Daniel van Spanje Senior productmanager Metadata Services OCLC Leiden 2 oktober 2012

De Openbare Bibliotheek en de catalogus

“Bij een open opstelling heb je geen catalogus nodig”

De boekwinkel

Selexyz Dekker in Arnhem: http://www.selexyz.nl/winkel/51/selexyz-dekker/

De retail-bibliotheek in Vleuterweide

Bibliotheek Vleuterweide

Bibliotheek Vleuterweide

“Bij een open opstelling heb je geen catalogus nodig”

• Open opstelling: dus inderdaad geen catalogus

• Bestand is nodig indien iemand iets niet kan vinden

• Bestand is nodig om uitleen te registeren

• Bestand is nodig om uitleengegevens te kunnen inspecteren en reseveringen te kunnen plaatsen

• De catalogus is een inventaris en voorraadadministratie

De uitzondering: de kettingbibliotheek

Afbeelding afkomstig van: http://ctovision.com/2012/01/ctovision-monthly-summary-for-january/

Project Centrale bezitsregistratie

Centrale bezitsregistratie

• project is gestart in 2011

• doel: registreren van de bezitgegevens van alle openbare bibliotheken in het GGC

• het zoeken en vinden wordt door B.nl. apart ontwikkeld

• het GGC is de “verzamelbak”.

• het gaat om alle openbare bibliotheken: 186 basisbibliotheken en 1100 vestigingen

Centrale bezitsregistratie

• het project heeft 3 fasen:

• opstellen specificaties in fase 1

• aanpak voorbereiden adhv “voorhoedebibliotheken” (fase 2)

• laden van alle OB-en (fase 3).

• de leveranciers van de bibliotheeksystemen zijn nauw bij het project betrokken voor de aanlevering van de metadata

• Friesland en Drente zijn geladen.

• Overijssel wordt geladen

• eerstvolgende is ProBiblio

Centrale bezitsregistratie

• Het gaat om grote aantallen exemplaren:

• Friesland: 1,25M

• Drente: 1M

• Overijssel: ca. 2,4M

• ProBiblio: ca. 5M

• Met updates

Alicia Martín, Biografías VI, 2012 Museum Meermanno | Huis van het boek

Friesland: 1,2 M records (exemplaren) aangeleverd > 470.000 records in het GGC

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

Aantal titels uit Friesland sept 2012

Drente: 1M records (exemplaren) aangeleverd > 530.000 records in het GGC

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

Aantal titels uit Drente sept 2012

Aantal titels per instelling en ontdubbeld

UKB OB-plus OB-plus sept per bibliotheek 21.562.902 5.514.891 6.513.513 ontdubbelld 11.682.855 2.641.020 2.690.034

0

5.000.000

10.000.000

15.000.000

20.000.000

25.000.000

Toename per materiaalsoort

22,4

16,1

5,6

3,1

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

Boeken/Tss Geluidsdragers Gedrukte muziek AV-materiaal

Toename

Verwerkte records Friesland

• 1.260.885 aangeleverd door de instelling 100%

• 8116 te karige records: 0,6%

• 1.252.769 records naar het GGC: 99,4%

• 1.225.591 records samengevoegd: 97,8%

• 11.093 nieuwe records: 0,9%

• 8.887 B-records: 0,7%

• 6.740 marked records / 493 dropped / 25 errors: 0,6%

• Toename in boeken en geluidsdragers (CD’s)

Verwerkte records Drente

• 1.021.104 aangeleverd door de instelling 100%

• 13.340 te karige records: 1,3%

• 1.oo7.764 records naar het GGC: 98,7%

• 999.132 records samengevoegd: 98,4%

• 7.047 nieuwe records: 0,7%

• 8.141 B-records: 0,8%

• 100 marked records / 214 dropped / 3 errors: 0,0%

• Toename in boeken en geluidsdragers (CD’s)

Is de verwerking een eenvoudige klus?

Uitgevers

ISBN Bureau

Centraal Boekhuis

Koninklijke Bibliotheek NBD Biblion

Centrale Discotheek Rotterdam

OCLC

Is de verwerking een eenvoudige klus?

• Samenwerking CB + NBD + KB + CDR + OCLC is niet optimaal

• Lokale systemen zijn nodig voor aanlevering: het gaat om “oude” bestanden en alleen lokale systemen weten het feitelijke bezit: waar wat is

• Lokale systemen zijn duidelijk niet ingericht op export

• Standaardnummers zijn niet altijd aanwezig of betrouwbaar

• Regioniale materialen, bladmuziek, en bijzondere collecties zijn soms alleen lokaal beschreven

• Formaten en regels zijn lokaal op pragmatische wijze ingevuld

Is de verwerking een eenvoudige klus?

• Kwaliteitsproblemen bij iedere organisatie weer anders

• Nummers niet altijd betrouwbaar

• Ontbrekende velden, zoals auteurs, uitvoerders, ondertitels, jaar van uitgave, uitgever, plaats van uitgave

• Velden niet consistent gebruikt: informatie in “verkeerde” velden

• Minimum criteria door OCLC opgesteld om intake-proces beter af te kunnen sluiten

Karige records worden afgewezen

• Geen jaar van uitgave, geen auteur, geen plaats van uitgave en uitgever: afgewezen

• Geen auteur, geen plaats van uitgave en uitgever : afgewezen

• Geen jaar van uitgave, geen plaats van uitgave en uitgever: afgewezen

Is de verwerking een eenvoudige klus?

• Ca. 90% na enig speurwerk en correctie in orde

• 6 tot 8% na aanvullende correctie-scripts in orde

• Twee restkategorieen:

• Uitval

• B-records

• Met geplande nazorg succesvol en goed af te ronden!

GGC en de centrale bezitsregistratie

15 15 16 16 16 17 17 17,3

34 37 37 38 38

41 42 ,44,2

juli 2006

juli 2008

juli 2009

februari 2010

januari 2011

januari 2012

juli 2012

21 sept. 2012

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Milj

oen

GGC database titelrecords exemplaren

De rol van het GGC

• Bron en de grote “metadata-bak” voor Bibliotheek.nl

• Standaardisatie van invoer, opslag en regels

• Standaardisatie en uniformering door regels en formaat

• Opereert in internationale kontekst

• Garantie voor kwaliteit door SLA en toezichtsorgaan

• Metadata worden bewaard voor de lange termijn

• Metadata worden onderhouden en verrijkt

Rol van het GGC

• Integratie met WorldCAT

• Zichtbaarheid via Worldcat.org

• Syndication / samenwerken met partners: Find in a library in Google Books

• Innovatie

• Ontwikkeling van WorldShare platform (cloud + apps)

• Ontwikkelingen van toepassingen voor het semantisch web

• Bron voor de centrale registratie

• Bezitgegevens terugkoppelen op basis van identifiers

• Online invoer van bijzondere materialen

Grote veranderingen in het catalogiseren

Catalogus

• Toegang tot bron • Known item search • Catalogusbestand

Discovery

• Zoeken naar informatie

• Subject search • Central Index

Context

• Zoeken naar samenhang

• Semantisch web • Triple store

Catalogiseren

Metadata-management

Lokaal / fysiek

Netwerk / Digitaal

Metadata veranderen

• Metadata zelf veranderen:

• van marc/isbd-record naar xml-record naar triple

• nog steeds focus op “representatie”

• Belangrijkste eigenschap van iemand is niet hoe lang hij is, of hoe oud hij is, en hoe hij heet, maar: wat hij heeft meegemaakt (“provenance”)

• Catalogiseren verandert in gestructureerde opslag van kenmerken en verandert vervolgens in “Event-management”!

Event-management: de “Net Terug” tafel

Afronding (1/2)

• Ontwikkeling van de “winkel” moet niet afleiden van de digitale toegang tot die fysieke winkel: de voorraadadministratie op het web zetten is essentieel

• Centrale Bezitsregistratie is door zijn omvang een uniek project in de Nederlandse bibliotheekgeschiedenis

• Gezien de ontwikkelingen op het terrein van metadata moet je ervoor zorgen dat de metadata in een groter innoverend geheel opgenomen kunnen worden

• Metadatastructuren moeten op toekomstige ontwikkelingen worden aangepast

Afronding (2/2)

• Werkprocessen moeten op efficientie worden ingericht en niet verdubbeld

• Samenwerking op terrein van metadata productie en distributie in Nederland kan beter. Bibliotheken kunnen als klant en als opdrachtgever daarin een belangrijke rol spelen

• Dat geldt ook voor het beschrijven van regionalia, speciale collecties en het erfgoed

• Ervaring uit het project Centrale Bezitsregistratie: openbare bibliotheken moeten meer regie voeren op de kwaliteit van de metadata

FOBID Commissie Ontsluiting

8 November 2012

FCO Studiedag

“Klant en backoffice:

werkprocessen in beeld”

Theater van het woord

OB Amsterdam

Daniel van Spanje Senior productmanager Metadata Services OCLC Leiden 2 oktober 2012

De Openbare Bibliotheek en de catalogus