijn geval zou ik als eerste patiënt met een hypofysetumor, binnen het AZKH,

via de neus -transphenoïdaal- worden geopereerd. Met excuus vanwege de uitstel

van de operatie, bleek dat het bestelde instrumentarium zeer lang op zich lieten

wachten.

De betreffende consulten en lange onzekere wachttijden werden door mij onder

zware psychische druk en grote onvrede ondergaan. Men is, volgens mijn

bescheiden mening, qua organisatie, onzorgvuldig omgegaan met mijn persoon en

onze ziekenfondsgelden.

143

Heb in januari 1996 een klacht ingediend, inclusief alle rapportage, aan de

Geneesheer Directeur en klachtencommissie van het AZKH.

Als bijlage de conclusie van het commissierapport en het betreuren van de weinig

patiënt vriendelijke gang van zaken, excuses.

Uiteindelijk werd ik doorverwezenkon en kon gelukkig terecht in het AZL te

Leiden.

Doelstelling van dit schrijven: Gaarne mijn vriendelijk verzoek, inzage

en opgaven uit mijn ZAO onkostendossier AZKH en AZL. Dit alles i.v.m

toevoeging van het betreffende overzicht aan het reeds geschreven manuscript cq

verslag van mijn confrontatie en ervaringen van ziekenhuisbezoeken, verwerking

en de uiteindelijke operatie waarvan, na afsluiting, een exemplaar aan u zal worden

overhandigd.

Ik dank u bij voorbaat hartelijk voor de te nemen moeite mij desbetreffende

informatie te verstrekken.

Het is in ieders belang dat er met ons geld nauwkeurig wordt omgegaan en

zorgvuldig wordt besteed.

Met vriendelijke groet,

Hoogachtend,

Laurens Windig

Vrijdag 21 juni 1996

We zijn vanmorgen rond 07:30 uur naar het AZL vertrokken voor een CRH-test

d.w.z. een onderzoek van de ACTH- reserve betreffende secundaire

bijnierschorsinsufficiëntie.

De test werd nu voor de derde keer uitgevoerd. De eerste keer in het AZKH in

1995. De tweede keer d.d. 8 mei 1996 na de operatie in het AZL op de afdeling

endocrinologie. De de derde dus op 21 juni 1996.

De zusterpost werd door twee mensen bemand. Joyce, een Chinese dame en

Norbert een Duitser.

Ik werd er geïnstalleerd. De testen duren 2 ½ uur. Ren is in die tijd de binnenstad

van Leiden ingegaan.

Tegenover mij zat Hans van der Meij, regisseur van het televisieprogramma

KOOK TV met Manon Thomas. Toen ik hoorde dat hij KOOK TV met Manon

144

regisseerde, liet ik hem weten dat ik, strikt persoonlijk, haar totaal niet geschikt

vond dit programma te presenteren. Tegen het zere been natuurlijk. Thomas is zo

passief in dit programma -dat schijnt zo te moeten- en straalt voor mij niets uit.

Bovendien worden er naast de recepten zulke oninteressante uitspraken gedaan,

En er veel verbeterd zou kunnen worden. Hans propageerde dat de kijkcijfers

bijzonder goed zijn en dat zowat het hele Nederlandse volk het volgt. Het was ook

alleen maar mijn bescheiden mening.

Hans komt iedere 3 weken een infuus halen. Bij hem produceren geen antistoffen

in zijn bloed. Hij weet niet beter en loopt al vanaf zijn negende jaar bij het AZL.

Wij kwamen in gesprek en hebben lekker even gelachen over de meest

uiteenlopende zaken. Dit is dan weer een prettige omstandigheid, vooral als men

de tijd moet uitzitten.

Tevens ontmoette ik weer mevrouw Hellas Keriakes, de Griekse Arts De Kliniek

endocrinologie. Vond het leuk haar weer even te zien. Ze reageerde verrast en

vroeg: ‘Wat doet u hier?

‘U heeft mij toentertijd zelf de mogelijkheid aangeboden om in het AZL onder

controle te blijven.’

Ze moest lachen: ‘ja, ik weet het weer.’

‘Voel mij hier, hoe vreemd het ook klinkt, echt thuis.’ Ze glimlacht.

Om 11:10 uur is de test afgelopen en gaan wij even naar Raisa -Saira- de

serveerster van J11 neurochirurgie, om een door mij gemaakte tekening af te

geven. Raisa is verbaasd dat wij haar komen opzoeken en gaf de tekening aan haar

af; ze vond het heel bijzonder. Dan maken Ren en ik een korte wandeling door een

gedeelte van het centrum van Leiden. Natuurlijk, -als het effies kan- duiken wij

weer een paar CD winkels in en kijken of er iets leuks bij zit.

In de middag ben ik uitgeput, maar moet vanaf 13:00 uur nog een halfuur de MRI-

scan in. Zo’n MRI is zeer vermoeiend. De scan kan ook slaapverwekkend zijn

ondanks het geknal en geklepper maar ik viel toch af en toe even weg…

Daarna snel naar Schiphol om moeder af te halen. Eerst hebben wij ons ontiegelijk

tegoed gedaan aan ijs. Het vliegtuig landt om 16:16 uur. Moeder was drie maanden

bij tante Corrie in Clovis: USA geweest en wijn dolblij dat ze thuis is.

In de namiddag hebben wij met moeder, Nico en Anita gechineest.

Het was dus een behoorlijke opwindende dag. Voor een goed doel doe je toch

alles? 4 juli a.s. hopen wij iets meer te weten van HYPO.

Zaterdag 22 juni 1996

Op mijn nieuwe salarisschaal d.d. 20 juni 1996 schrijft Hans Wiskas

de directeur van SCOOR:

145

Beste Laurens, Ik hoop je gauw weer te zien. Succes met je herstel

Hans Gieskes.

Moest wel lachen om deze originele manier!

Van Paul Christiaans / Play It Again Sam te Brussel ontvang ik een verzamel CD

met songs uit het repertoire van Johan Verminnen, gezongen door 14 Vlaamse

artiesten:

Dag Laurens, Hoe gaat het met jou? Ik hoop alles o.k. Ik blijf het constant

uitstellen om je te contacteren, kwestie van wat tijd te hebben om nog eens goed te

kunnen praten. Maar het is dus, tot nu toe, niet van gekomen. -ons laatste gesprek

dateert van jouw verjaardag!- Mijn weekend tripje naar Amsterdam is uitgesteld

naar september, maar dan zodra ik iets weet bel ik je. Dan reserveren we ergens

een avond om onze hersenspinsels terug de vrije loop te laten gaan o.k.! Het ga je

goed! Knipoog. Paul

Maandag 24 juni 1996

De nieuwe bedrijfsarts van SCOOR stelde zich telefonisch even aan mij voor: ze

heet Scheefboom.

Eerder had ik van Faya vernomen dat Kees Buitendael als bedrijfsarts SCOOR ging

verlaten, maar speciaal mijn persoon in zijn portefeuille hield. Ik was daar heel

content mee. Nu kwam Leona Scheefboom vertellen dat het een misverstand is en

ze zijn plaats in gaat nemen.

Zelf had Kees mij al eerder verteld dat het Leonie zou gaan worden.

Bij mijn laatste bezoek aan Kees Buitendael zag ik haar net even vluchtig zijn

kamer uitkomen.

Vrouwelijke artsen bevallen mij ook wel. Zij voelen, over het algemeen, intuïtief

meer aan dan mannen. Naar mijn bescheiden mening gaan mannen in het vak meer

uit van de theoretische basis en vullen het praktisch aan. Vrouwen zijn concreter,

harder en vaak meer doortastend.

Niet alleen het bedrijfsleven moet trots zijn op de volmaakte volwassen leidster: de

vrouw in functie!

Nu is het VakVrouw Magazine, qua orderverwerking, niet echt mijn favoriet, maar

ik heb wel ontdekt dat het op de goede weg is de markt, doelgroep te interesseren.

De niet werkende huisvrouwen zijn zo gewend aan echte damesbladen die zelden

iets schrijven over Arletta Jacobs en Hannie van der Horst VNU -‘De ambitieuze

vrouw Hannie van der Horst’- die zelf de truttenbladen in stand wist te houden met

recepten en vraagbaak voor misschien niet nadenkende moeders!

De mens bestaat uit vrouwen en mannen en mensen zijn gelijk! Of is het

andersom?

146

Kortom: Leonie, is in korte tijd dat Uitgeverij SCOOR een echte bedrijfsarts heeft,

de vierde in mijn rij. Het is jammer dat Kees Buitendael elders geplaatst gaat

worden. Misschien is dit de manier om geen band te creëren met je bedrijfsarts.

Het zal me een zorg zijn. Als ik achter me kijk, zijn er al heel wat doktoren

versleten en kan Leonie er ook nog wel bij. Het enige vervelende is, dat zal zij

misschien ook wel vinden: dat je het verhaal weer moet vertellen. Je achtergrond

weet men over het algemeen niet.

Zo’n bedrijfsarts heeft de vakkundige taak je weer zo snel mogelijk aan het werk te

krijgen, probeert een steentje bij te dragen met allerlei suggesties.

Logisch denkend, zijn wisselende bedrijfsartsen een ramp voor de werknemer.

Wat is het resultaat van iemand die in korte tijd vier vrouwen of vier mannen heeft

versleten of vier verschillende banen heeft gehad? Mijn eigen encyclopedie en

‘University of life’ doorgeworsteld en heb je al zoveel zelfkennis en levenservaring

opgedaan dat je zo goed als weet wat de beste manier is. Vaak kun je hen nog wel

iets leren. In ieder geval blijven werken en niet thuis gaan zitten. Voor een week is

het wel aardig, maar werken is, hopelijk, de beste manier je midden in de

maatschappij te laten functioneren. Zelf heb ik toch wel het goede gevoel weer op

de juiste weg te zijn. Voor jezelf een duidelijke en logische lijn uitzetten is

belangrijk. Positief denken en vooral positief zijn en blijven. Het laatste ligt

natuurlijk aan de motivatie: niet iedereen voelt dat. Trouwens, je moet nog maar

afwachten of het klikt!

Zo’n arts wil ook een kans in het spel! Wil werkelijk elke arts een mondig patiënt?

Woensdag 26 juni 1996

Nico belde in de avond dat Dennis hem had opgebeld om te zeggen dat Petra totaal

in de stress lag. Het bleek minder erg dan wij hadden verwacht. Wij hopen dat ons

kind er weer snel bovenop komt. Dat zij even de weg kwijt is, is logisch. Haar

ziekte verleden is niet zomaar even weg te cijferen. De toestanden die nu over haar

heen komen, trekken de beerput wel open. In haar, nog korte, leven is er veel

gebeurd, op alle fronten.

Zaterdag 29 juni 1996

Van de directie ZAO een bevestiging van mijn brief ontvangen. Aangezien het

enig werk vereist de gemaakte kosten aan mij door te geven, zal ik even geduld

moeten hebben.

Maandag 1 juli 1996

Gisteravond keken wij op de TV naar een medisch programma. Een arts sprak over

zeer lange wachttijden bij ziekenhuis opnamen: zeker een jaar. Zijn de artsen van

het AZKH wel eerlijk tegen ons geweest en hebben zij op mijn besluit zitten

wachten?

147

Ondanks dat het zomer is, laat de zon het afweten en regent het flink. Het ‘groen’

moet ook overleven.

Zo nu en dan blijf ik mijn ogen controleren op de ondertiteling van TV films.

De onbewuste angst en ook weer geluk van mijn bijna herstelde goede

gezichtsveld.

Steeds wordt het spannender als wij 4 juli naar het AZL gaan. Het gezichtsvel-

onderzoek en het gesprek met de neurochirurg dokter de Hondt.

Maandag op dinsdagnacht 2 juli 1996

Vannacht ging ik rond 01.00 uur naar bed. Sloot mijn ogen en kwam toen pas tot

de ontdekking dat er iets speciaals was gebeurd. Zag voor de eerste keer, ondanks

mijn gesloten ogen, dat het egaal zwart was. Ver voor de operatie was met gesloten

ogen toch iets waarnemen.

Zag een diapositief beeld vergelijkbaar met dicht in elkaar gegroeide struiken en

takkenbossen. Het was eigenlijk een fascinerend beeld dat mij vaak boeide. Soms

vroeg ik mij af wat dit verschijnsel kon zijn? Dat het iets was van de laatste jaren

was mij wel duidelijk. Soms had ik het vermoeden dat er enige beweging tussen de

struiken was en of er een beeld ontstond dat als een film werd geprojecteerd. Nu,

op dit moment, besef ik ineens dat het eventueel de tumor geweest zou kunnen zijn

die tegen de oogzenuwen aandrukte. De beknelde oogzenuwen geven misschien

een chemische reactie en kunnen eventueel signalen afgeven d.m.v. licht/donker

reflexen. Het lijkt mij verstandig deze ervaringen aan de oogartsen van het AZL

voor te leggen.

Dinsdag 3 juli 1996

Er glijdt een brief door de brievenbus van het ZAO. Het antwoord op mijn vraag

met betrekking tot mijn onkostendossier werd beantwoord. Er wordt gesproken

over een academische jaarkaart d.w.z. verwijskaart die fl. 350,- kost. Er is door mij

telefonisch contact opgenomen ter verduidelijking van de omschrijving in deze

brief. Als antwoord kreeg ik: er is van het AZKH over 1995/1996 nog geen

rekening aan het ZAO gepresenteerd. Men vond het wel vreemd. Van het AZL is

ook nog geen rekening binnen, maar dat kan nog komen.

Mijn vraag aan het ZAO wordt niet beantwoord.

Woensdag 6 juli 1996

Vandaag voel ik de spanning i.v.m. met het AZL bezoek van morgen. Rond 23:00

uur stap ik nog even op de fiets om de spanningen proberen af te reageren: het lukt

niet.

Na mijn thuiskomst van de fietstocht 00.15 uur, enkele Retzina -Griekse wijntjes-

gedronken en rond 02.30 uur ben ik mijn bed op gaan zoeken. Slecht geslapen.

148

Donderdag 7 juli 1996

Wij vertrokken 10:15 uur van huis richting Leiden. Ik voelde de spanning oplopen.

Natuurlijk speelde ‘Petra’ een grote rol in het geheel. Ik kon haar maar niet uit mijn

hoofd bannen. De laatste weken hebben Ren en ik ons heel intensief met haar bezig

gehouden. Amper hebben wij nog aan HYPO gedacht, behalve als er door mensen

naar gevraagd werd. Als ik naast Ren in de auto zit, voel ik de spanningen die op

mij af komen en zijn de tranen niet te bedwingen. Het beste is dan maar naar buiten

te kijken en spanningen weg te slikken.

Wat zal Ren nu voelen? ‘Het is een prachtige zonnige dag vandaag. Tot nu toe de

mooiste zonnige dag i.v.m. het AZL.

Na aankomst in het ziekenhuis zijn we eerst even naar de neurochirurgie gegaan.

Hoofdzakelijk voor Saira van de keuken. Wij vinden het altijd even gezellig een

babbel met haar te maken. Saira is een schat! Ze heeft een goed contact met Nicol.

Nicol komen wij ook even tegen bij de lift. Ze heeft het druk. Wij zien dat haar

gedachten ergens anders zijn. Even raken wij in gesprek en zien elkaar

waarschijnlijk straks nog bij de Poli. Dokter de Hondt wordt waargenomen door

dokter Merkel. Het kan ook zijn, dat zij mijn consult doet en de uitslagen geeft van

de onderzoeken betreffende HYPO.

Gezichtsveldonderzoek 12:00 uur

Voor mijn gevoel geeft dit ziekenhuis mij nog steeds een VIP behandeling. Al snel

zit ik achter de apparatuur voor het onderzoek. Vertel de assistent dat volgens mij

het gezichtsveld voor 95% is verbeterd. ‘Dat zou best kunnen, dat horen wij

meestal.’ De uitspraak verbaasd mij enigzins, want als ik dokter Varscu van het

AZKH moet geloven, worden er vaak blijvende beschadigingen geconstateerd

n.a.v. de druk van de tumor. De assistent vindt, dat ik niet de lichtpunten met de

ogen mag zoeken. -spanning werd ondraaglijk en probeerde ik inderdaad de

lichtpunten te zoeken.-

Na dit onderzoek een tweede gezichtsveldonderzoek: Het signaleren van een soort

lichtstreep dat vanuit buiten het gezichtsveld, binnen het gezichtsveld verschijnt.

Ook wordt voor de 3e keer de Amerikaanse Vision Contrasttest afgenomen. De

assistent vertelt mij: U ziet één regel meer, dan ik zie?

Het is niet druk in de Poli wachtruimte. Er zit een grootmoeder met drie

kleinkinderen te dollen. De kinderen hebben reuze pret met oma en lachen

zich een lachzak.

In plaats van Nicol, waar op wij hadden gehoopt, komt dokter Merkel ons uit de

wachtruimte halen. De situatie doet mij denken aan ons eerste bezoek bij dokter de

149

Hondt die met ons achter zich aan door de gangen van de Poli sjeesde. Merkel doet

hetzelfde en loopt meters voor ons uit, heel snel, de gangen door.

Merkel zoekt een spreekkamertje en biedt ons stoelen aan.

‘Het is wel een ongezellige kamer, maar ja. Gaat u zitten.’

Merkel bladert mijn status door en begint: ‘alles ziet er perfect uit’. Hij haalt de

foto’s van de MRI uit een map, legt deze aan ons voor en laat zien dat alles er

perfect uit ziet.

‘U bent ook door een koningskoppel geholpen mijnheer Windig. Zelf doe ik de

operatie niet meer want dokter van Mulken, de neurochirurg, en dokter Bras, de

KNO arts, doen de operatie veertig keer per jaar en hebbent zoveel ervaring.’

De medicijnen die u worden voorgeschreven zijn zo weinig en uit voorzorg dat het

niet noemenswaardig is. De meeste patiënten kunnen het na zo’n operatie niet met

deze hoeveelheid medicijnen doen. U kunt vangroot geluk spreken.’

Vraag verder aan hem wat er nu nog zit van de hypofyse. ‘Dat kan alleen dokter

Smidse, de endocrinoloog u vertellen en hangt het af van de testen.’

Merkel vervolgt zijn mededelingen:

Uitslag gezichtsveldonderzoek: gezichtsveld voor 100% hersteld.

Uitslag vision contrasttest: perfect en zie ik zelfs een regel meer dan hen die de test

afnemen.

Op welke manier is operatie gedaan en verlopen ? : Zoals eerder beschreven en

perfect verlopen!

Uitslag MRI scan d.d. 21 juni 1996: alles ziet er perfect uit.

Geen slangetje in de rug i.v.m. lekkage: bleek niet nodig te zijn. In vele gevallen

blijkt het noodzakelijk.

Autorijden? geen beperkingen.

Vliegvakantie i.v.m. druk voor het hoofd ? geen beperkingen

Nabestraling hoe vaak en wanneer ? geen nabestralingen

Hervatten werkzaamheden: na de vakantie, laatste week augustus/4 ochtenden en

woensdags vrij.

Medicijnen opgave doen aan tandarts. Beperkingen i.v.m. verdovingen ? geen

beperkingen

Volgens endocrinoloog: geenenkele beperking.

Merkel staat op en reikt ons de hand. ‘Ik wens u veel geluk en een prettige

vakantie.’ U kunt bij Anneke van de Poli een afspraak maken. Anneke verteld:

‘over een jaar krijgt u van de MRI afdeling een oproep om een scan te laten maken

en maakt u weer een afspraak met ons voor de uitslag.’

Wij moeten dit allemaal wel even verwerken en kunnen onze oren niet geloven.

God heeft zijn werk volbracht!

150

Nu is nog het wachten op 15 juli a.s. Wat is de uitslag van de testen van dokter

Smidse, endocrinoloog?

Dan komt Nicol ons tegemoet. Wij praten over het eerste deel van dit verslag.

Nicol heeft het eerste deel t/m bladzijde 47 gekregen en gelezen. Zij vond het

interessant en zag nu eens de andere kant van het gebeuren. Wat mensen allemaal

moeten doorstaan.

‘Het is heel bijzonder geschreven, met humor, hoogte en dieptepunten, emotioneel.

U moet er illustraties aan toevoegen.’

‘Hartelijk gefeliciteerd met uw herstel. Deze uitslagen had ik niet verwacht!’

Ren en ik leven nu even in een roes. Onbegrijpelijk. Niet te geloven. Wij beseffen

het nog niet.

Wij halen moeder van huis en gaan met haar uit eten. Wij ‘raken’ hem flink!

Na thuiskomst worden er diverse telefoontjes gepleegd naar familie, vrienden en

kennissen. Wij delen ons geluk met hen die ons hebben bijgestaan.

Wij praten over een nieuwe auto, vakantie naar Skiathos, Malta of Oostenrijk.

Maken weer plannen en plannen en plannen. Er is weer Toekomst. Wij leven

van dag op dag en nu dit; een wonder!

Maandag 8 juli 1996

Faya, van SCOOR, heeft vandaag voor de zoveelste keer een memorandum doen

uitgaan naar alle collegae met de fantastische uitslag.

Faya gaat met zwangerschapsverlof en heeft ook haar ‘werk’ volbracht. Nu kan zij

zichzelf gaan voorbereiden op de geboorte van hun tweede kind. Ze heeft ons op

fantastische wijze begeleid. Meer dan dank!

Bel met de secretaresse van Kees Buitendael om hem even het nieuws te melden.

Kees is ook verrast en feliciteert mij. Dank aan Kees voor de fantastische

begeleiding van het afgelopen jaar. Dit verslag is ook aan hem opgedragen.

Zondag 14 juli 1996

Wij kunnen nauwelijks bevatten dat het allemaal zo fantastisch gaat. De mensen

om ons heen staan ook versteld en feliciteren wat er te feliciteren valt.

Hebben besloten onze vakantie te combineren via Luxemburg naar Trier in

Duitsland met 2 overnachtingen. Een week naar Berg aan de Starnbergersee en dan

naar de boerderij van Katherina en Franz Rebernig in Lamm, Karintië: Oostenrijk.

Misschien een paar dagen naar Wenen en via Würzburg terug naar huis.

Morgen gaan we Dorint hotels reserveren. Het wordt een deels luxe en deels sobere

vakantie. Het grote verschil trekt ons aan. Tevreden kunnen zijn met wat het

151

moment ons brengt. Het verschil accepteren en bewust kunnen genieten van

eenvoud.

Fred, mijn collega die ook naar Lamm is geweest, schreef voor mij op een kaart:

genieten van de nevel en de zon. Om in te zitten en naar te kijken op die ene plek..

Ik neem aan dat Fred dit heeft bedoeld.

Vreemd, wij hebben zoveel moeite gehad om een keuze te maken waar wij onze

vakantie zullen doorbrengen en uiteindelijk is Lamm de plek waar ook zoveel

herinneringen liggen. In Lamm zullen wij pas echt beseffen wat achter ons ligt.

Grote vermoeidheid maakt zich weer meester. Morgen weer naar het AZL. Alle

spanningen en gedachten naar Peet. Rond 19:30 uur maar even naar bed om te

rusten. Kan niet rusten van vermoeidheid die plotseling op mij viel. Dan maar weer

uit bed. 10.30 uur gelijk met Ren naar bed en niet kunnen slapen omdat het mijn

tijd niet is om te gaan slapen. Normaliter is het pas na 24:00 uur dat ik plat ga.

Veel te laat natuurlijk. Denken aan Peet. God vragen om hulp en mijn kind vrij te

maken van problemen. Natte ogen. Draaien en draaien en niet kunnen slapen.

Denken aan mooie dingen en minder mooie dingen.

Het gaat maar door: In het oosten komt de zon op en in het westen gaat hij onder.

De grote tegenstellingen die ons in balans houden. Ik word beter, een ander sterft!

Dan maar achter de PC om dit alles neer te schrijven.

Maandag 15 juli 1996

Achteraf is het allemaal wel te verklaren waarom ik gisteren plotseling een hevige

fysieke vermoeidheid voelde. Vandaag zou ik de uitslag horen van de tweede

cortison hormonentest. Nu zal blijken of dit deel van Hypo is uitgeschakeld.

Moeder heeft aangeboden mij naar Leiden te vergezellen. Samen op de trein naar

Leiden, ja gezellig ! In het AZL aangekomen breng ik moeder naar het restaurant

op het Leidseplein in het AZL op de eerste etage. Als ik dit straatbordje zie, moet

ik denken aan het Drinkplein in het AZKH. Typisch, dat ik destijds het plein daar

soms ook het ‘Leidseplein’ noemde. Nu herinner ik het mij. Dit is weer zo’n

onverklaarbaar iets van dit wonderjaar.

Toen wij in het wachtgedeelte plaats namen, groette Jo mij hartelijk. Jo is

verpleegster van de bloedprikkerij. Prettig toch, dat vriendelijke personeel.

Het klinkt misschien vreemd in de oren dat het als thuis voelt.

Zo vertrouwd dat gevoel en had niet in het AZKH.

Endocrinoloog dokter Smidse kwam mij al direct uit de wachtkamer halen en

excuseerde zijn verkoudheid. Hij nam mijn status door en concludeerde dat de 2e

cortisontest wonderbaarlijk bleek. Hypo had zich voor 100% hersteld en kon ik de

halve hydrocortisontablet, bij het avondeten, laten vervallen. Smidse vertelde:

152

‘De hypofyse krijgt bij dit soort operaties een flinke tik en kan tijdelijk van slag

raken. Natuurlijk kan er veel schade worden aangericht bij een operatie doch de

artsen, die ik duivelskunstenaars noem, hebben hun werk schitterend gedaan. Het is

ongelooflijk en het blijkt, dat dit hormoon niet is beschadigd. ’Langzaam gaan wij

het medicament afbouwen. Wanneer gaat u op vakantie?’

Smidse schrijft voor drie maanden medicijnen uit en attendeert mij op een speciaal

kaartje dat ik voorlopig nog even bij mij moet dragen voor eventuele ongelukjes.

Voor Duitsland en Oostenrijk vraag ik een Duitse vertaling. Mocht er iets

gebeuren, dan zal uit voorzorg de dosis hydrocortison verdubbeld moeten worden.

Het hormoon reageert dan misschien te traag bij dit soort gebeurtenissen en ook bij

verkoudheden en griep. Smidse verwacht zelf geen problemen, maar je weet nooit.

Cortison is het stresshormoon in fysieke zin. Het heeft niets te maken met

‘psychische’ stress. Het is anders gesteld als er psychische gevolgen zijn naar

aanleiding van fysiek gebeuren.

ATTENTIE PREDNISON PATIËNT CORTISON

Hollands & Duits

Hr.L Windig. AZL naar Huisarts:Dr. Jongegeest.

Academisch Ziekenhuis te Leiden, Telefoon………..

Heeft wegens een onderhoudsdosis van 20 mg hydrocortisone per dag. In verband

hiermee is het noodzakelijk dat de dosis hiervan bij ongeval, infectie, trauma,

fractuur, coma en operatie wordt verhoogd tot 2 maal de gebruikelijke dosis.

Bij shock is het noodzakelijk hydrocortison intraveneus toe te dienen.

Direct contact opnemen met de huisarts. Zie voor verdere gegevens ommezijde!

*ACHTUNG CORTISON PATIËNT

Hat wegen eine Unterhaltsdose von 20 mg hydrocortisone pro Tag.

Mit Rucksicht daauf ist es notwendig dass die Dose bei unfall, Infection, Trauma,

Knochenbrunch, Coma und Operation erhoht werden soll, bis 2 mal die ublige

Dose.

Bei shock ist es notwendig hydrocortison i.v. zu zu dienen.

Bitte nehmen Sie contact auf mit dem Artzt.

153

Smidse: fijn dat u op vakantie gaat. Vergeet niet dat u heel wat heeft moeten

doorstaan. Wij maken de volgende afspraak op 23 september a.s. en zullen dan nog

even het bloed nakijken op het functioneren van de schildklier.

Voor de schildklier kreeg ik uit voorzorg Thyrax, 2 schildkliertabletjes. Stel, dat de

uitslag daarvan ook goed is dan kan ik medicamenten vaarwel zeggen. Ik voel mij

gelukkig.

Opgetogen ga ik weer even naar J11 neurochirurgie en direct komen de

verpleegstertjes alweer op mij af. Magda, Els en ‘Raisa from the kitchen’. Klazina

van de Mini-Intensive care die mij hartelijk over mijn borst wrijft en Nicol,

waarmee ik over Maastricht spreek met Limburgs accent. Pieter die naar de kapper

is geweest om van Jiskefet af te komen. Hij vraagt: wat is er met die voet?

‘Dat komt door het lopen in Maastricht’ interpreteert Nicol die weet wat er aan de

hand is. Neurochirurg de Hondt passeert, kijkt om en lacht. Ze vinden de uitslag

ongelooflijk en ik de aanwezigheid van het voltallige verplegend personeel,

waar ik bij mijn opname in het AZL mee te maken keerg.

Het lijkt wel of dokter Smidse hen heeft ingelicht dat ik naar hen onderweg was.

Wonderlijk!

Stap een etage te vroeg uit en zie ,vanaf de vide, moeder zitten wachten in het

restaurant.

Beneden aangekomen feliciteert zij mij met de blijde gebeurtenis: ‘ongelooflijk’

zegt ze.

Met een goed gevoel wandelen wij naar het centrum van Leiden. Aan de

Beestenmarkt gaan we op een terras zitten. Wij doen ons tegoed aan een broodje en

de goeie koffie van Mac Donald, die moeder goedkoper kreeg op haar 65+ kaart.

Wat een mazzel. Wij nemen nog een bakkie. Blij liepen wij van winkel naar winkel

in en winkel uit. Alle CD shops zijn aangedaan; kopen, kopen en kopen.

Ons geld is op!

Ren is overgelukkig. Nico en Anita waren ook zo blij. Wie niet?

In de avond o.a. getelefoneerd met Evelyn, Joke, Nel en Wim. Harry en Elly.

Claire van Via. Lex in Brussel; ‘Fantastisch!’

Dinsdag 16 juli 1996

Nog even telefoneer ik een aantal collegae en geef ‘de uitslag’ door.

In de middag belt Scheefboom, de nieuwe bedrijfsarts van SCOOR. Wij spreken af

dat ik na de vakantie, 2 september a.s. bij haar op het spreekuur kom. Het lijkt mij

verstandig dat ik de lijn die Leonie voor mij uitzet aangaande de ‘Arbeidstherapie.’

Het lukt wel!

154

Woensdag 11 september 1996

Tussen 16 juli en 11 september is het allemaal erg snel gegaan. Een perfecte

vakantie in Duitsland. Reden naar Berg aan de Starnbergerzee. We waren er

de weg kwijt naar het hotel. Hadden een CD in de auto opstaan met een nummer

van Boudewijn de Groot die bij toeval zong: ‘ik ben de weg kwijt’ en stonden

meteen vlak voor het hotel. Dan noem je zoiets toeval

Dan Oostenrijk. Wij hebben bijzondere fijne dagen gehad! Het weerzien met

Kathie, Franz en Norbert in Lamm, op hun boerderij: Paterham in Lamm im

Lavanttal Karintië Oostenrijk. Het opnieuw beschilderen van het kapelletje voor

hun huis. De betoverende wolken en luchten boven het Lavanttal; rust en stilte

aldaar waar liefde contact oproept met God.

Na terugkomst weer met beide benen op de grond en in de maatschappij.

Eerst een gesprek met de nieuwe bedrijfsarts Leona; ‘ U begint eerst twee weken

als arbeidstherapie en doet u alles op eigen tempo. Men kan dan nog niets van u

verwachten. Wil natuurlijk niet zeggen dat u overal maar kunt gaan

155

Na terugkomst weer met beide benen op de grond en in de maatschappij.

Eerst een gesprek met de nieuwe bedrijfsarts Leona; ‘ U begint eerst twee weken

als arbeidstherapie en doet u alles op eigen tempo. Men kan dan nog niets van u

verwachten. Wil natuurlijk niet zeggen dat u overal maar kunt gaan koffiedrinken.’

Adrem geef ik antwoord: ‘Meent u dat nou mevrouw Boomgeest? Ik werk al 35

jaar bij die baas en heb niets anders gedaan! -Denk: prima mevrouw Boomgeest, u

laat direct een perfecte indruk bij mij achter- Aan het werk wat mij tegenvalt. Had

het niet verwacht. Mijn oude collegae zijn er niet meer.

156

Het opnieuw trainen van mijn hersenen. Als de manier van werkwijze is gewijzigd

is het allemaal nog moeilijker. Het grijpt mij emotioneel erg aan en moet ik mijzelf

tijd gunnen alles weer op te pakken. Dan komen weer even die natte jongens,

gekregen om te laten vallen voor wat mooi is en minder mooi. In het vocht dat

wordt ontwikkeld worden emoties afgevoerd, afgedrogen en soms verdrogen.

Droom over Petra. Voor het eerst droom ik van het ziekenhuis. Naar vader zijn graf

geweest. Het is een jaar geleden dat hij stierf. Uw wens is in vervulling gegaan Pa.

Nu heeft u de rust die u zo graag wilde. Fiets dan naar huis en het begint flink te

regenen. Regen vermengt zich in een tarendal maar het deert mij niet.

Faya heeft een tweede zoon. Tante Jopie, de moeder van Joke is plotseling

overleden. Zo zie je maar hoe veronden alles met elkaar is. Geboorte en sterven

gaan in elkaar op!

Claire van Via gebeld en gevraagd of het nieuwe huis bevalt. Anita belt voor Nico.

Nico belt naar de huisbaas of ze kans maakt voor een woning.

Straks met Ren naar Moeder. Het leven gaat verder: In het oosten gaat de zon op,

in het westen gaat hij onder.

Vanaf de eerste dag 4 april 1995 na opname in het AZKH schreef ik de inleiding

van dit verslag waar ik mij altijd over zal blijven verbazen.

Dankbaar moeten wij zijn en daarna: niet meer zieken!

Nu moeten wij weer verder. Geheel op eigen kracht met God, Ren, de kinderen,

familie en allen om ons heen die met positieve kracht hebben uitgestraald. Nu moet

ik het weer zelf doen. Er is enorm veel gebeurd. Onbeschrijfelijk veel. Of het

allemaal te verwerken is zal de tijd moeten leren. Iedereen heeft een steentje

bijgedragen in welke vorm dan ook. Val soms even in een groot gat, maar achter

mij voel ik de aanwezigheid van kracht. Mijn Rennie, Nico en Anita en Petra,

familie, vrienden en kennissen, collegae.

Maandag 24 maart 1997: een gedenkwaardige dag

In principe zijn er vijftien manuscripten ingebonden en aan diverse mensen

afgegeven.

Toch kan ik het niet laten om deze datum nog even te vermelden en van mijn part

nog als inlegvel of aanvulling bij de reeds afgegeven manuscripten toe te voegen..

Ondanks dat er een groot gat zit tussen 11 september 1996 en maandag 24 maart

1997 is het allemaal het vermelden waard.

Het is vandaag exact twee jaar geleden dat ik naar de oogarts Sohrab ging in het

AZKH. Op deze datum wisten de oogartsen al dat mijn slecht zicht te maken had

met een hypofyse-tumor.

Nu, op deze datum hoor ik dan of er eventueel kan worden afgebouwd met het

laatste tabletje Thyrax voor de schildklier.

157

Ga maar iets eerder naar het AZL in Leiden voor controle. Het is ongeveer

12:15 uur. In Leiden kan ik misschien nog even wat winkelen. Vind het altijd

prettig mij niet te moeten haasten. Rond 15:00 uur word ik in Leiden verwacht.

In de trein kom ik tegenover een jongeman te zitten die in een soort manuscript

zit te bladeren. Direct denk ik aan mijn eigen boekwerk omdat de uitvoering van

zijn manuscript deze herinnering oproept en mij gewoon aan het eigen werk doet

denken. Mijn ogen worden naar de beschreven bladzijden getrokken en dwalen

over het papier in de hoop nieuwsgierig iets van de inhoud te kunnen lezen.

De opmaak van het manuscript was in twee kolommen en ik dacht: zo zou ik het

misschien ook gedaan kunnen hebben.

De gedachten spelen door mijn hoofd dat de jongeman een student zou kunnen zijn

die ook naar Leiden moet om college te volgen.. Ontdek aan de kop van de

bladzijden steeds weer de titel van het boekwerk, ook al kon ik het door de afstand

niet echt helemaal duidelijk lezen.

Dat kan toch niet ! Is het illusie? Zou het echt suggestie zijn als ik misschien

Endocrinologie lees aan de kop van de bladzijden? Het staat zo klein geschreven!

Vluchtig kijk ik naar de jongeman en wil ik niet zijn aandacht wekken en de

inhoud van zijn manuscript mee lees. Hij merkt het niet op. Onopvallend volg ik

zijn vingers die steeds weer enkele bladzijden doorbladeren en weer terug slaan.

Dan zie ik een tekening van de hypofyse. Er bekruipt mij een gevoel van ongeloof

en onzekerheid. Het gevoel wordt nog versterkt als hij zijn rugzak opent en er een

zakje Hacks -hete snoepjes- uit tevoorschijn tovert. Juist die hete bliksems die ik

ook graag lust !

Nu weet ik het zeker, er staat wel degelijk Endocrinologie. Nog meer woorden

ontdek ik: hypofyse en ADH en ACTH -groeihormoon- en syndroom van Cushing.

Er overvalt mij een nerveus gevoel van behagen maar ook onbehagen. Is het toeval

of geen toeval dat ik in de trein zomaar geconfronteerd wordt met de wetenschap

welke enigzins betrekking heeft over specifiek mijn toestand ?

Natuurlijk moest deze jongeman een student zijn in het AZL te Leiden en gaan er

gedachten door mijn hoofd om een gesprek te forceren en te vertellen dat het toeval

wil dat wij beiden op dit moment met hetzelfde bezig zijn. Hij bestudeert zijn

studieboek omtrent mijn ziektebeeld. Twee jaar geleden vanaf 24 maart 1995 zal ik

regelmatig met Endocrinologie in aanraking komen, nog nooit eerder had ik van

die naam gehoord. Juist nu weer op dit moment in de trein naar het AZL en

misschien bijna letterlijk en figuurlijk aan het einde van de behandeling, word ik

weer geconfronteerd met Endocrinologie. Veel eerder ben ik van huis gegaan dan

normaliter het geval is en juist weer op dit moment die confrontatie!

De trein stopt aan het station van Nieuw Vennep. De jongeman bergt snel het

boekwerk in zijn rugzak, staat op en springt de trein uit. Zolang ik kan, volg ik

hem tot hij uit mijn gezichtsveld is verdwenen. De trein vertrekt naar Leiden.

In de wachtkamer heb ik nog steeds het gevoel dat ik tegenover de jongeman in de

trein zit. Dan kijk ik naar het verwijsbordje Endocrinologie een naam waarvan ik

deel ben gaan uitmaken !

158

Dokter Smidse vindt de uitslag weer ongelooflijk en zegt; ik kan niet elke patiënt

met zo’n fantastische uitslag naar huis sturen. Telkens word ik met mijn neus op de

feiten gedrukt hoe goed het allemaal afgelopen is. Weer ben ik dankbaar en voel

even dat heerlijke geluksgevoel dat men eigenlijk altijd bij zich wilt houden.

Men moet realist blijven en weten dat het leven van alledag niet altijd zo kan zijn

maar ik probeer het wel zo lang mogelijk vast te houden. Het is God die dit werk

heeft verricht !

Op 7 april zal ik door endocrinoloog Smidse thuis gebeld worden of mijn bloed in

orde is en zo ja, dan kan de laatste tablet Thyrax vervallen. Eind april terug voor

controle. Het was me het dagje wel !

Toeval die jongen in de trein ?

Als ik terug ben en vanaf het station naar huis wandel, passeer ik de Magnolia, vol

in de knoppen. Het wordt vandaag weer allemaal in het kort herhaald. Weetje nog

Windig? Spreek niet meer over toeval. Zo’n dag blijft natuurlijk altijd in je

herinnering althans misschien niet als jaren voorbij vliegen.

Maandag 7 april 1997

Van dokter Smidse zou ik een telefoontje krijgen betreffende de uitslag van het

bloed. Helaas heb ik niets gehoord. Geen bericht, goed bericht zal ik maar zeggen.

Maandag 28 april 1997

Weer voor bloedcontrole in het AZL geweest. Nog 1 schildklier-tabletje blijven

slikken en waarschijnlijk voor het leven. Ik lig er niet wakker van. Is dit alles ?

Maandag 14 juli 1997

Bloedcontrole AZL en dokter Smidse zijn tevreden: U kunt uw laatste tablet laten

vervallen. De Hypo heeft zich voor 75 % hersteld de rest zal wel goed komen.

Ren en ik staan paf. We vertellen het een ieder die het maar horen wilt.

Dank U Heer !

Voel me enorm goed en geniet van alle dagen.

Maandag 1 september 1997

Het is allemaal wel erg spannend nu. Hoe heeft Hypo zich gehouden ?

159

Brieven aan vier vaders

Zaterdag 6 december 1997

Tussen 1 september en 6 december ligt er een wonder. Dit wonder heb ik apart

opgetekend in mijn tweede, nog in bewerking zijnde, nieuw manuscript :

BRIEVEN AAN VIER VADERS - waarvan het eerste gedeelte in dit manuscript is

opgenomen t/m brieven van 6 december 1997.

De uit België afkomstige zanger Raymond van het Groenewoud vertelde in het TV

programma Villa Felderhof dat hij brieven schreef naar zijn overleden vader.

Het gaf hem rust en voldoening. Hij vond het een bevrijding nog op deze manier

met zijn vader te kunnen communiceren. Het sprak mij direct aan en wilde dit ook

wel gaan doen . Een vreemd gevoel om zo toch nog dichtbij mijn vaders te kunnen

zijn. In mijn geval zal ik het met twee vaders moeten doen die voortleven in onze

geest, mijn eigen vader Laurens Windig senior en mijn schoonvader Henk Driesen

senior. Op zichzelf al een unieke gebeurtenis, brieven te schrijven aan twee

ontslapen vaders. Als ik er over na denk is het eigenlijk een beetje bizar en daar zal

het niet bij blijven. Op het moment dat ik het schrijf, melden zich nog twee vaders

aan. Het begint een beetje op een reünie van vaders te lijken die je alleen nog in je

verbeelding kunt zien. De vierde vader ben ikzelf en zit op dit moment achter de

PC. Wie zijn die vaders die zoveel voor mij betekenen. God mag in deze brieven

als eerste Vader niet ontbreken.

De overige vaders schuiven nu een plaast op. God als eerste, mijn vader als 2e,

schoonpa als 3e en ik als vierde vader. God kan ik gelukkig ieder moment van de

dag raadplegen want Hij is mijn Vader en Geest die in mij woont. Hij is mijn

liefde, steun en toeverlaat. Misschien is God ook wel geslachtloos en ook wel mijn

Moeder. De familie breidt zich wel lekker uit.

Mijn biologische lieflijke vader, met zijn behaaglijke warme handen, was mijn

grote aardse en lijfelijke steun van ouderlijke liefde, al klikte het niet altijd tussen

ons. Nu klikken wij juist opperbest. Moet men eerst sterven om gemist te worden?

Het klinkt vreemd maar soms kun je beter met mensen omgaan wanneer je ze niet

ziet. Je hoeft dan helemaal nergens rekening mee te houden. Niet te ergeren. Niet

te discussiëren. Totaal helemaal niks. Je kunt zo met iedereen goed overweg en ze

zeggen helemaal niks terug ! Natuurlijk slaat die theorie nergens op maar is wel

lekker makkelijk! Mijn vader en ik hebben bijna hetzelfde karakter. Het stuitte mij

vaak tegen de borst en vond ik hem vaak onuitstaanbaar. Gelijke karakters blijken

dat te hebben. Pa kon perfect sarcastisch, maar ook met een explosie van

humoristische opmerkingen, uit de hoek komen. Hij is religieus, net als ik.

Wij zijn, net als ieder mens, geboren zondaars -de zogenaamde erfzonde waar ik

niet in geloof- en kunnen al wat werelds is niet zomaar naast ons neerleggen. Geen

problemen mee. Niets zien wij dan over het hoofd. Mijn zuster zegt vaak: ‘wat lijk

je toch op papa’. Papa had zijn leven lang Astmatische Bronchitis -hoewel dit hier

160

niks mee te maken heeft-. Ons ouderlijk gezin moest met de situatie leren leven.

Waarom wil ik juist nu zo graag met mijn vader gevoelens delen? Mijn vader waar

ik zo vaak mee in botsing kwam. Ondanks dat, hadden wij een goede open vader

en zoon relatie. Juist nu heb ik hem veel te vertellen. Is de reden soms dat ik niet

bij zijn sterven aanwezig was? Allemaal vragen die misschien nog eens

beantwoord zullen worden.

Mijn schoonpa was mijn humor en lachmaatje. Hij hoort gewoon in de rij van

echte vaders, niets meer en ook niet minder. Met schoonpa kon ik soms niet echt

een serieus gesprek aan omdat hij alles op de hak nam; met humor en dubbel-

zinnigheid vertaalde. Hij was een warme goeie en lieve man. Schoonpa stond met

zijn opmerkingen ook graag in de belangstelling en zou tegen wil en dank alle

lachers op zijn hand moeten hebben. Zij humor is in mijn leven een soort

fundament geworden om lekker op te drijven. Ik kan het raadplegen wanneer ik

wil. Schoonpa heeft mij leren lachen, gieren, brullen. Toen Alzheimer hem

overviel is er bij mij iets geknakt. Zelfs Alzheimer kan zijn humor niet klein

kreijgen. Voordat hij er een punt achter zette, haalde hij nog alle humor uit de kast.

Dan stortten er tranen van het lachen. Dikke, vette zoute tranen door humor en

intens emotioneel hartstochtelijk verdriet. Je was gewoon effies de weg kwijt.

Of het van ellende was of niet. schoonpa tartte zelfs de dood met allerlei geinige

opmerkingen. Bij zijn teraardebestelling fantaseerde ik dat hij met veel show de

deksel van de kist zou kunnen afgooien en er lachend uit zou springen. Geintje!

Wij hadden voor mijn gevoel een hele sterke band. Voor mijn gevoel had ik bijna

dezelfde instelling als hij. Hij zou best ook mijn eigen vader kunnen zijn

Ik, als vader sluit de rij. Mijn alter ego kan ik ook ieder moment van de dag

raadplegen en aanspreken. Alles ligt voor het oprapen. Het wil niet zeggen dat ik

het met Alter altijd goed kan vinden, maar dat hoeft ook helemaal niet. Wij zijn

gewoon familie. Hij wil soms dingen die ik niet wil en andersom. Er is altijd wel

een guldenmiddenweg en komen wij er beiden altijd uit. We zijn een spiegelbeeld

Die naar elkaar spreken en blijft de vraag soms in het midden. We houden ons met

elkaar in balans. Wikken en wegen en komen tot een conclusie: of het wel of niet

kan. Meer wil ik niet kwijt over mijn vaders. Ze zijn in ieder geval uniek. Voor

psychologen moet dit enorme voer zijn en zullen ze er op kicken! Uiteindelijk ben

ik een gelukkig mens. Waar haal je vier vaders vandaan om je verhaal aan kwijt te

kunnen. Onstuimige vaders om me heen. Het geeft een goed gevoel en innerlijke

rust. Het belangrijkste komt nog: Je zult het toch allemaal alleen moeten doen met

in je achterhoofd een dosis positieve kracht !

161

15 november 1997

Dag Pa,

Het ligt niet in de bedoeling ieder van u afzonderlijk brieven te schrijven en zult u

mijn brieven moeten delen. Het maakt op zich niets uit want de inhoud de brieven

is voor u alle vier bestemd. Het zijn gewoon ceeceetjes. Handig toch?

Val maar direct met de deur in huis.

12 november j.l. zijn Ren en ik naar het AZL te Leiden geweest om de uitslag te

horen van de MRI scan en de bevindingen van de neuroloog.

Het is voor mij een gewoonste zaak van de wereld geworden dat ik in een

lichtelijke lucide droomtoestand; voor het slapen gaan en voor het wakker worden,

herhaaldelijk werd opgescheept met 3 elementen. Er hadden er eigenlijk 4 moeten

zijn. Er ontbrak één element. Bleek natuurlijk ook de bedoeling van die boodschap.

Het was duidelijke taal.

Er zijn nu drie vaders en de vierde vader ben ik. Die cirkel is rond. 12 november is

het me duidelijk geworden :

De aanvang van het schrijven van dit manuscript met duidelijke, veel in overmatig

taagebruikl.

Drie ontmoetingen met Hindoes die van betekenis zijn binnen de cirkel. De eerste

twee zijn vrouwen en de derde is een man.

De eerste vrouw Saira, van het AZL te Leiden, ziet iemand achter mij staan.

De tweede vrouw is Ingrid Kuldipsingh,, waarover ik droom en mij een vol gevoel

geeft van geestelijke liefde. Ingrid voorziet dat de derde persoon een man kan zijn.

Enkele weken na dit gesprek ontmoeten wij de derde Hindoe. Die man die

Badrisingh heet, en -dri- binnen zijn naam draagt, zal een openbaring voor mij

moeten zijn. Als wij de arts Badrisingh zien en alvorens hij zich voorstelt als

neuroloog van het AZL te Leiden., Rinske en ik dachten, geheel onafhankelijk van

elkaars gevoel, dat Badrisingh die derde Hindoe zou kunnen zijn. Badrisingh riep

onze naam en stelde zich voor. Wij liepen achter Badrisingh aan, naar een

spreekkamer. Hij verontschuldigde zich en moest een intern telefoontje plegen.

In die enkele minuten dat hij telefoneerde, was ik in de gelegenheid mijn ogen te

laten dwalen langs de weinige kantoorbenodigdheden. Nervositeit stak bij ons de

kop op.Op mijn fotomap stond 3 x. Onder aan de map stond 43. -4 en 3-

Op een kaartsysteem stond 3. Wij zaten met 3 personen in die kleine spreekkamer.

162

Met geen mogelijkheid kon ik de gedachten uit mijn hoofd bannen dat dit duidelijk

te maken had met de 3 elementen en het gevoel van Ingrid hierover.Wist dat dit het

moment was. Badrisingh, de 3e en laatse in de rij, kwam met een openbaring:

De uitslag dat de foto’s van de MRI scan, anderhalfjaar na mijn hersenoperatie,

geen sporen van de tumor zijn achtergebleven en dat het waarschijnlijk wil zeggen

dat deze zich ook niet nog eens zal openbaren. Zelf geef ik het laatste een plaats en

leg ik in Uw handen.

Ren zei later : het is gek, maar ik heb in deze Hindoe-doktoren meer vertrouwen.

Direct na het bezoek, konden Ren en ik niet wachten om elkaar duidelijk te maken

wat wij beiden op het zelfde moment dachten. Badrisingh had de cirkel gesloten.

Toen tweeënhalfjaar geleden de tumor bij mij werd ontdekt kreeg Petra, onze

dochter, mijn auto. Autorijden mocht ik niet meer en wie zou die auto beter kunnen

gebruiken dan mijn kind. De auto begeeft het op deze dag, ook haar huwelijksdag,

12 november 1997 en kan nu naar de sloop.

Bij thuiskomst is er een brief uit Malta, waarin onze moeilijke periode een

bijzondere emotionele uitbarsting plaats vond.

Er was een brief van Kathy Rebernig uit Oostenrijk met een foto van een mooie

steen op het graf van Franz. Deze familie betekent veel voor ons. In Lamm heb ik

hun kapel vele malen beschilderd. In Lamm kregen wij weer rust.

Er moest die avond nog een verjaardagsblad worden gemaakt voor het boek dat A3

voor haar vijftigste verjaardag kreeg. -Adri,-A-3i- schrijft haar naam op deze

manier A3. Het was een eenvoudig felicitatieblad met de koprege : Three faces of

A3. In een kadertje dat als een deurtje opengewerkt kon worden stond geschreven :

Vrij vertaald in 50. Achter het luikje waren 3 verschillende fotootjes van A3

geplakt en waren met glitter omvangen.

A3 was één van de mensen die veel voor ons betekende in onze moeilijke tijd.

Ze stond toen zo dicht bij ons. Adri is in haar leven ook over een kale vlakte

moeten gaan. Nu heeft alles zich volbracht dat achter ons ligt. Adri gaat innenkort

trouwen met Rob.

Dan de drie personen die ik heb getekend i.v.m. mijn oogcontrole.

De volgende dag heb ik er met Ingrid over gesproken. Ze vond het frappant

Ingrid ziet regelmatig schittering om zich heen en denkt dat er zich en aantal

dingen aan mij zullen openbaren: Liefde, kracht en wijsheid.

Besef ik wel Pa, wat alles voor Ren betekent? Is ze gelukkig of is ze het niet.

Er komt een warm donsdek van liefde over ons heen en dan is het goed.

163

Ben ik gelukkig Pa ? Natuurlijk probeer ik van ieder moment van de dag te

genieten en eruit te halen wat er in zit. We hebben samen veel doorstaan. Heb

misschien niet gegeven wat ik had kunnen geven. Heb veel aan mijn Alter gedacht.

Het komt goed. Beter laat dan nooit pa.

Lieve vader ik stop nu met schrijven en ben zo verheugd dat ik het allemaal aan u

kan vertellen. Zal het allemaal een enkel moment mogen zijn, dan is het me nu al

overkomen en heb er alle vrede en vreugde mee. Uw geest zal altijd bij me zijn,

dat voel ik.

18 november 1997

Ben ik weer Pa,

Denkelijk heb ik zo een ontlading van spanningen gekregen, na de uitslag van de

MRI, en de bijzondere gebeurtenissen op die dag, dat er weer grote vermoeidheid

over me is gekomen.

Het is natuurlijk wel te… als je lang in spanning hebt moeten zitten. Had niet

verwacht dat het op deze manier tot uiting zou komen, omdat het een geweldige

uitslag was. Ren en ik hebben het gevierd met een fles Franse cognac en was

de volgende dag geen mens en is moeheid begonnen. Na een paar dagen zal het

allemaal wel overgaan.

Romy gebeld en heb één en ander verteld, ze kon het zich wel voorstellen. Haar

tweede moeder heeft haar zomaar afgeschreven. Ze is daar direct op ingegaan en

heeft haar een prachtige brief, vol liefde, geschreven, ondanks dat die vrouw haar

heeft afgestoten. Romy heeft zelfs alle deuren voor haar 2e moeder niet gesloten

en wagenwijd open gezet. Ze blijft dankbaar dat die vrouw haar heeft groot

gebracht. Schitterend toch? Dan heb je veel geleerd in het leven. Zelfs lief te

hebben ondanks dat er een betonblok boven het hoofd hangt. Ren is erg gelukkig

met haar nieuwe baan. Ben blij voor haar en kan ze weer terug in de keuken.

Straks komt Nico bij me eten want Anita heeft een ouderavond van haar werk.

Ren moet laat werken i.v.m. de verbouwing van Appie Heyn. De bloembollen

zitten eindelijk in potten en kunnen wat mij betreft hun werk doen. De herfst geeft

prachtige kleuren. Voor veel mensen is de herfst afschrikwekkend. De stakkers zijn

zwaarmoedig en voelen zich verdwaald. Uw kracht kan ze helpen.

Petra is soms ook onzeker in haar werk en hoop dat ze groeit in alles wat ze doet.

Dat het ook lekker gaat en allemaal op z’n plaats komt. Dat Peet zich kan vinden in

wat ze zoekt. Volgt u haar mijn Vader ?

164

22 november 1997

Hai Pa,

Gisteravond hebben we een leuke avond gehad van Appie Heyn. Het was een

feestavond ter gelegenheid van het gerenoveerde filiaal.

Petra heeft een nieuwe auto. Een hele mooie kar. De kleur is een beetje licht

groengrijs. Hoop dat ze er veel plezier aan zal beleven. Vandaag heb ik nog een

plant gekocht -weer een palm- voor onze werkkamer. De palm doet het er wel

goed. Ben dol op palmsoorten. Het geeft mij een beetje exotisch gevoel. Bij de

Kwantum viel mijn oog op een schitterende wajangpop. Er staan er twee, èèn grote

zilverkleurig en een kleine pop die erg mooi van kleur is. Als het effe kan, koop ik

er misschien wel èèn. Ook is er een nieuwe burostoel voor Ren bijgekomen. Nu

hebben we samen een fijne plek -Nico’s oude kamer- waar we van alles kunnen

doen. Ren achter de PC en ik kan er, als het er weer eens van komt, tekenen en

knutselen. Het heeft natuurlijk veel voordelen om nu weer met z’n tweetjes te zijn.

Ik mis mijn kinderen wel. Petra is natuurlijk al heel lang de deur uit. Toch missen

we haar. Nico was natuurlijk al vaak weg maar ligt natuurlijk nog heel dichtbij.

24 november 1997

Lieve Pa,

Vandaag wil ik wat meer bij u zijn, niet dat ik er tegenop zie om weer naar de

endocrinoloog van het AZL te gaan maar het blijft altijd spannend. Geweldig is het

toch Pa, dat het allemaal zo heeft moeten gaan. Nooit had ik kunnen dromen dat

het goed zou aflopen. Aan de ene kant weer wel omdat U zo dicht bij me bent.

Altijd, af en toe met tussenpozen, voel ik die onzichtbare positieve kracht en liefde.

Er was ook een heel sterke band met het AZL, waar ik al mijn vertrouwen aan heb

gegeven. Rennie, de kids en anderen hebben die, en misschien met sterker verdriet

moeten dragen, dat was geen eenvoudige taak. Ren droeg niet alleen mijn zware

last op haar rug maar ook die van uw heengaan en het gemis van moeder, die in de

USA verbleef. Ook die van Peet, heeft ons leren beseffen hoe betrekkelijk alles is.

Het genieten dat wij nu doen. U heeft mij dichterbij mijn zwagers gebracht hoewel

wij elkaar zelden tegenkomen zo wel alleen op verjaardagen.

Ik kan soms niet begrijpen dat er zoveel ruimte tussen zit tussen zwagers maar dat

kan ook aan mij liggen. Men kan veel dingen niet altijd thuisbrengen.

Er zijn zoveel dingen waarbij je niet stil moet blijven staan maar het zit gewoon

in mij.

Een mooi voorbeeld Pa. Soms gaan mijn gedachten op de loop en kom ik

weer in de beginjaren van mijn jeugd terecht: Mama was zo’n schat

Toen ik van u het telefoontje kreeg, dat mamma was gestorven, moest ik voor mijn

gevoel Petra onderbrengen bij Gar. Dat ik Peet alleen moest laten was voor mij

165

hartverscheurend. Peet huilde zo doordat ze veel van ons telefoongesprek had

opgevangen. Nu moest ik haar alleen laten, op het moment dat wij hoorden dat

mamma was gestorven. Moest naar de speeltuin omdat Ren daar met Nico was.

Nico kreeg judoles. Dat ik Peet alleen moest laten, flits vaak door mijn hoofd.

Had haar juist heel dicht bij mij willen houden. Mijn kind en ik hadden elkaar op

dat moment gewoon nodig.

Het blijkt dat je jezelf en je kinderen niet moet beschermen voor de realiteit. Het

brengt je juist dicht tot elkaar. Het is een juist natuurlijk verloop. Kinderen mogen

best zien dat ouders ook verdriet en tranen hebben. Op een geschikt moment zal ik

er met haar over praten.

Het was weer een spiritueel gebeuren in het AZL. Dokter Smidse vroeg hoe het

met mij ging en kon ik alleen maar zeggen dat het nog steeds perfect is.

‘Het gaat iedere keer perfect met u’, sprak dokter Smidse. ‘Als ik zo de rapporten

bekijk, ziet de laatste bloedtest er ook weer prima uit. De MRI was ook goed. Het is

voor ons natuurlijk ook prettig om te horen. Het gaat ook wel eens anders. Er zijn

veel mensen die allerlei klachten overhouden na zo’n operatie. Laten wij zeggen

mijnheer Windig, dat wij weer een afspraak maken over drie maanden. Dan kan

het zo zijn dat u één keer in het halfjaar op controle kan komen en zal het

resulteren op eens per jaar’. Weer voelde ik ondefinieerbare mazzel dat mij is

overkomen. In de auto naar huis heb ik lofliederen op U gezongen.

Dank U Vader Dank U Heer, voor Uw Liefde telkens weer. Steeds Uw armen om

mij heen.. In Liefde tot in Eeuwigheid. Hoe duidelijk ligt mijn leven in Uw handen.

30 maart 1998 ga ik weer voor controle.

25 november 1997

Dag Pa,

De ochtend was erg wazig voor me. Kon me niet goed concentreren en ergerde mij

aan kleine dingen. Langzamerhand begon een slecht humeur op te komen.

Een gevoel van niet lekker in mijn vel te zitten. Op het werk maakte ik er zelfs nog

een geintje over : Ik voel me wat korzelig vandaag. Het woord korzelig is nieuw

voor me, vandaar het woordgebruik.

Ja hoor, de ene huilbui na de andere. Ik gaf de schuld aan het dat achter ons ligt.

Nu is het goed en nu moet het allemaal nog verteerd worden. Bewust merk ik er

niet veel van, maar onder de huid speelt er natuurlijk nogal wat. Mijn collegae

vingen het goed op. Men ziet natuurlijk niet iedere dag een jankende vent.

In de middag ben ik iets eerder naar huis gegaan: De spanning was weg maar

vermoeidheid komt er voor in de plaats.

166

1 december 1997

Lieve Vader,

Daar isie weer. Het is op het werk erg chaotisch en heb het gevoel dat het niet

opschiet. De avonden zijn wel prettig en ontspannend. Er is door ons een tweede

videorecorder aangeschaft. Stereo heb ik al en hele tijd willen hebben, geniet er

optimaal van. Ren en ik zitten soms wel een beetje uit elkaar. Ren beneden en ik

boven maar dat is misschien in het begin even omdat wij nu zoveel verschillende

ruimtes hebben gekregen waar wij ons prettig in voelen.

Nog steeds moe, maar als deze drukke dagen voorbij zijn heb ik twee weken

vakantie en kan het huis weer verder worden opgeknapt. Laten wemaar hopen dat

het snel voorbij is.

Vreemd, dat ik gedroomd heb dat Gerrit Bros kwam te overlijden. Ik denk nooit

meer aan hem. Ik droomde dat ik toevallig langs kwam en dat hij juist gestorven

was.

Jacq -mijn collega- haar moeder heeft weer een gezwel in haar buik. De artsen

hadden haar genezen verklaard. O lieve Vader wilt u alstublieft moeder Jacq

genezen. U heeft mij ook zo fantastisch geholpen. Moeder Jacq is toch ook een

kind van U. Vader, morgen neem ik de tweede afdruk van de tekening van

positieve kracht voor haar mee. Er zijn twee grote afdrukken gemaakt door iemand

Van onze drukkerij. Ze zijn niet van echt te onderscheiden. .

Wat moet ik met twee tekeningen. Geeft U haar die kracht Heer. Wilt u het laten

uitstralen in Uw liefde ? In de All You Need Is Love-Show heeft u mij diep in het

hart geraakt en voel wat geluk is. Vader, Lieve Vader in de hemel. Wilt U dit gezin

ook helpen. Vragen doe ik U veel, maar wij mogen U toch vragen om hulp?

ader in de hemel, Met alle overgave vragen wij U om moeder Jacq te helpen en

haar op te nemen in Uw liefde en goedertierenheid. Vader straal uw licht over haar

uit. Til haar op in uw liefde. Laat haar gelukkig zweven tussen hemel en aarde.

Schenk haar Uw kracht en sterk haar lichaam. Wij danken U Heer.

2 december 1997

Dag Vader,

Vandaag zou ik de tekening hebben gegeven, maar helaas heb ik deze vergeten en

staat deze nog in de voorhal. Het was zo belangrijk voor me om juist vandaag die

positieve kracht af te kunnen geven, moeder Jacq heeft het nodig. Jacq heb ik

gezegd dat de aquarel voor haar moeder bestemd is.

167

6 december 1997

Lieve Vader, Hier isie weer…

De afgelopen dagen waren erg meeslepend en is er veel rust nodig. Ik heb het

volste vertrouwen dat de vermoeidheid weg gaat. Jacq heeft de tekening gekregen

en geeft deze aan moeder Jacq. Er is een goed vol gevoel. Moeder Jacq geeft de

positieve kracht een plaats en kan deze volledig opnemen. Al zou het niet zo gaan

als wij vertrouwen, dan nog is er toch kracht en steun.

Wij kennen de weg niet die U voor ons uitzet ?

Thuisgekomen ben ik direct op de bank in slaap gevallen. Ren heeft mij laten

liggen. Rond 20:00 uur heb ik me uitgekleed en het bed ingedoken.

Vader ik bid voor moeder Jacq en vele anderen die uw kracht nodig hebben.

6 december 1997

Dag Pa

Mijn manuscript ‘ In het oosten gaat de zon op. In het westen gaat hij onder ‘ is

weer van de plank gehaald. Het wordt nu pas echt leesbaar gemaakt voor moeder

Jacq. Wij zijn U dankbaar dat alles is opgeschreven.

Ik schrijf U weer.

16 december 1997

Hoi Pa

Het is vandaag bitterkoud. Het komt waarschijnlijk door de straffe wind en die

maakt het allemaal extra bitter. Er kunnen op het werk pasfoto’s worden gemaakt

door onze persfotograaf Sander. Ieder jaar rond kerst hebben we die mogelijkheid.

Je wilt er toch altijd op z’n voordeligst uitzien maar dan denk ik : de innerlijke

mens ziet er soms beter uit dan het uiterlijk ! -niet altijd natuurlijk-

Er is van de week weer veel gebeurd.

Veel ben ik bezig met moeder Jacq. Vooral in de avonduren gaan mijn gedachten

vaak in haar richting. Zelf heb ik de tekening in het zicht geplaatst om aan haar te

kunnen denken. Moeder Jacq is opgenomen en volgt een soort nieuwe antikuur.

Ze is er niet ziek van. U omringd haar met Uw liefde en dat voelt zij ook. Het is al

zo groots dat er geen ziek gevoel is. Dat doet haar inderdaad zweven. Jacq vertelde

mij dat Lutje, de werkelijke naam van haar moeder, in het ziekenhuis in contact

kwam met een Hindoe-arts die buiten zijn taak om haar iets persoonlijk wilde

vragen. Of zij Anja Teerhuis kende, misschien familie. Lutje kende haar niet.

168

Lutje dacht direct aan onze ontmoeting met de drie Hindoes. Ook zij voelde iets

speciaals en dacht: het zou wel bijzonder zijn als hij mij aanspreekt. Bij de broers

van Jacq kwam de tekening van positieve kracht zo bekend voor. Ze hadden het

gevoel deze reeds eerder te hebben gezien! Dat kan ook niet anders want positieve

kracht ziet ieder mens wel eens in het leven. Het is allemaal zo duidelijk dat Uw

kracht werkt.

Ellen mijn nichtje heeft een boek gekregen waar zij op naam, via een formule -

berekening uitstraling en karaktertrekken kan bepalen die dan weer uitvoerig wordt

beschreven. Het is zeer opmerkelijk op welke manier die van mij is omschreven.

Vijfennegentig procent is juist. Het meest interessanteis, dat ik onder de noemer

‘drie-man’ val, naar aanleiding van de drie elementen in mijn leven. Er is ook

direct de volgende dag een fotocopie gemaakt van enkele bladzijden uit het

manuscript naar Ellen verzonden.

Ingrid heeft dit manuscript gekregen met een deel van mijn brieven aan u.

Nu iets geinigs. Paul -een collega- en ik zingen een hele tijd verzonnen Maleis

met allemaal namen van Chinese gerechten. Zoals: lekker wokku niet zo mokken

en Babi Pangang soejang addi etc. Enige tijd daarna ontvangen wij het SCOOR

kerstpakket. Nieuwsgierig maken wij het open en wat blijkt : een totaal

chineesgerechtenpakket inclusief mok etc. Fantastisch toch? U lacht toch ook wel

Heer?

Kom ik s’ avonds thuis en wat eten wij ? Nasi

ALS DE ZON SCHIJNT

Onze tuin overzien, besef ik juist op dit moment hoe mooi alles is. Hoe prachtig

blauw de hemel. Hoe zacht is het licht als er wolken komen. Zongen de vogels

eerder zo schoon of zijn ze vandaag gelukkiger dan ooit? Het geluid van het

vallende water, van de waterval dat in de vijver loopt, geeft rust als schoon

kabbelende dagen. Het kleine dorre takje aan de Japanse Azalea heeft haar

schoonheid niet verloren. Het dorre takje waarvan de bladeren zijn afgevallen toont

haar pure vorm. Toch valt die schoonheid op tussen al het jonge, volle groen en al

die flitsende kleuren.

Niet eeuwig kan men genieten van rust en vrede, en toch betekenen ongeluk en

verstoring niet het einde. Als het gras door vuur verwoest is, komt het ‘s zomers

toch weer op.

169

TOT SLOT EEN EXTRA NOTE!

Ondanks dat de zon scheen en niet scheen, zijn de jaren voorbij gevlogen.

Data wil ik u besparen tussendoor de jaren tot nu 7 december 2011; voordat ik dit

gehele manuscript afsluit zijn er ingrijpende momenten geweest:

Aantal jaren Groeihormoon moeten transjecteren. Levercysten, Bestralingen i.v.m.

een lichte aangroei van de Hypofysetumor, conclusie: totaal verschompeld.

Prostaatkanker: vroegtijdig ontdekt i.v.m. jaarlijkse controle LUMC te Leiden

Prostaat op eigen verzoek verwijderd.

Tot op heden dagelijks Hydrocortisonen, Calcium tabellen en Enalaprilmaliaat

tegen hoge bloeddruk. Ondanks dit alles zijn Ren en ik gelukkig met onze kids en

kleinkinderen. God liet ons niet los en wij God niet.

Alles heeft zijn eigen schoonheid,

maar niet iedereen ziet het!

Confucius.

Bovenal staat de grootste kracht:

Onze God. Onze Geest van Liefde. Hij is de weg, Het Licht en ons Leven.

De Heer is mijn Herder. Mij ontbreekt niets

Mijn Laatse note voor mijn medemens!

Wees binnen de Medische wereld vooral MONDIG en mannen;

Laat u eens per jaar controleren op de Prostaat.!.

~©~

170

Voor een ieder

Het licht tilt op,

laat gewichtloos zweven

door haar eeuwigheid

geen dag en geen nacht,

alleen rust en stilte

van ademloze heerlijkheid

voel het zweven, hoog en laag

regelend op eigen kracht

langs glanzende planeten

die stralend welkom heten

fluisterend;

je had het moeten weten

je wil voert langs je eigen tijd

nergens meer je aan

steeds weer verder gaan

absolute stilte is er niet

geluid blijft altijd hoorbaar

onverklaarbaar helder

kalm drijvend, tijdloos zwevend

geheel op eigen kracht

zeilend glijden, nergens doe je aan

vreedzaam onverstoorbaar

verder gaan

onverwacht overdonderd

bliksemsnel verblindend

met volle kracht explodeert

het wilskrachtig hart

en laat hier en daar

liefdesplinters na.

*

171

De confrontatie

Licht tilt op

172

Wat ons nu overkomt hoort bij het leven. Hier volgen een paar wensen voor als ik

de geest mocht geven:

Ik wil een wit T- Shirt aan en mijn gouden kettinkje met kruisjes om de hals en

kleine bril op. -Dus beslist geen pyjama, overhemd of kostuum, het lieft op mijn

linkerzijde-

Niet te kijk voor anderen. Alleen Ren en/of kinderen, moeder, naaste familie en

goed vrienden. Niets is verplicht.

Verder kan er natuurlijk wel afscheid worden genomen met de ‘De deksel erop.’

Wat een giller hè?’

Bezoekers graag vrolijke kleding. -je kunt het natuurlijk niet verplichten-

Vuurhouten eenvoudige kist.

Rode bloemen -kleur van de liefde- Zonder bloemen kan ook.

Ik wil graag dat iemand aan alle aanwezigen, mijn afscheidgedicht voorleest en

met als titel: voor een ieder: wie dat zou willen zijn weet ik niet. Eventueel Nico,

Dennis, Henk mijn zwager of iemand die dat graag wenst.

Lieve Ren, Petra, Nico, familie, vrienden en bekenden. In alle overgave en

berusting is mijn geest opgegaan. Steun elkaar. Steun Ren en onze kinderen.

Cassettebandje met drie mooie stukken.

Crematie Urn bij vader en je Opa in het familiegraf.

Advertenties zijn niet nodig. Let wel op mensen die via Internet schrijven

op een Poëziesite.

Geen ‘rouwkaarten’ met zwarte of kader: alleen wit!

Kaarten zenden naar alle bovengenoemden: familieleden, ,vrienden en bekenden

en op Facebook naar ‘vrienden’ SCOOR. Adressen staan ook nog in de PC onder

contactpersonen. De tekst die voorgelezen kan worden is bekend.

Verder geen sprekers.

Laurens

Nalatenschap zal Ren bepalen.

WAT WIL IK BEREIKEN MET DIT VERSLAG ?

Wordt men getroffen door ellende, probeer positief te blijven. Het is natuurlijk

voor iedereen verschillend en hangt af van de gehele persoonlijkheid, instelling,

levensvisie, religie en denkvermogen. Positief zijn: kan bergen verzetten!

173

Tevens is uit dit verslag gebleken dat men soms niet zorgvuldig omgaat met

medische kennis en het uitdragen daarvan. Een ongeorganiseerde bende binnen een

organisatie kan een ramp betekenen voor hen die daar afhankelijk van zijn

Wij moeten naar de desbetreffende instanties mondig zijn. Alleen staan hoeft men

in deze tijd gelukkig niet meer, hoop ik. Er zijn voldoende mensen en instanties om

ons heen waar hulp kan worden ingeroepen. In mijn geval is in eerste instantie

veel, qua organisatie, fout gegaan. Zo fout, dat ik er misschien gelukkig mee moet

zijn, anders had ik in tweede instantie niet in een ander ziekenhuis terecht

gekomen. Nu kijk ik daar met grote dankbaarheid op terug. Simpelweg zeg ik dan

maar: het moest allemaal zo zijn. Daar doen wij het mee!

De hypofyse, hypothalamus en de hormonen -Het endocriene stelsel- in ons

lichaam

Het is interessant door beknopt een beschrijving te geven rond de functie van de

hypofyse en hypothalamus. Andere lichaamsfuncties, zoals de hormonen -

endocriene stelsel- en werking daarvan kunnen altijd in een medische encyclopedie

worden nagelezen. Als ik daar ook een beknopt verslag van zou maken, zou dit

verslag te medisch worden en niet meer te kauwen zijn.

Mijn kennis reikt ook niet verder dan dat, wat persoonlijk op mijn persoon

betrekking heeft.

Het hersenaanhangsel of de hypofyse ligt in het wiggebeen, dat in het midden een

uitholling heeft: het Turkse zadel -sella turtica-. Aan de bovenkant wordt de

hypofyse begrensd door het harde hersenvlies.

de hypofyse is maar klein: ongeveer 1,5 cm breed en ongeveer 1 cm hoog. De

vorm is ovaal. Het gewicht is ongeveer een halve gram. Ondanks de geringe

afmeting is de hypofyse de belangrijkste endocriene klier d.w.z. klieren met

inwendige afscheiding die hun afscheidingsprodukten hormonen rechtstreeks aan

het bloed afgeven. De hormonen spelen een belangrijke rol bij vele

lichaamsfuncties gedurende het hele leven.

De hypofyse zet door middel van hormonen een aantal organen aan tot een

bepaalde werking, waardoor de andere endocriene klieren.

Het antidiuretisch hormoon ADH zorgt ervoor dat de nieren voldoende vocht in

het lichaam laten. Verder doet het ADH de bloedvaten vernauwen als dat nodig is.

De groeihormonen zetten vele organen aan tot ‘normale groei’. Is het

groeihormoon gestoord en dat ACTH produceert door een eventueel

hypofysegezwel -tumor- dan kunnen er ook lichaamsveranderingen ontstaan zoals

groter worden van het hoofd, handen en voeten etc. Deze ziekte noemt men het

syndroom van Cushing. Deze ziekte wordt meestal behandeld door een operatie

aan de hypofyse of de bijnieren. Bij patiënten die lijden aan dit syndroom is er

sprake van een te hoog gehalte van het bijnierschorshormoon cortisol produceert of

een gezwel aan de hypofyse dat ACTH produceert. In veel gevallen is volledige

174

genezing mogelijk. De ziekte kan leiden tot problemen die veel overeenkomsten

vertonen met de ziekte van Addison.

Syndroom van Cushing krijgen eveneens onterechte opmerkingen en horen vaak:

Wat ziet u er vreemd uit. U bent ook wel erg veranderd de laatste tijd. Wordt het

geen tijd om op dieet te gaan?

De hypofyse bestaat uit een voorkwab, een middenkwab en een achterkwab.

Vanuit de achterkwab loopt een steel dwars door het harde hersenvlies naar de

hypothalamus -een deel van de tussenhersenen-, de hypofysesteel.

De bloedvoorziening van de hypofyse wordt verzorgd door in totaal vier

slagaderen, namelijk de linker en rechter bovenste slagader en een linker rechter

onderste slagader. De bovenste slagaderen komen door de hypofysesteel de

hypofyse binnen en voorzien een deel van de voorkwab van de hypofyse en tevens

de hypothalamus van bloed. Hoog in de hypofysesteel ontstaat uit de bovenste

slagaderen een netwerk van haarvaten, dat overgaat in de zogeheten

poortadersysteem. de achterkwab van de hypofyse wordt van slagaderlijkbloed

voorzien door de onderste slagaderen. De twee slagaderlijke systemen van de

hypofyse staan met elkaar in verbinding door middel van een poortadersysteem.

In de voorkwab wordt tevens een tweede netwerk van haarvaten gevormd uit het

poortadersysteem. Dit vormt de verbindingen naar de grote bloedsomloop van het

lichaam. De voorkwab -adenohypofyse- wordt tijdens de groei ban het embryo -de

ongeboren vrucht- gevormd uit een uitstulping van het weefsel van de mond. De

cellen van dit weefsel zijn rijkelijk doorbloed. De voorkwab beslaat ongeveer 3/4

deel van de hypofyse.

De voorkwab van de hypofyse wordt rechtstreeks tot werking geprikkeld door

stoffen die worden aangemaakt door de hypothalamus in de tussenhersenen.

Deze stoffen noemt men met een Engelse term releasing factors -to release =

vrijmaken, vrijlaten-. Deze stoffen bereiken via het poortadersysteem de voorkwab.

De hypothalamus speel dus een indirecte rol bij de afscheiding van hormonen door

de voorkwab van de hypofyse. Zelf noem ik de hypofyse: de thermostaat van ons

lichaam.

Het groeihormoon STH -somatotroophormoon- dat door de hypofyse wordt

afgescheiden, speelt onder meer een belangrijke rol bij de groei van botten, spieren

en organen. Het hormoon FSH -follikendstimulerend hormoon- en het hormoon LH

-luteïniserend hormoon- zetten de geslachtsklieren aan tot respectievelijk de rijping

van eicellen in de eierstokken en de produktie van spermatozoön -rijpe zaadcellen-

in de teelballen.

Het hormoon LTH -lactogeen hormoon of prolactine- stimuleert na de

zwangerschap de melkklieren tot de aanzet van melk -borstvoeding-. Bij mannen is

dit hormoon weinig actief. Is de afscheiding van het prolactine hormoon actiever -

bijvoorbeeld bij een orgasme- dan kan het impotentie klachten veroorzaken en in

verband staan met een hypofysegezwel.

De hormonen TSH -thyreoïd stimulerend hormoon- en ACTH -

adrenocorticotroophormoon- zetten respectievelijk de schildklier en het schors van

175

de bijnieren aan tot werking. Zodra deze klieren de door hun gemaakte hormonen

aan de bloedbaan hebben afgegeven, wordt de produktie van de hypofysehormonen

TSH en ACTH minder. Dit gebeurt door middel van de negatieve terugkoppeling.

De middenkwab van de hypofyse is een dun laagje cellen en is van betrekkelijk

geringe betekenis.

Deze cellen produceren het hormoon MSH - melanocyten stimulerend hormoon-,

dat de rol speelt bij pigmentvorming van onder meer de huid -zoals donkere

verkleuring van de tepels bijvoorbeeld-. Dit hormoon speelt wel weer een rol bij de

ziekte van Addison die de huid o.a. door de zon ‘gebruind laat lijken ‘bronze skin’.

Op een infokaart van de ziekte van Addison staat dan ook geschreven: U ziet er

goed uit. Net terug van vakantie? Wat bent u bruin. Deze onterechte opmerkingen

krijgen patiënten met de ziekte van Addison vaak te horen omdat er nog zo weinig

over deze ziekte bekend is.

De achterkwab van de hypofyse -neurohypofyse- bestaat voornamelijk uit

zenuwweefsel. De achterkwab ontvangt twee hormonen die in de tussenhersenen

worden aangemaakt. De achterkwab slaat deze hormonen op en geeft ze af aan de

bloedbaan wanneer dit nodig is. Dit zijn:

Het hormoon oxytocine, dat tijdens de baring aan de bloedbaan wordt afgegeven

en voornamelijk de baarmoeder tot samentrekking aanzet. Na de baring wordt dit

hormoon afgegeven om de borstklieren aan te zetten tot het afgeven van melk.

Het hormoon ADH -antidiuretisch hormoon of vasopressine- dat wordt afgegeven

aan de bloedbaan zodra er in het lichaam sprake is van een verminderd

bloedvolume. Het ADH werkt vaatvernauwend en zorgt ervoor dat de nieren meer

vocht vasthouden -diurese = urine-uitscheiding-.

De hersenstam bestaat uit vier delen: de tussenhersenen, de middenhersenen en de

achterhersenen en het verlengde merg. Het grootste deel van de tussenhersenen

bestaat uit een grijze massa, de zogeheten thalamus.

Het weefsel onder de thalamus -links en rechts- wordt hypothalamus -hypo =

onder- genoemd. In twee kernen van de hypothalamus worden de hormonen

oxycotine en het antiduiretisch hormoon ADH vasopressine aangemaakt. Via de

hypofysesteel worden deze hormonen naar de achterkwab van de hypofyse

vervoerd, waar ze worden opgeslagen en aan de bloedbaan afgegeven wanneer

hiertoe behoefte is. Het is toch een groot wonder wat hier allemaal wordt geregeld.

Eigenlijk kan men de hypothalamus niet tot de endocriene klieren rekenen.

De hypothalamus speelt een indirecte rol bij de aanmaak en afgifte van hormonen

door de hypofysevoorkwab, door middel van de eerder genoemde releasing factors.

De hypothalamus maakt weliswaar hormonen aan, maar deze worden afgegeven

aan de hypofyseachterkwab en niet direct aan de bloedbaan. In de hypothalamus

bevinden zich ook de regelcentra voor het autonoom zenuwstelsel. De

hypothalamus regelt dan ook een aantal belangrijke levensfuncties. Zo zorgt de

hypothalamus voor bijvoorbeeld een goede balans van de eetlust en slaapbehoefte.

176

De illustraties en overige medische informatie zijn van eigen hand en heb ik met

toestemming overgenomen uit Grande Dizionario Medico © Gruppo Editoralie

Fabbri S.p.A. - Milano - Italia. De afbeelding en de daarop staande informatie

over de hypofyse zijn aan mij toegewezen door een Medisch team.

Tevens zijn er door mij aantekeningen gemaakt n.a.v. gesprekken met diverse

artsen, verplegers, verpleegkundigen en chirurgen.

Op pagina 177 ziet men een duidelijke afbeelding en benoeming diverse delen van

en in de hersenen.

177

178

Nu nog even duidelijk en overzichtelijk alles op een rijtje:

HET HERSENAANHANGSEL OF DE HYPOFYSE

Het hersenaanhangsel of de hypofyse is gelegen in een uitholling van de

schedelbasis en door middel van een steel verbonden met de tussenhersenen, het

voorste deel van de hersenstam. De ruimte waar dit boonvormige orgaantje in ligt

noemt men het Turkse zadel.

In de hypofyse worden hormonen afgegeven aan de bloedbaan. De hypofyse

kunnen worden beschouwd als een klier met inwendige afscheiding -endocriene

klier-.

De hypofyse is opgebouwd uit drie kwabben: de voorkwam, middenkwab en de

achterkwab.

De voorkwab van de hypofyse geeft zowel hormonen af die direct werkzaam zijn,

als ook hormonen die de werking van andere klieren met inwendige afscheiding

stimuleren. De afgifte van hypofysehormonen wordt geregeld uit de stoffen boven

de hypofyse liggende tussenhersenen. Het deel van de tussenhersenen waar deze

stoffen worden gemaakt, noemt men de hypothalamus. De regelende stoffen

bereiken de hypofysevoorkwab via een bijzonder bloedvatenstelsel, een

zogenaamd poortaderstelsel.

De middenkwab van de hypofyse bestaat uit een dunne cellaag. Hier wordt een

hormoon geproduceerd dat een rol speelt bij pigmentvorming van de huid. de

hypofyse-achterkwab ontvangt produkten uit hoger gelegen delen via zenuwvezels.

In de achterkwab van de hypofyse worden twee hormonen aan de bloedvaten

afgegeven: oxycotine en het antiduiretisch hormoon.

De voorkwab en de achterkwab van de hypofyse scheiden een tiental hormonen af

die van grote betekenis zijn voor de stofwisseling. In het bijzonder de

suikerstofwisseling, vetstofwisseling, waterhuishouding, bloedruk, groei, seksuele

functies en de baring worden geregeld door hypofysehormonen. Het is ongelooflijk

wat zo’n dingetje allemaal kan.

Een gezwel -tumor is zo’n afgrijselijk woord- aan de hypofyse is vaak goedaardig.

Als het gezwel -snotterige ingekapselde massa- erg groot wordt, -in mijn geval

bleek het bij de operatie groter te zijn dan 2 x 3 cm- groeit het buiten het Turks

zadel en gaat op de oogzenuw drukken. Door de druk op de oogzenuw -Chiasma

opticum- ontstaan dan stoornissen in het gezichtsveld en in de gezichtsscherpte. -

dit waren bij mij de kenmerken. Zie mijn tekening van de drie personen. Er is

aangegeven, afzonderlijk per oog, waar een witte vlek te zien was, over de door mij

getekende personen. Per oog afzonderlijk was niet meer te lezen en duidelijk te

zien. Reden dat autorijden werd afgeraden.- Bij te grote druk kunnen er bloedingen

ontstaan en totale blindheid. Door functiestoornissen van de hypofyse zelf ontstaan

er stoornissen in de stofwisseling.

Persoonlijk en speciaal voor het Academisch Ziekenhuis Leiden samengesteld.

Huidige tennaamstelling LUMC; Leids Universitair Medisch Centrum; L.Windig

179

Heb weleens gedacht: een kaal hoofd is niets mis mee en kunnen je haren niet

ten berge rijzen!

Eerste tekenen en verloop

1992 Op werk lichtflits, rechts boven gezichtsveld. Spraakstoornis.

Wist naam van collega niet te herinneren. Totaal begin en eind

van het proces 20 minuten. Volgende dag naar huisarts. Zou een

‘gesprongen vaatje’ kunnen zijn.

1992 Halfjaar later soortgelijk geval. Als door een koker kijkend naar

TV beeld met als richtpunt: close-up dame was duidelijk. Er

omheen wazig.

Sept 1993 Verwijskaart van huisarts voor oogarts. Gezichtsveld voor gevoel

iets verslechterd. Afspraak gemaakt voor 9 febr.’94 bij een

oogpoli elders. Eerder niet mogelijk. Tevens afspraak gemaakt

bij Eyes oogheelkundig centrum. Kon daar binnen 14 dagen

terecht. Afspraak OLVZ niet geannuleerd.

09 sept 1993 Naar Eyes oogheelkundig centrum. Uitslag bleek prima en

onveranderd. Dit n.a.v. controle op oude gegevens.

22 sept 1993 Eyes ogencentrum gezichtsveldonderzoek Niets te zien.

jan.1994 Verwijskaart gevraagd co-assistent huisarts voor de

nog steeds niet geannuleerde OLVZ afspraak van 9 februari

1994. Ik had weer last van de gezichtsveld klachten. Er werd niet

weer een verwijskaart uitgeschreven- zou de 2e verwijskaart zijn

binnen een jaar -. Niet nodig volgens artsen. -De co-assistent

ging zelf voor oogarts spelen en hanteerde de handbeweging-

techniek, zoals de neurologen dat doen i.v.m. wat ziet u wel en

niet ? Er werd niet goed naar mijn klacht geluisterd. De klachten

blijven het gehele daar op volgende jaar 1994 aanhouden en

worden irritant. -had het er niet bij moeten laten zitten-

febr 1995 Verwijskaart AZKH -word ik snel geholpen -

24 mrt 1995 Oogarts AZKH

24 mrt 1995 Onder douche: rechtsboven gezichtsveld, lichtgevend vlekje als

storingveld TV - raster - duurt 10 tot 15 minuten.

180

24 mrt 1995 Rond 23.00 uur linksboven op het hoofd -bij en tussen linker oog

en oor- een vretende pijn. Na innemen van 2 paracetamol iets

minder. ‘s nachts tussen 01. 00 en 02.00 uur misselijkheid, tegen

braken aan.

28 mrt1995 Gezichtsveldonderzoek

29 mrt1995 Neuroloog 09.45 uur

29 mrt1995 Rond 12.00 uur terug naar werk. Zie 5 minuten lichtspiraal

vanuit het hoofd van collegae. Het is, of ik deze met

afstandsbediening bestuur. Het gaf een knetterend geluid.

29 mrt1995 MRI Scan 15.00 uur

03 apr1995 Neuroloog. Diagnose: Hypofysetumor

04 apr1995 SPOED Opname AZKH Vakantie Malta annuleren

26 apr1995 Ontslag AZKH met medicijn Parlodel. Moet binnen 2

maanden resultaat zijn i.v.m. eventuele

tumorverschrompeling.

31 mei1995 Gezichtsveldonderzoek -verschrompeling?- onveranderd.

moet nu een maand wachten op de officiële uitslag

29 jun 1995 AZKH afspraak. Neuroloog en Uitslag

gezichtsveldonderzoek. ‘Wij gaan overleggen. Parlodel geen

succes, dus wij gaan opereren. Belt u over drie weken even op,

als ik het mocht vergeten.’

21 jul 1995 Vergeten dus: Zelf telefonisch contact opgenomen. men geeft

als antwoord: Wij zijn nog steeds aan het overleggen.’

02 aug 1995 WAT IS ER AAN DE HAND AZKH telefoneert mij: ‘Uw

status en Foto’s zijn zoek. Weet u waar deze zijn? U heeft ze

niet meegenomen naar het Lucas-Ziekenhuis?’ Daar nooit

geweest.’

Ik hoor niets meer van het AZKH. inmiddels zijn er vijf maanden

verstreken en komt er niet spontane reactie. ik krijg het gevoel

vergeten te zijn.

15 aug 1995 AZKH Telefoneert. Afspraak maken voor 21 september 1995

bij een nieuwe Endocrynoloog. Dr. Dikman. -Status Zoek- Hij

wil weer alles weten vanaf het begin. Ik vertel hem, dat ik

181

geen trek heb om het hele verhaal weer opnieuw te gaan

vertellen.’ Deze vindt dat ik een vaste arts moet hebben. ‘Ik

heb onvoldoende ervaring‘ Er staat hier op een briefje

‘Operen of niet ?

26 sept 1995 Bloedprikken AZKH

03 okt 1995 2e Scan Foto’s - 1e Scan zoek

12 okt 1995 Bezoek en kennismaking nieuwe Arts Endocrynoloog Dr.

Wiertz. Vertel hem, dat ik het beu ben. ‘u heeft gelijk, ik vind

gewoon dat u geopereerd moet worden’ Geen Status bij de

hand: zoek? Bloed is goed. De uitslag van de 2e scan is er nog

niet. Hij maakt afspraak voor mij met neurochirurgie dokter

Varscu

13 okt 1995 Gezichtsveldonderzoek -Geen status aanwezig- Dr. Wiertz

telefoneert mij de uitslag: MRI en gezichtsveldonderzoek

onveranderd.

30 okt 1995 Dr. Wiertz telefoneert mij voor een afspraak met Dr. Varscu

30 okt 1995 Geen vertrouwen meer. Ik ga naar huisarts voor eventuele ‘

second opinion.’Deze raadt dit af.

31 okt 1995 De operatie is in het AZKH nog niet eerder gedaan. ik zal de

eerste zijn. het instrumentje dat nodig is, in mei j.l. besteld en

nog niet binnen. uitleg van de operatie door dokter. varscu:

18 november is er een groot overleg. zij zal af en toe contact

met mij op om te vragen hoe het gaat. operatie waarschijnlijk

na de feestdagen. zij belt mij niet! Er zijn nu 2 maanden van

stilte en is er totaal geen contact met AZKH

09 jan 1996 Dr. Wiertz gebeld voor info. ‘Ik dacht dat er contact zou

blijven. Kunt u zelf niet even rechtstreeks met Dr. Varscu

telefoneren?’ Heb dit geweigerd.

Een telefonische afspraak gemaakt voor 19 jan. 1996 met Dr.

Wiertz, dan leest hij de status na -Als deze niet zoek is-

10 jan 1996 Tegen mijn eigen gevoel in, heb ik toch Dr. Varscu, via

polikliniek geprobeerd te bellen. ‘Die heeft haar spreekuur

opgeheven in het AZKH’. Dr. Wiertz heb ik ook weer gebeld.

‘Maar zij is de enige die deze operaties doet!’ Onze telefonische

afspraak voor 19 januari blijft gehandhaafd.

182

12 jan 1996 Ik schrijf een klacht aan geneesheer directeur van het AZKH.

Tussentijds telefonisch contact geweest met endocrinoloog en

neurochirurgie.

20 feb 1996 Ik meldt mij ‘ziek’ De psychische druk word te groot. Mijn

concentratie wordt minder. Thuis voel ik mij nu heerlijk en

ga voorbereiden op de operatie.

05 mrt 1996 Bezoek polikliniek AZKH Mevrouw Varscu Nogmaals

Duizend maals excuus. Zij stelt voor naar Rotterdam of

Leiden voor operatie. instrument, vanaf mei 1995, nog steeds

in bestelling.

07 mrt 1996 Gezichtsveldonderzoek. AZKH Onveranderd -Status niet

aanwezig-

01 apr 1996 Papieren en MRI-foto’s afgehaald voor AZL te Leiden.

11 apr 1996 Gesprek AZL te Leiden met neurochirurg dokter de Hondt.

Ben er klaar voor.

17 apr.1996 Telefoontje AZL geven mij data voor opname en operatie.

26 apr 1996 26 april 1995 werd ik uit het AZKH ontslagen en exact een jaar

later opname AZL te Leiden tenminste dat dacht ik. In één dag

een algeheel onderzoek op fantastische wijze gepland. Alles liep

op wielletjes. Ik leek wel een VIP. Als klap op de vuurpijl

dezelfde dag om 17:00 uur weer naar huis tot 30 april. Reden:

Opendag AZL op 29 april en 30 april Koninginnedag. Koningin

Beatrix opent AZL op vrijdag 3 mei 1996 en lig ik er ook!

30 apr 1996 Koninginnedag en terug naar het AZL.

01 mei 1996 Operatie

10 mei 1996 Ontslag AZL te Leiden en blijf poliklinisch aan Leiden

verbonden.

20 mei. 1996 Poli-endocrinologie / B4 Dr. Smidse 11.15 uur

28 mei 1996 Bedrijfsarts Kees Buitendael 15.00 uur

12 juni 1996 Fayabij ons thuis op bezoek

20 juni 996 Na 24.00 uur niet drinken / niet eten / geen tabletten 24:00 u

183

21 juni 1996 Zusterpost / Endo / B4 / nuchter 09.00 uur. Geen tablet

21 juni 1996 MRI scan / C4-S / K4-P 13.00 uur

04 juli 1996 Poli-oogheelkunde / J3 12.00 uur

04 juli 1996 Poli-neurochirurgie / Dr. Merckelbach -de Hondt niet

aanwezig- 14.20 uur

08 juli 1996 Faya zwangerschapverlof

15 juli 1996 Poli-endocrinologie / B4 Dr. Smidse 10.45 uur geen tabletten?

05 aug 1996 Aanvang vakantie

23 aug 1996 Terugkomst vakantie

02 sep 1996 Naar bedrijfsarts Scheefboom/ARBO Schiphol

03 sep 1996 Hervatten werkzaamheden SCOOR. 4 x ½ dag p/w-woensdag

vrij

05 sep.1996 Tandarts 14.15 uur

16 sep 1996 Op bezoek bij Faya .

19 sep.1996 Naar bedrijfsarts Leona Scheefboom/Arbo Schiphol. Vragen

of ik bij SCOOR de hele dag mag koffiedrinken

23 sep 1996 AZL: EN DAARNA ETCETERA, ETCETERA, ETCETERA

*