Onderzoeksmethoden en -Technieken IIaanvullingen

Prof. P. Theuns

Vakgroep AROR

3C233

http://homepages.vub.ac.be/~ptheuns/

Handboek en studiemateriaal• Larry B. Christensen (1997). Experimental

Methodology (7th of 8th)Boston: Allyn & Bacon• Transparanten• …

Oefeningen• Dr. J. De Zeeuw (1995). Algemene

Psychodiagnostiek I. Testmethoden (7de geheel herziene druk). Lisse: Swets & Zeitlinger

Organisatie / stof• Leerstof:

– handboek Christensen– bijkomend materiaal (oa.

kwalitatief onderzoek, controleren voor 3de variabele)

• Oefeningen– "bord" oefeningen – taken

Hoorcollege

Methodologie (30u)

Oefeningen 2 methodologie

(15u)Oefeningen 1

"tests"(15u)

• Psychologische tests – les – zelfstudiecentrum

Examen• Tentamen (januari) "Oefeningen TESTS"

– Deel 1 op 5 punten

• Schriftelijk examen 1ste zittijd "Methodologie"– 2de kand:

• Theorie + oefeningen deel 2 op 15 punten

– Verkort programma:• Theorie + oefeningen deel 2 op 20 punten

• Facultatief: mondelinge voortzetting (50%)

Klassifikatie van onderzoek• Kwantitatief

– Experimenteel– Niet-experimenteel

• Correlationeel• Ex Post Facto• Longitudinaal / Cross-sectioneel• Survey• Natuurlijke observatie• Meta-analyse

• Kwalitatief (negative case analysis)– Fenomenologie

• Diepte interview – Ethnografie

• Participerende observatie– Case study

Onechte correlatie – een voorbeeld

Rechtstreekse causale interpretaties– Doorbloeding van placenta en zuurstoftoevoer

verzwakt door nicotine– Gifstoffen bereiken het kind

Moeder rookt tijdens zwangerschap

Kind vertoont gedragsproblemen

Onrechtstreekse causale interpretaties (3de var.)– Roken is gecorreleerd met flesvoeding– Stress leidt tot roken EN slecht moedergedrag

Stress als oorzaak van roken en gedragstoornis

Va r Y H O O G

R O K EN

Va r X H O O G

G ESPAN N ENR ELAT IE MET K IN D

H O O G

Va r Y LAAG

N IET R O K EN

Va r X LAAG

O N T SPAN N ENR ELAT IE MET K IN D

LAAG

ST R ESS

Var X = Gedragsproblemen bij kind

Var Y = Intensiteit rookgredrag

Ex Post Facto - voorbeeld

02468

101214161820

0 2 4 6 8 10 12 14

Maanden

Gem

idd

eld

e d

epre

ssie

-sco

re

Slachtoffer

Controle

Depressie-scores bij slachtoffers van verkrachting

Onderzoeksdesign

Y23Y22Y21 Y24X2 Y26Y25

Y13Y12Y11 Y14X1 Y16Y15

X1 = slachtoffer van verkrachting

X2 = controle

Yij = meting depressiescore in groep i, op tijdstip j

---- geeft aan dat de groepen (mogelijk) niet equivalent zijn

Evolutie afleiden uit longitudinale studie

Y3Y2Y1 Y4 Y6Y5

Opeenvolgende meetwaarden Yi vergelijken

•Experimentele uitval

•Kostprijs

•Ongevoelig voor leeftijd-cohorte effekten

Evolutie afleiden uit cross-sectionele studie

Y3

Y2

Y1

Y4

Y6

Y5

Verschillende meetwaarden (van verschillende groepen deelnemers) Yi vergelijken

•Geen experimentele uitval

•Snel en goedkoop

•Leeftijd-cohorte effekten

Evolutie afleiden uit cohorte-sequentiële studie

Yij = meetwaarde op tijdstip i bij deelnemers op leeftijd j

Opeenvolgende meetwaarden Yij vergelijken geeft evolutie binnen cohorte

Vergelijking van Y1N met Y2N levert verschil tussen cohorten los van leeftijd

•Experimentele uitval

•Kostprijs

•Leeftijd-cohorte effekten meetbaar

Y23Y12

Y22Y11

Y14 Y25

Y24Y13

Oefening – Kwaliteit van opstellen

80

100

120

140

160

180

0 5 10 15 20 25

Lic

ha

am

sle

ng

te

Opstel

Opstel Leeftijd Lengte Aantal

zwak kind klein 35

zwak kind groot 9

zwak adolescent klein 0

zwak adolescent groot 3

knap kind klein 7

knap kind groot 4

knap adolescent klein 9

knap adolescent groot 34

101

• Bereken in welke mate kennis van de lichaamslengte toelaat om betere voorspellingen te doen over het opstel

• Bereken in welke mate kennis van leeftijd bovenop kennis van lichaamslengte toelaat om BETERE voorspellingen te doen

Oefening Lambda en partiële lambdaOpstel

zwak knap

Lengte

klein 35 16 51

groot 12 38 50

47 54

Leeftijd = Kind Opstel

zwak knap

lengteklein 35 7 42

groot 9 4 13

44 11

0.4047

19

10147

10128

10147

(opstel voorspellen op basis van lengte)

Leeftijd = Adolescent Opstel

zwak knap

lengteklein 0 9 9

groot 3 34 37

3 43

5.028

14

10128

10114

10128

Partiële

De voorspelling van de kwaliteit van het opstel op basis van leeftijd en lichaamslengte is 50%

beter dan de voorspelling op basis van lichaamslengte alleen

predicting Opstel op basis van leeftijd controlling

for lichaamslengte

Oefening Lambda en partiële lambdaOpstel

zwak knap

Leeftijd

kind 44 11 55

adolesce

nt3 43 46

47 54Lengte= Klein Opstel

zwak knap

leeftijdkind 35 7 42

adol 0 9 9

35 16

0.7047

33

10147

10114

10147

(opstel voorspellen op basis van leeftijd)

Lengte = Groot Opstel

zwak knap

leeftijdkind 9 4 13

adol 3 34 37

12 38

028

0

10128

10114

10114

Partiële

De voorspelling van de kwaliteit van het opstel op basis van leeftijd en lichaamslengte is NIET beter dan de voorspelling op basis van leeftijd

alleen

predicting Opstel op basis van lichaamslengte

controlling for leeftijd

Verband tussen r en t-test

221

2

r

NrtN

Bevinding in een steekproef veralgemenen naar de populatie

H0 : er is geen verband tussen dichotome variabele x (groep) en continue variabele y

H0 is onwaarschijnlijk indien r² hoog is.

WAT IS HOOG?

Statistiek indien in de populatie geen verband bestaat tussen

x en y, dan volgt voor steekproefdata een t-verdeling21

2

r

Nr

Before-After Two Group Design

X1

X2

Y12

Y22

R

Y11

Y21

Y

Tijd

X1

X2

Y11

Y12

Y22

Y21

?

Factorial Design

Y

X2

Y1

Y2

Y4

Y3

X11

X12

X21X22

X11

X11

Y1

Y2

RX12

X12

Y3

Y4

X21

X22

X21

X22

X1 X2