Op zoek naar nieuw publiek domein

Analyse en strategie

Maarten Hajer en Arnold Reijndorp

Tompkins Square Park, New York

Strijd om de betekenis van het publiek domein

Grote hoeveelheid hekwerk

deelt het park in verschillende domeinen

vormen symbolische grenzen

bakenen sferen af, zonder harde af- of uitsluiting

Ingang van Tompkins Square Park

Tompkins Square Park, New YorkOok veel van de hedendaagse ontwerpen voor pleinen en parken zijn

vormgegeven als vloeiende ruimten Het idee van ‘hekken voor openbaarheid’ toont een alternatieve

ontwerpstrategie voor de ontwikkeling van publiek domein.

Stuyvesant Town, ManhattanZicht over Manhattan vanuit Stuyvesant Town

Stuyvesant Town, Manhattan

Collectieve, privaatbeheerde ruimte kan tegelijkertijd publiek domein zijn waar anderen niet uitgesloten maar ‘gast’ zijn

Onderworpen aan bepaalde regels

Hekken vormen ook hier de symbolische aanduidingen van het bestaan van die regels

Stuyvesant Town, the Oval

Gemeentebibliotheek RotterdamVoorbeeld van hoe een openbare bibliotheek zich tot publiek domein heeft

ontwikkeld

Voor iedereen toegankelijk, lid of geen lid

(alleen controle bij uitgang door elektronische poortjes)

Daardoor: diversiteit

Bv. Krantenleeszaal waar meestal allochtone mannen kranten uit verschillende landen lezen, jongeren die over het internet surfen, zwervers die schaken, studenten die studeren, kinderen die strips lezen,…

Verbinding van binnen- en buitenwereld: Centre Pompidou

Binnenwereld betrokken op buitenwereld van stad en het stedelijk veld

Vanaf roltrappen kijkt publiek naar schouwspel beneden, van beneden kijkt men naar de beweging binnen in Centre Pompidou

Nu na verbouwing veel minder publieke ruimte

roltrappen afgesloten voor het niet-betalende publiek

‘Liminal Spaces’

= grensovergangen, plaatsen waar de verschillende werelden van de bewoners van het stedelijk veld elkaar raken

Klassiek voorbeeld: marktplaats

Meerpaal te Dronten

Theater

Vormgeven van de tussenruimten

Metrostations

Zouden ook kunnen worden herdacht

vaak gevoel van verveling en onveiligheid

Schouwburgplein Rotterdam

Koppeling van relatieve vrijheid en vormtechnische uitdagenheid

Tussenruimte als ontwerpopgave!