Nieuwsbrief met opmaak 0.2 - Samenwerken aan...

Nieuwsbrief nummer 3 – januari 2013

Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland (SAZ) is een initiatief van de dertien Zeeuwse gemeenten, waterschap Scheldestromen en de provincie Zeeland. Samen willen zij de afvalwaterketen optimaliseren. Dit gebeurt in de volgende themagroepen: meten & monitoring, operationeel beheer, planvorming & programmering en de themagroep nieuwe vraagstukken. In totaal zijn er zo’n vijftig medewerkers betrokken. In deze nieuwsbrief leest u meer over de uitdagingen, mogelijke oplossingen en het proces van samenwerking.

Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland gaat nieuwe fase in De bestaande samenwerking op het gebied van de afvalwaterketen tussen de dertien Zeeuwse gemeenten en waterschap Scheldestromen gaat een nieuwe fase in. Op vrijdag 8 maart aanstaande ondertekenen zij een nieuwe samenwerkingsovereenkomst. De bestaande samenwerking heeft al concrete resultaten opgeleverd onder andere op het gebied van planvorming. In de nieuwe fase wordt de samenwerking geïntensiveerd en minder vrijblijvend om in de toekomst te kunnen voldoen aan de taakstelling uit het Bestuursakkoord Water: de doelmatigheid in de afvalwaterketen verhogen, de kwaliteit van het beheer verbeteren en de kwetsbaarheid verminderen. Jaap Bos (voorzitter SAZ): “In de nieuwe overeenkomst zijn niet alleen de ambities tot 2016 vastgelegd, maar ook de verdeling van menskracht en kosten binnen de samenwerking. Het wordt allemaal minder vrijblijvend. Alle Zeeuwse gemeenten en het waterschap committeren zich aan de inbreng van menskracht en kosten die de samenwerking met zich meebrengt. Het aantal inwoners per gemeenten is leidend voor de verdeling van uren en geld. Nieuw is ook dat we een programmamanager aanstellen, die toeziet op de voortgang en de samenhang tussen de verschillende onderwerpen binnen de afvalwaterketen. Door een investering aan de ‘voorkant’ willen wij op de langere termijn de kostenstijging beperken.” Concrete winst In Zeeland werken gemeenten en waterschap al lange tijd samen. Begin 2010 bundelden de dertien Zeeuwse gemeenten en het waterschap hun krachten binnen de Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland (SAZ). Jaap Bos: “Sinds die tijd is er veel kennis uitgewisseld en zijn verschillende vraagstukken op het gebied van wateroverlast, emissies zware metalen, bestrijdingsmiddelen, medicijnresten en hormoonverstorende stoffen gezamenlijk aangepakt. Medewerkers in de afvalwaterketen weten elkaar nu gemakkelijker te vinden.” Het bundelen van kennis en capaciteit heeft de afgelopen jaren zeker ook geresulteerd in concrete winst. “In de gemeente Terneuzen hebben we bij de innovatie van een groot rioolgemaal gebruik gemaakt van de expertise die het waterschap heeft met dergelijke rioolgemalen. Daarnaast hebben we recentelijk een geplande investering van zowel gemeente als waterschap aan het afvalwatersysteem in Reuzenhoek als één project uitgevoerd. Wellicht dat dit gezamenlijke investeringsproject nog tot nadere afspraken leidt om ook het beheer en onderhoud doelmatiger te kunnen uitvoeren. Door de samenwerking hebben we niet alleen een kwaliteitsslag gemaakt, maar ook bespaard in kosten. Een mooi voorbeeld van goede en doelmatige samenwerking!”, sluit Jaap Bos af.


Nieuwe themagroepen Op donderdag 22 november 2012 kwamen de betrokken medewerkers binnen de afvalwaterketen Zeeland bijeen voor de zevende themadag. Tijdens deze ochtend blikten de aanwezigen terug op het proces dat zij afgelopen jaar doorliepen. In verschillende discussieronden zetten zij de belangrijkste thema’s op een rij en kwamen zij overeen welke

onderwerpen prioriteit moeten krijgen. Vervolgens ging de regiegroep aan de slag met het clusteren van alle besproken onderwerpen. Het resultaat is een nieuwe indeling van themagroepen, vier in totaal. De nieuwe themagroepen bestaan uit twee tot maximaal vier personen, die de jaarplannen opstellen. De acties uit het jaarplan worden vervolgens in werkgroepen verder uitgewerkt.

Foto: Bas van Hese geeft een presentatie over de themagroep meten & monitoring

Hieronder een overzicht van de nieuwe themagroepen, de doelstellingen en de activiteiten voor 2013. De opdrachtformulering is opgesteld door de trekkers. De themagroepen worden voor de uitvoering aangevuld met medewerkers uit de diverse gemeenten en het waterschap.

Themagroep meten & monitoring Doelstellingen: Inzicht in functioneren riolering, efficiënter beheer, financiële voordelen door kennisuitwisseling en clustering van taken (deskundigenpool), kwaliteit verbeteren en kwetsbaarheid verminderen. Jaarplan 2013: Afronden van stroomschema, terugkoppeling aan de Zeeuwse gemeenten, behoeften peilen voor nauwere samenwerking, het opstarten van een pilot en het opzetten van uniform gegevensbeheer. Trekkers: Bas van Hese (gemeente Reimerswaal), Angelo Depondt (waterschap Scheldestromen). Themagroep operationeel beheer Doelstellingen: Uitwisselen operationele kennis en ervaring beheer afvalwaterketen. De focus ligt vooralsnog bij het beheer rioolgemalen. Jaarplan 2013: Bijeenkomst voor alle beheerders om kennis & ervaring uit te wisselen, waarna vervolgens de resultaten zullen worden verwerkt en de opties voor verdere samenwerking worden onderzocht. Verder zal een start gemaakt worden met gezamenlijk beheer rioolgemalen. Trekkers: Triest de Jonge (gemeente Goes), Jan Dalebout (gemeente Schouwen-‐Duiveland), Bert Janse (waterschap Scheldestromen).


Themagroep planvorming & programmering Doelstellingen: Het formuleren van gezamenlijke uitgangspunten voor planvorming, programmering en financiering. Jaarplan 2013: Bijeenkomst voor Zeeuwse gemeenten (maart 2013) om Benchmark riolering 2013 in te vullen plus het in beeld brengen kosten rioolbeheer mét en zonder samenwerking. Verder het begeleiden van de voormalige themagroepen zware metalen, wateroverlast, medicijnresten en hormoonverstorende stoffen, bestrijdingsmiddelen bij het implementeren van de rapporten en stroomschema’s, start van een pilot wateroverlast en een pilot waterkwaliteitsspoor. Trekkers: Bas Kole (gemeente Middelburg), Ryan Verplanke (waterschap Scheldestromen). Themagroep nieuwe vraagstukken (innovatie -‐> 2050) Doelstellingen: Meer kennis opbouwen over het terugwinnen van grondstoffen (o.a. fosfaten en nitraten), energiebesparing en energieterugwinning in de afvalwaterketen plus de gevolgen van de klimaatverandering. Jaarplan 2013: Inzoomen op en afstemmen over thema wateroverlast met themagroep operationeel beheer, onderzoek doelmatigheid van maatregelen, kennis halen en brengen bij diverse (landelijke) overleggen. Trekkers: Eric Leemrijze en Willem Jan de Voogd van der Straaten (gemeente Tholen), Adri van Noorden en Kees Steur (waterschap Scheldestromen).


Afscheid Jan de Regt Eind vorig jaar heeft Jan de Regt afscheid genomen van de Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland. Vanaf september 2011 is Jan betrokken bij SAZ en heeft hij zich met name bezig gehouden met het onderzoek naar de stand van zaken en naar de mate waarin alle betrokkenen van het nut van een verdergaande samenwerking doordrongen waren.

Jan de Regt: “Mijn conclusie was dat er zeker een hele goeie basis was om nog meer samen te gaan werken. Het was wel nodig om nog eens goed met elkaar te bespreken aan welke onderwerpen de komende jaren gewerkt zou gaan worden. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in een geactualiseerde en realistische meerjarenplanning. Al met al een heel leerzame periode waarin ik mij heb kunnen bezighouden met een onderschat maar heel mooi en belangrijk taakgebied van de gemeenten en het waterschap.” Jan heeft zijn oude ‘vak’ weer opgepakt als interim gemeentesecretaris/algemeen directeur van de gemeente Geertruidenberg. “De eerste weken zitten er inmiddels op en ik heb het heel erg naar mijn zin. Daarnaast ben

ik ook nog steeds kenniscoach afvalwaterketen bij RIONED en wellicht word ik in die functie nog een keer door een regio ingeschakeld. Ik wens iedereen een goede samenwerkingstoekomst toe.”

Gezocht: Programmamanager SAZ Een van de uitgangspunten van de ‘vernieuwde’ samenwerking is dat de samenhang en voortgang worden bewaakt door een programmamanager. Deze functie is nieuw en op dit moment zijn wij op zoek naar een geschikte kandidaat voor deze functie. Wie zoeken wij? Een gedreven persoon met ruime ervaring op het gebied van projectmanagement, goede advies-‐ en netwerkvaardigheden, plus voldoende vakkennis op het gebied van de afvalwaterketen. Als programmamanager geef je een extra impuls aan de samenwerking in de afvalwaterketen in Zeeland. Wat bieden wij? Het gaat om een tijdelijke functie voor 2 jaar met een mogelijke uitloop van 1 jaar. Je werkplek is ondergebracht bij de gemeente Middelburg. Het salaris voor deze functie bedraagt maximaal € 5.105,-‐ bruto per maand (salarisschaal 12) op basis van een 36-‐urige werkweek en wordt onder meer bepaald aan de hand van opleiding, leeftijd en ervaring. De CAO van de gemeenten is van toepassing. Interesse? Voor informatie over de inhoud van de functie kun je contact opnemen met Willem Jan de Voogd van der Straaten, Afdelingshoofd Openbare Werken gemeente Tholen, telefoonnummer (0166) 668 200. Voor vragen over de sollicitatieprocedure en arbeidsvoorwaarden kun je contact opnemen met Wendy Utermark, personeelsadviseur gemeente Middelburg, telefoonnummer (0118) 675 499. Sollicitaties dienen voor 24 januari 2013 gericht te worden aan Wendy Utermark, e-‐mail: [email protected].


Schaalvergroting in de waterberging

Hoe, en vooral waar, leggen we doelmatig waterbergingen aan? Met die vraag ging een werkgroep bestaande uit medewerkers van het waterschap en vijf Zeeuwse gemeenten aan de slag. Zij onderzochten de mogelijkheden voor een waterbergingsfonds. Het resultaat: plannen voor waterbergingen zouden eerst op doelmatigheid getoetst moeten worden. Blijkt dat een dergelijk plan op een bepaalde locatie niet efficiënt is, dan mag de ‘verharder’ zijn verplichting tot aanleg van een waterberging afkopen. De gemeente investeert de afkoopsom in een doelmatige waterberging elders in de buurt. Piet-‐Hein Nelissen van het waterschap: “Verharding van de natuurlijke bodem zorgt vaak voor een versnelde afvloeiing van het hemelwater. Het water kan namelijk niet meer langzaam door de bodem heen wegstromen. Bij hevige buien is het mogelijk dat er te veel water tegelijk op één plaats in het oppervlaktewater aankomt, met overstroming als gevolg.” Bij het Nationaal Bestuurs-‐akkoord Water (2003 en latere 'updates') sprak men af structureel iets aan dit risico te doen door de aanleg van compenserende waterbergingen bij nieuwe bodem-‐verhardingen verplicht te stellen. Door een berging kan het water langer opgeslagen worden vlakbij de plekken waar het neerkomt en kan het gedoseerd worden afgevoerd, zodat de kans op overstromingen afneemt. Postzegelberginkjes Marc Verhoosel van de gemeente Sluis: “Deze methode pakt vaak lastig uit voor kleinere verharde oppervlakten, omdat daar ondoelmatige 'postzegelberginkjes' moeten worden aangelegd. Om dit te ondervangen hebben gemeenten nu de mogelijkheid om samen met het waterschap een waterbergingsfonds op te richten. Hiermee wordt geregeld dat elke plicht tot het aanleggen van een waterberging eerst wordt getoetst op doelmatigheid. Kleine 'nieuwverharders' kunnen die plicht (onder voorwaarden) afkopen. Het afkoopbedrag komt in een fonds. Met het geld uit het waterbergingsfonds leggen de betreffende gemeente en het waterschap samen doelmatige bergingen aan, rekening houdend met toekomstige ontwikkelingen.” Aanpak De oorspronkelijke afspraak uit het bestuursakkoord, het aanleggen van een compensatieberging, wordt standaard afgestemd in de gemeentelijke procedure voor het wijzigen van het bestemmingsplan. Het waterschap adviseert daarbij sinds 2002 de gemeente tijdens de zogenaamde Watertoets. De regeling van het waterbergingsfonds wordt toegevoegd aan deze watertoetsprocedure. Piet-‐Hein: “Het staat gemeenten vrij om een waterbergingsfonds op te richten. Indien een gemeente besluit tot het oprichten van een fonds, is de eerste stap een contract met het waterschap. Om praktische redenen wordt de gemeente beheerder van de fondskas en eigenaar van het geld daarin.”

Colofon Deze digitale nieuwsbrief is een uitgave van Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland. Wilt u zich aanmelden voor deze nieuwsbrief? Stuur dan een mail naar: susan.goossen-‐[email protected], o.v.v. Nieuwsbrief SAZ.

Marc Verhoosel en Piet-‐Hein Nelissen

Nieuwsbrief met opmaak 0.2 - Samenwerken aan...

Documents

Transcript of Nieuwsbrief met opmaak 0.2 - Samenwerken aan...