Huidkanker in donororgaan-recipiënten “transplantatiepatiënten”

• 9000 patiënten met een transplantatienier

• 1125 transplantaties in 2012

Non-melanoma skin cancer (NMSC) en transplantatiepatiënten

• Verhoogd risico op NMSC

• Begint op vroegere leeftijd

• Agressievere tumoren met meer morbiditeit en mortaliteit

• Sommige patiënten ontwikkelen een enorm aantal tumoren

Verhoogd risico op NMSC

• Standaard incidentie-ratio’s of huidkanker bij transplantatiepatiënten

Huidmaligniteit Verhoogd risico in transplantatiepatiënten

SSC 65x

SSC op de lip 20x

BCC 10x

Melanoom 1,6 - 3,4x

Kaposisarcoom 84x

Vroeger begin

• Virtueel iedere studie laat een toenemende incidentie zien bij toenemende leeftijd

• De gemiddelde leeftijd waarop een eerste NMSC ontdekt wordt is ~30 jaar vervroegd

Agressievere tumoren met meer morbiditeit en mortaliteit

• Tumoren zijn agressiever in transplantatiepatiënten

• Israel Penn International Transplant Tumor Registry

• 5,2% van de individuen met huidmaligniteiten overlijdt hieraan

Agressievere tumoren met meer morbiditeit en mortaliteit

• Harttransplantatiepatiënten

• 43% had een huidmaligniteit na 10 jaar

• 4 patiënten hadden meer dan 50 maligniteiten

• Metastasen in 9/113 patiënten met SSC

• Metastasen in 4/7 patiënten met een melanoom

• 11 doden, 27% van mortaliteit na 4 jaar

Journal of the American Academy of DermatologyVolume 40, Issue 1 , Pages 27-34, January 1999

Agressievere tumoren

• Metastasen bij SSC in transplantatiepatiënten: 7%

• 3-jaar ziektevrije overleving: 56%

• 1-jaar ziektevrije overleving bij uitgebreide metastasen: 39%

• Interval van primaire tumor tot metastasen: 1,4 jaar

Arch Dermatol. 2003 Mar;139(3):301-6.Defining the clinical course of metastatic skin cancer in organ transplant recipients: a multicenter collaborative study.

Risicofactoren

Populatie Transplantatiepatiënten

Toenemende leeftijd ++ ++++

Lichte huid, haren en ogen

++ ++++

Zonblootstelling ++ ++++

Huidmaligniteit in VG 50% op een 2e tumor 70% kans op een 2e tumor

Zonlicht en nier-transplantatiepatiënten

• Huidmaligniteiten positief geassocieerd met:

• Zonblootgestelde gebieden

• Zonblootstelling in verleden (vooral voor 30e)

• Twee of meer episoden van zonneverbranding

• Matige vs lichte blootstelling: 2,4x

• Hoge vs lichte blootstelling: 47,6x

Br J Dermatol. 1993 Sep;129(3):242-9.Sunlight, keratotic skin lesions and skin cancer in renal transplant recipients.

Immunosupressie (57)

• Azathioprine, corticosteroïden, cyclosporine, tacrolimus, mycophenolaat mofetil (cellcept), sirolimus, rapamycine

• Verkorten latente periode van tumorinductie

• Azathioprine en cyclosporine direct carcinogeen

Rejectie vs kans op maligniteiten

Preventie en Educatie

• Individualized medicine

• Patiënt-educatie

• Zonbescherming

• Beschermende kleding, pas op tussen 12-3, niet zonnebaden, etc

• Regelmatige controle door een dermatoloog

• Transplantatiepoli

• Zelfonderzoek van de huid

• Nodaal zelfonderzoek bij VG van SSC/MM

Screening & Educatie

• Zonbescherming:

• Bijna de helft was het advies vergeten

• Minder dan 1 op de 5 mijd de middagzon

• Meer dan 4 op de 10 gebruikt geen zonnebrandcreme

Screening & Educatie

• Volledig onderzoek op huidmaligniteiten pre-op

• 60% kans op opnieuw maligniteit vs 41% voor eerste maligniteit

• Voorlichting over zonbescherming

• Voorlichting zelfonderzoek en begin van controle-afspraken

Controle-afspraken

• Geen VG van huidkanker: 1 jaar

• Actinische keratosen: 6 maanden

• NMSC: 6 maanden

• Meerdere NMSC: 4 maanden

• SSC (bv infiltratief): 3 maanden

• SSC (met metastasen): 2 maanden

Premaligne laesies

• Huidmaligniteiten ontwikkelen zich vanuit dysplastische laesies

• Onduidelijk of preventieve behandeling helpt

• Cryotherapie

• 5-fluorouracil

• Imiquimod

• Fotodynamische therapie

• Chemische peeling

• Topische retinoïden

• Systemische retinoïden

• Vermindering van de immunosuppressie

Take home messages

• Sommige (transplantatiepatiënten) overlijden aan NMSC (non-melanoma skin cancer)

• Sommige transplantatiepatiënten ondervinden significante morbiditeit van MSCN-behandelingen

• Probeer de risicofactoren te limiteren

• Vroege evaluatie, behandeling en follow-up zijn belangrijk