Naam - ZelfCoachSpel...Wat ben ik (karakter en eigenschappen)? Wat wil ik (ambitie en intentie)? 2.3...

Persoonlijk logboekje

Naam

Dit boekje is uitgegeven ter ondersteuning van deelnemers aan het ZelfCoachSpel. www.zelfcoachspel.info Het wordt ter beschikking gesteld om een verslag bij te houden van persoonlijke ervaringen en overdenkingen. Daarnaast worden enkele kapstokken aangeboden om tot extra verdieping te komen. Het mag onbeperkt voor eigen gebruik ingezet en vermenigvuldigd worden. Indien gebruikt als onderdeel van andere publicaties geldt het auteursrecht. In dat geval dient de bron vermeld te worden.

Uitgave 1 September 2014 1e editie

ISBN/EAN 978-90-822305-0-5 NUR 100

Uitgegeven door AplusZ

Amsgterdam www.AplusZ.nl

Onder auteurschap van Jan Schalkx

http://www.zelfcoachspel.info/

http://www.aplusz.nl/

Hoe dit boekje te gebruiken?

Dit boekje kan los van de inzet van het ZelfCoachSpel gebruikt worden als ondersteuning bij een individueel gestuurd ontwikkelingsproces.

Als het spel in groeps- of teamverband wordt ingezet, zal de spelleider stapsgewijs een of meerdere onderdelen met de groep doorlopen. Dit hangt af van de uitdaging of het thema, waarmee de groep of het team geconfronteerd is en wat de wensen zijn. In andere gevallen bepaal je zelf hoe en wat je wilt gebruiken.

Het formaat is met opzet handzaam, zodat je het bij je kunt houden.

Naast vaste items is er ruimte voor eigen notities, dingen die je je te binnen schieten, opvallen, eureka-momenten, planning, vragen etc.

Mocht je het boekje voor eigen gebruik in willen zetten, oriënteer je dan even op de onderdelen, die in dit boekje aan bod komen. Daarbij is het handig om ook de theorie te bestuderen.

Succes!

Onderdelen van het spel

Het spel kent een aantal facultatieve onderdelen, die desgewenst in onderlinge samenhang, gefaseerd en chronologisch ingezet kunnen worden.

In teams en groepen zal de spelleider materialen en spelvormen aanpassen aan groepsgrootte en doel.

Individuele gebruikers van dit boekje wordt aangeraden in ieder geval een persoonlijk thema of onderzoeksvraag te benoemen en bij zelf-positionering de gevoelswaardering te doen.

De volgende onderdelen krijgen in dit boekje aandacht:

thema of onderzoeksvraag

zelf-positionering o gevoelswaardering o sterke kanten o invloedsferen

je eigen spoor zetten

evaluatie en borging

Na een stukje theorie op de volgende pagina’s vindt je de bijlagen, die je per onderdeel gebruiken kunt. Waar nodig vind je uitleg over toepassing en meer theorie.

Aantekeningen

Stukje theorie

Hart, hoofd en handelen Ons handelen en doen wordt gekleurd door hoe wij denken en voelen over de dingen. Er is sprake van een drie-eenheid.

Als hart, hoofd en handelen niet “in lijn zijn” hebben we een probleem. Soms zijn we ons dit bewust, soms ook niet.

Het “niet in lijn zijn” kan een verstorende rol spelen in onze relaties, werk en leven. Het beperkt mogelijk ons potentieel op alle levensgebieden en maakt, dat we tegen terugkerende problemen kunnen aanlopen.

Stimulerende gedachten daarentegen laten mogelijkheden open en bieden ruimte voor ontdekkingen, nieuwe ervaringen en gevoel van vrijheid.

Pas als we ons bewust zijn van onze conflicterende en belemmerende ideeën en de onderliggende structuur van onze behoeften herkennen en doorleven, kan een oplossing in beeld komen.

Zelfonderzoek in relatie tot onze wereld biedt in deze een kans.

Als ons handelen niet “in lijn” is

Enkele voorbeelden

Je weet dat roken slecht is, maar doet het toch. Wat maakt, dat je iets doet wat ongezond is voor je conditie, terwijl je de risico’s kent?

Je sportcoach heeft je verteld, dat je door je pijn heen moet trainen, om beter te presteren. Wat maakt, dat je denkt dat iets goed voor je is, terwijl het je schaadt?

Na een aantal jaren hard werken, heb je succes, maar het voelt niet goed. Hoe komt het, dat je zoveel energie ergens in steekt en daar niet gelukkig van wordt?

Er is gezelligheid en steun binnen je team, toch mis je iets. Waar komt het vandaan, dat je je niet helemaal happy voelt, terwijl daar geen zichtbare aanleiding voor is?

In alle gevallen is je mentale plaatje niet helemaal in lijn met je gevoel en je behoeften. Dat kan een reden zijn om het te onderzoeken.

Coping-mechanismen

Coping-mechanismen Coping-mechanismen zijn manieren om met de wereld om te gaan.

We hebben ze allemaal en gebruiken ze voortdurend. Denk aan fietsen. Automatisch voer je handelingen uit, om je evenwicht te bewaren, de regels van het verkeer en je veiligheid in de gaten te houden.

Onze hersenen hebben mentale schema’s ontwikkeld die, als alles goed gaat, doeltreffende gedragsroutines aansturen.

Voor nieuwe situaties ontwikkelen we nieuwe coping-mechanismen. Zo leren we nieuwe dingen.

Soms gaat er echter iets mis. Een bekend voorbeeld vinden we bij traumatische gebeurtenissen, waarbij iets blokkeert. Na een val van een paard durf je bijvoorbeeld niet meer te rijden, terwijl je toch een goede ruiter bent. Je kan ook in de situatie terecht komen, waarin je een routine inzet die niet bij de omstandigheden past. Zoals hard remmen bij ijzel op de weg.

Meer over mentale schema’s

Mentale schema’s Wij hebben ze dus nodig om ons een beeld te vormen van de wereld en vervolgens adequaat te kunnen handelen.

Ze helpen ons om pijn en ongemak te voorkomen en onze levensbehoeften te vervullen.

Mentale plaatjes kan je bestempelen als innerlijke stemmen, die gevoed zijn door onze behoeften, gevoelens en ervaringen. Het zijn schema’s voor je denken, hoe je de wereld ervaart en je handelen.

Kort door de bocht zijn er 4 soorten mentale plaatjes.

Realistische Van de kerktoren springen is gevaarlijk

Belemmerende Ik kan niet voor mezelf zorgen

Conflicterende Roken is lekker, roken is ongezond

Stimulerende Ik kan gitaar leren spelen

Motieven & drijfveren

Emoties Emotie komt van het Latijnse woord “émovéré” en betekent “in beweging”. Emoties spelen als uiting van dieper liggende gevoelens, behoeften en drijfveren een belangrijke kracht achter ons handelen en gedrag.

Vervulde behoeftes en drijfveren stemmen ons positief.

Gefrustreerde behoeften en drijfveren geven negatieve gevoelens en emoties.

Weg van de pijn en het ongemak Onze grootste drijfveer is te ontkomen aan pijn en ongemak. Hoe heftiger de pijn hoe groter de drang. Behoeften zullen altijd ergens een uitweg vinden.

Bewustzijn geeft controle Ons bewustzijn van onze behoefeten en drijfveren (onze innerlijke stemmen) geeft ons macht over hoe we in de wereld staan.

In lijn handelen Als ons handelen in lijn is met wat we voelen en nodig hebben, kunnen we optimaal functioneren. Dat geeft ons een stevige plek in de wereld.

Goed nieuws

Flexibiliteit van de hersenen Uit modern onderzoek, blijkt het enorme aanpassingsvermogen van onze hersenen. Mensen kunnen op latere leeftijd nog piano leren spelen, schilderen of verhalen schrijven.

Succesfactoren voor coaching 1 De motivatie van de coachee 2 De relatie met de coach 3 De methodiek en de techniek

Als je dit geïnteresseerd leest, is je eerste slag al binnen. Je bent gemotiveerd.

Slag twee. Een goede coach zorgt voor een goede relatie. Je bent je eigen coach en het laatste wat je wenst is wel een slechte relatie met jezelf.

De methodiek en de techniek wordt je hier aangeboden en is met wat oefening en uitleg makkelijk te gebruiken. Het helpt je te reflecteren. En dat is dan slag drie.

Open positieve geest

Gebruik een ontvankelijke geest, om je persoonlijke situatie te herwaarderen, de mentale plaatjes in je hoofd aan te passen.

Aantekeningen

Bijlagen

Op de volgende pagina’s vind je alle hulpmiddelen om je zelfonderzoek te ondersteunen.

1 Thema Waar loop ik tegenaan? 2 Zelf-positionering (waar bevind ik me in deze situatie, hoe voel ik me en wil ik me voelen, welke krachten heb ik mee, waar heb ik invloed op?) 2.1 Persoonlijke situatiewaardering Plotseling bevrijdend inzicht 2.2.Sterke kanten 2.3 Invloedsferen 3 Je eigen spoor uitzetten Training en oefening Wat is mijn uitdaging en hoe plan ik mijn proces? 4 Evaluatie en borging

1 Thema

Individueel. Gebruik de ruimte hieronder. Zie voor instructie http://www.zelfcoachspel.info/cms/zelfcoaching-3/

Een team-opdracht wordt door de organisatie gegeven. Zij beschrijft de functionele taak en de rol die het team binnen de organisatie heeft meegekregen. Feitelijkheden. Wat, waar, wie, wanneer.

Geef hieronder een korte beschrijving

http://www.zelfcoachspel.info/cms/zelfcoaching-3/

2 Zelf-positionering

Je staat sterker, als je je eigen situatie kent en hoe je die persoonlijk waardeert. Goed inzicht hierin is van belang voor de richting van je persoonlijke keuzes en je leerproces. Afhankelijk van je eigen behoefte of op aangeven van de spelleider, kan je gebruik van maken van de handreikingen in dit logboekje.

Hieronder de kapstokken voor de exploratie van je persoonlijke context.

2.1 Gevoelswaardering

Hoe ervaar ik de teamopdracht?

Hoe wil ik me voelen in mijn werk?

2.2 Sterke kanten

Wat doe ik van nature (talent)?

Wat weet en kan ik (kennis en ervaring)?

Wat ben ik (karakter en eigenschappen)?

Wat wil ik (ambitie en intentie)?

2.3 Invloedsferen

Geen verandering mogelijk (acceptatie)

De ander (beïnvloeden en manipuleren)

Mezelf (trainen, oefenen, kiezen)

2.1 - Je persoonlijke beleving

Motivatie komt voort uit je gevoel. Het komt van het Latijnse woord “émovéré” en betekent “in beweging”.

“Wat beweegt jou in je werk?”, kan niet anders dan een belangrijke vraag zijn. Daar kom je achter door gedifferentieerd naar je gevoel te kijken en dat te onderzoeken.

Voordat het spel begint, vragen we je aan de hand van 2 vragen een scorelijstje in te vullen.

Hoe ervaar ik de teamopdracht nu?

Hoe wil ik me voelen in mijn werk?

Er zijn 24 items die je kan scoren met een cijfer. Geef steeds aan in hoeverre je het gevoel ervaart:

Niet

Beetje

Redelijk

Nogal

Veel

Helemaal

= = = = = =

0 1 2 3 4 5

Zoek een rustig moment en neem je tijd.

Scores actueel ervaren

Wat voel ik in de huidige situatie?

1 Bevrijding

2 Verlamming

3 Vervulling

4 Onzekerheid

5 Samenzijn

6 Opstandigheid

7 Openheid

8 Afgewezen

9 Zinvolheid

10 Afkeer

11 Kracht

12 Ontspanning

13 Verbonden

14 Bedroefd

15 Boosheid

16 Zelfverzekerdheid

17 Nervositeit

18 Verlorenheid

19 Gepijnigd

20 Rust

21 Vertrouwd

22 Afgesloten

23 Flow

24 Gespletenheid

Verplaats de scores naar witte vak in de tabel rechts

Totalenberekening actueel ervaren

Z A I M S V O G

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Totalen

Aantekeningen

Scores gewenst ervaren

Hoe wil ik me voelen in de huidige situatie?

1 Bevrijding

2 Verlamming

3 Vervulling

4 Onzekerheid

5 Samenzijn

6 Opstandigheid

7 Openheid

8 Afgewezen

9 Zinvolheid

10 Afkeer

11 Kracht

12 Ontspanning

13 Verbonden

14 Bedroefd

15 Boosheid


17 Nervositeit

18 Verlorenheid

19 Gepijnigd

20 Rust

21 Vertrouwd

22 Afgesloten

23 Flow

24 Gespletenheid


Totalenberekening gewenst ervaren

Z A I M S V O G

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Totalen

Aantekeningen

Uitleg over de cirkel

Positieve ervaringen (bovenkant) Als onze behoeften, drijfveren, verlangens bevredigd worden, ervaren we positieve gevoelens.

Negatieve ervaringen (onderkant) Als onze behoeften, drijfveren, verlangens gefrustreerd worden, gaat dat gepaard met negatieve gevoelens.

Overlevingsdrang en autonomie (linkerkant) Je fundamentele drang, om jezelf staande te houden en een plek te geven. (verzet en zelfstandigheid).

Verbondenheid en contact (rechterkant) Drijfveer om onderdeel te zijn van een sociale context (saamhorigheid en afhankelijkheid).

6 Typeringen Afhankelijkheid, machteloosheid, zelfstandigheid, verzet, inspiratie en saamhorigheid als beeld voor hoe je een situatie ervaart.

Weg van de pijn en angst De natuurlijke behoefte om pijn en ongemak te vermijden en daaraan te ontsnappen.

De cirkel als levenswiel

Een voorbeeld

Je hebt een fijn team. Jullie voelen elkaar aan. Het gevoel van “saamhorigheid” is groot.

Het team wordt door reorganisatie uit elkaar gehaald, functies en taken verschuiven. Plots wordt je je bewust van je “afhankelijkheid”.

Je kan er niets aan veranderen. Het wordt je koud op je bordje gelegd. Je voelt je eigen “machteloosheid” in deze.

Tegen deze status quo ga je in “verzet”. Je besluit te solliciteren, in de OR te gaan of er maar het beste van te maken.

Als je er dan slaagt voel je de kracht van je “zelfstandigheid”.

Met dit vernieuwde zelfvertrouwen kan je weer “inspiratie” beleven.

Een nieuwe fase van delen “saamhorigheid” en delen met je collega’s treedt in.

Het centrum van de cirkel De “Boeddha-positie”, als de positie van waaruit je je situatie onthecht bekijkt. De plek van mindfulness en meditatie.

Aantekeningen

Illustreer je thema met voorbeeld

Scores

Wat voel ik in de huidige situatie?

1 Bevrijding

2 Verlamming

3 Vervulling

4 Onzekerheid

5 Samenzijn

6 Opstandigheid

7 Openheid

8 Afgewezen

9 Zinvolheid

10 Afkeer

11 Kracht

12 Ontspanning

13 Verbonden

14 Bedroefd

15 Boosheid


17 Nervositeit

18 Verlorenheid

19 Gepijnigd

20 Rust

21 Vertrouwd

22 Afgesloten

23 Flow

24 Gespletenheid
