Jaarverslag

2010Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten

Thema:Kwaliteits-

register

NVDA timmert hard aan de weg metkwaliteitsregister doktersassistent Het jaar 2010 stond voor de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten (NVDA) in het teken van

het kwaliteitsregister voor doktersassistenten. Dit register legt hun professionaliteit straks objectief en

betrouwbaar vast. Een belangrijke stap op weg naar de BIG-registratie van doktersassistenten, vertellen

voorzitter Gerda van Baggem en directeur Jellie Klaver.

Ondanks brede politieke steun voor de registratie van het beroep in de Wet BIG (zie ook pagina 4), heeft de

NVDA dit eerste speerpunt uit haar Visiedocument 2009-2011 nog niet gerealiseerd. Dat is echter absoluut geen

reden om bij de pakken neer te zitten, aldus Gerda van Baggem en Jellie Klaver. Vooruitlopend op de BIG-regis-

tratie heeft de NVDA het afgelopen jaar grote stappen gezet naar een kwaliteitsregister. Daarin leggen gediplo-

meerde doktersassistenten hun bij- en nascholing vast. Van Baggem: ‘Met de taakherschikking wordt een steeds

groter beroep op de doktersassistent gedaan. Het is dus essentieel je deskundigheid op peil te houden en bij te

blijven met de nieuwste ontwikkelingen. Alleen zo kunnen we de kwaliteit van ons werk garanderen.’

Klaver vertelt hoe het werkt: ‘Er zijn twee registratiemomenten. Allereerst de inschrijving van je diploma, waarbij

je meteen ook onze beroepscode ondertekent. Na vijf jaar volgt een herregistratie. In de tussentijd werkt elke

geregistreerde doktersassistent aan een portfolio. Je moet in die vijf jaar minimaal honderd punten uit nascholing

en overige activiteiten halen en voldoende uren gewerkt hebben. Ook het begeleiden van stagiaires of meedoen

in een NVDA-commissie levert punten op.’

Voorjaar 2011 spreken de leden zich uit over het concept. Als zij akkoord gaan, kan het kwaliteitsregister in de

zomer worden geopend. Voorzitter Van Baggem noemt het register ook relevant voor de patiënt. ‘Die weet straks

zeker dat hij te maken heeft met een professional die met beide benen in de praktijk staat, en die haar vakkennis

en deskundigheid goed op orde heeft.’

3

Jellie Klaver, directeur Gerda van Baggem, voorzitter

De NVDA werkt in het ‘Visiedocument 2009-2011’ de volgende zes doelstellingen uit:

1. Het beroep van dokterassistent moet wettelijk worden verankerd in de Wet BIG.

2. De essentiële positie van de doktersassistent in de eerstelijnszorg moet duidelijker

zichtbaar worden.

3. Voor de beroepsgroep moet een registratiesysteem worden opgezet, met daaraan

gekoppeld een verplichte bij- en nascholing.

4. De opleiding van doktersassistenten moet naar een adequaat niveau.

5. Om de bereikbaarheid van huisartsenpraktijken te verbeteren, is in ieder geval

uitbreiding van het aantal doktersassistenten nodig.

6. Een stevige positie van de doktersassistent vraagt om één CAO voor de eerste lijn.

Profilering van beroep én vereniging

Resultaten:

> concept Kwaliteitsregister uitgewerkt

> politiek pleidooi voor BIG-registratie

> communicatieadviseur aangesteld

Concept Kwaliteitsregister uitgewerkt

Vooruitlopend op opname van het beroep doktersassistent in de Wet op de beroepen in de individuele gezond-

heidszorg (Wet BIG) heeft de NVDA een kwaliteitsregister ontwikkeld, met een puntensysteem voor verplichte

bij- en nascholing. Dit register is een belangrijke ambitie uit het Visiedocument 2009-2011. In het register wordt

bijgehouden hoeveel en welke scholing een doktersassistent heeft gevolgd. Belanghebbenden kunnen het inzien

om te kijken of zij de benodigde bij- en nascholingen met succes heeft afgerond. Registratie garandeert dat de

doktersassistent een vakbekwame professional is.

Via het vakblad De Doktersassistent heeft de vereniging leden opgeroepen voor een speciale werkgroep. Deze

NVDA-werkgroep, die begin 2010 van start is gegaan, heeft zich het afgelopen jaar vooral gericht op het

ontwikkelen van instroomcriteria en criteria voor herregistratie. De werkgroep is in 2010 vijf maal bijeen geweest

en heeft in eerste instantie gekeken naar de beroepsregisters van verpleegkundigen, apothekers- en operatie-

assistenten. Uiteindelijk is besloten het kwaliteitsregister voor de doktersassistent onder te brengen bij het Kwaliteits-

register Beroepen in de zorg (KABIZ).

De eerder door het NVDA-bestuur voorgestelde overgangsregeling voor doktersassistenten met veel werkerva-

ring maar zonder diploma, is door de leden afgewezen. Voor opname in het kwaliteitsregister is een diploma

noodzakelijk en moet de beroepscode onderschreven worden.

Politieke lobby voor BIG-registratie

Ook in 2010 heeft de NVDA gepleit voor opname van het beroep doktersassistent in de Wet BIG. De beroeps-

uitoefening van de doktersassistent is nog altijd niet wettelijk geregeld, terwijl het vak zich sterk heeft ontwikkeld,

onder meer door de taakherschikking in de gezondheidszorg, De mbo-4 geschoolde doktersassistent beoordeelt

de zorgvraag (triage), geeft advies en verricht veel voorkomende, eenduidige medische handelingen. Denk

bijvoorbeeld aan bloeddrukmeting, vaccinaties, oren uitspuiten en uitstrijkjes. De meeste

artsen juichen dit toe: zo hebben ze meer tijd voor complexere zorgvragen van patiënten.

De Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn (LVG), Landelijke Huisartsen Vereniging

(LHV) en de Vereniging Huisartsenposten Nederland (VHN) staan dan ook achter het

pleidooi van de NVDA.

Op 24 juni 2010 stuurde de NVDA een brief aan de leden van de Tweede Kamer om het

pleidooi voor een BIG-registratie kracht bij te zetten. Daarop kwamen uiteenlopende

antwoorden. Onverdeeld positief waren VVD, PvdA, SP en GroenLinks. Voor de VVD past

de registratie bij de voortgaande taakherschikking, en GroenLinks noemt het een bevesti-

ging van de grote rol van doktersassistenten in medische processen. Het CDA juicht het

NVDA-kwaliteitsregister toe, maar wil nog nader onderzoeken of ook een BIG-registratie

nodig is. Ook D66 twijfelt nog en vraagt zich af of de taken van de doktersassistent zo

complex zijn dat dit bescherming van het beroep vereist. De PVV ten slotte stelt weliswaar

dat de doktersassistent een belangrijke kracht is in de eerstelijnszorg, maar vindt een

BIG-registratie niet nodig.

Communicatieadviseur aangesteld

Voor een goede belangenbehartiging is een duidelijke profilering en positionering van de

doktersassistent belangrijk. Nieuwe functies in het veld en de daarmee samenhangende

taakverschuivingen maken dat urgenter dan ooit. Om een proactiever communicatiebeleid

mogelijk te maken, is in het voorjaar van 2010 een communicatiemedewerker aangesteld.

Jantina ter Veer is één dag in de week voor de NVDA beschikbaar. Zij zet zich onder meer

in voor het positioneren van de doktersassistent bij politiek en publiek. Ook heeft zij een

taak in het zorgen voor draagvlak bij de leden over de koers van de NVDA. Ter Veer was

eerder werkzaam als communicatieadviseur bij het ministerie van OCW. Naast haar

NVDA-werk is zij freelance tekstschrijver.

54

6

Het NVDA-kwaliteitsregister garandeert de patiënt dat de doktersassistent een

professional is die haar vakbekwaamheid op orde heeft. Paul Habets, vice-voorzitter

van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), over de rol van de doktersassistent in

de patiëntenzorg.

‘Nascholing en kwaliteitsregister gaan hand in hand’

In de moderne praktijk is de doktersassistent de spin in het web, aldus Paul Habets van de LHV.

‘Ze is een onmisbare schakel tussen patiënt en zorgverleners. De doktersassistent anno 2011 is

allround inzetbaar. Ze moet dus in de eerste plaats een generalistische professional zijn.’

Habets noemt de doktersassistent cruciaal in de zorg voor patiënten met chronische aandoenin-

gen. ‘Als je een keer met een verstuikte enkel naar de dokter komt, is het fijn als je adequaat

wordt opgevangen. Maar voor een chronische patiënt is de assistent vaak een heuse vertrouwens-

persoon, die jouw persoonlijke situatie door en door kent. Voor deze patiënt moet je niet alleen

vriendelijk zijn. Je moet ook de juiste vragen weten te stellen en goede antwoorden kunnen

geven.’

Het bestaande competentieprofiel van de doktersassistent is volgens Habets ‘uitgebreid en

compleet’. De assistent moet vaardigheden hebben op communicatief, administratief en organisa-

torisch vlak. En ze heeft medisch-inhoudelijke kennis nodig. ‘De basisopleiding is te kort om je dat

allemaal eigen te maken. In de praktijk leer je veel bij, maar voortdurende bij- en nascholing is

onmisbaar.’ Het kwaliteitsregister markeert de noodzaak van een gedegen nascholingsprogramma,

opgezet vanuit de beroepsgroep zelf, zegt Habets. ‘De NVDA biedt doktersassistenten kansen om

hun werk steeds te verbeteren. Een lidmaatschap is niet gratis, maar ook daar kan een werkgever

best wat in betekenen.’

‘�Een�assistent�die�zich�bijschoolt,�blijft�groeien�in�haar�vak’

98

Ontwikkelingen in opleiding en beroep

Resultaten:

> werkplekken, opleiding en stage in kaart gebracht

> Campagneteam Doktersassistent voor een betere arbeidsmarkt

> opleiding triage-assistent dagpraktijk geaccrediteerd

Waar werken doktersassistenten?

In 2010 werkten in ons land ongeveer 26.000 doktersassistenten, waarvan zo’n 20.000 in de eerstelijns gezond-

heidszorg. Naast de huisartsenpraktijk, werken doktersassistenten op huisartsenposten, in ziekenhuizen en

jeugdgezondheidszorg, bij de GGD en bij arbodiensten. Ook werken zij in verpleeghuizen, zelfstandige behandel-

centra en bij de bloedbanken.

Hoe worden doktersassistenten opgeleid?

In 2009 begonnen 1677 leerlingen aan de opleiding, een toename van 12 procent ten opzichte van 2008. Met 25

procent vormen doktersassistenten de grootste groep binnen de opleiding Assisterenden Gezondheidszorg. In

2010 haalden 3600 leerlingen hun diploma. Daarnaast is een onbekend aantal leerlingen afgestudeerd aan

particuliere instellingen als de LOI. Van de afgestudeerde doktersassistenten gaat 40 procent werken in de

huisartsenzorg en 25 procent in een ziekenhuis. De rest vindt een baan bij de jeugdgezondheidszorg, een

arbodienst of elders in de zorg. Een deel stroomt door naar het hbo.

Het aantal plaatsen voor Beroepspraktijkvorming (BPV, voorheen ‘stageplaatsen’) is opnieuw met 5 procent

gestegen, maar dit is niet voldoende. De huisartsenzorg is terughoudend met stages voor eerstejaars, omdat die

veel begeleiding nodig hebben. De beschikbare plaatsen worden maar voor 60 procent benut. Ze worden dus

niet het hele jaar door stagiaires vervuld. Vooral in Noord-Oost Nederland kunnen ROC’s moeilijk BPV-plaatsen

vinden. Zij sturen eerstejaars soms niet op stage, voeren studentenstops in of starten geen BBL-klassen meer.

De NVDA betreurt dit, omdat zo het aantal nieuwe collega’s niet zal toenemen.

Een nieuw knelpunt zijn de aangekondigde bezuinigingen in het mbo. Boven de 30 jaar moeten mensen hun

opleiding straks zelf betalen. Zo’n 60.000 mensen boven de 30 volgen een mbo-opleiding, waarvan een derde

een deel in de zorg. Daar zitten ook aankomende doktersassistenten bij.

‘Campagneteam Doktersassistent’ opvolger arbeidsmarktproject

In 2010 is het Project Arbeidsmarkt Doktersassistent, waarmee VHN, LHV, LVG en NVDA het tekort aan dokters-

assistenten in de huisartsenzorg willen aanpakken, omgedoopt tot ‘Campagneteam Doktersassistent’. De

doktersassistent komt daarmee op een aansprekende manier voorop te staan. In 2010 heeft het campagneteam

vacaturemonitoren uitgezet, waarmee met vijf korte vragen geïnformeerd werd naar de behoefte aan goede

assistenten. Zo ontstond een duidelijk beeld van waar de grootste knelpunten zitten. Ook in 2011 wordt er weer

gemonitord om te zien of er structurele problemen zijn in bepaalde regio’s. Het campagneteam maakt een Toolkit

Stagebegeleiding en Stageorganisatie plus een handboek. Bovendien schrijft het team een Profielschets Dokters-

assistent 2020. Al deze producten worden nog voor de zomer van 2011 opgeleverd.

Het campagneteam wijst erop dat de partijen in het veld samen verantwoordelijk zijn voor voldoende stage-

plaatsen. In alle werkvelden zijn gekwalificeerde nieuwe collega’s hard nodig.

Opleiding triage-assistent dagpraktijk geaccrediteerd

De doktersassistent is de eerste professional met wie de patiënt te maken krijgt. Triage zorgt ervoor dat deze

patiënt de juiste zorg op het juiste moment krijgt aangeboden. Het is een belangrijk middel om de patiënten-

stroom te reguleren. Bovendien verbetert het de kwaliteit van zorg, omdat iedereen in de praktijk zo beter kan

doen waar hij of zij goed in is. De NVDA noemt triage een aanvullende specialisatie. Een doktersassistent met

triagediploma beschikt immers over bijzondere competenties en vaardigheden.

Sinds 2010 is er ook een erkende opleiding van de triage-assistent in de dagpraktijk. Uit een vergelijking door Calibris

blijkt dat de diploma-eisen aan de triage-assistent in de dagpraktijk hoger zijn dan de eisen in het VHN-profiel van een

triage-assistent in de huisartsenpost. De VHN stelt weliswaar dat triage in een huisartsenpost aanvullende kennis en

vaardigheden vereist, maar specificeert dat verder niet. Calibris concludeert dat de opleidingen voor dagpraktijk en

huisartsenpost identiek zijn, maar dat examinering en diploma-onderhoud zwaarder zijn in de dagpraktijk.

Daphne Oude Luttikhuis werkt als doktersassistent in de jeugdgezondheidszorg.

Volgens haar is het cruciaal dat alle werkvelden goed zijn vertegenwoordigd in het kwali-

teitsregister. Dan bestrijkt de nascholing straks ook het hele spectrum van het vak.

Laten zien dat je echt professioneel bent

Het werk in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) is erg afwisselend, vertelt Daphne Oude Luttikhuis.

‘Vooral het directe contact met kinderen is erg leuk. Het gaat om veel meer dan het meten van

lengte en gewicht. We geven bijvoorbeeld ook vaccinaties en doen mee met hoofdluisprogram-

ma’s.’ De JGZ is volop in beweging, waardoor de plek van de doktersassistent nog belangrijker

wordt. ‘Het is de bedoeling dat alleen de kinderen met mogelijke problemen doorgaan naar de

verpleegkundige of de jeugdarts. Dat betekent dat wij een grotere rol krijgen in het signaleren van

ontwikkelingsproblemen.’ Verantwoordelijk werk, zegt Oude Luttikhuis, waarvoor je goed op de

hoogte moet zijn van wat een ‘normale’ ontwikkeling is.

Het is belangrijk om vanuit de beroepsvereniging je stem goed te laten horen, benadrukt ze. ‘Voor

onze collega’s in de JGZ hebben we veel weten de bereiken. Zo hebben we een competentie-

profiel voor onze sector opgezet. En we denken mee over nieuwe richtlijnen en protocollen binnen

de JGZ.’

Om alle benodigde kennis en kunde op niveau te houden, is het volgens Daphne Oude Luttikhuis

essentieel dat elke doktersassistent zich regelmatig bijschoolt. ‘Denk in ons werkveld alleen al aan

het invoeren van het elektronisch kinddossier. Het kwaliteitsregister verplicht ons als ware om

allemaal ons vak goed bij te houden. Zo bewijzen we – zowel tegenover onze cliënten als het team –

dat we professionele zorgverleners zijn.’

‘�Door�de�NVDA�zijn�we�al�lang�geen�onder�geschoven�kindje�meer’�

1312

Voor en door de leden

Resultaten:

> kaderleden nauw betrokken bij beleid

> arbeidsvoorwaarden verder verbeterd

> nieuwe hoofdredacteur voor De Doktersassistent

> producten én regionale ontmoetingsmogelijkhe-

den voor leden

> zichtbaar aanwezig op congressen en symposia

> individuele juridische steun voor de leden

De algemene ledenvergadering

In 2010 daalde het aantal leden licht van 5246 naar

5212. Het aantal abonnees van De Doktersassistent

steeg daarentegen van 399 naar 414. Een belangrijke

bijeenkomst voor de vereniging is de algemene

ledenvergadering (ALV). Op 10 april 2010 vond de

jaarlijkse ALV plaats in de vergaderruimte in het

NVDA-kantoor. De leden hebben meegepraat over de

belangrijkste projecten van 2010, waarover ook dit

jaarverslag bericht. Er is vooral gesproken over het

arbeidsmarktproject, de voortgang rond het kwaliteits-

register en de ontwikkelingen in de CAO Huisartsen-

zorg. Ook kozen de leden een nieuwe secretaris voor

het bestuur, in de persoon van Hennie Romeijn.

Kaderoverleg en bestuurscursus

De NVDA organiseert elk half jaar een zogeheten

kaderoverleg, eens per jaar gecombineerd met een

gezamenlijk uitje. De inzet van de kaderleden is

essentieel voor de positieverbetering van het beroep

van doktersassistent en praktijkondersteuner. Tijdens

de overleggen worden de belangrijkste actuele zaken

besproken, bijvoorbeeld ontwikkelingen in de arbeids-

markt, het kwaliteitsregister en regionale bij- en

nascholing. De NVDA-regio’s en de diverse commis-

sies kunnen zelf ook agendapunten aandragen. Op 13

en 27 november 2010 kregen de NVDA-kaderleden de

gelegenheid op het NVDA-kantoor een tweedaagse

bestuurscursus te volgen. Hieraan namen twaalf

kaderleden deel.

Ledenaantallen van 2006 tot en met 2010

Jaartal Leden Abonnees

2006 5069 605

2007 5292 451

2008 5290 424

2009 5246 399

2010 5212 414

Beleidsdagen

NVDA-bestuur en kantoormedewerkers kwamen op 18 en 19 maart 2010 in het Baarnse conferentiecentrum

Drakenburg bijeen voor de jaarlijkse beleidsdagen. Er is gesproken over inhoudelijke thema’s, zoals de positie en

de belangenbehartiging van praktijkondersteuners en de voortgang op verschillende intenties en voornemens uit

het visiedocument 2009-2011. Ook kwamen verenigingsthema’s aan de orde, zoals het activeren van regio’s.

Veel aandacht was er voor een bespreking van de rollen en taken van het bestuur. Besloten is een extern

deskundige in te schakelen om tot een heldere omschrijving van het takenpakket te komen.

Regionale contactavonden voor doktersassistenten

Onder het motto ‘De NVDA komt naar je toe!’ organiseerden de regiobesturen van de NVDA in 2010 vijf regio-

nale NVDA-contactavonden. De regio’s Flevoland, Friesland, Groningen en Drenthe kwamen op 30 september bij

elkaar in Heerenveen. Utrecht en Gelderland hielden hun avond weer in Wageningen, en wel op 6 oktober. De

regio’s Den Haag, Rotterdam en Leiden hebben geen afdeling, vandaar dat de voorzitter en directeur hier zelf

een contactavond hebben georganiseerd. Dat gebeurde op 26 oktober in Leiden. Noord-Brabant koos op 17

november voor Vught en Limburg kwam op 11 november bijeen in Maasbree. De contactavonden zijn een groot

succes. Doktersassistenten en praktijkondersteuners vinden er ruimte voor ontmoeting, inspiratie en informatie.

Ook zijn steeds de voorzitter en/of directeur aanwezig voor toelichting en advies. De contactavonden worden om

het jaar afgewisseld met het NVDA-congres. In 2011 komt er dus weer een landelijk congres.

Voortgang CAO Huisartsenzorg

Werknemersorganisaties, NVDA, Abvakabo FNV en CNV Publieke Zaak hebben een akkoord bereikt voor de

CAO van 1 april 2010 tot en met 31 maart 2011. Het akkoord zorgt voor een behoud van de koopkracht voor

alle werknemers binnen de CAO. Bovendien verbetert de positie van gediplomeerd triage-assistent in de avond-,

nacht- en weekenddiensten. De triage-assistent met VHN-diploma kreeg met ingang van 1 april 2010 een

toelage van 2 procent, en ontvangt twee jaar na het behalen van het diploma en bij goed functioneren als

triage-assistent nog eens 2 procent. Dit geldt eveneens voor de triagist die naast de dagpraktijk nog werkt in de

avond-, nacht- en weekenddienst. De NVDA streeft ernaar dat de regeling uiteindelijk ook gaat gelden voor de

triagist in de dagpraktijk, die haar diploma heeft behaald bij een door de NVDA gecertificeerde opleider.

Zie verder pagina 16.

Corrie Huppelschoten is doktersassistent op een polikliniek voor huidaandoeningen.

In het NVDA-bestuur zet ze zich in voor haar collega’s in de ziekenhuizen. Het kwaliteits-

register is volgens haar een grote stap op weg naar de formele erkenning van het vak.

De assistent als schakel in medisch teamwork

Op een poli is een goed geschoolde doktersassistent de schakel tussen patiënt en arts. En nu

artsen steeds meer delegeren, krijgt de assistent in het ziekenhuis een nog breder takenpakket,

vertelt Corrie Huppelschoten. ‘Ik doe nog maar vrij weinig baliewerk. Ik ben ook veel bezig met

zaken als zwachtelen, allergietests of het ondersteunen bij kleine ingrepen. En ik praat met

patiënten over hun aandoening, bijvoorbeeld over de verzorging of over de impact ervan op hun

leven.’ Voor haar is het duidelijk: als doktersassistent functioneert ze op hoog niveau mee in de

poli. En daar hoort een gedegen bij- en nascholing bij.

Huppelschoten heeft weliswaar een breed takenpakket, maar inhoudelijk is ze behoorlijk gespe-

cialiseerd. ‘In de loop van de tijd heb ik vooral veel kennis opgedaan op het terrein van de

dermatologie. Maar ik ben altijd nieuwsgierig gebleven. Ook op andere fronten wil ik mijn kennis

op peil houden. Zo volg ik bijvoorbeeld bijscholingen over neurologische onderwerpen, of over een

meer algemeen thema als patiëntencommunicatie.’ Zeker nu de gezondheidszorg steeds meer

teamwork wordt, moet je ervoor zorgen om breed georiënteerd te blijven, stelt ze vast.

Corrie Huppelschoten vindt dat doktersassistenten soms te bescheiden zijn. ‘Nog altijd hoor ik

collega’s in het land zeggen: ik ben “maar” doktersassistent. Terwijl je als goed gekwalificeerde

doktersassistent echt gewicht in de schaal kunt leggen. Weet dus wat je waard bent!’

‘�Artsen�delegeren�steeds�meer�naar�de�doktersassistent’

1716

Voor en door de leden

Onderhandelen CAO Ziekenhuizen nog lastig

Ondanks het ontbreken van de mogelijkheid om direct mee te onderhandelen over de CAO Ziekenhuizen, heeft

de NVDA de positie van de doktersassistenten in de ziekenhuizen nauwlettend gevolgd. Voor de looptijd van de

huidige CAO ziet de NVDA geen problemen, maar het is de vraag op welke manier de vereniging voor een

nieuwe CAO aan de onderhandelingstafel terecht kan komen. Een belemmerende factor is dat brancheorganisa-

tie NVZ geen beroepsgroepen wil uitnodigen.

Vakblad De Doktersassistent: de wachtkamerspecial

In 2010 zijn er weer zes nummers verschenen van het vakblad De Doktersassistent. Het blad informeert de

lezers over interessante ontwikkelingen in het vak en biedt een goed overzicht van relevant nieuws uit de

gezondheidszorg. Ook houdt het bestuur de leden via een eigen rubriek op een toegankelijke manier op de

hoogte van actuele zaken die hun beroep en de vereniging aangaan. Bij het meinummer verscheen dit jaar weer

een speciale bijlage, dit keer over scholing.

Een bijzonder uitgave was het zesde nummer van deze jaargang. Onder de titel ‘Ontdek het talent van de

doktersassistent’ presenteerde het vakblad een special voor in de wachtkamer. Doel van het nummer was de

lezer breed te informeren over het beroep doktersassistent en zo meer begrip te kweken voor haar positie.

Daarnaast ondersteunde de special het NVDA-pleidooi voor opname in de Wet BIG.

Nieuwe hoofdredacteur voor De Doktersassistent

Medio 2010 heeft de NVDA afscheid genomen van hoofdredacteur Yvonne Sturkenboom van De Doktersassis-

tent. Zij heeft zich drie jaar met enthousiasme ingezet voor ons vakblad. Haar taken zijn overgenomen door José

Hoppenbrouwer, die ruime ervaring heeft met het samenstellen en redigeren van teksten. Ook is zij in deeltijd

werkzaam als doktersassistent. Zij heeft zich in korte tijd met veel inzet en creativiteit ingelezen in De Dokters-

assistent en drukt inmiddels haar stempel op het redactionele beleid.

NVDA-website verrijkt met poll

Naast het vakblad is de website een belangrijk communicatie-instrument van de vereni-

ging. Een telling van het sitebezoek leert dat er in 2010 maar liefst 87.811 unieke

bezoekers waren. In totaal bezochten 259.190 mensen de site, waarvan ruim 30 procent

voor het eerst een kijkje kwam nemen. In het aantal bezoeken zit een duidelijk stijgende

lijn. De laatste maanden van 2010 kwamen er regelmatig meer dan duizend bezoekers

per dag op de site. Er wordt gewerkt aan een koppeling van de ledenadministratie met

de website, waardoor leden hun gegevens via de site kunnen wijzigen of aanvullen.

Nieuw op de site is een regelmatig geactualiseerde poll voor leden. De eerste poll ging

over een cruciale stelling over de toekomst van het vak: ‘Het beroep doktersassistent

moet in de Wet BIG’. De leden stemden massaal vóór deze stelling. Inmiddels groeit het

aantal banners op de site. Een goed teken: blijkbaar zien derden de mogelijkheden om

een groot publiek te bereiken via de NVDA-website.

Serviceproducten voor de dagelijkse praktijk

Ook in 2010 waren er verschillende producten beschikbaar die het werk van de dokters-

assistent ondersteunen. Het boekje ‘Doktersassistent in het kader van de wet’ is nog

altijd populair. Het legt op begrijpelijke wijze de wetten WGBO en BIG uit. De beroeps-

code werd herdrukt. De in 2009 gestarte speciale cursus voor doktersassistenten

rondom leefstijladvisering, is in 2010 voortgezet. De cursus is een voortvloeisel uit de

NVDA-deelname aan het Partnership Huisartsenzorg in Beweging, dat in 2010 overigens

zijn naam veranderde in Partnership Implementatie Leefstijladvisering (PIL).

Na de totstandkoming van de Arbocatalogus van de LHV, waarbij de NVDA betrokken is

geweest, kwam in 2010 ook een ‘VHN Arbocatalogus’ beschikbaar. Deze catalogus is

bedoeld om de verbetering van arbeidsomstandigheden op de huisartsenposten te

ondersteunen.

Zie verder pagina 20.

Vervolg van pagina 13.

Annetta de Boer is een van de vijf doktersassistenten in de huisartsenpraktijk van

Hollandscheveld. Haar takenpakket is breed en verandert nog elke dag. Reden om mee

te doen met de ontwikkeling van het NVDA-kwaliteitsregister voor de doktersassistent.

Steeds bijleren in een veelkleurig beroep

Van de administratie tot de planning, en van zorgadvies tot een ECG. Voor Annetta de Boer is

geen dag hetzelfde. ‘In een laagdrempelige praktijk als de onze begint het al aan de telefoon. Ik

doe veel meer dan simpelweg een afspraak noteren. Vanuit de vertrouwensband die ik met veel

patiënten heb, wil ik ze ook een passend advies kunnen geven.’ Het takenpakket van de dokters-

assistent is nog volop in ontwikkeling. ‘Daar moet je open voor willen staan.’

De Boer heeft een ‘veelkleurig beroep’, zegt ze. ‘Met een collega doe ik een cardiovasculair

spreekuur. Dat is erg leuk, ook omdat je een patiënt heel persoonlijk kunt begeleiden.’ Om dat

goed te kunnen doen, is nascholing essentieel. ‘Ik heb in 1987 mijn diploma gehaald, en tussen

toen en nu zit een wereld van verschil. Niet alleen vakinhoudelijk, maar bijvoorbeeld ook rond

automatisering. De assistenten die nu van school komen zijn opgegroeid met computers. Als je

wat ouder bent, moet je wat meer moeite doen om bij te blijven.’

Het meedenken over het kwaliteitsregister heeft Annetta de Boer veel tijd gekost. ‘Maar ik had het

er graag voor over. Het is leuk om samen na te denken hoe we ons vak nog verder kunnen

verbeteren.’ De Boer onderstreept het belang van een beroepsvereniging. ‘Je moet als beroeps-

groep je stem laten horen. De NVDA zorgt voor een goede CAO. En vanuit het kwaliteitsregister

kunnen we nu met z’n allen werken aan een goed nascholingspakket.’

‘�Waarom�zou�alleen�de�huisarts�op�cursus�moeten?’

2120

Voor en door de leden

De NVDA op congressen en symposia

Ook in 2010 is de NVDA aanwezig geweest op relevante congressen en symposia. Een overzicht:

> Quadriceps-symposium, Zwolle, 4 februari 2010

> Huisartsbeurs, Rotterdam, 6 maart 2010

> JGZ Symposium 2010: de jeugdverpleegkundige in het CJG, Ede, 9 april 2010

> Expertmeeting Quadriceps, Utrecht, 19 april 2010

> LHV-Verkiezingsdebat, Den Haag, 19 mei 2010

> Toekomstvisie praktijkondersteuning (LVG), Tiel, 14 juni 2010

> NVDA-contactdag voor triage-assistenten in de huisartsenpost, De Bilt, 4 oktober 2010

> Zuidelijke Eerstelijnsdag, Eindhoven, 27 oktober 2010

> NHG-congres, Groningen, 19 november 2010

> PON-conferentie ‘De Zorgstandaard Obesitas in de Praktijk’, Utrecht, 25 november 2010

> congres AG 25 jaar (opleidingen Assisterende in de Gezondheidszorg), Lunteren, 26 november 2010

> Jaarcongres Jeugdgezondheidszorg, Ede, 16 december 2010

Kantoor en personeel

Het in 2009 ingestelde teamoverleg met alle medewerkers is in 2010 gecontinueerd. Dit zeswekelijkse overleg

draagt bij aan een vruchtbare samenwerking en geeft iedereen meer inzicht in elkaars werkzaamheden. Zo zijn

zaken beter op elkaar af te stemmen. Daarnaast is er elk kwartaal een apart overleg tussen directeur en secreta-

riaat. Met alle medewerkers zijn ook dit jaar weer functioneringsgesprekken gehouden. Ook hebben directeur en

voorzitter twee evaluatieve gesprekken gevoerd. Medewerkers en/of directie hebben in 2009 de volgende

cursussen gevolgd:

> herhalingscursus bedrijfshulpverlening;

> cursus zakelijke correspondentie.

In het kader van de arbobepalingen over voldoende zicht op de werkplek, is er in het NVDA-kantoor een

lichtmeting gedaan. Daaruit bleek dat er genoeg licht in de werkruimten aanwezig is. Toch is besloten de

verouderde verlichting te vervangen. Ook is gekeken naar de geluidsniveaus en de uitstoot van printers, compu-

ters en kopieermachine. Alle niveaus zijn ruim binnen de norm gebleken. Wel heeft de telefooncentrale een

ombouw gekregen, waardoor het geluidsniveau ervan tot een minimum is beperkt. Daarnaast is op enkele

werkkamers een luchtbevochtiger geplaatst.

Per 1 januari 2011 ziet de personele bezetting van het NVDA-kantoor er als volgt uit:

> Jellie Klaver, directeur 80%

> Eddie de Zoete, scholing en kaderondersteuning 60%

> Jantina ter Veer, communicatie 20%

> Jeannette Floor, medewerker secretariaat 20%

> Mieke Buiter, medewerker secretariaat 35%

> Cassandra Romijn, medewerker secretariaat 40%

> Thea van de Laar, ledenadministratie 50%

> Anneke Post, financiële administratie 35%

Juridisch advies aan leden en vereniging

In 2010 is er aan juridische dienstverlening aan de leden 52 keer een beroep gedaan op juriste Jane Hermelink.

In een flink aantal gevallen is de juridische advisering voortgezet na het door de NVDA betaalde juridisch advies

van een half uur. Het betrof dan meestal een einde van het dienstverband, waarvoor een procedure moest

worden gevoerd of een regeling getroffen.

Ook in 2010 hebben medewerkers van het NVDA-secretariaat veel advisering over de CAO en andere arbeids-

rechtelijke zaken gedaan. Hermelink overlegt hierover regelmatig met het secretariaat, waarbij thema’s aan de

orde komen als vakantie(opname), levensfaseregeling, ziekte/zwangerschap, overname praktijk, salaris, scholing

en arbeidsconflicten (met daarbij al dan niet ontslag).

In de juridische advisering aan de NVDA is in 2010 een aantal zaken aan de orde geweest. In alle gevallen heeft

dit advies tot een oplossing geleid, zonder dat er (juridische) procedures voor nodig waren. Ten slotte heeft

Hermelink voor De Doktersassistent een aantal artikelen geschreven aan de hand van het personeelshandboek

van de LHV.

Vervolg van pagina 17.

Ankie Polet werkt als doktersassistent op een arbodienst. Een praktisch beroep, waar-

voor ze ook veel bij bedrijven over de vloer komt. Werken met mensen vereist volgens

haar de allerhoogste vakbekwaamheid. Het kwaliteitsregister staat daarvoor borg.

Allrounder in de preventieve arbozorg

Als doktersassistent komt Ankie Polet op kantoren om oogonderzoek te doen of in fabrieken voor

een audiometrie of een longfunctietest. En als ze er toch is, prikt ze op verzoek iemands choleste-

rol of meet ze de bloeddruk. Ze is duidelijk een allrounder in de preventieve zorg. ‘In de arbodienst

werk je met klanten, niet met patiënten. Maar ik doe veel meer dan een testje hier en metinkje

daar. Vanuit het vertrouwen dat je hebt, komen mensen soms met hun hele levensverhaal bij mij.’

Bijblijven in je vak is een belangrijke motivatie voor Polet. Er zijn continu nieuwe ontwikkelingen

waar de arbodiensten op inspelen. Als er een nieuwe sportkeuring wordt aangeboden, moet ze

daar bijvoorbeeld goed mee kunnen werken. Na- en bijscholing houdt je bovendien alert, zegt ze.

‘Zeker onder hoge werkdruk moet je oppassen voor de sleur. Daar kun je slordig van worden. Wie

regelmatig een cursus volgt, blijft bij de les.’

Ankie Polet twijfelde eerst of ze wel een zinvolle bijdrage kon leveren aan het kwaliteitsregister.

Maar ze heeft er veel van geleerd. Ze vindt het belangrijk om mee te denken binnen de vereniging.

‘Er zijn niet veel assistenten uit de arbodienst actief. Het nascholingsaanbod voor onze groep is

bovendien nog beperkt. Ik red het straks wel met extra punten voor stagebegeleiding en intercol-

legiale toetsing. Ons vakgebied hoort er helemaal bij. Alleen daarom al zouden al mijn collega’s lid

moeten worden van de NVDA.’

‘�Binnen�een�beroeps-vereniging�leer�je�vooral�ook�van�elkaar’

2524

NVDA: een competente gesprekspartner

Resultaten:

> vast bestuurlijk overleg met collega-organisaties

> deelname aan maatschappelijke initiatieven

> Zorgstandaard Obesitas gepresenteerd

> Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) toch onafhankelijk

> bijdrage aan Nationale Meldweek Patiëntveiligheid

Prominent in bestuurlijk overleg

Ook in 2010 nam de NVDA weer deel aan diverse bestuurlijke overleggen, onder meer met de Landelijke

Huisartsen Vereniging (LHV), Vereniging Huisartsenposten Nederland (VHN), de Landelijke Vereniging Georgani-

seerde eerste lijn (LVG) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Daarbij is er steevast gesproken over

beroepsinhoudelijke zaken. Met Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) zijn bovendien afspraken

gemaakt over een duolidmaatschap V&VN-NVDA.

Op 22 november 2010 stuurde de NVDA een zeer kritische brief aan LHV en NHG over hun concept-toekomst-

visie ‘Het (ondersteunend) team in de huisartsenvoorziening’. In dat concept kwam de rol van de doktersassis-

tent onvoldoende tot uitdrukking en werd de positie van de praktijkondersteuner met een achtergrond als

doktersassistent amper gewaarborgd. Overleg hierover is nog gaande.

Andere overlegpartners in 2010: het ministerie van VWS, Tweede Kamerleden, pensioenfonds PGGM, de

Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG), Van Campen Consulting, ROC Eindhoven, Centrale Huisartsenpost

Nijmegen (CHN), Postgrade en Eldering Studios. In 2010 is de NVDA een samenwerking aangegaan met

Moeders voor Moeders. Deze organisatie helpt de kinderwens van paren met vruchtbaarheidsproblemen

vervullen.

Deelname aan Quadriceps

Quadriceps is een samenwerkingsverband van vijf organisaties die werken aan betere complexe verpleegkundige

zorg voor mensen met een chronische aandoening. Op 19 april 2010 organiseerde Quadriceps een expert-

meeting met de hogescholen over het nieuwe Competentieprofiel Praktijkondersteuners. Het is de bedoeling dat

de hogescholen zoveel mogelijk hetzelfde pakket aanbieden en dezelfde eindtermen hanteren. Een levendige

discussie maakte duidelijk dat het competentieprofiel beter op de veranderde praktijk moet worden aangepast.

De hogescholen willen daaraan graag meewerken. Ook beseffen zij de noodzaak om dezelfde eindtermen te

hanteren.

Stoppen met roken in basisverzekering

Binnen het Partnership Stop met Roken heeft 2010 in het teken gestaan van de vergoeding van stoppen met

roken via de basisverzekering. Na veel aandringen ziet het ministerie van VWS in dat niet iedereen op eigen

kracht kan stoppen. Met ingang van 1 januari 2011 wordt de ondersteuning daarom vergoed. Voor de onder-

steuning moeten nu meer mensen worden opgeleid. VWS heeft het veld gevraagd een kwaliteitsregister op te

stellen, waarin goed opgeleide ondersteuners zich kunnen laten registeren. Zo weten stoppers straks dat zij te

maken hebben met een professional, die gedegen begeleiding en ondersteuning kan geven.

Zorgstandaard Obesitas gepresenteerd

Het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON) heeft zich in 2010 bezig gehouden met de ontwikkeling van de

Zorgstandaard Obesitas. De standaard werd op 25 november 2010 tijdens de conferentie ‘De Zorgstandaard

Obesitas in de Praktijk’ gepresenteerd aan alle PON-partners, aan de zorgverzekeraars en aan VWS.

Aanvankelijk zou het PON met de presentatie van de zorgstandaard worden opgeheven. Men wil echter verder

om ook een zorgstandaard voor kinderen te kunnen ontwikkelen. Het is nog niet duidelijk of hiervoor subsidie

wordt verleend.

Overleg en ontwikkeling in de JGZ

De jeugdgezondheidszorg (JGZ) is in 2010 stevig in beweging geweest, met name ook rond de oprichting van de

Centra voor Jeugd en Gezin (CJG). Helaas vinden sommige managers in de JGZ nog steeds niet dat de dokters-

assistent een belangrijke rol heeft binnen het CJG. Haar kwaliteiten en deskundigheid zijn echter cruciaal, onder

meer op het gebied van triage, screening van laag-risicogroepen en voorlichting. Het belangrijkste bezwaar van

de managers is overigens dat de doktersassistent geen BIG-registratie heeft.

In 2010 heeft vier maal een overleg plaats gevonden tussen de beroepsgroepen in de JGZ, VWS, de Inspectie

voor de Gezondheidszorg en het Centrum Jeugdgezondheid. Uiteenlopende ontwikkelingen zijn daar besproken,

zoals de bezuinigingen en de groeiende rol van de gemeenten in de zorg voor de jeugd. De commissie Jeugd-

26

gezondheidszorg van de NVDA heeft in 2010 een competentieprofiel voor de doktersassistent in de JGZ aan de

leden en aan stakeholders gestuurd. Het profiel ondersteunt de professionalisering van de dokters assistent in de

JGZ.

Onafhankelijk expertisecentrum JGZ

In 2010 zijn veel gesprekken gevoerd over de ‘uithuisplaatsing’ van het RIVM Centrum Jeugdgezondheid. De

beroepsgroepen maakten zich grote zorgen over de rol van werkgeversorganisaties ActiZ en GGD Nederland,

die het beoogde Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) graag in huis wilden hebben. Daarmee zou het

NCJ echter geen onafhankelijk instituut voor alle medewerkers in de JGZ kunnen zijn. Uiteindelijk is het NCJ per

1 oktober 2010 als zelfstandige stichting in Utrecht van start gegaan. Over een concept-beleidsplan van het NCJ

wordt in het voorjaar van 2011 een besluit genomen. De vorming van het NCJ heeft de ontwikkeling van de

diverse richtlijnen in de JGZ overigens niet geblokkeerd. De ontwikkelde richtlijnen worden inmiddels van een

implementatieplan voorzien.

Het driekoppige NCJ-bestuur is samengesteld vanuit ActiZ, GGD Nederland en de beroepsgroepen. In 2011

wordt gekeken of het bestuur moet worden uitgebreid. De beroepsgroepen hebben erop aangedrongen de

Jeugdgezondheid Adviesraad weer in ere te herstellen.

Nationale Meldweek Patiëntveiligheid

In de week van 27 september 2010 was de eerste Nationale Meldweek Patiëntveiligheid, een initiatief van VWS

en vijftien eerstelijns beroepsorganisaties. De NVDA was ook van de partij. Het melden van voorvallen is belang-

rijk om te kunnen zien waar verbetering mogelijk is. Alle medewerkers uit een praktijk konden melden, dus ook

de doktersassistent.

De NVDA heeft daarnaast meegedaan met de Meldactie Patiëntveiligheid van de Nederlandse Patiënten Consu-

menten Federatie (NPCF). De patiëntenkoepel onderzocht tussen 26 oktober en 14 november 2010 hoe

patiënten de veiligheid van de zorg ervaren.

Update folder borstkankeronderzoek

Hert Centrum Bevolkingsonderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de

publieksinformatie over de screening naar borstkanker afgelopen jaar vernieuwd. Het RIVM wil daarmee bereiken

dat meer vrouwen gehoor geven aan de oproep voor dit bevolkingsonderzoek. De NVDA was vertegenwoordigd

in een klankbordgroep die de nieuwe foldertekst van commentaar heeft voorzien.

De missie van de Nederlandse Vereniging van

Doktersassistenten

De NVDA is de beroepsvereniging van en voor

dokterassistenten en praktijkondersteuners in Neder-

land. De NVDA staat voor goede zorgverlening en voor

individuele en collectieve belangenbehartiging van

doktersassistenten. Samen zorgen we ervoor dat we

ons beroep goed kunnen uitoefenen en trots mogen

zijn op ons vak. De vereniging laat de stem van de

doktersassistent en de praktijkondersteuner klinken in

de zorg. We zijn een competente gesprekspartner voor

de overheid en voor andere partijen in de gezond-

heidszorg. In dit jaarverslag laat de NVDA zien wat zij

in 2010 concreet heeft bereikt.

Wat doet de NVDA voor haar leden?

Een greep uit de activiteiten van de NVDA:

> Juridisch advies bij problemen op het werk.

> Bij- en nascholingscursussen in de eigen regio.

> Een landelijk congres voor leden én niet-leden.

> Zes keer per jaar het vakblad ‘De Dokterassistent’.

> Onderhandelingen met werkgevers over arbeids-

voorwaarden.

> Overleg met andere zorgpartijen over beroeps-

inhoudelijke ontwikkelingen.

Kijk op www.nvda.nl of bel (030) 263 10 40.

Colofon

Dit jaarverslag is een uitgave van de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten.

Tekst en eindredactie: Marc van Bijsterveldt

Vormgeving: AC+M, Maarssen

Fotografie: René Voorsmit

Drukwerk: DPP, Houten

Missie

Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten

Othellodreef 91-93, 3561 GT Utrecht

T 030 - 263 10 40

F 030 - 263 10 49

E secretariaat@nvda.nl

www.nvda.nl

april 2011