nummer 15 1 Maart 2020

Nieuwsbrief van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland

Van de redactie

Met deze nieuwsbrief zijn we de vastentijd ingegaan. We nemen afstand van waar we het gewoonlijk zo druk mee hebben en we bereiden ons voor op de nieuwe start die we straks met Pasen maken. Met het emeritaat van aartsbisschop Joris en de verkiezing van zijn opvolger Bernd wordt dat einde en nieuwe begin dit jaar nog eens duidelijk onderstreept. De beide gelegenheden die we groots vierden – 11 januari het afscheid en 15 februari de verkiezing – riepen de nodige emoties op, maar waren vooral prachtige feestelijkheden. Dat werd uitvoerig in de pers opgemerkt en heeft hopelijk ook de harten en hoofden van onze kerkleden, gasten en vrienden verwarmd en gesterkt, om uiting te geven aan de blijdschap die het geloof ons geeft. Deze nieuwsbrief is bedoeld als bescheiden bijdrage daartoe. We maken melding van datgene waarvan we denken dat het de moeite waard is, datgene waarvan we denken dat we daar anderen een plezier mee kunnen doen – en ja: voor sommige berichten moet je dan wel even gaan zitten – of datgene waarop we in onze kerk of daarbuiten als tastende gelovigen gewoon apetrots zijn. Bijdragen worden kritisch op hun geloofsgloed bekeken, maar zijn altijd welkom! DS

nummer 15 2 Maart 2020

Inhoud

Van de redactie 1 Inhoud 2 Colofon 2 Agenda 2 Landelijke kerk 3 Collegiaal Bestuur 3 Bernd Wallet nieuwe aartsbisschop van Utrecht 3 Commissie Financiën en Materieel 4 Vastenactie 2020 Bethune Huis Hong Kong 4 Retraite oud-katholieke geestelijken ‘Op het raakvlak van persoon en ambt’ 5 Bisdom Haarlem 7 Haarlemse Geestelijkheid op preektraining 7 Symposium Petrus Codde 8 Bisdom Utrecht 9 Dordrecht: Kerk gerenoveerd 9 Eindhoven: Jubileumjaar 10 Unie van Utrecht 11 Theologenconferentie 2020 ‘Inspiratie vanuit de oorsprongen’ 11 Oecumene in Nederland 12 Startbijeenkomst Actie Kerkbalans 12 Nederland krijgt Interkerkelijke Jongerenraad 12

Colofon

Aan dit nummer werkten mee:

DS Dick Schoon EP Erna Peijnenburg JWW Jan Willem Wits KP Kees Posthumus LvB Lidwien van Buuren LvS Leonie van Straaten PBS Peter-Ben SmitRS Rudolf Scheltinga TR Thomas Ras TvD Tineke van Dam

Oud-Katholieke Kerk van Nederland Kon. Wilhelminalaan 3 3818 HN Amersfoort 033 - 462 08 75

e-mailadres Bisschoppelijk Buro: buro@okkn.nl

De volgende nieuwbrief verschijnt rond Pasen. Wij ontvangen uw kopij graag voor 30 maart 2020.

e-mailadres redactie: rudolf.scheltinga@okkn.nl

Agenda

10 maart 16:30 Utrecht Utrechtse Geestelijkheid 28 maart 10:00-15:30 Amersfoort Vervolg Kerkmeestersdag 18 april 14:00 Hoofddorp Symposium rond Petus Codde (RK-OK) 9 mei Utrecht Dag over kerk en kinderen 13 mei 16:00 IJmuiden Haarlemse Geestelijkheid 19-25 mei Rome Codde-Romereis (RK-OK) 28 mei Amersfoort Provinciale Synode 21 juni Utrecht Wijding aartsbisschop Bernd Wallet (onder voorbehoud) 30 augustus - Neustadt 47e Internationale Oud-Katholieke Theologen conferentie 3 september a/d Weinstrasse 19 september Utrecht Seminariedag

Landelijke kerk

Collegiaal Bestuur

Het CB vergaderde op 20 februari in zijn nieuwe samenstelling. Om de aartsbisschop-elect te verwelkomen, hielden we een uitvoerige informatieronde alsof we elkaar nog niet kenden en leerden aldus over de persoonlijke motivatie van eenieder om zich voor kerk en samenleving in te zetten. Daarna was er werk aan de winkel en werd de agenda gevolgd. Er vond overleg plaats met het presidium van de Synode, waarbij werd teruggekeken op de Synode van afgelopen jaar en werd vooruit-gekeken naar die van 21 november aanstaande. In het bijzonder zal het CB op de komende Synode met voorstellen komen naar aanleiding van het Rapport Bestuur en Organisatie. Overigens werd gememoreerd dat het dan honderd jaar geleden zal zijn dat deze Synode in de Oud-Katholieke Kerk van Nederland werd ingevoerd. Het CB besprak ook een eerste aanzet voor de bescheiden aanstelling van een medewerker vorming en toerusting. De aartsbisschop-elect vroeg instemming met zijn eerste besluit, om kan. Paul Brommet voor 0,4 fte tijdelijk in de parochie Utrecht aan te stellen. Die instemming werd van harte gegeven. Bij de mededelingen meldde de bisschop van Haarlem dat hij de verkiezing van de nieuwe aartsbisschop van harte heeft geconfirmeerd. DS

Bernd Wallet nieuwe aartsbisschop van Utrecht

Het Kiescollege van het aartsbisdom Utrecht heeft op zaterdag 15 februari 2020 in de eerste stemronde, met 19 van de 37 uitgebrachte stemmen, Barend Theodoor (Bernd) Wallet (48) verkozen tot nieuwe aartsbisschop van Utrecht en 84ste  opvolger van Sint Willibrord. Wallet heeft de verkiezing geaccepteerd en daarmee meteen de diocesane jurisdictie van het Metropolitaan Kapittel overgenomen, dat van kracht werd na het afscheid van Mgr. dr. Joris Vercammen op 11 januari jongstleden. Wallet is

nu nog pastoor van de Sinte Gertrudis-kathedraal in Utrecht. De installatie en wijding van de nieuwe aartsbisschop vinden waar-schijnlijk plaats op 21 juni. ‘We hebben een aartsbisschop nodig die met vreugde en creativiteit getuigt van de werkelijk-heid van Christus, en zo, in soepele samen-werking met geestelijken en gelovigen, vertrouwen voedt en hoop levend houdt’, zei Bernd Wallet over het gewenste profiel van de nieuwe bisschop. Hij bepleitte een ‘realistisch geloof, waarin we tegelijkertijd bescheiden zijn over onze mogelijkheden en onbescheiden over het profetisch uitzicht van het koninkrijk van God, dat gerechtigheid, vrede en vreugde is.’ Hij omschrijft zichzelf als iemand die ‘houdt van de kerk, waarvan het hartsgeheim de eucharistie is, een ruimte waarin we als Gods kinderen kunnen spelen, en rust en inspiratie vinden door de rijkdom van Gods genade.’

‘Dit is mijn kerk’ Bernd Wallet groeide op als zoon van een Nederlands hervormd predikant, ds Barend Wallet, voormalig voorzitter van de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk en de gang-maker achter het Samen op Weg-proces dat leidde tot de vorming van de PKN. Bernd leerde in zijn kinderjaren de Oud-Katholieke Kerk kennen en werd op Aswoensdag 1991 geraakt door de viering in de Utrechtse kathedraal. Wallet: ‘Op dat moment wist ik, dit is mijn kerk.’ Het duurde nog enige tijd voordat hij de definitieve overstap maakte. Hij studeerde

nummer 15 3 Maart 2020

theologie in Utrecht en Hull (Engeland). In juli 2006 ontving Wallet de diakenwijding in York en een jaar later volgde zijn priesterwijding in Utrecht. Aanvankelijk was hij werkzaam als kapelaan in Northallerton in het bisdom York. In 2010 keerde hij terug naar Nederland en werd naast pastor de adviseur van de aartsbisschop van Utrecht voor internationale zaken. In 2015 volgde zijn benoeming tot pastoor van Utrecht. Wallet is getrouwd en heeft vier kinderen.

Veel aandacht in media ‘We moeten met vreugde blijven getuigen van de hoop die in ons leeft en open zijn naar de samenleving.’ Dat zei aartsbisschop-elect Bernd Wallet in een interview met het Nederlands Dagblad, kort na zijn verkiezing. Ook in andere media werd volop aandacht besteed aan de onverwacht snelle verkiezing van de opvolger van Mgr. Joris Vercammen. Via Twitter en Facebook trok het nieuws al snel over de landsgrenzen en volgden felicitaties uit andere oud-katholieke kerken in het buitenland. Het Nederlands Dagblad had zaterdagmiddag 15 februari om half vier de primeur met het bericht over de verkiezing door het Kiescollege van het aartsbisdom Utrecht op de website. Ook het Reformatorisch Dagblad, Trouw, RTV Utrecht, KRO-NCRV en andere media kwamen al snel met berichten over de nieuwe aartsbisschop. Het citaat uit zijn eerder gegeven toelichting op de bisschopskeuze kwam vaak terug waarbij Wallet een ‘realistisch geloof’ bepleitte, ‘waarin we tegelijkertijd bescheiden zijn over onze mogelijkheden en onbescheiden over het profetisch uitzicht van het koninkrijk van God, dat gerechtigheid, vrede en vreugde is.’ JWW

Overgenomen van de website www.okkn.nl; door de redactie ingekort.

Commissie Financiën en Materieel

Vervolg Kerkmeestersdag In juni 2019 heeft de Commissie Financiën en Materieel (CFM) aan kerkmeesters en andere belangstellenden een ontmoetings- en informatiedag aangeboden. Het is van alle

kanten goed bevallen zodat we u nu willen uitnodigen voor een vervolgdag. Op zaterdag 28 maart heten we u vanaf 10.00 uur welkom in Alticollense in Amersfoort, Koningin Wilhelminalaan 3.

Het programma ziet er als volgt uit: 10.30 uur voorstellingsrondje en 1e onderwerp: gebruik van een gebouw door derden (huurcontract, verantwoordelijkheid, af-spraken); 12.30 uur middaggebed gevolgd door de lunch; 14.00 uur 2e onderwerp: veiligheid en duur-zaamheid van onze gebouwen (brandveiligheid, inbraakbescherming, energiebesparing, zonnepanelen); 15.00 uur vragen inventariseren, wat verder ter sprake komt; 15.30 uur afsluiting. Opgave in verband met de lunch, vóór 21 maart 2020, bij tineke.vandam@okkn.nl. 

Taken van de CFM We hebben gemerkt dat niet iedereen op de hoogte is van de taken en verantwoorde-lijkheden van onze commissie. Daarom volgt hier een overzichtje daarvan: 1. financiële controle van de jaarrekeningen van de parochies en advies voor de opzet en hoe de administratie bij te houden; 2. advisering bij onderhoud van gebouwen; 3. advisering bij verstrekken van subsidies voor onderhoud; 4. hulp en ondersteuning bij geldwerving.

De Commissie bestaat naast de voorzitter en de secretaris, uit twee financieel adviseurs en twee bouwkundig adviseurs. De Commissie is opgezet om het werk van de thesaurier-generaal te ondersteunen, de bisschoppen te adviseren, maar vooral om de parochies van dienst te zijn met vragen rondom financiën en gebouwen.

Parochies kunnen altijd advies vragen aan de CFM. U kunt direct contact opnemen met de adviseurs of dit doen via de secretaris van de CFM, tineke.vandam@okkn.nl. Voor meer informatie, zie ook de site van de landelijke kerk www.okkn.nl. TvD

nummer 15 4 Maart 2020

Vastenactie 2020 Bethune Huis Hong Kong

In Hong Kong werken 380.000 migranten-arbeiders, 98% van hen zijn vrouwen. Vrouwen die gedreven door armoede in het buitenland in de huishouding werken. Hun inkomen gebruiken ze om hun families in het thuisland te steunen. In 2016 en in 2018 hebben wij uw steun gevraagd voor de migrantenvrouwen die terecht komen in het Bethune Huis in Hong Kong, een opvanghuis voor migrantenvrouwen die te maken krijgen met te veel werkuren, met het niet betalen van loon en met fysiek en/of seksueel misbruik. Het Bethune Huis heeft een telefonische hulplijn voor vrouwen die om deze redenen weg willen bij hun werkgever. In het holst van de nacht worden de vrouwen door een medewerker van het Bethune Huis per taxi opgehaald bij hun werkadres en naar de veilige haven van het Bethune Huis gebracht.  

Gerechtelijke procedure Migrantenarbeiders in Hong Kong van wie het arbeidscontract wordt beëindigd, mogen niet werken en mogen nog maar maximaal veertien dagen in de stad verblijven. Om hun werkgever te kunnen aanklagen, moeten de vrouwen in het Bethune Huis dus een bezoekersvisum aan-vragen, zodat ze een gerechtelijke procedure kunnen starten en niet het land worden uitgezet. Voor deze gerechtelijke procedure wordt van de vrouwen een eenmalige eigen bijdrage van � 67,- gevraagd. Alle andere kosten voor de gerechtelijke procedure worden door de regering in Hong Kong via een regeling voor gerechtelijke hulp (Duty Lawyer Scheme) gesubsidieerd. 

Het juridisch afhandelen van een aanklacht met betrekking tot de arbeidsomstandigheden duurt twee à drie maanden en van aangiftes betreffende niet betaald loon en fysiek en/of seksueel misbruik zes tot acht maanden. Omdat de vrouwen gedurende die tijd niet mogen werken, zijn zij voor eten en onderdak afhankelijk van liefdadigheidsorganisaties als het Bethune Huis. Omdat ze met een bezoekersvisum geen toegang tot de gezond-heids- en medische zorg hebben, zijn de vrouwen ook daarvoor afhankelijk van het Bethune Huis. De gedachte van maanden van onzekerheid zonder inkomen met familie in het thuisland die niet langer financiële steun ontvangt, veroorzaakt veel stress bij de vrouwen. In het Bethune Huis krijgen zij alle steun om hen mentaal en emotioneel sterk genoeg te maken om de rechtszaak aan te kunnen. Ze mogen cursussen ‘Ken je rechten en het legale proces’ en ‘Stress reductie’ volgen. Daarnaast hebben de vrouwen steun aan elkaar.

Financiële en mentale steun De medewerkers van het Betune Huis weten hoe het gerechtelijk systeem in Hong Kong werkt. Zij helpen de vrouwen onder meer met de aanvraag tot verlenging van het visum, het aangifte doen bij de politie (soms met een vertaler erbij), de coördinatie tussen advocaten en relevante overheidsinstellingen en consulaten, met het uitrekenen op hoeveel loon een vrouw nog recht heeft, gebaseerd op de gegevens van haar arbeidscontract, zodat zij dit kan opeisen via het gerechtshof.  De medewerkers zorgen voor vervoer naar het gerechtshof en ondersteunen de vrouwen tijdens de rechtszaak. Tijdens de gerechtelijke procedure worden de vrouwen zo’n vijftien tot twintig keer ondervraagd door de politie en advocaten alsook in de rechtszaal, waarvoor zij elke keer naar het politiebureau, het advocatenkantoor en de rechtbank moeten reizen. 

Met de opbrengst van de Vastenactie 2020 zullen de vrouwen gesteund worden door een aantal kosten die gepaard gaan met de rechtsgang te dekken. Wij hopen dat wij op uw steun kunnen rekenen! Missie Sint Paulus

nummer 15 5 Maart 2020

Retraite oud-katholieke geestelijken ‘Op het raakvlak van

persoon en ambt’

De jaarlijkse geestelijkenretraite heeft inmiddels weer plaatsgevonden, in de Abdijhoeve Bethlehem van de Sint Willibrordabdij ‘Slangenburg’ in Doetinchem, van 21 tot 24 januari. Elk jaar is het goed om een paar dagen afstand te nemen van de dagelijkse beslommer-ingen, om tijd te nemen voor bezinning en om elkaar als collega’s te treffen. Daarbij lieten we ons leiden door het Benedictijnse dagritme, met tussen de gebedstijden door een eigen programma, dat zich dit keer richtte op het raakvlak van persoon en ambt.  Uit ervaring weet je dat je als geestelijke beschikt over een veelheid aan theologische kennis, een rijke schat aan (levens-)verhalen, liederen, gebeden en rituelen, maar in de praktijk moet je het toch vooral doen met je eigen mogelijkheden en vaardigheden. En het kan niet anders dan dat je daarbij ook af en toe stuit op eigen beperkingen, teleurstelling, pijn. Je bent als het ware je eigen ‘instrument’ om over te brengen wat nodig is, en elk instrument, of het nou een piano of auto is, heeft onderhoud nodig. Dus ook elke bisschop, priester en diaken. 

‘Onderhoudsbeurt’ Deze keer werd de retraite begeleid door mevrouw ds. Riek van Haeringen, emeritus predikant, supervisor en coach. Met haar hadden twee geestelijken, namens elk bisdom één, pastoor Joke Kolkman en pastoor Rudolf Scheltinga, de retraite voorbereid. Bij zo’n ‘onderhoudsbeurt’ voor geestelijken zijn vragen te stellen als ‘wíe ben ik in relatie met mezelf, de ander en God?’; ‘hoe zie en ervaar ik mijzelf als pastor, als priester?’ of ‘wat doet het ambt met mij?’ Daarom was aan iedereen gevraagd naar de retraite een voorwerp mee te nemen dat symbool staat voor hoe hij/zij zichzelf beleeft, ervaart als persoon en ambtsdrager. Dat leverde mooie beelden en verhalen op. Ook overigens was de insteek vooral ervaringsgericht aan de hand van diverse werkmethodes: verbeeldend, speels, actief, interactief.  In groot vertrouwen naar elkaar toe werden allerlei zaken met elkaar gedeeld. RS

nummer 15 6 Maart 2020

Bisdom Haarlem

Haarlemse Geestelijkheid op preektraining

Preken. Als priester en zeker als pastoor van een parochie doe je dat vaak. Je doet dat op eigen wijze en ontwikkelt een eigen stijl, waarin je nog wel wat kunt variëren: een preek kan troostend zijn of juist uitdagend, kan veel bijbeluitleg bevatten of juist meer hedendaagse ervaringen van mensen, hij kan meditatief van karakter zijn of sterk verbonden met een concrete actueel probleem of situatie. Eén ding is zeker: al prekend blijf je leren preken. Je wordt ervarener en ouder, de wereld om je heen verandert en jijzelf verandert ook. Vertrouwde bijbelteksten kunnen je daarom steeds iets nieuws te zeggen hebben. Het maken van een preek blijft iets dat je met zorg en aandacht doet, en waaraan je tijd besteedt.

Begeleiders Toch hebben we het er niet vaak over. Als predikant hoor je ook meestal niet veel terug over hoe mensen je preek hebben ervaren. Soms krijg je een compliment, wat natuurlijk fijn is. Maar echte feedback is toch anders, die moet je organiseren. In de kring van de Haarlemse Geestelijkheid ontstond de wens om dat eens met elkaar te gaan doen. En zo kwam het, dat we in groepen van drie priesters op preek-training gingen, onder leiding van een begeleider. De ene begeleider was Mirella Klomp uit Amsterdam, docent praktische theologie aan de Protestantse Theologische Universiteit, de andere was – in mijn geval – Thijs Feenstra uit Haarlem, onder meer docent preektraining aan het Seminarie van de Baptisten, acteur en trainer van mensen die in het openbaar spreken en/of optreden.

We moesten een preek meenemen die we zelf hadden gehouden, er van tevoren over nadenken waarover we zelf tevreden waren, waaraan we nog zouden willen werken en wie wij zelf een goede spreker vonden. In het gesprek daarover kregen we al veel goede informatie over de opbouw van een preek, hoe je aandacht kunt vasthouden en het belang van aandacht hebben voor je gehoor. En hoe je goed kunt omgaan met illustraties van je verhaal.

Onderlinge feedback Het was natuurlijk ook de bedoeling om zelf te gaan preken, met elkaar als gehoor. Een beetje gekunsteld, omdat de liturgische setting ontbrak. We kozen er in ons groepje voor om daarbij liturgische kleding aan te trekken, want daarin beweeg je je anders. Met aandacht luisterden we naar elkaar en gaven elkaar daarna zo goed mogelijk feedback. Hoewel zoiets best spannend is, vond iedereen het goed en waardevol om dit te doen, omdat iedereen bruikbare tips kreeg en ook bevestiging in wat er goed ging. En daarbij is het leuk om elkaar (weer) eens te horen preken, want zo vaak hebben we daarvoor ook niet de gelegenheid.

De preektraining duurde ruim drie uur, maar de tijd vloog voorbij, wat wel iets zegt over hoe leuk en boeiend dit was. Dank aan de begeleiders en aan de collega’s die het mogelijk maken om zo in collegialiteit, vriendschap en vertrouwen met elkaar te kunnen optrekken. EP 

nummer 15 7 Maart 2020

nummer 15 8 Maart 2020

Bisdom Utrecht

Dordrecht: Kerk gerenoveerd Vier maanden lang hield de oud-katholieke parochie van Dordrecht haar vieringen in de tuinzaal achter de kerk. Stukadoors, timmer-lieden en schilders herstelden beschadigde muren en vernieuwden de buiten- en binnen-kant van de kerk. ‘Ingrijpen was onvermijdelijk, door scheuren in de muren. Die zijn opgevuld en de muren zijn opnieuw gestuukt. We hebben de gelegenheid aangegrepen om na veertig jaar de buitenkant en de binnenkant aan te pakken.’ Aldus Henk Schoon, pastoor van de parochie, gevestigd aan de Voorstraat. Samen met de bouwcommissie is hij verantwoordelijk voor de vele keuzes die bij een restauratie gemaakt moeten worden. Deze werd uitgevoerd door aannemersbedrijf Hoogvliet en begeleid door bureau Lakerveld uit Noordeloos. Het werk duurde een maand langer dan gepland. Toen de steigers stonden, werden verrotte balken en zwam in het dakbeschot ontdekt, wat de werkzaamheden vertraagde.

Meer eenheid in het kleurenpalet De huidige kerk in neo-classicistische stijl verrees in 1843 op de plaats van haar bouwvallig geworden voorganger. Na ruim 170 jaar gebruik en een restauratie begin jaren tachtig was de eenheid van de oorspronkelijke kleuren verdwenen, bestaande kleuren waren vervuild. Het vuil bleek niet eenvoudig te verwijderen. Restaurateurs deden onderzoek

naar de kleuren die door de jaren heen zijn gebruikt met behulp van een zogenaamd kleurentrappetje. Daarnaast werd kleuradvies gevraagd bij ‘Herfst en helder’, producent van verven en lakken, met ruime ervaring in de monumentenzorg. De kleur van de ornamenten werd geel, dat benadert het dichtst de originele kleur. Voor de achtergrondkleur werd afgeweken van het advies en voor een lichter kleurtje gekozen. De eenheid in het kleurenpalet werd hersteld. De halfronde ramen werden vernieuwd en zijn nu van roestvrij staal. Kleine ramen kunnen nu naar binnen open, voor frisse lucht. Nijhoff Schildersbedrijf restaureerde de hele kerk, ook de fries aan de voorgevel. Helgele zonnestralen verschijnen vanachter een witfrisse wolk, met een Lam Gods erin, met banier. Binnen vernieuwde schilderes Inge Modderkolk de marmer-imitatie achter het tabernakel en twee houten beelden, van Maria met het kind Jezus en Jozef met een lelietak.

Meer ruimte Naast deze ingrepen kwam er nog een zichtbare ingreep: de helft van de banken is weg, om meer ruimte te scheppen in de kerk. Zes banken verhuisden naar de pantry naast de kerkzaal. Daarvoor in de plaats komen stoelen, waardoor er straks vier opstellingen mogelijk zijn. De nieuwe stoelen, met knielmogelijkheid, worden gebeitst in de kleur van de overgebleven banken. De zitting wordt gestoffeerd, in bordeauxrood, met nieuwe, uniforme kussens in

nummer 15 9 Maart 2020

het hetzelfde rood. De overgebleven banken werden tegen de zijmuren geschoven, waardoor een breder middenpad ontstaat. Hierdoor ontstaat mooi zicht op het prachtige communiehek, kunnen parochianen elkaar passeren tijdens de communie en wordt het gemakkelijker om een kist de kerk in te dragen. De veranderingen in de kerk leiden er ook toe dat de pastoor zijn preek niet meer houdt vanaf de lezenaar op het altaar, maar vanaf de lezenaar voor het communiehek, dichter bij de parochianen. Goede communicatie Een restauratie biedt naast kosten en ongemak ook kansen, vindt Schoon. Hij illustreert dit met het verhaal van het Maria-altaar, rechts achter in de kerk. ‘Op Witte Donderdag wordt het Heilig Sacrament van het altaar naar een zogenaamd rustaltaar gebracht. Daar blijft het tot in de paasviering. Een van mijn voorgangers had daarvoor een altaar laten aanbrengen. Gaandeweg was dat veranderd in een Maria-altaar. Niet zo vreemd, de kerk is aan Maria gewijd. Later werd het ook nog een gedachtenis-plek, om een kaars aan te steken voor een overledene. En iemand had nog wel een icoon. Het aanvankelijke eenvoudige rustaltaar groeide aan tot een behoorlijke installatie. We hebben erover gesproken en besloten ons te beperken tot de essentie: een icoon en een standaard om kaarsen aan te steken.’

Tot slot benadrukt pastoor Schoon het belang van goede communicatie. ‘Je moet iedereen mee zien te krijgen in de veranderingen die je beoogt. Uitleggen wat je van plan bent, welk idee daarachter zit. Mensen zijn gehecht aan hoe het altijd is geweest, je moet ze meenemen op het pad van vernieuwing. Nu al leidt de nieuwe inrichting tot nieuwe ideeën, nieuw elan. We hebben zowel letterlijk als figuurlijk meer ruimte geschapen in onze kerk.’ KP

Overgenomen uit Kerkmagazine, www.kerkmagazine.nl; door de redactie ingekort.

Eindhoven: Jubileumjaar

Op Kerstavond 2019 was het 75 jaar geleden dat er voor het eerst een oud-katholieke viering was in Eindhoven. Deze viering was het begin van onze aanwezigheid in de stad en we zijn er tot op vandaag en hopelijk nog vele jaren. Dit vieren we een jaar lang, van de eerste Advent 2019 tot aan het feest van Kerkwijding op zondag 20 september 2020, onder het thema ‘Dankbaar en hoopvol’. Dit thema nemen we inhoudelijk op in al onze reguliere bijeen-komsten, zoals de Bijbelgroep, de leesgroep, de gespreksgroep Oase. 

Er is een feestlogo ontwikkeld en er zijn feestelijke hoogtepunten gepland: liturgisch, cultureel én als parochiegemeenschap. Op zondag 1 december 2019 openden we dit jubileumjaar met een eucharistieviering en de tentoonstelling ‘Ongezien’ met kunstwerken en verhalen van vluchtelingen. De opening werd verzorgd door Vluchtelingen in de Knel, met wie we in Eindhoven al vele jaren goede contacten hebben. Op 12 januari was er een feestelijke eucharistieviering voor onze parochie met genodigden uit de oecumene en de gemeente Eindhoven, waarin onze emeritus-bisschop Joris Vercammen voorging: het was een prachtige dag!

Op 14 maart 2020 wordt er een culturele feestmiddag georganiseerd met alle huurders van ons kerkgebouw: zij zullen zich dan aan ons en aan elkaar presenteren en we hopen op een feest van ontmoeting. Die middag zal worden

nummer 15 10 Maart 2020

afgesloten met een concert door het Strijps Kamerkoor. En natuurlijk hebben we ook nog een eigen feestje: in de zomer gaan we als parochie op bezoek bij de parochie Culemborg, waar we elkaar ontmoeten in de eucharistie-viering en aansluitend samen lunchen.

Ten slotte is er nog een pril plan om een symposium voor de landeli jke kerk te organiseren in het vroege najaar, als afsluiting, rond het thema ‘Kerk in de stad, over grenzen heen’. We zijn hierover in gesprek met de lokale Raad van Kerken en met de Missie Sint Paulus. Dus safe the date: er is nu een optie op zaterdag 12 september 2020. Hierover zullen we u uiteraard tijdig nader informeren! LvS

Unie van Utrecht

Theologenconferentie 2020 ‘Inspiratie vanuit de oorsprongen’

Hoe kan de inspiratie die oud-katholieke voorvaders en -moeders dreef, ook vandaag inspireren? Met deze vraag gaat de volgende (47e) Internationale Oud-Katholieke Theolo-genconferentie op zoek naar een oud-katholieke theologie en praktijk van geloofwaardig en missionair kerk zijn.

De aanleiding om terug te kijken is de 150ste ‘verjaardag’ van het Eerste Vaticaanse Concilie (1870-1871), dat van bijzonder belang is geweest voor het Duitstalige oudkatholicisme. Toen ging het om een geloofwaardige kerk – en dat gaat het nu ook. Welke vormen van theologie en welke manieren van kerk zijn passen hierbij? Hoe denken en doen ze dit nu in Polen, Tsjechië, Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland en Nederland? En bij oecumenische partners, zoals de Iglesia Filipina Independiente of de Church of England?

De conferentie brengt oud-katholieke theologen uit wetenschap en pastoraat samen met oecumenische partners om hierover na te denken. Dit gebeurt in Neustadt an der Weinstrasse, (Duitsland) van 30 augustus (avond) tot 3 september. Het programma bestaat uit een uitdagende combinatie van lezingen, discussie en workshops. Praktijk en theorie tellen allebei volop mee. Sprekers zijn onder meer: dr. Mattijs Ploeger, bisschop Antonio Ablon (Filippijnen), Theresa Hüther (Duitsland), pastoor Victor Scheijde, prof. dr. Andreas Krebs (Duitsland). Nadere informatie volgt zodra er meer sprekers bekend zijn. Maar: de data kunnen alvast in de agenda gezet worden! PBS

nummer 15 11 Maart 2020

Oecumene in Nederland

Startbijeenkomst Actie Kerkbalans

Op vrijdag 17 januari 2020 vond de officiële start plaats van de Actie Kerkbalans 2020. In het Museum Cathari jneconvent in Utrecht verzamelden zich vertegenwoordigers van dee lnemende kerkgenootschappen, de Interkerkelijke Commissie Geldwerving (ICG) en belangstellende pers. Actie Kerkbalans is de grootste landelijke fondsenwerfactie in Nederland. De Rooms-Katholieke Kerk, de Protestante Kerk in Nederland, de Evangelische Broedergemeente en de Oud-Katholieke Kerk vroegen in de actieweken van 18 januari tot 4 februari 2020 al hun leden om een bijdrage voor de eigen kerk. Peiling onder actieve leden Na een hartelijk welkom door de voorzitter van de ICG, de heer Zuijdwijk, werd verslag gedaan van een peiling welke was gehouden onder de actieve leden van de deelnemende kerkgenoot-schappen. De vraag was welke aspecten van kerk zijn het belangrijkst worden gevonden in deze kerkgenootschappen. Actieve kerkgangers van protestantse en katholieke achter-grond vinden ‘naar elkaar omzien’ de belang-rijkste meerwaarde van hun plaatselijke gemeente of parochie. Vlak daarna volgen ‘gastvrij en open zijn voor gasten’ en ‘inspirerende vieringen’.

Een reactie op de uitkomsten werd gegeven door godsdienstsocioloog dr. Theo Schepens, die onder meer inging op de vraag waarom liefde voor de naaste gemiddeld belangrijker wordt gevonden dan liefde voor God. Ook aandacht voor kinderen en tieners, en de ‘ontmoeting met en aanraking door God’ scoren hoog. Waarbij opvalt dat deze gemiste en wel verlangde aandacht uit alle leeftijdsgroepen naar voren komt.

‘Geef voor je kerk’ Van zaterdag 18 januari tot zaterdag 1 februari doen maar liefst 2.000 plaatselijke kerken mee aan Actie Kerkbalans. Duizenden vrijwilligers

zamelen geld in voor hun plaatselijke kerk. Voor iedereen is de kerk op een andere manier van waarde. Parochies en gemeenten krijgen geen subsidie. Om te kunnen bestaan hebben kerken een financiële bijdrage nodig van hun leden. Zo blijven ze van waarde voor hun leden en de samenleving. ‘Geef voor je kerk’ is het thema voor Actie Kerkbalans 2020. RS

Nederland krijgt Interkerkelijke Jongerenraad

Kerkelijk betrokken jongeren een stem geven in de kerken en in de maatschappij. Dat is het doel van de Interkerkelijke Jongerenraad. Op initiatief van enkele jongeren zal dit platform in 2020 opgericht worden, met steun van de Raad van Kerken in Nederland en Missie Nederland.  Motto van de Interkerkelijke Jongerenraad is: Jongeren zijn niet de toekomst van de kerk, maar de kerk van vandaag. De Interkerkelijke Jongerenraad wordt een ontmoetingsplek voor gelovige, zoekende en geïnteresseerde jongeren die zich verbonden voelen met een kerk in Nederland.

Renate Japenga (32), een van de initiatief-nemers, licht het plan toe: ‘Het doel van de Jongerenraad is niet alleen de ontmoeting met elkaar. Via dit platform kunnen jongeren ook invloed uitoefenen op het beleid van de kerken en meespreken in de verschillende kerkelijke samenwerkingsverbanden. Daarnaast zullen maatschappelijke thema’s aan bod komen. Ook hierover kan de Jongerenraad zijn stem laten horen.’ 

Nederland is een van de weinige landen in Europa waar nog geen Interkerkelijke Jongeren-raad of een soortgelijk platform bestaat. Met de oprichting hiervan krijgen ook Nederlandse jongeren de kans deel te nemen aan het Europese netwerk van kerkelijk betrokken leeftijdgenoten. Er is een vacature voor het kernteam opengesteld.

Uit: Oecumenisch Bulletin, Raad van Kerken in Nederland

nummer 15 12 Maart 2020