Moment Zomer 2011

De relatie tussen voeding en kanker

Michel Follet over gehoorschade

Stamceldonatie

Een watertje voor de dorst

Back to work

Health- & Lifestyle-magazine van CM Limburg JUNI - JULI - AUGUSTUS

MomentZOMER 2011

Win voor 20 euro

zonneproducten(p.29)

Tot 25 euro korting

• Tot 25 euro korting per jaar

• Tot het einde van het jaar waarin je 25 wordt

• Vaccinaties tegen gele koorts, meningitis A, W, Y, hepatitis A, buiktyfus, japanse encefalitis en tekenencefalitis

Meer info op www.cm.be

Reisvaccinaties voor jongeren

02 Moment

Inhoud

10

04

Zomer 2011

Voeding & kanker

Gehoorschade

04 Voeding & kanker

10 Gehoorschade

16 MUTAS, zorgeloos op vakantie

18 Stamceldonatie

22 Een watertje voor de dorst

29 Puzzel

22Een watertje voor de dorst

Vraag & Antwoord

Is barbecueën gezond?

Moment 03

Gezond barbecueën is mogelijk, maar dan moet je wel aandacht besteden aan enkele zaken. Wanneer eiwitrijke etenswaren sterk verhit worden, kunnen er kankerver-wekkende stoffen vrijkomen. Je kan de vorming van deze stoffen onderdrukken door de temperatuur niet te hoog te laten worden de duur van de verhitting te beperken en ervoor te zorgen dat het stukje vlees of vis niet verbrandt of verkoolt. Laat het vlees dus niet langer dan nodig op de rooster liggen, maar leg de stukjes op een schoteltje zodra ze gaar zijn.

Enkele aanbevelingen:

• Marineer het vlees voordat je het bakt.

• Draai het vlees minstens één keer per minuut om.

• Gaar het vlees vooraf lichtjes in de microgolfoven en giet het braadvocht weg.

Een tweede gevaar schuilt in de polycyclischse aromatische koolwaterstoffen, kort-weg PAK’s. Deze PAK’s komen onder meer vrij door het druppende vet van de geroos-terde vlees of vis. Het druppende vet komt in contact met de verwarmingsbron en zo wordt de vorming van PAK’s versneld. Deze mengen zich met de opstijgende rook, die een film vormt rond de vlees of het vis.

Daarom kan je best een paar voorzorgsmaatregelen nemen:

• Het minst aantal PAK’s vind je in magere vlees- en vissoorten. Snij het zichtbare vet weg en gebruik niet teveel olie.

• Gebruik een verticale barbecue, zodat het afdruipende vet niet in direct contact met de verwarmingsbron kan komen.

• Heb je een horizontale barbecue? Er bestaan ook speciale aluminiumschotel- tjes die het vet opvangen, maar de aroma’s toch doorlaten.

• Wikkel vis in aluminiumfolie.

• Leg het vlees of de vis pas op de rooster als de vlammen zijn gedoofd en er een wit laagje as op de houtskool ligt.

• Gebruik in geen enkel geval houtblokken voor de aanmaak van een barbecue en al zeker geen geverfde houtblokken.

Meer informatie over gezonde voeding vind je op de volgende pagina’s

“De kwaliteit en hygiëne van onze voedingswaren

is nog nooit zo goed geweest, maar onze

eetgewoontes zijn gewoon slecht”, zegt Eric

De Maerteleire, als bio-ingenieur gespecialiseerd

en gepassioneerd door de relatie tussen voeding en gezondheid. Kanker is één van de belangrijkste

doodsoorzaken in ons land. Onderzoekers en wetenschappers zijn al jaren naarstig op zoek

naar een middel om deze vreselijke ziekte

te bestrijden. Maar wist je dat je zelf ook een

aantal dingen kan doen om kanker te voorkomen?

Onderzoekers stellen voorop dat ongeveer 35%

van de kankergevallen in ons land in verband

staan met onze voeding. Hoog tijd om onze

eetgewoonten eens onder het vergrootglas te

houden

04 Moment

Is het dan bewezen dat onze voeding kanker kan veroorzaken?

Eric De Maerteleire: “Verschillende laboratoriumonderzoeken hebben aangetoond dat er kankerverwekkende en kankerverhogende stoffen aanwezig zijn in verschillende voedingsmiddelen. Dat wil niet zeggen dat je kanker krijgt als je zo’n voedingsmiddel eet, maar je vergroot de kans wel. Omgekeerd geldt ook dat het vermijden van die voedingsmiddelen geen garantie is dat je nooit kanker kan krijgen.”

Kan bijvoorbeeld het eten van vlees kanker veroorzaken?

Eric De Maerteleire: “Absoluut, vooral darmkanker kan te wijten zijn aan onze overconsumptie van vlees. Met z’n allen eten we maar liefst 90 kilo vlees per persoon per jaar. Dat is hallucinant. Eigenlijk zouden we moeten toekomen met

Voeding & kanker Het aantal nieuwe kankergevallen zou jaarlijks met 7 tot zelfs 21% kunnen dalen wanneer de gemiddelde dagelijkse consumptie van groenten en fruit met ongeveer 120 gram zou stijgen.”

“

“

Moment 05

maximum 500 gram per week. Dan heb ik het uiteraard over rood vlees, kip hoort daar niet bij. We moeten niet met z’n allen vegetariërs gaan worden, maar wel eens stilstaan bij dat dagelijkse stukje vlees op ons bord.”

Hebben we nog slechte voedingsgewoontes?

Eric De Maerteleire: “Vaak beschimmeld voedsel eten kan ook kanker veroorzaken. Bijna alle voedingssoorten kunnen aangetast worden door schimmels. Soms gebeurt dat ook op een niet zichtbare manier. Onder meer rijst en pindanoten kunnen aangetast zijn door schimmels zonder dat het zichtbaar is. Let daarom steeds goed op de houdbaarheidsdatum van producten en respecteer die ook.” Eten we dan zo vaak beschimmeld voedsel?

Eric De Maerteleire: “Meer dan je zou denken. Hoe vaak eten we niet een beschimmelde appel op? Dat bruine plekje snijden we er vlug uit, maar de rest van de appel is ook al aangetast door de schimmel. Ik kreeg ooit een vrouw over de vloer die confituur had gemaakt, maar er geen paraffine had opgedaan. Die confituur was beschimmeld. Ze vroeg of ze de confituur nog mocht opeten als ze de beschimmelde stukken eruit haalde. Dat mag dus absoluut niet. Sommige beschimmelde voedingswaren worden zo gegeten, denk maar aan de blauwe schimmelkaas. Als je dat graag eet, blijf dat gerust doen, maar niet al te vaak: 1 à 2 porties per week is het maximum.”

Eric De Maerteleire, bio-ingenieur

Vitamine D…wondermiddel?Zo’n 30 à 50 procent van de volwassen Europese bevolking heeft een ernstig tekort aan vitamine D. Nochtans is vitamine D cruciaal voor je gezondheid. Eric De Maerteleire: “Vitamine D is inderdaad zeer belangrijk. Vroeger moest je als kind niet voor niets dagelijks een lepeltje levertraan naar binnen werken. Levertraan was immers een bron van vitamine D. Je haalt het echter ook uit vette vis, zoals makreel, zalm en haring. Je zou eigenlijk een 300-tal gram per week vette vis moeten eten. Maar de belangrijkste leverancier van vitamine D is niet voeding, maar de zon. Uren zonnebaden is uiteraard af te raden, maar een twintigtal minuten in de zon levert je een maximaal rendement op. 40% van je lichaam moet dan wel blootgesteld worden aan zonnestralen, maar dat bereik je al door je hoofd, hals, onderarmen en onderbenen te laten zonnen. Zonneschijn wordt als kankerverwekkend beschouwd omdat urenlang zonnekloppen huidkanker kan veroorzaken, maar heeft dus ook een heilzaam effect. Vitamine D beïnvloedt 6000 genen in ons lichaam. Als je weet dat ons lichaam maar 25 000 genen bevat, kan je niet ontkennen dat vitame D van levensbelang kan zijn.”

Welke groenten kunnen hun nut hebben?

Eric De Maerteleire: “Zowat elke groente bevat kanker-bestrijdende stoffen. Dat is niet steeds dezelfde stof, dus je kan best genoeg variëren. Dus niet bij elke maaltijd worteltjes eten, maar ook eens sla, spinazie, bloemkool, etc. Fruit is natuurlijk ook heel gezond. In het Engels hebben ze een spreekwoord: ‘An apple a day keeps the doctor away’. Daar zit veel waarheid in. Appels zijn zeer interessant, ik zou er een heel boek mee kunnen vullen. Men vraagt mij dikwijls hoe je het best een appel kan eten: geschild of met de schil. De beste manier om een appel te eten is met de schil, want die bevat antioxidanten. Mensen denken ten onrechte dat ze een appel moeten schillen omdat die besproeid is. Je wast een appel wel best voor je hem opeet. De weinige pesticiden die dan nog overblijven wegen niet op tegen de gezonde antioxidanten van de schil.”

“Mexico, met al zijn pepers en pikante specerijen, is niet voor niets het land waar wereldwijd het meeste slokdarmkanker voorkomt.”“ “

Is er ook een verband tussen alcohol en kanker?

Eric De Maerteleire: “Overmatig alcoholgebruik kan kanker van de keel, het strottenhoofd de maag en de slokdarm veroorzaken. Slokdarmkanker staat vaak in verband met onze eetgewoontes. Veel specerijen of pikante voeding eten kan ook slokdarmkanker veroorzaken. Niet voor niets is Mexico met al zijn pepers en pikante specerijen het land waar wereldwijd het meest slokdarmkanker voorkomt.”

Interessant, zijn er nog zulke geografische verschillen?

Eric De Maerteleire: “In de omgekeerde zin zijn er ook enkele voorbeelden. Zo zijn er in Italië beduidend minder gevallen van prostaatkanker. De oorzaak? In Italië eten ze vaak tomaten en die bevatten lycopenen, plantaardige stoffen die de werking van kanker kunnen tegengaan. Want dat is natuurlijk ook mogelijk. Al het voorgaande klonk misschien een beetje negatief: je mag dit niet eten, je mag dat niet eten,… Maar er zijn ook voedingsmiddelen die goed zijn om kanker te bestrijden. Ook hier geldt wel: het is geen garantie dat je geen kanker krijgt, maar het kan wel helpen. Die kankerbestrijdende stoffen zijn meestal plantaardige stoffen, maar ook vis- en melkproducten zijn een aanrader. We zouden met z’n allen veel meer groenten moeten eten. Een Nederlandse studie heeft aangetoond dat het aantal nieuwe kankergevallen jaarlijks met 7 tot zelfs 21% zou kunnen dalen wanneer de gemiddelde dagelijkse consumptie van groenten en fruit met ongeveer 120 gram zou stijgen.”

06 Moment

Ken je nog zo’n ‘wondermiddeltjes’?

Eric De Maerteleire: ”Kurkuma, dat kan je echt een wonder-middel noemen. Kurkuma of geelwortel is een specerij uit India. Het wordt onder meer gebruikt om currysaus te bereiden. Kurkuma bevat curcumine, ook alweer een sterke antioxidant. Van curcumine is het bewezen dat het kanker kan afremmen en ook helpen voorkomen. Maar dat niet alleen: het helpt zelfs tegen aambeien, coeliaki en de ziekte van Crohn. Curcumine geeft de lever als het ware een opknapbeurt. Kankerbestrijdend eten hoeft ook niet steeds ‘saai’ te zijn. Je zou het niet verwachten, maar rode wijn drinken en fondant chocolade eten is gezond. Overdaad schaadt natuurlijk, dus beperk je tot zo’n 20 gram chocolade en 1 glas rode wijn per dag.”

Is ons verkeerd eetgedrag dan louter aan onszelf te wijten?

Eric De Maerteleire: “Nee hoor, de voedingsindustrie is ook een grote schuldige. Ze hebben noden gecreëerd, denk maar aan de toegevoegde suikers die je bijna overal terugvindt. Die suikers zijn echt een probleem. Er is al dikwijls geopperd om een vettaks in het leven te roepen – dat is een extra belasting voor voedingsmiddelen die teveel vet bevatten – maar een suikertaks zou ook op zijn plaats zijn. En het begint al van jongs af aan. De prikkels zijn ook groter bij kinderen. Men zou de frisdrankautomaten in de scholen moeten verbieden. Cola bevat maar liefst 11% suiker, dat zijn 22 klontjes per liter. Als je je dan nog bedenkt dat kinderen vandaag de dag veel minder bewegen, dan zijn we een heel ongezonde generatie aan het grootbrengen. Mijn boodschap is dan ook: leer je kinderen gezond om te springen met voeding, het vraagt energie maar het loont. Ook ik heb vroeger mijn porties levertraan en havermoutpap gehad en achteraf bekeken ben ik daar zeer blij om.”

Hoe de kans op kanker verkleinen? E e n t i e n p u n te n p ro g ra m m a .

1. Hou je lichaamsgewicht op peil. Voorkom gewichtstoename en toename van de lichaams- omtrek.

2. Wees voldoende fysiek actief als onderdeel van het dagelijkse leven. Beweeg dagelijks min stens 30 minuten met een matige intensiteit. Drie keer tien minuten is even zinvol.

3. Beperk de consumptie van voedingsmiddelen met een hoge energiedichtheid. Vermijd suiker- rijke dranken.

4. Eet voornamelijk voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong zoals groenten, fruit, peul- vruchten en volkoren producten en varieer. Eet gemiddeld 300 gram groenten en twee stukken fruit per dag.

5. Beperk de inname van rood vlees tot minder dan 500 gram per week en geef de voorkeur aan vers vlees.Varieer met vis en gevogelte.

6. Beperk de inname van alcoholische dranken tot maximum twee glazen per dag voor mannen en één glas per dag voor vrouwen.

7. Beperk de zoutinname tot 6 gram per dag. Eet geen beschimmelde producten op.

8. Kies eerder voor een evenwichtig en gevarieerd voedingspatroon dan voor voedingssupplemen- ten. Om bepaalde redenen kunnen supplemen- ten wel zinvol zijn.

9. Eet geen beschimmelde producten op. Als je kanker hebt gehad en de behandeling is beëindigd, volg dan de aanbevelingen ter preventie van kanker op.

Bron: World Cancer Research Fund

10.

Moment 07

“Over zinnenprikkelende oesters en verslavende chocolade” Een boek met antwoorden op de meest gestelde vragen over voeding Wil je kans maken op één van deze boeken? Vul dan voor 15 juli 2011 het wedstrijdformulier in op www.cm.be (nieuwsflash) of stuur een mailtje met de woorden ‘Voeding en kanker’ en je naam adres, telefoonnummer en rijksregisternummer naar [email protected]. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

Roularta Books, Roeselare, oktober/november 2010, 352 pagina’s, € 25

DOE MEE EN WIN!

08 Moment

Heb je net je diploma op zak of zeg je de schoolbanken vaarwel? Dan moet je een aantal paperassen in orde brengen.

De gids helpt je om door de bomen het bos te zien en geeft je een antwoord op de vragen waar je misschien mee zit. Een aanrader voor al wie begint te werken! Bestellen kan via www.cm.be

DE GIDS VOOR SCHOOLVERLATERS

Win je festivaltickets voor 2012!!!

world diabetes day14 November

Vlaamse diabetescentra

Voor kinderen en adolescenten

www.vdka.be

Met financiële steun van:

Herkent u deze tekens bij uw kind, raadpleeg dan onmiddellijk uw arts! Diabetes kan op elke leeftijd voorkomen en vraagt

een dringende behandeling.

verMagerenveel Drinken verMoeiDHeiD

Herken diabetes,ook bij kinderen!

veel plassen




www.vdka.be






veel plassen

Herkent u deze tekens bij uw kind, raadpleeg dan onmid-

dellijk uw arts! Diabetes kan op elke leeftijd voorkomen

en vraagt een dringende behandeling.

Herken diabetes ook bij

kinderen!

CM lanceert Infopunt Chronisch ZiekenChronisch zieken zitten vaak met heel wat vragen over bijvoorbeeld voorzieningen, sociale voordelen en lotgenoten.

Maar antwoorden vinden is niet altijd evident. Daarom richtte CM het CM-Infopunt Chronisch Zieken op: één toegangspoort waar zieken, zorgbehoevenden en mantelzorgers terecht kunnen voor informatie.

De medewerkers van het infopunt beantwoorden de vragen en verwijzen indien nodig door naar andere voorzieningen. Ze zijn gespecialiseerd in telefonische dienstverlening en hebben een grondige kennis van onder andere de ziekteverzekering,

thuiszorg, gehandicaptenzorg en hulpverlening. Ze kunnen ook een beroep doen op een uitgebreid netwerk voor een vlotte doorverwijzing. Zowel CM-leden als niet-leden kunnen terecht bij het CM-Infopunt Chronisch Zieken.

Bel naar 078 05 08 05 (zonaal tarief)van maandag tot donderdag van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur; op vrijdag van 9 tot 12 uur.

1 MAANDGRATIS SPORTEN

Van 1 t.e.m. 31 juli 2011 • exclusief voor CM-leden

Deze waardebon geeft recht op één maand gratis sporten

in volgende centra:

• QSports C-Mine 1 Genk

• QSports Leopoldwal 62 Tongeren

• QLife Grote Baan 14 Houthalen

• Easyfit Wijkstraat 43 Diepenbeek

• Easyfit Sledderloweg 98 Genk

Voorwaarden: Deze actie is niet cumuleerbaar met andere kortingen of voordelen. Enkel geldig voor CM-leden die nog geen klant zijn in de deelnemende centra. Maximaal 1 bon per persoon inwisselbaar, niet tegen geld inwisselbaar. QSports, QLife en Easyfit behouden het recht om deze pro-motie op elk moment stop te zetten.

Plak hier je gele klever

Moment 09

Ben je tussen 18 en 25 en een fervent festivalganger?

Doe dan mee aan onze wedstrijd en haal nu al je tickets binnen

voor alle grote festivals in 2012. CM geeft twee festivalpakketten weg met een waarde van meer

dan 800 euro

Wat zit er in?Tickets voor Dranouter aan Zee,

Rock Werchter, Dour festival, Tomorrowland, Dranouter, Pukkel-pop en Pukema Rock. Bij de meer-

daagse festivals gaat het steeds om een combiticket.

De wedstrijd loopt tot en met 23 september 2011. De winnaars worden na afloop persoonlijk op

de hoogte gebracht.Meedoen kan via

www.cm.be

DE GIDS VOOR SCHOOLVERLATERS

Win je festivaltickets voor 2012!!!

Dankzij haar specifieke, unieke concept is je conditie bij Qlife in een mum van tijd (weer) op peil. Je gaat je stukken beter, maar ook strakker in je vel voelen. Figuur- en conditie-verbetering staan in de eerste plaats, behalve de vele medische en gezond-heidsvoordelen, garant voor een betere mentale conditie. Hoger levens-geluk, daar draait het om.

CIRKEL

OPENINGSWEEKEND

15 & 16 JANUARI

10u00 tot 16u00

Qlife, uw partner voor een gezonder en fitter leven. Nu ook in Houthalen ! Qlife - Grote Baan 14 - 3530 Houthalen011/64.78.88 - [email protected]

QLIFE = Quality of LIFEMilonCentraal in ons concept staat de Milon cirkel. Dit is een kracht- en cardiocircuit dat tot 15x meer resultaat geeft dankzij haar unieke, geautomatiseerde techniek waarbij je 100% veilig en efficiënt traint. Eén van de succesfactoren is het excentrisch trainen, waarmee je veel meer rendement behaalt. In traditionele fitnesstraining wordt enkel concentrisch getraind, Milon maakt beide mogelijk. Daarnaast is de Milon cirkel ook vooral leuk. Het samen trainen en snelle afwisselen,maken dat fitness niet langer saai wordt.15x meer resultaatDe Milon circuittraining verhoogt je stofwisseling 15x langer dan een gewone uithoudingstraining. Daardoor ga je de dagen na de training veel meer vetten verbranden. 2x per 10 dagen trainen, is ruim voldoende voor een zeer goed resultaat. Sneller afvallenDankzij de hogere stofwisseling en naverbranding ga je bij een gelijk-blijvend eetpatroon toch afvallen. Je verbruikt na je training namelijk dagenlang meer caloriën. Bovendien maken spieren slank. Je wordt zeker geen bodybuilder, wel steviger, strakker en slank.KlachtpreventieSpieren maken behalve slank ook stevig. Door op een veilige manier je spieren te versterken, ga je ook je rug en gewrichten ontlasten, waardoor klachten vermeden of verminderd worden.

Je kan bij Qlife ook terechtvoor ...

- Indoorcycling- Yoga- Figuurtraining- ...

Uitzonderlijke startvoorwaarden / Enkel geldig dit weekend

Slechts 2x per 10 dagen 44' trainen en 15x meer resultaat.

Wetenschappelijk bewezen !

Voor jong en oud.

SLANK EN FIT IN 44'




www.vdka.be






veel plassen




www.vdka.be






veel plassen

“Aanvaarding is cruciaal. Daarna kan je op zoek naar een manier om ermee

om te gaan.”

“

“Geen zomer zonder

festivals. Het CM-festivalteam staat al

in de startblokken, gewapend met oordopjes

en kop-telefoons voor de allerkleinsten. Want hoe leuk en gezellig de

meeste festivals ook mogen zijn, gezond voor

je oren zijn ze niet. Minister Schauvliege liet vorige maand weten dat een nieuwe wet rond de

geluidsnorm ten vroegste voor 2012 is. Audiologen,

concertorganisatoren, muzikanten,… iedereen

heeft er een mening over. Sommigen spreken

uit ervaring. Zo ook radiopresentator Michel Follet. Hij heeft zelf te

kampen met gehoorproblemen.

Wat vindt hij van dit uitstel?

“Festivalliefhebbers moeten waar voor hun

geld krijgen, niet lawaai voor hun geld.”

Michel Follet, radiopresentator

10 Moment

Hoe is jouw gehoorschade dan wel ontstaan?

Michel Follet: “Bij mij begon het allemaal met een reis voor de luisteraars van Radio Donna. Achteraf bekeken heeft die reis mijn leven gered. Bij het landen van het vliegtuig kreeg ik ineens zo’n felle hoofdpijn dat ik mij ongerust maakte. Ik zei: hier zit iets in mijn hoofd dat er niet moet zitten. Mijn huisarts had meteen de reflex om mij te laten scannen. Ik was voor dat incident al te rade gegaan bij een specialist. Ik had vaak last van hoofdpijn, maar volgens hem was dat te wijten aan een ongezonde levensstijl. Drie dagen na de scan kreeg ik telefoon: of ik dringend naar het ziekenhuis wilde komen. Ja, dan weet je al dat er iets ernstigs aan de hand is. Ik bleek een tumor te hebben. Gelukkig was hij goedaardig. Hij moest wel binnen de drie maanden verwijderd worden of het zou te laat geweest zijn. Al snel werd duidelijk dat ik het gehoor in mijn rechteroor moest opgeven. Na de operatie merkte ik dat ik mijn dove oor alles extra “hoorde”. Dat was tinnitus, gecombineerd met hyperacusis, dat elk geluid buiten proportie laat klinken.”

Dat zal wel een zware klap geweest zijn. Hoe heb je dat verwerkt?

Michel Follet: “Ik heb het vrij snel aanvaard, ook al omdat een dodelijke afloop afgewend was. Ik ben sowieso wel geneigd om mij neer te leggen bij zaken waar ik niets aan kan doen. Ik ben een gelukkig mens, ondanks mijn probleem. Ik heb een actief leven en werd goed opgevangen door de mensen in mijn

Dat je muziek moet ‘voelen’, is je reinste nonsens Het wordt tijd dat de muziekindustrie zich eens gaat bezinnen over de essentie.

“ “

Michel Follet: “Het is vreemd: eigenlijk is er gewoon beslist om nog een jaar langer teveel decibels uit te storten over de jongeren. Ik begrijp wel dat ze met alle partijen moet overleggen, maar anderzijds…moeten die partijen ook gehoord worden? We weten inmiddels dat het stukken beter kan met het geluid op de festivals. Bij Vlati (Vlaamse Tinnitus en Hyperacusisvereniging) zie ik steeds meer jonge mensen. Als je dan met hen spreekt, merk je vaak dat ze gehoorschade hebben opgelopen op een festival.” “Ik wil niet militant gaan doen, maar we moeten een signaal geven. Blijven belangrijke groepen weg van festivals omwille van geluidsnormen, dan is dat maar zo. Dan zegt dat veel over die groepen. Goede muziek blijft ook met wat minder volume goed. Maar we mogen de schuld niet enkel in de schoenen van de muzikanten schuiven. Vaak voegen de producers of klanktechnici iets toe aan de muziek dat de grens overschrijdt. Tegenwoordig moet alles zo opgepompt en opgeklopt klinken. Vroeger waren er ook hevige platen, maar van zo’n dreun zoals je die nu hoort was nog geen sprake. Dat je muziek moet ‘voelen’, is je reinste nonsens. Het wordt tijd dat de muziekindustrie zich eens gaat bezinnen over de essentie. Het is niet alleen belangrijk dat er zoveel mogelijk mensen naar een festival komen, maar ook dat het publiek de muziek kan blijven horen. Ik heb mijn gehoorschade niet opgelopen op zo’n festival, maar dat wil niet zeggen dat ik er geen mening over heb.”

omgeving. Ik kan me wel voorstellen dat de neiging om je te isoleren groter is als je het verdict op latere leeftijd te horen krijgt. Ik was nog maar 34 op dat moment en had het gevoel nog een heel leven voor me te hebben. Verder prijs ik me gelukkig dat ik geen nine to five-job heb en op begripvolle bazen kan rekenen. Want hoe je het ook draait of keert: de media is een vijandige omgeving voor mensen met gehoorproblemen. Zo moet ik bedanken voor alles wat met televisie te maken heeft. Elk TV-programma heeft tegenwoordig een live-orkest en dat kan ik gewoonweg niet meer aan. Ik heb nog wel een televisieprogramma op een regionale zender, maar daar spreek ik gewoon tegen een camera: ik doe mijn ding en ik vertrek.” “Het klinkt een beetje vreemd, maar mijn gehoorschade heeft ook een boeiende kant. Op je 34ste ben je al een beetje gesetteld. Je hebt je eigen hobby’s en kleine gewoontes. Die moest ik allemaal herzien. Ik beschouw het eigenlijk als een herbronning. Het gaf me de mogelijkheid om op zoek te gaan naar nieuwe uitdagingen en om mijn levensstijl te wijzigen. Alles uit je leven gaan schrappen is niet de oplossing. Mensen uit mijn omgeving zeggen ook wel dat ik een beetje kluizenaar ben geworden, eentje die naar buiten komt op het moment dat het hem uitkomt. Dat is ook typisch voor mensen met gehoorschade. Ik ben minder communicatief geworden en op ogenblikken dat het mij niet gaat, trek ik me terug in mijn cocon. Dat is niet dagelijks en ik ben ook niet aan een depressie toe, ik doe dan gewoon andere dingen die ik wel aankan.”

Michel Follet, radiopresentator

Moment 11

Dat is een mooie manier om ermee om te gaan.

Michel Follet: “Ik ga er misschien een beetje licht over, maar het zijn wel degelijk drastische beslissingen die je moet nemen. Toch raad ik iedereen aan zich te herbronnen. Op zoek gaan naar oplossingen is niet goed, eenvoudigweg omdat die niet bestaan. Mensen uit je omgeving hebben vaak de neiging om je te pushen. “Komaan, je mag je schouders niet laten hangen.” Of “Je moet misschien eens naar die specialist gaan.” Niet doen! Op die manier word je enkel maar meer geconfronteerd met je probleem. Je leven staat dan in het teken van het zoeken naar oplossingen die niet bestaan. Slecht horen kan opgelost worden met implantaten of hoorapparaten. Tinnitus en hyperacusis zijn dingen die zich afspelen in de hersenen. Er zijn wel technieken en behandelingen die het leed een beetje kunnen verminderen, maar een oplossing bestaat er niet. Dat komt het begrip van andere mensen niet altijd ten goede. Ze zien het vaak als iets psychologisch, iets dat ik me inbeeld. Maar ik speel geen komedie, waarom zou ik? Ik zit nu eenmaal gevangen in mijn eigen klankdecor. Ik ben er al veel mee gebaat als mensen begrip tonen en mijn probleem aanvaarden. Maar – en ik blijf het zeggen – het mag je er niet van weerhouden om je joie de vivre te behouden. Vanuit mijn rol als mediafiguur heb ik er een boek overgeschreven, maar ik wou een positieve boodschap overbrengen. Ik heb 15 jaar gewacht om het te schrijven, tot ik het zelf verwerkt

had en het boek een positieve, maar ook realistische insteek kon geven. Anders help ik er niemand mee, zou ik me enkel maar in mijn eigen ellende onderdompelen en mij aanstellen. Ik reik geen oplossing aan in mijn boek, maar wil gewoon enkele tips meegeven. Dingen die je kan inbouwen om er in je leven redelijk goed mee weg te kunnen.”

Kan je daar enkele voorbeelden van geven?

Michel Follet: “Je moet allerlei dingen inbouwen in je leven om het draaglijk te maken. Zo raad ik mensen met gehoorschade aan om hun huis in te richten op hun probleem. De architectuur is tegenwoordig opgebouwd uit glas en beton. Dat galmt enorm en neemt alle gezelligheid weg. Mensen wonen vaak in een loft met één bank, één vaas en één bloem. Ik word soms uitgenodigd bij mensen met zo’n galmend huis. Dan moet ik na een kwartier vertrekken. Dat klinkt misschien onbeleefd, maar ik kan gewoonweg geen hele avond pijn lijden. Mijn huis is heel knus en gezellig ingericht, met materialen die het geluid absorberen. Ook in openbare gebouwen is alles tegenwoordig trendy gebouwd. Ik beoordeel restaurants op hun interieur in plaats van op hun menukaart. Een andere tip is het zoeken van hobby’s. Sluit je niet op, maar zoek een hobby die het toelaat om te genieten. Je kan je vroegere hobby’s helemaal schrappen omdat die teveel lawaai maken, maar je kan ze ook anders invullen. Zo ben ik

altijd gepassioneerd geweest door de kermis. Nu ben ik minder bezig met het bezoeken van de kermis zelf – al ga ik aan het eind van de avond wel eens langs – maar verdiep ik mij meer in de levensstijl die rond de kermis hangt. Zo heb ik een oude ker-misattractie gerestaureerd, draaide ik al enkele documentaires over de kermis en breng ik binnenkort een kermiskalender uit. Je moet dus andere manieren zoeken om je hobby’s in te vullen. En dat is dan maar zo, ik ben daar absoluut niet verbitterd over.”

Jij hebt zowel tinnitus als hyperacusis. Beschrijf beideaandoeningen eens.

Michel Follet: “Tinnitus valt nog mee, daar leer je op termijn mee leven, maar hyperacusis wens ik niemand toe. Elk geluid klinkt anders en meestal buiten proportie. Glas bijvoorbeeld klinkt heel agressief. Het tikken van glazen klinkt in mijn oren als een glascontainer die leeggemaakt wordt. Of de ijskar die hier regelmatig doorkomt. Die man moet zich na-tuurlijk hoorbaar maken voor zijn klanten. Voor mij klinkt zijn belletje echter alsof er een klokkentoren hangt in mijn huis. Ik weet intussen wanneer hij voorbijkomt en zorg dan ook dat mijn oren beschermd zijn. Ik vergelijk hyperacusis vaak met een druppende kraan in de badkamer. Als je in bed ligt en je hoort de kraan druppen, gaat dat getik van het water ook steeds luider en luider klinken. Tot je het niet meer kan uitstaan en opstaat om de kraan helemaal dicht te draaien. Alleen kan ik dat niet. Water kan klinken zoals stortregen op een golfplaat. Maar dat is niet altijd het geval, op momenten heb ik geen last van hyperacusis en blijft alleen de tinnitus over: het constante zoemen en suizen van je oor. Tot plots zich weer een geluid vastzet in mijn oor en de hyperacusis de kop weer opsteekt. Als ik zie dat mensen gaan klinken met glazen kan ik me daar mentaal op voorbereiden en mijn oren wapenen, maar je hebt ook situaties dat het geluid

12 Moment

je plots overvalt. Een autoalarm dat plots afgaat, kan heel je dag bepalen. De autoindustrie houdt ook geen rekening met mensen met gehoorschade. Als ik een nieuwe auto koop, laat ik meteen alle kabels doorknippen die met geluid te maken hebben. Zelfs het getik van de richtingaanwijzers is teveel voor mij. Als ik parkeersensoren zou hebben, zou ik tegen alles wat ik tegenkom botsen. Je zou ervan schrikken hoeveel toestellen tegenwoordig geluid maken, al zijn het maar kleine piepgeluidjes. Zelfs op restaurant gebeurt de bediening aan tafel tegenwoordig met van die handcomputers. Een brood bestellen in Frankrijk is voor mij dan ook een verademing: de bakker die de bestelling opschrijft met pen en papier en dan in zijn hoofd het rekensommetje maakt…zalig! Naar de supermarkt ga ik enkel tegen sluitingstijd, als er vaak nog maar één kassa open is. Ze kennen mij daar al: ik doe vlug mijn aankopen en ga terug naar buiten. Ik kan dus wel gaan winkelen en ik maak mij er dan ook niet druk om. We zijn een samenleving, en ik moet me aanpassen aan de samenleving. De samenleving moet zich niet aanpassen aan mijn probleem.”

Al die geluiden waar wij niet bij stilstaan, dat is eigenlijk wel confronterend.

Michel Follet: “Dat is begrijpelijk, ik stond daar ook niet bij stil. Nu heb ik er echter mee te maken en is het aan mij om een oplossing te

zoeken en ermee om te kunnen. En dan ga je ermee aan de slag. Iemand met diabetes moet ook pralines vermijden, hoe moeilijk dat soms ook is. Zo heb ik muziek uit mijn leven moeten verbannen. Zelfs het radionieuws luisteren zit er niet meer in, omdat er zoveel jingles tussenzitten. Radio maken lukt nog wel, dan ben ik zo met mijn job bezig dat ik er geen last van heb. Klassieke, ingetogen muziek beluisteren gaat nog wel, maar voor de rest hou ik er afstand van. Dat is natuurlijk niet altijd mogelijk, soms kom je in het verkeer zo’n jonge kerel in zo’n boomcar bezig. Maar goed, dat is de samenleving. Als hij ervoor kiest om zijn gehoor te beschadigen, is dat dwaas. Maar het is zijn keuze. Op een festival is dat anders: daar gaat het om één geluidstechnicus die ervoor kiest dat duizenden mensen hetzelfde moeten ervaren en dat klopt niet.”

Wat vind je van de actie van CM Limburg om gehoorbescherming te voorzien op festivals?

Michel Follet: “Het is goed dat jullie de aandacht vestigen op dit probleem. Je moet opkomen waar je voor staat. Maar uiteindelijk is het een doekje voor het bloeden. Ik vergelijk het met het geven van vaccin tegen vergiftigde vis om vervolgens iedereen giftige vis te serveren. Oordopjes helpen wel tegen het lawaai, maar het is toch frappant dat je je oren moet beschermen tegen dat lawaai. Waarom niet gewoon iets doen aan dat lawaai? Nu, ik besef wel dat CM Limburg zoiets niet kan forceren. Als zelfs de bevoegde minister er geen norm doorkrijgt… Dus ik vind het wel goed dat jullie een signaal geven. Hopelijk wordt er ook iets mee gedaan. Festivalliefhebbers moeten waar voor hun geld krijgen, niet lawaai voor hun geld.”

30 euro korting op oordopjes

op maatTeister je oren niet langer met té hoge decibels en kies voor bescherming op

maat. CM biedt haar leden 30 euro korting bij aankoop van de musician earplugs van Variphone in de CM-hoorcentra.

Je betaalt voor deze op maat gemaakte oordoppen slechts 145 euro in plaats van

175 euro. Bovendien worden je oordoppen bij de aankoop en een jaar nadien gratis getest op lekdichtheid. Ga naar het CM-

hoorcentrum in je buurt (adressen op www.scherpesteen.be, doorklikken naar ‘hoorcentra’) en overhandig je gele klever

bij aankoop. De korting is niet cumuleerbaar met

andere kortingen. De oordoppen moeten aangekocht worden vóór 1 januari 2012.

CMix

dinsdag 27 septemberHengelhoef

Prijs: 2 euro voor CM-leden, 5 euro voor niet-leden

Info & inschrijving011280237 [email protected] www.cm.be (agenda)

CM-infosessie

Gehoorschade bij jongeren

Moment 13

H O O R C E N T R U M

14 Moment

WIN WIN WIN! Vipticktets voor Rock Herk

CM Limburg geeft samen 10 x 2 duotickets weg. Wil je kans maken op zo’n pakket? Stuur dan voor 15/07 een mailtje naar [email protected] met de vermelding

‘MOMENT ROCK HERK’. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en rijksregisternummer te vermelden.

WIN WIN WIN! Goed uitgerust de festivals tegemoet met CM!

CM Limburg geeft samen met Moulin Rock Festival tien handige festivalpakketen t.w.v. 200 euro weg.

Wil je kans maken op zo’n pakket? Stuur dan voor 15/07 een mailtje naar [email protected]

met de vermelding ‘MOMENT MOULIN ROCK’. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en

rijksregisternummer te vermelden.

Moulin Rock Festival

9 & 10 september 2011 TESSENDERLOMet CPeX, Murdock, DJ Frank en Marble Sounds. (Andere namen volgen)

www.moulinrock.be10 september, namiddag: verrassing voor 10-jarigen, met podium ingericht naar hun smaak.

Andere leeftijden ook welkom!

Rock HERK15 & 16 JULI 2011 HERK-DE-STAD

Met Buraka Som Sistema, Brodinski, Shameboy, Blood Red Shoes, Swans. (Andere namen volgen)

www.rockherk.be

We k u n n e n n i e t a l l e m a a l

t e g e n h e t f e s t i va l k a b a a l !

Je kon het op de vorige pagina al lezen: CM Limburg wil de oren van de festigalgangers beschermen. Breng dus zeker een bezoekje aan

onze festivalstand! Je kan er voor slechts 0,50 euro herbruikbare oordopjes uit de oordoppenautomaat halen. Ook aan de allerjongste festivalgangers is gedacht: ouders van kinderen tussen 2 en 8 jaar

kunnen gratis een beschermende hoofdtelefoon voor hun kids ontlenen.

14 Moment

Tagliatellemet groene groenten

Ingrediënten (voor 4 porties)

• 240 g tagliatelle

• groene asperges

• 1 courgette

• ½ stronk broccoli

• 150 g peultjes

• 150 g diepvrieserwtjes

• 1 citroen

• 4 eetlepels olie

• 1 bosje verse groene kruiden naar keuze (platte peterselie, basilicum,…)

• peper en zout

380 kcal/portieEenvoudig

Zuiders karakter

Bereiding- Was de asperges, breek het onderste gedeelte af en schil ze met een dunschiller. Snijd de asperges in schuine stukken. Was de courgette en snijd in repen. Was de broccoli en verdeel in roosjes. Was de peultjes.

- Breng drie kookpotten met (licht gezouten) water aan de kook.

- Kook in de eerste kookpot de pasta volgens de instructies op de verpakking.

- Kook in de tweede kookpot de aspergestukken in 10 minuten beetgaar.

- Kook in de derde kookpot de peultjes en erwtjes in 2 minuten. Voeg de broccoliroosjes toe en laat nog 3 minuten koken.

- Was de citroen en rasp wat citroenschil. Doe in een kom en voeg er de olijfolie aan toe. Breng op smaak met peper en eventueel wat zout. Hak de groene kruiden, voeg ze toe en mix.

- Vermeng de pasta met de groenten en de kruidenolie. Verdeel over de borden.

TIP! Broccoli bevat glucosinolaten. Die zitten ook in andere koolsoorten, maar broccoli bevat de hoogste concentratie. Door deze stoffen heeft broccoli een kankerremmende (zoals baarmoederhalskanker) en immuunsysteembevorderende werking. Wil je maximaal genieten van de voordelen van broccoli? Kook deze dan niet te lang: hoe knapperiger, hoe gezonder!

Bron: Boek Kilootje minder, BrandNewDay, De Praktische School, Standaard Uitgeverij, Christelijke Mutualiteit

Moment 15

Ziek worden komt nooit gelegen, maar als je op vakan-tie ziek wordt of een ongeval krijgt is dat heel vervelend. Gelukkig kan je rekenen op de CM-reisbijstand. Deze wereld-wijde bijstand verleent je de nodige begeleiding en komt bovendien tussen in de onkosten voor dringende medische zorgen.

Zorgeloos op vakantie… dankzij de CM-reisbijstand!Welke documenten moet je meenemen?

Neem altijd je World Assistance Card (WAC) mee als ge-heugensteuntje! Hierop vind je het telefoonnummer van de alarmcentrale Mutas. Scheur er eentje uit deze editie van Moment, download ze op www.cm.be of vraag ernaar in je CM-kantoor. Plak er meteen een geel klevertje op en neem ook klevertjes mee voor de andere leden van je gezin.

- Neem binnen Europa en in Australië ook je Europese ZiekteVerzekeringsKaart (EZVK) mee.

- Voor Algerije, Bosnië-Herzegovina, Cuba, Kosovo, Kroatië, Macedonië, Montenegro, Rusland, Servië, Tunesië en Turkije heb je een ander document nodig. Voor de EZVK en andere documenten kan je steeds terecht in je plaatselijke CM-kantoor. Je kan ze ook bestellen via www.cm.be/reisbijstand

Wanneer moet je contact opnemen met Mutas?

- Als je opgenomen wordt in het ziekenhuis, moet je binnen de 48 uur de alarmcentrale van Mutas (laten) verwittigen. De alarmcentrale is 24 uur op 24 beschikbaar op het nummer 0032 2 272 09 00. Mutas geeft je verdere info, bezorgt de nodige documenten aan het ziekenhuis en betaalt de facturen.

- Als ze je in het buitenland naar bepaalde documenten vragen, bel dan ook naar Mutas. Zij bezorgen je de documenten ter plaatse.

- Ook bij ernstige geneeskundige zorgen zonder ziekenhuis- opname kan je Mutas contacteren.

16 Moment

Zorgeloos op vakantie… dankzij de CM-reisbijstand!

Waarop letten bij geneeskundige zorgen in het buitenland?

- Vraag voor elke verzorging een rekening, een gedetailleerde factuur én de betalingsbewijzen.

- Bewaar het originele betalingsbewijs voor genees-middelen en hun verpakking. Vraag ook altijd een kopie van het genees- middelenvoorschrift van de dokter.

- Als je arbeidsongeschikt wordt in het buitenland en niet terug kan gaan werken op de normaal voorziene dag, meld dit dan onmiddellijk aan CM Limburg. Mutas bezorgt je het telefoon nummer.

Ben je volledig verzekerd met Mutas of moet je nog een bijkomende verzekering afsluiten?

Mutas dekt enkel lichamelijke schade. Verloren bagage, auto-pech, repatriëring van je wagen of annulering van je reis zijn niet opgenomen in de reisbijstand. Daarvoor sluit je best nog een bijkomende verzekering af. Lichamelijke schade is enkel gedekt als je in orde bent met de verplichte ziekteverzekering en je CM-bijdrage hebt betaald. De bijstand geldt maximaal drie maanden en gaat in op de eer-ste dag van de zorgverlening. Ga je langer dan drie maanden op vakantie? Sluit dan een bijkomende verzekering af.Je hebt geen recht op bijstand als je reist naar een land dat door het ministerie van Buitenlandse Zaken afgeraden werd op het moment van je vertrek. Ook als je voor beroepsredenen in het buitenland verblijft, komt de CM-reisbijstand niet tussen.Let ook goed op met gevaarlijke sporten. Ga je bijvoorbeeld duiken op vakantie en krijg je een ongeval, kan het zijn dat je wordt uitgesloten. Ben je van plan om te gaan sporten en twijfel je over de definitie van ‘gevaarlijke sporten’? Bel dan op voorhand om na te vragen of je volledig verzekerd bent. Is dat niet het geval, sluit je best nog een specifieke aanvullende verzekering af.

Moet je naar de dokter of heb je geneesmiddelen nodig?

Deze kosten betaal je in eerste instantie zelf. Hou alle reke-ningen en bewijsstukken goed bij. Bij je thuiskomst kan je deze dan indienen bij je CM-kantoor. Het bedrag wordt zo snel mogelijk terugbetaald. Ook de persoonlijke opleg krijg je terug-betaald, met een franchise van maximum 60 euro per dossier. Opgelet: enkel geneesmiddelen voorgeschreven door een arts worden terugbetaald.

CM-noodkaart

Moment 17

Het CM-noodkaartjeAls je op vakantie vertrekt moet je aan duizend en één dingen denken. Is je paspoort niet vervallen, is je reis-apotheek in orde en heb je een kopie gemaakt van je belangrijkste documenten? Hoe goed je ook voorbereid bent, eens op vakantie kan het noodlot steeds toeslaan. Je wordt ziek en je wil je huisarts bellen, maar je kan zijn nummer nergens vinden. Of je moet naarstig op zoek naar het nummer van Card Stop. Dankzij het CM-noodkaartje zijn deze worst case sce-nario’s verleden tijd. Vul vandaag nog de belangrijkste gegevens in, steek het noodkaartje samen met je World Assistance Card in je portefeuille… en vertrek onbezorgd op vakantie.

18 Moment

“Toen het nieuws kwam dat er geen donor kon gevonden worden, was dat een enorme schok voor mij”

Kris Poncelet uit Houthalen is een levenslustige, gezonde jongeman wanneer een drietal jaren geleden leukemie bij hem werd vastgesteld. De medische wereld staat niet stil en er zijn oplossingen voorhanden. Stamceltherapie is er één van: een donor staat stamcellen af die aan Kris moeten worden toegediend. Maar dan moest er eerst een ge-schikte donor gevonden worden. “Geen probleem” dacht Kris toen men zijn weefseltype ingaf in een wereldwijde donordatabank. Het was dan ook een schok voor hem toen er geen geschikte donor werd gevonden. Dankzij een alternatieve oplossing is Kris nu toch aan de beterhand, maar er zijn nog tien-tallen anderen die wachten op een geschikte donor. Er is een tekort aan donors, onder andere omdat mensen ten onrechte denken dat stamceldonatie een pijnlijke aange-legenheid is.Stamceldonatie

Moment 19

“In de zomer van 2008 had ik last van steken in mijn borst. Omdat ik me toch wat zorgen maakte, besloot ik de huisarts op te zoeken. Die dacht niet dat er iets ernstigs aan de hand was, maar liet voor alle zekerheid toch een bloedonderzoek uitvoeren. De steken verdwe-nen na een paar dagen, maar toen kreeg ik de melding dat ze iets in mijn bloed hadden gevonden. Na verdere onderzoeken werd er vastgesteld dat ik leukemie had. Dat was een hele klap voor mij, want ik was gezond en had geen klachten – buiten die steken, maar die hadden er niets mee te maken.”“Gelukkig bestaat er sinds een tiental jaar een medica-tie die mijn vorm van leukemie kan afremmen. De ziekte verdwijnt er niet door, maar de werking ervan wordt sterk teruggedrongen. Aanvankelijk sloeg de medica-tie goed aan, maar na verloop van tijd is er blijkbaar iets gemuteerd in mijn lichaam waardoor de medicatie geen effect meer had. Zonder die medicatie drong een beenmergtransplantatie zich op. Nadat de ziekte werd vastgesteld, hadden de dokters het weefseltype van mijn broer al gecontroleerd. Broers en zussen hebben immers de hoogste kans – 1 op 4 – om de gepaste stam-cellen te kunnen doneren. Helaas bleek het weefseltype van mijn broer niet overeen te stemmen met dat van mij. De volgende stap was de werelddonordatabank. Ik ging er toen nog van uit dat ze daar wel een geschikte donor zouden vinden, maar niets was minder waar: blijkbaar heb ik een zeldzaam weefseltype. In tussentijd kreeg ik een ander soort medicatie toegediend. Die hielp wel, maar volgens de dokters was statistisch gezien de kans heel groot dat ook die medicatie maar voor een kortere periode zou werken. De tijd begon dus te dringen. Er was wat onenigheid tussen de verschillende dokters: sommigen raadden mij aan om nog een tijdje te wach-ten, anderen drongen dan weer aan om over te gaan tot het enige alternatief dat mij nog restte: een stamcel-transplantatie met mijn vader als donor. Zo’n transplan-tatie via de ouders is altijd risicovol, omdat hun weefsel-type slechts voor de helft identiek is aan het mijne, maar blijven wachten was ook risicovol. Uiteindelijk moest ik de knoop doorhaken: blijven wachten op die ene donor met een 100% identiek weefseltype, of het erop wagen. Uiteindelijk heb ik voor dat laatste gekozen.” “De transplantatie zelf stelde op zich niet zo veel voor. Eerst krijg je een week lang chemotherapie om je been-merg, witte bloedcellen en immuunsysteem te doden. Daarna laten ze de gefilterde stamcellen in je bloed-baan lopen. Zij vinden zelf hun weg naar het beenmerg. De chemotherapie was het zwaarste. Daar ondervind ik nu nog steeds last van: de stamcellen moeten mijn immuunsysteem helemaal opnieuw opbouwen en dat vergt tijd. Een griepje kan voor mij al levensbedreigend zijn.”

“We zijn nu bijna vier maanden na mijn transplantatie. Mo-menteel gaat het goed met mij, beter had het niet kunnen gaan. Mijn eerste controle was alvast positief: er werden geen leukemiecellen gevonden. Je wordt op drie tijdstippen gecontroleerd: één maand, drie maanden en twaalf maan-den na de transplantatie. Mijn tweede controle vond zopas plaats, het is nog wachten op de uitslag. Ik kan nog niet met 100% zekerheid zeggen dat de transplantatie geslaagd is. Met elke controle verwerf je gewoon een stukje meer ze-kerheid. De ziekte en de onzekerheid beheersen nog steeds mijn leven. Ik studeerde en had een actief sociaal leven. Zo speelde ik voetbal bij een lokale ploeg. Daar ben ik mee moe-ten stoppen, het risico op besmetting is te groot. Met mijn masteropleiding burgerlijk ingenieur aan de KU Leuven ben ik ook gestopt. Het is moeilijk om gemotiveerd te studeren zolang je met die onzekerheid kampt. Het is heel jammer, ik huurde samen met zeven vrienden een huis in Leuven en had het daar enorm naar mijn zin. Maar er kwamen de hele tijd mensen binnen en buiten en het leven op kot is niet altijd even hygiënisch. Dat was dus te gevaarlijk met mijn ver-zwakt immuunsysteem en ik ben terug thuis gaan wonen. Hier mag iedereen wel op bezoek komen, maar ze mogen niet verkouden zijn, laat staan een griep hebben. Maar ik kan nu dus niet naar de film want daar is teveel volk. In de zomer een terrasje doen zit er voorlopig ook niet meer in. Dat is wel moeilijk, want ik kwam veel onder de mensen, ging al eens graag uit.” “Na zo’n transplantatie heb je altijd met onzekerheid te ma-ken, maar het was toch eenvoudiger geweest als ik een ge-schikte donor had gevonden.

Wist je dat...?• ... navelstrengbloed ook stamcellen bevat? Na de geboorte en het doorknippen van de navelstreng blijft er bloed achter in de moederkoek en navelstreng. Elke donatie wordt in een navelstrengbloedbank bewaard. Er zijn vier navelstreng bloedbanken in België (Brussel, Gent, Leuven en Luik).

• ... de kans op een match tussen donor en patiënt heel klein is? Deze bedraagt slechts één op 50 000. Daarom is het uiterst belangrijk een zo groot mogelijk voorraadsbestand op te bouwen.

• ... elke gezonde volwassene tussen 18 en 50 jaar stamcellen kan doneren?

In België zijn er maar 50 000 geregistreer-de donors, dat is veel te weinig.“ “

Stamceldonatie

Toen het nieuws kwam dat er in de wereldwijde databank geen enkele donor met het gepaste weefseltype zat, was dat een enorme schok voor mij.

Ik was er steeds vanuit gegaan dat het vinden van zo’n do-nor geen probleem zou vormen. Maar als je je verdiept in de cijfers, is dat niet zo verwonderlijk. In België zijn er bijvoor-beeld maar 50 000 donors geregistreerd, dat is echt weinig. Zeker als je weet dat er 400 000 bloedgevers zijn. Stamceldo-natie verschilt weinig tot niets van bloedgeven. Integendeel: bloedgeven doe je een aantal keren per jaar, terwijl je als stamceldonor slechts één of – als je een geschikte donor bent en iemands leven kan redden – twee keer in je leven bloed moet geven. Mensen denken ten onrechte dat stam-celdonatie een pijnlijke bedoening is. Vroeger was dat wel zo: toen werden de stamcellen onder narcose uit je been-merg gehaald. Nu gebeurt het echter volledig pijnloos via het bloed. Er zijn veel campagnes die stamceldonatie onder de aandacht willen brengen, zoals Kom Op Tegen Kanker en De Maakbare Mens VZW. Toch heb ik de indruk dat de men-sen nog niet voldoende geïnformeerd zijn.”

Stamcellen?Een stamcel is een cel die in staat is om in een ander celtype te veranderen. Het is een soort basiscel die verder zal uit-groeien tot talloze cellen met een bepaalde functie, bijvoor-beeld een levercel, huidcel of bloedcel. Er bestaan verschil-lende soorten stamcellen, de ene soort kan zich tot nog veel meer verschillende celtypes ontwikkelen dan de andere.

Stamceltherapie?Bij stamceltherapie krijgt een patiënt stamcellen toege-diend. Die stamcellen moeten de afwezige of niet-functione-rende cellen in het lichaam vervangen. Patiënten die stam-celtherapie krijgen, worden eerst behandeld met een vorm van chemotherapie om de zieke cellen te vernietigen. De toediening van nieuwe, gezonde stamcellen gebeurt door een bloedtransfusie. De nieuwe stamcellen vinden zelf hun weg naar de beenderen. Daar schieten ze in actie en gaan ze zelf bloed aanmaken. Er komt dus geen operatie aan te pas.

Stamceldonatie?Waar stamcellen vroeger enkel door een beenmergpunctie konden afgenomen worden, kan dit tegenwoordig ook via het bloed. De donor krijgt gedurende 4 à 5 dagen voor de donatie dagelijks twee spuitjes met beenmerggroeifacto-ren die de opname van stamcellen in het bloed bevorderen. Wanneer er voldoende stamcellen in het bloed zitten, wordt er overgegaan tot donatie. Via een naald in de arm verlaat het bloed het lichaam en komt in een soort centrifuge te-recht. Daar wordt het deel van het bloed dat rijk is aan stam-cellen gescheiden van de rest van het bloed. Het stamcel-rijke deel wordt opgevangen en het overige bloed komt via een naald in je andere arm weer in je lichaam terecht. De donatie duurt zo’n 3 à 4 uur en is volledig pijnloos.

Je bent slechts drie stappen verwijderd van een levensbe-langrijke daad!1. Geef aan dat je stamceldonor wil zijn

Je kan je aanmelden via www.stamceldonor.be. Je kan ook reageren via een mailtje, telefoontje of brief naar het donorcentrum in jouw regio. Voor Limburg is dit:

DONORCENTRUM GENK Schiepse Bos 6 - 3600 GenkTel: 078 05 01 11 - [email protected]

Een medewerker neemt vervolgens contact met je op om je uit te nodigen voor een gesprek. Tijdens dat gesprek krijg je de nodige informatie. Daarna kan je de bereidverklaring ondertekenen, waarmee je bevestigt bereid te zijn stamcel-len te doneren als er een patiënt is die met jouw stamcellen kan geholpen worden.

2. Laat bloed afnemen

Met behulp van je bloedstaal wordt je weefseltype bepaald. Een arts van het donorcentrum neemt ook een medische vragenlijst met je door. Aan de hand van deze vragen stelt hij vast of een stamceldonatie geen risico’s inhoudt voor zo-wel jezelf als de ontvanger.

3. Leef je leven…

En misschien krijg je ooit een levensbelangrijk telefoon-tje. Er wordt met jou afgesproken wanneer de donatie kan doorgaan. Sommige geregistreerde stamceldonors worden nooit gecontacteerd om werkelijk te doneren, anderen krij-gen na weken, maanden of jaren de kans om iemands leven te redden.

20 Moment

Onzekerheid, stress, geslotenheid,…het zijn veel voorkomende problemen bij kinderen en jongeren. Voor deze jongeren organiseert CM Limburg een communicatietraining. Ze leren op een positieve manier naar zichzelf en anderen kijken. Sociale vaardigheden worden ingeoefend door middel van oefeningen, spelen en situaties. Deze training voor jongeren tussen 12 en 17 jaar wordt gegeven door Tom Cox.

Waar & Wanneer: Hasselt, 8, 15, 22 en 29 oktober, 5,12,19 november, 3 december 2011, 14 en 21 januari 2012 (10 sessies), telkens van 10.00 uur tot 12.00 uur.

Prijs: 150 euro voor CM-leden75 euro voor CM-leden met verhoogde tegemoetkoming300 euro voor niet-leden

Info & Inschrijving: www.cm.be (agenda) - [email protected] – 011 280 445

Sta je mannetje!CM organiseert communicatietraining voor jongeren.

CM en mantelzorgvereniging Ziekenzorg CM presenteren:

exclusief voor mantelzorgers • donderdag 23 juni 2011 • C Mine GenkDAG VAN DE MANTELZORG MET DOMINO

Wil je gratis meegenieten van het spetterend optreden van Domino? Dat kan! CM schenkt 5 duotickets voor het namiddagoptreden en 5 duotickets voor het

avondoptreden weg! (13.30 uur (namiddagoptreden) of 19.00 uur (avondoptreden))

Wat moet je doen? Bel voor 20/06/2011 naar 011 28 04 91 of mail je gegevens (naam, adres, telefoonnummer én de naam van diegene voor wie je zorgt) naar mantelzorg.

[email protected] met de vermelding MOMENT MANTELZORG.

Veel succes!

WIN

EEN GRATIS

DUOTICKET!!!

Sporten in een CM-outfit?

Dat kan: bestel nu je wieler- of loopoutfit! Als CM-lid kan je het loopshirt kopen voor slechts 15 euro. De wieleroutfits worden aangeboden aan 40 euro per stuk

. Hoe bestellen?

Schrijf het juiste bedrag over op rekening van Postalux, Van Dijckstraat 87, 2640 Mortsel IBAN BE73 7380 1917 1060 BIC: KREDBEBB Met als mededeling: Wieleroutfit/loopshirt, de gewenste maat, het aantal oufits/shirts,

je CM-lidnummer dat onderaan je gele klever staat.

Het pakket wordt opgestuurd naar het adres van de rekeninghouder. Er worden geen facturen opgemaakt.

Bestel je tien of meer wieleroutfits? Dan geldt er een korting van 10% op het totale bedrag! Meer info? www.cm.be

Moment 21

Tijdens de zomer komen we met z’n allen meer buiten en zijn we vrolijker en actiever. De avonden worden langer en de vakantie komt eraan. Klinkt allemaal super, maar de zomer heeft ook minder aangename volgen. Je krijgt een droge keel en mond van al dat genieten in het zonnetje, je voelt je slapper worden, krijgt misschien zelfs hoofdpijn... Kortom: je hebt dorst! Wat kan je nu doen om dat tegen te gaan? Drinken uiteraard. Maar is om het even wat er in je koelkast staat goed?

Alarm: dorst!

Water is essentieel. Net zoals je zuurstof nodig hebt, heb je water nodig. Het is niet voor niets het meest aanwezige ele-ment in ons lichaam. Voedsel verteren, afvalstoffen afvoe-ren, onze lichaamstemperatuur op peil houden, zelfs onze gewrichten smeren… Water doet het allemaal! Per dag ver-lies je echter zo’n 2 à 3 liter van dat kostbare goed. Uiteraard moet dat gecompenseerd worden: onze ‘waterbalans’ moet immers in evenwicht blijven. Door te eten win je ongeveer één liter terug. Dat betekent dat je nog anderhalve liter moet drinken. Gelukkig gaat er op tijd en stond een alarmbelletje af in je lichaam: dorst!

Om die dorst te lessen, heb je verschillende mogelijkheden. Water, bier, wijn, frisdranken,… De keuzemogelijkheden lijken wel onbeperkt. Maar wat helpt nu het best tegen de dorst? De ijskoude frisdranken die volgens reclamebood-schappen zo hemels zoet smaken? De verfrissende sport-dranken die sporters tot fantastische prestaties in staat stel-len? Of is het gewoon water?

Een waardig alternatief?

Frisdranken mogen dan wel populaire dorstlessers zijn, de dorst echt lessen doen ze niet. Daarvoor zijn er teveel sui-kers aan toegevoegd. En hoe zit het dan met de lightversies? Zij bevatten geen suikers, maar kunstmatige zoetstoffen. Die zoetstoffen beloven je hersenen dat er voedsel – en dus energie – onderweg is naar de maag. Die beloofde energie komt daar echter nooit aan, want kunstmatige zoetstoffen bevatten geen calorieën. Je hersenen blijven op hun hon-ger zitten en geven dat signaal door. Als je de hele dag light-drankjes drinkt, ga je net meer eten. Zo light is light dus niet. Dat wil niet zeggen dat je deze drankjes uit je koelkast moet verbannen. Ze vormen immers een welkome afwisseling. Sportdranken zijn nuttig bij – hoe kan het ook anders – inten-sieve sportprestaties De koolhydraten regelen die bloedsui-kerspiegel en geven je meer energie. De mineralen zorgen er dan weer voor dat je lichaam het nodige vocht sneller kan opnemen. Daarom is het aan te raden om zo’n half uur voor je begint te sporten een halve liter sportdrank te drinken. Bij een matige inspanning van minder dan een uur is water drin-ken voldoende.Koffie en thee dan? Bij zomerse temperaturen misschien iets minder evident om te drinken, maar sommigen zweren hier-bij om de dorst te lessen. Onterecht, zo blijkt. De aanwezige cafeïne verhoogt immers de urineproductie, waardoor je net meer vocht afdrijft. Koffie en thee als gezellig bakje troost? Zeker. Als dorstlesser? Helemaal niet.

Een watertje voor de dorst

22 Moment

Wondermiddel water?

Je leest het al: ‘waterachtige’ alternatieven zat, maar je komt steeds terecht bij puur water. Water zou de ba-sis van je drinkgewoonte moeten zijn. Alleen zo breng je op een gezonde en evenwichtige manier je vochtba-lans terug in evenwicht. Is water dan een wondermid-del? Men heeft het vaak over de ‘zuiverende kracht’ van water en water als dieetmiddel bij uitstek. Het Nederlandse televisieprogramma ‘Radar’ ging op zoek naar de waarheid achter deze uitspraken en kwam tot enkele opmerkelijke vaststellingen. Zo is het niet water dat het lichaam zuivert: die functie is voorbehouden voor de nieren. Zij gebruiken daarvoor het vocht dat we binnenkrijgen dankzij eten en drinken. Water drin-ken is dus van belang, maar meer drinken zuivert het lichaam niet extra. Je gaat er enkel meer van plassen. Afvallen doe je ook niet door water te drinken. De af-valstoffen die in ons vet zijn opgeslagen, kunnen niet worden opgelost in water. Ze verlaten ons lichaam dan ook niet via de urine. En het voldaan gevoel dat je krijgt van water drinken? Ook hier is geen wetenschappelijk bewijs voor, zo blijkt uit een studie aan de universiteit van Pennsylvania. Water is ideaal om de dorst te les-sen, maar verwacht er geen wonderen van.

Een watertje voor de dorst Water drinken is dus de boodschap! Maar hoe zorg je er nu voor dat je vol-doende water drinkt? Misschien kan dit “water-menu” je op weg zetten…

• Bij het opstaan: Tijdens je slaap verliest je lichaam veel water. Drink daarom na het ontwaken een groot glas water. Voor de smaak kan je er steeds een schijfje citroen in doen.

• Ontbijt: Als je gewend bent om vroeg op te staan, kan je best één uur na het ontwaken ontbijten. Op die manier kan je spijsvertering ook wakker worden. Drink bij het ontbijt nog een glas water. Als er op je werk geen drinkfontein of waterdispenser is, neem dan zeker een fles mee. Zo ben je zeker dat je elke dag voldoende drinkt.

• Rond elf uur: Een groot glas water met een verfrissend stuk fruit (of groente) zodat je iets te kauwen hebt.

• Lunch: Soep is een uitstekende keuze. Drink ook een glas water bij je maaltijd.

• Midden/einde van de middag: Probeer nog een glas water te drinken voordat je naar huis gaat.

• Na het werk: Drink een glas water tijdens het bereiden van de avondmaaltijd. Of neem gerust al enkele rauwe groeten als voorafje. Een heerlijke rauwkostsalade bij de maaltijd is ook een aanrader.

• Na de avondmaaltijd: Drink zo weinig mogelijk alcohol en dranken met cafeïne. Je lichaam droogt ervan uit en je wordt in de loop van de nacht vanzelf wakker. En dan heb je een ontzettende dorst.

• Voor het slapen gaan: Vergeet niet om het raam op een kier te zetten, drink nog een laatste glas water en… slaap zacht!

Moment 23

24 Moment

Praktische tips• Bewaar een fles water afgesloten op een koele en donkere plaats.

• Drink een fles water leeg binnen twee tot drie dagen.

• Kies glazen flessen in plaats van plastic flessen. Ze zijn beter voor het milieu.

• Spoel hervulbare flessen of drinkbekers goed uit na gebruik.

• Wegwerpflessen kun je het best maar een aantal keren gebruiken.

• Drink niet aan de fles. Het risico op bacteriegroei in het water wordt daardoor groter. Gooi een flesje waaraan je wel gedronken hebt weg zodra het leeg is.

• Geef water eens een andere smaak door er een schijfje citroen, sinaasappel of een takje munt aan toe te voegen.

Kraantjeswater, goedkoop en gezond!

Water drinken is dus de boodschap, maar we vergeten met z’n allen wel eens dat we dat water ook uit de kraan kunnen halen. De Belg drinkt vooral flessenwater, gemiddeld zo’n 148 liter per jaar. Dat zijn 148 literfles-sen die van de supermarkt naar huis gezeuld moeten worden. Kraantjeswater is daarentegen meteen beschikbaar, zonder dat je naar de winkel moet. Er bestaan echter enkele hard-nekkige mythes die niet bij-dragen tot een zuiver imago van kraantjeswater.

Flessenwater moet aan een 20-tal kenmerken vol-doen om geschikt te zijn voor consumptie. Kraantjeswater moet aan maar liefst 60 kwali-teitseisen voldoen! Deze eisen werden vastgelegd door de We-reldgezondheidsorganisatie en de Europese Unie. In een groot deel van Vlaanderen is kraantjeswater gezond. En-kel voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en zuigelingen wordt kraantjeswater afgeraden om-wille van de concentratie nitraten die in het water zouden kunnen zitten.

Kraantjeswater biedt vele voordelen:

GoedkoopAls je 1 liter water per dag drinkt, kan je tussen €70 en €200 per jaar besparen door kraantjeswater in plaats van flessen-water te drinken. Bereken zelf hoeveel je kan besparen op www.drinkkraantjeswater.be

Milieu-vriendelijk

Slechts 8% van de gemid-deld 148 liter flessenwater

wordt geconsumeerd uit glazen flessen. Dat betekent een

enorme afvalberg aan PET-flessen. Niet echt milieuvriendelijk, zeker als je weet dat

kraantjeswater geen vervuiling door afval of trans-port met zich meebrengt.

Altijd beschikbaarGewoon de kraan opendraaien en je hebt drinkbaar water. Gedaan met sleuren en heen en weer rijden naar de supermarkt.

Moment 25

Nergens meer voordelen dan op www.cm.be/skoebidoeSkoebidoe is het sterke pakket diensten en voordelen dat CM in petto heeft voor jonge ouders. Skoedidoe biedt de juiste voordelen op het juiste moment, vanaf je zwangerschap tot je kindje naar de kleuterschool gaat.

Ben jij al geregistreerd op de Skoebidoe website? Nee? Doe het dan nu en ontvang info op maat én exclusieve promoties van de CM-Thuiszorgwinkel, DreamLand, Standaard Boekhandel…

De juiste info op het juiste momentLoop ik verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes? Wat is babymassage? Krijg ik een terugbetaling voor kraamzorg? Mijn kind moet naar het ziekenhuis, wat nu?

Op www.cm.be/skoebidoe vind je het antwoord op alle vragen waarmee jonge ouders kunnen worstelen. Netjes onderverdeeld in vier rubrieken: gezondheid, opvoeding, geldzaken en papierwinkel. Als je je registreert op de Skoebidoe website, ontvang je relevante info ook meteen in je mailbox (maximaal 1 e-mail per maand).

Exclusieve promoties!Registreer je op www.cm.be/skoebidoe en geniet van exclusieve promoties.

Enkele voorbeelden:

• een gratis zwangerschapsagenda• korting op speelgoed bij DreamLand• een geschenk voor je kind als je een Intersoc-vakantie boekt• korting op luiers die je koopt in de CM-Thuiszorgwinkel

Op de Skoebidoe website vind je nog veel meer promoties! Na je registratie op de website, kan je e-coupons downloaden om van alle voordelen en promoties te genieten.

REGISTREER JE NU www.cm.be/skoebidoe

Je eigen VIP-coverBen je zwanger? Vertel het op een originele manier aan je Facebook vrienden met een eigen magazinecover die je maakt op www.facebook.com/skoebidoe

Je pensioen… naarmate het in zicht komt, stel je je ongetwijfeld

allerlei vragen. Wat zal mijn inkomen zijn? Hoe vul ik mijn tijd in? Hoe zit het eigenlijk met het

erfrecht? Om op deze en andere vragen een antwoord te bieden,

organiseert CM Limburg de cursus Pensioen In Zicht. Deze cursus geeft recht op educatief verlof.

Waar & wanneerDe cursus start in oktober 2011 en

loopt over 7 volledige lesdagen (1 lesdag per maand). Je kan de

cursus volgen in 2 gemeenten: in Beringen, startdatum 11 oktober

en in Hasselt, startdatum 20 oktober.

Prijs 49 euro per persoon of 89 euro per

koppel voor de volledige cursus

Info & inschrijving011 28 02 30 – pensioendienst.

[email protected]

Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 25 personen per cursus

Pensioen in zicht

26 Moment

Back to workVoel jij ook al de vakantiekriebels? Luieren in de zon, leuke uitstapjes doen of klussen aan het huis,… het werk is ver weg tijdens de vakantie. Tot het moment aanbreekt om terug aan de slag te gaan. Terug in de dagelijkse routine van vroeg opstaan en gaan werken, het valt sommigen zwaar. Wat dan gezegd van mensen die er een hele poos zijn uitgeweest? Denk maar aan langdurig zieken en kersverse moeders. Voor hen is de aanpassing nog groter. Psycholoog Joris Bruyninckx helpt ons de oorzaken te achterhalen.

Moment 27

Heeft iedereen het moeilijk om na een lange afwezigheid weer aan het werk te gaan?

Joris Bruynincxk: “Nee, je kan het niet veralgemenen. Sommige mensen staan te springen om terug aan de slag te kunnen, anderen hebben het moei-lijker. Die laatste categorie heeft het moeilijk om terug in een vaste struc-tuur te stappen. Thuis is er ook struc-tuur, maar die heb je zelf opgebouwd. Je bent baas in eigen huis en kan al eens een baaldag nemen. Maar op het werk kom je weer in een structuur met druk, prestatiedrang en mensen die competenties proberen aan te sme-ren. Het is belangrijk dat je een toffe job hebt die je graag doet. Vergeet ook de sociale contacten niet. Als dat al-lemaal dan nog eens gecombineerd wordt met een gezonde werkdruk, denk ik dat veel mensen gelukkig zijn om terug in een toffe werksituatie te kunnen stappen. Helaas zijn niet alle jobs even boeiend. Er zijn mensen die dag in dag uit hetzelfde moeten doen onder een enorme druk, in een job met weinig uitdagingen en mogelijkheden. Maar als ze hun job uitoefenen in een leuke sociale context - met leuke col-lega’s als sociale contacten - kan dat wel helpen. Het heeft ook veel te ma-ken met je karakter. Ik ken mensen die de muren oplopen als ze een week ziek in de zetel hebben gelegen. Die willen meteen terug aan het werk.“

Welke karaktertrekken zijn dan bepalend?

Joris Bruynincxk: “Enerzijds heb je de mensen die graag initiatief nemen, boordevol energie zitten en zich graag ‘smijten’. Die zullen minder moeilijk-heden ondervinden om terug te gaan werken dan mensen die een beetje laissez-faire zijn, mensen die de din-gen vlugger los kunnen laten. Die heb-ben het soms wat moeilijker om terug in de mallemolen te stappen.”

Hoe uit zich dat dan? Is dat fysiek of toch eerder mentaal?

Joris Bruynincxk: “Eigenlijk uit zich dat al voor de eerste werkdag. Ze zijn de dagen ervoor niet echt aan-genaam, hebben een hol gevoel. Je hoort ze al eens zuchten:”Ha, binnen drie dagen moet ik terug gaan wer-ken.” Als je er dan bent, kan het nog alle kanten uit: er zijn er die de knop toch kunnen omdraaien. Anderen blij-ven dan weer klagen. En dat is een attitude waar niemand gelukkig van wordt, noch de persoon zelf, noch zijn collega’s of werkgever. Een fysieke weerslag is ook mogelijk, het kan gepaard gaan met lichamelij-ke klachten. Stel dat je als leerkracht na een lange periode van afwezigheid terug voor die moeilijke klas moet gaan staan. Je ziekte was misschien zelfs gere-lateerd aan de stress van je job. Wel, dan ga je terug aan de slag met een gevoel van ‘anxiety’. Dat is een mooi Engels woord en vat de combinatie van stress en angst in één woord. In het Nederlands kennen we die term niet.”

Is het een goed moment om eens na te denken over je job als je gedurende een lange periode thuis moet zitten?

Joris Bruynincxk: “Absoluut, het is het ideale moment om je eens af te vragen waarom je terug naar die job gaat. Je zou een lijstje kunnen maken met pro’s en contra’s. De ene oefent zijn job uit omwille van de werkzeker-heid, de andere is dan weer gemoti-veerd door een goede verloning. Ook de inhoud van het werk kan een sti-mulans zijn, net als de sociale contac-ten. Als de pro’s echter niet opwegen tegen de contra’s is het een goed mo-ment om je computer eens op te zet-ten en te kijken op internet: zijn er nog andere mogelijkheden, welke jobs zou

ik graag doen, welke niet? Net zoals een vakantie goed is om wilde plan-nen te maken, zoals bijvoorbeeld het verven van de kinderkamer, is ziekte, loopbaanonderbreking of ouder-schapsverlof een goed moment om eens te reflecteren over je wensen en doelen. Nu, het moet niet steeds zo drastisch verlopen. Soms kan je gewoon enkele voornemens maken om op een andere en betere manier om te gaan met je job. Dat kan soms in kleine dingen zitten.” Welke zaken kan je veranderen?

Joris Bruynincxk: “Je werkdag begint al op het moment dat je opstaat. Je moet je klaarmaken om naar het werk te vertrekken, ontbijten, zorgen dat je kinderen klaar zijn om naar school te gaan, etc. In veel huishoudens is dit een zeer chaotische en stressvolle bedoening. Daarom raad ik aan om je structuur eens onder de loep te nemen en jezelf een beetje meer tijd te geven. In ons gezin bijvoorbeeld gaan we een beetje vroeger slapen en staan we vroeger op. Dat doet wonderen voor mij: ’s ochtends heb-ben we gemiddeld tussen het ander-half en de twee uur tijd om de ochtend door te komen. Wel, wij hebben dan geen stress. Dat is echt een aanrader, want als je al gestresseerd aankomt op je werk ben je niet gezond bezig. Bovendien nemen kinderen die stress ook over.”

Back to work

Joris Bruyninckx, psycholoog

Zijn er nog manieren om de overgang niet al te groot te maken?

Joris Bruynincxk: “Je mag die eerste werkdag al niet op voorhand invullen. Zo behoed je jezelf ervoor dat je te stressvol uitkijkt naar die dag. Je zou eigenlijk een aan-uit knopje moeten hebben. Er zijn mensen die vaak pie-keren, meestal mensen die veel nadenken en bovendien graag structuur en controle hebben in het leven. Tegen die mensen kan je moeilijk zeggen dat ze moeten stoppen met piekeren. Maar ze moeten wel beseffen dat ze geen glazen bol hebben en het verloop van de dag al op voor-hand kunnen bepalen. In tweede instantie kan je de focus leggen op de dingen die je leuk vindt aan je job. Dan komt dat lijstje waar ik het eerder over had van pas. Of je kan je focussen op de dingen die je anders wil aanpakken. Maar dat moet je stap voor stap doen. Dat is heel belangrijk. Val niet meteen als een stormram binnen bij je baas om hem te zeggen wat er allemaal moet veranderen. Je kan beter op een rustige, maar enthousiaste manier binnenwandelen en de dingen stap voor stap aanpakken.”

Zijn er dingen die je als collega kan doen?

Joris Bruynincxk: “Zeker, heet je collega welkom en toon interesse in de afgelopen tijd. Mensen willen hun verhaal kwijt. Dat hoeft niet altijd negatief te zijn. Zo vertellen som-mige prille moeders honderuit over hun zwangerschap. Dat is normaal en leuk om die verhalen te horen, zeker voor andere vrouwen. Maar het is tof om als man ook

eens wat interesse te tonen. Bij ziekte is het ook belang-rijk om interesse te tonen. Benader je collega ook op

een positieve manier. Hier in Vlaanderen wordt er graag negatief gedaan. Zeg je collega niet dat je al zijn werk hebt moeten overpakken en dat je het daardoor heel druk hebt gehad. Vertel hem liever hoe blij je wel bent dat hij terug is en dat jullie er samen terug in kunnen vliegen. Je hebt het-zelfde gezegd, maar op een positieve manier.”

Hoe flexibel kan je als werkgever zijn?

Joris Bruynincxk: “Als werkgever mag je wel verwachten dat iemand met ouderschaps-verlof, tijdskrediet of loopbaanonderbre-

king op vlot terug in het arbeidscircuit kan stappen. Bij een ernstige ziekte ligt dat anders. Als je de zieke tijdens zijn

aanwezigheid eens een fruitmand of een kaartje met een leuke boodschap

hebt gestuurd, kan dat wonderen doen. Dat kost je slechts een post-zegel en een kaartje. Voor die drie euro krijg je wel een gemotiveerde

werknemer terug. Werkgevers on-derschatten bij een slopende ziekte

wel eens het effect van een kaartje of een tele-foontje, zonder dat het controlerend overkomt.”

Zijn er ook mensen die fysiek wel in staat zijn om terug te gaan werken, maar het mentaal niet meer aankunnen?

Joris Bruynincxk: “Die bestaan ook, maar dan is het beter om ermee verder te gaan en proberen de oorzaak te achter-halen. Het kan raadzaam zijn om een dokter of psychiater te raadplegen om je hierbij te helpen. Afhankelijk van de oorzaak kan je dan aan de slag om deze aan te pakken. Dat kan op uit-eenlopende manieren gebeuren: begeleiding bij de job, langer thuisblijven of eventueel zelfs van job veranderen. Ik merk dat mensen die een lange tijd afwezig zijn omwille van een depres-sie op het minste begrip kunnen rekenen. Zij komen ook vaak in een vicieuze cirkel terecht. Omdat ze weinig begrip krijgen, wordt hun situatie er niet beter op. En dat is heel jammer, want het is geen lachertje, zo’n depressie. Daarom vind ik het heel belangrijk om ruimte te geven voor de mens.”

POST-HOLIDAY-SYNDROOMAls werknemer kan je wel eens last krijgen van het post-holiday-syn-droom. De terugkeer naar de alledaagse routine kan fysieke en psycholo-gische klachten veroorzaken. Denk maar aan vermoeidheid, een gebrek aan concentratie, prikkelbaarheid, angst, droefheid en zelfs een vermin-derde eetlust. Hoe kan je dat vermijden? Er bestaan enkele tips voor, maar helpen deze ook echt? We vroegen het aan Joris Bruyninckx…

- Terug beginnen werken op een woensdag of donderdagJoris Bruynincxk: “Dat is een vaak genoemde tip. Nu, mensen die op reis gaan, doen dit niet vaak. Ze nemen er graag het weekend nog bij om langer op vakantie te blijven. Maar het is een trukje dat wel helpt: je hebt immers meteen een weekend om naar uit te kijken.”

- Je verlof plannen in kortere periodes in plaats van één lange periodeJoris Bruynincxk: “Het kan wel eens interessant zijn om op geregelde tijdstippen eventjes een pauze in te lassen. Mensen met kinderen moe-ten wel rekening houden met de grote vakantie en proberen dan toch de opvang voor de kinderen in orde te brengen. In de zomer is het ook beter weer, dat speelt ook mee. In de winter op vakantie gaan kost ook geld. Dat vinden mensen vaak zonde en dus blijven ze thuis. Maar ik raad toch aan – zeker als je voltijds werkt – om af en toe eens een paar dagen verlof te nemen. Zorg dan ook dat je tijdens die paar dagen een paar praktische dingen doet, een paar leuke dingen en af en toe ook helemaal niets. Plan dat ook op voorhand: op die dag ga ik sporten, dan ga ik met het gezin naar de zoo, dan repareer ik die kraan die al drie weken lekt en dan rust ik.”

- Je mailbox niet meteen openenJoris Bruyninckx: “Er kunnenook belangrijke mails verstuurd zijn, dus ik zou zeker de mailbox openen. Maar begin ze niet meteen stap voor stap te beantwoorden. Beantwoord eerst de belangrijkste mails en neem daarna een week de tijd om de overige mails te beantwoorden.”

Eén jaar arbeidsongeschikt?Leden van CM Limburg die één jaar arbeidsongeschikt zijn, worden uitgenodigd door CM Limburg. Eén jaar arbeidsonge-schiktheid brengt niet alleen veranderingen in je statuut en ex-tra papierwerk met zich mee, maar heeft ook een emotionele impact. De dienst Maatschappelijk Werk wil mensen die lang-durig arbeidsongeschikt zijn dan ook ondersteuning geven.

28 Moment

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 15 11 16 12 17 13 18 14 19

VOLSTREKT

OPGETASTE HOOP

HINDERPAAL

SPROOKJES-FIGUUR LOEREN OP GROENTE GRAAN-

PAKHUIS

GRIEKSE LETTER

INDIAANSE TENT

HUID

MASSA-MEDIUM 6

BOLGEWAS OGENBLIK

8

RENTE

WACHTHUISJE

GROTE DANSRUIMTE

12

EUROPEES LAND

GROVE LASTER

KLEINE WIG

VOETWEG I.E. BOS

ZANGSTEM 13 15

OUDE MAAT

FIASCO

VOORZETSELCLOWN

HEVIG

MUZIEKNOOT

KLEINE KINDEREN 18

EUROPEAAN

VERLAAGDE TOON

PUNTIG

VERBOND

LIJN

BRANDPUNT

MEDE-DINGSTER 2

JONGE KOE

EUROPEAAN

HET GEHEIM-ZINNIGE 11

ZONDERLING

ONTEIGENING

EIGENTIJDS

KORTE NOTA

VERHARDE HUID

INDIEN

NAAKT-CULTUUR

SLEE 19

TREK MET EEN PEN

DEEL V.E. BIJENKORF

PLAATS IN ITALIË

DEEL VAN EEN STATION WAAR

16

VRIJE KEUS

ZANGSPEL

EUROPESE HOOFDSTAD 5 9

BOOMSPIL

DRANK

4

PAAR

WAARMERKEN

GROOT-MOEDER

MOEDER

PEPERMUNT

ONDER-BREKING

17

STOP-MECHANIEK

BOOM

DOEK 7

PAPEGAAI

STRELING

SPLEET

VADER 1

ZWEMVOGEL DAAR

SCHOOL-ARTIKEL

HET LAATSTE GEBRUIKEN

3 14

IN BEWARING GENOMEN

10

EXCLUSIEF

Zweedse puzzelBreng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

S S S Z VT O T A A L I N T E R E S TB A L Z A A L I T A L I ES P I E B O S P A D E LT E N A R M I I E R

K A L F L I G A F O C U SK E S T R A R E H I PE E L T N U D I S M E I

A L S R A A T V E C H TO P E R A P A L M A S

O P T I E S T E L O M AR E S P IJ T R E M O L MA R A K I E R A L K I

A A I P E N O P M A K E NG E V A N G E N A P A R T

Kom op voor gezondheid

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

Daar verschijnt dan de oplossing. Puzzelhoekje

WIN WIN WINEen goede zonnebescherming is cruciaal. CM wil je alvast op de goede weg helpen en geeft 20 waardebonnen van 20 euro weg die je aan zonneproducten kan besteden in één van de Apotheken in het Zwaard (CM).

Wat moet je hiervoor doen? Vul het kruiswoordraadsel in en geef voor 15/07/2011 het juiste antwoord in op de wedstrijdpagina van MOMENT op www.cm.be. Je kan het juiste antwoord ook mailen naar [email protected]. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en rijksregisternummer te vermelden. Beschik je niet over internet, dan kan je een gele briefkaart voorzien van een gele klever, het juiste antwoord en je telefoonnummer sturen naar MOMENT-SPEELTIJD, Prins-Bisschopssingel 75, 3500 Hasselt.De adressen van de apotheken vind je op www.apotheekinhetzwaard.be.

Moment 29

30 Moment

Lage rugpijn, kan ik dit voorkomen?

Uit onderzoek blijkt dat 80% tot 90% van alle mensen minstens één keer in het leven lage rugpijn krijgt, waarvan 90% spontaan her-stelt. Ongeveer 10% herstelt niet en heeft te kampen met chronische lage rugpijn. Wat zijn de oorzaken van lage rugpijn en hoe kunnen we die vermijden? Is het beter in bewe-ging te blijven of te rusten wanneer je lage rugpijn hebt? Deze en an-dere onderwerpen komen aan bod tijdens deze infosessie.

Voor Jong en oud

Waar & wanneerHasselt, 23 september van 20.00 uur tot 22.00 uur

Prijs2 euro voor CM-leden5 euro voor niet-leden

Info & inschrijvingwww.cm.be (agenda) [email protected] 011 280 445

CM-INFOSESSIE

Kennismaking met eutonie

Eutonie betekent letterlijk ‘in de juiste harmonische spanning ko-men’. Eutonieoefeningen onder-steunen het genezend vermogen van je eigen lichaam. Er wordt met lichaamsoefeningen gewerkt waarbij je aandachtig waarneemt wat er binnenin je ‘beweegt’. Je ob-serveert je eigen functioneren en je krijgt hierdoor ook een verfijnde waarneming van je omgeving. Deze smaakmaker heeft als bedoeling eutonie te leren kennen.

VoorChronisch zieken

Waar & wanneerBilzen22 september 2011, van 13.30 uur tot 16.30 uur

Prijs2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden

Info & inschrijving [email protected] 011 28 02 97

Beschermingsmaatregelenen bewindvoering bij ziekte

Regelmatig worden mantelzorgers in het zorgproces geconfronteerd met belangrijke beslissingen die de zorgbehoevende niet meer al-leen kan nemen. Welke beslissin-gen kan/mag de mantelzorger zelf nemen? Tijdens deze avond zal het complexe gegeven van bescher-mingsmaatregelen en bewindvoe-ring op een begrijpelijke manier uit de doeken gedaan worden.

VoorMantelzorgers en andere perso-nen die betrokken zijn bij de zorg voor een zieke

Waar & wanneerHasselt15 september 2011, van 19.30 uur tot 22.00 uur

PrijsGratis

Info & inschrijving [email protected] 011 28 05 49

ARIADNE - INFOSESSIE INFO-EN GESPREKSGROEP

Wordt verwacht

Een organisatie van: Ziekenzorg-CM Maatschappelijk Werk Gezondheidspromotie

Moment 31

Colofon

MOMENT

is een uitgave van CM Limburg VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Jan Schrijnemakers Prins-Bisschopssingel 75 • 3500 Hasselt

HOOFDREDACTIE

Inge Draye REALISATIE & VORMGEVING

dienst marketing & communicatie CML REDACTIE-ADRES

Prins-Bisschopssingel 75 - 3500 Hasselt fax 011 28 35 59 CM-CONTACTCENTER

011 28 02 11 DRUK

ROULARTA PRINTING nv Meiboomlaan 33 8800 Roeselare OpLAgE

Moment verschijnt in een oplage van 218.600 exemplaren

Alles uit deze uitgave mag vrij gekopieerd, vermenigvuldigd of geciteerd worden, met bronvermelding “MO-MENT CM LIMBURG”Aan deze uitgave, die louter informatief bedoeld is, kunnen geen rechten ontleend worden.

Wens je deel te nemen aan wedstrijden in Moment, maar beschik je niet over internet, dan kan je ook steeds je antwoord sturen naar bovenvermeld redactieadres.

Wordt verwacht

… en geniet van een heerlijk ontspannende kuitmassage of laat gratis je fitheid testen

(BMI, vetgehalte, bloeddruk, …)Het CM-fit promoteam is aanwezig op de volgende sportieve evenementen:

Zaterdag 25 juni 2011 Weyerkesfeesten (Heusden-Zolder) www.weyerkesfeesten.be

Zondag 26 juni 2011 Bilzenrun (Bilzen) www.bilzenrun.be

Zaterdag 20 en zondag 21 augutus 2011 Ter Dolen fietshappening (Helchteren) www.terdolenfietshappening.be

Zondag 18 september 2011 Sanicole Airshow (Hechtel) www.sanicole.com

Zondag 18 september 2011 Dag van de Landbouw (Gingelom) www.dagvandelandbouw.be

Zondag 25 september 2011 Maasrun (Lanaken) www.maasrun.be

Zondag 9 oktober 2011 Dwars Door Hasselt (Hasselt) www.dwarsdoorhasselt.be

Zondag 23 oktober 2011 Borreltjesloop (Kuringen) www.kuringen.be

Gezondheidspromotie

CM kinderservicekinderservicekinderservice

Nergens meer voordelen dan op www.cm.be/skoebidoe

Van zwangerschap tot kleuter, de juiste voordelen op het juiste moment. Als jonge ouder is www.cm.be/skoebidoe jouw virtuele place to be. Registreer je nu en geniet van exclusieve CM-promoties bij DreamLand, DreamBaby, CM-Thuiszorgwinkel, Standaard Boekhandel …

AD_skoebidoe2011_Limburg-Moment_210x285.indd 1 26/05/11 10:15





BELGIË - BELGIQUE

P.B.-P.P.

GENT X

BC 1365

AFGIFTEKANTOOR GENT X

ERKENNINGSNUMMER P209086

AFZE

NDE

R P

RIN

S-BI

SSCH

OPSS

INGE

L 75

350

0 HA

SSEL

T - W

WW

.CM

.BE

- D

RIEM

AAN

DELI

JKS

TIJD

SCHR

IFT

JUN

I - J

ULI -

AUG

USTU

S 20

11





Moment Zomer 2011

Documents

Transcript of Moment Zomer 2011