NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters...

28
NieuwsDräger In deze uitgave o.a.: De Aero-guard reduceert CO 2 concentraties in ademlucht Pagina 03 De productie van gasdetectiebuisjes Pagina 04 Dräger UCF 6000 en 7000 warmtebeeldcamera Pagina 12 De Dräger Bodyguard 1000 Pagina 20 Veilig vullen met de B-safe 100 Pagina 26 | september 2010 D-8904-2010

Transcript of NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters...

Page 1: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

NieuwsDräger

In deze uitgave o.a.:

De Aero-guard reduceert CO2

concentraties in ademluchtPagina 03

De productie van gasdetectiebuisjesPagina 04

Dräger UCF 6000 en 7000warmtebeeldcameraPagina 12

De Dräger Bodyguard 1000Pagina 20

Veilig vullen met de B-safe 100Pagina 26

| september 2010

D-8

904-

2010

Page 2: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

02 |

HET BLIKVELDAltijd ben ik een groot voorstandergeweest van een frisse blik op de wereld.Dat bereik je bijvoorbeeld door in anderevakgebieden over de schutting te kijken,wat ik graag doe. Zelfs binnen ons eigengeweldige bedrijf openen zich regelmatignieuwe werelden. Mijn zintuigen zijnenorm uit te breiden met onze sensorendie de olfactorische vermogens ver over-stijgen. De UCF II warmtebeeldcamera isook een openbaring voor wie er nog nooitmee heeft gewerkt. Ik zie mijn koffie fel -geel uit de automaat stromen, neem een ver- geten adapter waar die zich in een wand-

contactdoos hangt op te warmen en kanzónder uit mijn bureaustoel te komen deschets op het whiteboard toelichten metde verlengde laserwijsvinger. Ik meenzelfs verschillen te kunnen zien tussenheel hard werkende collega’s en gewoonhardwerkenden, maar dat kan inbeeldingzijn. Maar even serieus nu, Dräger maaktgeen speelgoed! Wij produceren en leve-ren levensreddende artikelen, en ik benblij dat we het blikveld van de brandweer-man kunnen uitbreiden met onze toppro-ducten. Dat zijn niet slechts de dingen dieje vast kunt pakken: ook de brede kennisin ons wereldwijd georiënteerde bedrijf

stellen we aan u ter beschikking. Omdatwe ervan overtuigd zijn dat u veiligerwerkt als we u deelgenoot maken in detechnische en operationele achtergron-den van onze topproducten. Ik ben demening toegedaan dat u uiteindelijk meerbaat heeft bij een degelijk advies en eenop maat gesneden product dan bij eenberg half doordachte toeters en bellenwaar u zich op den duur slechts aanergert. U bepaalt mijn blikveld, staat u mijtoe uw blikveld voorzichtig te verruimen.De NieuwsDräger zet de deur al op eenkiertje.Paul Roodenrijs

Column

COLOFONNieuwsDräger is een uitgave van Dräger Safety Nederland BV, verschijnt twee keer per jaar in een oplage van 7.500 exemplaren en wordt kosteloos toegezonden aan al haar relaties en klanten.

Redactie: Dräger Safety Nederland B.V., Postbus 310, 2700 AH Zoetermeer, tel. 079-3444666Aan dit nummer werkten mee: Marc Ettema (eindredactie), Marcel Captijn (redactie), Paul Roodenrijs, Wilco Kurpershoek, Mark Schilte, Peter van Buuren, Gerrit Grefelman, Ton Sebel, Mascha Fiktorie, Frans Godthelp, Bernd Wittfoth, Bettina Runge, Dirk Zastrow, Thomas Rodewaldt, Philip Vollenbroek, René Torrenga.Vormgeving: Dräger Fotografie: Dräger

Hoewel Dräger de grootst mogelijke zorg aan de inhoud van deze uitgave besteedt mogen er geen rechten aan worden ontleend.Kijk op www.draeger.com voor alle productinformatie en nieuwtjes.Naast de gedrukte NieuwsDräger verschijnt er ook regelmatig een digitale nieuwsbrief. Aanmelden hiervoor kan via de website.

Page 3: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 03

Kooldioxide is niet zo onschuldig als het lijkt

Ademhaling wordt zwaarder en dieper. Vanaf 5%kunnen paniekaanvallen optreden, en boven 20%treedt binnen een minuut bewusteloosheid op,spoedig gevolgd door de dood. Kooldioxide is dusgeen onschuldig gas, en in ademluchtcilinders zalde CO2-concentratie dus goed in de gaten moetenworden gehouden ter voorkoming van incidenten bij'persluchtinzet' of duikongevallen.

‘Veilige’ buitenluchtOp zeeniveau gemeten bevat schone buitenluchtongeveer 0,04% CO2. Dat lijkt prima, maar het geldtslechts voor schone lucht, en een fris zeebriesje isniet overal voorhanden. Binnenshuis is het al gauwvier keer zoveel, en in de buurt van verbrandings-processen kan het nog veel ernstiger zijn, vooralvlak boven vloerniveau, omdat CO2 zwaarder is danlucht. Een ademluchtcompressor moet dus bij voor-keur op een hoog punt schone buitenlucht aanzui-gen. Dat gaat beter op een van de Waddeneilandendan in het Botlekgebied. Bovendien is er eenstijgende tendens te bespeuren in de CO2-concentratie in de atmosfeer, met het wereldwijdebroeikaseffect en enkele daarmee samenhangendeverschijnselen tot gevolg. De concentratie komt opveel plaatsen akelig dicht in de buurt van de 500ppm, die de NEN-EN 12021 als maximum specifi-ceert voor samengeperste ademlucht.

Spoelen van de compressorinstallatie na stilstandIn de handleiding van iedere ademluchtcompressorstaat beschreven dat na enige tijd stilstand de luchtdie zich in het filter bevindt moet worden afgeblazen.Zie hiervoor ook het artikel ‘Eerst spoelen, dan vul-len’ in de NieuwsDräger van mei 2008. CO2 heeftde eigenschap dat het onder druk adsorbeert aanhet materiaal van dat filter. Deze ‘moleculaire zeef’bevindt zich in het hogedrukcircuit en dient ervoorom water, oliesporen en andere aerosolen uit delucht te verwijderen. Zolang de druk niet verandert,is er geen risico, maar bij een flinke drukdaling,bijvoorbeeld als er ademluchtcilinders gevuld worden, treedt er desoptie van CO2 op. De bestemanier om te voorkomen dat een gedesorbeerde‘wolk’ CO2 vanuit het filterpatroon in de cilinders

Een te hoge CO2-concentratie in ademlucht is schadelijk voorde mens. Voor gecomprimeerde ademlucht is de wettelijkegrenswaarde 0,05 %, ofwel 500 ppm. Het overschrijden vandeze waarde heeft ernstige gevolgen: vanaf circa 2% stijgende bloeddruk en de hartfrequentie, verslechtert het gehooren vermindert het bewustzijn.

AERO-GUARD REDUCEERT CO2-CONCENTRATIE IN GECOMPRIMEERDE ADEMLUCHT

terechtkomt is het ‘spoelen’ van het circuit. Eén àtwee minuten de afsluiter open om het systeem doorte blazen geeft de zekerheid dat de concentratie CO2

ook in de eerste gevulde cilinder identiek is aan dievan de door de compressor aangezogen lucht.

Bronaanpak; de AERO-GUARDEen gegarandeerd lage CO2-concentratie in degecomprimeerde lucht kan worden bereikt doortoepassing van een speciaal cartridgefilter in deaanzuigleiding van een ademluchtcompressor. DeAERO-GUARD bestaat uit een verwisselbaar filter,gevuld met poreuze ‘ademkalkkorrels’, die stevigingesloten zijn, zodat het uitgesloten is dat er vastepartikeltjes in de compressor en daarmee in deademlucht terechtkomen. Ongeveer tweederde vande aangezogen lucht passeert het filter en ontdoetdeze van alle CO2, terwijl de overgebleven éénderderechtstreeks via een bypass toestroomt. Dezebypass zorgt er tevens voor dat er in het onwaar-schijnlijke geval van een verstopt filter tóch luchtwordt aangezogen. Bij normaal bedrijf zal tweeder-de van de CO2-concentratie in de uitgaande lucht-stroom van de AERO-GUARD verwijderd zijn.

Bijna onderhoudsvrijBij een airflow van 680 liter per minuut bedraagt degebruiksduur van de filtercartridge 50 uur, oplopendtot 300 uur bij 100 liter per minuut. Bij een geringerverbruik dan 30.000 liter per jaar, is jaarlijkse vervan-ging noodzakelijk. De cijfers gaan uit van de maxi-maal toegelaten intake-concentratie van 1000 ppmCO2. De luchtvochtigheid mag daarbij tussen 10 en100 % zijn en de temperatuur tussen 5 en 45 °C. Al met al is de AERO-GUARD zeker niet het meestkritische deel van de installatie maar de AERO-GUARD waarborgt te allen tijde een CO2-percen-tage dat voldoet aan de NEN-EN 12021, zelfs bijminder frisse buitenlucht.

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemenmet Dräger Veiligheidstechniek: 079-3444777

Page 4: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

04 |

Kleur bekennen

Page 5: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 05

Waar een gas zijn kleur bekent

Dräger-buisjes zijn klassieke instrumenten om gassen te analyseren en hun concentratie vast te stellen. Hun hoge betrouwbaarheid is alleen te garanderen bij zeer zorgvuldige productie. Een reden waarom Dräger ze al meer dan zeventig jaar in eigen huis vervaardigt.

PRODUCTIE GASDETECTIEBUISJES

Het is het belangrijkste levensteken van elkenieuwgeborene: het ademt. Zuurstof is van vitaalbelang; bij slechts enkele minuten gebrek eraanwordt het kritisch. Bovendien is de mens weerloostegen giftige gassen en zal hij zich alleen dan uitde voeten maken als hij ze al bij lage concentratiesruikt. Maar niet elk gevaar kondigt zich aan: kool-monoxide is bijvoorbeeld geheel reukloos. Als ereenmaal gas lekt, is het spoedig overal aanwezigzonder dat iemand het merkt. De wetten van dethermodynamica zorgen voor de verspreiding.

Ongeveer tweehondervijftig typen gasmeetbuisjesEen detectiesysteem moet met zekerheid opbepaalde gassen reageren, het moet hun aard vaststellen en hun concentratie in de omgevings-lucht meten. “Het spectrum van de Dräger-buisjesis uitgebreid”, zegt Bernd Wittfoth, die bij Drägerdit bedrijfsonderdeel leidt. “De ‘hardlopers’ onderonze ongeveer 250 typen buisjes die tot 500 verschillende gassen meten zijn bijvoorbeeld de buisjes voor de offshore-industrie, waar het vooral om het aantonen van zwavelwaterstof gaat.”Daarmee richt hij meteen de aandacht op de voordelen die een dergelijke vooral snelle analysetechniek zonder stroomvoorziening en mogelijke vonkvorming biedt.

Meten met buisjesDe meting zelf is eenvoudig. In principe opent menhet glasbuisje aan beide zijden met een apparaatdat iets weg heeft van een puntenslijper, en plaatsthet in de mechanische handpomp ‘Accuro’. Dezezorgt ervoor dat de omgevingslucht op een exact

gedoseerde wijze door het buisje stroomt. Is er een bepaald gas in de omgevingslucht aanwezig,dan reageert de indicatorvulling met een duidelijkzichtbare kleuromslag. Op een schaalverdeling is bovendien de concentratie in PPM (parts permillion) of milliliter per kubieke meter af te lezen.Dit colorimetrische proces werd in 1919 in de VSgepatenteerd. Sinds Dräger in 1937 volgens ditprincipe haar eerste buisje voor het aantonen vankoolmonoxide produceerde, heeft de ondernemingmet miljoenen Dräger-buisjes voor de beschermingvan mensen gezorgd. Heden ten dage worden zegrotendeels volautomatisch in Lübeck vervaardigd.

SubstraatEchter, hoe functioneert zo’n onzichtbaar werkendglasbuisje van ongeveer 125 mm lengte en rond 7 mm doorsnede eigenlijk? In het buisje bevindtzich ongeveer twee gram korrelig substraat, dat dechemische indicator bevat. De dragersubstantiebestaat uit korrels met een diameter van 0,2 tot 1,2mm. Hun exacte grootte is afgestemd op hetgebruiksdoel. In totaal worden circa twaalf ver-schillende dragermaterialen toegepast. Wittfoth:“Het silica- of kiezelgel is bekend uit de kleine zakjes die veelal in de verpakking van elektronischeapparatuur worden bijgevoegd.” Dit materiaal isporeus en neemt daarom grotere hoeveelheden van een indicatorsubstantie op. Als bepaalde gassen al door kleine hoeveelheden indicator worden aangetoond, dan bestaat de drager uit kleine glaskorreltjes. Deze worden met een eigenglasbreekmolen in de benodigde zuiverheid engrootte uit kwartsglasscherven gewonnen.

Page 6: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

Lopende testenVoor iedere batch wordt de indicator volgensrecept gemixt: ruim 400 grondstoffen staan terbeschikking voor de compositie van het reagens-systeem. Wittfoth: “Elke batch wordt geheel indivi-dueel gemixt. Alleen al de luchtvochtigheid kanongewenste reacties veroorzaken. Een recept hier-voor laat zich slechts beperkt herhalen. We vervaar-digen eerst een ‘voorserie’ tot wel 70 completetestbuisjes, waarmee -direct na de vervaardigingvan het preparaat- wordt getest of de specificatiesworden gehaald. Als de combinatie van de drager-substantie (silicagel of glaskorreltjes) en indicatorindividueel is afgestemd, moet dit materiaal binnende volgende zes weken worden verwerkt, andersvangt de testprocedure van voren af aan.”

Uiteenlopende substantiesDe toekomstige inhoud van de Dräger-buisjeswordt in 20-liter stopflessen afgevuld, waarna zehermetisch worden gesloten met een ingeslepenglazen stop. Niet alleen de chemische, maar ookde fysische eigenschappen van het materiaal kunnen zeer verschillend zijn: “Vele zijn bijna zokleverig als honing”, zegt Bernd Wittfoth, “terwijlandere zo droog zijn, dat ze bij het vullen van debuisjes statisch opladen en aan de glaswandblijven plakken als de lading niet doeltreffend wordtafgevoerd.” Dat is vooral belangrijk als in een buisjeverschillende lagen achter elkaar moeten wordenaangebracht; dat kan tot wel acht lagen oplopen.

Mechanische opbouwDe buisjes zelf zijn van glas; de soort wisselt naar-gelang de toepassing. Hoogwaardige laboratorium-glassoorten zoals ‘Duran’ worden vaak toegepast,of het borosilicaatglas ‘Durobax’, als een buiten-gewone chemische resistentie wordt verlangd. Debuisjes zijn doorgaans reeds aan één zijde dicht-

gesmolten, zodat ze eruit zien als van onderen gesloten pipetten. Na beproeving op eventuele fouten, worden ze in een speciale afvulmachinegebracht, van welke de bouw drie jaar (!) in beslagheeft genomen. Vervolgens brengt de machine eenklein, drie millimeter dik schijfje keramiek in, dat elfmicroboringen van 0,2 mm heeft, waardoor later delucht kan doorstromen. Dit keramiekschijfje zorgtervoor dat bij openen voor gebruik de inhoud erniet uit kruimelt. Vervolgens kunnen de materialenin de definitieve volgorde en hoeveelheid wordeningebracht, waarbij een videocamera ieder indivi-dueel buisje op een controlebeeldscherm laat zien.Het analysesysteem wordt vervolgens afgeslotenmet een laagje glasvezelweefsel, dat in kruisvormuit een lint wordt gesneden. Een blijvend goedezetting van de korrels wordt gewaarborgd dooreen bloemachtig object, dat fijngevoelig ‘tulpje’genoemd wordt: een cirkelvormig stukje roest-vaststaalweefsel met een maaswijdte van 0,2 mmdat met behulp van een doorn tot een kelkje isgevormd. De plooien in het tulpje zorgen ervoor dat de zaak goed klem zit.

2000 keer kloppenOf de inhoud daadwerkelijk voldoende gefixeerd is, wordt gecontroleerd in een testkast waarin metvier keer de zwaartekrachtversnelling op het buisje wordt geklopt. Bij deze belasting mag nietsverschuiven. En door de gaatjes mogen slechts‘homeopathische hoeveelheden’ uittreden. Dezekwaliteitsborgende test moet natuurlijk gedaan worden voordat het buisje automatisch wordtdichtgesmolten. Het open buisje passeert vervol-gens een aantal kleinere gasvlammen, die het glasniet alleen plastisch maken, maar ook de luchtzodanig verhitten, dat zich na het afkoelen van hetdichtgesmolten buisje een minivacuüm vormt.

Chef van de buisjesproductie:Bernd Wittfoth

06 |

Page 7: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 07

Beproeving en aanbrengen schaalverdelingDe nog hete buisjes worden in een houten kist verzameld (plastic zou smelten en bij het raken van metaal zou het glas barsten). Voor elke gepro-duceerde batch wordt een eigen schaalverdelinggemaakt. Hiertoe worden, lopende de productie,proeven gedaan met verschillende nauwkeurigbepaalde gasconcentraties. Vanuit deze resultatenworden de batchspecifieke calibratiecurvesgemaakt. Zelfs de veroudering wordt gesimuleerd,om de houdbaarheidstermijn te kunnen garande-ren. De schaalverdeling wordt op de plakzijde vande zelfklevende folie gedrukt, waarmee het buisjewordt omwikkeld. De folie biedt tevens mechani-sche bescherming. Volgens Wittfoth moet deschaalverdeling niet alleen kloppen, maar moet deconcentratie van de aangetoonde gassen zich ookgoed af laten lezen.

VoorbuisjesIn bepaalde omstandigheden zijn ‘voorbuisjes’nodig, die het te meten gas eerst afsplitsen om het meetbaar te maken. Bijzonder trots is Drägerop het aantonen van sulphurylfluoride, waartoe delucht in een voorbuisje tot ongeveer 900 °C moetworden verhit. Hoe dat gaat zonder stroom? Meteen chemische verbinding die, blootgesteld aan de lucht, energie afgeeft.

Klassiek, maar onmisbaarIs chemie niet alles wat stinkt? Wittfoth trekt zijnneus op. “Tja, als we met boterzuur werken danruik je dat”. Is het niet gevaarlijk om bepaalde buisjes te testen die gifgassen detecteren? “Nee, omdat ook op dit gebied uitsluitend gekwalificeerd personeel werkzaam is onder de strengste veiligheidsvoorschriften.” De expertbetwijfelt dat elektronica spoedig de Dräger-buisjes zal vervangen. “Want ze zijn betrouwbaar,prijsgunstig, snel en ze werken zonder stroom.”

Bij een paar van de 250 typen buisjes is nog handwerk nodig (links). De test rechts functioneert automatisch want 2000 keer identiek met 4g tegen de buisjeskloppen kan alleen een machine.

Afsluitend maakt de hitte van de brander het glas week waarna het dichtgesmolten wordt. Het daarbij ontstane mini-vacuüm is deel van het proces. Elk deel van het proces wordt gecontroleerd en gedocumenteerd.

Page 8: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

08 |

Vele toepassingen van de hulpverlenershelmDe risico’s waar een timmerman of een steigerbou-wer zich aan blootstelt zijn redelijk in te schatten. Dievoorspelbaarheid is een stuk minder bij hulpverleners:de risico’s bij oefeningen zijn weliswaar enigszins tevoorzien, maar een ‘echte’ noodsituatie waarmee de

hulpverlener wordt geconfronteerd is dat niet,ondanks taakrisicoanalyses en scenario’s. Het kunnen zoek- en reddingsacties zijn, assistentie bij bos- of duinbrandjes, verkeersongelukken of incidenten met gevaarlijke stoffen. Daarom zal eendergelijke helm aan een heleboel eisen tegelijk

Dräger HPS 3100de multifunctioneelste hulpverlenershelm

Steeds meer hulpdiensten maken gebruik van hoofdbescherming. Tenslotte blijft hethoofd een uiterst kwetsbaar en ontegenzeglijk onmisbaar lichaamsdeel. Bijkomend voordeel van het dragen van een helm is dat hulpverleners direct als zodanig wordenherkend, hetgeen in noodsituaties het overzicht, de rust en de orde flink ten goedekomt. Punt één blijft natuurlijk de bescherming van het hoofd. Daar is de Dräger HPS 3100 uitzonderlijk goed in.

D-7

873-

2010

Page 9: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 09

moeten voldoen. In Zuid-Europese landen wordt bijhoofdbescherming voor niet-brandweerlieden vaakgesproken over een ‘bosbrandhelm’, vanwege degrote waarschijnlijkheid van het scenario ‘bosbrand’.De Dräger HPS 3100 is geschikt als mountaineers-helm (EN 12492), bijvoorbeeld voor reddingsopera-ties op hoogte, maar ook voor bedrijfshulpverleners,voor ambulancepersoneel en als veiligheidshelm inde industrie (EN 397), hoewel hij aan vele bedui-dend zwaardere eisen voldoet (o.a. hitte- en vlam-bestendigheid volgens EN 443). Daarnaast kan hijbeter geschikt zijn voor het dragen in een gaspakdan de volumineuze, warme en wat zwaarderebrandweerhelm.

De helm die allen pastDe Dräger HPS 3100 hulpverlenershelm is veel geavanceerder dan een ‘bouwhelm’. De helm-schaal is gemaakt van glasvezelversterkt polyamideen daardoor extreem robuust. De schaal is voorzienvan door metaalgaas afgeschermde ventilatieopenin-gen, die bovendien via een eenvoudig bedienbareschuif af te sluiten zijn. Dat gaat zelfs probleemloosmet handschoenen aan. Een op vier punten beves-tigd bandenstel met handige klittenbandsluiting voorkomt verlies bij stoten of afwijkende houdingen.Bovendien is het hoofdbandenstel via een grotedraaiknop zeer eenvoudig op de hoofdmaat instel-baar.

Accessoires en uitvoeringenDe helm is uit te rusten met nagenoeg elk wenselijkaccessoire: diverse vizieren, oorkappen, een Nomexneklap en een led- of xenonlamp, zowel links alsrechts op de houders te bevestigen. Speciale vermelding verdient de standaard bijgeleverde veiligheidsbril, die zowel aan de EN 166 (oog-bescherming) als aan de EN 14458 (persoonlijkeoogbescherming voor brandweer, ambulance- enhulpdiensten) voldoet, en is voorzien van het ver-maarde Pinlock anticondenssysteem. Het eenvoudiguitneembare transparante extra vizier maakt van hetcondensprobleem voorgoed verleden tijd. Pinlockanticondensvoorzieningen hebben inmiddels hunplaats verworven in de motorsport, bij defensie en inde industrie. Op de schaal van de helm zijn zelfkle-vende retroreflecterende strepen van vlambestendigmateriaal aan te brengen ten behoeve van zichtbaar-heid, herkenbaarheid of personalisatie. De helm isnaar keuze rood, wit, geel, blauw of zwart en is zelfsin een luminescerende (in het donker oplichtende)variant te bestellen. Het bedenken van een hulpverle-ningstaak waar de universele HPS 3100 nietgeschikt voor is lijkt nog de grootste uitdaging…

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemenmet Dräger Veiligheidstechniek: 079-3444777

De Dräger HPS 3100 voldoet aan velenormen

Het hoofdbandenstel is eenvoudig instelbaar Vele accessoires zijn beschikbaar

Page 10: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

10 |

Elk gewenst gas veilig binnen handbereik

Laboratoria, industriële cleanrooms -bijvoorbeeld in de halfgeleiderindustrie- en ruimtenwaar proefplants worden gebouwd zijn bijna ondenkbaar zonder een deugdelijk enbetrouwbaar gasdistributienetwerk.

Ook in ziekenhuizen worden bijvoorbeeld operatie-kamers van medische lucht, zuurstof en diversenarcosegassen voorzien via leidingsystemen. Het isnet zo gewoon als een elektrische installatie die opelke werkplek netspanning beschikbaar maakt. Inveel gevallen is het onhandig -of in het kader vande veiligheid zelfs verboden- om gascilinders ingebouwen of op werkplekken te gebruiken. Drägerontwerpt, installeert en onderhoudt gasdistributie-systemen, waarbij batterijen gascilinders (flessen-centrales) of gasgeneratoren zich op een voorge-schreven veilige plaats bevinden, in de buitenluchtof volgens voorschrift op de buitenlucht geventi-leerd. De gebruikers of processen die voorzienmoeten worden van gas, kunnen zich op iedere willekeurige plaats bevinden. Daartussen bevindtzich het distributiesysteem, dat zich doorgaans grotendeels aan het zicht onttrekt. Het kan gaanom kleine systemen met slechts enkele gassen,maar een omvangrijke installatie kan gemakkelijk 30 verschillende (meng)gassen transporteren via een uitgebreid leidingnetwerk.

Risico’s van gassenEen cilinder of drukvat bevat een forse hoeveelheidenergie in de vorm van gecomprimeerd gas. Zelfs

als dat gewone lucht betreft, kan de schade enormzijn als een dergelijk vat bezwijkt. Andere gassendan lucht kunnen bovendien de samenstelling vande atmosfeer drastisch wijzigen als ze vrijkomen.Ze verdrijven de omgevingslucht, waardoor er ver-stikkingsgevaar kan ontstaan. Zuurstof doet hetbrandgevaar enorm toenemen en andere gassenkunnen bijvoorbeeld toxisch of bijtend zijn. Bijbrandbare gassen zal ophoping van elektrostati-sche lading door een deugdelijke aarding moetenworden voorkomen. Extreem gevaarlijke gassenzoals ammoniak, H2S, fluor of koolwaterstoffen meteen zeer lage zelfontbrandingstemperatuur zullenniet alleen in cilinders geweerd moeten worden vande werkplek, ze zullen ook extra veiligheidsmaatre-gelen behoeven als ze via leidingen worden gedis-tribueerd. Leidingen zullen zich niet zomaar tussensysteemplafonds bevinden, maar via een veiligeroute naar de bestemming leiden.

Uitvoering van het distributienetwerkWaterleidingen kunnen bestaan uit een serie kope-ren pijpen die met knelkoppelingen aan elkaar zijngezet. Een dergelijke constructiewijze biedt vol -doende veiligheid voor transport van leidingwater,maar niet voor een veilige distributie van gassen.

GASDISTRIBUTIE VIA LEIDINGSYSTEMEN

Meerdere gassen overzichtelijk beschikbaar

Page 11: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 11

Gasdistributieleidingen zijn gemaakt van het juistemateriaal, soms van roestvaststaal of zelfs edelme-taal en verbindingen zijn vaak gelast of bijvoorbeelduitgevoerd als flenskoppeling. Extreem gevaarlijkegassen kunnen dubbelwandige leidingen vergen,waarbij permanent op lekkage wordt gemonitord,bijvoorbeeld omdat ze door corrosie leidingenonzichtbaar van binnenuit kunnen aantasten. Hier-toe wordt een stikstofflow door de mantelbuisgeleid, die de leiding vervolgens via een sensorverlaat. Ieder spoor van verontreiniging van destikstof zal worden gedetecteerd, en leidt tot auto-matische afschakeling. Bij gasdistributiesystemenis de dimensionering en de engineering in hetalgemeen allesbehalve nattevingerwerk. Bij geringdebiet of een lage gelijktijdigheidsfactor voor ver-schillende afnamepunten, zal voor veel bijzonderegassen een kleine leidingdiameter volstaan. Boven-dien kunnen leidingsystemen voorzien zijn van(automatische) druk- en flowregelaars, veiligheids-kleppen en changeover-units. De meeste van dezecomponenten zijn in eigen huis ontwikkeld en gefa-briceerd (Dräger/Tescom) en bewijzen al jaren hunhoge kwaliteit. Wat niet als ‘standaardcomponent’beschikbaar is, wordt zonodig als klantspecifiekespecial vervaardigd. Dräger staat garant voor ontwerp, engineering en service en begeleidttevens onafhankelijke keuringen voor ingebruik-name en periodieke inspecties.

GasdetectieAls er in bouwkundig besloten ruimten gasdistribu-tieleidingen aanwezig zijn, moeten deze -afhankelijkvan de aanwezige gassen- bewaakt worden doorautomatische gasdetectiesystemen. Vooral inbemande ruimten waar afnamepunten aanwezigzijn, zal detectie vereist zijn. Uiteraard is een gasde-tectiesysteem op zijn beurt afgestemd op de speci-fieke gassen die worden toegepast. Dräger istevens specialist op detectiegebied, en zal denoodzaak om de werkplek veilig te houden nimmeruit het oog verliezen. Het later aanvullend aan -brengen van een detectiesysteem, -omdat het nietin het bestek stond, maar wel in de RI&E bovenwater kwam- pakt altijd duurder uit dan gelijktijdigeinstallatie. Distributie en lekdetectie gaan hand inhand. Dräger beschikt over alle noodzakelijke expertise.

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie over aanleg, manage-ment en engineering van gasdistributie-systemen kunt u contact opnemen met Dräger Gasmanagementsystemen: 079-3464800 of zie www.gasmanagementsystems.nl

Bij het ontwerp is ookde materiaalkeuze vande leidingen van grootbelang

Page 12: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

12 |

Dräger UCF 6000 en 7000 warmtebeeldcamera’sHeet van de naald en warm aanbevolen

De Dräger UCF 1600 en UCF 3200 warmtebeeldcamera’s maken inmiddels op veel plaatsen deel uitvan het ‘reddingsinstrumentarium’ van brandweerkorpsen. Zij worden met veel succes ingezet voorhet opsporen van brandhaarden en slachtoffers. Vooral waar het zicht beperkt wordt door rook ofstoom, of gewoon door een gebrek aan omgevingslicht, biedt een warmtebeeldcamera welkomeondersteuning. Dräger heeft het genoegen de eerste leden van de nieuwe generatie te presenteren:de Dräger UCF 6000 en de UCF 7000.

D-8

177-

2010

VerschillenDe nieuwe camera’s zijn -net als de bestaandemodellen- gebouwd in een robuuste, waterdichteen schokbestendige behuizing. De rubberen stoot -randen op alle (afgeronde) hoeken van de behui-zing voorkomen schade bij stoten en vallen. Zoverniets nieuws onder de zon. De beeldkwaliteit en debedienbaarheid zijn echter nóg beter geworden:bediening kan nu -door de gewijzigde vorm van hetapparaat- met één hand geschieden en is in hoge

mate intuïtief. De lens bevindt zich veilig achter eenhittebestendig germaniumvenster, dat net als allebedieningselementen en het scherm enigszinsteruggetrokken is geplaatst. De lens zelf heeft eengrotere beeldhoek, heel praktisch omdat het eigengezichtsveld vaak al door helm en gelaatsmaskerwordt beperkt. Beeldhelderheid, contrast en vloeiende weergave bij camerabewegingen zijn verbluffend.

Goede grip, robuust energonomisch vormgegeven

De Dräger UCF camera’s kenmerken zich door een verbluffende beeldkwaliteit

Intuïtieve bediening vergroot het gebruiksgemak

D-5

255-

2010

Page 13: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 13

Momenteel is er een normering voor warmtebeeld-camera’s in ontwikkeling; de NFPA1801.Deze norm heeft als doel het standaardiseren van eenaantal eigenschappen van de warmtebeeldcamera. Zo is er een valtest voorgeschreven op alle zijden van de camera en ondergaat de camera gedurende een uur een test in een ronddraaiende trommel. Ook voor de bestendigheid tegen warmtestraling zijn speciale voorschriften opgenomen.De Dräger UCF 6000 en UCF 7000 voldoen reeds aandeze ontwerpnorm, waarmee de robuustheid van decamera’s nog eens bevestigd wordt.

Dynamisch bereik en beeldpresentatieEen warmtebeeldcamera heeft een zeker dyna-misch bereik, te vergelijken met de lichtgevoelig-heid van een normale videocamera. Een te grotegevoeligheid in combinatie met veel licht zou over-belichting veroorzaken, waardoor het beeld nauwe-lijks contrasten meer vertoont. Een automatischegevoeligheidsregeling die schakelt tussen “norma-le” en “brand” modus ondervangt dit deels, maar erzit een addertje onder het gras. Een object in hetbeeld dat een andere temperatuur heeft dan deingestelde modus doet normaalgesproken degevoeligheid zodanig terugregelen dat het contrastin donkere partijen nagenoeg verdwijnt. Op tegen-lichtfoto’s is de voorgrond niets meer dan een don-kere schaduw. Als we het ‘object’ in het voorbeeldvervangen door een hittebron (brandhaard) bij eenwarmtebeeldcamera, dan is het effect duidelijk: degeringe warmteverschillen buiten de brandhaardleiden niet meer tot een beeld waarop men zichkan oriënteren. Met name dit aspect heeft bij deproductontwikkelaars van Dräger zeer veel aan-dacht gekregen. De automatische regeling en hetdynamisch bereik worden bij de Dräger UCF came-ra’s als het ware per gedeelte van het beeld geopti-maliseerd, zodat -zelfs met een hete brandhaard inbeeld- een persoon of de contouren van een ruimtesteeds worden weergegeven. De camera is boven-dien voorzien van een omgevingslichtsensor, die dehelderheid van het beeldscherm automatischregelt. Het getoonde beeld blijft zowel in donkereruimtes als in fel zonlicht uitstekend waarneembaar.

Verlengde wijsvingerDe collega met de camera ziet méér dan de ande-ren: dat betekent dat communicatie noodzakelijk zalzijn om de anderen deelgenoot te maken. Gewoonhet aanwijzen van een brandhaard, een risico of depositie van een slachtoffer kan al voldoende zijn envoorkomt lastige en tijdrovende uitleg. In de nieuwegeneratie warmtebeeldcamera’s is een laserpointeringebouwd, waarmee snel en op veilige afstand deaandacht op alle ‘bezienswaardigheden’ kan wor-den gevestigd. Bovendien wordt op de door delaserpointer aangewezen plaats een spottempera -tuurmeting uitgevoerd. Het vermogen van de laseris dusdanig dat beschadiging van het netvlies bijnormaal gebruik uitgesloten is.

FreezeEén van de functies die de veiligheid enorm bevor-dert, is de mogelijkheid om het beeld te bevriezen.Er kan dus ‘om de hoek’ een snapshot wordengemaakt, waarna in relatieve veiligheid kan wordenbeoordeeld of betreding noodzakelijk is en of datveilig kan geschieden. Een vastgezet beeld kan uiter -aard ook aan een ander teamlid worden getoond.

Dräger UCF 7000 Juist in moeilijke situaties bestaat het gevaar eendetail over het hoofd te zien. De Dräger UCF 7000beschikt dankzij de „Application switch” (toepas-singsgerichte bedrijfsmodi) over de mogelijkheid, de weergave van de camerabeelden voor de actueletaak te optimaliseren. Er kan bijvoorbeeld gekozenworden voor het zoeken van personen of het vindenvan brandhaarden. Daarnaast beschikt de cameraover een geïntegreerde video- en geluidsregistratie-functie die automatisch loopt, en kan deze tevensafzonderlijke beelden opnemen.

De Dräger UCF 7000 heeft dezelfde fenomenaleeigenschappen als de ‘6000’ maar is daarnaastintrinsiek veilig (ATEX zone 1) en is dus zelfs bruikbaar in explosiegevaarlijke gebieden.

Zien is gelovenDe prestaties van een warmtebeeldcamera laten zich weliswaar beschrijven, maar ‘the proof of thepudding is in the eating’. Vraag uw verkoopadviseurdaarom om een demonstratie.

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemenmet Dräger Veiligheidstechniek: 079-3444777

Page 14: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

14 |

Nuchtere grootgebruiker van het Dräger Interlock XT alcoholslot

Hoe bevalt de Dräger Interlock XT in de praktijk?Philip: “Wij zijn er blij mee. Het is een heel goedepreventiemaatregel, en het heeft veel effect op hetgedrag, zo mag je concluderen omdat ‘positief blazen’ -na de eerste gewenningsperiode van driemaanden- nu heel weinig voorkomt. Wij hebben ervooraf al veel aandacht aan besteed en gelukkigzijn echte ingrepen door het slot zeldzaam te noemen. Voor een van de uitzendkrachten was het‘einde verhaal’, en met een eigen chauffeur zijn weom de tafel gegaan. Dat heeft heel goed uitgepakt.Gelukkig; want we wilden hem niet kwijt.”

Is het alcoholslot echt nodig? Philip: “Ik denk van wel: 5% van de beroepsbevol-king kun je aanmerken als probleemdrinker, en datbetekent statistisch gezien dat wij er ook een paarin dienst moeten hebben. Je weet natuurlijk nooit

waar een alcoholslot je voor spaart, maar je bent erwel zeker van dat je chauffeurs nuchter de weg opgaan. We zijn nu over langere tijd aan het inventari-seren hoeveel ongevallen en schade we hebben,maar dat is natuurlijk heel lastig. Ik ben voorzichtigpositief. ”René: “Er is al een vooroordeel over chauffeurs, en helaas zie ik er genoeg om me heen die datvooroordeel bevestigen. Opscheppen over hoegezellig het was en hoeveel ze ’s avonds hebbengedronken. In Italië is het bovendien heel gewoondat je ’s middags bij het eten wijn drinkt, en datweten ze aan de grens ook: ze voeren daar regel-matig alcoholcontroles uit, ook midden op de dag.Ik weet altijd dat ik goed zit en roep ook graag dat ik al geblazen heb. Dan kijken ze een beetjeverbaasd, maar ook dat zal wel over gaan. En de collega-chauffeurs roepen wel eens: ‘Kuipers? Dan

Directeur Harry Kuipers is in 2008 aan het woord geweest in NieuwsDräger, toen de eerste testen net in gang waren gezet. Het bedrijf heeft eerst proefgedraaid met één wagen om alleinstellingen naar wens te krijgen en om te kijken of het beviel. Harry Kuipers is inmiddels zodanigovertuigd van het nut van het alcoholslot dat hij het gehele wagenpark (40 vrachtwagens) heeft uitgerust met de Dräger ademgestuurde startonderbreker. Een veilig idee, en een heelbetrouwbare manier om overtredingen te voorkomen en de veiligheid te waarborgen, aldus Philip Vollenbroek, medewerker expeditie en verzekeringen bij het bedrijf. NieuwsDräger bezocht de thuisbasis van de logistiek specialist en sprak met Philip en met René Torrenga, sinds 13 jaar chauffeur bij Kuipers.

KUIPERS LOGISTICS TE OLDENZAAL

Page 15: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 15

moet je zeker vroeg naar bed?’. Ik mag net zo laatnaar bed als zij, maar ik word niet wakker met eenspijker in mijn hoofd.”

Kunnen de chauffeurs er mee leven dat zegecontroleerd worden?Philip: “Nou, in het begin waren er wel kritischegeluiden te horen, en dat hadden we ook wel ver-wacht. Dat was maar een klein groepje. Er warenzelfs mensen bij die dreigden op te stappen als wehet alcoholslot zouden invoeren. Dat bleek uitein-delijk een loos dreigement. Na een paar maandengesputter was dat over, en nu, na ruim een jaar, ishet volkomen ingeburgerd. Ik heb zelfs van chauf-feurs gehoord dat er echt minder gedronken wordtonderweg, en daar ging het om.”René: “Ik ben zelf maar een matige drinker, dus ik heb er weinig problemen mee. Bij sommige collega’s ligt dat anders. Die waren zelfs een beetje bang voor het apparaat. In het begin warener creatievelingen die erg hun best deden om hetapparaat te bedotten, maar dat gaat echt niet.Bovendien vraagt het apparaat na willekeurige tijd om een herhalingstest. Dat is tijdens het rijdendus.”

Is dat niet gevaarlijk?René: “Nee hoor, want meestal is het na een kwartier of een half uur en dan zit je doorgaans op de snelweg. En je kunt dat piepje ook een paarkeer wegdrukken als de verkeerssituatie het evenniet toelaat. Niet eindeloos natuurlijk. En als je hettoontje niet hoort omdat je de radio of de verkeers-informatie hard aan hebt, dan gaat het gepiep overin een aanhoudende toon. Die mis je echt niet.”

Hoe vaak blaas je op een dag?René: “Er zijn uitschieters tot wel zes keer, vooralals je een tijdje aan het laden of lossen bentgeweest. Dan moet je opnieuw blazen. Gelukkig

niet na een stop van een kwartier of als je evenhebt getankt, dan zit je nog binnen de tijd dat hetsysteem stand-by blijft.”

Heb je wel eens geprobeerd om te blazen nadatje wat had gedronken?René: “Jawel, maar ik ben echt niet aan het uitproberen waar de grens ligt. De keer dat ik ertegenaan liep was met een oudere DAF zonderstand-airco. We rijden veel op Italië en ik stond inde avondzon op mijn overnachtingsplaats. Om decabine koel te krijgen, moet de motor dan draaien.Dat lukte me dus even niet na het diner. Dat was deenige keer dat ik er een beetje moeite mee had,verder vind ik het een prima voorziening.”

Zie ook: www.eerstblazen-danstarten.nl enwww.kuiperslogistics.nl

KUIPERS LOGISTICS

Kuipers Logistics in Oldenzaal, gespecialiseerd in internationaal transport, kenteen streng alcoholbeleid voor alle chauffeurs. Beschonken achter het stuurlevert maar één keer een waarschuwing op, een volgende keer betekent dat heteinde van het dienstverband. Eigenlijk is dat heel logisch, gezien de grote risi-co’s in het verkeer. Helemaal als het om zware trekker-opleggercombinaties gaatdie bovendien regelmatig een vracht aan boord hebben die een forse waardevertegenwoordigt.

Eerstblazen dan

starten

Page 16: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

16 |

Denken vanuit de gebruiker‘In Lübeck is service geen afdeling, maar een instelling’

De gebruiker van een Dräger-product moet zichniet alleen verzekerd weten van een deugdelijkkwaliteitsartikel, maar hij mag ook verwachten dathij bij gebreken aan een product of apparaat, bijuitzonderlijke toepassingen of bij geconstateerde‘eigenaardigheden’ in het gedrag van een systeem,een sensor of een persoonlijk beschermingsmid-del, ergens hulp en ondersteuning kan vinden. In eerste instantie zal de accountmanager het aanspreekpunt zijn, of de onderhoudstechnicus dietoch al over de vloer komt. Deze functionarissenstaan niet alleen: zij beschikken over een enormeachterban. In Nederland, maar ook daarbuiten.Iedere vraag verdient een antwoord, zelfs als diemeer te maken heeft met een specifieke toepas-sing of omstandigheid bij de gebruiker dan met hetDräger-product.

KlantvragenDe kans is groot dat een vraag niet uniek is. Alseen gebruiker wil weten waarom bepaalde meet-gegevens een zekere afwijking lijken te vertonen, of -in het geval van gasmeting- met welke kruis -gevoeligheidsrisico’s hij te maken kan hebben, danzal Dräger niet stilzitten voordat daar op zijn minsteen goed antwoord op is gegeven, en zo mogelijk

een deugdelijke oplossing voor is aangedragen.Misschien is een probleem elders al opgelost:tenslotte wordt Dräger-apparatuur wereldwijdgebruikt, soms onder vergelijkbare omstandighe-den. Het inzetten van de juiste apparatuur op dejuiste plaats is daarbij een eerste voorwaarde. Dat is niet slechts af te leiden uit het al dan nietvoldoen aan bepaalde normen, hoe vanzelf-sprekend dat ook lijkt.

NieuwsDräger besloot op bezoek te gaan bij tweeafdelingen van het Dräger Safety te Lübeck, waar hard wordt gewerkt aan het verzamelen vaninformatie en het terugkoppelen naar de praktijk.

Application NotesBettina Runge, Applications & Market Manager,heeft als voorname taak het schrijven van zoge-naamde ‘Application Notes’. Een Application Noteis een toegankelijk en geïllustreerd stukje tekst, dat uitleg verschaft over de praktijktoepassing vanapparatuur en systemen, vanuit het werk gezien.Het is uitdrukkelijk geen ‘Product Sheet’, welke een overzicht geeft van alle bijzondere technischeeigenschappen van een product, zonder daarbij opspeciale toepassingen in te gaan. Bettina: “In mijn

Service is een

instelling

Als je apparaten en systemen ontwikkelt, ben je als fabrikant niet klaar als het eindproduct van de band rolt. Gewetensvolle fabrikanten hebben een ‘zorgplicht’.

Bettina Runge, Applications & Market Manager

Page 17: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 17

werk richt ik me met name op de industrie. Ikbestudeer de toepassing bij de klanten in samen-hang met de omgang met gevaarlijke stoffen en degeldende wetten, regelingen en voorschriften. Ver-volgens doe ik aanbevelingen met welke productenwij ze bij het uitvoeren van hun taken kunnenondersteunen. Een voorbeeld: in veel bedrijfstak-ken binnen de chemische industrie, de scheepvaartof op het gebied van de waterzuivering wordenwerkzaamheden uitgevoerd in tanks of andere be-sloten ruimten. Voor dit soort werk gelden bijzon-dere veiligheidsregels die resulteren in specifiekeprocedures. Vanwege deze afwijkende eisen valtde aanbeveling van de apparatuurconfiguratie somsanders uit. Denk maar aan het soort gassen dat jekunt verwachten. Binnen de scheepvaart maakt hetal een enorm verschil of je te maken hebt met eenchemicaliëntanker of een olietanker. Ik wil onderandere uitleggen wanneer je gassen meet metinfrarood-sensoren of juist met bijvoorbeeld kataly-tische sensoren, en waarom je in bepaalde gevallencombifilters als adembescherming zou moeten toe-passen. Ik wil dat onze klant op een simpele manierde juiste keuze kan maken. De kapitein van eentanker moet het liefst met een simpel overzichtje enwat basiskennis kunnen selecteren wat zijn werk-nemers, afhankelijk van de lading, aan persoonlijkebeschermingsmiddelen nodig hebben.”

Redeneren vanuit het werkBettina: “Ik kijk naar de omstandigheden en dewerkzaamheden bij de klant. Daaruit bepaal ik vervolgens welke apparatuur en welke persoonlijkebeschermingsmiddelen geschikt zijn. Onze

producten kenmerken zich door een veelheid aaninnovatieve features. Maar niet elke feature zal bijde specifieke toepassing van de klant nuttig zijn.Daarom is het belangrijk precies die feature terbeschikking te stellen die de klant bij zijn toepas-sing ondersteunt. Een voorbeeld: de Dräger X-am7000 beschikt over een krachtige geïntegreerdepomp, die in staat is meetgassen door een ver-lengslang tot wel 45 meter aan te zuigen. Dezeeigenschap is heel nuttig in de scheepvaart bij het vrijgeven van laadruimen. Bij een klant die containers meet is het eerder de toepassings-mogelijkheid van de smart-PID sensor in de DrägerX-am 7000 die de doorslag geeft. Het gebruiksnutvoor de klant volgt uit de toepassing. Iedereenwordt er beter van als de apparatuur en debeschermingsmiddelen precies passen bij het spe-cifieke werk. Application Notes helpen daarbij. Zehebben een breed bereik, dus handelen niet alleenover hoe je gevaren van gassen herkent, maar ookhoe je je ertegen beschermt. Application Notesworden ook vertaald en soms geheel herschrevenvoor bepaalde landen, omdat situaties, normen eneisen daar anders zijn. Mijn teksten zijn ook eensoort advies aangaande veilig werken; geen bin-dend voorschrift. Ik ondersteun en leg uit, maarverplicht niemand ergens toe. En het leest hopelijkprettiger dan een studieboek.”

De Dräger toepassingstechniekProducteigenschappen komen voor een groot deelvoort uit normen. Dat strookt echter lang niet altijdmet de realiteit: Dräger apparaten zijn doorgaansveel robuuster en storingsbestendiger dan de

Dirk Zastrow bij de klimaatkast. Snelle temperatuurvariaties van-40 tot maximaal + 190 C mogelijk.

Met een iets gemodificeerde infuuspomp zijn langdurige gasstromente creëren, ook in bijzondere samenstellingen en met zeer lage temeten concentraties.

Page 18: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

18 |

normen voorschrijven. Tenslotte moeten ze ook inhet werkveld hun kwaliteiten duurzaam bewijzen.Normen schrijven vaak specifieke testen voor. Dräger voert deze allemaal in eigen huis uit maarheeft de testprocedures vervolgens uitgebreid,zwaarder gemaakt, en voert tevens gecombineerde‘stresstesten’ uit. Daarvoor is toepassingstechnieknodig. Dirk Zastrow, medewerker van het Appli-cation & Test Lab, test apparatuur en persoonlijkebeschermingsmiddelen. Onder leiding van ThomasRodewaldt controleert het Applicatielab of de ontwerpers hun werk goed hebben gedaan. In dewoorden van Dirk: “De ontwerper test zelf of hij hetgoed gemaakt heeft, en vervolgens testen wij of hijhet goede gemaakt heeft”, waarmee hij wil zeggendat het Applicatielab de gebruiker zo goed moge-lijk simuleert. Of het product op de werkvloergeheel zal voldoen aan de verwachtingen. Dat isiets anders dan het antwoord op de vraag of hetgoed werkt. Dat is namelijk al geregeld. Het Applicatielab fungeert als eerste gebruiker. Een vrij ruwe, dat wel.

ProductvalidatieHet ‘valideren’ van een product gaat niet altijd evenzachtzinnig, en het kan niet anders dan dat er weleens wat sneuvelt. Valproeven, onderdompeling,blootstelling aan chemicaliën en het zeer snel variëren van de omgevingstemperatuur tot waardendie in de praktijk nauwelijks denkbaar zijn, horendaarbij. Voor elk product geldt een testprotocol, datbovendien wordt uitgebreid of aangepast aan dehand van meldingen uit de praktijk en eigen inzicht.“Vaak doen we gecombineerde testen; apparatuurwordt bijvoorbeeld tegelijk blootgesteld aan extreme temperaturen en aan elektromagnetische

velden. Want wat een product aan moet kunnen,volgt uit de praktijk. Zo worden instrumenten afwisselend blootgesteldaan kamertemperatuur gevolgd door hoge tempera-tuur met hoge luchtvochtigheid. Zo kunnen webeoordelen hoe het instrument zich houdt in tropische omstandigheden. Dat noemen we de‘Singapore-test’ omdat de praktische noodzaak van een dergelijke test uit deze regio komt. Om de electromagnetische robuustheid van onzegevoelige instrumenten boven de norm te testenvoeren we de ‘Walkie-Talkie- test’ uit. Daarbij wordtonderzocht wat er in het instrument gebeurt als hetstoorveld niet binnen de norm blijft maar een veel-voud verhoogt wordt. Daarvoor laten we de anten-ne van de actieve Walkie-Talkie vlak naast hetinstrument daar omheen draaien. De CE-markeringvereist slechts een fractie van deze test maar het isgewoon de praktijk dat een radio vlak naast onsinstrument gedragen wordt.” Testfaciliteiten zijn erechter niet alleen voor nieuwe producten. Testenmet componenten en prototypes vinden uiteraardplaats voordat de productie aanvangt. Toch zal hetaltijd nodig blijven om ook nadien te kunnen testenof een serieproduct optimaal presteert, of er modificaties nodig zijn of bijvoorbeeld gebruiks-voorschriften moeten worden aangepast. Ook ditwordt bedoeld met toepassingstechniek.

Nabootsen van de praktijkconditiesDirk: “Wat we heel goed kunnen is het nabootsenvan de omstandigheden bij de gebruiker. Als eenklant bijvoorbeeld een bepaalde gasmeter ingebruik heeft en hij signaleert vreemde afwijkin-gen, dan zullen wij zo’n gasmeter hier op depijnbank leggen om het verschijnsel te reproduce-

Vijfhonderd maal laden en ontladen van de NiMH accucellenvan de Alcotest 7510. Op de vensterbank, net als bij de klant.

Vijftienduizend keer flink op een knop drukken met een rubberen vinger, glansrijk doorstaan.

Page 19: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 19

Het vertegenwoordigen van de dagelijkse praktijkbij de ontwikkeling van veiligheidsgerelateerde producten is de ene kant van de opgaven van toepassingstechniek. Aan de andere kant adviseerttoepassingstechniek onze klanten over specialetoepassingsmogelijkheden of beantwoorden welastige vragen, zoals of en hoe stoorgassen de aanwijzing van Dräger-buisjes beïnvloeden.” Hoe beter zijn team zich inleeft in de klant en de toepassing, des te sneller vragen en problemenkunnen worden opgelost. Hier kan het team metzijn jarenlange kennis en ervaring de klanten eenwezenlijke toegevoegde waarde van de Dräger-producten te bieden. "Steeds weer krijgen we vragen hoe een buisje dat zich al jarenlang bewe-zen heeft reageert op nieuwe omstandigheden engas-samenstellingen" zegt Dirk Zastrow en wijst op een omvangrijke database die al decennia langgroeit en die ook exotische toepassingen van Dräger-buisjes omvat. "Hierin zijn we uniek."

Klantspecifiek testenDirk: “Het komt voor dat grote afnemers zeer speci-fieke eisen stellen aan hun apparatuur en dat zeook willen zien hoe onze testen worden uitgevoerd.In dergelijke gevallen zullen wij ze graag demon -streren wat wij doen en maken wij testopstellingenen methoden die aan hun eisen tegemoet komen.Als er ergens iets opmerkelijks gebeurt, dan horenwij daar zeker van en zoeken we direct uit wat eraan de hand is. Meestal verlopen de contacten via de normale weg en zien wij de klant niet zelf: Dräger productspecialisten vanuit alle vestigingenweten ons te vinden en houden de klant op dehoogte. Hoe sneller hoe beter. En nee: we sturengeen factuur. Het hoort bij onze normale service.”

Een stukje D-MEX laminaat van een gaspak wordt in een glazen cuvet gemonteerd en er worden vele vloeibare koolwaterstoffen onder druk op losgelaten. Sensor in een (onderdruk) stikstofstroom aan de ‘droge zijde’ ter vaststelling van de doorslagtijd van het materiaal.

ren. Dat kan betekenen dat we heel exotische gasmengsels moeten samenstellen om te kijkenhoe een bepaald type sensor of gasmeter daaropreageert, ook op langere termijn. Wij willen hoedan ook een antwoord op de specifieke vraag. Die vraag kan in de praktijk gesteld zijn, maar westellen ons zelf ook voortdurend toepassingsvra-gen. Als we verwachten dat er heel vaak op eenbepaalde knop gedrukt zal worden, dan doen wedat dus ook, met een pneumatisch toestel en eenrubberen vinger zullen we bijvoorbeeld vijftiendui-zend keer een knop indrukken, met een kracht dieliefst nog wat groter is dan die welke een mensuitoefent. Niet alleen om aan te tonen dat de knopnog blijft functioneren, maar ook om te zien hoe defolie zich houdt. Dat doen we met allerlei apparatenen materialen die aan ‘stress’ onderhevig kunnenzijn. Wij blijven de praktijk graag een stap voor.”

Brede kennisDirk benadrukt hoe belangrijk kennis en vaardig-heid zijn: “De instrumenten worden steeds com -plexer. Het wordt moeilijker om alle omstandighedente simuleren en fouten te vinden. We moeten vanalle producten weten hoe ze werken en hoe ze worden ingezet, en dan ook nog van verschillendeuitvoeringen en eventuele software-versies. Datvergt nogal wat van een medewerker, dus hebbenwe op ieder gebied specialisten. Daarnaast heeftiedereen een brede algemene achtergrondkennis.Dat gaat zo ver dat we gaspaktesters niet alleen dematerialen laten beproeven, maar ze ook een inzet-training laten volgen, waarbij ze zelf een gaspakmoeten dragen. Het duurt erg lang voordat je overvoldoende kennis beschikt, maar we hebben danook een erg interessant en afwisselend beroep.

Page 20: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

20 |20 |

Bodyguard 1000 persoonlijke bewegingsloosmelderOnafhankelijke beschermengel

Hulpverleners en werknemers die hoogrisicowerk uitvoeren doen dat zelden alleen. Er zijn vele (nood)situaties en risicovolle werkzaamheden te bedenken waar moeilijkaan het recht op een veilige werkplek volgens de arbowetgeving tegemoet te komen is.In veel gevallen is aanwezigheid van een collega vereist, die kan ingrijpen of hulp kanorganiseren. Taakrisicoanalyses leiden menigmaal tot beheersmaatregelen die extramankracht vergen. Regelmatig zijn er twijfelgevallen: geldt een ruimte als besloten ruimte waarbij een extra veiligheidswacht moet worden ingezet en hoe nabij moet diepersoon zijn? Is dat dan toereikend? Heeft een ‘meewerkende collega’ alles voldoendeonder controle? Het zicht kan bijvoorbeeld beperkt zijn of er bevinden zich obstakelstussen werkers en hun collega’s.

D-8

905-

2010

altijd paraat

Page 21: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 21

BewegingsloosmelderDragers van ademluchttoestellen werken met collega’s, inzetleiders, reddingslijnen en beschik-ken over intelligente digitale manometers met geïntegreerde bewegingsloosmelders, zoals bij deDräger Bodyguard 7000. Er zijn echter ook adem-luchttoestellen die niet zijn uitgerust met een dergelijk persoonlijk alarm. Bovendien zijn er talloze risicovolle werkzaamheden die zonder onafhankelijke adembescherming worden uitge-voerd. Ook werkzaamheden waarbij een persoon-lijk bewegingsloosalarm zeer goede diensten kanbewijzen. Daarom is er de Bodyguard 1000: stand-alone, nergens van afhankelijk en altijd paraat.

Zelfstandig apparaatDe Bodyguard 1000 is een zelfstandig persoonlijkwaarschuwings- en veiligheidssysteem, een stevigapparaatje dat met de krokodillenklem aan de werk-kleding of met een stalen clip (beide bijgeleverd)aan een riem of draagbandenstel wordt bevestigd.Zodra de drager langer dan bijvoorbeeld 25 secon-den niet heeft bewogen, klinkt een vooralarm en alsde drager daar niet met een beweging op reageertgaat dit na 10 seconden over in een luider hoofd -alarm. Het alarm bestaat uit een akoestisch (fluittoonvan 102-112 dBA) en optisch signaal (fel knipperen-de leds aan beide kanten). Dat alarm is via eengrote maar iets verdiept liggende knop ook hand-matig te activeren. Om een hoofdalarm te deactive-ren, moeten de knoppen aan beide zijdengelijktijdig worden ingedrukt. De Bodyguard 1000is zo gemaakt dat bediening zelfs met handschoe-nen aan mogelijk is. Bovendien is het apparaatbestand tegen stof en spatwater, ATEX-goedge-keurd en bruikbaar van -30° tot +60° C. De Body-guard 1000 verlangt geen externe voeding en hoeftniet te communiceren met andere toestellen, waar-door combinatie met ieder ander uitrustingsstukmogelijk is.

Datalog en programmeerbare settingsDe gebruiksgegevens van de Dräger Bodyguard1000 worden intern opgeslagen. Voor het uitlezen hiervan is als optie een aansluitmodule (contact-loze usb-cradle) beschikbaar, die verbinding meteen gewone pc mogelijk maakt. Met deze aansluit-module en de bijbehorende software zijn alleopgeslagen gegevens met betrekking tot data, in-en uitschakeltijden en alarmen naar de computerover te brengen en in Excel of andere database-software in te lezen. Bovendien zijn de activerings-tijden van voor- en hoofdalarm en de manier waar -op de gebruiker een alarm uitzet (werkingsmodus)

via de computer te wijzigen. In plaats van degelijktijdige bediening van de knoppen opzij, kangekozen worden voor een procedure met eenzogenaamde ‘tally-sleutel’. De werkwijze is dan alsvolgt: de sleutel wordt uit de Bodyguard getrokkenen bijvoorbeeld op een controlebord -zoals deRegis 300- gehangen ter indicatie dat iemand hetapparaat in gebruik heeft. Uitzetten van een hoofd -alarm kan dan alleen door de sleutel weer in hettoestel te steken.

Kleine en betrouwbare beschermengelDe Bodyguard 1000 weegt slechts 215 gram en wordt gevoed door niet-oplaadbare CR123 (standaard) Lithiumcellen. Onderhoud is nietnodig, afgezien van vervanging van de batterijen.Eigenlijk zou iedere werknemer die taken uitvoertwaarbij toezicht gewaarborgd moet zijn, debeschikking moeten hebben over een betrouwbarebewegingsloosmelder. U kunt zelf situaties beden-ken waar de Bodyguard 1000 het verschil tussenleven en dood kan betekenen.

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemenmet Dräger Veiligheidstechniek: 079-3444777

D-1

6516

-201

0

Page 22: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

22 |

EX-meten

Bij het ‘recreatief’ carbidschieten, het verjagen van vogels met knalpotten of het toepassen van dedrijfkracht in een verbrandingsmotor zijn gasexplosies gewenst en onmisbaar. Op de werkvloer zijn ontploffingen daarentegen uit den boze. Gerichte metingen en tijdige alarmering kunnen het ontstaanvan explosieve gas- en dampmengsels voorkomen. Voor detectie van brandbare gassen en dampen ter voorkoming van explosierisico (EX-metingen) bestaan twee verschillende detectiemethoden: dethermokatalytische en de infrarood-optische. In dit artikel wordt de werking van de thermokatalytischesensor uit de doeken gedaan.

ST-

4940

-200

4

DE THERMOKATALYTISCHE SENSOR

met hetepareltjes

Page 23: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 23

Detectie van brandbare gassenHoe herkent een thermokatalytische sensor opbetrouwbare wijze brandbare gassen? In principegebeurt dat door het brandbare gas op een verhittekatalysator vlamloos te verbranden en te oxideren;ongeveer zoals dat in de katalysator van een autoplaatsvindt. Hierin worden bijvoorbeeld het giftigeCO en onverbrande koolwaterstoffen geoxideerdnaar het ‘onschuldiger’ CO2. Dat de katalysator daar-bij iets heter wordt, is hier slechts een neveneffect.Dat effect wordt bij thermokatalytische detectie juistbenut: het warmte-effect is het basisprincipe van demeting met de katalytische sensor. Maar wat speeltzich precies in het inwendige van de sensor af?

Het katalytisch effectUiteindelijk is het de reactiviteit van de zuurstof waaraan het katalytisch principe te danken is: zuurstofmoleculen houden van metaaloppervlakken,zetten zich erop vast, vallen uiteen (één zuurstofmo-lecuul bestaat uit twee zuurstofatomen) en zijn gedurende korte tijd in een hoogreactieve toestand.Daar zitten ze dan, die zuurstofatomen met ‘onbe-nutte bindingen’, te wachten op een reactiepartner.Wanneer de zuurstof niet rechtstreeks met hetmetaal reageert, dan zal dat via een voorgeschakel-de reactie met vocht plaatsvinden; dat is het ons vertouwde alledaagse roestproces (oxidatie).

Twee heel kleine hete pareltjes in hetinwendige van de sensor beveiligeneen explosiegevaarlijk gebied.

Page 24: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

24 |

Chemische dynamiek in het hart van de sensorOok de oppervlakken van zeer edele metalen zoalsplatina of palladium raken bedekt met een dergelijkezuurstofmantel. Door de microscoop bezien is dezelaag een zich voortdurend vernieuwende maar quagewicht constante hoeveelheid ‘ongeduldige’ zuurstofatomen. Als zo’n atoom niet zeer snel eengeschikte reactiepartner vindt (palladium is te edelom mee te reageren), dan recombineert het met een ander zuurstofatoom en maakt plaats voor eenzuurstofmolecuul in de nabijheid. Als er echter een ‘oxidatiebereid’ molecuul in aanraking komt met een brandbare gasvormige substantie (bijv. een koolwaterstofverbinding), dan slaat dat zuurstofmolecuul toe: het wordt dan samen met het gas omgezet in CO2 en H2O. Echter: dat gebeurt slechts als de zuurstofatomen zich sterker aangetrokken voelen tot het betreffendemolecuul dan tot het metaaloppervlak. Die aantrek-kingskracht is regelbaar: hoe heter het oppervlak,hoe gemakkelijker de zuurstofatomen zich weer los-laten. Als het oppervlak echter té heet is, arriveren zedaar in geheel niet meer. Zo vindt er via de omwegvan een heet metalen oppervlak een ‘gedwongen’reactie plaats, die normaliter niet optreedt. Hetmetaal verandert daarbij niet, maar werkt slechts alsreactiebemiddelaar (‘katalysator’). Het gebied waarinde reactie plaatsvindt wordt aangeduid als ‘katalyse-centrum’.

Zo klein mogelijkWat gebeurt er eigenlijk bij een dergelijke reactie?De vrijkomende reactiewarmte verwarmt het kataly-segebied en zijn omgeving. Om deze geringe ver-warming te kunnen meten, heeft men zo veel moge-lijk katalytische centra in een zo klein mogelijklichaam nodig, want alleen bij een zeer kleine massa

zal de minimale energietoevoer tot een merkbareopwarming leiden. Ideaal zou een hoogporeus materiaal zijn, zoals het volledig luchtdoorlatendemateriaal van een bloempot; de gebakken klei ofkeramiek, die ontelbare microporiën vertoont. Daar -om wordt een klein keramisch pareltje genomen, dat tijdens de vervaardiging al met katalytisch materi-aal wordt geïmpregneerd. Zelfs bij een doorsnedevan nauwelijks een millimeter heeft een dergelijkpareltje al een enorm katalytisch oppervlak (meerdan 0,1 m2), terwijl de microscopische poriën met de omgevingslucht worden doorstroomd. Dat wilzeggen dat alle katalytische centra met reactiebereidzuurstof verzadigd zijn.

PellistorDe zeer fijn verdeelde metallische katalysator ver-leent het pareltje zijn grijszwarte uiterlijk. Om detemperatuur op het juiste niveau te brengen, is in hetpareltje een klein verwarmingsspiraaltje van platinaingebed. Als daardoor een stroompje van ongeveer270 mA wordt geleid, zal de temperatuur van hetpareltje ruim 500° C bedragen. Zodra er brandbaregassen in de poriën binnentreden, zullen de katalyti-sche centra zich evenredig opwarmen en aldus detemperatuur van het pareltje verder doen toenemen.Hierdoor wordt ook de platinaspiraal heter en zijnweerstand iets hoger. Dientengevolge is een weer-standstoename in de orde van grootte van milli-ohmsbespeurbaar, waaruit de gasconcentratie valt af teleiden. Zolang de verwarmingsstroom door de platinaspiraal constant gehouden wordt, volstaat een nauwkeurige spanningsmeting. De woordenparel en weerstand, in het Engels ‘pellet’ en ‘resistor’, hebben gezorgd voor de gangbare naam van deze constructie, namelijk ‘pellistor’.

Explosieveilig uitgevoerd: het gas passeert een sinterfilter in de robuuste rvs-behuizing (links). De platinaspiraal (rechts) is eenslechts 1 mm brede wikkeling, waarvan de draad een diameter van ongeveer 0,05 mm heeft.

Page 25: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 25

ExplosieveiligheidDe temperatuur van een dergelijke pellistor zal bij‘begassing’ slechts enkele graden stijgen. Schom-melingen van de omgevingstemperatuur kunnen aan-zienlijk groter zijn en moeten daarom zeker wordengecompenseerd. Bijvoorbeeld door een geheelindentieke pellistor, die echter geen katalysator bevat(waardoor deze ‘compensator’ wit is) en zodoendeniet gevoelig is voor het gas. Vervolgens wordt hetverschilsignaal tussen beide pellistoren gemeten: bijveranderingen van de omgevingstemperatuur wordthet meetsignaal zodoende nauwelijks beïnvloed,beide pellistoren reageren daarop immers evensterk. Slechts de aanwezigheid van een brandbaargas zal het evenwicht verstoren en leidt tot een ver-schilsignaal en dus tot een reactie van het meetin-strument. Dat werkt prima, maar omdat een zwartepellistor de warmte gemakkelijker uitstraalt dan eenwitte, leidt dat tot een zekere asymmetrie en eenverslechtering van de meetnauwkeurigheid. De ver-houding wordt duidelijk beter als men twee zwartepellistoren gebruikt en het nettosignaal bereikt dooréén der pellistoren in te kapselen en slechts via eenklein gaatje (‘pinhole’) met de buitenwereld te ver-binden. Alleen de niet-ingekapselde pellistor fun-geert als gasmeetelement, terwijl het ingekapseldeexemplaar als compensator dient.

Geen ontstekingsbronEr is een groot aantal brandbare gassen dat door de400 tot 500 graden hete pellistoren ontstoken kanworden, als hun concentratie boven de 100% LEL(Lower Explosion Limit) komt. Om ervoor te zorgendat een katalytische sensor geen ontstekingsbronkan worden, moet ervoor worden gezorgd dat desensorbehuizing een inwendige ontsteking weer-staat en dat geen vlamterugslag naar de omgevingkan optreden. Het inwendige, dat nauwelijks zogroot is als een vingerhoed, moet daarom drukbes-tendig ingekapseld zijn. Gas mag slechts door eenvlamdovende barrière (vlamdover) toe- en uittreden.Een dergelijke barrière, uitgevoerd als metallisch sin-terfilter of draadweefsel, is enerzijds volledig gas-doorlatend en anderzijds vlamdovend doordat degoede warmtegeleiding ervoor zorgt dat de tempera-

KATALYSATORVERGIFTIGINGDe meetgevoeligheid van een katalytische sensor kan veranderen. Naast verouderingseffecten (bijvoorbeeld het versinteren van de keramiekparel, wat tot geringere porositeit en minder katalytischecentra leidt) en contaminatie van de vlamdover (geringere doorlaatbaarheid, leidend tot een lagere diffusiesnelheid) kunnen ook enkele vluchtige substanties de katalysator onbruikbaar maken. Lood- enzwavelverbindingen zijn niet slechts vergiftigende stoffen voor de automobielkatalysator (daarom zijn deze stoffen niet langer aanwezig in de gebruikte brandstof), maar ook voor de katalytische sensor. In het algemeen zijn het tevens polymeren en siliconenverbindingen die de sensor beschadigen. Vele ‘onschadelijke’ koudemiddelen zijn corrosief, omdat ze bij de verbrandingsreactie agressieve chloor- en fluorverbindingen doen ontstaan.

tuur van het gas-luchtmengsel tot onder de ontvlam-mingstemperatuur daalt.

DiffusieEen dergelijke vlamdovende barrière werkt echterook als diffusiebarrière: enkelvoudige moleculenmoeten eerst de in de vlamdover aanwezige luchtpasseren. Zij kunnen dus nooit sneller de pellistorbereiken dan hun diffusiesnelheid toelaat. Een me -thaanmolecuul zou in een seconde honderdenmeters kunnen afleggen indien het niet miljardenmalen zou opbotsen tegen omringende moleculen,waardoor het voortdurend van richting en snelheidverandert. Diffusie is een langzaam ‘concentratieni-vellerend’ proces, omdat de moleculen zich voortdu-rend daarheen bewegen waar een tekort bestaat ofwaar zich weinig identieke exemplaren bevinden.Daar ze in de pellistor worden omgezet, bestaat daareen soort permanente ‘verarmingszone’ die de ande-re moleculen aantrekt. Er ontstaat een ‘moleculairezuiging’ die bij dergelijke diffusiesensoren een pompvrijwel overbodig maakt.

Betrouwbaar en economischJuist gekalibreerd en volgens voorschrift gebruikt isde katalytische sensor een zeer betrouwbaar eneconomisch meetinstrument voor alarmering bijexplosiegevaar, ook bij brandbare gassen waar eenIR-sensor niet gevoelig voor is. Zelfs bij zeer hogetemperaturen (tot 150°C) waar andere (elektroni-sche) instrumenten niet meer kunnen worden inge-zet. Echter: het vereist natuurlijk zuurstof; in een iner-te atmosfeer zal de sensor niet functioneren (maarer bestaat dan ook geen explosiegevaar). Bij aanwe-zigheid van gassen die de katalysator ‘vergiftigen’kan de alarmgrens ongewenst verschuiven. Als dergelijke substanties bedrijfsmatig worden toegepast, zal de sensor beduidend vaker aan een functionele test moeten worden onderworpen. De katalytische sensor heeft dus voor- en nadelen.De voordelen maken hem tot een onmisbare partner in de strijd tegen explosiegevaar.

Dr. Wolfgang Jessel(bewerkte vertaling uit DrägerHeft nr. 384)

Page 26: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

26 |

B-safe 100: explosieveilig ei van Columbus

Beheerst vullenIn Nederland zijn de risico’s niet anders: ook hierworden aluminium of composietcilinders afgevuldtot een druk van 300 bar. De gebruiksaanwijzing van deze cilinders schrijft een rustig vultempo voorvan maximaal 27 bar per minuut ter voorkoming vangrote temperatuurverschillen en de daardoor ver-oorzaakte materiaalspanningen. Dat ‘rustig vullen’staat vaak op gespannen voet met de operationelebehoefte: in de praktijk worden de gebruikte cilinders veelal vlot volgeperst en liefst nog even‘nageklapt’ op 320 bar, waarna de druk door afkoeling terugzakt naar ongeveer 300 bar. Omwillevan een geringe tijdwinst wordt afgeweken van deafgesproken procedure en worden maximum toe-gestane drukken bewust overschreden. Maar ookzonder overschrijding van maximale druk of vulsnel-heid blijft voorzichtigheid geboden bij het vullen vanademluchtcilinders.

Opbouw van de B-safe 100De risico’s kunnen tot een absoluut minimum worden teruggebracht door toepassing van eenexplosieveilig kabinet waarin de cilinders geplaatstzijn als ze gevuld worden. De B-safe 100 bestaat inessentie uit een extreem robuuste stalen veilig-heidskamer met automatisch vergrendelende explosiebestendige schuifdeuren. De zijwanden zijngeperforeerd uitgevoerd voor een gecontroleerdedecompressie na een onverhoopte explosie. Hetmeest uitgebreide leveringspakket bevat ook eeningebouwde vulbalk waar tot zes cilinders

Aan het vullen van ademluchtcilinders kleven risico’s. Recente ongevallen in het buitenland gingen gepaard met zwaar letsel en schade aan gebouwen. In bijvoorbeeld Spanje en Frankrijkzijn daarom nieuwe procedures ingevoerd die de bouw van een zware – betonnen –borstwering of muur vereisen, waarachter zich de vulbalk bevindt. Het kan echter handiger enzonder bouwkundige ingrepen.

DE NIEUWE STANDAARD VOOR HET VEILIG VULLEN VAN ADEMLUCHTCILINDERS

gelijktijdig kunnen worden aangekoppeld en gevuld.Een proportionele drukregelaar zorgt voor de opti-male en veilige vulsnelheid, automatisch aangepastaan het aantal aangekoppelde cilinders en hun volume. De bediening en instelling van het vulpro-ces geschiedt via een overzichtelijk touch-screenaan de buitenzijde van het kabinet. Bij gebruik vaneen compressor met beperkte capaciteit -zonderbuffer- volstaat een magneetventiel.

Geen bouwkundige aanpassingen vereistDe B-safe 100 is een zelfstandige constructie dieslechts een vlakke opstelplaats behoeft. In veelgevallen kan de kast worden geplaatst op de oorspronkelijke plaats van de vulinstallatie, somszelfs met gebruikmaking van de bestaande vulbalk.Uitsparingen aan de onderzijde van de kast makeneenvoudige plaatsing mogelijk met een vorkheftruckof palletwagen. Zelfs het plaatsen van de kast ineen voertuig behoort tot de mogelijkheden. Het vereiste veiligheidsniveau wordt dankzij de B-safe100 bereikt zonder bouwkundige aanpassingen. Datbetekent optimale veiligheid voor de gebruiker enrechtszekerheid voor de werkgever. Tenslotte is hetrecht op een veilige en gezonde werkplek één vande belangrijkste uitgangspunten van de Arbo-wet.

CONTACT

Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemenmet Dräger Veiligheidstechniek: 079-3444777

Page 27: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

| 27

Van 28 september tot en met 1 oktober 2010 wordt de beurs ‘HET Instrument’ gehouden, deze keer in de RAI te Amsterdam. Het thema is ‘Sound of Technology’, dus zal het met enigeregelmaat klinkende gasalarm van de door Dräger getoonde X-zone 5000 geen probleem zijn.

‘zomaar voorbijlopen’ uitgesloten is. Behalve deDräger X-zone zullen de RVP-panelen (zieNieuwsDräger mei 2010) en de alcohol- en drugsdetectiemiddelen prominent aanwezig zijn.Natuurlijk zijn onze specialisten present voor allevragen over Dräger producten en systemen, en eris koffie voor elke bezoeker die zich daar de tijdvoor gunt. Ook als u (nog) geen gebruiker bent van Dräger producten…

BEURS HET INSTRUMENT

Dräger presenteert… op HET Instrument 2010

De Dräger X-zone is het nieuwe verplaatsbarebewakingssysteem voor werk in besloten ruimtenen zones waar gassen gevaren opleveren bij hetuitvoeren van bijvoorbeeld onderhoudswerk. Draadloos koppelbare repeaters die zich in principe tot ver buiten de grote Dräger-stand kunnen bevinden. De stand is te vinden in hal 1,cluster Test & Measurement, standnummer D117.Dräger is niet gemakkelijk te missen, want de standis opvallend aanwezig en zo ruim opgezet dat

Page 28: NieuwsDräger · 2016. 11. 5. · op maat gesneden product dan bij een berg half doordachte toeters en bellen waar u zich op den duur slechts aan ergert. U bepaalt mijn blikveld,

Inlinemet uw applicatie!

Dräger PIR 7000 met Duct Mount Set voor inline procesmetingDe combinatie Dräger PIR 7000 met Duct Mount Set maakt een betrouwbare en snelle(response tijd 1 sec) inline procesmeting van koolwaterstoffen eenvoudig.

Ook aan het onderhoud is gedacht: de Dräger PIR 7000 kan voor kalibratie of testen tijdelijkuit het proces worden genomen. En vanzelfsprekend kan altijd een flowcell gemonteerdworden. www.draeger.com/PIR7000

2519