1

Module: Technologie en film

2

Leskaart 2 Inleiding

De komende tijd gaan we ons bezig houden met een andere kant van het vak

producten. We gaan een multimediaal product maken, maar ook een

“knutsel”product. Het multimediale product wordt een filmpje. Het filmpje ga je in een

drietal maken.

Wat je hier van kan leren?

Samenwerken

Creatief denken

Werken met verschillende gereedschappen

Presenteren

Beoordeling

• Je krijgt één cijfer voor de producten: bibberbotje, opdrachten technologie,

filmpje (filmpje, script, scenario), presentatie, dwarsdoorsnede huis

Je krijgt één cijfer voor het proces: samenwerken (teamwork, afspraken nakomen,

omgaan met kritiek) en plannen & organiseren (een opdracht aanpakken, werk

plannen, organiseren van spullen en materialen).

Het vak D&P/Dienstverlening staat op de rapportage en telt volwaardig mee voor de

overgang naar de volgende klas.

3

Leskaart 2A Technologie 90 minuten

Inleiding

Naschoolse opvang “De muzikantjes” (voor kinderen van 10 jaar) gaat de week van

de nieuwe techniek organiseren. Voor deze week vragen ze jouw om een filmpje te

maken over “Bibberbotjes”. Om uiteindelijk het filmpje te kunnen maken moet je eerst

een aantal andere stappen zetten. Zo moet je weten wat er onder nieuwe techniek

wordt verstaan, wat een “Bibberbotje” is en hoe een filmpje wordt gemaakt.

Technologie: het toepassen van wetenschap in de techniek

Overal om je heen zie je dat machines het werk van mensen overnemen of

makkelijker maken. Je kunt hierbij denken aan je mobieltje. Een paar jaar geleden

kon je met een mobiele telefoon alleen bellen. Als je bedenkt wat je er nu allemaal

mee kan is de naam telefoon eigenlijk geen goede naam meer. De telefoon wordt

bijna niet meer gebruikt om mee te bellen.

Voor de volgende opdrachten heb je het onderstaande nodig

Benodigdheden:

Papier

Pen

Opdracht 1

1. Schrijf op wat jou mobieltje allemaal kan.

2. Waar gebruik jij je mobieltje voor?

3. Bedenk een andere naam voor mobile telefoon.

Hier onder zie je twee foto’s van een autofabriek. Niet alleen aan de soort foto, maar

ook aan wat er op de foto staat, zie je dat de foto’s uit twee verschillende tijden

komen.

4

Foto 1

Foto 2

Opdracht 2

A. Schrijf op welke drie verschillen je ziet.

B. Hoe wordt het werk voor mensen op foto 2 makkelijker gemaakt?

C. Beschrijf in drie zinnen wat dit betekend voor het werken in de techniek.

Robotica: Leer die zich bezig houdt met de toepassing van robots

Autonoom: Zelfstandig, zelfsturend

5

Robotica ontwikkelt zich stormachtig. Sociale en technische ontwikkelingen

zorgen voor steeds meer robot toepassingen in ons dagelijks leven. De robot

revolutie is begonnen, robots maaien ons gras en stofzuigen ons huis. Ze staan

de chirurg bij in de operatiekamer en rijden rond op Mars. Ze vermaken kinderen

en binnenkort zijn zelfs onze auto's autonome robots.

Furbie Drone Zorg Robot

Opdracht 3

Je ziet steeds meer robots in en om het huis.

A. Waar zou jij thuis een robot voor willen hebben? Leg ook uit waarom.

B. Waar zou jij thuis geen robot voor willen hebben? Leg uit waarom.

Domotica: huisautomatisering. Het is een verzamelnaam voor alle vormen van

automatisering in en om het huis om het leven thuis makkelijker te maken.

In en om ons huis vinden we ook steeds meer technologische ontwikkelingen die het

leven makkelijker en veiliger maken. Alle automatisering in huis wordt met een

moeilijk woord Domotica genoemd. Je kunt hierbij denken aan een kraan die gaat

lopen als je je handen er onder houdt, bewegingssensoren of camera’s.

Opdracht 4

Het is natuurlijk hartstikke leuk om allerlei handige technische snufjes in huis te

hebben. Je hoeft aan heel veel zaken niet meer te denken, het gaat gewoon

automatisch. Je gaat op een dwarsdoorsnede van een huis al jou domotica wensen

tekenen. Je mag gebruik maken van bestaande domotica toepassingen. Bedenk

minimaal 4 leuke ideeën. Gebruik je fantasie en creativiteit.

6

Zorg dat je tekening er zo mooi mogelijk uitziet en vol ideeën zit.

Benodigdheden:

Potlood

Kleurpotloden

dwarsdoorsnede huis

Eisen:

Minimaal 4 eigen domotica ideeën

Minimaal 4 bestaande domotica toepassingen

7

Leskaart 2B Een bibberbotje maken 90 minuten

De naschoolse opvang heeft je gevraagd om een filmpje te maken over

“Bibberbotjes”. Om dit te kunnen doen moet je eerst zelf een “Bibberbotje” maken.

Bibberbotjes zijn zelfgemaakte scharrelaars. Bibberbotjes zijn heel erg leuk. Je hebt

na een uurtje knutselen een heel erg grappig, zelf bedacht beestje. Hoe jou

bibberbotje gaat bewegen kun je niet van tevoren weten. Dat moet je gewoon

uitproberen. En als je vindt dat jouw botje anders moet bibberen, dan verander je

iets: meer poten, of juist minder. Of een langere staart of juist geen staart. Of je

verplaatst de batterij. Alles kan. Veel plezier!

Tijdsduur: 90 minuten

alleen

Benodigdheden:

Combinatietang

Klein schroevendraaiertje

Striptang

Evt. een scherp mes om kroonstenen af te snijden

Tie-wraps (“kabelbinders”) in verschillende maten en kleuren

Strip van 12 kroonstenen. Een strip van 6 kan ook, maar dan hebben leerlingen

wat minder mogelijkheden om hun beestje vorm te geven.

Motortje

Batterijhouder voor een AA batterij

AA batterij

Dubbelzijdig foam-tape

8

Materiaal om de bibberbotjes te versieren: Wiebel-oogjes, chenille-draad,

gekleurde veren, papier, wasknijpers, enz

Onderzoeksvragen en ontwerpopdrachten:

Experimenteer met de lengte en de vorm van de “staart” van de bibberbot: Hoe

verandert de beweging als je bibberbot een lange, rechte staart heeft? Wat

gebeurt er als je die staart krom buigt? En wat als je de staart heel kort maakt?

Hoe kun je ervoor zorgen dat het motortje minder snel rond draait?

Wat gebeurt er als je die lange staart krom buigt? En als je de staart heel kort

maakt?

Hoe verandert de beweging van je bibberbot als je hem lange, slappe benen

geeft?

Hoe verandert de beweging van het bibberbotje als die maar twee pootjes heeft?

Bouw een bibberbotje dat heel snel korte rondjes draait.

Bouw een bibberbotje dat zo snel mogelijk recht vooruit draaft.

Bedenk gemoedstoestanden of karaktereigenschappen die tot uitdrukking komen

in het botje: Vrolijk, verdrietig, hysterisch, verlegen, arrogant, bescheiden, enz.

Bedenk een omgeving waar de bibberbotjes in moeten passen, zoals een

rotsachtig eiland, een oerwoud of een stad.

Aan de slag!

Stap 1 Kroonsteen open maken

Je begint klein: bij het binnenste van een kroonsteen.

- Draai twee schroefjes helemaal uit de kroonsteen. Soms moet je een

beetje peuteren om de schroefjes uit de plastic buisjes te krijgen.

9

- Duw met het schroevendraaiertje het metalen binnenwerk uit de kroonsteen.

Stap 1

Stap 2 Op de as van de motor

Monteer het binnenwerk van het kroonsteentje op de as van het motortje:

- Schuif het metalen “dingetje” over

de as van de motor.

- Zet het dingetje vast op de as met een schroefje.

- Draai het andere schroefje in het tweede gaatje. Je hebt die misschien nog nodig.

Stap 2

Stap 3 De motor op de kroonsteen

- Leg twee tie-raps op tafel zoals op de foto.

- Leg de kroonsteen omgekeerd op de tie-raps.

- Leg de motor op de kroonsteen, boven de tie-raps

10

Stap 3

Stap 4 Sjor de motor vast

Bindt de motor vast op de kroonsteen met de tie-raps.

- Zorg ervoor dat de aansluit-lipjes van de motor aan weerszijden van de kroonsteen

zitten, zoals op de rechter foto.

- Laat de tie-raps tussen twee kroonstenen doorlopen, zoals op de foto. Dan kun je

de motor veel strakker vastmaken op de kroonsteen.

Stap 4

Stap 5 De batterijhouder

- Plak een stukje dubbelzijdig foamtape onder de batterijhouder.

11

Stap 5

Stap 6 Batterijhouder op de kroonsteen

- Plak de batterijhouder op de kroonsteen, achter de motor.

- Op de foto is de batterijhouder dwars op de kroonsteen geplakt, maar dat hoeft niet

persé. Je mag de batterijhouder best in dezelfde richting als de kroonsteen plakken.

Of schuin.

Stap 6

Stap 7 Sluit de motor aan

- Maak het uiteinde van de draden bloot met een striptang.

- Steek het uiteinde van de zwarte draad door het gaatje van een aansluitlipje (maakt

niet uit welke).

12

- Draai het blote uiteinde van de draad een paar keer rond zichzelf.

- Doe hetzelfde met de rode draad en het andere lipje.

Stap 7

Stap 8 Testen

Als het goed is heb je nu een stroomkring gemaakt.

- Doe een batterij in de houder.

- Als het goed is gaat je bibberbeest nu al aan de wandel!

- Niet? Geen paniek. Dan is de stroomkring niet gesloten. Controleer of de blote

uiteinden van de draden goed vast zitten aan de lipjes van de motor.

Stap 9 Geef je beest pootjes, vinnen of iets anders om vooruit te komen.

Je bibberbeest heeft nog geen ledematen, maar komt toch al een beetje vooruit. Hoe

wil je dat je beest gaat bewegen? In rondjes? Of juist recht vooruit? Of opzij? Geef je

beest pootjes, klauwen, vleugels of vinnen. Je mag het helemaal zelf bedenken en

uitproberen.

13

Stap 9

Op de foto’s hierboven zie je bibberbeesten met verschillende “pootjes”. De pootjes

zijn gemaakt van draad of tie-raps. Alles wat je bedenkt zal je beestje op een

bepaalde manier laten lopen. Probeer het uit en verander de pootjes als je wilt dat je

beestje anders beweegt.

Stap 10 Zwiepstaart

Je beestje gaat (meestal) sneller lopen met een “zwiepstaart”:

- Knip een stukje draad af zo lang als je pink.

- Maak één uiteinde van de draad bloot met de striptang.

- Maak het stukje draad vast in het “dingetje” van de kroonsteen aan de as van de

motor.

Stap 10

14

Leskaart 2B Bibberbotje the movie 45 minuten

Voor de naschoolse opvang ga je een filmpje maken over het “leven” van je

bibberbotje. Natuurlijk “leeft” je bibberbotje niet alleen, maar samen met andere

bibberbotjes. Het filmpje ga je daarom samen met nog twee anderen maken. Je

werkt dus in een drietal. Voordat je een filmpje kunt maken ga je eerst onderzoek

doen naar het maken van films.

Bij het maken van een film komt heel wat kijken. Zo moet je een goed verhaal

hebben, een decor, moet je wat weten van camerastandpunten, verschillende genres

enzovoort. Voor de naschoolse opvang ga je een eenvoudig filmpje maken om de

kinderen die naar de opvang gaan te vermaken.

Het hoeft geen Hollywood productie te worden!

De eisen aan het filmpje:

Het genre past bij de opdrachtgever

Het filmpje duurt minimaal 2 en maximaal 5 minuten

Het filmpje bestaat uit 5 verschillende scenes

Er zitten minimaal twee verschillende soorten shots in

Er wordt minimaal 2 verschillende perspectieven gebruikt

Genre

Horror, komedie, drama…allemaal voorbeelden van filmgenres. Waarschijnlijk kun je

er wel nog een aantal bedenken. Ieder genre heeft zijn eigen regels, maar wat zijn

die regels dan? Voor het filmpje van de naschoolse opvang zijn niet alle genres

geschikt.

15

Opdracht 1

bijlage schema filmgenres

A. Zoek de omschrijving op van de filmgenres.

B. Geef een voorbeeld van een film uit dit genre.

C. Is dit genre geschikt voor een film voor de naschoolse opvang. Schrijf er ook bij

waarom dit genre wel of niet geschikt is.

Alle volgende opdrachten doe je in een vaste groep van drie. Je kiest twee

klasgenoten uit waarmee je het beste resultaat denkt te gaan halen. Wat heb je

nodig in je team:

Creativiteit

Computervaardigheden

Doorzettingsvermogen

Teamspeler: iemand die samen voor het beste resultaat wilt gaan

Samen vormen jullie nu een productie maatschappij. Dit is een bedrijfje dat films

maakt.

Jullie hebben je verdiept in verschillende filmgenres. Samen maak je een keus welk

genre je gaat gebruiken voor je film. Om jullie te begeleiden bij de stappen die je ga

zetten om een mooie film te maken, gebruik je werkblad film maken.

Opdracht 2

A. Bedenk een leuke naam voor jullie productie maatschappij.

B. Maak een keus voor je filmgenre en vul dit in op het werkblad Film maken.

Opdracht 3

Bedenk samen een verhaaltje en schrijf dit op je werkblad. Bedenk wel dat je er ook

een filmpje van moet kunnen maken.

Tip: Hou je aan een verhaallijn. Verschillende verhalen binnen het verhaal maakt het

lastig!

16

Leskaart 2C Het maken van een script 90 minuten

Script: Een ander woord voor script is scenario

Bij het maken van een film is het belangrijk dat je begint met een goed verhaal. Wat

wil je met je film vertellen. Voor een korte film kun je dit vaak in een half A4tje kwijt.

Het gaat dan om de grote lijn in het verhaal. Van dit verhaal maak je een script.

Wat is een script eigenlijk?

Bij een script werk je het verhaal helemaal uit. De filmmaker weet dan hoe het beeld

er uit komt te zien, wat er gezegd wordt door de personages en wat ze doen. Bij een

script beschrijf je alle hoorbare en zichtbare zaken die er voor het verhaal toe doen.

Wat staat er in een script?

1. Actie

2. Dialoog

3. Omgeving

Actie: Alles wat je ziet gebeuren en de belangrijke geluiden

Dialoog: Alle gesproken tekst in de film. Je schrijft dit in spreektaal. Dus niet in

ingewikkelde zinnen, maar gewoon zoals mensen (Je personages) spreken. Je kunt

er nog bij schrijven hoe iets moet worden gezegd. Boos, verliefd, zachtjes, vriendelijk

enzovoort.

Omgeving: waar en wanneer speelt de scene zich af: binnen, buiten, ’s nachts,

overdag, avond. Wat is er te zien.

Hoe ziet een script eruit?

Format: volgens een vast voorbeeld. Op eenzelfde manier.

Een script schrijf je volgens een vast format. Er zijn regels waar je je aan moet

houden.

Wat staat er boven aan het script?

Titel

Geschreven door…

17

Gebaseerd op…

Datum

Opdracht 4

Ga naar de bijlage Het film idee en vul de bovenstaande vier punten in.

De drie terugkerende onderdelen en de volgorde in een script zijn

1. Kop

2. Verhaal/ vertelling

3. Dialoog

Kop

Staat altijd in hoofdletters

Waar staat de camera: Binnen (INT) of Buiten (EXT)

Waar (bijv. BADKAMER)

Tijd (bijv. MIDDAG, OCHTEND, AVOND)

Verhaal/ vertelling

Actie: wat gebeurd er, wat doet het personage?

Personages en omgeving: hierin omschrijf je hoe de personages er uit zien en

hoe de omgeving er uit ziet.

Geluiden: wat hoor je.

Dialoog

Het personage dat spreekt staat bovenaan in hoofdletters

Aanwijzingen voor de acteurs (bijv kijkt naar buiten, lacht enz.)

Gesproken tekst

Voorbeeld

INT.HUISKAMER.DAG (KOP)

We zien een rommelige huiskamer. De meubels hebben hun beste tijd gehad. De

broers BOB (20) en KEES (23) hangen voor de TV. (Verhaal)

BOB

Is er nog drinken?

18

KEES (haalt zijn schouders op)

Ga zelf kijken.

(Dialoog)

Opdracht 5

Schrijf nu samen je script voor jullie filmpje.

Je merkt dat er heel wat bij het maken van een film komt kijken. Je hebt nog geen

beeld geschoten, maar je bent wel al druk bezig geweest. Misschien begrijp je nu

hoe het komt dat een film maken veel geld en tijd kost.

19

Leskaart 2D Het maken van een storyboard 90 minuten

Een storyboard is niets anders dan een verzameling plaatjes van de scenes die je

hebt bedacht in je script. Het lijkt een beetje op een stripverhaal. Je hoeft niet goed te

kunnen tekenen, maar zorg er wel voor dat wat je tekent duidelijk is.

Voorbeeld van een storyboard

Storyboard

20

Op het storyboard zie je ook shot type staan.

Shot type: hoe je verhaal in beeld is gebracht. Het gaat over de opnamen met de

camera.

Verschillende type shots

Big close up: Een opname van heel dicht bij. Je ziet alleen een detail.

21

Close up: dichtbij opname, een detail van een persoon of onderwerp.

Medium shot: het onderwerp is middelgroot afgebeeld. Personen tot aan hun

middel.

Wide shot: een volledig shot. Je ziet het hele onderwerp of persoon.

22

Knee shot: een persoon is tot aan de knie zichtbaar.

Naast dat je het beeld van dichtbij of veraf kunt laten zien, kun je ook variëren in

camerastandpunt.

Kikvorsperspectief: de camera hou je dan laag bij de grond. Mensen en gebouwen

worden op deze manier heel groot. De horizon ligt daarbij hoog.

Vogelperspectief: Je filmt dan van boven af. Mensen en gebouwen zien er kleiner

uit. De horizon ligt laag.

Ooghoogte perspectief: de horizon ligt op ooghoogte. De camera richt zich niet

naar boven of beneden.

Kikkerperspectief

Vogelperspectief

23

Ooghoogtepersperctief

Opdracht 6

Je hebt nu alle informatie om met je productiemaatschappij je storyboard te gaan

maken. Zoals je in het begin van de leskaart hebt kunnen lezen gaat het niet om je

tekenkwaliteiten.

24

Leskaart 2E Decor 90 minuten

Om je filmpje helemaal compleet te maken kan het nodig zijn om een decor te

maken. Het decor is niets anders dan de achtergrond waarin de film zich afspeelt. Als

je filmpje in een huiskamer speelt, maak je een huiskamer na.

Opdracht 7

A. Maak een tekening van je decor of je verschillende decors.

B. Schrijf bij je tekening waar je het decor of de decors van gaat maken.

C. Maak een lijst van benodigdheden en over dit met de docent.

D. Ga je decor maken.

25

Leskaart 2F Het filmpje 90 minuten

Je hebt nu alles om je filmpje te kunnen maken. Een script, een storybord en een

decor. Het filmen kan beginnen.

Benodigdheden:

Storybord

Script

Decor

Mobiele telefoon

Laptop

Technische Tips: Filmen met je Mobiel

Opname Beeld

Stel je mobiel in op de hoogste opnamekwaliteit

Check daarvoor bij settings of camera-instellingen bij ‘vastleggrootte’of ‘resolutie’

en kies de hoogste kwaliteit

*TIP:* Hoe minder je kunt opnemen hoe hoger de kwaliteit. Maak een proefopname

en kijk het terug.

Je kunt nu gaan filmen:

Hou je mobiel tijdens het filmen zo dat het beeld op je mobiel liggend is, zoals je

tv-scherm of computermonitor.

Je kunt je mobiel stilhouden tijdens het filmen of bewegen. Als je wilt bewegen

probeer langzame, vloeiende bewegingen te maken anders wordt het beeld erg

schokkerig en onduidelijk. Tenzij dat de bedoeling is natuurlijk.

Neem de scenes in de door jullie bedachte volgorde op. Je filmpje is dan nadat je

alle scenes hebt opgenomen klaar.

Op de computer zetten

Er zijn verschillende manieren om je materiaal op je computer te zetten. Zoals

Bluetooth, geheugenkaart, USB-kabel en WiFi. Het is afhankelijk van je telefoon

welke mogelijkheden je hebt. Voor de USB Kabel heb je behalve de kabel niets

extra’s nodig. Je zet het filmpje met een USB kabel op de computer.

Als de aansluiting is gelukt kopieer je (of sleep je) de bestanden naar de harde

schrijf *van je computer*.

Sla het filmpje op in een map met de naam: Filmproducten

26

Leskaart 2G De première van je film 90 minuten

De eerste keer dat een film ook voor niet makers te zien is noemen we première. Dit

is voor de makers een spannende, maar ook feestelijke gebeurtenis. Spannend om

dat je de reactie van mensen op jouw film te horen en te zien krijgt. Feestelijk omdat

je na lang en hard werken eindelijk je product af hebt.

Tijdens een première houden de makers ook een presentatie. Dit gaan jullie ook

doen.

Waar moet je presentatie aan voldoen?

Je vertelt kort het volgende:

Hoe was de samenwerking?

Waarom hebben jullie voor dit genre gekozen?

Hoe zien we in het filmpje dat het dit genre is?

Waarom moet de naschoolse opvang voor jullie filmpje kiezen?

Laat het filmpje zien.

Je hebt maximaal 10 minuten voor je presentatie.

Een goede presentatie kun je alleen geven als je deze goed hebt voorbereidt. Je

denkt van te voren na over wat je gaat zeggen en hoe je dit gaat zeggen.

Tips voor de presentatie:

Spreek duidelijk

Zorg dat iedereen je kan zien

Sta op twee benen

Gebruik een briefje met kernwoorden erop alleen als ondersteuning

Lees geen tekst voor.

Afspraken voor de toehoorders (luisteraars)/ kijkers:

Tijdens de presentatie van een ander luister je

Je lacht de ander niet uit

Toon respect

27

BIJLAGEN Leskaart 2

28

29

Bijlage filmgenres

Naam:

Genre Omschrijving Voorbeeld Geschikt Omdat

Animatie

Komedie

Actie

Drama

Soap

30

Genre Omschrijving Voorbeeld Geschikt Omdat

Fantasie

Stomme film

31

Bijlage Het film idee

Namen: ___________________________________________________

Naam productie maatschappij: _______________________________

Genre: ____________________,omdat__________________________

__________________________________________________________

De verhaallijn in het kort

32

Bijlage Script

Titel: _____________________________________________________

Geschreven door: __________________________________________

Gebaseerd op: _____________________________________________

Datum: ___________________________________________________

Kop

Verhaal

Dialoog

33

Kop

Verhaal

Dialoog

34

Bijlage Storybord

Project: ________________________________

Namen: ________________________________

Datum: ________________________________

Shot type: ___________________ Shot type: _________________

Beschrijving: _________________ Beschrijving: _______________

____________________________ __________________________

35

Shot type: ___________________ Shot type: _________________

Beschrijving: _________________ Beschrijving: _______________

____________________________ __________________________

Shot type: ___________________ Shot type: _________________

Beschrijving: _________________ Beschrijving: _______________

____________________________ __________________________

36