Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

De regering en het kabinet

Vraag 1. Verbind elke omschrijving met het juiste begrip.

Omschrijving Begrip

Persoon die beslissingen neemt over de inkomsten en uitgaven van de overheid.

Minister-president

Het gezicht van de regering. Minister

De baas van een departement en de politiek verantwoordelijke voor de beslissingen die op dat departement worden genomen.

Minister van Financiën

De persoon die zich bezighoudt met een deel van het takenpakket van de minister.

Staatssecretaris

Vraag 2.Het koningshuis in Nederland heeft vooral een ceremoniële functie.a. Leg uit wat wordt bedoeld met de ceremoniële functie van het koningshuis.b. Leg uit wat wordt bedoeld met het begrip ministeriële verantwoordelijkheid.c. Wat heeft ministeriële verantwoordelijkheid te maken met de rol van de koning?

Vraag 3.Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is het ministerie dat toeziet op de kwaliteit van het onderwijs. Op de ministeries wordt beleid gemaakt.a. Leg uit wat met beleid wordt bedoeld.b. Welke taken hebben ambtenaren?c. Hoe kunnen ambtenaren invloed hebben op het beleid?

Vraag 4.Wat is het verschil tussen een minderheidskabinet en een meerderheidskabinet?

1

Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

Vraag 5

Lees de tekst

2

Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

a. Leg uit welk bezwaar er in het artikel wordt genoemd tegen de huidige rol van het koningshuis.

b. Welke voordelen van de huidige rol van het koningshuis worden in het artikel genoemd?

c. Waarom kan een ceremonieel koningschap zonder ministeriële verantwoordelijkheid een probleem zijn?

d. Wat zou jij ervan vinden als het koningshuis werd afgeschaft?

Het parlement en volksvertegenwoordigersVraag 1Waarom wordt het politieke systeem in Nederland een parlementaire democratie genoemd?

Vraag 2. Wat is het verschil tussen de manier waarop de leden van de Eerste Kamer worden gekozen en de manier waarop de leden van de Tweede Kamer worden gekozen?

Vraag 3.Een belangrijke regel in de politiek is de vertrouwensregel. a. Leg uit wat de vertrouwensregel inhoudt. b. Waarom is de vertrouwensregel belangrijk in een parlementaire democratie?

Vraag 4. Streep de onjuiste begrippen door.

De leden van de regering / het parlement zijn verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van Nederland. Ze maken plannen en wetten en voeren die

3

Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

ook uit. Voordat een wet wordt ingevoerd moet de regering / het parlement goedkeuring vragen aan de regering / het parlement. Als de meerderheid / minderheid van het parlement de wet niet ziet zitten, gaat de wet niet door. De regeringspartijen / oppositiepartijen zullen in het parlement meestal voor het wetsvoorstel stemmen dat door de regering is ingediend. De discussie over zo'n wetsvoorstel door de verschillende politieke partijen wordt in de regering / het parlement gevoerd. Een belangrijke taak van het parlement is het controleren / uitvoeren van het beleid van de regering. Kamerleden kunnen het de regering moeilijk maken. De leden van de Tweede Kamer kunnen bijvoorbeeld Kamervragen stellen. Ze maken dan gebruik van het vragenrecht / recht van motie. De ministers moeten altijd eerlijk antwoord geven op de vragen die de Kamerleden stellen. Ze mogen geen informatie achterhouden. Als een meerderheid van de Tweede Kamer het niet eens is met de plannen van de regering, ontstaat er een crisis. Als dit verschil van opvatting tussen de Tweede Kamer en de regering niet op te lossen is, moet / mag de regering aftreden.

Vraag 5. Lees de krantenkop.

Begroting regering goedgekeurd in parlementa. Waarom moet een begroting worden goedgekeurd door het parlement? b. Waarom is het goedkeuren van de begroting een belangrijk onderdeel van het

democratische proces?

Vraag 6. Lees het artikel en maak de vraag: Hoe blijkt uit dit artikel dat de Tweede Kamer een belangrijke functie heeft in de rechtsstaat?

GroenLinks stelt opnieuw vragen over aftapcijfers sociale mediaGroenLinks stelt opnieuw vragen over aftapcijfers sociale media. Nederlanders worden op sociale media zoals Facebook, Twitter, Hyves en ook via google.nl gevolgd door opsporingsdiensten van politie of justitie. Herhaaldelijk heeft GroenLinks Tweede Kamerlid Arjan El Fassed gevraagd naar cijfers over politievorderingen van gegevens van sociale netwerkdiensten.

El Fassed: “De grondwet is heel duidelijk. De staatssecretaris moet deze informatie verstrekken zolang dit niet in strijd is met het belang van de staat. In een eerder antwoord stelde de staatssecretaris dat het niet in het belang is van de opsporing om inzicht te verschaffen in de mate waarin communicatie via sociale media door opsporingsautoriteiten wordt gevolgd terwijl informatie over het aftappen van telefoonverkeer door opsporingsdiensten wel openbaar wordt

4

Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

gemaakt.”GroenLinks wil duidelijkheid over welke opsporingsdiensten toegang vragen tot privégegevens en communicatie, hoe vaak dit gebeurt en op welke gronden dit gevraagd wordt. El Fassed: “Voor telefoontaps zijn duidelijke regels en die moeten ook gelden voor privécommunicatie via sociale netwerken. Dat betekent dat er sprake moet zijn van een ernstig misdrijf en er moet een machtiging zijn van de rechter-commissaris. Bovendien moeten personen achteraf geïnformeerd worden dat hun privécommunicatie is aftapt.”El Fassed stelt aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie de volgende vragen over online

privacy. 1. Klopt het dat informatie over het aftappen van telefoonverkeer door opsporingsdiensten wel openbaar wordt gemaakt? 2. Bent u van mening dat het vrijgeven van deze informatie het risico met zich mee brengt dat personen hun gedrag daarop gaan afstemmen? 3. Bent u van mening dat voor het aftappen van communicatie via sociale media en via telefoon door opsporingsauthoriteiten, dezelfde juridische en democratische controle-mechanismen moeten gelden? 4. Zou u alsnog inzicht willen geven in de mate waarin communicatie via sociale media door de opsporingsautoriteiten gevolgd wordt? Zo nee, zou u deze weigering dan willen toelichten binnen het kader van artikel

68 van de Grondwet?

Politiek en verantwoordelijkheidVraag 1.Er zijn verschillende groepen en organisaties in de samenleving die invloed hebben op de politiek en het beleid van de overheid.

a. Op welke manier hebben adviesorganen invloed op politiek en beleid? b. Op welke manier hebben pressiegroepen invloed op politiek en beleid? c. Op welke manier hebben massamedia invloed op politiek en beleid?

Vraag 2. Wat is het verschil tussen actiegroepen en belangengroepen?

Vraag 3. Lees het artikel

Raad van State negatief over wetten van Rutte DEN HAAG - De wetsvoorstellen die het huidige kabinet van premier Mark Rutte indient, krijgen van de Raad van State (RvS) veel vaker een negatief advies dan die van het laatste kabinet van Balkenende. Dat heeft RTL Nieuws berekend op basis van cijfers van de Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van de regering.De Raad van State oordeelt met name negatief over wetsvoorstellen die voortvloeien uit het regeer- en gedoogakoord, zo zou blijken, aldus RTL.

a. Wat is de rol van de Raad van Stateb. Leg uit waarom het kabinet een advies van de Raad van State kan negeren

5

Opdracht 6. Het bestuur van Nederland

c. Waarom volgt het kabinet in veel gevallen de adviezen van de Raad van State wel op?

Vraag 4.Lees het artikel.

COC wil snel homovoorlichting

COC Nederland wil dat het kabinet voorlichting over homo- en transseksualiteit op school snel verplicht stelt. De belangenorganisatie vraagt de Tweede Kamer om minister Van Bijsterveldt van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hier op aan te spreken, tijdens een debat op over de vormende taak van het onderwijs.

Veel lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) jongeren hebben het zwaar in het onderwijs. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau is de middelbare school voor hen geen veilige plek, scheldwoorden en pesterijen zijn schering en inslag. zelfmoordcijfers liggen onder homojongeren tot vijf maal hoger dan onder heterojongeren. Het gebrek aan voorlichting op school vormt een voedingsbodem voor geweld tegen homo’s en transseksuelen.

a. Op welke manier probeert de belangenorganisatie COC Nederland invloed te hebben in de politiek?

b. Wat wil COC Nederland bereiken in de politiek? c. In het artikel wordt ook een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau

(SCP) genoemd. Op welke manier kan het SCP met dit onderzoek invloed hebben in de politiek?

6