Ruim 100 kandidatenElver besloot om samen met het Graafschap College een eigen interne bbl-opleiding medewerker maatschappelijke zorg niveau 3 en 4 aan te gaan bieden voor zij-instromers. In februari 2018 startte de eerste klas met 20 leerlingen. Wil Nelis, Adviseur Leren & Ontwikkeling bij Elver, vertelt: “We begonnen met het werven via advertenties, sociale media en door onze collega’s te vragen of zij in hun netwerk mensen kenden voor wie de opleiding interessant kon zijn.” In korte tijd meldden zich ruim 100 kandidaten en daarom startte er in het najaar een tweede klas1. Inmiddels zijn er vier klassen.

‘Het lijkt me wel leuk’ is bij Elver niet genoegDe opleiding duurt drie jaar en is pittig. Wil: “School halen ze. Waar nodig zoeken we naar maatwerk, zodat leerlingen ook kunnen ver-snellen. En we ondersteunen ze als het even niet lukt, want de theo-retische onderbouwing van het werk is noodzakelijk voor goede zorg.” Cruciaal is de motivatie van de leerlingen. Wil: “Alleen goed gemotiveerde leerlingen redden het, dus daar moeten we ook op toetsen bij de intake. Het is niet genoeg als mensen aangeven dat het ze wel leuk lijkt. Begeleider is een vak dat veel vraagt.” Om in te schatten of plaatsing bij een bepaalde groep bewoners werkt, kunnen leerlingen meelopen. Soms weet een leerling zelf heel goed wat hij/zij wil. En soms wordt er flexibiliteit gevraagd van Elver en de ruimte om te switchen. Zij-instromer Jasper: “Binnen Elver zijn verschillende locaties en bewonersgroepen en er is veel mogelijk. Toen ik wilde switchen kon dat.”

1 Naar aanleiding van de hoeveelheid reacties heeft de bestuurder van Elver het initiatief genomen, vanuit de werkgeversvereniging, voor het contactpunt Achterhoek. Op die manier kunnen ook andere instellingen hun voordeel doen met geïnteresseerde kandidaten. Dit heeft geresul-teerd in de website Ontdek de zorg Achterhoek.

Nieuwe collega’s klaarstomen voor de toekomstBij Elver in Nieuw-Wehl startten ze twee jaar geleden met een interne opleiding voor zij-instromers. Aanleiding was een tekort aan nieuwe collega’s en leerlingen. Vissen in de vijver met jongeren leverde te weinig op, dus ging Elver op zoek naar zij-instromers die in waren voor een nieuw avontuur.

Opleiding met ‘Elver kleur’Er is al vanaf het begin een intensieve sa-menwerking met het Graafschap College. Daardoor heeft de opleiding nu ook echt een ‘Elver kleur’. De docenten en studieloopbaan-begeleider geven met plezier les bij Elver. Ze bieden generieke vakken als Nederlands, Engels en rekenen aan, maar ook de agogische vakken. Daarnaast is er ruimte buiten het curriculum. Bijvoorbeeld voor een specifieke methodiek die bij Elver ingezet wordt.

De leerlingen hebben één dag per week les en werken daarnaast 20 tot 24 uur per week. De eerste twee maanden is er voor de leerlingen ruimte voor extra cursussen, zoals reanimatie. Ieder semester vindt er een evaluatie plaats. Zo kan er gekeken worden waar maatwerk nodig is. In de opleiding hebben de werkbe-geleiders soms een rol, bijvoorbeeld met een gastcollege dat zij geven. Maar met name op de werkvloer zijn zij belangrijk voor het leer-proces. (Werk)begeleider Rob Balduk:

“De collega’s worden opgeleid tot vakmensen. Als werkbegeleider is het daarom ook prettig dat er nauw contact is met de docenten. En dat er ruimte is voor gastcolleges waar we de koppeling kunnen leggen naar praktijksitua-ties of specifieke problemen of thema’s.”

In dit werk breng je jezelf meeRob Balduk heeft binnen zijn team al meer-dere zij-instromers gehad. Mensen met heel verschillende achtergronden: schilder, timmerman, iemand uit het bankwezen, post-bode. Rob: “Het leuke daaraan vind ik dat zij allemaal levenservaring meenemen. En dat ze allemaal weten wat werken is. Ze zijn gemo-tiveerd en willen leren en ontdekken. En dat houdt mij ook scherp. Het is mooi om te zien dat je je kunt blijven ontwikkelen.”

Op de dagbesteding begeleidt hij vier dagen per week zij-instromers. Aan het einde van iedere dag lopen ze samen door hoe de dag gegaan is. Daarnaast hebben ze wekelijks

Ik wil er zijn voor mensen die dat nodig hebben

Nathalie, zij-instromer bij Elver

Ik ben er trots op dat we nieuwe collega’s mogen klaarstomen voor de toekomst

Rob Balduk, (werk)begeleider

een gesprek. Rob legt uit: “In dit werk breng je jezelf mee. Je kunt ervaren collega’s niet kopiëren in het omgaan met bewoners. Je moet zelf ontdekken waar je klik zit met hen. Voordeel van collega’s met wat meer werker-varing is dat zij zichzelf al beter kennen. Dat helpt hen in het contact met bewoners.”

Bewoners observerenDe komst van leerlingen zorgt ervoor dat er meer tijd is voor bewoners en meer continuï-teit in het team. Iedere werkbegeleider heeft zijn eigen aanpak. Rob: “Als zij-instromers bij mij binnenkomen dan gaan we bewoners observeren. Onze observaties leggen we naast elkaar. Daar valt veel van te leren omdat iedereen anders kijkt en iedere bewoner an-ders is. Het helpt de zij-instromer om wegwijs te worden in het vak.”

Zij-instromer Jasper was zelfstandig kok, maar koos bewust voor de overstap naar begeleider. Jasper: “Ik wilde een stabieler leven met toekomstperspectief én zorgen voor mensen. Ik houd van mensen, ik wil ze graag gelukkig maken.” Nathalie, ook tweede-jaars leerling, werkte naast haar gezin met vier kinderen altijd in een winkel. Toen de kinderen ouder werden koos ze voor een carrières-witch. Zij vertelt: “Ik ben een echte aanpakker en doe nu de studie die ik vroeger al wilde doen.” Ze legt uit dat dat niet altijd makkelijk is: “De opleiding biedt veel studiemateriaal digitaal aan, dat was voor mij echt wennen. Maar het is me gelukt.” Zo vindt iedere leerling zijn eigen uitdaging in de opleiding. Jasper: “Eenvoudige taal, strikt en duidelijk zijn; dat is belangrijk naar bewoners toe. Voor mij best lastig omdat ik soms veel woorden nodig heb. Het mooie aan de opleiding vind ik de zelfre-flectie. Je werkt hier echt aan jezelf!”

Het mooie aan de opleiding vind ik de zelfreflectie. Je werkt hier echt aan jezelf!

Jasper, tweedejaars zij-instromer

Wil je meer informatie, ga dan naar:

Meer algemene informatie vind je op de website van de BPSW. Verder lezen over de functiegroep begeleiders gehandicaptenzorg doe je hier.

Tips van Wil:• Goede afstemming met de school is een voorwaarde voor succes.• Toets de motivatie van zij-instromers goed. • Zorg dat werkbegeleiders getraind en ook zelf begeleid worden.• Neem iedereen in de organisatie mee en ga niet te snel; blijf met

elkaar in gesprek.• Laat leerlingen als onderdeel van de intake meelopen op een

bepaalde groep, zodat ze kunnen ontdekken of die bij hen past.

Tips van Nathalie en Jasper:• Als je wilt starten als zij-instromer moet je een grote mate van

zelfstandigheid hebben en initiatief tonen.• Als je jezelf bent dan valt er veel te behalen met de bewoners.• Dit werk moet je echt vanuit je hart doen.