Nieuwsbrief...Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad V er. U itg. M ar c Thoulen - Nr 7317...

Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad

Ver.

Uit

g. M

arc

Tho

ulen

- N

r 73

17

inhoudstafel

Nieuwsbrief

pagina

Op de agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

De digitale gemeente is nog op zoek naar zichzelf . . . . . . . . . . . . . . 4

Verantwoord verbruik in de gemeentebesturen . . . . . . . . . . . . . . . . 9

De gemeentelijke ontwikkelingsplannen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Voor u gelezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Subsidies voor renovatie van gemeente-eigendommen met erfpacht 19

Fiscale opbrengst van de gemeentelijke opcentiemen . . . . . . . . . . . . 20

ED

ITO

Nr 2002/04 - 4 juni 2002

DE VERENIGING IN ACTIE

Vervolg pagina 2

Na de vernieuwing van de samenstelling van de organen was het op 22mei tijd voor de eerste gewone Algemene Vergadering van de Vereniging.Deze diende de rekeningen – afgesloten met een klein overschot – en debegroting goed te keuren, maar ook te luisteren naar het verslag van deactiviteiten en het beheer van de Vereniging. Een ideaal moment om eenevaluatie te maken van de afgelegde weg, waarvoor voorzitter Eric Andrézijn voorganger Jacques De Grave overigens van harte bedankte, ennieuwe bakens uit te zetten voor de dienstverlening aan de gemeenten viaeen diversificatie van de studiedienst. Deze zullen verwerkt worden in eenontwikkelingsplan van de Vereniging, dat voor het najaar opgesteld moetworden.

Het programma voor rechtstreekse en gedecentraliseerde ontwikkelings-samenwerking, waarvan Staatssecretaris voor Ontwikkelings-samenwerking Eddy Boutmans het beheer aan onze Vereniging heefttoevertrouwd, verplichtte deze laatste om voor de mandatarissen engemeenteambtenaren een vorming rond projectbeheer te organiseren omde theoretische en praktische aspecten te belichten. Alle betrokken

Citius, fortiusIn het Staatsblad verscheen onlangs de ordonnantie van 18 april totwijziging van die van 14 mei 1998 tot organisatie van hetadministratief toezicht op de gemeenten van het BrusselsHoofdstedelijk Gewest. De doorgevoerde wijzigingen hebbenvoornamelijk betrekking op de termijnen en het gebruik van denieuwe communicatietechnologieën.

Met het oog op vereenvoudiging schakelt deze hervorming deprocedures voor toezicht op de gemeenten gelijk met die op deintercommunales. De termijnen worden enigszins geüniformeerd eningekort, en dit zowel voor de toezichthoudende overheid als voor degemeentelijke overheden. In twee gevallen die op de gemeenten vantoepassing zijn – de verantwoording van een geschorste handeling ende goedkeuring van een nieuwe begroting – is de inkorting echteropmerkelijker en moeten we hopen dat ze nooit moeilijkheden zalteweegbrengen.

De andere nieuwigheid is de mogelijkheid om, in de door de regeringtoegelaten gevallen, per elektronische post met elektronischehandtekening, niet alleen handelingen van gemeentelijke overheden,maar ook regeringsbeslissingen over te maken, een punt waarop deRaad van State echter niet meer gereageerd heeft, waardoor dienstegenwerpingen bij de oorspronkelijke ordonnantie opgeheven worden.Het is evenwel aan de feiten dat men de toepasbaarheid van demaatregel zal moeten meten, meer bepaald voor beslissingen dierechtstreeks aan derden tegengeworpen moeten kunnen worden.

Onder dat voorbehoud stroken de voorgestelde wijzigingen met detraditionele eisen van de Vereniging, die ertoe strekken deactiemogelijkheden van de gemeenten te dynamiseren door deprocedures van het toezicht te versnellen, om de rechtzekerheid vanhun handelingen zo snel mogelijk te verzekeren. Dit project werdzeer gunstig door het parlement onthaald, zonder veel discussie, enwerd unaniem goedgekeurd.

Ook al gaat deze ordonnantie onbetwistbaar in de goede richting,toch laat ze waarschijnlijk het interessantste voor de gemeentenachterwege, namelijk verdergaan in de beperking van het aantal overte maken handelingen, in de vermindering van de handelingen dieaan het goedkeuringstoezicht onderworpen zijn en in de richting vande afschaffing van het opportuniteitstoezicht. Zonder de moeilijkheidvan de discussie te ontkennen, zou men zo niet beter de grond van dezaak raken, om de termijnen van het toezicht te optimaliseren?Verwijzend naar de eerste projecten waar er sprake was van een"partnership tussen Gewest en gemeenten", zou een hervorming indat vooruitzicht wellicht ingrijpendere resultaten opgeleverd hebbenmet betrekking tot de verlichting van de administratieve taken, deversnelling van de procedures en de rechtszekerheid van de beoogdehandelingen.

Misschien zal de regionalisering van de Nieuwe Gemeentewet, met deprecisering van de taken en de verantwoordelijkheden van degemeenten in een geest van subsidiariteit en decentralisering, ons dezekans bieden.

Marc Thoulen

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01 Page 21

U organiseert een evenement, lanceert een oproep tot indiening van projecten, bereidt een vorming voor of bent gewoon op de hoogte van gebeurtenissen die in onze rubriek nog niet aangekondigd werden?

Laat ons iets weten, zodat wij ons lezers nog beter kunnen dienen. Dank bij voorbaat.

2* Dit document werd verzonden naar de contactgroep Brussel-Europa van uw gemeente

Datum/plaats Wat ? Inlichtingen5/6 Wereldmilieudag

Algemene Vergadering van de Verenigde Naties

Resolutie 2994 van 15 december 1972http://www.un.org/depts/dhl/dhlf/environment/http://www.unep.org/wed/2001/french_.html

OP DE AGENDA

DE VERENIGING IN ACTIE Vervolg

gemeenten gingen op de oproep in en woonden devormingen in april en mei bij. Het programma kanoverigens op grote belangstelling rekenen vanwege deBrusselse gemeenten: de Vereniging heeft namelijk nietminder dan zeven projecten ontvangen, waarvan er zes hetfiat van de DG Internationale Samenwerking gekregenhebben.

In het kader van de voorbereiding van de wet betreffendehet recht op maatschappelijke integratie heeft Vice-EersteMinister Vande Lanotte, bevoegd voor Begroting,Maatschappelijke Integratie en Sociale Economie, deafdeling Maatschappelijk Welzijn gevraagd een vorming teorganiseren voor de maatschappelijk werkers. Deze vormingbehandelt de nieuwe technieken voor de ondersteuningvan de socioprofessionele inschakeling van het OCMW-publiek en bekijkt ondermeer de onderhoudstechnieken ende bekwaamheidsbalans. De vorming is gespreid over de

maanden april en mei, en ondanks het zware programmakent ze een zeer groot succes, zodat reeds overwegen wordter een tweede editie van op touw te zetten.

In de persoon van haar directeur, Marc Thoulen, is deVereniging op haar beurt en in naam van de Vereniging vanBelgische Steden en Gemeenten thans voorzitter van deledenvergadering van inforum. Een terugkeer naar debron, aangezien hijzelf aan de wieg stond van de dienst. Ineen context van steeds hevigere concurrentie maar ook meermogelijkheden dankzij de technologie zal er meer dan ooitsprake zijn van nieuwe ontwikkelingen en diensten. Maarwe zullen ook van de gelegenheid gebruik maken om demogelijke synergieën tussen inforum en de studie- endocumentatiedienst van de Vereniging uit te diepen.

Marc Thoulen

5-8/6Stockholm

The Stockholm Partnerships for Sustainable Cities: incommemoration of the 1972 UN Conference on thehuman EnvironmentA showcase for solutions to urban sustainabilityworldwide – georganiseerd door de stad Stockolm

Adam Holmstrom - Stockholm Partnerships for Sustainable Cities - Cityof Stockholm Economic Development Agency - S-105 35 Stockholm -Sweden - Visiting address: Hantverkargatan 3A, StockholmTel.: 0046.8.508.28.017 - Fax: [email protected] www.partnerships.stockholm.se

15/6Jette

7de gemeentelijke olympiadenGeorganiseerd door de gemeenten Jette, Berchem enGanshoren

Organisatiecomité - Christian Stevens Gemeente Jette - Henri Werriestraat 18-20 - 1090 BrusselTel.: 02.423.13.45 - Fax: 02.425.24.61

11/6BrusselAuditoriumBacob

Van bestaansminimum naar leefloon: vangnet,springplank en/of hangmat? Studiedag

KUL - Nancy VertongenHoger Instituut voor de Arbeid - E. Van Evenstraat 2E, 3000 LeuvenFax: [email protected] - http://www.kuleuven.ac.be/hiva

13-14/6 ParijsSources d’Europe

Comment accéder aux fonds européens ?Seminarie georganiseerd door Welcomeurope

Welcomeurope - Lorraine de Bouchony 5, rue du Douai - 75009 Paris - FranceTel.: 00.33.1.42.54.60.64 - www.welcomeurope.com

15/6Deadline

Urb-Al *Oproep tot voorstellen voor fase II (2002/C 12/12)voor de coördinatie van nieuwe netwerken enprojecten van type B

Publicatieblad C12 (16/1/2002) - Fax: 02.299.36.22http://europa.eu.int/comm/europeaid/projects/urbal/index_en.htmhttp://www.urb-al.com - [email protected]

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

3

OP DE AGENDA

Datum/plaats Wat ? Inlichtingen

Vervolg

23-26/6Den Haag

Metropolisation in a Global Economy26ste jaarlijkse INTA-conferentie

INTA (International Network for Urban Development) Nassau Dillenburgstraat 44 - 2596 AE Den Haag - NederlandTel: 00.31-70-324 45 26 - Fax: 00.31-70-328 07 27 [email protected] - http://www.inta-net.org http://www.inta-aivn.org/20-activities/inta26.htm

25/6Deadline

Begeleidingsmaatregelen in het kader van hetprogramma LIFE (Natuur): starters & Co-op *Oproep tot voorstellen

Publicatieblad 27/4/2002 (reeks C) – Europese Commissie - Bruno JulienDG Leefmilieu D1 - Bureau BU9 2/1 - 1049 Brussel Fax: 02.296.95.56

29-30/6Wenen

Housing Cultures in Europe – Convergence andDiversityPre-Conference for PhD Students and other YoungHousing Researchers - European Network forHousing Research (ENHR), University of Vienna

Birgit Kasper & Freia Steinmetz [email protected] - [email protected]://www.enhr.ibf.uu.se/YHR2002.htm

30/6Deadline

Gezamenlijke acties: Programma's Socrates,Leonardo da Vinci en Jeugd *

Oproep tot voorstellen DG EAC nr. 04/02

Publicatieblad 30/4/2002 (reeks C) – Europese Commissie Bureau voor Technische Assistentie Socrates, Leonardo en Jeugd - T61 - 1049 Brusselhttp://europa.eu.int/comm/education/jointact_en.htmlhttp://www.socleoyouth.be

1/7Deadline

Stress op het werk

Prijs van de hoge raad voor preventie enbescherming op het werk

Géraldine De Ruyter - Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid Directie Humanisering van de arbeid - Bureau A426 – Belliardstraat 51 - 1040 BrusselTel.: 02.233.42.03 - Fax: [email protected] - http://www.meta.fgov.be

1/7Deadline

Kleine projecten Phare *Oproep tot voorstellen

Europese Commissie http://europa.eu.int/comm/europeaid/cgi/frame12.plbéné[email protected] - Fax: 02.295.95.40

3-5/7SegoviaSpanje

Second International Conference on UrbanRegeneration and Sustainability

Georganiseerd door het Wessex Institute ofTechnology

Lucy Southcott - Conference Secretariat - Wessex Institute of TechnologyAshurst Lodge, Ashurst - Southampton, SO40 7AA – UK Tel.: 00.44.238.029.3223 - Fax: [email protected] -http://www.wessex.ac.uk/conferences/2002/urs02/index.html

5/7Deadline

Transnationale samenwerking en uitwisselingen terbestrijding van sociale uitsluiting *Oproep tot voorstellen VP/2002/010

Publicatieblad 23/4/2002 (reeks C) – Europese Commissie DG Tewerkstelling en Sociale Zaken - J27 1/33 - Eenheid E2 - 1049 BrusselFax: 02.295.65.61 - [email protected] http://europa.eu.int/comm/employment_social/soc-prot/soc-incl/calls_fr.htm

10/7Deadline

Preventie van de psychosociale risico's op het werk, inhet bijzonder van stress. Prijs voor goedepraktijkvoorbeelden 2002 – Georganiseerd doorhet Europees Agentschap voor de veiligheid en degezondheid op het werk

Willy Imbrechts - Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid Belliardstraat 51 - 1040 Brussel - Tel.: 02.233.45.20 - Fax: [email protected] http://www.meta.fgov.be - http://osha.eu.int/ew2002

20/7Deadline

Oproep tot voorstellen betreffende seminars enprojecten ter ondersteuning van de Europesewerkgelegenheidsstrategie *V/2001/0011-NL - Begrotingslijn B5-5020

Europese Commissie - DG Tewerkstelling - Archieven VP/2001/0011-A -J-37 00/26Wetstraat 200 of Jozef II straat 37 - Bureau 0/26 - 1049 Brusselhttp://europa.eu.int/comm/dgs/employment_social/[email protected]

31/7Deadline

Oproep tot voorstellen voor het programmaACCESS/PHAREDe voorstellen van projecten i.v.m. de uitwerkingvan netwerken kunnen geleidelijk ingediendworden, minstens drie maanden voor het beginvan de activiteit en uiterlijk op 31 juli 2002.

BDA Baltica Ltd - 1/3 Meistaru Street - 1050 Riga - LatviaTel.: 00.371.722.04.46 - Fax: [email protected] - www.europa.int/comm/scr/cgi/frame12.pl

* Dit document werd verzonden naar de contactgroep Brussel-Europa van uw gemeente

19/6 BrusselBIM

Ecosites en Ecocentra in EuropaConferentie georganiseerd door het BIM

BIM - Isabelle Vannerom, Patricia Naulaers of Rose OngenaGulledelle 100 - 1200 Brussel - Fax: 02.775.76.21 - [email protected]

20-24/6KazanRusland

Culturele diversiteit in historische steden: sleutel vaneen duurzame toekomstConferentie georganiseerd door CLRAE, deEuropese vereniging van historische steden enregio's

Congres van de Lokale en Regionale Autoriteiten van Europa (CLRAE) Jean-Paul Chauvet - Secrétaire de la Commission de la culture et de l'éducation67075 Strasbourg Cédex - FranceTel.: 00.33.3.88.41.20.64 - Fax: 00.33.3.88.41.27.51 ou [email protected] - www.coe.fr/cplre

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

ONDER DE LOEP

DE DIGITALE GEMEENTE IS NOG OP ZOEKNAAR ZICHZELF

In ons vorig nummer hadden we het over de ervaringen van drie gemeenten met internet, de moeilijkhedenwaarmee ze kampen en de oplossingen die ze voorstellen. We diepen dit thema uit met een vergelijkendeanalyse van de websites van de Brusselse gemeenten 1. Net zoals vorige keer raden wij u aan het artikel telezen met de websites waarvan sprake voor ogen.

1 Het surfen gebeurde tussen 28 en 30 april jl., wat een weerslag kan hebben op de aanwezigheid of afwezigheid van bepaalde inlichtingen gebonden aan een gegeven per-iode, zoals bijvoorbeeld de begroting.

2 Naast de eigenlijke bijwerking stippen we het probleem aan van het gebrek aan preciseringen over de bijwerkingen. Die maken het mogelijk om informatie in haar contextvan continue flux te plaatsen. Deze functie komt wel aan bod bij een papieren afdruk, niet-continue productie (brochure of boek) of in het beste geval periodiek (hetgemeentelijk tijdschrift) door de datum van uitgifte. Drie gemeenten geven op hun homepage een algemene aanduiding van bijwerking, terwijl twee andere de mate vanactualisering van de informatie op iedere bladzijde preciseren.

3 Op het moment dat we dit artikel afsluiten vernemen we dat Elsene een hervorming van zijn site voorbereidt, en merken we dat Anderlecht een voorlopige versie van dewebsite beschikbaar heeft gesteld: de structuur ligt reeds vast, maar de inhoud moet nog ingevuld worden.

4

Inleidende precisering

De websites onder de loep nemen is één zaak, maar danmoeten we nog preciseren hoe we die loep hanteren. Metandere woorden: vergelijken, akkoord, maar op welkemanier?

We zullen hier ons immers niet ingaan op de presentatie, dearchitectuur of de bijwerking.

Wat de presentatie betreft, stippen we enkel een grotediversiteit aan in de mate van professionalisme, maar ook inde keuze van het algemeen beeld dat de gemeente van zichzelfwil geven: de soberheid van sommigen contrasteert met deluxe van anderen. Een semiologische analyse zou leerrijk zijn.

Ook de architectuur van de websites toont dat het moeilijkis de mogelijkheden van dit communicatiemiddel te vatten ende doelgroepen te omschrijven: bepaalde informatie zit somsin een uithoek van de site verborgen en is nagenoegonvindbaar voor de gewone surfer.

Tot slot kijken we ook niet in detail naar de mate vanbijwerking.2 Die varieert naar gelang van de ingezettemiddelen, hun aangepastheid aan de ambitie en de diversiteitvan de sites, en hangt ook af van de structuren vansamenwerking tussen de diensten en met de schepen-kantoren.

Om de inhoud correct in te schatten hebben we eind april 3

alle pagina's van de Brusselse gemeentelijke websitesoverlopen: Brussel, Elsene, Jette, Koekelberg, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Lambrechts-Woluwe, Sint-Pieters-Woluwe, Ukkel en Watermaal-Bosvoorde.

Deze keuze houdt beperkingen in: de evaluatie behelst enkelhet Brussels Gewest en neemt geen sites in beschouwing vanandere Belgische of zelfs buitenlandse gemeenten of andereniveaus van instellingen. Dat soort vergelijking zouongetwijfeld een ander beeld van de inhoud van de Brusselsewebsites geven.

Een andere beperking is dat we bij de sites zelf gebleven zijn,terwijl er duidelijk links bestaan met andere communicatie-middelen van de gemeente. We gaan wel op zoek naar de linkmet de publicaties om bepaalde elementen van complementa-riteit aan te stippen.

We houden ook voor ogen dat de sites die we analyseren,misschien niet volmaakt zijn, maar toch hun nut hebben. Erzijn Brusselse gemeenten die nog geen webstek hebben, ookal mogen we er zeker van zijn dat er overal al besprekingenaan de gang zijn en hier en daar reeds voorafgaande testen enstudies opduiken. Aangezien de materie zeer snel evolueert,zal het aantal gemeenten zonder website in de nabijetoekomst reeds dalen. Alle gemeenten hebben overigens alhun domeinnaam gereserveerd.

Verschillende sites zijn nog in de maak maar zullen wellichttegen het einde van het jaar operationeel zijn: Anderlecht,Etterbeek, Sint-Agatha-Berchem, Sint-Joost-ten-Node enVorst.

In de andere gemeenten zijn de situaties uiteenlopend:sommige willen hun project ten uitvoer brengen maar stotenop het netelig probleem van de financiering, terwijl anderehun aanwezigheid op het grote web niet als een prioriteitbeschouwen. Al die gemeenten zijn overigens niet helemaalafwezig van het net. Ze hebben geen eigen site, maar hebbenpagina's ter beschikking op de webstek van het Gewest, wat

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

5

ONDER DE LOEP Vervolg

hun een zekere aanwezigheid verzekert en waardoor zebedenktijd krijgen alvorens zich te lanceren.

De "type-surfer" bestaat niet

We hebben hierboven vastgesteld dat bepaalde sites eenweinig coherente structuur hebben. Een element terverklaring van deze moeilijkheid komt tot uitingals we een site en publicaties op papiervergelijken. De eerste is een eenheid die zichvaak richt tot diverse types publiek. Het ismakkelijker iedere doelgroep afzonderlijk tebereiken via verscheidene documenten op papierdan een homogene montage van al hunbehoeften te maken op één drager.

We merken op dat de huidige sites zich zowelrichten tot de toerist of de toekomstige inwoner(voorstelling van de gemeente) als tot de burgerdie belangstelling heeft voor het leven van zijngemeente (samenvatting van de beslissingen,politieke moties), de inwoner in zijn contactenmet het bestuur (on-line documenten,beschrijving van procedures) of als gebruiker vandiensten (activiteitenagenda), de onder-nemingen en werknemers (formulieren voorconcessiehouders, werkaanbiedingen) of somszelfs het gemeentepersoneel.

Wij beweren niet dat we de materie vanuit allemogelijke invalshoeken, noch vanuit hetgezichtspunt van alle doelgroepen evalueren. Wij beperkenons tot een hypothese als maatstaf om de inhoud teanalyseren. Deze hypothese is dat een site een mogelijkheidbiedt om idealen van transparantie van de politieke enadministratieve beslissingen in de praktijk om te zetten. Metandere woorden, de burgers dichterbij hun instelling brengendoor de terbeschikkingstelling van elementen waardoor ze dewerking beter begrijpen of de keuzes waarderen. Wij zullenniet zozeer ingaan op de inhoud over (wat er gebeurt in) degemeente, maar spitsen onze aandacht veeleer toe op deinformatie over de gemeentelijke instelling en wat dievoortbrengt.

De klassiekers

Een dubbele vaststelling wanneer we van de ene site naar deandere gaan: de inhoud is sterk vergelijkbaar maar tegelijk vrijverschillend. Dit antagonisme is verklaarbaar: alle sites

hebben een gemeenschappelijke basis, maar in de loop dertijd ontwikkelt ieder zijn eigen functies of benadrukt men debestaande, naar gelang van politieke keuzes, opportuniteit ofgewoon de technische capaciteit om er de actualisering vanaan te kunnen.

De rol van het Centrum voor Informatica van het BrusselsGewest (CIBG) ligt zeer zeker aan de basis van dezegemeenschappelijke inhoud: de bijstand van het centrum bij

de uitbouw van een website leidt impliciet tot de overnamevan een vooraf uitgetekend canvas. Bovendien is de creatie vaneen site voor iedere gemeente een première. Aangezien menniet kan terugvallen op ervaring of traditie, kijkt men naar watanderen doen en neemt men bestaande schema's over.

Wat vinden we meestal terug?- het woordje van de burgemeester- een voorstelling van de gemeente: plattegrond, foto's,

bevolkingsstatistieken, oppervlakte, lijst van de handels,opdeling in buurten, …

- een historiek van de gemeente of een toeristischebasisvoorstelling: opmerkelijke gebouwen, wandelingen,jaarlijkse grote evenementen, …

- de activiteitenagenda - een, vaak gedetailleerde, voorstelling van de

administratieve diensten- (doorgaans volledige) beschrijvingen van administratieve

procedures om burgers en ambtenaren tijd te doenwinnen

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

6


- de samenstelling van de basisorganen: deGemeenteraad en het College vanBurgemeester en Schepenen

- het resultaat van de voorbije gemeenteraads-verkiezingen.

Twee elementen kenmerken deze rubrieken:- de inhoud is gericht tot het grote publiek: er

is weinig technische of politieke informatie ;- zowel de inhoud als het on-line plaatsen volgt

nog een logica geërfd van de publicaties oppapier. De gemeenten hebben dat gebrek aanbasismateriaal van de sites, toe te schrijven aande nieuwigheid van dit actieterrein, verholpendoor documenten op te nemen die vroegerenkel op papier bestonden.

Deze combinatie van pagina's blijft vrij statisch.De basiskern blijft gewoon een presentatie, eenstatische website waarrond andere soorten inhoudgaan komen. De formule heeft als voordeel dat ergeen frequente bijwerkingen vereist zijn.

Bepaalde gemeenten hebben daarentegen pagina's metactualiteit, waar regelmatige bijwerking van de informatienoodzakelijk is. Die dienst is niet helemaal nieuw: degemeentelijke tijdschriften zorgden daar al voor. Elsene, Jette,Koekelberg, Sint-Gillis, Sint-Pieters-Woluwe, Ukkel enWatermaal-Bosvoorde brengen overigens een elektronischeversie van hun tijdschrift on-line. Dezelfde gemeenten,behalve Sint-Gillis, verdubbelen hun communicatie doortoevoeging van nieuwtjes, gegroepeerd in een specifiekerubriek of verspreid over verschillende pagina's volgens dematerie. Zo gaan we stilaan naar een logica van periodiekeproductie naar een logica van continue productie. Het is weleen beetje verbazend dat we niet één voorbeeld vanmailinglist zien waarmee de gemeente zijn nieuwsbriefverstuurt naar de internetgebruikers die zich abonneren. Datsysteem, waarbij men niet regelmatig de site moet raadplegen,wordt buiten Brussel reeds gebruikt.4

Communiceren over debeheermiddelen

Nu gaan we een aantal originelere pistes analyseren, dieminder het leven van de gemeente bekijken dan dat van degemeentelijke instelling, hetzij door de aandacht rechtstreekste richten op deze laatste, hetzij op wat ze voortbrengt.

Ere wie ere toekomt …

Laten we beginnen met de politieke organen en hun werk.Alle sites vermelden de samenstelling van de Raad en hetCollege, soms met de resultaten van de voorbije verkiezingen.Naast wat een uitgangspunt blijft, kunnen we de sitesklasseren naar gelang van hun houding ten aanzien van hetwerk van de politieke organen. Zo worden de vergaderingenvan de gemeenteraad op drie manieren aan de burger terbeschikking gesteld:

- A priori door de publicatie van de agenda, het meestgebruikte middel: acht op de tien websites melden denetsurfers op die manier de datum en de agenda van devolgende gemeenteraad. Dit soort inhoud heeft alsvoordeel dat het geen overlapping vormt met hetgemeentelijk infoblad, dat door de tijd die nodig is omhet uit te geven en de tijd tussen twee nummers dit typeinformatie moeilijk kan opnemen;.

- Vier websites geven a posteriori een samenvatting van debeslissingen van de voorbije gemeenteraad. Dat is nuttigvoor de burger die geïnteresseerd is in bepaaldeagendapunten maar de gemeenteraad niet kon bijwonen.We merken op dat de meeste gemeenteblaadjes dezerubriek reeds hadden. De samenvatting van debeslissingen omvat zelden de interpellaties of de vragendie in de zitting werden gesteld.

- Sint-Lambrechts-Woluwe en Watermaal-Bosvoorde nemende notulen van de raad op. Dat heeft echter als ongemakde tijd die nodig is voor de goedkeuring alvorens on-line

4 Doornik en Saint-Ghislain, de twee sites die naar aanleiding van het Internetfeest 2002 gelauwerd werden, bieden deze mogelijkheid.

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

7


te worden gebracht, maar heeft nut voor degenen die hetstandpunt van een verkozene over een bepaalde kwestiewillen kennen. We kunnen enkel het voorbeeldonderstrepen van Sint-Lambrechts-Woluwe, de enigegemeente die de agenda, de samenvatting en de notulenop de site zet.

- Binnenkort wordt een project rond de uitzending viastreaming 5 van zittingen van de gemeenteraadontwikkeld, onder de auspiciën van het CIBG.

Een andere interessante vaststelling is dat de helft van de sites(meer bepaald vijf ) via deze weg de akkoorden van demeerderheid of hun algemene beleidsnota publiceren. Ookdaar sluiten de gemeentelijke infobladen soms bij aan.

In vijf gemeenten heeft ieder lid van het College een eigen e-mailadres. Geen enkele gemeente biedt ieder van zijnraadsleden een mailadres aan, maar sommige vermelden hetprivate mailadres van de raadsleden die er een hebben.

Eenieder wordt geacht de wet te kennen

Alle regels van de gemeentelijke overheid worden niet altijdter kennis gesteld van de internetgebruikers. Het algemeenpolitiereglement is integraal beschikbaar in Watermaal-Bosvoorde en Sint-Pieters-Woluwe. Er zijn ook enkelevoorbeelden van specifieke regelgeving in Elsene of Jette. Deaanvullende politiereglementen zijn nergens beschikbaar.

De retributieregelingen en belastingreglementen zijnbeschikbaar in Sint-Gillis en Sint-Pieters-Woluwe. Bovendienvinden we soms de lijst van de belastingen, maar vaak zonderde kopie van het reglement dat ze invoert of de bedragen.

De gemeente als producent en voorwerpvan informatie

Even wijzen op de idee van Ukkel en Watermaal-Bosvoorde omde adviezen van hun overlegcomité bekend te maken. Deeerste voegt er de samenstelling van het comité aan toe en deagenda van diens volgende vergadering. De tweede heeft deaankondiging van een openbaar onderzoek (betreffende eenBBP) on-line gezet.

Een ander basisinstrument voor gemeentebeheer zijn degemeentelijke ontwikkelingsplannen. Hoewel deontwerpen van plannen nog niet afgewerkt zijn, bieden

bepaalde gemeenten reeds een synthese: dat is het geval voorSint-Gillis en Jette. Ukkel beperkt zich tot algemeenheden,maar schetst op de actualiteitenpagina zijn standpunt inzakemobiliteit, alsook het plan "Licht" en het is de enigegemeente die het heeft over haar 46 bijzonderebestemmingsplannen.

Hoewel er veel voorbeelden zijn van bereikte of aan de gangzijnde verwezenlijkingen van de gemeente, geven bepaaldewebsites informatie over de ontwikkelingsprojecten. Daarvindt u op de site van Jette een voorbeeld van.

Wat de informatie over de instelling zelf betreft, stellen wevast dat er ondanks de vele mogelijkheden niet veel meer isdan de voorstellingen van de administratieve diensten, vaakvrij volledig, om aan te klikken. De bekendmaking van derekeningen gebeurt nooit via internet. Iets meer gelukhebben we met de begrotingen, tenminste in Jette en Ukkel.

We betreuren ook dat we nergens het jaarverslag van hetgemeentebestuur en de toestand van de gemeentezakenvinden, ook al staat bepaalde informatie verspreid over desites. Op dat vlak lijkt Jette het meest inlichtingen te bieden.

We onderstrepen ook het initiatief van Elsene om desamenstelling en de agenda van de secties van degemeenteraad te publiceren, alsook de lijst van de mandaten,waardoor de burger de rol van zijn verkozenen beter kanbeoordelen.

De satellieten van de instelling

Rond het basisschema van de gemeente bevinden zich noginstellingen die er min of meer rechtstreeks van afhangen.Sommige hebben hun plaats gevonden op de gemeentelijkewebsite. De mate van integratie op de site, alsook dehoeveelheid informatie varieert van de ene entiteit tot deandere.

- De hervorming van de politie laat sporen na op de sitesof… blinkt uit door de afwezigheid van sporen. Westippen wel het project aan van Sint-Lambrechts-Woluweom de agenda van de politieraad van zijn zonebeschikbaar te stellen. Sint-Pieters-Woluwe heeft eenpreventiebrochure en een formulier voor de aanvraagvan bijstand on-line gezet.

- Zeven gemeenten stellen hun OCMW voor, op hunpagina's of via een specifieke webstek, maar dat blijftbeperkt tot algemene informatie.

5 Dat is een rechtstreekse uitzending met beeld en geluid, zodat men het verloop van de zitting op zijn scherm kan volgen.

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

8


- De sector van het onderwijs en de bibliotheken staat ophet Brunette-netwerk, een initiatief van de Stad Brussel.We zien ook sites gewijd aan cultuur in Sint-Gillis, Ukkelen Elsene. Bepaalde sites, zoals Sint-Pieters-Woluwe ofSint-Lambrechts-Woluwe, ontwikkelen grotere gehelenvan afzonderlijke websites, wat zorgt voor een levendigestructuur.

Hoe staat het met de interactie?

Buiten de tekstuele inhoud bestaan er ook andere typesmogelijkheden. Op dat punt kunnen de sites zich radicaalonderscheiden van publicaties op papier.

Zes gemeenten hebben een e-mailadres gecreëerd voor iedereadministratieve dienst, wat het contact met de burgervergemakkelijkt.

Op een meer politiek niveau blijven de ruimten vanelektronisch contact tussen burger en verkozenen (of tussende burgers zelf via de site) zeldzaam: Sint-Pieters-Woluweontwikkelt een forum, maar het instrument alleen volstaatniet: het moet ook nog gebruikt worden 6.

Nog een meerwaarde

Een meerwaarde van elektronica en netwerken is demogelijkheid om administratieve formulieren tedownloaden… maar wettelijke beperkingen verplichten onsnog die via traditionelere wegen in te dienen. Via de websitesvan Elsene, Koekelberg, Sint-Lambrechts-Woluwe, Sint-Pieters-Woluwe en Watermaal-Bosvoorde kan men reeds formulierendownloaden. Dat soort formulier varieert sterk van de eneentiteit tot de andere: soms burgerlijke stand, soms preventie,bestelling van bewonerskaart of nog elders formulieren voorconcessiehouders. Bovendien blijft het aantal nog vrijbeperkt: acht in Sint-Lambrechts-Woluwe, die daarmee

koploper is.

In de toekomst zouden we de implementatievan procedures voor beveiligde elektronischebetalingen moeten zien en zal men ongetwijfeldook gaan sleutelen aan de mogelijkheden omon-line een reeks administratieve stappen teondernemen zodra alle problemen rond deelektronische handtekening opgelost zijn.

Conclusies

De gemeentelijke websites zijn nog jong: ze zijnnog op zoek naar zichzelf en gaan empirisch tewerk. Stilaan groeit het bewustzijn van deeigenheden van de media. We kunnen uiteraardgeen perfectie verwachten bij de eerste poging.

Rond een vergelijkbare basis heeft iederewebsite nuttige informatie opgehangen. Dezeervaringen zijn echter vaak beperkt tot één

gemeente of zelfs daarbinnen tot één bepaald departement.Met mooie vooruitgang en markante initiatieven zijn degemeentelijke websites vol verwachtingen. Het potentieel iser, het instrument is beschikbaar en de wil is aanwezig. Nunog concretiseren.

6 We zouden ook "chat"-sessies met verkozenen of opiniepeilingen kunnen organiseren, maar dan mogen we niet uit het oog verliezen dat de resultaten beperkt zijn tot deinternetgebruikers. Wat opiniepeilingen betreft, biedt Koekelberg in zijn tijdschrift en op de webstek het resultaat van een enquête die het onder de inwoners heeft ver-richt.

Philippe Delvaux

De adressen van de geanalyseerde websites zijn beschikbaar oponze website in de rubriek "links".

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

9

ONDER DE LOEP

1 Sophie van den Berghe, "Natuurbescherming via overheids-opdrachten", in Nieuwsbrief 2001-9, blz. 10-11.

In december 2001 hadden we een artikel gepubliceerd over de wijze waarop de Europese Commissieaanbeveelt rekening te houden met milieubescherming in de overheidsopdrachten.1 Sindsdien heeft eenworkshop daaromtrent plaatsgevonden, in het kader van het Forum voor een duurzame ontwikkeling. Hetvolgend artikel geeft een overzicht van de voornaamste opmerkingen en vragen die de gemeenten op dezeontmoeting naar voren brachten.

Eerste workshop van het Forum voor een duurzame ontwikkeling

VERANTWOORD VERBRUIK IN DE GEMEENTEBESTUREN

Op 12 maart jongstleden heeft de Vereniging een eersteworkshop van het Forum voor een duurzame ontwikkeling inde Brusselse gemeenten georganiseerd. De talrijke opkomstwijst op een reële belangstelling voor deze materie. Dertiengemeenten en vier OCMW's waren er vertegenwoordigd.Paul Speight van de DG Leefmilieu van de EuropeseCommissie, Marielle Smeets van het federaal ministerie vanSociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu en ArianeMartens van het Brussels Instituut voor Milieubeheer hebbener respectievelijk de vooruitgang in de werkzaamheden opEuropees, federaal en Brussels niveau geschetst. De diensttoezicht was er eveneens vertegenwoordigd. Het geheelvormde een inhoudelijk zeer sterk debat.

De gemeenten hebben duidelijk gesteld dat ze iets willendoen en praktische informatie zoeken over de invoering vanmilieu-, sociale en ethische clausules in hun lastenboeken.De deelnemers kwamen uit uiteenlopende diensten, zoalswerken, aankoopdienst, economaat, leefmilieu, stedenbouw,juridische dienst of financiën. Er waren ook enkelemandatarissen aanwezig.

Waarom streven naar verantwoordverbruik?

Onze consumptiegewoonten hebben een impact op onsleefmilieu (uitputting van de natuurlijke rijkdommen,vervuiling, …) maar ook op de samenleving of dewerkomstandigheden (schepping van werkgelegenheid,exploitatie in de ontwikkelingslanden, …).

De overheidsdiensten brengen een niet te verwaarlozenpercentage van het nationaal verbruik voort. In de landen vande Europese Unie gaat het gemiddeld om 14 % van het brutonationaal product. Door verantwoorde aankopen te doendraagt de gemeente actief bij tot duurzame ontwikkeling,voornamelijk om drie redenen:

1. Gezien de omvang van de opdracht zal het inaanmerking nemen van de milieu- en sociale aspectenvoor de aankopen van de gemeente een rechtstreekseimpact hebben op het leefmilieu en de levenskwaliteit.

2. De beslissingen die de gemeente op hetvlak van duurzame ontwikkeling neemt,zullen geloofwaardiger overkomen als degemeente ze eerst zelf toepast. Alsoverheid dient de gemeente eenvoorbeeld te stellen voor de bevolking,private instellingen en ondernemingen.

3. De aankopen van de gemeenten kunneneen stimulans zijn voor de onder-nemingen om producten te maken diehet leefmilieu en de menselijke waardig-heid respecteren. De toename van devraag naar dergelijke producten kantevens een weerslag hebben op de prijzen.

De gemeenten zijn dus een belangrijke hefboom in deaanmoediging tot aanpassing van de consumptiewijzen. Deze

Het Forum voor een duurzame ontwikkeling is een project dat deVereniging op touw heeft gezet met de steun van het BrusselsHoofdstedelijk Gewest en dat beheerd wordt met de bijstand van hetBrussels Instituut voor Milieubeheer. Het doel is de bevordering van deacties van de Brusselse gemeenten die kaderen in het perspectief van eenduurzame ontwikkeling door de uitwisseling en de verspreiding vangoede praktijkvoorbeelden.

Dat wordt o.a. geconcretiseerd in de organisatie van verschillendeworkshops rond thema's die de duurzame ontwikkeling illustreren. Heteerste thema "verantwoord verbruik – overheidsopdrachten" werdgekozen omdat er vraag naar was vanwege de gemeenten. De andereworkshops zullen uiteenlopende thema's onder de loep nemen, zoals deuitvoering van Agenda 21 in de gemeenten, de buurtcontracten enduurzame ontwikkeling, mobiliteit, energie, …

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

10


laatste zijn in 1992 in Rio immers erkend als een belangrijkeoorzaak van de continue degradatie van het leefmilieu in deindustrielanden.

Een gevarieerd debat

AlgemeenAls men reeds rekening houdt met het milieu van in het beginvan de procedure van een aanbesteding, kan men makkelijkermilieucriteria in aanmerking nemen. Het is makkelijker demilieucriteria vast te leggen in het stadium van de technischespecificaties dan op het moment van de toekenning van deopdracht. Er zijn echter tal van mogelijkheden via de clausulesvan het contract die bijvoorbeeld de wijze kunnen definiërenwaarop het product geleverd moet worden.

De dienst toezicht op de gemeentelijke instellingenonderstreept dat de gemeenten bevoordeeld zijn in die zin datze gezien de vaak vrij beperkte omvang van hun opdrachten deonderhandelingsprocedure kunnen gebruiken. Dat laathun een aanzienlijke manoeuvreerruimte, zowelwat de vaststelling van het voorwerp van deopdracht betreft als de concretisering van hunwensen op milieu-, ethisch of sociaal vlak.

Een reglement voorverantwoord verbruik opstellenDaar heeft de gemeente Sint-Gillis voor geopteerd.De idee die er aan de basis van lag, was tweeledig:enerzijds "waardige" producten of diensten bevoorrechten enanderzijds binnen een bepaalde budgettaire rechtlijnigheidblijven. Na een eerste versie die door het toezicht geannuleerdwerd – voornamelijk omwille van de definitie van criteriai.v.m. de producerende onderneming en niet met het productof de dienst zelf – werd de tweede versie zonder opmerkingengoedgekeurd.

Dit reglement stipuleert dat bij gelijkwaardige kwaliteit devoorkeur uitgaat naar de producten of diensten geproduceerdof geleverd door een onderneming die de overeenkomsten vande IAO naleeft, behalve indien hun prijs meer dan 5 % bovende prijs van de andere producten of diensten ligt. Hetzelfdegeldt voor de producten of diensten met een milieukeur of eensociaal label.

En de variantenDe gemeente Watermaal-Bosvoorde heeft haar bijzonderlastenboek voor de aankoop van een voorraad binnenverfvoorgesteld. Het lastenboek verplicht om varianten met verfop basis van natuurlijke producten aan te bieden. Het gebruikvan varianten is een goede werkwijze en biedt meer soepelheid

dan de vermelding dat de voorkeur uitgaat naar eenmilieuvriendelijker product. In dat laatste geval berust debewijslast immers bij de gemeente.

En het gebruik van merken?Het OCMW van Brussel toonde zijn bijzonder lastenboekvoor de aanschaf van koffie type Max Havelaar. Algemeenwordt aangeraden in de offerte-oproep niet expliciet het merkte eisen, maar veeleer de criteria te nemen – in dit geval decriteria die de koffie met een label Max Havelaar definiëren –en ze rechtstreeks in het bijzonder lastenboek te verwerken. Zokunnen ook andere koffiemerken die het label Max Havelaarniet hebben maar aan dezelfde voorwaarden voldoen,meedingen. Het label kan wel gebruikt worden als bewijs datde voorwaarden vervuld zijn.

En percelen?Door de opdeling van een opdracht in percelen kan iederperceel in voorkomend geval aan een verschillende inschrijvertoegekend worden, terwijl als de opdracht – terwijl ze

verscheidene voorwerpen beoogt – slechts uit éénperceel bestaat, de "algemene" aanbesteder

misschien geen volledige voldoening zal gevenmet betrekking tot alle voorwerpen. Net zoalsin andere materies kunnen we stellen datwanneer het mogelijk is de opdracht inpercelen op te delen, de behoeften en de eisen

beter kunnen worden ingelost, voor zover degevaren van meerkost en eventuele incoherentie

die deze opdeling zou kunnen teweegbrengen,zorgvuldig vermeden worden.

Aankopen buiten Europa

Wat kunnen we doen om te voorkomen dat we stenen uit Aziëgaan kopen die in twijfelachtige arbeidsomstandighedengeproduceerd zijn, terwijl het niet goed gaat met de verkoopvan de Belgische blauwe steen?

Het eerste antwoord dat hier in de workshop op kwam, wasdat er geen enkel middel bestaat om de aankoop van nationaleproducten te bevoorrechten en dat dit overigens niet wenselijkis aangezien dat in strijd zou zijn met de beginselen vanconcurrentie en non-discriminatie.

Kan men milieuoverwegingen inroepen met betrekking tothet transport? Hoe verder men producten gaat halen, hoemeer uitlaatgassen het transport veroorzaakt. P. Speightantwoordt dat de afstand van het vervoer niet in aanmerkingmag worden genomen, omdat de uitwasemingen afhankelijkzijn van het gebruikte transportmiddel. Een korte afstand kanafgelegd worden met een sterk vervuilend vervoermiddel,terwijl een lange afstand op een milieuvriendelijker manier

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

11


overbrugd kan worden. Kijken naar de afstand zou ook eeninbreuk zijn op het spel van de concurrentie.

De kwestie van de sociale aspecten (arbeidsomstandigheden,…)is vrij complex, omdat deze moeilijk "kwantificeerbaar" zijn.Het probleem is dat men moet kunnen bewijzen dat dearbeidsomstandigheden de rechten van de mens nietrespecteren. Het is ook moeilijk te oordelen vanaf wanneer desociale omstandigheden niet meer aanvaardbaar zijn. Zelfsbinnen de Europese Unie is er een grote diversiteit aanarbeidswetgevingen en -omstandigheden. Men moet ookweten dat Belgische ondernemingen het werk in verre landenkunnen uitbesteden. Het is momenteel dus mindergemakkelijk sociale aspecten in de overheidsopdrachten op tenemen dan milieuaspecten. We wijzen er wel op dat het inaanmerking nemen van deze bekommernissen (socialeaspecten, milieu, ethiek) in de overheidsopdrachten wel eenbelangrijke hefboom is voor duurzame ontwikkeling, maartoch niet alles kan oplossen. Het respect voor de werknemerblijft in de eerste plaats het voorwerp van de sociale wetgeving.

Naast de offerteaanvraagDe middelen om iets te doen vóór en na de opstelling van hetlastenboek zijn ook van belang. In de eerste plaats is er deinformatie en de sensibilisering van het personeel. Het isbijvoorbeeld nutteloos gerecycleerd papier te gaan gebruikenals de hoeveelheid verbruikt papier toeneemt. Als schoonmaak-producten kan men geconcentreerde of natuurlijke productenbestellen, maar dan moet men het personeel het juiste gebruikvan deze producten aanleren. De informatie-verstrekking ensensibilisering vergt vaak veel inspanningen.

Ten tweede kan men precieze technische specificatiesopnemen in het lastenboek, maar de inschrijvers geven nietaltijd de nodige informatie om te verifiëren of de technischespecificaties ingevuld zijn. Het is vaak moeilijk de volledigesamenstelling van de producten te kennen. Het federaalministerie van Leefmilieu, Volksgezondheid en Sociale Zakenheeft een vragenlijst opgesteld voor onderhoudsproducten enhet onderhoud van fotokopieerapparaten waarop deinschrijvers moeten antwoorden opdat hun offerte inaanmerking genomen zou worden. Dat is een goede manierom de nodige informatie te verkrijgen, ook al vergt hetopstellen van zo'n vragenlijst veel werk.

En daarna?De Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het BrusselsHoofdstedelijk Gewest stelt voor op haar website eenonderdeel te wijden aan het Forum voor duurzameontwikkeling, met als eerste rubriek het verantwoord verbruikin de Brusselse gemeenten. Daar vindt men dan bijvoorbeeldde door de gemeenten overgemaakte lastenboeken met sociale,

ethische of milieuclausules, adressen van andere websitesdaaromtrent en de vooruitgang van de werkzaamheden van defederale overheid en de Europese Commissie.

Naar gelang van de vraag van de gemeenten en de vorderingenop federaal niveau zullen we de mogelijkheid evalueren omeen werkgroep op te richten rond specifieke aspecten van hetin aanmerking nemen van het milieu in de lastenboeken.

ENKELE NUTTIGEINTERNETSITES

De interpretatieve mededeling van de Commissie 2

betreffende het gemeenschapsrecht dat op overheidsopdrachtenvan toepassing is, en de mogelijkheden om daar milieu-overwegingen in op te nemen en de mededeling betreffende deopname van de sociale aspecten staan op de volgende sites:➤ http://simap.eu.int (informatiesysteem voor overheids-opdrachten, zie regels en procedures);➤ http://europa.eu.int/comm/environment/gpp/index.htm(website van de Europese Commissie).

Europese milieukeur (ecolabel): criteria die men kangebruiken voor de technische kenmerken van milieuvriendelijkeproducten: ➤ http://europa.eu.int/comm/environment/ecolabel/index.htm(ondanks de Engelse homepage vindt men de ecologischecriteria meestal ook in het Nederlands en het Frans via de"product groups");➤ http://europa.eu.int/comm/environment/ecolabel/consumers/consumers.htm (het document "Richtsnoeren voor het groenermaken van openbare aanbestedingen door gebruikmaking van decriteria van de Europese milieukeur" is beschikbaar in hetNederlands en in het Frans).

Voor diverse inlichtingen aangaande verantwoord verbruik:➤ http://www.oivo-crioc.org (Onderzoeks- en Informatie-centrum van de VerbruikersOrganisaties).

Op de webstek van ICLEI (International Council for LocalEnvironmental Initiatives) staan o.a. de publicaties over milieuin overheidsopdrachten:➤ http://www3.iclei.org/europe/ecopro_pubs.cfm

De website van het Steunpunt en Informatiecentrum voorPreventie van afval en emissies bevat veel informatie overmilieuvriendelijke aankopen in de openbare diensten, alsooknuttige internetlinks en concrete voorbeelden:➤ http://www.stip.info (klik op "AEP Afval- en EmissiePreventie"en vervolgens op "Thema Overheidsaankopen").

Als u de documenten van deze eerste workshop wenst teontvangen, kan u contact opnemen met mevr. Sophie van denBerghe (tel.: 02.233.31.56 - [email protected])en binnenkort ook onze website raadplegen.

2 Commissie van de Europese Gemeenschappen, Interpretatieve mededeling van de Commissie betreffende het gemeenschapsrecht van toepassing op overheidsopdrachtenen de mogelijkheden om milieuoverwegingen hierin te integreren, COM (2001) 274 definitief, 4.7.2001, Brussel

Sophie van den Berghe

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

12

ONDER DE LOEP

De Gemeentelijke Ontwikkelingsplannen (GemOP) zijn een essentieel middel voor planning op gemeentelijk niveau.Toch is hun uitwerking een moeilijke bevalling. Het Gewest is zich daar bewust van en werkt aan een aanpassing en eenvereenvoudiging van de procedures. Vroeger heeft het reeds een kritische synthese gemaakt van de stand van zaken van degemeentelijke ontwikkelingsplannen en hun inhoud. De volgende tekst is een weergave van een evaluatie van hetgewestelijk Bestuur voor Ruimtelijke Ordening en Huisvesting die in maart jl. aan de gemeenten werd voorgesteld doorMyriam Cassiers en Suzanne Gillijns. Deze tekst richt de spots op de moeilijkheden in de uitwerking van de plannen dietoe te schrijven zijn aan de huidige ordonnantie, en bereidt de hervorming van de regelgeving op de gemeentelijkeontwikkelingsplannen voor.

DE GEMEENTELIJKE ONTWIKKELINGSPLANNENArtikel 35 van de ordonnantie tot organisatie van deplanning en stedenbouw preciseert dat de gemeentenverplicht zijn een gemeentelijk ontwikkelingsplan opte stellen in het kalenderjaar volgend op desamenstelling van de gemeenteraad. Dat zijn zowelpolitieke als strategische plannen. Ze preciseren hetgewestelijk ontwikkelingsplan (GewOP) en moetendoor erkende studiebureaus opgesteld worden.

Drie besluiten preciseren de ordonnantie metbetrekking tot de subsidies, de erkenning van deauteurs van het project en de inhoud. Deze laatstemaakt het voorwerp uit van een specifiekeomzendbrief bij de basisdossiers, maar er is nog geenomzendbrief over de inhoud van het ontwerp vanplan. Er wordt overigens gewerkt aan een wijzigingvan de ordonnantie, die voorziet in een wijziging vande procedure voor de uitwerking van de gemeentelijkeontwikkelingsplannen.

1. Praktische balans

Zonder direct conclusies te trekken over deverantwoordelijkheden is het interessant op te merken dathoewel alle Brusselse gemeenten op 31 december 1997 overeen GemOP moesten beschikken, enkel Sint-Agatha-Berchemthans het zijne heeft afgewerkt (het ontwerp werdgoedgekeurd in mei 2001). Er is bijna drie jaar verstrekentussen de goedkeuring van het basisdossier en de goedkeuringvan het plan door de regering. Het eerste basisdossier, dat vanSchaarbeek, werd pas in mei 1998 door de regeringgoedgekeurd. Anderlecht en Sint-Lambrechts-Woluwe tot slothebben nog steeds geen goedgekeurd basisdossier.

We kunnen dus stellen dat er een ernstige achterstandopgelopen is in de uitwerking van deze plannen. Die is aanverschillende oorzaken toe te schrijven: de nieuwigheid vanhet instrument, de wijziging van de hogere plannen (GewOPen GBP), de zware procedure, de complexe ordonnantie, het

besluit van de regering betreffende de inhoud en deomzendbrief, de moeilijkheid om de materie te begrijpen eneen document te maken dat zowel een strategisch als eenoperationeel deel omvat. Maar ook: een gebrek aan personeelgecombineerd met een mentaliteitsprobleem, wat leidt tot eenmoeilijke concretisering van een transversale aanpak: deontmoetingen met de verschillende partners worden somsaangevoeld als extra werk, de samenwerking als een inmengingvan andere (gemeentelijke of gewestelijke) diensten in eendomein dat men gewoonlijk alleen beheert. En, last but notleast, werden de subsidies die de gemeenten ontvingen snelopgeslorpt door de studies.

2. Doelstellingen en inhoud vanhet GemOP

Ten aanzien van de inhoud en de voorstellen van debasisdossiers kan men zich verschillende vragen stellen:

- passen de gemeentelijke ontwikkelingsplannen de in hetGewOP vervatte doelstellingen toe?

- houden ze rekening met de grote uitdagingen van hetgewest?

- vinden we er een verwijzing naar een "ontwerp vanontwikkeling van het gemeentelijk grondgebied" en deprioriteiten van die ontwikkeling?

- evalueren ze de gemeentelijke actie?

Deze vragen brengen verscheidene bedenkingen met zich mee.

De eerste heeft betrekking op de inhoud die aan degemeentelijke ontwikkelingsplannen moet gegeven worden.Moet het GemOP melding maken van de intenties van degemeente in de verschillende domeinen – die intentiesworden, na het document, gevolgd door plannen voortenuitvoerlegging (plannen, reglementen, …)?

De tweede doet de vraag stellen van de gemeentelijkebevoegdheden in de verschillende materies die in hetontwikkelingsplan behandeld worden. De gemeente beschiktover tal van hefbomen in diverse materies zoals de inrichting

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

13


van de openbare ruimten, culturele promotie, sociale actie(ondermeer via het OCMW), acties rond huisvesting, …maar de meeste materies hebben niet rechtstreeks betrekkingop de bevoegdheden en vereisen in ieder geval samenwerking.

2.1 Analyse van enkele thema's

2.1.1 Bevolking en huisvesting

We stellen vast dat de basisdossiers meestal een gedetailleerdestatistische studie bevatten, verricht op basis van de tellingenvan 1991. De inhoud van de bestaande situatie isvoornamelijk beschrijvend, en omvat nauwelijks deuitdagingen, die de oorzaak zijn van de vastgesteldeveranderen. Er is geen kwantificering van de te bouwen of terenoveren woningen, noch preciseringen over de actie die degemeente rechtstreeks kan ondernemen, zijnde de renovatievan haar patrimonium en dat van het OCMW, de strijd tegenverkrotting, het werk van sociale woningbureaus, … Er zijnenkele uitzonderingen, zoals Sint-Agatha-Berchem, dat eenexhaustieve opsomming opmaakt van de leegstand, debeschikbare terreinen en de te saneren krotwoningen.

De reden van deze feitelijke toestand is complex: de kwestievan de huisvesting, en meer bepaald de strijd tegenverkrotting, heeft betrekking op verscheidene thema's enacties. We zien bij de eerste lezing dus moeilijk de draagwijdtevan de kwestie binnen het GemOP. We stellen echter wel vastdat de acties van de gemeenten in hun geheel weiniggeanalyseerd en geëvalueerd blijven.

2.1.2 De strijd tegen verkrotting

Ook al zien we in het basisdossier weinig concretemaatregelen, die normaal gezien uitgewerkt worden in hetontwerp van plan, toch kunnen we er sporen vinden van deeffectieve strijd tegen de verkrotting. Het probleem is veelcomplexer gebleken dan verwacht. Het is immers niet altijdeenvoudig om de graad van verkrotting van een gebouw tebewijzen. De gemeenten dienen vaak hun toevlucht te nementot bijkomende middelen, zoals bijvoorbeeld de schrappingvan een "spook"-bewoner. Het gebeurt ook dat zegeconfronteerd worden met krotten die eigendom zijn vanandere overheden. Sommige kampen ook met logistiekeproblemen om de renovatie te beheren. Tot slot is desamenwerking tussen diensten niet altijd geslaagd, met alsgevolg het uitblijven van een geïntegreerd beleid.

Verscheidene gemeenten maken gebruik van de mogelijkheidom subsidies te verkrijgen voor de aankoop van leegstaandealleenstaande gebouwen, alsook voor onteigening in het kadervan de realisatie van een BBP. Nog andere, die talrijkestedenbouwkundige lasten genieten, gebruiken ze voor

renovatie. Het is frappant dat de gemeenten in werkelijkheidactiever zijn op het vlak van de strijd tegen verkrotting dan ophet eerste gezicht lijkt. Dan blijft nog de vraag waarom debasisdossiers geen melding maken van het huidig beleid, metinbegrip van een evaluatie van het beleid die leidt totconclusies in de vorm van doelstellingen: doorgaan,heroriënteren of laten vallen …

Het is ook jammer dat er weinig kaarten van leegstaandegebouwen of niet bebouwde terreinen zijn, en dit ondanks hetbelang van die werkmiddelen voor de ontwikkeling van de stad(en de verplichting om lijsten van die gebouwen bij te houden,vervat in artikel 179 van de ordonnantie). Wanneer deze kaartendeel uitmaken van het GemOP, zijn ze vaak enkel beschrijvend,terwijl ze ook een diagnostische waarde zouden kunnen hebben.

2.1.3 De arme broertjes: tewerkstelling,economie en het sociaal deel

2.1.3.1 Economie en tewerkstelling

In de basisdossiers wordt tewerkstelling bekeken in het lichtvan de bestaande statistieken betreffende de actieve en de niet-actieve bevolking. Weinig gemeenten beschrijven huntewerkstellingsbeleid en de structuren die ze uitgebouwdhebben om werkzoekenden te helpen. Nog zeldzamer is dekwantificering van de betrekkingen die gecreëerd kunnenworden, of de vooruitzichten van tewerkstelling naar gelangvan het gemeentelijk economisch profiel.

De economische analyse is er doorgaans beperkt totstatistieken en gaat zelden gepaard met commentaar ofpogingen om de vastgestelde evolutie te verklaren. Weinigkaarten lokaliseren en benoemen de voornaamsteondernemingen of concentraties van jobs. Ook weinigbedenkingen over de gevolgen op het vlak van detewerkstelling, van de aanwezigheid van bepaaldeondernemingen voor de bevolking, …

Tot slot is er weinig planologische visie van de economischeen analyse-activiteiten over de stedenbouwkundige gevolgen tewijten aan de aanwezigheid van belangrijke ondernemingen(behalve voor de handel), en nog minder over de bestaandemogelijkheden (beschikbaarheid van gronden, te rehabiliterengebouwen met economische bestemming, …) Zeldzaam zijnde basisdossiers die de strategische buurten voor detoekomstige ontwikkeling en de uitdagingen identificeren.

Het ergste is in voorkomend geval – maar dat kanveralgemeend worden tot alle thema's – het gebrek aantransversale analyse en positionering ten opzichte van deBrusselse gewestelijke context: zwakke benadrukking van deeigenheden verbonden aan de aanwezigheid van grote

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

14


infrastructuren en grote regionale tewerkstellingspolen, weiniganalyse van de lokalisering van de voornaamste werkgevers tenopzichte van de problematiek van het verkeer en devervoersassen (en o.a. ten opzichte van de bespreking van hetGewOP met betrekking tot het ABC-model).

Wat het commercieel deel betreft, toont de ontleding van debasisdossiers een goede globale analyse van de situatie, met devermelding van de voornaamste handelskernen en hunproblemen op het vlak van veiligheid, parking, vitaliteit, …Het volledigste op dit punt is Sint-Joost-ten-Node, dat eengrondige analyse maakt, kern per kern, van het type cliënteel,de grootte van de kern, de densiteit, de verkeers-, parkeer- enleveringsproblemen, het stadsnet, de wegen, de gebouwen ende aanwezigheid van de andere stadsfuncties.

De meeste gemeenten wijzen op de grote principes die henmoeten leiden op het vlak van de toegankelijkheid van dekernen, de veiligheid, het imago, de inrichting van deopenbare uitrustingen, de parkeermogelijkheden, … Meestalworden concrete maatregelen echter aangekondigd voor hetontwerp van plan, behalve in Watermaal-Bosvoorde, dat delijst opmaakt van de specifieke acties voor elk van beidehandelskernen, en Anderlecht, dat acties toegespitst op vijftraditionele kernen beschrijft zonder het evenwel over hetZuidstation en de "Driehoek" te hebben.

Weinig daarentegen over het probleem van de gemengdekernen en de bezetting van de verdiepingen met woningen.Het gebrek aan transversale aanpak bemoeilijkt soms hetglobaal zicht op de thematiek.

2.1.3.2 Uitrustingen en sociaal deel

Het sociaal deel is reeds het arme broertje van het eersteGewOP, wat deels toe te schrijven is aan het feit dat hetGewest niet bevoegd is voor materies met betrekking totonderwijs, opleiding, gezondheid, …

In de gemeentelijke ontwikkelingsplannen wordt het sociaal deelnu eens behandeld in het hoofdstuk aangaande de bevolking endiens behoeften, dan weer in dat betreffende de uitrustingen.

De basisdossiers beschrijven doorgaans op afdoende wijze debestaande situatie op het vlak van uitrustingen, maar schenkenweinig aandacht aan de analyse van de voldoening van debehoeften en de reële werking van de gemeentelijkeuitrustingen (kwaliteit van de aangeboden diensten, gebruikvan de uitrustingen, complementariteit en concurrentie, …).Andere zelden aangehaalde aspecten zijn de analyse van deplanologische mogelijkheden, de integratie van de activiteitenin hun omgeving en hun geografische verdeling. Algemeen iser te weinig aandacht voor de interventiecapaciteiten van degemeente en wordt er weinig rekening gehouden met de

bestaande uitrustingen in de buurgemeenten.

2.2 Het openbaar onderzoek

De organisatie van het openbaar onderzoek over de basisdossierskomt aan bod in een ministeriële omzendbrief die ernaar streeftde gemeentelijke initiatieven bekend te maken, het verrichtewerk zo goed mogelijk te valoriseren en te verrijken.Uit een raadpleging van de bijlagen bij de basisdossiers entelefonische contacten met de gemeenten blijkt dat deonderzoeken - ook al hebben ze vrij weinig reacties uitgelokt -doorgaans ernstig verricht werden.

Bepaalde gemeenten hebben zelfs reële inspanningen geleverdop het vlak van het overleg met de inwoners: zo heeft Sint-Joost-ten-Node de vragen van de verenigingen in kaart gebracht. Dezegemeente heeft twee buurtcontracten gekregen via dewelke zehet overleg met de inwoners in de praktijk kon omzetten.

Enkele gemeenten hebben een voorafgaande volksraadpleginggeorganiseerd en hebben daar de analyse van bekendgemaakt.De meeste hebben gewerkt met een begeleidingscomité,waarvan vaak ook vertegenwoordigers deel uitmaken vanlokale verenigingen die lid zijn van diverse consultatieve raden.Synthesedossiers, strooifolders en informatievergaderingenhebben het publiek meer inzicht verschaft in de uitdagingen.Bepaalde gemeenten hebben duidelijk meer inspanningengeleverd dan andere, zonder dat we echter een verbandkunnen leggen tussen die inspanningen en het aantal reactiesbij het openbaar onderzoek.

Die reacties werden doorgaans beschouwd als relevant engeanalyseerd zoals de omzendbrief dat overigens vroeg. In Sint-Gillis bijvoorbeeld stond de analyse van de klachten op de agendavan de eerste vergadering van het begeleidingscomité van hetontwerp van plan. Bepaalde opmerkingen werden in het ontwerpopgenomen en de weigeringen werden met reden omkleed.

2.3 Behandelt het GemOP de groteuitdagingen voor het Gewest?

Ja en neen: de basisdossiers behandelen doorgaans deproblemen die verband houden met sites van regionaal belang,waar evenwel globaal nagedacht moeten worden over deinrichting en de tussenkomst van verschillende partners. Degemeenten zijn immers verre van de enige bevoegde voor deinrichting van deze sites. Ze kunnen dus ofwel dedoelstellingen op het vlak van ontwikkeling zoals beschrevenin het GewOP en het GBP overnemen, ofwel zich meerpositioneren ten opzichte van de opties die genomen moetenworden. Meestal positioneren ze zich precies, gebruik makendvan het GemOP om de krachtlijnen van hun toekomstigeonderhandelingen met de andere partners te omlijnen. We

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

15


stippen aan dat het de gemeenten zijn die de bijzonderebestemmingsplannen (BBP) voor de inrichting van deze siteszullen moeten opstellen.

We merken op dat de gemeenten zeker op een of andermoment bij deze studies betrokken werden, hoewel dekrachtverhouding tussen de partners ongelijk is: de financiëleen politieke uitdagingen zijn zo dat ze slechts een beperkteinvloed hebben op de beslissingen.

3. Conclusies

Een eerste algemene vaststelling bij alle basisdossiers is dat devoorstellen zeer algemeen zijn en in de meeste gevallen delokalisering van de voorstellen ontbreekt. Deze feitelijketoestand is ongetwijfeld deels toe te schrijven aan het te ruimekader van de omzendbrief, die nergens laat doorschijnen datmen de nadruk moet leggen op de gemeentelijke acties. Datvloeit wellicht ook voort uit de door de omzendbriefopgelegde duidelijke scheiding tussen de hoofdstukken overde vaststelling, de doelstellingen en de voorstellen. Tot slot zetde omzendbrief aan tot de formulering van een aantal zeeralgemene beschouwingen.

Alle basisdossiers sommen algemene beginselen op dieenkel kunnen kaderen in de lijn van het GewOP, maarwaarvan we de concrete toepassing op lokaal niveau nietkunnen inschatten. Deze principes zijn vaak dezelfde inverschillende gemeenten en zijn algemeen genoeg uitgedruktom op een consensus onthaald te worden bij de verschillendestrekkingen in de gemeenteraad. Ze kunnen als volgt wordensamengevat: het transitverkeer beperken, aantrekkelijkeopenbare ruimten aanbieden, de bevolking stabiliseren, meergroene ruimten creëren, …

Het is ook belangrijk te preciseren dat er maar weiniggemeenten zijn die zich werkelijk verplaatsen in de regionalecontext, of dat nu op het niveau van de beschrijving van deevolutie van de gemeentelijke ontwikkeling is of de specifiekevoorstellen bij de thematische hoofdstukken. Wat dat betreft,moeten we opmerken dat de contacten met de regionalepartners (BIM, BUV, …) zeer uiteenlopend waren: het gingvoornamelijk om thematische vergaderingen georganiseerddoor het Gewest in het kader van de coördinatiecelGewest/Gemeenten, of vergaderingen op initiatief van het BIMom het plan "groene schakel" bekendheid te geven, of nog hetadvies van de regionale partners in het kader van de GewestelijkeOntwikkelingscommissie. De contacten varieerden sterk vangemeente tot gemeente, vaak zonder veel opvolging.

De hoofdstukken met een territoriale "grondslag" zijn het bestontwikkeld. De beoordeling van de behoeften is veel zwakker inde kwalitatieve analyses, wanneer het erom gaat niet territoriale

begrippen te integreren zoals het gebruik van scholen en andereuitrustingen, of wanneer de interne organisatie en het beheer vande infrastructuren geëvalueerd moeten worden.

Twee redenen kunnen deze situatie verklaren:- het GemOP wordt in de meeste gevallen opgemaakt door

de schepen van stedenbouw;- de schepenen willen niet altijd hun standpunt aan het hele

College toetsen.

De basisdossiers definiëren slechts weinig gekwantificeerde ofkwalitatieve doelstellingen. Dat is frappant op het vlak vanhuisvesting, een sterk ontwikkelde materie in het GewOP diein de basisdossiers kwantitatief weinig ontwikkeld blijft.

Bepaalde dossiers worden met meer precisie behandeld: hetzijwanneer de gemeente haar standpunt wil verdedigen tenopzichte van de regionale doelstellingen die ze betwist en diemeestal niet tot haar bevoegdheid behoren, hetzij wanneer hetgaat om niet conflictuele materies waarvoor de concretevoorstellen gemakkelijk de goedkeuring van de helegemeenteraad verkrijgen.

Meestal vergeten de basisdossiers de evaluatie van deondernomen acties (buurtcontracten, specifieke acties voorleegstaande gebouwen, …).

Het is moeilijk inzicht te krijgen in de behandeling vanbepaalde problemen als de acties versnipperd zijn oververschillende thematische hoofdstukken.

Ter verklaring van de moeilijkheden van de gemeentenmerken we op dat het basisdossier niet opgevat wordt als eenconcretisering van de uitdagingen van het GewOP, maarveeleer enerzijds als een eerste verkenningsronde en degelegenheid om de bestaande situatie plat te leggen, enanderzijds als een opsomming van doelstellingen en mogelijkeacties. Alle gemeentelijke ontwikkelingsplannen verlaten zichop het ontwerp van plan om een keuze te maken uit deprioriteiten en pragmatischer te zijn in het deel van deuitvoering van de vooropgestelde acties.

Ten aanzien van de uitdrukking van de grote uitdagingenbeseffen we dat de gemeentelijke ontwikkelingsplannen nogniet altijd de plaats van het overleg zijn. Ze zouden dat welkunnen worden. De echte onderhandelingen komen ook totuiting via andere plannen, die soms opgesteld worden buitenhet bij de ordonnantie voorziene arsenaal, zoals derichtschema's (Espace Bruxelles Europe, richtschema voor dekanaalzone, …). Misschien is daar een informelediscussieruimte die gunstig is voor nieuwe voorstellen envernieuwende oplossingen.

Myriam Cassiers Suzanne Gillijns

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

16

De opdracht :Een financiële studie van de Brusselse rusthuizen maken.

Het profiel :- economist of handelsingenieur,- goede kennis van Excel en Access,- beheersing van de statistische methodes,- een vlotte schrijfstijl,- ervaring in financiële analyse en tweetaligheid zijn troeven,- vlug beschikbaar (indiensttreding bij voorkeur op 15.6.2002).

Wij bieden :Een gevarieerde functie in een stimulerende werkomgeving en eenmotiverend loon. Na de studie kunnen andere opdrachten toever-trouwd worden.

De Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

zoekt voor haar studiedienst een

SOCIALE ZAKEN

KB van 22.03.2002 wijz. KB 07.05.1999 tot uitvoeringvan art. 2, par. 5bis, van de wet 07.08.1974 tot instellingvan het recht op een bestaansminimum en van art.57quater, par. 3, van de organieke wet 08.07.1976 betr.de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.B.S. 18.04.2002 – 176115

KB van 11.12.2001 betr. de uniformisering van despilindexen in de sociale materies ter gelegenheid van deinvoering van de euro.B.S. 25.04.2002 – 173711

Ordonnantie van 21.12.2001 wijz. ordonnantie12.02.1998 tot oprichting van sociale woningbureaus.B.S. 01.05.2002 – 176372

FINANCIËN / BELASTINGEN

Bericht van 19.03.2002 in verband met deautomatische indexering van de kadastrale inkomens envan de bedragen vermeld in art. 16, par. 1, van hetWetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (WIB 92).B.S. 17.04.2002, err. – 17656

Bericht aan de werkgevers en aan de andere schuldenaarsvan aan de bedrijfsvoorheffing onderworpeninkomsten. B.S. 17.04.2002 – 9841

BBHR van 28.02.2002 betr. de administratievegeldboetes inzake heffing op de lozing van afvalwaterB.S. 18.04.2002 – 176117

Bericht van 30.04.2002: Overheidsopdrachten enopdrachten van het klassieke stelsel en van de specialesectoren - Nieuwe modellen van aankondiging dievanaf 01.05.2002 moeten worden gebruikt.B.S. 30.04.2002 – 176342

KB van 22.04.2002 wijz. bepaalde KB tot uitvoering vande wet 24.12.1993 betr. de overheidsopdrachten ensommige opdrachten voor aanneming van werken,leveringen en diensten B.S. 30.04.2002 – 176337

PERSONEEL

Omz. nr. 520 van 23.04.2002 betr. het vakantiegeld2002. B.S. 26.04.2002 – 16425

POLITIE / VEILIGHEID

KB van 28.01.2002 betr. de invoering van de euro in deregelgeving die de wedden, toelagen en vergoedingentoegekend aan de personeelsleden van de rijkswachtbepaalt. B.S. 13.04.2002, err. – 174782

Omz. OOP 35 van 12.03.2002 betr. hetvervolgingsbeleid inzake voetbalaangelegenheden.B.S. 16.04.2002 – 176050

Samenwerkingsakkoord van 19.04.2002 tussen defederale Staat en de Gewesten betreffende de uitvoeringvan het specifiek toezicht ingesteld bij de wet 07.12.1998(B.S. 05.01.1999) tot organisatie van een geïntegreerdepolitiedienst, gestructureerd op twee niveaus.B.S. 19.04.2002 – 176146

Europees Verdrag van 30.09.1957 betr. hetinternationaal vervoer van gevaarlijke goederen over deweg (Gestructureerd ADR in voege op 01.07.2001).B.S. 25.04.2002 – 176261

KB van 16.04.2002 wijz. KB 30.03.2001 tot regeling van de rechtspositie van het personeel van depolitiediensten. B.S. 25.04.2002 – 176251

KB van 19.04.2002 houdende specifieke statutairebepalingen met betrekking tot personen aangesteld inbepaalde betrekkingen van de federale politie, de lokalepolitie en van de algemene inspectie van de federalepolitie en van de lokale politie.B.S. 27.04.2002 – 176301

Wet van 26.04.2002 houdende de essentiële elementenvan het statuut van de personeelsleden van depolitiediensten en houdende diverse andere bepalingenmet betrekking tot de politiediensten.B.S. 30.04.2002 – 176344

MB van 28.12.2001 tot uitvoering van sommigebepalingen van KB 30.03.2001 tot regeling van derechtspositie van het personeel van de politiediensten[UBPol - DINO]. B.S. 03.05.2002 – 173982

KB van 29.01.2002 wijz. KB 15.06.1999 betr. hetveiligheids- en coördinatiebeleid naar aanleiding vanvoetbalwedstrijden. B.S. 04.05.2002 – 176425

STEDENBOUW / LEEFOMGEVING

BBHR 28.03.2002 betr. de toekenning van toelagenaan verenigingen of groeperingen van verenigingen dieeen programma uitvoeren op het vlak van geïntegreerdestadsrenovatie. B.S. 18.04.2002 – 176118

BBHR van 17.01.2002 tot vaststelling van desamenstelling van het dossier van de aanvraag voor eenstedenbouwkundige vergunning.B.S. 03.05.2002 – 176412

INTERNATIONAAL

KB van 25.04.2002 tot uitvoering van art. 12 van dewet 25.05.1999 betr. de Belgische internationalesamenwerking. B.S. 30.04.2002 – 176354

WETGEVING

bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 11.04.2002 t/m 6.05.2002

Economist of handelsingenieur (m/v) belast met onderzoek

Geïnteresseerd ? Stuur dan uw CV naar

de heer M. COLSON, Voorzittervan de afdeling MaatschappelijkWelzijn van de VSGBAarlenstraat, 53/4 te 1040 BrusselFax: 02/280.60.90 E-mail: [email protected]

Voor nadere inlichtingen kan ucontact opnemen met dhrRombeaux op het nr. 02.233.20.63.

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

17

VOOR U GELEZEN

De Gemeente Nr 541 (3/2002)De kwaliteit van het overleg en de communicatie kan verbeterd worden via“Training on the jo”. Slechts een gedeelte van de gewenste nieuwevaardigheden en kennis kan binnen een cursus of training wordenverworven. Voor de rest gebeurt het leren door het gebruik op de werkplek.T. Wijnen schetst de principes, brengt ervaringen aan en stelt heel watverrijkingsliteratuur voor.

Nr 542 (4/2002)Het is mogelijk om binnen elke organisatie medewerkers op eeneffectieve en efficiënte wijze te selecteren, en dat zelfs met eenvoudigemiddelen. De grote kwaliteiten van de nieuwe methode zijn deverkorting van de selectieprocedure, de objectiviteit en dekostenbesparing. Door H. Meurs.

De financiële situatie van veel gemeenten is structureel moeilijk. Deomvang van de vaste kosten en het gebrek aan financiële beleidsruimteleiden tot frustratie bij politici en ambtenaren. De enige manier omdaartegen in te gaan is structureel bezuinigen op het bestaande beleid.“Een gezonde gemeente denkt aan haar lijn” stelt P. Stoop.

Governance andthe Open Methodof CoordinationIn oktober vorig jaar heeft de Raad derEuropese Gemeenten en Regio's insamenwerking met o.a. de Vereniging vanBelgische Steden en Gemeenten eencolloquium georganiseerd rond het belangvan de "methode van open coördinatie" inhet Europees bestuur.

In het kader van de toepassing van nieuwe vormen vanEuropees bestuur en met het oog op de toepassing van de opde Top van Lissabon uitgestippelde plannen tot uitwerking vaneen strategie voor volledige tewerkstelling, sociale cohesie enduurzame ontwikkeling werd er beslist het gebruik van demethode van open coördinatie – die reeds gebruikt werd voortewerkstelling – uit te breiden tot het sociaal beleid,gezondheid, onderwijs, bejaardenzorg en e-Europa, materiesdie tot de bevoegdheid van de lokale besturen behoren. Wijherinneren eraan dat deze methode alle beleidsniveaus – zowelde Europese, nationale als lokale – bij de Europese eenmakingwil betrekken:. Volgens het subsidiariteitsbeginsel moeten denationale en lokale besturen derhalve meewerken aan deuitwerking van de Europese richtlijnen.

Het colloquium bood de gelegenheid om na te denken over devoordelen, de voorwaarden van de toepassing, de begrenzingen,de toepasbaarheid of de wettigheid van de methode, maar ook

om ervaringen uit te wisselen via getuigenissenvan vertegenwoordigers uit verschillendeEuropese landen en van de Europese Commissiezelf, en ook om zich rekenschap te geven van degeboekte vooruitgang.

De nadruk wordt gelegd op de rol van de lokalebesturen. De samenwerking lijkt goed tefunctioneren op het vlak van de werk-gelegenheid: er komen namelijk regionaleplannen voor tewerkstelling. De opensamenwerking wordt evenwel nog onvoldoendetoegepast in sociale materies, zoals de strijd tegen

armoede en uitsluiting. In het domein van het onderwijs is hetmoeilijk om naar coherentie te streven, gezien de diversiteit aanonderwijsstelsels in de verschillende lidstaten. Daarom kanmen gebruik maken van de techniek van de 'ijking' of'benchmarking'. De vergelijking van de verschillende lokaleervaringen op het vlak van governance is overigens eenmethode die samengaat met open samenwerking. Op hetcolloquium hebben de Finse en Nederlandse vertegen-woordigers middelen voor benchmarking voorgesteld. Zohebben ze gemeenschappelijke indicatoren gedefinieerd die delokale besturen bij de evaluatie van hun beheersysteem kunnenbegeleiden. Op die manier kan men rekening houden met dekarakteristieken van iedere gemeenschap.

We stippen aan dat de meeste teksten in het Engels opgesteldzijn en sommige in het Frans.

Governance and the Open Method of Coordination; REGR, 74 blz

Mouvement CommunalN° 2002-3M. Boverie fait le point, dans les matières liées aucadre de vie, sur l’application de l’arrêté duRégent assujettissant certains actes au paiementd’un droit de timbre: permis ou refus de permisd’urbanisme ou d’environnement, timbres àapposer sur les plans…

N° 2002-4La loi spéciale du 13 juillet 2001 portant trans-fert de certaines compétences aux Régions et auxCommunautés devrait rendre possible la fédéra-lisation de ce que les travaux préparatoires appel-lent la “législation connexe” dans laquelle ils ran-gent notamment “… celles concernant (…) lesfabriques d’églises…”. A. Coenen étudie cettequestion du temporel des cultes reconnus.

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

18

VOOR U GELEZEN

Permis etautorisations en

matièred’environnement

Deze publicatie overloopt in 64 bladzijden devoornaamste praktische aspecten van deprocedures voor de toekenning van milieu-vergunningen.

De auteur heeft een keuze gemaakt uit devergunningen in het Brussels en het WaalsGewest, met voorrang voor de algemeneprocedures die van toepassing zijn op een zeergroot aantal handelingen of activiteiten. Deeerste dertig bladzijden betreffen het BrusselsGewest en meer bepaald de milieu- enbouwvergunningen en daarnaast ook devergunning voor de lozing van afvalwater.

Vereenvoudigde tabellen geven de kalendersvoor het onderzoek en de toekenning van devoornaamste vergunningen. Bepaaldebijkomende handelingen werden bewustweggelaten, aangezien de bedoeling was dealgemene chronologie te beschrijven zonder alte veel in detail te treden.

Dit werk is niet exhaustief, maar heeft als grotekwaliteit dat het eenvoudig is.

P. GILMAN, Permis et autorisations en matièred’environnement, Brussel, Kluwer, Coll.Environnement, 1999/5.1. ISBN 2 87377 356 1 –bijgewerkt tot 10 juni 1999

La répartition des compétencesen droit belge del’environnement

Sinds de regionalisering (doorgevoerd door de bijzondere wet van 8augustus 1980 tot hervorming der instellingen) is demilieubescherming verdeeld onder de Staat en de Gewesten.Vervolgens werd de verdeling van de bevoegdheden nog gewijzigd in1988 en 1993. Bovendien dient men rekening te houden met deinvoeging in de Grondwet, sinds 1994, van een bepaling betreffendehet recht op de bescherming van een gezond leefmilieu (artikel 23,derde lid, 4° van de Grondwet), waarvan de naleving zowel in defederale wetgeving als bij gewestelijk decreet gewaarborgd moetworden.

Om dit kluwen te ontwarren bestudeert de auteur na een korte schetsvan de rijkwijdte van het milieurecht als economisch, sociaal encultureel recht de krachtlijnen van de verdeling van de bevoegdhedenonder de federale overheid en de Gewesten. Hij stelt dat er naast despecifieke uitzonderingen van bevoegdheid ten gunste van de federaleoverheid ook niet-specifiek milieugebonden verleningen ofbegrenzingen zijn, voortvloeiend uit concepten zoals de implicietemachten, het strafrecht, de economische en monetaire unie, de vrijheidvan handel en nijverheid, de vereisten van de samenwerking, enz.

Omwille van het belang van de milieufiscaliteit als instrument vooreen milieubeleid wordt deze specifiek onder de loep genomen.

Ook de regionale bevoegdheden op het vlak van de internationalebetrekkingen en de rol van de lokale besturen en van verschillendeinstellingen, overheden of raden komen aan bod.

De auteur van dit werk is erin geslaagd een duidelijke synthese tegeven van "wie wat kan doen" in het Belgisch milieurecht.

F. TULKENS, La répartition des compétences en droit belge del’environnement, Brussel, Kluwer, Coll. Environnement, 1999/7.0. ISBN 2 87377 329 4 – bijgewerkt tot 1 december 1999

Vervolg

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

19

NIEUWS VAN HET GEWEST

Subsidies voor renovatie van gemeente-eigendommen met erfpacht

De huidige regelgeving betreffende de renovatie vangebouwen van gemeenten en OCMW's maakt het nietmogelijk om subsidies toe te kennen voor projecten met eenerfpachtovereenkomst. De wetgeving stipuleert immers datde gemeente eigenaar moet zijn van het pand datgerenoveerd moet worden of afgebroken om vervolgensheropgebouwd te worden, om aanspraak te kunnen makenop de subsidies van het Gewest.

De oplossing van de erfpacht is een interessante manier omhet toepassingsgebied van het stadsvernieuwingsbeleid uit tebreiden. Daarom heeft Minister-Voorzitter François-Xavierde Donnéa beslist de subsidies eveneens toe te kennen voorgebouwen met erfpacht. Die erfpacht moet wel langer lopendan de wettelijke aflossing van het gebouw en lijkt dus opeen eigendomstitel.

Participation citoyenne etpolitique urbaineDe traditionele bestuursorganen hebben het soms moeilijk omafdoende antwoorden te vinden voor de uiteenlopende sociale

fenomenen waarmee de steden tekampen hebben (sociale dualisering,suburbanisatie, gentrificatie, …). Devoorbije jaren is er een beleids-methode tot ontwikkeling gekomendie uitgaat van de burger zelf, dieveeleer een aanvulling vormt dan eenalternatief voor de traditionelepolitieke structuren.

België is niet achtergebleven in dezebeweging van invraagstelling van deplaats van de beslissingsstructuren en het opduiken van nieuweverwachtingen, en heeft gebruik

gemaakt van de zichtbaarheid die het voorzitterschap van deEuropese Unie verleende om een conferentie rond het themate organiseren, op initiatief van de cel Grootstedenbeleid vanhet ministerie van Sociale Zaken.

De handelingen van dit colloquium tonen de diversiteit vande mogelijkheden. In zijn inleiding situeert Charles Picqué dedelicate betrekkingen en het moeilijke evenwicht tussen delegitimiteit van de vertegenwoordigers voortgekomen uit hettraditioneel democratisch proces en de structuren waar allesnog ingevuld moet worden, om een uitgesproken wil te tonenom zich toe te leggen op het beheer van het openbaar domein.

De openstelling van het colloquium tot Franse en Braziliaansetussenkomsten getuigen van de veralgemening van eeninvraagstelling die zich niet beperkt tot de Europesedemocratische sferen. Het grootste deel van deze publicatiegroepeert goede praktijkvoorbeelden van de hele Unie in zesdelen. De thema's gaan van partnership openbaar-prvié tot degoede identificering van de doelgroepen, via stads-ontwikkeling, burgerinitiatieven, ontwikkeling van strategie ofnog vernieuwende methoden. Op dat laatste puntonderscheidt België zich met het voorbeeld van hetbuurtcontract van Sint-Joost-ten-Node of de netwerkmethodevan Eisden.

Vervolgens getuigen twee Europese netwerken van demogelijkheid om zijn ervaring in een ruimer kader in teschrijven. Alvorens af te sluiten met een eindresolutiesynthetiseren de deelnemers de sleutels voor succes in zestienaanbevelingen.

Deze publicatie omschrijft en nuanceert de ervaringen metburgerparticipatie. Nu ze in aantal toenemen (buurt-contracten, new urbanism, …) komt dit initiatief op het juistemoment.

Participation citoyenne et politique urbaine – eindverslag van deEuropese Conferentie van 8-9 okt. 2001; Brussel: Ministerie vanSociale Zaken (Cel Grootstedenbeleid); 2002, 70 blz

Andere ervaringen met participatie

- Laten wij onze gemeente dromen; in Nieuwsbrief 2002-3;- Comment améliorer la participation des habitants?

(dossier); in La Gazette n° 10 (11/3/2002)

VOOR U GELEZENVervolg

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

INFO-DIENST

ACTUALITEIT Nieuwsbrief

20

DirectieMarc Thoulen

CoördinatiePhilippe Delvaux

Redactie Myriam Cassiers, Philippe Delvaux,

Suzanne Gillijns, Françoise Lambotte, Céline Lecocq, Juliette Lenders, Marc Thoulen,

Sophie Van Den Berghe

VertalingLiesbeth Vankelecom

SecretariaatKatty Clerckx – Michel De Greef

Nieuwsbrief wordt gedrukt op 50 % gerecycleerd papier

Verenigingvan de Stad en de Gemeenten

van het BrusselsHoofdstedelijk Gewest

vzwAarlenstraat 53 bus 4 - 1040 Brussel

Tel. 02/ 233.20.04Fax 02/ 280.60.90

[email protected] : [email protected]

www.avcb-vsgb.be

Gepubliceerd met de steun vanhet Brussels Hoofdstedelijk Gewest,

Dexia en OMOB.

Nr 2002/044 juni 2002

Brief van de MinisterNa Eerste Minister Guy Verhofstadt, die onsrecent gefeliciteerd heeft voor de kwaliteit vandit tijdschrift, zijn we verheugd ook ministervan Binnenlandse Zaken Antoine Duquesnebij onze lezers te mogen rekenen.

In Nieuwsbrief 2002-1 bekeken we in onsartikel "De nieuwe politiediensten en hunverkeersopdrachten" de mogelijkheid voor depolitiediensten om nog een controle- enrepressiebeleid te voeren op het vlak vanverkeer als 10 tot 20 % van het personeelvoorbehouden zou zijn voor opeising doorhet ministerie van Binnenlandse Zaken.

Minister Duquesne heeft daarop gereageerden hieronder publiceren we een uittrekselvan zijn antwoord: "(…) het gaat effectiefom limietcijfers, vermeld in artikel 64 vande wet van 7 december 1998 tot organisatievan een geïntegreerde politiedienst,

gestructureerd op twee niveaus.

Deze percentages dienen echter genuanceerdte worden. Deze capaciteit is immers enerzijdszuiver theoretisch en moet ieder jaarvastgesteld worden in het zonaal veiligheids-plan. Anderzijds staat de voorziene capaciteitniet continu ter beschikking van de minister inafwachting van een opeising. De politie-agenten blijven namelijk actief in de zonewanneer een effectieve vordering nietnoodzakelijk blijkt. Dit aantal wordt dus nietecht afgetrokken van de zonale manschappen.

Tot slot heb ik zopas een dwingende richtlijnuitgevaardigd betreffende het gebruik van degehypothekeerde capaciteit in uitvoering vanartikel 62, 10° van voornoemde wet, die demobiliseerbare capaciteit beperkt totmaximum 7 % van de totale bezetting van delokale politiekorpsen. (…)"

Op een recente parlementaire vraag betreffende de gemeentelijke aanvullende belastingen werdop 15 maart jl. geantwoord met cijfers uit de begrotingen 2001.

Gezien de ingrijpende veranderingen die inmiddels zijn opgetreden, lijkt het ons nuttig om hierde bijgewerkte informatie te brengen over de tarieven in het kader van de lopende begroting2002. Met dank aan de Gewestelijke Inspectie.

Anderlecht 2.600 7,0Brussel 2.950 6,0Elsene 2.760 7,5Etterbeek 2.966 7,5Evere 2.550 6,0Ganshoren 2.590 7,0Jette 2.990 7,5Koekelberg 2.490 6,5Oudergem 1.900 6,0Schaarbeek 3.300 6,5Sint-Agatha-Berchem 2.450 7,0Sint-Gillis 2.680 7,0Sint-Jans-Molenbeek 2.848 6,5Sint-Joost-ten-Node 2.980 7,0Sint-Lambrechts-Woluwe 2.450 6,0Sint-Pieters-Woluwe 2.200 6,0Ukkel 2.300 6,0Vorst 2.720 7,0Watermaal-Bosvoorde 2.635 7,0

Begroting 2002 Onroerende voorheffing Personenbelasting

Gemeenten Aantal Aanvullende opcentiemen belasting (in %)

Traitd'U 04/02 NL xp 23/05/02 17:01

Nieuwsbrief...Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad V er. U itg. M ar c Thoulen - Nr 7317...

Documents

Transcript of Nieuwsbrief...Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad V er. U itg. M ar c Thoulen - Nr 7317...