NAAR EEN WARM ONTHAAL IN PROEFTUIN MENEN

AMIF369 DUURZAME KWALITATIEVE KLEUTERPARTICIPATIE VIA OUDERBETROKKENHEID

Lerend Netwerk

24-10-2017

AGENDA

• Voorstelling van de proeftuin

• Verloop van de voorbereidende fase

• Instappen: Een warm onthaal?

• Bevorderen van een warm onthaal

VOORSTELLING VAN DE PROEFTUIN

PILOOTSCHOOL: VRIJE BASISSCHOOL VLAM

• 196 leerlingen • 81 kleuteronderwijs (half 2017)

DIVERSE SCHOOL

• Toenemende diversiteit in kleuteronderwijs

• +/- 25% kleuters met niet-EU nationaliteit (2015-2016)

• Anderstalige nieuwkomers • Vragende partij • Kleuterjuf Vlam 50%

KENNIS EN EXPERTISE VAN SOCIALE PARTNERS

VERLOOP VAN VOORBEREIDENDE FASE

ONDERZOEKSVRAGEN

• Welke belangen en behoeften hebben AMIF-ouders en schoolteam t.a.v. ouderbetrokkenheid en kleuterparticipatie en welke drempels ervaren zij?

• Waar verschillen de belangen, behoeften en drempels van ouders en schoolteam en waren komen ze overeen?

• Wat is er nodig op klas-, school- en lokaal niveau om ouders en scholen meer met elkaar in dialoog te laten treden?

Onderzoeksfase

Schoolteam

Inventarisatie en evaluatie acties

Enquête behoeften

Ouders

Individuele bevragingen (16)

Speciale aandacht voor moeilijk bereikbare ouders

Externe organisaties

Inventarisatie en evaluatie van bestaande acties en verkenning van noden

Inloopteam, OCMW, K&G, Samenlevingsopbouw, Rode Kruis Opvangcentrum, CAW en schoolopbouwwerk, CLB

Individuele bevragingen Taal: NL, Engels, Frans en informele tolken

AMIF: 10/16

Informele gesprekken moedergroep

Stuurgroep Kinderarmoede (Jeugddienst, OCMW, Inloopteam, K&G, Schepen van Welzijn en Schepen Integratie)

12 sleutels tot betere ouderbetrokkenheid

De Kleine Prins

• Totaal kleuteronderwijs: 130

• Kleuters niet-EU nationaliteit: 12%

• School voor en door ouders

Sint-Jansschool

• Totaal kleuteronderwijs: 95

• Kleuters niet-EU nationaliteit: 11%

VOORSTELLING NIEUWE SCHOLEN

INSTAPPEN: EEN WARM ONTHAAL?

ONTHAAL/INSTAP IN HIER EN NU

1. Inschrijving

- Spontaan

- Direct bij de directeur

- Rondleiding

- Officiële inschrijving: invullen van documenten, uitleg schoolwerking, meegeven nodige papieren

2. Eerste schooldag: zachte landing voor de peuters

- Ingevoerd uit praktisch oogpunt

ONTHAAL/INSTAP IN HIER EN NU

3. Opendeurdag

- Kennismaken met lk en klaswerking

- Gegevens worden gecontroleerd en documenten ingevuld

- Ouders kunnen met elkaar en het oudercomité kennismaken

4. Infomoment in 3de kleuter

- September

- Kennismaken met klaswerking

- Weinig opkomst

PRAKTIJKONDERZOEK: STERKTES, BEHOEFTEN EN KNELPUNTEN

TRANSITIE VAN THUIS NAAR SCHOOL I • Moeizame overgang van thuis naar school, voor ouders en kinderen

• Veel bezorgdheid als het kind huilt en zich aan ouder vastklampt:

She went two or three days to school, but she was crying too much. It was too much crying. When I brought her she was crying. The whole day she was crying. The teacher said that she said “I miss papa en mama” and the teacher said it was normal.. yeah that is just normal. Then I started again the second days and she also cried. When I told S. “Come to school!”, she said “No, no, no papa!” She cried too much. Then I was thinking “Let her stop” maybe when she’s at home, then I start again when she is a little bigger. For the moment I decided I can try again the next week then she had a new start. That is better for the moment (interview ouder Vlamschool)

• Ouders stellen het afscheid uit

• Foto’s, filmpjes, WA-berichten,…worden op prijs gesteld, maar afhankelijk van goodwill lk

• Specifieke problemen bij vluchtelingenkinderen met trauma

TRANSITIE VAN THUIS NAAR SCHOOL II

• Casus voorgelegd aan het schoolteam:

– Mogelijke oorzaken:

• onbekendheid met schoolsysteem, niet informeren van kind, belang van kleuteronderwijs niet inzien, overbeschermd

– Overgang moet niet worden betutteld, ouders moeten het kind meer leren loslaten en even op de tanden bijten

– Ouders weten niet altijd dat het kind niet de hele dag huilt, maar communicatie met de lk niet evident: voor ouders soms moeilijk om contact te maken met de lk

– Kantelmoment: erkenning dat loslaten een moeilijk proces is en de school kan de stap naar de ouders zetten

wenmoment voor kinderen én ouders

INSCHRIJFMOMENT

• Ouders geven aan tevreden te zijn

Maar vanuit schoolteam:

• Verloopt stroef bij taalbarrière

• Onduidelijk of ouders alles begrijpen

• Eerste contact is beperkt:

• weinig mogelijkheden om aan vertrouwensband te werken

• weinig zicht op achtergrond en thuissituatie

Inschrijfmoment wordt uitgebreid met informeel kennismakingsgesprek

ZACHTE LANDING IN PEUTERKLAS

- Geboren uit praktische overwegingen, maar

- Beter contact met ouders:

‘ze [anderstaligen] moeten ook een beetje de drempel overstappen om hun vertrouwen te kunnen geven aan jou want het blijft nog altijd de jongste, de kleinste en ze weten niet goed van: wat doet die juffrouw hier nu? Ik kan ze evengoed thuis laten. Dus met die zachte landing vind ik dat er nu ook wel meer contact is, of dat ze kunnen zien: het gaat er eigenlijk wel los aan toe. Je hebt een beetje losser contact. Ik kan ook wel meer contact maken via andere ouders die dan wel een beetje Nederlands praten, dus een beetje vertaalpersoon. Dus ja, zo gaat dat wel iets beter’ (interview Vlam)

- In andere klassen weinig contact met leerkracht na instap

- Ouders hechten veel waarde aan persoonlijk contact met de lk

Zachte landing in alle kleuterklassen

ACTIES OM GEWENSTE ONTHAAL/INSTAP TE BEREIKEN

CONCRETE ACTIES

1. Informeel kennismakingsgesprek

2. Wenmoment voor peuters

3. Zachte landing in alle kleuterklassen

4. Infobord aan de fietsenstalling met informatie op schoolniveau

INFORMEEL KENNISMAKINGSGESPREK

Waarom? - Vanaf eerste moment vertrouwensband smeden - Zicht krijgen op achtergrond en thuissituatie

Wie? Zoco, vragenlijst van CLB als leidraad Tolk

Inhoud? - Informeel gesprek met ouders na inschrijving - Info over thuissituatie, taalvaardigheid kind en ouders,

onderwijsverleden - Verwachtingen van de school

Voor wie? Voor ouders en lk-en

WENMOMENT VOOR PEUTERS EN OUDERS

Waarom? - Zachter onthaal voor ouders en kinderen - Ouders meer zicht geven op klaswerking, waardoor ouders

meer vertrouwen zullen hebben in instap

Wie? Juf peuterklas, ondersteund door zoco

Inhoud? - Peuterjuf spreekt week voor instap wenmoment af - Ouders en kind mogen een uur in de klas - Ouders kunnen kennismaken met de juf - Juf kan ouders informeren over belangrijke zaken - Welkomstzakje voor kind

Voor wie? Ouders, kind en juf

ZACHTE LANDING IN ALLE KLEUTERKLASSEN

Waarom? - Positieve ervaringen in peuterklas - Contactmomenten met ouders vermeerderen - Ouders vertrouwd maken met school en klas - Elkaar leren kennen in open sfeer

Wie? Alle lk-en van kleuteronderwijs. Celien ondersteunt in beginfase

Inhoud? - Alle ouders welkom in de klas - 8u10 klasdeuren open - Juf en directie aan ingang - Infoborden aan klaslokalen met thema’s en wat en waar

kinderen eten

Voor wie? Ouders, kind en juf

INFOBORD AAN FIETSENSTALLING

Waarom? - Ouders bereiken met belangrijke informatie op schoolniveau - Plaats waar ouders elkaar kunnen aanspreken

Wie? Celien tijdens het eerste jaar, daarna directie/secretariaat

Inhoud? - Informatie voor alle kinderen - Informatie specifiek lager en kleuter - Verjaardagen van de maand - Menu van de maand - Foto’s van activiteiten met link naar website - Filmpjes afgespeeld op pc aan ingang van de school

Voor wie? Ouders, kind en juf

WANNEER ZULLEN OUDERS HUN DRAAI VINDEN?

• Na een tweetal weken vanaf begin schooljaar

Hoe weten we dat?

• Tijdens zachte landing

• Eerst onzeker, blijven wat langer

• Na 2 weken: sneller vertrekken als ze zien dat kind het naar zijn/haar zin heeft

• Lk en ouder spreken elkaar aan

ROL VAN HET KINDERDAGVERBLIJF EN ANDERE PARTNERORGANISATIES

• Geen actieve rol, wel behoefte uitgesproken

• Kloof onderwijs – welzijn

• In gesprek over informatie uitwisseling

• Halfjaarlijks overleg

• AMIF en Vlam opgenomen in projectvoorstel link voorschoolse opvang – onderwijs in Barakken

HINDERNISSEN I Zachte landing

Vanuit ouders:

• Hebben ouders tijd en zin om mee te komen tot in de klas?

• Begrijpt iedereen het maaltijdenbord?

• Zal iedereen het bord invullen?

Vanuit schoolteam:

• Wat doen we met laatkomers?

• Wat doen we met ouders die blijven hangen na het belsignaal?

• Zullen ouders onze klasafspraken begrijpen?

• Zal het onthaal rustig verlopen?

• Zullen we voldoende tijd hebben om een praatje te slaan met de ouders?

• Kunnen we tegelijkertijd helpen bij de opstart van de dag, zowel voor ouders als kleuters?

• Zullen we niet geremd worden in onze structuur?

STRATEGIEËN OM OVER HINDERNISSEN TE KOMEN

• Met ouders in gesprek (blijven)!

• Regels uitleggen (impliciete expliciteren)

• Hulp inschakelen van zoco en Celien

• Geduld hebben