1  

Op  weg  naar  Pasen  Stil  staan  bij  het  lijden  van  Christus  voor  ons      Jaap  Haasnoot,  Zuid-­‐Soedan  

 Introductie  Dit  miniboekje  heeft  twee  doelstellingen.  Allereerst  hoop  ik  dat  het  jullie  helpt  om  je  op  Pasen  voor  te  bereiden  en  zo  stil  te  staan  bij  het  lijden  van  onze  Heiland.  Ten  tweede  probeer  ik  in  dit  boekje  een  verbinding  te  leggen  met  de  wereldkerk,  en  vooral  de  kerk  in  Afrika.  Ik  hoop  dat  we  daardoor  opnieuw  beseffen  dat  we  deel  uit  maken  van  die  ene  Kerk  die  wereldwijd  bidt  om  de  komst  van  Gods  Koninkrijk.  

2  

 Dit  is  eigenlijk  een  7-­‐weken-­‐boekje.  Voor  elke  week  is  er  een  korte  bijbelstudie,  een  inspirerende  gedachte,  een  suggestie  om  te  doen  en  een  aantal  gebedspunten.  Dit  boekje  kan  heel  goed  individueel  gebruikt  worden,  maar  ook  in  het  gezin  of  op  de  bijbelkring.  In  de  bijbelstudies  kijken  we  naar  de  zeven  ‘Ik  ben’-­‐woorden  van  Jezus  in  het  evangelie  van  Johannes.    Lijdenstijd  (ook:  vastentijd  of  40-­‐dagen-­‐tijd)  Sinds  de  3e  eeuw  hebben  christenen  de  periode  vóór  Pasen  gebruikt  als  een  tijd  om  te  vasten  en  je  op  God  te  richten.  Deze  tijd  was  bedoeld  God  in  het  middelpunt  van  je  leven  te  zetten.  De  protestanten  tijdens  de  Reformatie  vonden  dat  het  in  de  rooms-­‐katholieke  kerk  alleen  om  de  buitenkant  ging:  mensen  vastten  wel  en  deden  wel  mee  aan  de  rituelen,  maar  ze  werden  er  niet  door  veranderd.  De  reformatoren  schaften  het  verplichte  vasten  af,  want  zij  zagen  dit  als  een  manier  om  Gods  genade  te  ‘verdienen’.  In  de  anglicaanse  kerk  is  altijd  meer  aandacht  geweest  voor  de  periode  van  Lent  (dat  is  de  lijdenstijd)  dan  in  andere  protestantse  kerken.  Veel  christenen  wereldwijd  gebruiken  nu  deze  tijd  om  je  meer  op  God  te  richten.  Het  vasten,  niet  of  minder  eten,  kan  daar  een  extra  dimensie  aan  geven.  Je  houdt  je  dan  bewust  minder  bezig  met  ‘aardse  dingen’  om  zo  meer  met  gebed  en  bijbellezen  bezig  te  zijn.  Ook  kan  het  helpen  om  zo  na  te  denken  over  mensen  die  tekort  komen  in  deze  wereld.  Tegenwoordig  is  ‘alternatief  vasten’  populair:  je  vast  dan  door  bijvoorbeeld  minder  tv  te  kijken  of  minder  te  internetten.  Dan  houd  je  veel  tijd  over  voor  andere  zaken.  Vasten  is  ‘slechts’  een  vorm,  maar  toch  niet  onbelangrijk.  In  de  Bijbel  zien  we  dat  vasten  én  Gods  zegen  alles  met  elkaar  te  maken  hebben!    

3  

*  Week  1  (15-­‐21  februari)  Ik  ben  het  Brood  des  levens    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  6:25-­‐35.  Vooraf:  Wanneer  Jezus  de  woorden  ‘Ik  ben’  gebruikt,  dan  roept  dat  bij  de  Joden  in  die  tijd  heel  wat  op.  In  het  Oude  Testament  verwijst  ‘Ik  ben’  vooral  naar  de  God  van  het  verbond,  die  zich  aan  Mozes  openbaarde  (Ex.  3:14).  En  ook  naar  diezelfde  woorden  in  het  boek  Jesaja  waar  God  zich  als  de  Redder  van  Israël  laat  zien  (bijvoorbeeld  in  Jesaja  43:25).  Het  is  duidelijk  dat  Jezus  zich  identificeert  met  de  Naam  van  God  in  het  Oude  Testament.  Hij  is  niet  zomaar  een  rondreizende  rabbi,  maar  Hij  is  de  verwachte  Messias,  de  Zoon  van  God.  Gespreksvragen:  1.  Met  welke  motivatie  ging  de  menigte  op  zoek  naar  Jezus  (vers  25-­‐26)?  Wat  is  jouw/onze  reden  om  te  geloven?  2.  Wat  betekent  het  voor  jou/ons  dat  Christus  het  Brood  van  het  leven  is  (vers  35)?  Op  welke  manier  stilt  Hij  onze  honger?  3.  Hoe  kunnen  wij  aan  anderen  duidelijk  maken  dat  Christus  ‘aan  de  wereld  het  leven  geeft’  (vers  33)?    

B.  Om  over  na  te  denken:  Een  student  op  onze  opleiding  in  Zuid-­‐Soedan  zegt:  “Ik  heb  Gods  stem  gevolgd  en  ben  dominee  geworden.  Maar  er  zijn  perioden  dat  we  echt  heel  weinig  hebben.  Dat  komt  het  weleens  op  me  af:  waarom  hebben  we  zo  weinig  terwijl  we  doen  wat  God  van  ons  vraagt?”.  

4  

C.  Om  te  doen:  In  Zuid-­‐Soedan  is  het  dagelijks  voedsel  voor  veel  mensen  maïspap  met  bruine  bonen.  Probeer  de  komende  zeven  weken  een  keer  per  week  een  sobere  maaltijd  te  eten,  bijvoorbeeld  rijst  met  bruine  bonen.  Maak  dan  ook  een  gift  over  naar  een  organisatie  die  zich  inzet  voor  het  bestrijden  van  honger  in  deze  wereld.    D.  Om  voor  te  bidden:  Bid  voor  de  uitbreiding  van  Gods  koninkrijk  in  deze  wereld:  dat  mensen  Christus  leren  kennen  als  het  Brood  des  levens.  Bid  ook  voor  de  bestrijding  van  honger.    *  Week  2  (22-­‐28  februari)  Ik  ben  het  licht  der  wereld    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  8:12  Vooraf:  Licht  en  duisternis  zijn  belangrijke  woorden  in  de  Bijbel.  In  het  boek  Genesis  schept  God  het  licht  (Gen.  1:3)  en  in  het  laatste  bijbelboek  lezen  we  dat  er  geen  duisternis  meer  is  in  het  nieuwe  Jeruzalem  en  dat  God  en  het  Lam  de  stad  verlichten  (Openbaring  21:23-­‐24).  Jezus  is  de  vervulling  van  de  profetie  in  Jesaja  9:1,  Hij  is  het  licht  van  de  wereld.  Gespreksvragen:  1.  Waar  denk  je  aan  bij  de  woorden  ‘licht’  en  ‘duisternis’?  2.  Op  welke  manier  is  Christus  het  ‘licht  van  het  leven’  voor  jou/ons?  3.  Hoe  kunnen  wij  het  licht  van  de  wereld  zijn  (Matth.  5:14)?    B.  Om  over  na  te  denken:  “Er  is  ook  goed  nieuws  voor  Afrika.  Het  continent  dat  zo  vaak  negatief  in  het  nieuws  is,  heeft  goed  nieuws  nodig.  De  rechtvaardigen  zullen  beloond  worden.  Onze  hemelse  Vader  heeft  nog  steeds  alle  macht.  Zelfs  te  midden  van  alle  verwarring  en  tegenstellingen  

5  

bepaalt  Hij  de  geschiedenis.  Hij  is  nog  steeds  onze  Heer.  De  slachtoffers  van  vandaag  zijn  de  helden  van  morgen.  Wij  zien  maar  een  klein  stukje  van  onze  duistere,  verwarrende  geschiedenis,  maar  Hij  kent  het  hele  plan.  Ik  weet  dat  onze  God  deze  wereld  lief  heeft.  Er  komt  een  nieuwe  hemel  en  een  nieuwe  aarde.  Amen!  Halleluja!”  (vrij  vertaald,  door  Rev.  Sahaya  Selvam  in  Tanzania).      C.  Om  te  doen:  Voor  de  studenten  aan  de  predikantenopleiding  in  Kajo-­‐Keji  is  het  een  enorme  bemoediging  als  ze  post  uit  Nederland  krijgen.  Stuur  daarom  een  kaart  of  brief  met  een  korte  groet  naar  een  theologiestudent  in  Zuid-­‐Soedan.  Als  het  kan  in  het  Engels,  maar  het  mag  ook  in  het  Nederlands.  Stuur  de  kaart/brief  naar:  Fam.  Haasnoot,  c/o  MAF,  PO  Box  1,  Kampala,  Uganda.    D.  Om  voor  te  bidden:  Dank  voor  al  de  plekken  waar  de  kerk  licht  en  zout  in  de  samenleving  is.  Bid  dat  het  licht  van  Christus  deze  donkere  wereld  verlicht.    *  Week  3  (1-­‐7  maart)  Ik  ben  de  Deur  voor  de  schapen    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  10:7-­‐10  Vooraf:  Veel  mensen  zijn  op  zoek  naar  geluk,  naar  vervulling,  maar  ze  kloppen  op  de  verkeerde  deur.  Alleen  Christus  geeft  ons  toegang  tot  de  Vader.  In  Hem  vinden  we  leven  en  overvloed.  

6  

Gespreksvragen:  1.  Hoe  heb  jij  de  toegang  tot  de  schaapskooi  gevonden  (vers  7  &  9)?  2.  Hoe  zorgen  we  ervoor  dat  we  niet  luisteren  naar  de  stem  van  ‘dieven  en  rovers’  (vers  8)?  3.  Waarom  lukt  het  ons  als  kerk  niet  zo  goed  om  anderen  te  laten  zien  dat  het  leven  met  Jezus  een  leven  van  overvloed  is  (vers  10)?  

B.  Om  over  na  te  denken:  Kwanji-­‐Henri  in  Zuid-­‐Soedan  zegt:  “Als  we  onze  akkers  hebben  ingezaaid,  dan  bidden  we  dat  God  het  werk  van  onze  handen  zegent.  We  eren  Hem,  omdat  Hij  de  gever  van  het  leven  en  overvloed  is  en  alles  laat  groeien.  Het  is  ook  belangrijk  dat  kinderen  zien  dat  we  God  de  eer  geven  in  ons  gebed  en  in  alles  wat  we  doen.  Dat  leren  ze  in  het  gezin”.  

C.  Om  te  doen:  Bij  overvloed  denken  we  vaak  aan  geld,  maar  dat  is  te  smal.  Op  welke  manier  kan  jij  deze  week  iets  van  je  ‘overvloed’  aan  liefde,  kennis,  handigheid,  tijd,  gezelligheid  of  (ja  ook)  geld  met  iemand  delen  die  tekort  komt?    D.  Om  voor  te  bidden:  Dank  dat  ook  in  Nederland  er  nog  steeds  mensen  zijn  die  de  weg  naar  het  geloof  in  Christus  vinden.  Bid  dat  we  beter  leren  om  de  overvloed  van  het  geloof  te  delen  met  anderen.    *    Week  4  (8-­‐14  maart)  Ik  ben  de  goede  Herder    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  10:11-­‐16  Vooraf:  In  het  Oude  Testament  komen  we  veel  ontrouwe  herders  tegen  die  het  volk  Israël  laten  dwalen.  Maar  God  

7  

belooft  een  goede  Herder  die  zijn  volk  zal  beschermen  (Ezechiël  34:23).  Gespreksvragen:  1.  Wat  zijn  de  kenmerken  van  de  goede  Herder  (vers  11,  14  &  16)?  2.  Waarom  vinden  sommige  mensen  het  moeilijk  te  geloven  in  een  Herder  die  zijn  leven  geeft  voor  zijn  schapen  (vers  15)?  Vind  jij  dat  moeilijk?  3.  Waarom  is  het  zo  belangrijk  dat  we  deel  uit  maken  van  een  wereldwijde  kerk  (vers  16)?    B.  Om  over  na  te  denken:  Vrije  vertaling  van  een  Dinka-­‐lied  van  John  Chol  Ater:  “We  roepen  en  huilen  in  uw  aanwezigheid,  opdat  U  ons  hoort  en  ons  omhelst,  want  we  zijn  Uw  kinderen.  Laat  ons  het  kruis  dragen  en  achter  U  aangaan.  Laat  ons  zijn  zoals  Simon,  de  man  uit  Cyrene,  die  U  volgde  naar  de  plaats  van  de  kruisiging”.    

C.  Om  te  doen:  Hoe  ga  je  deze  week  meer  tijd  vrij  maken  om  de  stem  van  de  goede  Herder  te  verstaan?  Wat  geef  je  op  om  meer  te  kunnen  bidden,  bijbellezen  en  om  iemand  te  bezoeken  die  aandacht  nodig  heeft?    D.  Om  voor  te  bidden:  Bid  dat  we  telkens  weer  de  stem  van  goede  Herder  zullen  horen  en  achter  Hem  aangaan.  Dank  en  bid  voor  eenheid  onder  christenen.    *  Week  5  (15-­‐21  maart)  Ik  ben  de  Opstanding  en  het  Leven    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  11:17-­‐27  

8  

Vooraf:  In  het  evangelie  van  Johannes  wordt  ons  dagelijks  taalgebruik  omgedraaid:  je  kunt  levend  zijn  en  toch  geestelijk  dood.  Je  kunt  lichamelijk  gestorven  zijn  en  toch  geestelijk  leven!  Dat  kan  alleen  door  het  geloof  in  Christus,  want  Hij  is  de  Opstanding  en  het  Leven.  Gespreksvragen:  1.  Hoe  kwam  Martha  tot  haar  geloofsbelijdenis  in  vers  27?  2.  Wat  is  het  verschil  tussen  de  opstanding  van  Lazarus  en  die  van  Christus?  3.  Wat  betekent  het  voor  jou/ons  dat  het  ‘eeuwig  leven’  nu  al  begint  als  we  een  volgeling  van  Christus  zijn?    B.  Om  over  na  te  denken:  Een  spreekwoord  uit  Zambia  zegt:  “Kuteka  Lesa  ke  kumweka  bwishi  ne”,  dat  betekent:  Als  God  kookt,  dan  zie  je  geen  rook.  De  almachtige  God  kan  alles,  Hij  ‘kan  koken  zonder  vuur’.  Hij  zegt  en  het  gebeurt.  Hij  doet  de  dood  teniet.  Niemand  is  als  Hij.    C.  Om  te  doen:  Stuur  deze  week  een  bemoediging  naar  iemand  die  in  de  put  zit  of  iemand  die  door  een  rouwproces  heen  gaat.    D.  Om  voor  te  bidden:  Bid  dat  we  persoonlijk  en  als  kerk  meer  uit  de  kracht  van  de  Opstanding  leven.    *  Week  6  (22-­‐28  maart)  Ik  ben  de  Weg,  de  Waarheid  en  het  Leven    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  14:1-­‐6  

9  

Vooraf:  Christenen  worden  er  nogal  eens  van  beschuldigd  dat  ze  alles  zo  zeker  weten.  Dat  kan  een  terecht  verwijt  zijn,  maar  als  het  gaat  om  de  verlossing  in  Christus,  dan  is  Hij  dé  weg,  dé  waarheid  en  hét  leven.  Dat  staat  niet  ter  discussie.  Gespreksvragen:  1.  Wat  betekent  het  voor  jou  dat  Jezus  de  Weg  is  (vers  4  &  6)?  2.  Veel  mensen  zoeken  naar  waarheid.  Waarom  wordt  het  christelijke  geloof  vaak  als  ‘een  mening’  gezien?    3.  Hoe  kunnen  wij  richtingwijzers  zijn  en  anderen  tot  de  Vader  leiden?    B.  Om  over  na  te  denken:  Uit  een  boekje  van  de  anglicaanse  kerk  in  Wau,  Zuid-­‐Soedan:  “Vergeving  bewerkt  genezing  en  vrede  tussen  mensen,  het  is  de  basis  van  verzoening.  Het  betekent  niet  alleen  dat  er  niet  meer  gevochten  wordt,  maar  het  gaat  om  echte,  diepe  vrede.  Als  we  leven  zoals  Jezus  dat  deed  en  zoals  God  dat  van  ons  vraagt,  dan  zal  de  Heilige  Geest  ons  al  het  goede  geven  en  wordt  ons  leven  vol  van  blijdschap”.    C.  Om  te  doen:  Ondersteun  deze  week  een  actie  van  Open  Doors  en  bemoedig  een  zuster  of  broeder  die  vanwege  de  waarheid  van  het  Evangelie  vervolgd  wordt.    D.  Om  voor  te  bidden:  Bid  dat  de  kerk  in  ons  land  en  in  de  wereld  een  profetisch  geluid  mag  laten  horen:  tegen  onrecht  en  vóór  de  waarheid.    *  Week  7  (29  maart  –  4  april)  Ik  ben  de  ware  Wijnstok    A.  Bijbelstudie  Lees:  Johannes  15:1-­‐8  

10  

Vooraf:  In  het  leven  van  een  christen  gaat  het  om  vruchtdragen.  Minder  is  niet  genoeg.  Dan  gaat  het  niet  om  ‘van  alles  voor  God  doen’,  maar  om  verbondenheid  met  Christus.  Hij  is  de  wijnstok,  wij  zijn  de  ranken.  Gespreksvragen:  1.  Wat  ontvang  jij  als  rank  van  de  Wijnstok?  2.  Hoe  kunnen  we  vruchtdragen?  Wat  zijn  die  vruchten  in  ons  leven?  3.  Wat  is  het  doel  van  vruchtdragen  (vers  8)?    B.  Om  over  na  te  denken:  ‘Wij  leven  en  sterven:  Christus  stierf  en  leeft!’  (John  Stott).    C.  Om  te  doen:  Neem  deze  week  wat  extra  tijd  om  je  voor  te  bereiden  op  het  Paasfeest  en  doe  mee  met  een  kerkelijke  activiteit.      D.  Om  voor  te  bidden:  Bid  dat  de  kerk  dichtbij  en  ver  weg  discipelschap  serieus  neemt.  Alleen  vanuit  de  verbondenheid  met  Christus  kunnen  we  vruchtdragen.      

De  Heere  is  waarlijk  opstaan!  We  wensen  jullie  een  gezegend  en  hoopvol  

Paasfeest.    

Mirjam  en  Jaap  Haasnoot  zijn  via  de  GZB  uitgezonden  naar  Kajo-­‐Keji,  Zuid-­‐Soedan  en  werken  daar  op  een  kleine  predikanten-­‐opleiding  van  de  Anglicaanse  kerk.    ©  Jaap  Haasnoot,  2015,  e-­‐mail:  j.a.haasnoot  (a)  gmail.com