November 2019

IDDe afvalkrant van Intradura

kran

t DURF TE DELEN

COLOFONde ‘afvalkrant’ is een uitgave van Intradura, jaargang 2019Verantwoordelijke uitgever: Intradura - Dorent 5, 1620 DrogenbosT 02 334 17 40 / F 02 334 17 41 / info@intradura.be / www.intradura.be

Redactie & vormgeving: Comith.be / Druk: Daddykate

WijkcompostBreng je keukenafval naar de wijk-

composthoek en leer tegelijk je buren

kennen.

8

Durf te delenEen boormachine. Je heb er wellicht ook

eentje. Net als je buur en overbuur.

Maar hoe vaak gebruik je die?

4VoorwoordDag lezer,

De deeleconomie is aan een stevige opmars

bezig. En maar goed ook. Want delen, ruilen

en hergebruiken is een uitstekende manier

om afval te verminderen. Dat werkt in twee

richtingen. We gooien minder dingen weg

die we niet meer nodig hebben, én er moet

minder geproduceerd worden, wat het

grondstof- en energieverbruik beperkt.

Maximaal recycleren blijft een uitdaging

voor ons allemaal. Daarom wil Intradura de

deeleconomie extra stimuleren, om zoveel

mogelijk materialen te hergebruiken en het

milieu te sparen.

In dit nummer vind je tal van tips om te

‘consuminderen’ en zelf ook te beginnen met

delen. Want waarom zouden we allemaal

dezelfde toestellen kopen die we maar af

en toe nodig hebben? We konden ook even

praten met Michel Bauwens, één van de

gereputeerde sprekers op het domein van de

deeleconomie.

Laat je inspireren om samen met ons minder

afval te produceren en circulair te denken!

Veel leesplezier.

Stephan VerweeDirecteur Intradura

INHOUD

en recyclageparkwachter

18-24 november 2019

TextielNog al te vaak komt textiel terecht in

de gewone restafvalzak. Maar daar

hoort het eigenlijk niet thuis.

10

Tips 6 praktische tips om te delen7

In weer en wind, daar achteraan op dat trapje van de vuilniswagen:

de afvalophalers hebben het soms zwaar te verduren. Maar we hebben

ze wel hard nodig. Daarom: respect!

Tijdens de Week van de Afvalophaler en Recyclageparkwachter kan je

jouw waardering op een originele manier laten blijken: met een strik rond

je afvalzak. Of laat je kinderen een tekening maken. Hang die achter je

raam of geef ze aan de recyclageparkwachter.

Op www.intradura.be vind je een tekening om af te drukken en in te kleuren. Doen!

DEEL EEN FOTO VAN JE TEKENING OF STRIK MET #HOUHETNET.

Toon je waardering!

2 3

Dat kunnen we toch beter aan­

pakken, denk je dan. Miljoenen

mensen delen en ruilen al via

kleinschalige initiatieven die ons

leven makkelijker maken én de

afvalberg verkleinen. Expert Michel

Bauwens van de P2P Foundation

en onze eigen Evy Puelinckx

trekken al jaren aan de kar.

Wellicht een van de oudste en

meest bekende ‘deelplatformen’

is de bibliotheek. We vinden het

heel logisch dat één boek door

tientallen mensen kan worden

gelezen. En dat is een gigantisch

succes. Waarom dus niet nog

meer dingen gemeenschappelijk

gebruiken, zoals tuingereedschap

of een koersfiets? Hoe kunnen

we de deeleconomie nog beter

organiseren en verspreiden?

Precies daar maakt de

internationaal gerenommeerde

expert Michel Bauwens met de P2P

Foundation het verschil.

MENSEN ONDER ELKAAR

P2P staat voor peer-to-peer. Het

betekent dat mensen direct met

elkaar een netwerk vormen, zonder

tussenkomst van een centrale be-

heerder. De bibliotheek van daar-

net is in dat opzicht niet echt P2P,

maar die is dan ook ontstaan lang

voor de komst van het internet en

sociale media. Michel Bauwens: “In

een peer-to-peer-economie kunnen

mensen elkaar rechtstreeks con-

tacteren om dingen te verkopen, te

verhuren of te ruilen. Dat kan gaan

van eenvoudige communicatie in

een Facebookgroep tot geavan-

ceerde software zoals voor autode-

len. Je kan kennis uitwisselen, maar

ook goederen en diensten, eventu-

eel tegen betaling.”

DELEN IS AFVAL EN KOSTEN

BESPAREN

De basis van de deeleconomie is

dat je iets gedeeld gebruikt, meest-

al met mensen in de buurt, in plaats

van het enkel voor jezelf te kopen.

In steden, waar dus veel mensen

dicht bij elkaar wonen, komen deel-

projecten het makkelijkst van de

grond. Michel Bauwens: “Een studie

heeft aangetoond dat een boorma-

chine gemiddeld slechts 13 minuten

in een heel leven effectief wordt

gebruikt. Miljoenen mensen kopen

zo’n boor omdat ze af en toe een

paar gaten moeten boren. Maar je

kan toch beter via een platform aan

iemand in je buurt vragen of je zijn

boor kan gebruiken. Dan zouden er

veel minder boren geproduceerd

moeten worden. Dat betekent een

enorme besparing in materiaalge-

bruik, logistiek en afval. Het punt is

dat de deeleconomie het mogelijk

maakt om een zelfde comfortabele

levensstijl aan te houden, terwijl we

toch onze ecologische voetafdruk

verkleinen. Bovendien zie ik nog

twee belangrijk voordelen: het is

gewoon goedkoper om te delen

dan om eigenaar te zijn, én je leert

mensen uit je buurt kennen.”

“Peerby.com is zo’n platform waar

dat effectief mogelijk is”, beaamt

Evy. “Mensen kopen bijvoorbeeld

een boormachine, en lenen die uit

Een boormachine. Je heb er wellicht ook eentje. Net als je buur en overbuur.

Maar hoe vaak gebruik je die?

WIE IS MICHEL BAUWENS?

Michel krijgt internationaal

erkenning om zijn inzet voor

de P2P Foundation, een

non-profitorganisatie die

‘peer-to-peer’-dynamieken

in de samenleving onder-

zoekt en stimuleert. Hij is

auteur van boeken als ‘De

wereld redden’ en wordt

wereldwijd uitgenodigd om

via lezingen zijn boodschap

te verkondigen (en uiteraard

overnacht hij dan altijd bij

vrienden uit zijn netwerk).

DURF TE DELEN

“ De deeleconomie laat ons toe om een zelfde comfortabele levensstijl aan te houden met een kleinere ecologische voetafdruk.” ­ Michel

4 5

6 praktische tips om te delen

Wasbare luiers aan huisWashcot is een luierservice die herbruikbare katoenen luiers wast en verhuurt. Ze leveren wekelijks pakketten met wasbare luiers aan huis en halen ze ook weer op. De luiers worden door Washcot op een zeer hygiëni-sche en ecologische manier ge-reinigd, zo heb je altijd propere (en milieuvriendelijke) luiers voor je baby zonder extra te moeten wassen.www.washcot.be

Creatief aan de slag (ook met oud materiaal)Heb je een idee voor een project en thuis geen plaats? Burgeri-nitiatief de Maakhangaar biedt ruimte aan makers om aan hun creaties te werken in gezelschap van andere creatievelingen, on-der een gezellige babbel en met een drankje. Je bent ook welkom om gewoon een kijkje te komen nemen of oude materialen bin-nen te brengen. maakhangaar.wordpress.com

Het nieuwe (samen)werken Fosbury & Sons is een hippe coworking-spot in de Alfons Gossetlaan in Groot-Bijgaarden. Hier kunnen jonge start-ups, zelfstandigen, middelgrote en grote bedrijven samen werken en elkaar ontmoeten. Gezellig, toch? Coworking verdeelt ook de middelen. Eén enkele internet-connectie, één of twee printers, een keuken, een afwasmachine… Het delen van die gemeenschap-pelijke middelen is kostenbespa-rend en goed voor het milieu! www.fosburyandsons.com/alfons

Kinderkleertjes ruilenSpulletjes voor baby's en peuters van 0 tot 4 jaar. Je hebt ze een tijd heel intensief nodig, maar je kleine uk groeit er zo weer uit. Kinderruilwinkel ‘de rUIL’ in Dilbeek wil hierop een duurzaam antwoord bieden. Je kan er kinderkledij tot maat 104 binnen-brengen. In ruil voor die kledij, krijg je jetons die je kan gebrui-ken voor de aankoop van nieuwe kleertjes voor je zoon of dochter. www.dilbeek.be/nl/entities/ kinderruilwinkel-de-ruil

Samen heb je meerPeerby is een online platform dat het makkelijk maakt om spullen van je buren of dorpsge-noten te lenen. Heb je even een barbecuestel, een partytent, een vegetarisch kookboek of een extra babystoel nodig, dan stel je de vraag in een kort bericht dat alle naburige Peerby-leden te zien krijgen.www.peerby.com

Gereedschaps- bibliotheekDe naam zegt het zelf: in een ge-reedschapsbibliotheek zoals de Werkbank in Opwijk kan je voor een kleine jaarlijkse bijdrage on-beperkt gereedschap ontlenen wanneer jij het nodig hebt. Zo hoef je geen duur materiaal aan te schaffen om die ene klus tot een goed einde te brengen. Wie zelf niet zo'n handige Harry is, kan er ook workshops volgen.www.dewerkbankopwijk.be

aan hun buren. Bij diezelfde buren

lenen ze dan weer een zaagmachi-

ne, die zij gekocht hebben.”

Er zijn ook initiatieven zoals Freecy-

cle.org waar mensen overschotten

gratis weggeven. Evy: “In plaats

van zaken die je niet meer nodig

hebt weg te gooien als afval, stel je

ze via een P2P-netwerk ter be-

schikking van anderen die ze wel

nog kunnen gebruiken. Het is een

manier van consumeren waar we

geleidelijk aan naar toe evolueren.

De deeleconomie is geen hype,

maar een blijvende manier om het

helemaal anders aan te pakken.

Het doet ons constant nadenken

voor we iets kopen en voor we iets

weggooien.”

EEN GEDEELDE WAGEN

VERVANGT TOT 13 PRIVÉWAGENS

Dat de deeleconomie ons allemaal

aanbelangt, bewijst de auto. De

meeste mensen hebben er één,

maar die staat gemiddeld 95% van

de tijd stil. Dat kan anders, vond

ook Michel: “Ik stond zelf aan de

wieg van het Gentse autodeelplat-

form Dégage. In 2016 telde de or-

ganisatie 1300 leden en 30 wagens.

Vandaag zijn dat 2000 gebruikers

en 200 wagens. De verzekering is

geregeld, je deelt samen de kosten

en je hebt op elk moment een auto

beschikbaar. Eén gedeelde wagen

kan 9 tot 13 auto’s vervangen. Dat

is toch heel wat. Ik ben een groot

voorstander van zo’n coöperatief

systeem, waarin de mensen zelf

beslissen om dingen te delen en

samen eigenaar te worden van

het platform. De winst wordt dan

opnieuw geïnvesteerd ten voordele

van de gebruikers en eigenaars.”

Ook Evy heeft al heel wat initia-

tieven uitgeprobeerd. Evy: “Via

HelpX heb ik al eens onderdak

gegeven aan mensen die hulp in

huis willen aanbieden in ruil voor

tijdelijke kost en inwoon. Blablacar

is een carpoolservice die stimuleert

om samen te reizen en de kosten

te delen. Ecologisch, en je maakt

vrienden over de hele wereld.” Nog

bekender is Repair Café. Handige

harry’s delen hun kennis om zo tal

van elektro- en andere toestellen

van de afvalberg te redden.

UITDAGINGEN

Het is natuurlijk niet allemaal

rozengeur. De wetgeving hinkt op

sommige vlakken nog wat achter-

op. Toch is Evy een groot voorstan-

der: “Veruit mijn meeste ervaringen

met deelplatformen zijn positief.

Meer en meer mensen staan er

voor open. Ik merk duidelijk dat we

als samenleving aan het verande-

ren zijn, dat meer mensen het idee

van delen vanzelfsprekend gaan

vinden en alles meer evolueert

naar gedeeld gebruik in plaats van

eigendom.”

Michel: “De vele websites en apps

zoeken bovendien constant naar

oplossingen om het delen nog

makkelijker te maken en tegelijk

de mensen die delen nog effectie-

ver te beschermen. En daar wordt

iedereen alleen maar beter van.”

ALS HET KRIEBELT …

Ben jij klaar om de switch te maken

van ‘dingen bezitten’ naar ‘dingen

gebruiken’? Probeer het eens uit en

ervaar de financiële en ecologische

voordelen. De tips van Evy helpen

je alvast op weg.

Via HelpX bied je mensen tijdelijke kost en inwoon. In ruil kunnen ze jou helpen.

DIT ZIJN EVY’S FAVORIETEN:

• Freecycle.org (gratis spullen)

• HelpX.net (hulp in ruil voor een logeerplek)

• Blablacar.be (carpoolen)

• Peerby.com (huren en lenen in je buurt)

• Thuisafgehaald.be (maaltijden delen)

“ Het is een manier van consumeren waar we allen naar toe evolueren.” ­ Evy

6 7

Breng je keukenafval naar de wijkcomposthoek en leer tegelijk

je buren kennen

Gooi je je gft nood gedwongen bij het restafval? Dan is er een bijzonder gezellige manier om je afvalberg te verkleinen: wijk­composteren en wijktuinieren! Ga je mee op verkenning?

Meer en meer mensen wonen op

een appartement of huis zonder

tuin. Vaak beschikken ze niet over

een gft-zak. Maar ze hebben na-

tuurlijk wel keukenafval, en soms

ook verwelkte balkon- of kamer-

planten. Dat composteerbare

materiaal belandt jammer genoeg

meestal in de restafvalzak.

De inwoners van de Reinaertwijk

in Dilbeek hebben een schitterend

alternatief: wijkcomposteren. Op

enkele vaste tijdstippen per week

kunnen ze hun keukenafval kwijt in

de gemeenschappelijke compost-

bakken van ‘De Moeskens’. Einde-

lijk verlost van stinkende of lekken-

de restafvalzakken.

OP TWEE MANIEREN

MINDER AFVAL

Die compost vermindert niet alleen

de hoeveelheid restafval, maar is

ook een waardevolle grondstof

voor de moestuintjes van ‘De

Moeskens’. Want als je groene vin-

gers hebt, kan je hier namelijk zelf

je groenten of fruit telen, samen

met andere wijktuiniers. Ook dat is

deeleconomie: je deelt jouw com-

post met anderen, die er dan iets

vruchtbaars mee doen. Trouwens,

verse groenten of fruit oogsten

rechtstreeks uit de tuin, voorkomt

even goed afval. Want je hebt geen

plasticfolie of schaaltjes nodig om

ze in te verpakken. Win-win!

AAN DE SLAG

Ben je intussen benieuwd naar initi-

atieven bij jou in de buurt? Kijk dan

vlug naar het kaderstukje op deze

pagina. Je vindt er ook meteen de

contactgegevens bij.

Heb je vragen over de lokale af-

spraken zoals huur van een perceel

of gemeenschappelijk gebruik van

tuingereedschap, dan kan je die

meteen stellen. Je zal trouwens al

snel merken dat wijkcomposteren

of wijktuinieren uitstekende manie-

ren zijn om mensen uit de buurt te

leren kennen. Succes!

WIL JE OOK WIJKCOMPOSTEREN

EN/OF -TUINIEREN?

HIER KAN JE TERECHT:

Dilbeek • Wijkcompostering Kalenberg

(Kalenbergstraat) eric.dejonge@dilbeek.be

• Wijktuinier en -composteer-project ‘Moeskens’ (Reinaertwijk) eric.dejonge@dilbeek.be

Ternat • De Plotertuin (aan CC De Ploter)

kris.bruylandt@ternat.be

Halle• Wijktuinier en -composteer-

project Rodenemhof (Reinaertsweg, aan flatgebouw) gerard@sodderland.org (0478 48 85 48)

• Volkstuin Den Hof (wijk Windmoleken) buurthuis Windmoleken (02 360 24 66)

Beersel• Samentuin op oude fabriekssite

Artic (Beverstraat in Lot) ann.bourlard@skynet.be (0478 27 82 23) en jonasmichel21@gmail.com (0473 54 61 46)

Met gft maak je compost … en vrienden

De ‘Moeskens’ in Dilbeek heeft een composteerhoek, moestuin, serre én gezellige tuintafel: een heerlijke ontmoetingsplek.

8 9

Nog al te vaak komt textiel terecht in de gewone

restafvalzak. Maar daar hoort het eigenlijk niet thuis.

Je hebt net je kleerkast opgeruimd. Zenuwslopend was dat. Soms hartverscheurend zelfs. Maar wat doe je nu met de kleren die je niet meer draagt?

IN DE TEXTIELCONTAINER

Iedereen weet er wel eentje staan,

zo’n rode, groene, witte of anders

gekleurde textielcontainer. Hoogst-

waarschijnlijk dropte je er al eens

een zak met herbruikbare kledij of

schoenen in.

Prima. Maar wist je dat ook

niet-bruikbaar textiel, zoals een

oude sok of kapotte broek erin

mag? Deze belanden nog vaak bij

het restafval. Zonde. Want deze

materialen worden gerecycleerd.

Van linnengoed en versleten of

gescheurde kledij worden bijvoor-

beeld poetslappen, isolatiema-

teriaal of vulling van autostoelen

gemaakt.

En steeds vaker worden gerecy-

cleerde vezels in nieuwe stoffen

verwerkt.

TWEEDEHANDSMARKT

Er zijn nog andere manieren om je

oude kledingstukken kwijt te raken.

Je kan je goed hart laten spreken

en ze doneren aan de kringloop-

winkel bij jou in de buurt of je kan

ze verkopen. Aan een tweede-

handswinkel, met een kraampje op

de rommelmarkt of … via het inter-

net. Online tweedehands shop-

pen is hipper dan hip. Vooral de

websites Vinted, The Next Closet

en United Wardrobe zijn bekend.

Ook via Instagram zijn er steeds

meer mensen die een account

aanmaken om hun kleding te

verkopen. Een goede manier om

mensen te bereiken die dicht in je

buurt wonen, om zo het transport

te beperken.

SWAPPEN

Nu we het toch over trends heb-

ben: ooit al van swapping ge-

hoord? Dit kan op heuse swape-

vents (www.swishing.be), waarop

mensen samenkomen om hun

miskopen te ruilen, maar je kan

natuurlijk ook in de gezelligheid

van je eigen huiskamer tussen de

miskopen van familie en vrienden

graaien.

En wat als je nu nooit meer kleding

hoeft te kopen en je alles gewoon

kan lenen bij goede vrienden of in

een bibliotheek zoals je dat nu al

met boeken doet?

Bij onze noorder- en zuiderburen

bestaat het concept van een kle-

dingbibliotheek al langer. Misschien

een ideetje voor in onze regio?

Stof tot nadenken Waar naar toe met oud textiel?

“ Steeds vaker worden gerecy-cleerde vezels in nieuwe stoffen verwerkt”

WAT MAG WEL/NIET IN DE TEXTIEL-CONTAINER?

Bruikbaar en niet-bruikbaar textiel zoals:

• kledij

• schoenen

• handtassen en lederwaren

• beddengoed (lakens, (dons)deken, slaapzak, ...)

• gordijnen

• handdoeken

• tafellakens

• vervuild of nat textiel

• tapijten

• elektrische dekens

• matrassen

10 11

Inspirerende doe-sessies

Interesse in of vragen over één van deze workshops?

Neem contact op via afvalpreventie@intradura.be of 02 334 17 55.

Inschrijven: www.intradura.be/nl/overzicht-workshops-en-infoavonden

Tegen de wind inWees die stevige herfstwind een stapje voor:

stop papier en karton in een stevige, gesloten

doos. Of maak er een pakketje van dat goed is

samengebonden met natuurtouw. Zo blijft de

buurt netjes.

De afvalophalers en zwerfvuilvrijwilligers danken je!

• Vlechten met snoeihout 23 nov 2019 / 10.00 – 12.00 Villa in Waalborrepark / Huinegem 4, 1730 Asse

• Koken zonder restjes 12 dec 2019 / 19.30 – 21.00 CC Strombeek / Gemeenteplein 1, 1853 Grimbergen

• Koken met restjes 27 jan 2020 / 19.30 – 21.00 CC ’t Vondel / Joseph Possozplein 40, 1500 Halle

• Thuiscomposteren in compostvaten en -bakken 09 feb 2020 / 13.00 – 15.00 Tuinbouwschool Merchtem / Molenbaan 54, 1785 Merchtem