Mooie vergezichten - hartingbv.nl · pen de gebruiker bij de planning en de installatie van...

19H A R T I N G ‘ s T e c h n o l o g i e M a g a z i n e

Mooie vergezichtenGastpublicatie van Prof. Dr.-Ing. Karl-Heinz Niemann

Sterke helperSAndreas Huhmann, Lennart Koch

vanuit de printerplaat geredeneerd

Frank Quast

creativiteit voor de praktijk

de harting technologiegroep staat voor innovatie. Wat wij pretenderen zijn echte noviteiten, dus ontwikkelingen die ver boven pure productmodificaties uit gaan. Modificaties komen altijd voort vanuit het perspectief van bestaande producten – harting heeft een ander perspectief. verande-ringen aan het product op grond van concrete eisen creëren weliswaar applicatievoordelen, maar blijven van korte duur. een echte voorsprong ten opzichte van de concurrentie kan op die manier nooit worden behaald.

Philip Harting, Senior Vice President Connectivity & Networks

Doel van onze strategie NIEUW DENKEN

betekent voor onze klanten een continue

stroom aan echte innovaties waarmee een

blijvende meerwaarde kan worden gegene-

reerd. Daarvoor zijn nieuwe perspectieven

nodig, want zij zijn de voorwaarden voor

duurzame differentiatie en verscheiden-

heid. HARTING houdt zich serieus bezig met

nieuwe perspectieven en NIEUW DENKEN,

en ontwikkelt innovaties die (altijd) een

beslissende stap vooruit zijn.

Zoals har-flex, een nieuwe bouwserie con-

nectoren, die voor een perspectiefveran-

dering van 180° staat. Tot op heden was

er in de industriële apparaat-connectivity

een dominant perspectief: een aansluit-

techniek vanaf de kabelzijde. Dat had de

nodige nadelen bij de productie van de

apparaten. HARTING heeft de printplaat

hierbij centraal gesteld – een perspectief-

verandering die een revolutie betekent in

de industriële apparaat-connectivity.

Ook Han-Yellock® is een nieuwe innova-

tieve bouwserie die niet op een bestaand

product is gebaseerd. De gebruiker ziet de

connector als een (onder)deel van de totale

installatie van zijn machine of technische

voorziening. De nieuwe mogelijkheden? Om

vanuit de gehele context van de toepassing

alle functionaliteit te bepalen die de con-

nectivity van de toekomst nodig heeft. Een

voorbeeld van deze functies is de verveel-

voudiging van het aantal contacten. Deze

hebben we in Han-Yellock® gerealiseerd –

en er is bovendien nog veel meer. Er zijn

nog meer intelligente verrassingen in het

binnenste van Han-Yellock® te vinden die

erop wachten om door u te worden ontdekt.

NIEUW DENKEN maakt een iets andere kijk

mogelijk op de eisen die nu of morgen

worden gesteld – hierdoor kunnen echte

innovaties ontstaan. Zo kunnen we onze

klanten MEER bieden – MEER ideeën,

MEER functies, MEERwaarde. HARTING

concentreert zich volledig op klanten en

medewerkers die bereid zijn om oplossin-

gen vanuit een geheel nieuw perspectief te

zien. Wees erbij, misschien vindt u zelf ook

nieuwe gezichtspunten!

Veel leesplezier,

“nieuW denken maakt een andere kijk mogelijk.”

Wij staan voor innovaties

3

APPLICATIESNIEUWE TECHNOLOGIEËN

Inhoud

t e c . N e w s 1 9 : I n h o u d

Harde jongens / 18

RFID systemen laten wereldwijd en vooral in

Azië een geweldige groei zien.

Modulariseren

als productinnovatie / 19

De Franse producent IMPIKA heeft met

HARTING connectoren de modularisering

van zijn printingsystemen mogelijk gemaakt.

De Phantom keert terug / 30

De verbindingstechniek van HARTING wordt

in automatiseringsoplossingen van Stage

Technologies toegepast.

Kleine helper in 3D / 34

MID maakt de productie van geminiatuuri-

seerde medische apparaten mogelijk met een

zeer omvangrijke functionaliteit bij tegelij-

kertijd lagere kosten.

Editorial / 03

We hebben echte innovaties nodig.

Sterke helpers / 06

Gastpublicatie van Prof. Dr.-Ing.

Karl-Heinz Niemann

Mooie vooruitzichten / 08

De HARTING connector oplossingen vereni-

gen innovatieve capaciteiten op het gebied

van de printplaat en continuïteit in de aan-

sluittechniek.

Veelzijdig en op de toekomst

voorbereid / 12

HARTING biedt met har-flex een nieuwe print

connector oplossing.

RFID: de alleskunner / 32

In de toekomst wordt de RFID integratie in

de industriële productie tot standaard.

Een echte

communicatieversneller / 36

HARTING Fast Track Switching (FTS) laat heel

duidelijk de voordelen zien ten opzichte van

conventionele Switching oplossingen.

4

Systeemsprong op het gebied van in-

dustriële bekabeling / 27

Overgang van een naar behoefte aangelegde

bekabeling naar een gestuctureerde bekabe-

ling met Ha-VIS preLink®.

Korte berichten / 22, 40

Prijzenspel / 42

Impressum / 42

Beurspresentaties / 43

PRODUCTEN KORTE BERICHTEN

t e c . N e w s 1 9 : I n h o u d

Lichtpunten / 14

Door het direct inpluggen op optische SFP

transceivers met Han® 3 A SFP wordt het

potentieel van glasvezel optimaal gebruikt.

Universeel genie met familie-verbin-

ding / 16

De HARTING PushPull familie groeit verder

door.

Storing niet gewenst / 20

Combineert robuustheid met excellente

transmissie-eigenschappen: de HARTING

GigaBit-module.

Creativiteit voor de praktijk / 24

Nieuws van Han-Yellock®.

5

t e c . N e w s 1 9 : N I E U W E T E C H N O L O G I E Ë N

juist buitengewone technologische concepten vinden altijd hun omzetting naar uitvoerbare handrei-kingen bij de dagelijkse praktijk van planning, installatie en inbedrijfstelling. nieuwe richtlijnen hel-pen de gebruiker bij de planning en de installatie van proFiBuS en proFinet. de Fachhochschule hannover werkt intensief aan de effectieve koppeling tussen onderzoek, ontwikkeling en praktijk.

Prof. Dr.-Ing. Karl-Heinz Niemann, University of Applied Sciences and Arts in Hanover, Faculty of Electrical Engineering and Information Technology

PROFIBUS is waarschijnlijk het wereldwijd

meest succesvolle bus-concept, zoals de PRO-

FIBUS-gebruikersorganisatie en Community PI

niet zonder trots memoreren. Volgens PI waren

er eind 2009 al meer dan 31 miljoen PROFIBUS

bus-systemen geïnstalleerd. De eenvoudige

structuur van PROFIBUS leidt tot duidelijke

voordelen op het gebied van planning en tot

proces- en kostenvoordelen. PROFINET heeft

vergelijkbare eigenschappen en kan soortge-

lijke successen laten zien. Juist hierom moet

de implementatie van PROFIBUS en ook van

PROFINET bij industriële besturing begeleid

worden met passende richtlijnen om het con-

cept succesvol te laten zijn en de voordelen in

de industriële praktijk tot hun recht te laten

komen.

Sinds 2003 is binnen de PROFIBUS-gebrui-

kersorganisatie (PNO) de werkgroep TC2 WG13

“Installatie-instructie” actief bezig met het op-

stellen van richtlijnen voor planning, montage

en het in bedrijf nemen van PROFIBUS en PRO-

FINET. Ondertussen zijn de richtlijnen voor

planning, montage en inbedrijfstelling alsme-

de daarnaast ook voor installatie en ingebruik-

neming van PROFINET beschikbaar gekomen.

De richtlijn voor het plannen van PROFINET

wordt naar verwachting begin 2011 gepubli-

ceerd. Onderzoekers en afgestudeerden aan de

Fachhochschule Hannover waren betrokken bij

de ontwikkeling ervan.

Onderzoek en praktijkEen belangrijke component op het gebied van

onderzoek, ontwikkeling en industriële prak-

tijk is de praktische opleiding van jonge inge-

nieurs. Tot de centrale thema’s bij de vakgebie-

Sterke helpers

6


den informatica en industriële automatisering

van de Fachhochschule Hannover behoren

de onderwerpen procesgegevensverwerking,

proces-interfaces en industriële bus-systemen.

Naast deze taken bij onderzoek en onderwijs,

leidt de auteur sinds haar oprichting in 2003

de werkgroep “Installatiehandleidingen” van

de PROFIBUS-gebruikersorganisatie. Dit

maakt het mogelijk om de ervaringen, opge-

daan bij opleiding en onderzoek tevens op te

nemen in de richtlijnen. Aan de andere kant

is door deze koppeling de terugkoppeling van

actuele technologiekennis naar onderzoek en

opleiding ook gewaarborgd. Op deze manier

hebben afgestudeerden aan de Fachhochschule

Hannover door hun eindscripties belangrijke

bijdragen geleverd aan de ontwikkeling van de

PROFIBUS- en PROFINET-richtlijnen.

Door de koppeling tussen opleiding en prak-

tijk leren de aankomende ingenieurs ook om

op technisch gebied zelfstandig te werken

en zich op de hoogte te stellen van de actuele

stand van zaken en voor specifieke doelgroe-

pen (ontwerpers of monteurs) probleemstel-

lingen te beschrijven en uit te werken. Met

name de vaardigheden van het in de praktijk

brengen van technische kennis is - behalve

een adequate technische kennis - voor het suc-

ces als ingenieur van bijzonder belang. Naast

technische bezigheden krijgen de studenten

meer inzicht op het gebied van bedrijfsover-

schrijdende standaardisering binnen een

gebruikers- of producentenorganisatie, zoals

de PROFIBUS gebruikersorganisatie is. Dit in

elkaar grijpen van theorie en praktijk heeft

voor beide partijen grote voordelen. Zowel de

Fachhochschule Hannover als producenten

en gebruikers profiteren van deze samenwer-

king: Studenten hebben rechtstreeks toegang

tot de centrale technologie en worden bij het

voorbereiden en opstellen van technische do-

cumenten uitgedaagd en op de proef gesteld.

Gebruikers en fabrikanten profiteren van de

intensieve ondersteuning door de afgestudeer-

den doordat zij hun documenten en kennis be-

schikbaar stellen.

Na de voltooiing van de richtlijnen voor PRO-

FIBUS en PROFINET zijn er daarnaast nieuwe

uitdagingen voor de studenten denkbaar. Zo

kunnen bijvoorbeeld op basis van de documen-

ten e-learning-eenheden ontstaan.

Richting aangeven in termen van PROFINETDe voordelen van het hebben van richtlijnen

zullen duidelijk zijn: Met de publicatie van

richtlijnen voor PROFIBUS en PROFINET

zijn voor gebruikers duidelijke aanwijzingen

beschikbaar gekomen voor de verschillende

fases die moeten worden doorlopen bij het

opzetten van een automatiseringssysteem. Op

die manier worden bijvoorbeeld foutbronnen

uitgesloten en de hoeveelheid benodigde tijd

voor planning, installatie en inbedrijfstelling

gereduceerd. Daarnaast kunnen de richtlijnen

worden gebruikt als prestatieomschrijving bij

de aanbesteding en het verstrekken van op-

drachten. De meest recente uitkomsten die met

de PROFINET-richtlijnen beschikbaar zijn ge-

komen, zijn toegesneden op de huidige gebrui-

kersgroepen (ontwerpers, monteurs).

De PROFINET-montagerichtlijn beschrijft de

aanleg van PROFINET-kabels, de afstanden tot

andere kabels en de noodzakelijke voorzorgs-

maatregelen. Daarnaast houdt het handboek

zich bezig met de confectionering van connec-

toren voor koperen glasvezelkabel. Ten slotte

komen richtlijnen aan de orde voor de aarding

en het vereffenen van potentiaalverschillen.

De PROFINET-richtlijn voor inbedrijfstelling

beschrijft meetapparatuur en het gebruik

ervan bij het testen van installaties op basis

van koper of glasvezel. Vervolgens volgt een

beschrijving van hoe met behulp van deze

instrumenten de goede werking van een

PROFINET-installatie kan worden gecontro-

leerd en in welke stappen de aflevering kan

geschieden. Vervolgens wordt uitgelegd hoe

een PROFINET-systeem in gebruik kan worden

gesteld. De richtlijn wordt gecompleteerd met

een hoofdstuk over het opsporen van fouten

met de network-analyser.

De PROFINET-ontwerprichtlijn (geplande da-

tum van publicatie begin 2011) gaat, uitgaande

van de installatietopologie en de benodigde

apparatuur, stapsgewijs door het ontwerppro-

ces. Op deze wijze worden niet alleen de uit-

gangspunten met betrekking tot het real-time-

gedrag vastgelegd. De ontwerpers worden ook

ondersteund bij de keuze van de afzonderlijke

automatiseringscomponenten en de eventuele

noodzakelijke netwerkcomponenten (switches,

routers). De richtlijn wordt gecompleteerd met

software voor een prognose van het te ver-

wachten netwerkverkeer op de bus.

DE al vERschENEN RIchTlIjNEN IN hET DuITs EN hET ENgEls zIjN bEschIkbaaR OP:

PROFINET: http://www.profibus.com/

nc/downloads/downloads/profinet-

installation-guide/display/

PROFIBUS: http://www.profibus.com/

nc/downloads/downloads/profibus-

installation-guideline/display/

Gedrukte exemplaren zijn verkrijg-

baar via de PROFIBUS-gebruikersor-

ganisatie (www.profibus.com).

7

apparaatconnectoren worden gekenmerkt door het apparaat waarin ze worden toegepast. een-voudig gezien is een industrieel apparaat niets anders dan een in een behuizing verpakte print-plaat. de connector is bij deze benaderingswijze altijd een integraal onderdeel van de printplaat. de technisch maakbare en economisch zinvolle inzet wordt daarbij gedefinieerd door de mate van integratie. zodoende is het consequente en juiste pad voor de ontwikkeling, om de printplaat con-nector vanuit het perspectief van de printplaat te beschouwen. deze logische, voor de industrie echter nieuwe benadering van de connector leidt tot totaal nieuwe oplossingen op de printplaat, het nieuwe denken ontstaat zo dus door de verandering van perspectief.

Andreas Huhmann, Strategy Consultant Connectivity & Networks, Germany, HARTING Technology Group, [email protected] Lennart Koch, Product Manager Device Connectivity, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]


Mooie vergezichten

8

DE PuRE PRINTPlaaT cONNEcTORHARTING zet in op de pure printplaat con-

nector, de connector die twee printplaten

op insteekbare wijze op elkaar aansluit.

Werd een dergelijke aansluiting vroeger

via de omweg van een moederbord ver-

wezenlijkt, tegenwoordig is het ‘state-of-

the-art’ als afzonderlijke modules van een

apparaat via de Mezzanine-techiek ook di-

rect op elkaar kunnen worden aangeslo-

ten. De voordelen hiervan zijn te vinden

in miniaturisering en in kostenbesparing.

Mezzanine-connectoren zijn net als an-

dere actieve en passieve componenten aan

dezelfde plaatsings- en soldeerprocessen

onderworpen wanneer zij op een printplaat

worden ingezet. Dit leidt echter onvermijde-

lijk tot bepaalde eisen die gesteld moeten

worden aan de aansluittechniek. De con-

nectoren worden d.m.v. ‘pick-and-place’

geplaatst en in een reflow-proces gesol-

deerd. De voorbereiding van de printplaat

mag daarbij geen afzonderlijke processen

voor de connectoren opleveren, zoals bij-

voorbeeld het boren van gaten voor de te

bedraden contacten.

Al deze eisen voor Mezzanine-connectoren

zijn op logische en exacte wijze in praktijk

omgezet en resulteren in een geaccepteerde

overdwars-performance voor dit product.

HARTING heeft voor de industriële markt

gekozen voor een vanuit industriële ap-

plicaties bekeken solide, maar ook de

miniaturisering voortstuwend aanslui-

tingenraster van 1,27 mm. Dit heeft haar

mechanische geschiktheid in de indus-

trie reeds bewezen en voldoet ook aan de

vereisten voor de allerhoogste datasnel-

heden. Voor de individuele vereisten van

de industrie aan de uitvoering van de

connector, biedt HARTING een verschei-

denheid aan vormen en aantallen polen.

Daarenboven: de individuele uitvoering

van een connector wordt vanwege het

modulaire tool-concept tot standaard-

component.

Daarmee wordt deze verkleinde en pure

printplaatconnector tot basiscomponent

voor een nieuwe device-connectivity.

kORTER wORDENDE INNOvaTIEcyclussENPrintplaten zijn in tegenstelling tot de in-

stallatie onderworpen aan kortere innova-

tiecycli. De klassieke interface-connector is

daarentegen een product met een lange ge-

bruiksduur die door de technologie van het

eigenlijke interface wordt bepaald. Zo kan

de industrie op het gebied van de instru-

mentatiebus terugblikken op 20 jaar RS-

485 fysiek met een sub-D9-connector. Ook

connectoren op een moederbord zijn aan in-

novatiecycli van de moederbord-technologie

onderhevig. Uit compatibiliteitsgronden is

om die reden bij vele generaties printpla-

ten vastgehouden aan bepaalde connector-

concepten. Terecht, want een incompatibele

verandering zou voor gebruikers niet accep-

tabel zijn.

Het Mezzanine toepassingsgebied is hierin

veel vrijer, omdat de connectoren voor de

binnenkant van de apparatuur worden ge-

bruikt. Deze vrijheid schept de voorwaar-

den dat concepten zich uitsluitend met een

perfecte apparaatopbouw zullen meten - en

dat dit hierdoor dus ook mogelijk is. Com-

patibiliteit is hier geen issue.

Maar zo eenvoudig is het echter ook weer

niet: De industrie is bij de interfaces van-

uit het apparaat naar buiten toe afhankelijk

van een langdurige compatibiliteit zodat

een eenvoudige en snelle installatie ook on-

der de meest ongunstige omstandigheden

in het veld mogelijk zal zijn. Toekomstige

oplossingen moeten dus enerzijds rekening

houden met de randvoorwaarden voor korte

innovatiecycli binnenin de apparatuur en

daarnaast met de constante uitvoering van

het aansluitbeeld buiten de apparatuur van-

wege een eenvoudige installatie ter plekke.

DE zuIvERsTE INsTallaTIE-OPlOssINgDat is echter nog niet alles: De tegenwoor-

dig gebruikte printplaatklemmen geven

door hun naam al aan dat deze aansluit-

techniek voor printplaten werd ontwikkeld

vanuit de busklem. De opbouw hiervan is

vooral voortgekomen uit het opklikken op

een DIN-rail. Deze industriële aansluit-


9

techniek werd ontwikkeld voor gebruik in

schakelkasten. Zelfs wanneer deze klem-

men verkleind en gemodificeerd zouden

worden voor aansluiting op een printplaat

om zo gesoldeerd te kunnen worden, dan

blijven nog steeds het basisconcept van

de klem, een schijfsgewijze opbouw en de

aansluiting van slechts een enkelvoudige

ader aanwezig.

Tegenwoordig vormen printplaatklem-

men en insteekconnectoren voor printpla-

ten een groot portofolio aan oplossingen

die niet optimaal zijn. Zowel niet voor de

printplaat-layout als voor het productie-

proces.

Het is echter ook een feit dat printplaat-

klemmen nog altijd een voor afzonderlijke

aders heel geaccepteerde aansluittechniek

zijn. De klemverbinding is afkomstig van-

uit de installateurswereld en legt het appa-

raat daarmee haar concepten op. En deze

installatieaspecten zijn voor de installatie

van het apparaat bij de eindgebruiker dus

beslissend. Een zuivere Mezzanine-oplos-

sing is niet in het veld confectioneerbaar.

Wanneer de weg bij Mezzanine-connecto-

ren zou eindigen, dan nog was een uni-

versele inzet in industriële apparaten niet

mogelijk.

DE mETamORFOsE Een Mezzanine-connector definieert zoals

beschreven de standaard voor de oplossing

op printplaten. Daarbij gaat het voorname-

lijk om een flexibel ontwerp en om het pro-

ductieproces. De standaard bij de installatie

wordt echter toch bepaald door industriële

insteek-connectoren. De grote wens: een

combinatie van het beste van twee werelden.

Dat wil zeggen... Een connector heeft twee

zijden, die bij Mezzanine-connectoren over

een identieke aansluittechnologie beschik-

ken. HARTING heeft de kant van de print-

plaat tot constante gemaakt en vervangt

de tweede zijde van de Mezzanine-con-

nector door een installatie- of kabelzijde.

Op die manier wordt de metamorfose van

de Mezzanine-connector vormgegeven.

Er ontstaan ‘board-to-cable’- en ‘board-to-

wire’-connectoren. De nieuwe benchmark

van de installatiezijde gezien, is die van de

HARTING Installation Technology. HARTING

kan daarbij bogen op haar 50-jarige erva-

ring op dit terrein. Naast de eenvoudige

schroefaansluiting of krimp-technologie

voor enkelvoudige aders en kabels heeft

HARTING innovatieve en inmiddels geves-

tigde aansluittechnologieën geïntrodu-

ceerd:

1. HARAX: Snijklem-aansluiting voor in-

dustriële kabel(s), waarmee in een enkele

cyclus alle aders van een kabel zonder

strippen van de isolatie kunnen worden

aangesloten.

2. Quick Lock: Veerdruk-aansluittechniek

waarmee door activering met een schroe-

vendraaier een bedrijfszekere aanslui-

ting door middel van een veer wordt ver-

wezenlijkt, die ook bij stromen van meer

dan 16 A gemakkelijk te hanteren is.

3. preLink®: Aansluittechniek voor afge-

schermde systeemkabel, die tot de al-

lerhoogste datasnelheden (10 Gigabit)

gebruikt kan worden.

“voordelen zijn miniaturisering en kostenbesparing.”


1 0

Op die manier wordt de HARTING Mez-

zanine-oplossing een universele familie

voor het gehele spectrum van de apparaat-

aansluittechniek. Wanneer alle interne en

externe apparaat-interfaces vanaf de print-

plaat universeel worden uitgevoerd, dan

resulteert dat in een significante procesop-

timalisering. Hierdoor worden namelijk de

risico’s en redundanties van het ontwerp

via fabricage tot aan reparaties toe verme-

den.

PREcIEs DE OPlOssINg De heldere doelstelling van HARTING Device

Connectivity is om de fabrikant een uni-

versele oplossing te bieden voor printplaat-

bevestiging, teneinde aan de huidige en

toekomstige vereisten van industriële ap-

paratuur, bijvoorbeeld die van de besturing,

te kunnen voldoen. Deze printplaat-connec-

toren kunnen zonder extra processtappen

in het standaard fabricageproces worden

geïntegreerd. Het risico van beschadiging

van de printplaten door meer component-

plaatsing en soldeerwerk komt daarmee

te vervallen. De miniaturisering van deze

connectoren ondersteunt het streven van de

producenten naar miniaturisering op duur-

zame wijze. Door de vakbekwaamheid van

HARTING m.b.t. installatietechniek krijgt de

apparaatfabrikant een breed spectrum aan

aansluitmogelijkheden voor zijn apparaten

gepresenteerd. Het biedt hem de mogelijk-

heid om de installatie van de apparatuur

ook voor zijn klanten te vereenvoudigen.

Naast de financiële voordelen bij de produc-

tie zijn er bovendien extra mogelijkheden

voor differentiatie.

vERaNDERINg EN cONTINuïTEITDe beslissende factor voor apparaat-connec-

toren vormen hierbij de printplaten van de

apparatuur. Wanneer de connectoren vanuit

het perspectief van de printplaat worden ge-

zien, en zodoende vanuit het oogpunt van

de klant, dan is er een significant onder-

scheid ten opzichte van conventionele op-

lossingen. HARTING connector-oplossingen

kunnen de innovatiecycli van de printpla-

ten volgen en daar veranderen waar korte

innovatiecycli - vanwege de concurrentie

-doorslaggevend zijn. Met een in het veld

confectioneerbare aansluittechniek ont-

staan universele oplossingen voor alle in-

terne en externe apparaat-interfaces. De

connector-oplossingen die HARTING biedt

verenigen het vermogen om te vernieuwen

vanaf de zijde van de printplaat en bezien

vanuit de continuïteit van de aansluittech-

nologie. Zo ontstaat een nog grotere waar-

devermeerdering voor onze klanten.


1 1


1 2

de trend naar miniaturisering bij een gelijktijdige stijging van de functionaliteit vindt ook bij printplaten (pcB’s) nog altijd ononderbroken plaats. harting biedt met har-flex een nieuwe print connector oplossing die nu al voldoet aan de eisen die morgen gesteld worden.

Andreas Springer, Global Product Manager, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Veelzijdig en op de toekomst voorbereid


Door de stijging van de functionaliteit en

complexiteit op het niveau van de printpla-

ten is er behoefte aan nieuwe, innovatieve

systeemcomponenten die de miniaturisering-

trend volgen. Kleinere, zogenaamde “Box Ar-

chitecturen” zullen voortaan voor een deel de

grote en zware traditionele backplane- an-

nex moederboardsystemen aflossen, resp.

aanvullen.

De behoefte aan snel beschikbare, flexibele,

voordelige en plaatsbesparende oplossingen

groeit daarom voortdurend.

FlExIbIlITEIT EN RObuusThEIDHARTING brengt met har-flex consequent

een nieuw werktuigconcept in praktijk en

kiest daarmee voor de grootst mogelijke

flexibiliteit ten opzichte van varianten met

verschillende aantallen aansluitingen. Ge-

baseerd op een raster van 1,27 zijn in twee

stappen 6- tot 100-polige varianten verkrijg-

baar. Een speciale SMD fixering zorgt voor

een robuuste verbinding met de printplaat

en helpt daarbij steek- en trekkrachten op te

vangen om de soldeerverbindingen aan de

aansluitkant te ontlasten.

PRODucTvERschEIDENhEID EN EFFIcIëNTIEVoor mezzanine applicaties zijn rechte

uitvoeringen in vier verschillende stapel-

hoogten beschikbaar waarmee parallelle

printplaatafstanden tussen 8 en 13,8 mm

overbrugd kunnen worden. De kabel connec-

toren en haakse uitvoeringen completeren de

HARTING har-flex productfamilie en bieden

een groot aantal combinatiemogelijkheden

voor de meest uiteenlopende applicaties. De

hoge contactdichtheid, gebaseerd op een ras-

ter van 1,27 mm en de optie om slechts het

aantal polen te gebruiken dat voor de betref-

fende applicatie nodig is, plaatst de ontwer-

per in de positie de dure en sterk begrensde

ruimte op de printplaat veel efficiënter te

benutten.

PRODukTvERwERkINgIn de transportverpakking zijn de har-flex

connectoren in SMD-techniek veilig tegen

externe invloeden beschermd en ook ge-

schikt om te kunnen voldoen aan de hoogste

eisen ten aanzien van hun ongecompliceerde

verwerking. Zogenoemde “pick and place”

pads staan een volautomatische plaatsing

van de componenten op de printplaat toe. De

temperatuurbestendige materialen van het

isolatielichaam in combinatie met de door en

door geteste excellente coplanariteit van de

contacten garanderen een betrouwbare sol-

deerbaarheid van de connectoren.

HARTING har-flex combineert consequent een

eenvoudige, automatische verwerking van de

SMD connectoren met hoge kwaliteitseisen

en efficiënte verwerking.

De nieuwe mezzanine productfamilie

har-flex is een aanvulling op de al jaren

beproefde connector families op het gebied

van “Device Connectivity”. Met de complete

productfamilie har-flex biedt HARTING op-

lossingen voor alle board-to-board toepas-

singen die een plaatsbesparende, efficiënte

en robuuste aansluiting nodig hebben.

1 3

Voor de technologische verandering

van coaxkabel naar glasvezel, die in de

mobiele telefoontechniek maar ook in an-

dere communicatiesectoren thans wordt

doorgevoerd, zijn duidelijke conceptuele

oorzaken aan te geven. Coaxkabels, die de

verbinding tussen basisstation en antenne

tot stand brengen, hebben een aantal na-

delen zoals kabelverliezen, hoge kosten en

grote kabeldiameters die bij glasvezel ver-

meden kunnen worden. De overstap naar

glasvezel ligt daarmee zowel technologisch

als economisch voor de hand.

Met de toepassing van glasvezel is het

gebruik van zogenaamde optische SFP-

transceivers in antenne-buitenunits en

eindversterkers (RRH, Remote Radio

Heads) verbonden. SFP (Small Form Factor

Pluggable) beschrijft krachtige elektro-op-

tische omvormers die in optische netwer-

ken worden gebruikt voor het omzetten

van elektrische in optische signalen en

omgekeerd. Een voordeel van deze trans-

ceiver is dat ze bij onderhoud gemakkelijk

zijn te vervangen omdat ze als insteekmo-

dule zijn uitgevoerd. Ze moeten echtereen

aantal belangrijke eigenschappen bezitten

en voor het buitengebruik onder extreme

belastingen stand kunnen houden.

bElasTINgPROFIElDe levensduur van basisstations ligt rond

de 15 jaar, een periode waarbinnen SFP-

transceivers zeker kunnen uitvallen en

vervangen moeten worden. Vervanging

moet mogelijk zijn zonder de kast van de

buitenunit te openen. Daarnaast moet het

ook eenvoudig en snel kunnen worden uit-

gevoerd zodat dit bijvoorbeeld buiten aan

zendmasten op grote hoogte kan plaatsvin-

den. Daarvoor zijn speciale connectoren

vereist.

Voor een belastbare oplossing moet aan

twee belangrijke eisen worden voldaan.

Enerzijds moet de tolerantie voor de op-

tische LC-contacten in de kabelzijde wor-

den gecompenseerd. Anderzijds moet ten

behoeve van de connector voor buitenge-

bruik het geschikte materiaal en opper-

vlak worden gevonden.

HARTING heeft met de connector Han® 3

A SFP een krachtig concept ontwikkeld.

Han® 3 A SFP kan bij de nieuwste gene-

ratie basisstations voor mobiele telefonie

rechtstreeks in optische SFP-transceivers

worden geplugd. Hij staat garant voor een

veilige verbinding bij de beschermings-

klassen IP 65 en IP 67. Bovendien heeft hij

een robuust design, voldoet aan de eisen

voor wat betreft de tolerantiecompensatie

en onderscheidt zich door een eenvoudige

handling.

TOlERaNTIEcOmPENsaTIEDe eigenschappen van SFP-transceivers

zijn in een Multi-Source-Agreement

(MSA) gedefinieerd. Op die manier kan

worden gegarandeerd dat transceivers

van verschillende producenten met elkaar

compatibel zijn. Jammer genoeg zijn in de

MSA evenwel noch de optische as in de

Y-richting, noch de positie van het zend-/

ontvangstelement in de Z-richting vastge-

legd. Daarom zien we bij transceivers van

verschillende producenten verschillen van

enkele millimeters in de Z-richting en van

meer dan één millimeter in de Y-richting.

Omdat de optische contacten echter heel

nauwkeurig moeten worden geleid om een

dempingvrije verbinding te realiseren

moet de connector voor voldoende toleran-

tiecompensatie zorgen.

De Han® 3 A SFP heeft hiervoor een speci-

ale oplossing: beide LC-contacten worden

tijdens de kabelconfectie door de Han® 3 A

behuizing gevoerd en daarna in een isola-

tie-lichaam gefixeerd. Het isolatie-element

is verend gemonteerd zodat toleranties van

enkele millimeters in de inplugrichting

kunnen worden gecompenseerd. De com-

pensatie in de optische as wordt bewerk-

stelligd door een scharnier, die voor het

isoloatie-lichaam voldoende speelruimte

biedt. Daarnaast beveiligt een rondom

aangebrachte kraag de gevoelige optische

contacten en dient als eerste geleiding. De

in de infrastructuur van de huidige mobiele telefoontechniek worden de traditionele coaxkabels steeds vaker vervangen door glasvezel. door het direct inpluggen op optische SFp transceivers met han® 3 a SFp, wordt het potentieel van glasvezel optimaal gebruikt en is voor het gebruik in de buitenruimte ontworpen.

Rainer Bussmann, Senior Product Manager, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

t e c . N e w s 1 9 : P R O D U C T E N

Lichtpunten

1 4

Han® 3 A SFP kan daarom ook onder zeer

moeilijke omstandigheden rechtstreeks in

een SFP-transceiver worden geplugd.

OPPERvlak EN maTERIaalDoor het buitengebruik

moet de connector zijn

functie als bescher-

mende omhulling voor

de gehele levensduur

garanderen, en dat

bij weer en wind. Het

meest problematisch zijn

hierbij schadelijke gassen

als ozon, UV-straling en verder

corrosie als gevolg van neerslag.

Het robuuste oppervlak van de Han® 3 A

SFP behuizing van spuitgietwerk is daar-

om galvanisch gecoat met een speciaal

nikkelen oppervlak. De vergrendelings-

beugel is vervaardigd van roestvast staal.

De afdichtingen die aan ozon en UV-stra-

ling zijn blootgesteld, zijn gemaakt van

een materiaal als EPDM dat ook na jaren

zijn elasticiteit behoudt.


Benefits

• Gebruik in de buitenruimte• Bij onderhoud gemakkelijk te ver-

vangen• Nieuwe aansluittechniek voor FTTA

(Fibre-to-the-antenna)

1 5

de harting pushpull familie groeit verder door – nieuwe functiecontainers voor uSB-interfaces vergroten het productieassortiment. harting maakt met het concept van functiecontainers een permanent groeiend toepassingsspectrum toegankelijk.

Matthias Fritsche, Global Product Manager, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Zowel apparatuurontwikkelaars als ge-

bruikers geven samen al jaren de voorkeur

aan het inzetten van HARTING PushPull-

connectoren. De reden daarvoor is het

eenvoudige, veilige en intuïtieve bedie-

ningsconcept, de compacte en robuuste

uitvoering met de hoge beschermings-

klasse (IP 65/67) en de beschikbaarheid

van functiecontainers voor data, signalen

en stroomvoorziening. Dankzij deze func-

tiecontainers kan het PushPull connector

systeem eenvoudig en snel aan de zich

steeds veranderende toepassingsgebieden

en marktbehoeften worden aangepast.

Het concept wordt voortdurend verder ont-

wikkeld. Nieuwste stap: met de integratie

van toenemende USB-inzetstukken voor

USB 2.0 type A en B en ook 3.0 type A,

onderstreept HARTING dat het PushPull

systeem geschikt is voor de toekomst.

De Universal Serial Bus (kortweg USB)

begon zijn triomftocht op de markt van

consument- en officetoepassingen. Een

groot voordeel van USB is de combinatie

van datatransmissie en voedingsspanning

in een hybride interface. Daarmee is voor

vele apparaten nog maar een interface no-

dig. Door de integratie van een USB-inzet-

stuk in PushPull connectoren worden de

voordelen van USB en PushPull bij elkaar

samengevoegd. USB wordt hiermee onbe-

perkt voor industriële toepassingen inzet-

baar. Bovendien biedt HARTING hiermee

voor apparatuurontwikkelaars en gebrui-

kers een universeel productassortiment

dat varieert van een aangepast printplaat-

bus tot en met een voor industriële toepas-

singen geschikte systeemkabel (afb. 1).

Bij de productontwikkeling van de

PushPull-USB-interfaces werd bijzondere

aandacht besteed aan de eenvoudige ap-

paraatintegratie. Voor de gebruikers zijn


afb. 1: het harting pushpull uSB productassortiment in één oogopslag - universeel oplossingsaanbod van apparaatintegratie tot en met systeemkabel

Universeel genie met familie-verbinding

1 6

nu alle op de huidige eisen afgestemde

componenten beschikbaar. Voor de inzet in

schakelkasten, besturingen, zoals bijvoor-

beeld bij de werktuig- en installatiebouw,

kan men op de klaar voor gebruik voorge-

monteerde PushPull-USB-wanddoorvoer

teruggrijpen (afb. 2). Deze zijn als bus-

bus-koppeling of als versie met interne

aansluitkabels verkrijgbaar.

Wanddoorvoer wordt gebruikt om interne

USB-interfaces van besturingen of indus-

triële pc’s voor servicedoeleinden naar

buiten te leiden. Voor een directe apparaa-

tintegratie gebruiken de ontwikkelaars

afzonderlijke componenten en wanddoor-

voeren met adapter-printplaten. De wand-

doorvoeren met de adapterprintplaten en

de interne aansluitingen op de printplaat

connectoren bijv. met flat-cable aanslui-

ting (afb. 3) kunnen geheel volgens de

eisen van de apparaatontwikkelaars wor-

den aangepast en op het specifieke project

worden toegesneden.

Deze manier van apparaatintegratie wordt

gebruikt wanneer reeds bestaande ap-

paraatdesigns voor het gebruik in ruwe

omgevingsomstandigheden worden ver-

pakt in behuizingen met een hoge be-

schermingsklasse – een heel rendabele en

snelle oplossing voor apparaatintegratie bij

kleine series en voor klantspecifieke oplos-

singen. Voor grote series is de directe inte-

gratie van interfaces op de hoofdprintplaat

de meest efficiënte oplossing. Voor klanten

zijn hiervoor afzonderlijke componenten,

zoals USB aansluitingen, montageadapters

en aanbouwbehuizingen beschikbaar. Om

de interfaces voor elektriciteitsvoorzie-

ning, RJ45 en USB, ruimtebesparend en

optisch aantrekkelijk in een rij te plaatsen,

worden USB aansluitingen met adapters

passend bij de inbouwmaten van de RJ45-

en power-bussen op de printplaat van de

klant gepositioneerd (afb. 3).

Het productassortiment wordt gecom-

pleteerd met passende systeemkabels

met aan beide kanten geconfectioneerde

PushPull USB connectoren, met aan één

zijde PushPull USB, met open kabeleinde

of een IP 20 stekker aan het andere kabel-

uiteinde. Alle connectoren zijn uitgevoerd

in robuust spuitgiet materiaal.

Alle systeemkabels en oplossingen voor

de apparaatintegratie zijn in USB 2.0 type

A en B en voor USB 3.0 type A verkrijg-

baar. Alle PushPull USB interfaces zijn

overeenkomstig de USB-specificatie ook

compatibel met de standaard IP 20 kabels.

Zodoende kunnen voor servicedoeleinden

op de PushPull-USB-interfaces ook externe

bedieningsapparaten of massageheugens

met IP 20 aansluitkabels aangesloten wor-

den.

“datatransmissie en voedingsspanning in een hybride interface.”


afb. 3: voorbeelden voor apparaatintegratie voor harting pushpull uSB interfaces

afb. 2: pushpull uSB wanddoorvoer voor de inzet in scha-kelkast- en werktuigbouw

Benefits

• Eenvoudige apparaatintegratie• Veilig en intuïtief bedieningsconcept• Functiecontainerconcept voor data,

power en signalen

1 7

rFid-systemen laten wereldwijd en vooral in azië een enorme groei zien. harting pushpull maakt het mogelijk dat rFid ook veilig buitenshuis kan worden gebruikt.

SangJin Kang, Senior Sales Manager – Telecom, Korea, HARTING Technology Group, [email protected] Choi Myung-Gi, Senior R&D Manager, NeSSLAB

ONsTuImIg gROEIENDE maRkTENPrognoses voorspellen buitengewone

groeicijfers. De wereldwijde markt voor de

RFID-technologie (Radio Frequency Iden-

tification) zal naar verwachting in het jaar

2012 een volume van 8,4 mld. VS-dollar

behalen. Alleen al in Zuid-Korea was de

groei in de afgelopen jaren buitengewoon.

Voor de hele Asian Pacific verwacht Frost

& Sullivan tot 2015 een volume van 540

mln. VS-dollar.

OPkOmENDE RFID maRkTENDe groei wordt verder voortgestuwd door

vergaande investeringen op het gebied

van onderzoeken ontwikkeling (R&D)

van ondernemingen en regeringen. Daar-

bij tekenen zich al de zwaartepuntenvoor

toekomstige ontwikkelingen af. Allereerst

wordt RFID-technologie als strategische

investering gezien Het gaat om een snel

groeiende markt die bovendien techno-

logisch een aantal sleutelposities bezet.

Daarnaast worden steeds meer toepas-

singsgebieden ontsloten.

Verder stijgt de vraag in de

beide belangrijke markten

voor medische techniek

en vrije tijd voortdurend.

Centraal gelden daarbij

toepassingen als mobiele

navigatiesystemen en de

textielindustrie.

kOREa als RFID maRkTEen van de innovatieclus-

ters in Azië ligt in Zuid-

Korea in de Daedech Valley. Behalve vele

andere hightech ondernemingen, is daar

ook de in 2002 opgerichte IT onderneming

NESSLAB actief die naam heeft gemaakt

met zijn mobiele RFID-readers. NESSLAB

gebruikt een serie HARTING producten die

zich kenmerken door hun prestaties, be-

lastbaarheid en hoge beschermingsklas-

sen. NESSLAB richt zich daarbij met name

op HARTING PushPull-oplossingen – en op

de connectoren HARTING PP RJ, PP Power

(DC), R23. Nadat HARTING Korea de uiterst

strenge testmethodes met succes had door-

staan, heeft het bedrijf in Korea in het af-

gelopen jaar de status van gekwalificeerde

NESSLAB-leverancier verkregen en levert

HARTING nu single source de volledige ver-

bindingstechniek (power en signaal) voor

het bedrijf. Hiermee worden bij NESSLAB

supply chain voordelen gegenereerd. In

mei 2010 werd met de uitlevering begon-

nen. Het totale potentieel van de serie ligt

bij 1.000 stuks; nieuwe projecten van deze

klant zijn al aangekondigd.

HARTING PushPull-oplossingen voldoen

aan de eisen van de beschermingsklassen

IP 65/67 en blinken uit door hun hoge be-

stendigheid. Gebruik buiten, bijvoorbeeld

in voertuigcarrosserieën kan daarmee

worden gegarandeerd. Een ander belang-

rijk voordeel voor de klanten is de wereld-

wijde beschikbaarheid van de HARTING

support.

afb. 2: omzetprognose rFid voor de hele asian pacific. Bron: Frost & Sullivan

Harde jongens

afb. 1: rFid reader “nl-rF2000”

600 40

30

20

10

400

200

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Rev

enue

Gro

wth

Rat

e in

%

Year

Rev

enue

s (5

Mill

ion)

1 8

t e c . N e w s 1 9 : A P P L I C AT I E S

industriële print systemen garanderen de hoogste kwaliteit voor het karakteriseren en vormge-ven van de buitenkant van producten. de Franse producent iMpika heeft met harting connec-toren het modulariseren van zijn print systemen mogelijk gemaakt.

Hassan Ouraghi, Industrial Product Manager, France, HARTING Technology Group, [email protected]

Modulariseren als productinnovatie

PAN

ToN

EB

lUE

072

C

PAN

ToN

E2

727

C

PAN

ToN

E2

717

C

PAN

ToN

E2

707

C

PAN

ToN

E2

747

C

PAN

ToN

E2

757

C

PAN

ToN

E2

767

C

IMPIKA – gevestigd in Frankrijk in de

nabijheid van Marseilles – behoort tot de

internationaal meest toonaangevende pro-

ducenten van industriële print systemen.

Gebaseerd op de inkjet-technologie ont-

wikkelt, produceert en vermarkt IMPIKA

machines voor zwartwit- en kleurendruk

eenheden en realiseert complete oplossin-

gen.

Dankzij uitgebreide investeringen in

onderzoek en ontwikkeling (R&D) liet

IMPIKA ook in de economische crisis

stijgende omzetcijfers zien. Tot de klanten

van IMPIKA behoren hoofdzakelijk nati-

onale en internationale toonaangevende

industriële bedrijven, zoals de Franse

staatsdrukkerij voor de levering van

autopapieren, rijbewijzen en paspoorten

in Frankrijk. Een andere grote klant is

de skifabrikant Rossignol, die skies met

IMPIKA print systemen bedrukt. Ook en-

kele Europese regeringen hebben vertrouwen in IMPIKA printing

en laten hun nationale paspoorten door IMPIKA bedrukken.

mODulaRIsERINg als PRODucTvOORuITgaNgEen volledig print systeem bestaat op zijn minst uit een printkop

en een regelkast. In het verleden heeft IMPIKA door de glasvezel,

pneumatische slangen en elektrische bedrading door kabelman-

tels te geleiden helemaal afstand gedaan van connectoren. Pas

door de integratie van een verbindingsmodule uit de HARTING

Han-Modular® serie werd een modulair opgebouwde oplossing

überhaupt mogelijk. De printerkop kan nu van het overige systeem

worden gescheiden en de montage van het systeem werd daarbij

vereenvoudigd net als de reparatie van de printerkop – bij een

exportaandeel van 70 % zijn dit welhaast beslissende product-

vernieuwingen.

IMPIKA gebruikt een hele serie HARTING producten: Han® SC

wordt gebruikt voor de controle van de op het dragermateriaal

opgebrachte hoeveelheid inkt. Elektrische Han® standaardmodu-

les worden gebruikt voor de besturing van het reinigen van de

printerkop eenheden.

De HARTING tulebehuizing Han® Easy-Hood maakt door de uit

twee delen bestaande uitvoering ook een duidelijk eenvoudiger

bekabeling mogelijk die bij complexe toepassingen, zoals door

IMPIKA gebruikt wordt bij glasvezel-, perslucht- en elektrische

leidingen, duidelijke voordelen oplevert. Het confectioneren van

de gehele kabel vindt plaats door HARTING Frankrijk. Geleverd

wordt een gebruiksklaar kabelsysteem dat tussen drukknop en

besturingseenheid kan worden gemonteerd.

1 9


ethernet verovert op een niet te stuiten wijze de automatiserings- en besturingstechniek en zal ook in de industrie en in de spoorwegtechniek onder de zwaarste omstandigheden worden ingezet. de gigaBit-module van harting combineert robuustheid met excellente transmissie-eigenschappen.

Dr. Achim Brenner, Director Simulation Technique, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

EEN NETwERk ONTsTaaT...Ethernet is een idee uit de jaren zeventig

van de vorige eeuw, onafhankelijk van

wie het nu eigenlijk afkomstig is, Norman

Abramson van de universiteit van Hawai,

of Bob Metcalfe van het Xerox Parc in Palo

Alto. De decennia daarna werden geken-

merkt door een zegetocht van Ethernet.

Verbluffend daarbij is dat de oorspronke-

lijke oplossingen waarmee men begon bij

de conflictherkenning tot op heden nauwe-

lijks gewijzigd behoefde te worden. Door

het modulaire uitgangspunt – de bit trans-

missielaag en de protocollagen zuiver ge-

scheiden – kon de technologie doorlopend

van de verbeteringen op het gebied van de

transmissielaag profiteren.

Rj45 vEROvERT DE kaNTOREN... Tot de bit transmissielaag worden onder

andere kabels en connectoren gerekend.

Hierbij speelt de bekabeling d.m.v. diffe-

rentiële leidingen een grote rol. Bij con-

nectoren blijkt minimalisering van de

reflectiedemping en van de overspraak

de grootste uitdaging te zijn. In kantoor-

omgevingen worden hoofdzakelijk RJ45-

connectoren gebruikt. De standaard RJ45

beschrijft daarbij zowel het type connector

als de concrete bedrading. Deze connector

werd in de jaren zeventig van de vorige

eeuw in de telecommunicatietechniek ge-

introduceerd door Bell Systems. Hij moest

mechanisch en elektrisch compatibel zijn

met andere RJ-typen. Zo kan ook de pinbe-

zetting worden verklaard.

Begonnen met het eerste aderpaar (con-

tacten 4 en 5) moeten alle andere paren

zich symmetrisch naar buiten voortzetten

(paar 2: contact 3 en 6). Het werd echter

al snel duidelijk dat door deze aanpak het


Storing niet gewenst

2 0

overspraak gedrag ongunstig werd beïn-

vloed, zodat men voor de paren 4 en 5 de

contacten 1,2 en 7,8 ging gebruiken. Het

kritische gebied tussen paar 1 en 2 is ge-

bleven.

INDusTRIal EThERNET – hET wORDT ONbEhaaglIjk... In de industrie en in de spoorwegtech-

niek moet de verbindingstechniek aan

aanzienlijke strengere eisen voldoen dan

in de kantoortechniek. Het verschil wordt

gevormd door omgevingsinvloeden en de

overdracht van grote vermogens. HARTING

heeft met het Han-Modular® Systeem een

product ontwikkeld dat speciaal bedoeld

is voor dit veeleisende marktsegment. De

GigaBit-module wordt daarbij ingezet voor

datatransmissie met hoge snelheden. Be-

schermd voor een behuizing van spuitgiet-

werk kunnen signaal- en sterkstroomcon-

tacten met elkaar worden gecombineerd.

OvERsPRaak mINImalIsERENHet overspraakgedrag kan op verschil-

lende manieren verbeterd worden. De uit

historische gronden aanwezige rangschik-

king van de paren 1 en 2 van de RJ45

moeten nauwlettend in de gaten worden

gehouden omdat hier de zich elkaar be-

invloedende differentiële paren in elkaar

liggen.

In een testgeometrie (cilindrische

geleiders,draaddiameter 2,5 mm, afstand

5 mm, lengte 40 mm) werden de in afbeel-

ding 1 getoonde indelingen met het oog

op de nabije overspraak geanalyseerd.

De referentie-indeling 1 geeft daarbij het

ongunstigste geval weer (zoals RJ45, paar

2 na 1). In tabel 1 / afbeelding 2 worden

de berekende verbeteringen, resp. NEXT-

gegevens getoond:

De berekende waarden voor geval 4 en 5

liggen binnen de “statistische ruis” - de

afwijking van de theoretische waarde kan

worden teruggevoerd tot de begrensde

precisie van de modellen. Buiten de afge-

schermde oplossing – die in dit product

wordt gebruikt – laat alleen de ster-vier-

indeling een optimaal overspraak gedrag

zien .

sIgNaalREFlEcTIEOm de reflectiedemping te optimaliseren

is een simulatiemodel van de connector

opgebouwd via welke alle relevante para-

meters geoptimaliseerd werden. De hoge

prognosebetrouwbaarheid kan in afbeel-

ding 3 worden waargenomen. Hier zijn de

simulatieresultaten samen met de geme-

ten waarden weergegeven, met een ruime

mate van overeenkomst.

De GigaBit-module van HARTING combi-

neert robuustheid met excellente trans-

missie-eigenschappen. Metingen laten

zien dat de gesimuleerde waarden door de

praktijk worden bevestigd. De data voor

reflectiedemping- en overspraak voldoen

aan de eisen volgens Cat 6A. Ze openen

daarmee voor de HARTING GigaBit-module

een breed toepassingsspectrum.


tabel 1: neXt-verbetering ten opzichte van referentie-indeling 1

geval NExT-verbetering bij 100mhz

2 – Paren gescheiden 12.6 dB

3 – Afstand van de paren verdubbeld

25.5 dB

4 – Ster-vier-indeling (73 dB) , theoretisch > ∞

5 – Getwiste indeling (6150 dB) , theoretisch > ∞

-20

-30

-40

0 100 300200

Frequency (MHz)

Measurement (min.)

Measurement (max.)

SPICE simulation

Rl

(dB)

afb. 1: onderzochte contactindelingen (orange - storend paar)

case schematic arrangement

1 – “RJ45” 3.6 > 4.5

2 – Pairs separated

3 – Spacing x2

4 – “Star quad”

5 – Shielded

afb. 3: de reflectiedemping als functie van de frequentieafb. 2: gesimuleerde neXt-gegevens van de indelingen 1 tot 4

0

-20

-40

-60

-80

2000 600 1000

1

2

3

4

400 800

Frequency (MHz)

NEX

T (d

B)

-50

2 1

Korte berichten

Tomas Ledvina, Product Manager, Czech Republic, HARTING Technology Group, [email protected] Daniel Mudruňka, Chief Designer, Era Corporation

Veel service providers voor luchtnavigatie gebruiken mul-tilateration, een systeem voor toezicht dat vlieggegevens vanuit de vliegtuigtransponders doorleidt naar een centraal verwerkingsstation voor een realtime analyse van vliegbe-wegingen. Era, a.s. een in Tsjechië gevestigde dochteron-derneming van SRA International produceert multilate-ration-systemen met een bereik tot 200 zeemijlen en een streefcapaciteit voor de verwerking van 400 doelen dat het systeem met een precisie van 10 tot 150 meter tegelijkertijd kan volgen.De ontvangststations zijn uitgerust als hermetisch afgeslo-ten modules die voor gebruik in een temperatuurbereik van -40 °C tot +60 °C, bij een luchtvochtigheid van 100 % en in ruwe omgevingsomstandigheden zijn toegerust. Aanvul-

lende eisen zijn een hoge mechanische sterkte en het gebruik van hooggekwalificeerde elektrische interfaces.Voor de aansluiting van de universele modules op de ontvan-gerstations vertrouwt Era op de kwaliteit en betrouwbaar-heid van de Han® connectoren met afmeting 3 A. De EMC-versie die door Era wordt gebruikt heeft beschermingsklasse IP 65/67, een voorwaarde voor een effectieve vorm van behui-zing voor de interface, ook bij ongunstige omstandigheden. Daarnaast onderscheidt deze configuraties zich ook door uit-stekende EMC-eigenschappen, die ook bij grote hoeveelhe-den data een storingsvrije werking garanderen. Het systeem doorstaat zelfs onbeschadigd de gevolgen van een kleine blik-seminslag (10 kA), zoals een gesimuleerde test aantoonde.

HARTING connectoren waarborgen de veiligheid bij de verkeersleiding in het luchtruim

Ad Oonincx, Product Manager, Netherlands, HARTING Technology Group,

[email protected]

Connectoren met diepgang

haN® a EN haN-mODulaR® EcO wOR-

DEN IN DuIkbOTEN gEbRuIkT

Met de gedachte, “een hoogwaardig, wend-

baar, veilig, comfortabel onderwatervoer-

tuig” met een minimum aan kosten te

bouwen, werd in 2005 in Nederland de

firma U-Boat Worx opgericht. Hun onder

de aanduiding C-Quester en C-Explorer

bekend geworden onderzeeboten zijn de

meest veelzijdige en efficiëntste duik-

boten in hun klasse. Alle modellen zijn

door de scheepsklassificatiemaatschappij

Germanischer Lloyd gecertificeerd, die de

constructie, de bouw en de strenge tests

van elk nieuw gebouwd schip bewaakt met

als doel, de hoogstmogelijke veiligheids-

normen te bereiken. Hoge kwaliteit en su-

perieure functionaliteit van de producten

hebben voor de onderzeeboten van U-Worx

de hoogste prioriteit.

Om de montagetijd te verkorten gebruikt

de onderneming bij de bouw de connector-

series Han® A en Han-Modular® ECO van

HARTING, die elk al naar gelang de gewens-

te functionaliteit met verschillende interne

mechanismen zijn uitgerust. De kunststof

behuizing heeft bovendien voordelen

vanwege zijn geringe gewicht. De serie

Han-Modular® ECO is ook codeerbaar zo-

dat montagefouten worden vermeden.

2 2

t e c . N e w s 1 9 : K o r t e b e r i c h t e n

Heiko Meier, Product Manager, Germany, HARTING Technology Group,

[email protected]

Nieuwe opties bij Han-Modular®: de

miljoen-voudig beproefde Han® DD mo-

dule is nu ook beschikbaar met de Han-

Quick Lock® aansluittechnologie als een

in het veld confectioneerbare module.

Door de verdere ontwikkeling van de

Han® DD module met krimp-aansluiting

is een tijdbesparende en eenvoudige

confectionering zonder speciaal gereed-

schap mogelijk geworden. Daarmee is

de Han® DD Quick Lock ook geschikt

voor montage ter plekke in het veld. Een

betrouwbaar gemaakt contact dat tril-

lingbestendig is zorgt voor zeer grote

veiligheid zelfs bij veeleisende toepas-

singen in industrie en vervoerstech-

niek. Met de elektrische specificaties

sluit de Han® DD Quick Lock met 12

contacten, ontworpen voor 10 A en 250

V, aan op de huidige uitvoering en is

geheel steek compatibel.

Han® DD module nu ook

zonder speciaal gereedschap

in het veld confectioneerbaar

Frank Böhmann, Product Manager, Germany,

HARTING Technology Group, [email protected] Om stilstandtijden en de daaraan verbonden

kosten in de spoorwegtechniek te reduceren,

worden de draaistellen van treinen voor

onderhouds- en reparatiewerkzaamheden

dikwijls compleet vervangen. Om die reden

is het noodzakelijk de aandrijfmotoren van

het wielencomplex steekbaar uit te voeren.

HARTING voorziet in deze trend met een

nieuw open concept in de bouwserie Han®

24 HPR, dat talrijke voordelen biedt. De motorconnector Han® 24 HPR is geba-

seerd op de ombouw van de Han® HPR-serie

model 24 B, maar bestaat uit een tweedelige

sokkel- en tuleombouw. De confectionering

kan daarom vrij toegankelijk plaatsvinden

wat vooral bij afgeschermde kabels belang-

rijke voordelen oplevert. Het afschermings-

vlechtwerk van de kabels kan door een

nieuw ontwikkelde schroefbevestiging vei-

lig en vooral zichtbaar worden aangebracht.

Voor de feitelijke vermogensoverdracht kun-

nen de Han® HC Modular 350 en 650 of de

nieuwe Han® HC Modular 250 sterkstroom-

contacten worden gebruikt. De nieuwe connector is uitgevoerd in een

robuust en compact design met veel ruimte

voor de kabels. De aansluiting van de con-

tacten en het afschermingsgedeelte is veilig,

comfortabel, zichtbaar en kan snel worden

vervangen waarmee een tijden kostenbe-

sparende installatie is verzekerd.

Han® 24 HPR motorconnector

2 3


han-Yellock® : het nieuwe concept is een aanvulling op de harting han® productseries en is open geconstrueerd – het aantal mogelijkheden neemt voortdurend toe. in combinatie met de basisfunc-ties - waartoe ook de afsluitbare vergrendeling en de uitbreiding van het potentieel behoren -, wijst deze productserie de weg naar een grotere flexibiliteit, een overtuigende pakkingdichtheid en een geperfectioneerde algehele bescherming. doelstellingen zijn het creëren van nieuwe mogelijkheden in het veld en het bewerkstelligen van een hogere functionaliteit voor krachtige machines.

Frank Quast, Product Manager, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

vERbREDINg vaN DE hORIzONHet belangrijkste kenmerk van een echte

connector bouwserie is in eerste instantie

een zo groot mogelijke bandbreedte van

behuizingmaten die met behulp van zinvol

gekozen schaalwaardes een optimale ver-

houding tussen benodigde ruimte en func-

tionaliteit mogelijk maakt. Han-Yellock® is

momenteel verkrijgbaar in behuizingma-

ten van 30 en 60. Afmeting 30 biedt plaats

aan drie Han-Yellock® modules met elk vijf

contacten. Voor interfaces met een groot vo-

lume wordt een afmeting 60 aangeboden

met een capaciteit van zes Han-Yellock®

modules.

Bij iedere afmeting vertonen de uiterlijke

kenmerken van de connector een buiten-

gewoon compact beeld. Zo is bijv. de totale

hoogte van de connector in vergelijking

met traditionele interfaces ca. 13 % lager.

Tegelijkertijd werd het bedradingsvolume

binnen de tulebehuizing met 12 % ver-

hoogd. Hierbij komt een geoptimaliseerde

uitgaande kabelhoek bedoeld voor het zij-

delings langs de behuizing wegleiden. Ka-

bels worden dicht op elkaar gepakt en op

functie bij elkaar ingedeeld.

De daaruit ontstane verbeteringen hebben

vooral effect bij applicaties die een snelle

bekabeling nodig hebben en waar - met

behulp van de snel sluitende Han-Yellock®

vergrendeling - voorbereidingstijden bij

spuitgieten, resp. installatiebouw in kleine

series kunnen worden gereduceerd.

Creativiteit voor de praktijk

2 4


die de verschillende elektrische stromen,

data en media op een veilige manier in een

interface integreren. Deze grote verschei-

denheid en de daaraan verbonden flexibili-

teit kan ook voor Han-Yellock® met elk twee

modules voor de behuizingafmeting 30, en

elk vier modules voor de behuizingafme-

ting 60 worden gebruikt. Door middel van

een adapterframe kunnen deze modules

snel en zonder gereedschap vanaf beide

zijden in de behuizing worden geklikt. Zo

kunnen de gewenste eigenschappen van

de Han-Modular® isolatie-elementen wor-

den gecombineerd met de mogelijkheden

van de Han-Yellock® behuizing – een niet

te evenaren combinatie van flexibiliteit en

productverscheidenheid.

INsTEEkcOmPaTIbElE vElDcONFEcTIONEERbaaRhEIDEen, bij connectoren tot op heden onbe-

kende kernfunctie van de Han-Yellock®

bouwserie, is de uitbreiding van het aantal

contacten of de uitbreiding van het poten-

tieel. Het idee, contacten plaatsbesparend

binnen de connector te overbruggen, cre-

eert nieuwe bedradingsmogelijkheden en

helpt kabeldoorsneden te reduceren. Dit

is bekend vanuit de krimp aansluittech-

niek. Voortaan zal deze feature ook met de

Han-Quick Lock® aansluittechniek worden

uitgevoerd. HARTING Han-Quick Lock® com-

bineert betrouwbaarheid en een gemak-

kelijke bediening van de veeraansluiting,

met de geringe plaatsruimte van de krimp-

DE hOOgsTE cONTacTDIchThEIDEen belangrijke stap bij de conceptionele

uitontwikkeling van Han-Yellock® is de

contactdichtheid die door het gebruik van

monoblokken kan worden bereikt. Op het

basisoppervlak van 80 x 60 mm konden 25

contacten met een werkspanning van 500

V worden ondergebracht. Bij Han-Yellock®

afmeting 60 zijn zelfs 48 contacten moge-

lijk. Deze verbazingwekkende concentratie

van vermogenscontacten maakt het moge-

lijk om ofwel het aantal interfaces te mini-

maliseren dan wel de functies binnen een

machine te verhogen. Met name bij aandrij-

vingen met meerdere assen, waarbij boven-

dien klein en slank moet worden gebouwd

en die in de nieuwe robot- en machinege-

neraties hun toepassing vinden, is dit een

uiterst belangrijke functie. De monoblok-

ken kunnen op de bekende Han-Yellock®

manier vanaf de insteek- en aansluitzijde

in de Han-Yellock® behuizing worden inge-

voegd. Multipolige isolatie-elementen met

overeenkomstig volumineuze kabelbundels

zijn nu gemakkelijker te gebruiken waar-

door de kosten voor het confectioneren

kunnen worden verlaagd.

FlExIbIlITEIT DOOR haN-mODulaR®Moderne interfaces worden zo compact

mogelijk uitgevoerd. Dat leidt per definitie

tot een combinatie van media, zoals koper,

glasvezel en pneumatiek in één connector.

Het veel gebruikte Han-Modular® program-

ma biedt momenteel een hele serie modules

afb. 1: han-Yellock® als puntenslijper: de knaller op de hannover Messe 2010

2 5


technologie. De Han-Yellock® modules kun-

nen zonder speciaal gereedschap snel en

steekcompatibel op de krimp uitvoeringen

worden aangesloten.

Naast de bekende krimpaansluiting zijn

de veldconfectioneerbare modulevarian-

ten een belangrijke eis van de after sales.

Als een producent veldgeïnstalleerde

grote series met een brede geografische

spreiding levert, kunnen door middel van

een Han-Quick Lock® variant de uitval- en

stilstandtijden van bouwgroepen duide-

lijk worden gereduceerd. Immers speciale

gereedschappen, zoals krimptangen, ont-

grendelgereedschappen en contacten zijn

in veraf gelegen omstreken niet zonder veel

inspanningen en kosten beschikbaar.

EENvOuDIgE bEvEIlIgINgsmEchaNIsmENDe belangrijkste taak van een connec-

tor is de bescherming van de elektrische

contacten. Behalve het design van de

Han-Yellock® behuizing, dat een hoge mate

van mechanische bescherming biedt, ga-

randeert Han-Yellock® ook de bescher-

ming tegen stof en vocht volgens bescher-

mingsklasse IP 67. Dit geldt ook voor de

beschermkappen die de volledige totaal-

indruk van de connector afronden en het

innovatieve totaalconcept versterken. Zij

beschermen de connector in een niet in-

gestoken toestand tegen vocht en vuil en

dragen zo bij aan de duurzaamheid van de

verbinding.

Het bijzondere van de Han-Yellock® aan-

bouwbehuizing zijn twee inklikcontouren

waarin naar behoefte een scharnier met be-

schermkap kan worden geklikt. De klant

kan de richting van het zwenkbereik van

de kap vrij kiezen. Een individuele aan-

passing aan de applicatie is daarmee niet

alleen tijdens de planningsfase, maar ook

achteraf goed mogelijk.

In de praktijk vormen de verschillende

interfaces van een applicatie zich tot zoge-

noemde steekvelden. Hier komt het behalve

een zo hoog mogelijke contactdichtheid

ook aan op een eenduidige indeling van

tulebehuizing. Dit kan enerzijds visueel

plaatsvinden door aanduidingetiketten

op iedere interface of anders mechanisch

door een zogenoemde behuizingcodering.

Han-Yellock® biedt beide, omdat in de

portfolio van de bouwserie geschikte ther-

motransfer etiketten beschikbaar zijn, die

in de daarvoor bestemde functievlakken

van de tulebehuizing kunnen worden ge-

plaatst. De etiketten onderscheiden zich

door hun slijtvastheid en krasbestendig-

heid met randbescherming en hun flexi-

bele vormgeving.

Het creëren van nieuwe mogelijkheden

voor een functie- en kostengeoptimali-

seerde bescherming in industriële appli-

caties is een conditio sine qua non van het

Han-Yellock® concept.

http://www.han-yellock.de/en

Niet lang nadat hij op de markt was geïntroduceerd, werd de nieuwe connector van de HARTING technologiegroep Han-Yellock® al twee keer door de vakpers onderscheiden. Na het vakblad “ke Konstruktion & Engineering” koos nu ook het “Elektronikjournal” de wereld-noviteit uit het HARTING bedrijf tot “Product van de maand”.

Verzamelaar van

trofeeën! Han-Yellock® van HARTING op-nieuw onderscheiden: al twee vakbladen kiezen de connector tot

“Product van de maand”.

Benefits

• Eenvoudige handling• Uitbreiding van het aanal contacten• Interne vergrendeling

2 6


harting heeft de productbasis voor de overgang van een naar behoefte aangelegde bekabe-ling naar een gestructureerde bekabeling gerealiseerd middels ha-viS prelink®. daarmee wordt industriële bekabeling geschikt voor gigabit-toepassing en is daarmee optimaal voorbereid op nieuwe generaties in de installatietechniek – een belangrijke stap voorwaarts in het naar elkaar toe groeien van industriële automatisering en it.

Rainer Schmidt, Director Product Management Cabling, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Door de dynamische ontwikkeling in de

datanetwerktechniek, de enorme toename

van de datatransmissiesnelheid en de eis

met betrekking tot een betere compatibi-

liteit worden de standaards en product-

ontwikkelingen, mede op het gebied van

verbindingstechniek en bekabeling, verder

gestimuleerd.

Met de intrede van ethernet in de industri-

ele- en automatiseringstechniek kreeg de

datanetwerktechniek in de industrie plot-

seling een duidelijk belangrijkere functie

dan tot nu toe het geval was. Datanetwerk-

techniek was tot dan hoofdzakelijk een IT-

aangelegenheid, speelde dus met name een

rol in computercentra en de kantoor- en

pc-wereld. Nu werden de krachtige en

volgens IEEE802.3 gestandaardiseerde

ethernet protocollen de basis voor veel

merkgebonden veldbus systemen.

Met de komst van ethernet in de indus-

triële sector werden echter tegelijkertijd

ook de ideeën over bekabeling kritisch

bekeken, opnieuw beoordeeld en achter-

eenvolgens verder ontwikkeld. Belangrijk

was daarbij de vraag of bekabeling naar

behoefte, zoals tot nu toe in de industrie

gebruikelijk was, ook zou volstaan voor de

eisen die in de toekomst worden gesteld.

Systeemsprong op het gebied van industriële bekabeling

2 7


bIj bEkabElINg NaaR bEhOEFTE gaaT mEN FEITE uIT vaN DRIE aaNNamEs:

• Dedatabekabelingwordtaangelegd

wanneer machines, installaties of appa-

raten al op hun plaats staan. Wanneer

veranderingen optreden bij installaties

of onderdelen wordt ook de bekabeling

veranderd. Concreet betekent dat de be-

staande bekabeling door nieuwe wordt

vervangen.

• Demaximaletransmissiesnelheid

bedraagt 100 Mbit/s; daarmee volstaat

een vier aderige koperen bekabeling.

• Debekabelingsproductenzijndienover-

eenkomstig ontworpen, kabels en ver-

bindingstechniek werken met slechts

vier aders / contacten, zijn tot categorie

5 beperkt en zo ontworpen dat ze ook

eenvoudig ter plekke kunnen worden

geïnstalleerd.

gIgabIT EThERNET-TEchNOlOgIEWanneer men kijkt naar de technische

ontwikkeling van industriële oplossingen

die in de afgelopen jaren hebben plaatsge-

vonden, en dan met name let op de data-

techniek, kan worden vastgesteld dat een

aantal eisen met deze basisprincipes van

bekabeling naar behoefte conflicteert. Zo

worden steeds meer installatieonderdelen,

besturingen of andere componenten ont-

wikkeld op basis van een krachtige Gigabit

ethernet- technologie.

Gigabit ethernet werkt in volledig duplex-

bedrijf en heeft daarvoor acht aders in de

datakabel en acht contacten op stekkers

en connectoren nodig. Op grond van de

sterke standaardisering van ethernet en

de datanetwerktechniek in het algemeen,

wordt van moderne netwerken ook een

hoge mate aan compatibiliteit verlangd: de

gebruiker wil de op de markt aangeboden

netwerkcomponenten eenvoudig, snel en

vooral probleemloos in het netwerk kun-

nen opnemen. Voorwaarde daarvoor is dat

de bekabeling eenvoudig is te gebruiken.

Bekabeling die slechts naar behoefte wordt

aangelegd voldoet vaak niet aan deze eisen.

gEsTRucTuREERDE bEkabElINgHet alternatief is een protocolonafhanke-

lijke voorbekabeling die in de IT-omgeving

al meer dan 15 jaar gebruikelijk is en on-

der het trefwoord gestructureerde beka-

beling als deel van de infrastructuur van

gebouwen is ontwikkeld en ook gestan-

daardiseerd is.

Gestructureerde bekabeling voor gebou-

wen is internationaal vastgelegd in de

norm ISO/IEC 11801 en voor Europa in

EN 50173-1 en als zodanig beschreven.

Het basisidee van een protocol- of functie-

neutrale voorbekabeling wordt ook in de

industrie en daaraan verwante toepassin-

gen in praktijk gebracht.

Hoewel het begrip gestructureerde beka-

beling nauw met gebouwen en hun infra-

structuur is verbonden met de industrie-

normen ISO/IEC 24702 resp. EN 50173-3

2 8


in de eerste plaats ook de bekabeling in de

industriële- en productieomgeving wordt

beschreven, toch reiken de voordelen van

deze bekabelingvorm duidelijk verder en

worden daarmee ook voor andere toepas-

singen interessant.

Om de voordelen van gestructureerde be-

kabeling ook in de industriële omgeving

bruikbaar te maken zijn echter nieuwe

oplossingen noodzakelijk. Bekabeling in

de industriële omgeving moet zeer robuust

zijn. Connectoren moeten vaak aan een

hoge beschermingsklasse volgens IP 65

of IP 67 voldoen. Om de gevraagde, ook in

de verdere toekomst bruikbare transmis-

siesnelheden van 1 Gigabit of zelfs 10 Gi-

gabit te realiseren, moeten kabels en con-

nectoren acht aderig / acht polig en in de

vermogensklasse categorie 6A / transmis-

sieklasse EA met transmissiebandbreed-

tes van 500 MHz worden uitgevoerd. De

bestaande en beproefde verbindingstech-

niek moet in het productportfolio worden

opgenomen en onder het gezichtspunt van

de datanetwerktechniek in de industrie

verder worden ontwikkeld. Zo kan de ge-

bruiker een op zijn behoefte afgestemde

gestructureerde bekabeling worden aan-

geboden.

ha-vIs PRElINk® IN DE PRakTIjk Het bekabelingsysteem op basis van

Ha-VIS preLink® beantwoordt exact aan

die eisen en is een eenvoudig op te bouwen

infrastructuur met een veilige toekomst

voor de industrie en de rondom die bran-

che werkzame gebruikers. De productin-

troductie staat gepland voor september /

oktober 2010. Het bekabelingsysteem

Ha-VIS preLink® wordt in de daaropvol-

gende maanden successievelijk uitgebreid

en voltooid.

Benefits

• Universeel gebruik van de een-maal aangelegde bekabeling voor alle communicatiediensten, zoals dataverkeer, video, telefonie of multimedia.

• Op de toekomst gerichte bekabe-ling, open voor snellere datadien-sten, zoals gigabit of 10 gigabit ethernet.

• Langere gebruiksduur van deze in-frastructuur dan de levenscyclus van een generatie apparaten.

• Hoge mate van compatibiliteit in stekkers en connectors voor het snel opnemen van nieuwe of extra apparaten.

• Gebruik van al voorgeconfectio-neerde en af fabriek geteste beka-belingsegmenten om de installa-tiekosten ter plekke te reduceren.

2 9


de première van het vervolg van de succesvolle musical “de phantom of the opera” vond plaats in het londense adelphi theatre. voor de automatiseringsoplossingen van Stage technologies komt harting verbindingstechniek in beeld.

Kevin Canham , Product & Applications Manager, United Kingdom, HARTING Technology Group, [email protected] Howard Forryan , Market Applications Manager – Broadcast & entertainment, United Kingdom, HARTING Technology Group, [email protected]

De Phantom keert terug

Het vervolg van het succesverhaal van de “Phantom of the

Opera” van Andrew Lloyd Webber heeft onlangs zijn première

gevierd in het Adelphi Theatre in West End van Londen. De titel

is “Love Never Dies”.

Het verhaal speelt zich in het begin van de 20ste eeuw af op

Phantasma, een bont kermisterrein op Coney Island in New

York. De coulissen en kostuums van de musicals verenigen de

kleurenpracht en de sensatie en opwinding van een kermis met

het beklemmende verlangen en de macabere waanzin van het

“Phantom”-verhaal. Projecties op verschillende vlakken en meer-

dere niveaus brengen fascinerende illusies van ruimte en grootte,

realiteit en fantasie, verleden en heden teweeg. Visueel komt het

publiek in ieder geval aan zijn trekken en ook de muziek van

Lloyd Webber is uiterst afwisselend – met elementen uit de rock-

opera, Vaudeville-nummers tot en met klassieke aria’s.

hIghTEch vOOR hET gRIEzElvERhaalDe gunning voor de automatiseringstechniek van het spektakel

ging naar de onderneming Stage Technologies. De oplossing van

dit bedrijf bestond uit zes geautomatiseerde as besturingen die

door middel van het besturingspaneel van de bouwserie Acrobat

G6 werd geprogrammeerd – inclusief de motoraansturing door

middel van zeven snel op te bouwen mobiele schakelkasten van

het type AU:tour die met de modernste plug & play techniek zijn

uitgerust.

AU:tour is een schakelkast die vaak wordt gebruikt en zijn eigen

transportkoffer met zich meebrengt: een extreem betrouwbare

plug & play schakelkast op wieltjes. Dit comfortabel aan te passen

systeem kan net zo gemakkelijk bij rockconcerten, kleine theater-

producties als bij kostbare musicals worden gebruikt.

3 0


afbeelding met vriendelijke instemming van catherine ashmore, rug

Voor de maximale flexibiliteit kan een

keuze worden gemaakt uit een groot

aantal modules die voor vrijwel elke toe-

passing kunnen worden geconfigureerd.

Vanwege de eenvoudige bediening kan

het systeem zonder een speciale scholing

snel en efficiënt worden geïnstalleerd.

Voor diagnoses en/of een helpfunctie op

afstand is een externe interface via WiFi of 3G mogelijk.

Voor de realisering van het centrale besturingen aansluitsysteem

van AU:tour koos men bij Stage Technologies voor de robuuste,

betrouwbare en compacte connector technologieën uit de HARTING

Han® serie.

De bouwserie Han-Modular® Compact

biedt de - voor de besturingen en aan-

sluiteenheden van AU:tour - noodzakelij-

ke contactdichtheid voor I/O-connectoren

aan de achterkant van de behuizingen.

De plug-in units Han® 17 DDD en 12 DD

uit de flexibel te combineren productserie

Han-Modular® werden ingezet bij het be-

waken van kritische, uitvalveilige noodstopcircuits. Tegelijkertijd

maakt de modulaire inzet van het type Han® 6 E de aansluiting

van de motoraansturing in één en dezelfde stekkerbehuizing mo-

gelijk. De enkelvoudige vergrendeling garandeert bovendien een

bijzonder eenvoudige bediening.

3 1


in de toekomst wordt de rFid-integratie in de industriële productie standaard. harting toont met ha-viS rFid Suite een softwareplatform voor de volledige rFid-integratie in alle bedrijfsapplicaties.

Sascha Päschel, RFID Application engineer, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Voor de productieautomatisering vervul-

len programmeerbare besturingen een

sleutelfunctie. Ze besturen automatise-

ringsprocessen, doordat ze sensoren en

actoren logisch met elkaar verbinden. Op

veldniveau nemen deze daarmee de bestu-

rings- en regeltaken in real time over. Bo-

vendien wordt het veldniveau steeds meer

geïntegreerd in systemen die alle proces-

sen beheren, zoals bijv. MES, SCADA en

ERP. Naast de typische componenten,

zoals incrementele detectors, lichtslui-

zen, contactors en kleppen kunnen RFID-

componenten (Radio Frequency Identifica-

tion) ook worden gebruikt om processen

te sturen. Daar behandelde objecten zijn

gedeeltelijk zelfs al uitgerust met RFID-

transponders, omdat deze bijv. worden ge-

bruikt voor de ondersteuning van logistiek

of intralogistiek.

Door het bijkomende gebruik van identifi-

catiekenmerken in de automatiseringswe-

reld kunnen zo nog meer synergie-effecten

worden gegenereerd. Naast eenduidige

identificatienummers kan daarnaast ook

informatie direct bij het object worden

opgeslagen, die commando’s voor de PLC

bevat of van dienst kan zijn bij de naspeur-

baarheid van de objecten.

vERDERgaaND DaN DE sTaTus quO Jammer genoeg ging de integratie van

RFID met de PLC tot nu toe gepaard met

hoge kosten omdat interfaces merkgebon-

den moesten worden geprogrammeerd.

Door de complexe communicatieprotocol-

len van de RFID-componenten was hier-

voor veel tijd en veel knowhow noodza-

RFID: de alleskunner

3 2


kelijk. Elke wijziging vroeg weer om een

handmatige aanpassing van de interfaces.

Daarnaast was het hergebruik zeer be-

perkt, zodat de daarbij ontstane oplossin-

gen in hun totaliteit zeer onbevredigend

waren.

De Ha-VIS RFID Suite biedt een universeel,

merkonafhankelijk platform voor de inte-

gratie en configuratie van verschillende

RFID-componenten, zoals bijv. stationaire

en mobiele readers en printers. Door het

gebruik van gestandaardiseerde interfaces

en communicatieprotocollen is ook de kop-

peling met programmeerbare besturingen

zonder hoge kosten mogelijk. De uitdaging

bij de integratie van RFID-componenten in

de PLC ligt in de opmaak en voorverwer-

king van de geregistreerde data.

De Ha-VIS RFID Suite kan de filtering van

bijv foutieve of multiple read-acties, de ag-

gregatie van leesoperaties op verschillende

punten en de buffering van data overne-

men en deze intelligent verwerken. Daar-

door wordt de PLC van deze taken ontlast

en het netwerk niet belast met een grote

hoeveelheid gegevens.

POTENTIalENDoor de volledige integratie van RFID in

de systeemarchitectuur kunnen gedetec-

teerde transponders niet alleen worden

gebruikt voor de informatieverwerking in

ERP-systemen, maar tevens voor het effi-

ciënt besturen van productieprocessen via

de PLC. Op dezelfde manier kan de PLC

direct schrijfbewerkingen op transponders

tot stand brengen om bijv. een geschiede-

nis van de uitgevoerde productiestappen

decentraal op het object te kunnen op-

slaan.

Door de Ha-VIS RFID Suite is de merkneu-

trale integratie in industriële besturingen

via gestandaardiseerde protocollen als

EtherCAT, EtherNet/IP, Open Modbus/

TCP, Powerlink, PROFINET IO en SERCOS

III mogelijk geworden.

Door de integratie van de PROFINET IO

stack wordt bijvoorbeeld de reader een

volwaardig PROFINET apparaat en kan

via een gsdml- bestand direct in de auto-

matiseringssoftware worden geïntegreerd.

Het gebruik van de RFID reader voor de

automatisering is daarbij net zo eenvoudig

als die van een decentrale I/O module. Dat

is mogelijk, doordat de reader een filtering

en voorverwerking van de gelezen trans-

ponderdata uitvoert. Op die manier ont-

vangt de automatiseringsapplicatie alleen

informatie over gedefinieerde gebeurtenis-

sen. De datavoorverwerking wordt daarbij

gerealiseerd door de Ha-VIS RFID Suite

in de reader of bij complexe taken door de

Ha-VIS RFID middleware.

Gerelateerd aan de afzonderlijke applica-

ties vervult de reader daarmee zeer ver-

schillende rollen. Voor de besturing levert

hij makkelijk te interpreteren data die ab-

soluut vergelijkbaar zijn met gebruikelijke

automatiseringsapparaten, terwijl hij ook

voor MES- en ERP-applicaties de op dat

moment relevante informatie levert.

HARTING biedt zo met de Ha-VIS RFID

Suite een softwareplatform voor volledige

RFID-integratie in elke ondernemingsap-

plicatie. Door het gebruik van een gestan-

daardiseerde technologie worden de imple-

mentatiekosten gereduceerd. Daarnaast

wordt door de universele toepasbaarheid

van de HARTING Ha-VIS RFID-technologie

een grotere efficiency in de keten van toe-

gevoegde waarde gerealiseerd.

Benefits

• RFID in de productie automatise-ring

• Toename van de efficiëntie in de keten van toegevoegde waarde

• Eienvoudige integratie van RFID-componenten in programmeerbare besturingen

3 3


Met componenten in spuitgiettechniek, de zogenoemde Molded interconnect devices (Mid), kan medische apparatuur in miniatuurformaat met een zeer omvangrijke functionaliteit bij tegelij-kertijd lagere kosten worden geproduceerd. harting wordt gerekend tot de meest competente aanbieders van 3d-Mid-precisiecomponenten en beschikt over een jarenlange ervaring. Met de 3d-Mid-technologie van harting kunnen onze klanten de miniaturisering van componenten en systemen steeds voorop lopen.

Greg Whiteside, Key Account Manager, North America, HARTING Technology Group, [email protected]

De druk om in de gezondheidszorg kosten

te besparen creëert een groeiende behoefte

aan apparatuur die onder andere een betere

en meer uitgebreide patiëntendiagnostiek mo-

gelijk maakt – zowel klinisch als ambulant.

Mobiele medische apparaten voor het bewa-

ken van de bloeddruk, of om bloedsuiker of

zuurstof te meten kunnen bijvoorbeeld met

communicatiefuncties worden uitgerust om

artsen en verplegend personeel voortdurend

op de hoogte te houden van de status van de

patiënt. Bovendien kunnen kleinere en com-

pacte handtoestellen de grote verscheidenheid

aan diagnoseprocedures in de artsenpraktijk

vereenvoudigen. Daarbij staat de belangstel-

ling voor de verbetering van de levenskwaliteit

van patiënten voor de ontwikkelingsingeni-

eurs centraal.

mINIaTuRIsERINgsTEchNOlOgIEëNTegenwoordig zijn er vele miniaturiserings-

technologieën beschikbaar, zoals geïntegreer-

de schakelingen (IC’s), sensor-chips, SOC’s

(Systems on a Chip) of microcontollers. Echter

pas met het opkomen van nieuwe productie-

technieken, zoals het spuitgieten van de sub-

straten (MID - Molded Interconnect Devices),

kunnen ook complete apparaten worden gemi-

niaturiseerd. Bovendien kan een omvangrijke

apparaatfunctionaliteit in deze miniaturen

worden geïntegreerd.

Kleine helper in 3D

afbeelding met vriendelijke instemming van Sick ag, Waldkirch

3 4


Bij MID’s gaat het om spuitgiet-kunststof-

elementen met geïntegreerde elektroni-

sche schakelingen die in iedere gewenste

ruimtelijke oriëntatie kunnen worden ge-

plaatst. Met behulp van 3D-MID-productie-

processen kunnen IC’s en kleine compo-

nenten (SMD’s) in een spuitgietbehuizing

worden geïntegreerd. Bovendien kunnen

hier met behulp van dit procedé uitsparin-

gen, kanalen en openingen voor sensoren,

contactelementen en andere verbindingen

in aanmerking komen. De hogere flexibi-

liteit in de ontwikkeling van speciale ele-

menten maakt een uitgesproken kostenef-

ficiënte productie realiseerbaar.

vOORDElEN vaN DE 3D-bOuwsTEEN-PRODucTIE Met hulp van MID-methodes kunnen com-

plete apparaatonderdelen in een buitenge-

woon compacte vorm en met exacte afme-

tingen worden geproduceerd. Daarenboven

kunnen de nieuwste thermoplastische

materialen worden gebruikt die bestand

zijn tegen een veel grotere

thermische belasting en kunnen

constructiemodificaties door mid-

del van laserdirect-structurering met veel

minder inspanning worden uitgevoerd.

HARTING Mitronics zet hiervoor twee 3D-

MID-productieprocedé’s in.

Twee-componenten-spuitgieten (2K) –

Hierbij worden twee verschillende kunst-

stofcomponenten gebruikt waarvan er

een kan worden gemetalliseerd om ge-

leiderplaten te vervaardigen, terwijl het

tweede materiaalcomponent passief blijft.

De minimale breedtes en -afstanden van

de sporen liggen doorgaans bij 400 μm.

Met dit twee componentenprocedé (2K) is

een voordelige productie in grote aantallen

zeer goed mogelijk.

Laser-directstructurering (LDS) – Bij de

LDS methode wordt de metalen toevoe-

ging van een speciaal polymeer doelge-

richt met een laserstraal geactiveerd om

een aansluitende speciale laag van de ge-

leidersporen mo-

gelijk te maken. Daar-

door zijn geleiderspoorafstanden en

-breedtes van 150 μm mogelijk. Behalve

lage apparaatskosten biedt LDS een hoge

mate aan constructieflexibiliteit voor MID-

elementen.

De montage en verbinding van IC’s en

SMD’s vindt doorgaans door middel van

een soldeerprocedé plaats. Ook kunnen

als opties de flip-chip-montage of montage

met geleidende kleefstoffen worden gere-

kend. Met draadverbindingen kunnen de

componenten in een veelheid van oriënta-

ties worden geplaatst. Flip-chip-methodes

zijn voordelig wanneer extreem kleine

componenten moeten worden gerealiseerd.

Bij SMD-technieken vindt de montage,

resp. de aansluiting van de elektrische

contactvlakken en behuizing plaats door

middel van geleidende kleefstoffen of door

solderen volgens het reflow-proces of door

opdampen in een oven.

Het afgewerkt 3D-MID-component kan met

behulp van een van de hierboven beschre-

ven procedés of zoals elk ander SMD-ele-

ment op een print- of geleiderspoor worden

gemonteerd. Hierdoor kan de flexibiliteit

en kostenbesparing in de productie verder

worden verbeterd.

“door de hogere flexibiliteit in de ontwikkeling is een kostenefficiënte productie realiseerbaar.”

3 5


Om in een netwerk real-time-connec-

tivity te verzorgen en daarmee eventueel

disfunctioneren te voorkomen, moeten de

datagram-doorlooptijden zo kort mogelijk

zijn en de overdracht liefst deterministisch.

Een vergelijking van HARTING Fast Track

Switching met de conventionele switching-

technologie (een in de markt gebruikelijke

gemanagede PROFINET-switch) werd in het

HARTING testlaboratorium (CTS) uitgevoerd

middels een looptijdmeting op twee typen

switches en een lijntopologie.

In de netwerktechniek wordt een verschil

gemaakt tussen de switching-technologie-

ën store-and-forward en cut-through.

Veel industriële ethernet switches

werken in de store-and-forward

-modus, waarbij het ontvangen

datagram in de switch tussentijds

wordt opgeslagen voordat het wordt

doorgestuurd. Bij cut-through wordt

het datagram meteen overgedragen na-

dat het bestemmingsadres is herkend. De

In de hedendaagse communi-catienetwerken kunnen kortere doorlooptijden van ethernet-datagrammen van groot belang zijn. Vergeleken met de con-ventionele switching-oplossin-gen heeft HARTING Fast Track Switching (FTS) heeft duidelijke voordelen, zoals een meting onlangs aantoonde.


Een echte communicatie-versneller

3 6

HARTING technologie Fast Track Switching

identificeert datagrammen t.b.v. industriële

automatisering (bijv. PROFINET), verleent

ze prioriteit boven IT-datagrammen en

stuurt ze bovendien versneld door in cut-

through-modus.

Een vergelijking van de verschillende swit-

ching-technologieën kan worden uitgevoerd

door het bepalen van de wachttijd (latency).

Deze karakteristieke grootheid beschrijft

de tijd die een datagram in een switch ver-

blijft en wordt in de technische documenten

RFC 2544 en RFC 1242 gedefinieerd.

laTENcy vaN EEN aFzONDERlIjk aPPaRaaTIn een vergelijkende meting werd de la-

tency bij een minimale en maximale data-

gramlengte van respectievelijk 64 en 1518

byte onderzocht (zie tabel 1). De parameters

voor alle metingen waren een gegevens-

snelheid van 100 Mbit/s, een kabellengte

van maximaal acht meter, tweerichting-


dataverkeer en toepassing van de latency-

meetprocedure bit forwarding. Vergeleken

met de store-and-forward -technologie aan

de hand van de in de markt gebruikelijke

PROFINET switches wordt de wachttijd in

de FTS-technologie bij 64 byte bijna gehal-

veerd. Bovendien is bij de FTS de wachttijd

onafhankelijk van de datagramlengte.

DaTagRam-DOORlOOPTIjD IN EEN NETwERkDe datagram-doorlooptijd in een netwerk

hangt af van parameters als wachttijd, het

aantal gebruikte switches, de netbelasting,

datagramlengte, gegevenssnelheid, topo-

logie, het aantal deelnemers en de kabel-

lengte. Om die parameters te onderzoeken,

werden meet-opstellingen met twee resp.

acht apparaten in lijntopologie gekozen.

Met deze opstellingen wordt een praktijk-

voorbeeld gesimuleerd, waarbij een rege-

leenheid (bijv. een PLC) toegang heeft tot

een actor (bijv. een aandrijving) en gelijk-

tijdig via hetzelfde netwerkpad een kan-

toor-applicatie verloopt (zie afbeelding 1).

De in de automatiseringstechniek typisch

gebruikte kortere datagrammen kunnen

hierbij door langere IT-datagrammen wor-

den vertraagd.

Een vergelijking van de store and forward-

technologie met de HARTING Fast Track

Switching-technologie kan middels een

opstelling met FTS apparaten worden

uitgevoerd, omdat de FTS in de store and

forward- modus werkt wanneer geen data-

grammen voor industriële automatisering

naar de switch worden verstuurd.

Voor de meting werden korte datagram-

men van 64 byte via een eerste poort, en

lange datagrammen van 1518 byte via een

tweede poort gevoed. Omdat de datagram-

looptijden van de belasting afhangen, vond

differentiatie plaats met een minimale en

maximale doorvoersnelheid. Om een maxi-

male doorvoersnelheid van 100 % op de

uitgang van de eerste switch te realiseren,

werd voor configuratie van het dataverkeer

bij de ingang overeenkomstig gekozen af-

beelding 2. De doorvoersnelheid is daarbij

het resultaat van de ca. 5 % belasting van

de poort met een 64 byte pakketlengte en

de ca. 95 % belasting van de poort met een

1518 byte pakketlengte.

De gebruikte afkortingen P en I (afbeelding

2) staan voor de in ethernet standaard vast-

gelegde header (8 byte) en het Inter Frame

Gap (pakketpauze, minimaal 12 byte). De

minimale doorvoersnelheid werd gereali-

seerd door de Inter Frame Gap op de poort

met de lange datagrammen te vergroten

(deelbelasting vrijwel 0 %). Daarbij bleven

de verhoudingen op de poort met de korte

pakketlengte ongewijzigd. Zodoende ont-

staat een doorvoersnelheid van ca. 5 %.

ExPERImENT – uITvOERINgEerst werden niet-versnelde datagrammen

bekeken, zodat de verhoudingen van store-

and-forward in zijn algemeenheid zijn ge-

3 7

geven. (De datagram-doorlooptijden voor de

korte 64 byte-pakketten zijn weergegeven

in afbeelding 3.)

Heel duidelijk wordt de grote spreidings-

breedte van de geaccumuleerde latency tij-

den tussen de minimale en maximale door-

voersnelheid. Opvallend is de maximaal

gemeten datagram-looptijd in de store and

forward-modus van 887,6 μs. Deze tijd vindt

zijn oorzaak in de 1518 byte datagrammen.

Bij het verlaten van de switch bezetten de

lange pakketten de uitgangspoort voor de

duur van ca. 123 μs, zodat de korte pakket-

ten veelvuldig worden vertraagd. Omdat

bij de laatste switch dit oponthoud niet op-

treedt, vindt deze vertraging maximaal 7

keer plaats.

Daarnaast werd een karakteristiek met een

relatief geringe doorvoersnelheid van 35 %

opgenomen. De daarbij vastgestelde gemid-

delde datagram-doorlooptijd voor acht ap-

paraten ligt al bij 825,5 μs. Dit betekent dat

in de praktijk bij store-and-forward korte

datagram-doorlooptijden zelden mogelijk

zijn.

In het verdere verloop van de tests werden

naar de 64 byte poort datagrammen t.b.v.

industriële automatisering gestuurd, die

door de FTS werden herkend en versneld.

Aan de andere poort werden zoals eerder

lange IT-datagrammen toegevoerd. Voor

beide gevallen werden de datagram-door-

looptijden met maximale en minimale door-

voersnelheid opnieuw gemeten.

Zoals uit afbeelding 3 duidelijk wordt, werd

de spreidingsbreedte van de doorlooptijd

aanmerkelijk verkleind. De maximale

datagram-doorlooptijd voor acht switches

werd van 887,6 μs in het store-and-forward-

bedrijf tot 45,1 μs teruggebracht. Dit wordt

mogelijk gemaakt omdat voorrang wordt ge-

geven aan de datagrammen voor industriële

automatisering die met de FTS-technologie

als zodanig worden herkend.

hET REsulTaaTDe uitkomst van de meting toont de dui-

delijke voordelen van de HARTING Fast

Track-switches: door HARTING Fast Track

Switching wordt de latency bij korte data-

grammen ten opzichte van een conventio-

neel gemanagede PROFINET Conformance

Class B-switch met de helft gereduceerd en

deze blijft bovendien onafhankelijk van de

datagramlengte.

In een toepassingsvoorbeeld met acht swit-

ches in lijntopologie werd het bewijs gele-

verd van de duidelijk snellere datagram-

overdracht middels de FTS-technologie ten

opzichte van die van store-and-forward. De

spreiding van de looptijd die bij store-and-

forward sterk afhangt van de netwerkbe-

lasting, wordt met de Fast Track Switch

significant verkleind.

vOORuITzIchTManagementfuncties en PROFINET IO-

stack zijn niet van invloed op de perfor-

mance-zienswijze. De PROFINET IO-stack

biedt echter het voordeel dat de switch,

vanaf de gebruiker via de engineering tool

zichtbaar is en geconfigureerd en gediag-

nosticeerd kan worden. HARTING zal in de

volgende fase ook gemanagede FTS swit-

ches aanbieden, die naast diverse manage-

mentfuncties ook de PROFINET IO-stack

bieden. Middels PROFINET IO-stack wor-

den configuratie en diagnose van apparaten

binnen een PROFINET-omgeving vereen-

voudigd. In de configuratietools voor net-

werkprojectering, bijv. Siemens Step 7, wor-

den de switches via het gestandaardiseerde

GSD-bestand in de Device Bibliotheken

geïntegreerd. Tijdens het gebruik worden

voorkomende diagnoses gestandaardiseerd

naar de besturingsomgeving gestuurd en

daarmee op de gebruikelijke wijze voor de

gebruiker beschikbaar gemaakt.

“het idee van een convergent ethernet-netwerk van besturingslaag tot aan veldniveau gerealiseerd.”


afb. 1: applicatievoorbeeld automatiseringstechniek

IT frame(1518 byte)

Automation frame(64 byte)

Office PCMotor / drive

PrinterSPC

FTS1 FTS2 FTS3 FTS4 FTS5 FTS6 FTS7 FTS8

3 8

Door deze voordelen wordt het omgaan met

de componenten vergemakkelijkt, op de

performance hebben ze geen invloed. In

combinatie met de betere performance door

de geïntegreerde Fast Track Switching-

technologie wordt nu ook voldaan aan de

eisen van een communicatiesysteem met

standaard ethernet op veldniveau. Daarmee

wordt het idee van een convergent ethernet

netwerk van besturingslaag- tot veldniveau

realiteit. HARTING streeft met de Automa-

tion IT consequent deze gebruiksgeoriën-

teerde ideeën na.

http://www.HARTING-fts.de/en

Torsten Halstenberg, Lab engineer, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Thomas Korb, Director Product Marketing ICPN, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

Julia Noel, Lab engineer, Germany, HARTING Technology Group, [email protected]

afb. 3: datagramlooptijd als functie van het aantal switches, doorloop-snelheden en switching-technologie voor 64 byte pakketten

1000

100 %

Sto

re &

For

war

d

Fast Track Switching

35 %

5 %

800

600

400

200

2 8

Fram

e de

lay

(µs)

Number of DUT

Transfer rate from 5 % to 100 % S&F

Transfer rate from 5 % to 100 % FTS

Transfer rate 35 % S&F average value


afb. 2: Belastingsconfiguratie met 100 % doorvoersnelheid

P64 byteI P64 byteIP1518 byteI P1518 byteI

Port 64 byte:

Port 1518 byte:

Time

tabel 1: latencytijden bij een switch

switch type switchingtechnology

latency period (μs) at 1xDuT

64 byte 1518 byte

HARTING FTS 3100s-A

Fast Track Switching

4.6 4.6

Competitor switch, PRoFINET Conformance Class B

Store & Forward

8.7 124.7

3 9

Een krachtige oplossing Han® HC 250, het sterkstroomcontact Frank Quast, Product Manager, Germany, HARTING Technology Group,

[email protected]

Stijgende mobiliteit betekent voor het railverkeer een

verhoging van de flexibiliteit bij de rij- en aansluit-

tijden. Aan deze eisen voldoen alleen krachtige

aandrijfsystemen met hoge acceleratiewaarden,

betrouwbare operationele statussen en eenvoudige

onderhoudsmogelijkheden – en dan speelt HARTING

een belangrijke rol.

De nieuwe sterkstroomconnector Han® HC 250 is een krachtige interface die hoge stroom-

sterkten ook bij een beperkte inbouwruimte en een flexibele configuratie van het aantal

polen mogelijk maakt. De éénpolige krimpmodule HC 250 kan in verschillende basis-

geometrieën tot het gewenste aantal polen aaneengeschakeld worden – en dat in de be-

staande Han® HPR behuizing. Vooral op het gebied van de motorconnectoren kunnen bijv.

vierpolige interfaces op een zeer kleine ruimte gerealiseerd worden met bedrijfsstromen

van 250 A en een aansluitkabel tot 70 mm2 . Bij de gebruikte kunststof zien we weer de

bekende HARTING kwaliteit met zeer goede waarden als het gaat om rook- en vlamvorming.

De Oostenrijkse verkoopmaatschappij

van de HARTING Technologiegroep die

in Wenen is gevestigd bestaat dit jaar

25 jaar. Deze HARTING Ges.m.b.H. is de

negende van in totaal 32 internationale

dochterondernemingen van de Techno-

logiegroep. Ook in Oostenrijk wordt

HARTING tot de meest toonaangevende

aanbieders van connectoren en con-

nectorsystemen gerekend. HARTING is

hier met name gericht op klanten in de

automatisering, de spoorwegtechniek

en de werktuigbouwkunde.

Gelukwensen uit het buurland

25 jaar geleden heeft HARTING in Japan zijn eerste Aziatische dochteronderneming opge-richt en begon daarmee al vroegtijdig met de ontsluiting van deze belangrijke markt. Tegenwoordig is het filiaal in Yokohama vooral actief in de markten Transportation, Ma-chinery, Automation, Energy en Telecom/Medical en over-tuigt de klanten door zijn uit-stekende kwaliteit, die aan de hoge Japanse eisen voldoet.

Jubileum in het land van de rijzende zonEen kwart eeuw zo dicht mogelijk bij de klant


4 0

Wat in 1945 heel in het klein in Minden begon, functioneert ook van-daag nog volgens dezelfde principes: innovatie, zo dicht mogelijk bij de klant staan en het leveren van de hoogste kwaliteit. Dat zijn waar-den die kenmerkend zijn voor de HARTING Technologiegroep. Over de hele wereld. Meer dan 3.000 mensen werken iedere dag met grote inzet zodat de klanten een verbindings- en netwerktechniek kun-nen gebruiken, dat voldoet aan de actuele eisen en de eisen van de toekomst. Duurzaam opereren en een langdurige echte partnerschap

met de klanten opbouwen zijn voor ons daarbij bijzonder belangrijkDe wil nieuwe wegen in te slaan, innovatief te denken en zich voort-durend verder te ontwikkelen, is bepalend voor de geschiedenis van de onderneming. Moedige beslissingen te durven nemen is van alle tijden, want zonder dat dreigt de middelmaat. In een echte innova-tieve cultuur daarentegen ontstaan noviteiten. Zo n cultuur dwingt om in nieuwe dimensies te denken – bijvoorbeeld op het gebied van het design.

HARTING: 65 jaar jong en innovatief

HARTING treedt ook internationaal doelbewust met juridi-sche middelen op te-gen schendingen van patenten. Een Chinese pro-ducent werd in een proces door de Shanghai Se-cond Intermediate Court veroordeeld tot onmiddellijke stop-zetting van de productie en verkoop van plagiaten alsmede tot betaling van een schadevergoeding. Deze uitspraak is een belangrijk po-sitief signaal voor de HARTING Tech-nologiegroep, omdat dit niet alleen de marktpositie van de procesoppo-nent verzwakt, maar tegelijkertijd een waarschuwing is voor alle hui-dige en toekomstige schenders van patenten.

Op het gebied van VAB (Va-lue Added Business) zijn bij HARTING dé specialisten te vinden die ideeën hebben voor de oplossing van individuele vraagstukken. Hier worden de producten en de kennis uit de verschil-lende bedrijfssectoren van de Technologiegroep bij elkaar gebracht om klantspecifieke oplossingen te ontwikkelen die zijn toegesneden op de meest uiteenlopende klanttoepassingen. Ze geven ter plekke advies aan de klanten en garanderen een intensieve samenwerking gedurende het gehele proces. Totdat alles voorbij en opgelost is. Een essentieel voordeel voor de klant is daarbij de reductie van het aantal leveranciers. HARTING kan componenten, eenvoudige en gecom-pliceerde confecties en complete systemen uit een hand leveren. Speci-aal bij de kabelconfectie kan HARTING teruggrijpen op een jarenlange ervaring en een grote veelzijdigheid van toepassingsmogelijkheden. In alle markten. Daarbij heeft VAB het brede palet van alle HARTING con-nectoren, kabels en switches als ook metaalbewerking, omspuitmoge-lijkheden en veel meer tot zijn beschikking.

HARTING wint proces tegen patentschenderAanklacht tegen Chinese pro-ducent zich te onthouden van het schenden van patenten en toekenning schadevergoeding

Als u soms meer wilt...


4 1

PublIcaTIEbIjzONDERhEDENgepubliceerd door: harting KGaA, M. Harting, Postbus 1133, 32325 Espelkamp (Duitsland), Telefoon +49 5772 47-0, Fax: +49 5772 47-400, Internet: www.harting.com | hoofdredacteur: A. Bentfeld Plaatsvervangend hoofdredacteur: A. Huhmann, Dr. G. Staperfeld | algehele coördinatie: Communicatie- en PR-afdeling, A. Bentfeld | Ontwerp en layout: Contrapunkt Visuelle Kommunikation GmbH, Berlijn Productie en druk: Druckerei Meyer GmbH, Osnabrück | Oplage: 25,000 exemplaren wereldwijd (Duits, Engels en nog 11 talen)bron: Als u dit magazine regelmatig gratis wilt ontvangen, dient u contact op te nemen met de dichtstbijzijnde harting-vestiging, of met uw verkooppartner van harting of met een van de lokale harting-distributeurs. U kunt tec.News ook online bij www.harting.com bestellen.herdrukken: Volledige herdrukken en uittreksels van bijdragen dienen schriftelijk goedgekeurd te worden door de Redacteur. Dit geldt ook voor invoeren in elektronische databases en voor reproductie op elektronische media (b.v. CD-ROM en Internet). Alle productaanduidingen die gebruikt zijn, zijn handelsmerken of productnamen die aan harting KGaA of aan andere bedrijven toebehoren. Ondanks een nauwkeurige redactie is het niet mogelijk om drukfouten of wijzigingen m.b.t. productspecificaties in de nabije toekomst volledig uit te sluiten. Daarom wordt harting KGaA alleen gebonden door de bijzonderheden in de relevante catalogus. Gedrukt op milieuvriendelijke wijze op geheel zonder chloor gebleekt papier en met een hoog gehalte aan gerecycled papier. © 2010 van harting KGaA, Espelkamp. Alle rechten voorbehouden.


Hartelijk dank voor uw enthousiaste deelname aan onze tec.News enquête. Uw sugges-

ties en wensen helpen ons tec.News iedere keer een beetje beter te maken en u zo goed

mogelijk over nieuwe producten en applicaties van de firma HARTING te informeren. En

natuurlijk zijn we erg blij als u ons zo nu en dan wat lof toezwaait.

Uw suggesties hebben we ter harte genomen en veel daarvan hebben we ook in deze

uitgave in praktijk gebracht. Vanaf nu vindt u de bijzondere benefits van de HARTING

technologieën samengevat in een aparte infoblok.

Uiteraard zijn we benieuwd of deze actuele uitgave bij u in de smaak valt. Geef ons een

paar minuten van uw tijd en doe mee aan onze online-enquête.

U kunt tot 28 februari 2011 deelnemen. Als bedankje verloten we onder alle deelnemers

een Apple iPad.

De gelukkige winnaar van de laatste enquête was Thomas Hannich uit Bruchsal, mede-

werker van de onderneming SEW Eurodrive.

Het redactieteam

Zo gaat u naar de enquête: www.HARTING.com/tecNews-survey

Beste lezers,

4 2

Nov 9 - Nov 12, 2010 Germany, Munich, electronica

Nov 9 - Nov 13, 2010 China, Shanghai, Industrial Automation Show

Nov 10 - Nov 12, 2010 Japan, Chiba, Mass-Trans Innovation Japan 2010

Nov 23 - Nov 25, 2010 Germany, Nuremberg, SPS/IPC/DRIVES

Nov 30 - Dec 3, 2010 Russia, Moscow, Electricheskie Seti

Dec 06 - Dec 09, 2010 China, Beijing, Modern Railways 2010

Dec 15 - Dec 18, 2010 India, Mumbai, Industrial Automation INDIA

Feb 03 - Feb 06, 2011 Turkey, Istanbul, WIN I

Feb 16 - Feb 17, 2011 Great Britain, Farnborough, Southern Manufacturing & Electronics

Feb 16 - Feb 18, 2011 Italy, Massa Carrara, Seatec

Mar 05 - Mar 07, 2011 France, Rennes, CFIA

Mar 15 - Mar 17, 2011 China, Shanghai, electronica & productronica China

Mar 17 - Mar 17, 2011 Belgium, Antwerp, M+R

Mar 17 - Mar 20, 2011 Turkey, Istanbul, WIN II

Mar 22 - Mar 25, 2011 Hungary, Budapest, Magyarregula

Mar 23 - Mar 26, 2011 Singapore, Singapore, MTA 2011

Apr 04 - Apr 08, 2011 Germany, Hanover, Hannover Messe 2011

Apr 05 - Apr 07, 2011 France, Lille, SIFER

Apr 20 - Apr 21, 2011 Netherlands, Den Bosch, Mocon

Apr 28 - May 01, 2011 Brazil, Sao Paulo, FIEE

May 10 - May 10, 2011 North America, San Diego, CA, ETA Expo

May 24 - May 26, 2011 Italy, Parma, SPS/IPC/DRIVES

Aanwezigheid van HARTING op beurzen


AustraliaHARTING Pty LtdSuite 11 / 2 Enterprise DriveBundoora 3083, AUS-VictoriaPhone +61 9466 7088, Fax +61 9466 7099E-Mail: [email protected], www.HARTING.com

AustriaHARTING Ges. m. b. H.Deutschstraße 19, A-1230 WienPhone +431 6162121, Fax +431 6162121-21E-Mail: [email protected], www.HARTING.at

BelgiumHARTING N.V./S.A.Z.3 Doornveld 23, B-1731 ZellikPhone +32 2 466 0190, Fax +32 2 466 7855E-Mail: [email protected], www.HARTING.be

BrazilHARTING Ltda.Av. Dr. Lino de Moraes, Pq. Jabaquara, 255CEP 04360-001 – São Paulo – SP – BrazilPhone +55 11 5035 0073, Fax +55 11 5034 4743E-Mail: [email protected], www.HARTING.com.br

ChinaZhuhai HARTING Limited, Shanghai branchRoom 5403, HK New World Tower300 Huai Hai Road (M.) , Luwan DistrictShanghai 200021, ChinaPhone +86 21 6386 2200, Fax +86 21 6386 8636E-Mail: [email protected], www.HARTING.com.cn

Czech RepublicHARTING s.r.o.Mlýnská 2, CZ-160 00 Praha 6Phone +420 220 380 460, Fax +420 220 380 461E-Mail: [email protected], www.HARTING.cz

DenmarkHARTING ApSHjulmagervej 4a, DK – 7100 VejlePhone +45 70 25 00 32, Fax +45 75 80 64 99E-Mail: [email protected], www.HARTING.com

Eastern-EuropeHARTING Eastern Europe GmbHBamberger Straße 7, D-01187 DresdenPhone +49 351 4361 760, Fax +49 351 436 1770E-Mail: [email protected]

FinlandHARTING OyTeknobulevardi 3-5, FI-01530 VantaaPhone +358 207 291 510, Fax +358 207 291 511E-Mail: [email protected], www.HARTING.fi

FranceHARTING France181 avenue des Nations, Paris Nord 2BP 66058 Tremblay en FranceF-95972 Roissy Charles de Gaulle CédexPhone +33 1 4938 3400, Fax +33 1 4863 2306E-Mail: [email protected], www.HARTING.fr

GermanyHARTING Deutschland GmbH & Co. KGP.O. Box 2451, D-32381 MindenSimeonscarré 1, D-32427 MindenPhone +49 571 8896 0, Fax +49 571 8896 282E-Mail: [email protected], www.HARTING-Deutschland.com

Germany (Office)HARTING Deutschland GmbH & Co. KGBlankenauer Straße 99, D-09113 Chemnitz Phone +49 0371 429211, Fax +49 0371 429222 E-Mail: [email protected], www.HARTING-Deutschland.com

Great BritainHARTING Ltd.Caswell Road, Brackmills Industrial EstateGF-Northampton, NN4 7PWPhone +44 1604 827 500, Fax +44 1604 706 777E-Mail: [email protected], www.HARTING.co.uk

Hong KongHARTING (HK) Limited Regional Office Asia Pacific3512 Metroplaza Tower 1, 223 Hing Fong RoadKwai Fong, N. T., Hong KongPhone +852 2423 7338, Fax +852 2480 4378E-Mail: [email protected], www.HARTING.com.hk

HungaryHARTING Magyarország Kft.Fehérvári út 89-95, H-1119 BudapestPhone +36 1 205 34 64, Fax +36 1 205 34 65E-Mail: [email protected], www.HARTING.hu

IndiaHARTING India Private LimitedNo. D, 4th Floor, ‚Doshi Towers‘No. 156 Poonamallee High Road, Kilpauk, Chennai 600 010, Tamil Nadu, IndiaPhone +91 44 435604 15/416, Fax +91 44 435604 17E-Mail: [email protected], www.HARTING.com

ItalyHARTING SpAVia dell‘Industria 7, I-20090 Vimodrone (Milano)Phone +39 02 250801, Fax +39 02 2650 597E-Mail: [email protected], www.HARTING.it

JapanHARTING K. K.Yusen Shin-Yokohama 1 Chome Bldg., 2F1-7-9, Shin-Yokohama, Kohoku, Yokohama 222-0033 JapanPhone +81 45 476 3456, Fax +81 45 476 3466E-Mail: [email protected], www.HARTING.co.jp

KoreaHARTING Korea Limited#308 Yatap Leaders Building, 342-1 Yatap-dong Bundang-gu, Sungnam-City, Kyunggi-do463-828 Republic of KoreaPhone +82 31 781 4615, Fax +82 31 781 4616E-Mail: [email protected], www.HARTING.com.cn/kr

Malaysia (Office)HARTING Singapore Pte LtdMalaysia Branch 11-02 Menara Amcorp, Jln. Persiaran Barat46200 PJ, Sel. D. E., MalaysiaPhone +60 3 / 7955 6173, Fax +60 3 / 7955 5126E-Mail: [email protected], www. HARTING.com

NetherlandsHARTING B.V.Larenweg 44, NL-5234 KA ’s-HertogenboschPostbus 3526, NL-5203 DM ’s-HertogenboschPhone +31 736 410 404, Fax +31 736 440 699E-Mail: [email protected], www.HARTINGbv.nl

NorwayHARTING A/SØstensjøveien 36, N-0667 OsloPhone +47 22 700 555, Fax +47 22 700 570E-Mail: [email protected], www.HARTING.no

PolandHARTING Polska Sp. z o. oul. Kamieńskiego 201-219, PL-51-126 WrocławPhone +48 71 352 81 71, Fax +48 71 320 74 44E-Mail: [email protected], www.HARTING.pl

PortugalHARTING Iberia, S. A.Avda. Josep Tarradellas, 20-30, 4o 6a, E-08029 BarcelonaPhone +351 219 673 177, Fax +351 219 678 457E-Mail: [email protected], www.HARTING.es/pt

RomaniaHARTING Romania SCSEuropa Unita str. 21, 550018-Sibiu, RomaniaPhone +40 369-102 671, Fax +40 369-102 622E-Mail: [email protected], www.HARTING.com

RussiaHARTING ZAOMaily Sampsoniyevsky prospect 2A 194044 Saint Petersburg, Russia Phone +7 812 327 6477, Fax +7 812 327 6478E-Mail: [email protected], www.HARTING.ru

SingaporeHARTING Singapore Pte Ltd.25 International Business Park#02-06 German Centre, Singapore 609916Phone +65 6225 5285, Fax +65 6225 9947E-Mail: [email protected], www.HARTING.com

SlovakiaHARTING s.r.o. Sales office SlovakiaPovázska 2, SK – 940 67 Nové ZámkyPhone +421 356-493 993, Fax +421 356-402 114E-Mail: [email protected], www.HARTING.sk

SpainHARTING Iberia S.A.Avda. Josep Tarradellas 20-30 4o 6a, E-08029 BarcelonaPhone +34 93 363 84 75, Fax +34 93 419 95 85E-Mail: [email protected], www.HARTING.es

SwedenHARTING ABGustavslundsvägen 141 B 4tr, S-167 51 BrommaPhone +46 8 445 7171, Fax +46 8 445 7170E-Mail: [email protected], www.HARTING.se

SwitzerlandHARTING AGIndustriestrasse 26, CH-8604 VolketswilPhone +41 44 908 20 60, Fax +41 44 908 20 69E-Mail: [email protected], www.HARTING.ch

SwitzerlandHARTING AG MitronicsIndustriestrasse 22, CH-2545 SelzachPhone +41 32 641 6464, Fax +41 32 641 2199E-Mail: [email protected]

TaiwanHARTING R.O.C. LimitedRoom 1, 5/F, 495 GuangFu South RoadRC-110 Taipei, TaiwanPhone +886 2 2758 6177, Fax +886 2 2758 7177E-Mail: [email protected], www.HARTING.com.tw

TurkeyHARTING TURKEI Elektronik Ltd. Şti.Barbaros Mah. Dereboyu Cad. Fesleğen Sok.Uphill Towers, A-1b Kat:8 D:4534746 Ataşehir, İstanbulPhone +90 216 688 81 00, Fax +90 216 688 81 [email protected], www.HARTING.com.tr

USAHARTING Inc. of North America1370 Bowes Road, USA-Elgin, Illinois 60123Phone +1 877 741-1500 (toll free)Fax +1 866 278-0307 (Inside Sales)E-Mail: [email protected], www.HARTING-USA.com

Vietnam (Office)HARTING Singapore Pte LtdHanoi Representative OfficeSuite 518, 5th Floor, Press Club Building59A Ly Thai To Street, Hoan Kiem DistrictHanoi, VietnamPhone +84 4 / 3936 7851, Fax +84 4 / 3936 8069E-Mail: [email protected], www. HARTING.com

haRTINg Technology groupMarienwerderstraße 3 | 32339 espelkamp – germanyp.o. Box 1133 | 32325 espelkamp – germanyphone +49 5772 47-0 | Fax +49 5772 47-400e-Mail: [email protected] | www.harting.com

Mooie vergezichten - hartingbv.nl · pen de gebruiker bij de planning en de installatie van...

Documents

Transcript of Mooie vergezichten - hartingbv.nl · pen de gebruiker bij de planning en de installatie van...