Milieufiscaliteit van A tot Z: overzicht

van de Vlaamse milieuheffingen

Tom MALFAIT – advocaat LDR (www.ldr.be) – lector U.Gent

CEVORA, Berchem, 9 december 2011

Milieufiscaliteit:

1. Milieu is voornamelijk een gewestelijke materie

2. Fiscaliteit is voor een groot stuk een federale materie

Vlaamse milieuheffingen:

1. Dus geen gemeentelijke en federale heffingen

2. Focus op milieu

Afbakening van het onderwerp

2 grote tendensen in de milieufiscaliteit:

1. Vergroening van de fiscale regelgeving

=> op federaal niveau

2. Steeds meer gebruik van fiscale instrumenten in het

milieubeleid

=> op gewestelijk niveau

Milieufiscaliteit

• Milieu in de personenbelasting (bijv. belastingvermindering voor

energiebesparende uitgaven

• Milieu in de vennootschapsbelasting (bijv. afschaffing van de

aftrekbaarheid van gewestelijke milieuheffingen)

• Federale milieutaksen („ecotaks‟) op wegwerptoestellen,

batterijen, verpakkingen en producten met een grote CO2-

uitstoot bij de productie (o.a. wegwerpzakken)

• Federale bijdragen in de elektriciteitsmarkt en de aardgasmarkt

• Zgn. Elia-heffing(compensatie voor het verlies aan inkomsten

van de gemeenten door de vrijmaking van de markt)

Pro memorie: federaal

• Gemeentelijke belastingen op huishoudelijk afval

(huisvuilbelasting, belasting op sluikstorten, belasting op

kosteloze verspreiding van reclamedrukwerk, belasting op

verspreiden van telefoongidsen)

• Gemeentelijke belasting op „landschapverstorende voorwerpen‟

(schotelantennes en GSM-masten)

• Gemeentelijke belasting ter bestrijding van leegstand en

verkrotting

• Varia

Pro memorie: lokaal

• „Milieuheffing‟ (storten en verbranden van afvalstoffen)

• Heffing op het lozen van afvalwater

• Heffing op de winning van grondwater

• Heffing op de captatie van water

• Mestheffing

• Leegstandsheffing bedrijfsruimten

• Energieheffing

• (dossiertaks milieuvergunning)

• (retributie bodemattest)

Vlaamse Milieuheffingen

Wettelijk kader: art. 47 e.v. Afvalstoffendecreet van 2 juli 1981, zoals

herhaaldelijk gewijzigd (binnenkort: Materialendecreet)

Heffingsplichtige: de exploitanten van de vergunningsplichtige inrichtingen voor

de verwijdering van afvalstoffen en de overbrengers van de afvalstoffen met het

oog op verwerking ervan buiten het Vlaamse Gewest

Verschillende tarieven i.f.v. het soort afvalstof

Kwartaalaangiften door de heffingsplichtige

OVAM is bevoegd voor de inning en invordering

Milieuheffing

Wettelijk kader: Hoofdstuk III bis “Bijz. bepalingen voor het Vl. Gewest inzake

heffingen op de waterverontreiniging” Oppervlaktewaterwet van 26 maart 1971

Heffingsplichtige: elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die op een bepaald

ogenblik i/h jaar voorafgaand a/h heffingsjaar op Vlaams grondgebied water

heeft genomen van een openbaar waterdistributienet of beschikte over een

eigen waterwinning of water heeft geloosd, ongeacht de herkomst v/h water

Heffing voortaan geïntegreerd in drinkwaterfactuur; eenvoudige

berekeningsformule versus uitgebreide berekeningsformule grootverbruikers

Jaarlijkse aangifte vóór 15 maart

VMM is bevoegd voor de inning en invordering

Heffing lozen van afvalwater

Wettelijk kader: Hoofdstuk IV bis “Heffingen op de winning van grondwater” in het

grondwaterdecreet van 24 januari 1984

Heffingsplichtige: elke natuurlijke of rechtspersoon die i/h jaar voorafgaand a/h

heffingsjaar o/h grondgebied v/h Vlaamse Gewest één of meer v/d volgende

grondwaterwinningen heeft geëxploiteerd: grondwaterwinningen bestemd voor

openbare drinkwatervoorziening, grondwaterwinningen van ten minste 30.000 m3

per jaar, grondwaterwinningen van 500 tot minder dan 30.000 m3 per jaar

Getrapte heffing o.b.v. formules i/h decreet; vast bedrag drinkwatermaatschappij

Jaarlijkse aangifte vóór 15 maart

VMM is bevoegd voor de inning en invordering

Heffing grondwaterwinning

Wettelijk kader: Artikelen 80 tot en met 89 van het programmadecreet 1991

Heffingsplichtige: vergunning af te leveren door de beheerder van de waterweg

voor de onttrekking van water aan bevaarbare waterlopen, havens en kanalen;

heffing is een bedrag dat verschuldigd is voor het verkrijgen van de vergunning

Grootte v/d heffing is afhankelijk v/h gecapteerde volume water; de basistarieven

verschillen in functie v/d hoeveelheid opgepompt water; in geval van terugstorting

van water, vermenigvuldiging v/h tarief met een correctiefactor

Voorschot vóór 15 maart, eigenlijk vergoeding i.f.v. jaardebiet

VMM is bevoegd voor de inning en invordering

Heffing captatie water

Wettelijk kader: Mestdecreet van 23 januari 1991, zoals meermaals gewijzigd

Heffingsplichtige: producent van mest

Basisheffing ten laste van de producent van dierlijke mest, de producent en/of

gebruiker die andere meststoffen opbrengt op een cultuurgrond gelegen in het Vlaamse

Gewest of chemische meststoffen opbrengt op een cultuurgrond gelegen in het

Vlaamse Gewest of de invoerder van mestoverschotten

Afzetheffing ten laste v/d producent die via de Mestbank dierlijke mest heeft verhandeld

Superheffing ten laste van de producent

Mestbank is bevoegd voor de inning en invordering

Mestheffing

Wettelijk kader: Hoofdstuk VIII van het Decreet van 22 december 1995

Heffingsplichtige: eigenaar van leegstaande bedrijfsruimte

Na inventarisatie en registratie

In functie van leegstand en/of verwaarlozing

Opschorting en uitzonderingen mogelijk

Agentschap Vlaamse Belastingdienst is bevoegd voor de inning en invordering

Leegstandsheffing bedrijfsruimtes

Wettelijk kader: art. 67-69 van het Decreet van 22 december 2000 (elektriciteit) en art

29-44 van het Decreet van 6 juli 2001 (gas)

Heffingsplichtige: exploitant van een distributienet voor elektriciteit en gas

(distributienetbeheerder)

Berekend op basis van de hoeveelheid grijze stroom / gas die jaarlijks wordt vervoerd

over het distributienet

Energieheffing

1. dossiertaks milieuvergunning

te betalen voorafgaandelijk a/h indienen v/e milieuvergunnings-

aanvraag of beroep aan LNE Afdeling Milieuvergunningen

verschillende tarieven i.f.v. klasse, aanvrager, aard v/d inrichting

http://www.lne.be/themas/vergunningen/praktisch/dossiertaks.pdf

2. retributie bodemattest

32 €/kadastraal perceel (127 €/deel kadastraal perceel)

aan te vragen bij en te betalen aan de OVAM (www.ovam.be)

Oneigenlijke milieuheffingen

Beleidsbrief Leefmilieu en Natuur. Beleidsprioriteiten 2011-2012,

ingediend door mevr. Joke Schauvliege, Vlaams minister van

Leefmilieu, Natuur en Cultuur:

http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/showParlInitiatief.action

?id=646543:

• Wegenvignet personenwagens en kilometerheffing

vrachtwagens tegen eind 2013

• Bijsturen afvalwaterheffing (regulerend i.p.v. louter financierend)

• Herziening omzettingscoëfficiënten afvalwaterheffing

• Verhoging van de gebiedsfactoren in de grondwaterheffing

Wat brengt de toekomst?

BEDANKT VOOR UW AANDACHT!

Meer info:

http://navigator.emis.vito.be/milnav-consult/ (milieunavigator)

http://navigator.fenb.be/fiscdb-consult/ (fiscale navigator)

tom.malfait@ldr.be – www.ldr.be