34 Chemie Magazine oktober 2014

WIe maaKt OnZe BlOedFIlteRs?

MKBER MEDICAL2MARKET GAAT DE BOER OP MET INNOVATIE

Jamie Lewis: Door ons lter wordt het mogelijk om op een goedkopere manier

betere zorg te leveren.

FOTO

: HERMAN ENGBERS

CM1410_34-36_medical2market.indd 34 09-10-14 16:03

oktober 2014 Chemie Magazine 35

Stel, je bent mkber en je hebt een schitterende innovatie, in dit geval een bloedfilter, die rijp is voor de markt. Hoe kom je dan het laboratorium uit? Jamie Lewis van medical2market vertelt over het belang van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Polymer Science Park en visitekaartjes. Het nog op te richten MKB Steunpunt Topsector Chemie en Energie vindt hij ook interessant.Tekst: Marloes Hooimeijer

Innovatie

e

W e hebben een bloedfilter ontwikkeld om gezonde rode bloedcellen terug te winnen uit het wondvocht dat een patint na bijvoor-beeld een openhartoperatie verliest. Een patint die tijdens de operatie te veel bloed heeft verloren, heeft daardoor geen donorbloed meer nodig, maar kan zijn eigen rode bloedcellen terugkrij-gen. Deze innovatie van medical2mar-ket heeft volgens R&D-manager Jamie Lewis meerdere voordelen: Donorbloed is duur: 875 euro per zakje. Er treden geregeld complicaties op bij bloedtrans-fusies, zoals koorts; de patint ligt lan-ger in het ziekenhuis. Uit recente weten-schappelijke studies blijkt bovendien dat de langetermijneffecten van transfusies met donorbloed vermoedelijk slechter zijn dan eerder gedacht. Ze worden meer als weefseltransplantaties gezien, met alle bijbehorende risicos. Door ons filter wordt het mogelijk om op een goedko-pere manier betere zorg te leveren. Dan moeten die bloedfilters wel eerst door een geschikte partij in productie genomen worden. Maar zoals voor meer innovatieve mkbers geldt, is het ook voor medical2market een uitdaging om de laboratoriumschaal te ontstijgen. Dus toen de VNCI het bedrijfje benaderde om te komen pitchen tijdens de jaarvergade-ring in juni, twijfelde Lewis geen moment. Het was een mooi event, waar veel professionals uit de industrie en daaromheen aanwezig waren, zoals de overheid en belangenorganisaties. Ik kreeg na de presentatie over het bloed-filter de gelegenheid om de aanwezigen mee te laten denken over welk bedrijf onze filtermodules in grotere aantallen zou kunnen produceren.

Fujifilm werd door een van de aanwezi-gen genoemd. Lewis: Volgens hem deed dat bedrijf ook iets met mem-braanfilters. Ik kreeg zijn visitekaartje en heb hem de volgende dag direct gemaild. Zo kwam ik aan een contact-persoon bij Fujifilm. Inmiddels ben ik er op bezoek geweest: een heel mooi bedrijf. Nooit bij stilgestaan dat het mis-schien een geschikte producent voor ons bloedfilter zou kunnen zijn. Ik kwam er heel enthousiast vandaan. Ze bleken het een interessant idee te vinden en onder-zoeken nu of hun productietechnieken mogelijkheden bieden. (zie kader)

Europese subsidieMet subsidie uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) heeft medical2market de afgelopen jaren twee types bloedfilter kunnen doorontwikkelen. De eerste bestaat uit hollevezelmembranen en is ontwikkeld in samenwerking met het Zwolse zie-kenhuis Isala (Arno Nierich, de eigenaar van medical2market is anesthesioloog-intensivist in dat ziekenhuis. Hij staat aan de wieg van het bloedfilter) en met het Europees Membraan Instituut (EMI), dat is verbonden aan de Universiteit Twente. Die hollevezelmembranen worden gemaakt door een polymeerop-lossing te spinnen, dat wil zeggen te extruderen via een speciale spinkop, legt Lewis uit. Een holle vezel ontstaat dan door de gextrudeerde straal poly-meeroplossing in contact te brengen met vloeistoffen waarin het polymeer neerslaat. De oplossing ontmengt hier in twee fasen die elkaar intensief doordrin-gen, hierdoor krijgt de uiteindelijke vezel de gewenste poreuze structuur. Het EMI heeft de receptuur voor deze procedure

FujIFIlm: Het Is een genIaal IdeeWe vinden het bloedfilter van medical2market een geniaal idee, vooral doordat het door een arts met veel kennis en ervaring op dit gebied is uitge-dacht, zegt Joop de Gooijertaccount manager membranes bij Fujifilm. Hij was ook erg verheugd met het feit dat Jamie Lewis van medical-2market zich na een tip tijdens de VNCI-jaarvergadering bij Fujifilm meldde om de innova-tie toe te lichten. De linking pin was een oud-medewerker van ons die nu bij SABIC werkt. Naast de productie van offset-platen en kleurenfotopapier richt Fujifilm in Tilburg zich op nieuwe producten in twee hoofdgebieden: membraan-technologie en life sciences. De Gooijert: We zijn als bedrijf misschien al oud, op het gebied van productontwikke-ling zijn we nog heel jong. Omdat innovatie klein begint is het voor ons cruciaal om met innovatieve mkbers in contact te komen. Zoals medical2mar-ket de ontwikkeling van het bloedfilter aanpakt is een goed voorbeeld van open innovatie.Maar daarmee is nog niet gezegd dat ze gaan samenwer-ken. Wij richten ons meer op chemische filtratietechnieken, membranen die bijvoorbeeld CO2 uit gas halen of nitraat uit water door gebruik te maken van ionenuitwisseling. Voor het bloedfilter is een mechani-sche scheidingstechniek beter geschikt. We kijken nu nog of onze bedrijfspoot life sciences iets kan betekenen. Hoe dan ook is Fujifilm zelf niet medisch gecertificeerd en hebben we geen cleanroom. Als wij niet de juiste partij blij-ken te zijn, zullen we medical-2market zeker proberen door te verwijzen. Ik ben ervan overtuigd dat er op de markt al geschikte technieken en part-ners te vinden zijn.

CM1410_34-36_medical2market.indd 35 09-10-14 16:03

36 Chemie Magazine oktober 2014

nagenoeg klaar; het luistert nauw om de juiste oppervlaktestructuur en poriegrootte te krijgen.Het tweede type fi lter is een module die bestaat uit geschakelde vlakke mem-branen van 8 bij 8 centimeter. Doordat de membranen stapelbaar zijn past er een groot fi lteroppervlak in een klein doosje. Lewis: Het proced voor dit fi lter is dat er argondeeltjes op folie worden geschoten om de molecuulver-bindingen te beschadigen, vervolgens wordt de folie getst in een bad met zuren en daar ontstaan de porin van het membraan. Voor dit type hebben we inmiddels een buitenlandse producent in beeld die al beschikt over een certifi -cering voor medische hulpmiddelen in Europa, waaronder met een kleine aan-passing ook ons fi lter kan vallen. Die certifi cering is geen onbelangrijk detail, zegt hij. De producent moet niet alleen over geschikte fi ltratietechnie-ken beschikken, maar moet ook vol-doen aan de eisen die gelden voor pro-ductieomstandigheden voor medische toepassingen. De productie moet bij-voorbeeld in een cleanroom plaatsvin-den, waar onder overdruk kleine stof-deeltjes naar buiten geperst worden, en medewerkers helemaal ingepakt zijn.

Twintig visitekaartjesLewis benadrukt het belang voor een mkber als medical2market om zijn innovatie te kunnen presenteren aan de achterban van de VNCI. Dat kan ons echt een stap verder helpen. Het was voor de VNCI de eerste keer om een mkber te laten pitchen. Ik was vooraf erg benieuwd naar de reacties, maar die waren erg enthousiast. De dagvoor-zitter riep de aanwezigen op visitekaart-jes in te leveren als zij tips hadden. Ik

kwam met twintig kaartjes thuis. Daar-tussen zaten vooral veel tips als ant-woord op mijn tweede vraag: waar ik goede ingangen kon vinden om een demonstratieproject voor ons bloedfi l-ter op te zetten in ontwikkelingslanden. Ideen voor geschikte producenten van het bloedfi lter beperkten zich tot Fuji-fi lm. Maar ook al komt er nog geen pro-ducent uit rollen, we hebben in ieder geval onze ideen kunnen toetsen.Medical2market was voorheen in het Isala Ziekenhuis gevestigd, maar is verhuisd naar het Polymer Science Park (PSP) in Zwolle. Met reden, want de kunststofi ndustrie is erg relevant voor de behuizing van de fi lters. Via het PSP hebben we de juiste medisch-gecertifi ceerde bedrijven gevonden om voor ons te spuitgieten. Inmiddels is hier in het gebouw ook een iLab geves-tigd en in Emmen een COCI (zie kader), samen Green PAC gedoopt (Polymer Application Center). Ik was aanwezig bij de lancering. Dit soort knooppunten zorgt dat je als bedrijf sneller toegang krijgt tot een groot kennisnetwerk in de regio en bij de juiste partij aan tafel komt. Voor ons was ontwikkelingsmaat-schappij Oost NV erg belangrijk, daar weten ze ook alles van subsidiemoge-lijkheden. Via hen kwam het Europese project met Isala en het EMI tot stand. In die lijn verwacht Lewis dat ook het nog op te richten MKB Steunpunt Top-sector Chemie en Energie (zie kader) interessant is. De chemie is zn grote industrie, dat een mkb-bedrijf er ont-zettend mee geholpen is als een steun-punt het de weg wijst. Je wilt gewoon snel zijn waar je moet zijn, niet eerst over vijf schijven gaan. Een goede advi-seur kan ons helpen om de wirwar aan mogelijkheden te fi lteren. p

IlaB en COCI BIeden InnOVatIeVe staRteR gROeIKansen Met de oprichting van de Cen-tres for Open Chemical Innova-tion (COCI) en iLabs bevordert de Topsector Chemie innova-tief ondernemerschap in de chemie.Er zijn momenteel zes iLabs. Gevestigd in de nabij-heid van kennisinstellingen b ieden zij starters de mogelijk-heid om een veelbelovend con-cept door te ontwikkelen tot een opschaalbaar product. Zij kunnen bijvoorbeeld gebruik-maken van goede laboratori-umfaciliteiten. Door zich te vestigen in een Centre for Open Chemical Innovation heb-ben jonge ondernemingen de mogelijkheid om de productie daadwerkelijk op te schalen. Alle basisvoorzieningen zijn er voorhanden, zoals utilities en milieuvergunningen.

Meer informatie: www.topsec-torchemie.nl/content/onderne-merschap

mKB steunPunt tOPseCtOR CHemIe en eneRgIe WIjst de WegHet Topsectorenbeleid ziet een sterke betrokkenheid van mkb-bedrijven als een essen-tile voorwaarde voor succes: het mkb pakt vaak als eerste innovaties op om ze toe te pas-sen. Maar het mkb weet lang niet altijd de weg te vinden naar netwerk- en samenwer-kingspartners die kunnen hel-pen om de beschikbare kennis te vertalen naar innovatieve producten en diensten, zoals op het terrein van biobased economy. Het MKB Steunpunt Topsector Chemie en Energie een initiatief vanuit beide Topsectoren gaat ze daarbij helpen. Het Steunpunt is straks gevestigd op vijf regio-nale Ondernemerspleinen van de Kamer van Koophandel. De steunpuntmedewerkers hel-pen de ondernemers door ver-bindingen te leggen, bijvoor-beeld door ze te koppelen aan kennispartijen of collega-ondernemers.

Contact met indus- trie kan ons als mkber echt een stap verder helpen

Contact met indus- trie kan ons als mkber echt een stap verder helpen

CM1410_34-36_medical2market.indd 36 09-10-14 16:03