mishandelingao20152016.wdfiles.commishandelingao20152016.wdfiles.com/loc…  · Web view ·...

37
Isabelle Gardyn R0419724 Lector: Dhr. L. Gheysen SADAN- opdracht Mishandeling, verwaarlozing en pesten Bronnenstudie voor SADAN- opdracht

Transcript of mishandelingao20152016.wdfiles.commishandelingao20152016.wdfiles.com/loc…  · Web view ·...

Isabelle Gardyn R0419724Lector: Dhr. L. Gheysen

SADAN- opdracht Mishandeling, verwaarlozing en pesten

Bronnenstudie voor SADAN- opdracht

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

InhoudsopgaveTrefwoorden en zoektermen..................................................................................................................4

Combinaties van trefwoorden............................................................................................................4

Overzicht van de eerste 3 tabbladen met zoekresultaten op internet die de interessantste resultaten opleverden........................................................................................................................5

Beoordeling van de zoekresultaten................................................................................................6

De basistekst..........................................................................................................................................7

Context...........................................................................................................................................7

Auteurs...........................................................................................................................................7

Structuur........................................................................................................................................8

Lijst van organisaties......................................................................................................................8

Tabelvorm in Word.......................................................................................................................10

Lijst van specialisten.....................................................................................................................11

Gelijksoortige info........................................................................................................................12

Lijst met vaktermen, begrippen, moeilijke woorden….................................................................13

Lijst met soorten bronnen............................................................................................................14

Statistieken...........................................................................................................................................14

Sites......................................................................................................................................................14

Samenvatting basistekst.......................................................................................................................15

Publicaties binnen handbereik.............................................................................................................16

Andere werken van auteur Apa........................................................................................................18

Zoek ter plaatse in de bib. Vives Kortrijk..........................................................................................19

Verder zoeken..................................................................................................................................20

Boeken..........................................................................................................................................20

Artikels.........................................................................................................................................21

Eindwerken...................................................................................................................................21

Onderzoekslitiratuur via Lirias......................................................................................................21

Anderstalige bronnen...................................................................................................................22

Krantenartikels en internet in het algemeen................................................................................22

Organisaties in de hulp/dienstverlening...........................................................................................22

Organisatie of voorziening tegen kindermishandeling.................................................................22

Vertrouwenscentrum kindermishandeling....................................................................................22

Agentschap jongerenwelzijn.........................................................................................................23

Juridische documenten....................................................................................................................24

2

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Maatschappelijke context: beleid, visie en groeperingen................................................................24

Protocol moed..............................................................................................................................24

Forum kindermishandeling...........................................................................................................24

Statistieken.......................................................................................................................................25

Aantal meldingen.........................................................................................................................25

Aantal unieke kinderen gemeld bij de vertrouwenscentra Kindermishandeling..........................26

Geregistreerde problematieken bij de Vertrouwenscentra Kindermishandeling.........................27

3

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Trefwoorden en zoektermen Kindermishandeling Verwaarlozing Pesten

Dat waren de thema’s van de onderwerpen die onze groep koos.

Huiselijk geweld

Deze term kwam spontaan uit de resultaten van mijn zoektocht naar informatie rond kindermishandeling

Combinaties van trefwoorden Huiselijk geweld Huiselijk geweld and België Mishandeling Incest

Ik herinnerde mij ook de vraag om wetteksten te zoeken rond ons thema daarom zoemde ik in mijn zoektocht ook verder in op de termen:

Kinderrechten Kinderrechten and België Rechten van het kind Rechten van het kind and België Jeugdrecht Jeugdrecht and België Belgisch jeugdrecht Jeugdbeschermingsrecht Jeugdbeschermingsrecht and België Belgisch jeugdbeschermingsrecht Wet op de jeugdbescherming Wet op de jeugdbescherming and België Kinderbeschermingsrecht Wet op de kinderbescherming and België

Vanuit deze zoektermen ging ik dan ook op bepaalde resultaten terug verder inzomen:

Kinderrechtencoalitie Kinderrechtswinkel Wet van 15 mei 1912 Wet van 8 april 1965 Schoolplicht Wet 29 juni 1983

4

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Overzicht van de eerste 3 tabbladen met zoekresultaten op internet die de interessantste resultaten opleverden.

Zoekterm Totaal gevonden items

Aantal Soort bron

Huiselijk geweld and België 1440 31 Krantenartikel 4

Website 23

Forum 1

Link 1

Pdf-bestand 2

Rechten van het kind 21.800.000 38 Website 32

Pdf-bestand 1

Boek 1

Video you tube 1

Link 1

Kinderrechten 294.000 50 Website 43

Krantenartikel 5

Pdf 1

Forum 1

Kinderrechtencoalitie 8360 35 Sites 25

Pdf 2

Forum 3

Linken 5

Jeugdbescherming 214000 29 Site 22

Pdf 6

Radio-uitzending

1

Wet van 15 mei 1912 40800 30 Site 18

Pdf 11

Link 1

5

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Kinderbescherming 341.000 37 Boek 1

Link 2

Pdf 2

Site 32

Schoolplicht 2550 30 Site 22

Pdf 1

Krantenartikel 4

Link 2

Forum 1

Beoordeling van de zoekresultaten

Soort bron Aantal Betrouwbaarheid- relevantie

Wettekst 3 1 wettekst is een Nederlandse vertaling van de universele verklaring van de rechten van het kind. Deze vertaling van de hele wettekst vond ik terug op de website van het kinderrechtencommissariaat België.

De twee andere wetten nl. van de kinderbescherming en de schoolplicht haalde ik van de website ejustice. justitie.fgov.be. Dat is een website van onze Belgische staat. De bron waar wetten ontstaan. Dus lijkt mij dat hele betrouwbare en relevante bronnen.

Onderzoeksrapporten 2 Het ene onderzoekrapport over huiselijk geweld vond ik terug op de website van het Vlaams parlement. Dat is de bron die ook juridisch afdwingbare regels ontwikkelt. Gezien deze instantie zich op deze resultaten publiceert en er zich op baseert om een beleid te ontwikkelen ga ik ervan uit dat dit een heel betrouwbare bron is.

Het andere onderzoeksrapport komt van de Belgische kinderrechtencoalitie. Een rapport die de lopende actieplannen ter bescherming van kinderen evalueert en nieuwe streefdoelen voor de toekomst vooropzet en publiceert moet dit wel heel betrouwbaar zijn. Ik las er ook een samenwerking in met kind en gezin (een door de overheid erkende dienst) ook met Childfocus en de gezinsbond. Wanneer dergelijke diensten met deze rapporten rekening houden in hun werking moeten dat wel heel betrouwbare bronnen zijn.

Seminariewerk 1 Is een seminariewerk door een studente van rechtsfaculteit KULeuven. Het is een studente die het schreef. Ik ga ervan uit dat hierin nog onervarenheidsfoutjes kunnen zitten. Wel gebeurde die studie onder

6

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

begeleiding van een professor van de faculteit. Gezien deze professor het seminariewerk laat publiceren in de faculteitskrant moet dit wel een heel goed werk zijn. Ik beschouw dit werk als betrouwbaar.

Websites 2 Ik kwam in mijn zoektocht ook terecht op de website van het vertrouwscentrum kindermishandeling. Hiervan is Prof. Dr. P. Adriaenssens de hoofdverantwoordelijke. Ik merkte er jaarverslagen, contactpersonen met hun gegeven. Duidelijke informatie en adviezen rond het thema. Ik beschouw deze website als heel betrouwbaar.

De andere site was die van plan. Zij gaven een link naar de kinderrechtswinkel. Dat is een adviesorgaan die kinderen bijstaat met juridische vragen en zorgen. Ik ga ervan uit dat dit een betrouwbare site is maar beschouw die niet als even betrouwbaar als die van het vertrouwenscentrum. De informatie ervan zou ik niet durven gebruiken om officiële werken op te baseren. Wel als betrouwbaar in het alledaagse leven maar niet van hoogwetenschappelijk niveau.

De zoekopdracht op zich verliep vrij vlot. Alleen had ik het gevoel dat er maar heel weinig bruikbaar materiaal zat tussen de heel veel resultaten van de zoekopdracht. Bovendien was het niet altijd even recent. Achteraf bekeken merk ik vooral dat ik binnen mijn zoekproces hoofdzakelijk de juridische kant opging. Hierdoor bekwam ik eenzijdig informatie over het onderwerp. Misschien was het goed geweest om in de toekomst ook in te zoemen op het onderwerp zelf. Soorten mishandeling en verwaarlozing (fysiek, psychologische, seksueel, …) en soorten pesten vb. cyberpesten, stalking enz.

Ik wil immers weten wat mishandeling en verwaarlozing is en welke de oorzaken zijn. Hoe je het kunt herkennen, vooral bij de verborgen vormen van mishandeling, nl. Welke signalen zenden kinderen uit die mishandeld of verwaarloosd zijn, terwijl ouders misschien een voorbeeldige façade opzetten. Hoe pak je het probleem aan en hoe ga je er als hulpverlener zelf mee om? Deze antwoorden vond ik terug in mijn zoektocht binnen de bibliotheek van de Vives hogeschool.

De basistekstBovenstaande zoektocht binnen de bibliotheek van de Vives hogeschool bracht mij bij volgende basistekst:Lukkassen, I.M.A., Russel, I.M.B., Teeuw, A.H., van de Putte, E.M., (2013). Medisch handboek kindermishandeling. (pp. 238-241, 329-333,430-435) Houten: Bohn Stafleu van Loghum.Dat boek vond ik terug op de eerste verdieping van de Vivesbibliotheek: 179.21

ContextHet is een leerboek die in eerste instantie ontstond in functie van de opleiding van artsen tot huisartsen. Het boek omschrijft in heel ruime zin het thema kindermishandeling. Zo schreven niet alleen artsen het boek maar er werkten ook juristen en psychologen mee aan het boek. Naast de louter medisch technische aspecten komen ook andere thema’s in het boek voor die interessant zijn voor iedereen die met kinderen werkt.

7

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Auteurs Dr. Lukkassen is een kinderarts van opleiding en werkzaam binnen het St. Antoniusziekenhuis te

Nieuwegein in Nederland. Zij is vooral gespecialiseerd in het ernstig zieke kind en in het thema kindermishandeling.

Dr. Russel is werkt als arts binnen het Wilhelmina kinderziekenhuis, verbonden aan de universiteit van Utrecht. Zij is er vooral gespecialiseerd in kindergeneeskunde, psychosomatische aandoeningen en forensische geneeskunde.

Dr. Teeuw is eveneens kinderarts van opleiding en werkt aan het Academisch Centrum van Amsterdam waaraan het Emma kinderziekenhuis verbonden is.

Dr. Vande Putte is net zoals de vorige auteurs ook kinderarts van opleiding. Zij is gespecialiseerd in de sociale pediatrie binnen het Wilhelmina kinderziekenhuis, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum van Utrecht.

Dr. Rensen H.B.H. werkte vroeger als jeugdarts maar is reeds met pensioen.

Prof. Dr. Boer F. werkt als kinder- en jeugdpsychiater binnen het Academisch Medisch Centrum Amsterdam

Dr. Beurkering R studeerde huisartsengeneeskunde en werkt nu als vertrouwensarts binnen het Bureau voor jeugdzorg te Utrrecht. Hij is tevens Beleidsmedewerker Samen Veilig Midden- Nederland.

Dr. Sulker E.J. is werkzaam binnen het Admiraal De Ruyterziekenhuis in Goes

StructuurHet boek bestaat uit duidelijk herkenbare hoofdstukken. Vele van medische en medisch technische aard. Diagnoses, behandelingen enz. Voor mij was dat niet zo zeer belangrijke en relevante info. Wel haalde ik de hoofdstukken eruit die binnen het vakgebied sociaal agogisch werk wel van belang waren. Deze hoofdstukken waren net zoals het boek goed gestructureerd waardoor ik de inhoud makkelijk kon volgen. Ieder hoofdstuk had ook tussentitels. Op bepaalde plekken stond de tekst zelf in een kleurtje geschreven. Meestal waren dat definities of hele belangrijke stukken uit het boek, samenvattende tabellen of casussen. Wel bevat het boek op het einde een afkortingenlijst en een register.

Het boek bevat ook referenties naar bepaalde onderzoekers. Zo verwijzen de auteurs in hun boek weleens naar de Amerikaanse onderzoekster Tony Cavanagh Johnson. Auteurs refereren niet zoals wij dit leren met de APA-regels. Wel geven ze aan dat persoon X in zijn/ haar onderzoek vaststelde dat…. Op het einde van ieder hoofdstuk voorzien auteurs wel ruimte een bronnen lijst. Helemaal achteraan is geen volledige bronnenlijst te vinden, omdat die achter elk individueel hoofdstuk vermeld staat.

Lijst van organisaties Vetrouwenscentra voor kindermishandeling

Blankenbergse Steenweg 1128000 Brugge0032 (0)800 97 0 79 of 0032 (0)50 34 57 57

8

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

DoelgroepHet vertrouwenscentrum voor kindermishandeling staat hoofdzakelijk ten dienste voor kinderen die het slachtoffer zijn van kindermishandeling. Het is een multidisciplinair centrum die zijn hulpverlening volledig gratis aanbiedt. Wel ontvangen zij hiervoor hun subsidies vanuit kind en gezin. Zelfs nachtelijk is er een telefoonpermanentie voorzien op een centraal nummer. Wanneer kinderen of jongeren in nood alleen zijn kunnen zij ook contact opnemen met de kinder- en jongerentelefoon Awel op het nummer 102.

KinderrechtswinkelHoogstraat 819000 Gent070/ 21 00 71

DoelgroepDe kinderrechtswinkel is een rechtsbeschermingsinitiatief voor minderjarigen. Het staat ten dienste voor kinderen met vragen over een heel specifieke situatie. Zij ontvangen kinderen individueel en proberen hen een antwoord te geven op hun vragen of zorgen. Volwassenen kunnen in naam van een kind ook aankloppen bij de kinderrechtswinkel.

Kind en GezinMoerkerse Steenweg 3518310 Brugge (aanwezig in elke stad)078 15 01 00

DoelgroepKind en Gezin is een agentschap van de Vlaamse overheid die ten dienste staat voor gezinnen met jonge kinderen tot 3 jaar. Het is vooral preventief werkzaam, biedt ondersteuning aan jonge gezinnen en is verantwoordelijke voor het beleid rond kinderopvang.

CLBSint Maartensbilk 28000 Brugge (aanwezig in elke stad)050/44. 02. 20

Doelgroep

Het CLB is een dienst van de Vlaamse overheid die instaat voor de begeleiding van kinderen en jongeren die leerplichtig zijn. Naast studiebegeleiding hebben zij ook een preventieve taak in zake gezondheidszorg en jeugdhulp. Zij zorgen eveneens voor een gelijk kansenbeleid binnen het onderwijs.

Meldpunt 1712

DoelgroepTelefoonnummer waar mensen terecht kunnen die met geweld, misbruik en kindermishandeling geconfronteerd raken.

Agentschap voor jongerenwelzijnKoning Albert 2 laan 35 bus 32

9

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

1030 Brussel02 553 33 01

DoelgroepJongeren en ouders die kampen met langdurige situaties waarbij zich problemen voordoen waarover zij geen macht krijgen. Dit kunnen crisissituaties zijn door lang aanslepende moeilijkheden, maar het bevat ook een multidisciplinair team met een ondersteuningsjeugdcentrum maar ook een dienst pleegzorg behoord tot het agentschap voor jongerenwelzijn.

ChildfocusHouba de Strooperlaan 292, 1020 Brussel02/ 475 44 99

Doelgroep

Is een stichting voor vermiste en seksueel misbruikte kinderen. De stichting zorgt voornamelijk voor opsporingsberichten maar geeft ook vormingen. Hierbij werkt de stichting vb. preventief om kinderen te beschermen wanneer ze op internet vertoeven.

Tabelvorm in WordOrganisaties Contactgegevens Werking en doelgroep

Vertrouwenscentra voor kindermishandeling

Blankenbergse Steenweg 1128000 Brugge0032 (0)800 97 0 79 of0032 (0)50 34 57 57

Mishandelde kinderen en jongeren

Kinderrechtswinkel Hoogstraat 819000 Gent070/ 21 00 71

Kinderen met specifieke zorgen of problemen op juridisch vlak

Kind en Gezin Moerkerse Steenweg 3518310 Brugge (Aanwezig in elke stad)078 15 01 00

Jonge gezinnen met kinderen tot 3 jaar

CLB Sint Maartensbilk 28000 Brugge050/44. 02. 20

Begeleiding van leerplichtige kinderen en jongeren.

Meldpunt 1712 1712 Slachtoffers van geweld

Agentschap voor jongerenwelzijn Koning Albert 2 laan 35 bus 321030 Brussel02 553 33 01

Jongeren in langdurige situaties waarover zij niet de bovenhand krijgen.

Childfocus Houba de Strooperlaan 292, 1020 Brussel02/ 475 44 99

Stichting voor vermiste en seksueel misbruikte kinderen

10

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Lijst van specialistenSpecialisten Informatie Afbeelding

Lukkassen, I.M.A. Kinderarts in het St. Antoniusziekenhuis te Nieuwegein

A.H. Teeuw Kinderarts sociale pediatrie

E.M. Vande Putte Kinderarts sociale pediatrie aan het Universitair Centrum Utrecht en Wilhelmina kinderziekenhuis

P. Adriaenssens Professor en diensthoofd van de crisisafdeling kinder – en jeugdpsychiatrie van het universitair ziekenhuis Leuven

Directeur Vlaams Vertrouwenscentrum

H.B.H. Rensen Jeugdarts in emeritaat (= met pensioen)

11

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

E.J. Sulkers Kinderarts binnen het Admiraal De Ruyterziekenhuis

R. Beukering Huisarts

Vertrouwensarts veilig thuis Bureau Jeugdzorg Utrecht

Beleidsmedewerker Samen Veilig Midden- Nederland

F. Boer Professor Kinder- en jeugdpsychiatrie binnen het Academisch Medisch Centrum Amsterdam

Gelijksoortige infoOnderzoekers Begrippen Diensten

Tony Cavanagh JohnsonAmerikaans onderzoekster van het seksuele gedrag van kinderen

Geremde reactieve hechtingstoornis

Bureau voor Jeugdzorg

D.M. Looten (advocate) Ongeremde reactieve hechtingstoornis

AMK Advies en Meldpunt Kindermishandeling

M.M. Visser (psychologe)

Gedesorganiseerde hechting

www.stevigouderschap.nl

T.P. Reedijk Exploiteren VCOV Vlaamse

12

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

(psycholoog) Confederatie van ouders en ouderverenigingen.

E.J. Sulkers (kinderarts) Faillure to drive ROGO Raad voor Ouders van het

Gemeenschapsonderwijs

R. Beukering (vertrouwensarts AMK)

Frozen watchfullness EVO Educatieve Vereniging voor ouderwerking.

H.B.H. Rensen (Jeugdarts Em.)

Internaliserend en externaliserend proces

P. Adriaenssens (kinder- en jeugdpsychiater)

Promiscuïteit

F. Boer (Kinder en – jeugdpsychiater Em.)

Hang yourself-methode

E.M. Landsmeer – Beker(Kinderarts)J.C.M. Willems (Jurist)

Lijst met vaktermen, begrippen, moeilijke woorden…Hang yourself-methode Een communicatieve valkuil waarbij zorgverleners, de ouder zelf de negatieve boodschap formuleren. Dit uit schroom om de ouders te confronteren (Beukering & Sulkers, 2013, p.433).Exploiteren ondermijnen van de psychologische autonomie (Rensen, 2013, p.331).Failure to thrive onvermogen om te groeien, te gedijen, ernstige groeivertraging bij jonge kinderen (Jochems & Joosten, 2014, p.332).Frozen watchfullnes gefixeerde starende blik (Jochems en Joosten, 2014, p.361).Internaliserend proces waarbij een kind zich waarden, normen, instellingen en gedragswijzen eigen maakt (Jochems & Joosten, 2014, p.497).Externaliserend het proces waarbij het kind zintuigelijke indrukken buiten zichzelf gaat lokaliseren (Jochems & Joosten, 2014, p.327).Promiscuïteit geslachtsverkeer met wisselende partners (Jochems & Joosten, 2014, p.794).Geremde reactieve hechtingsstoornis een hechtingsstoornis waarbij het kind geen gebruik maakt van zijn ouders als hechtingspersonen (Boer & Landsmeer-Becker, 2013, p.241).Ongeremde reactieve hechtingsstoornis een hechtingsstoornis waarbij het kind heel selectief vele oppervlakkige hechtingen aangaat (Boer & Landsmeer-Becker, 2013, p.241).Gedesorganiseerde hechting een hechtingsstoornis waarbij het kind zich op een problematische manier gaat hechten (Boer & Landsmeer-Becker, 2013, p.241).tegenstrijdig gedrag op hetzelfde moment stelt (aantrekken met afstotend gedrag);of tegenstrijdig gedrag na elkaar stelt (aantrekken om kort nadien terug af te stoten);ongerichte bewegingen en gezichtsuitdrukkingen maakt in contact met opvoeder;AMK Advies en meldpunt kindermishandeling (Lukkassen, Russel, Teeuw & van de Putte, 2013, p.215).GGZ-instellingen: geestelijke gezondheidszorg instellingen (Lukkassen, Russel, Teeuw & van de Putte, 2013, p.398).JGZ jeugd gezondheidszorg (Lukkassen, Russel, Teeuw & van de Putte, 2013, p.398).VCOV Vlaamse Confederatie van ouders en ouderverenigingen (Adriaenssens, Vanderhoeven & Vercammen, 2000).

13

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

ROGO Raad voor Ouders van het Gemeenschapsonderwijs (Adriaenssens, Vanderhoeven & Vercammen, 2000).EVO Educatieve Vereniging voor ouderwerking (Adriaenssens, Vanderhoeven & Vercammen, 2000).

Baby Shaken syndrome’ blijvende letsels ontstaan als gevolg van krachtig dooreenschudden van een kind jonger dan 1 jaar zonder het hoofd te ondersteunen (Jochems & Joosten, 2014, p.888).

Lijst met soorten bronnenBoeken

Cohen, J.A., Mannarino, A.P., Deblinger, E., (2008) Behandeling van trauma bij kinderen en adolescenten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Delfos, M.F., (2000) Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar. Amsterdam: SWP.

Baartman, H., (2010) Het begrip kindermishandeling: pleidooi voor een herbezinning en voor bezonnen beleid. Driebergen: Augeo Foundation.

IJzendoorn, M.H., Bakermans-Kranenburg, M., (2010) Gehechtheid en trauma. Amsterdam: Hogrefe. Wolzak, A., Berge, I., (2008) Gevolgen van kindermishandeling. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut.

Jaarverslagen en brochures Van den Bossche, P., (2013) Werkingsverslag 2013 Gent: Vertrouwenscentrum kindermishandeling. Van den Bossche, P., (2014) Werkingsverslag 2014 Gent: Vertrouwenscentrum kindermishandeling. Adriaenssens, P., (2014) Werkingsverslag VK Vlaams-Brabant VZW 2014 Leuven: Vertrouwenscentrum

kindermishandeling. Van Dooren, E., (2014) Jaarverslag 2014 Brussel: Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. Geebelen, J., (2012) Jaarverslag 2012. Hasselt: Provinciaal centrum voor hulpverlening in zake

Kindermishandeling. … ., (2012) Jaarverslag 2012: Brugge. Vertrouwenscentrum kindermishandeling. Van Mulders, S., (2014) Jaarverslag 2014. Brusssel: Jongerenwelzijn. Van Mulders, S., (2013) Jaarverslag 2013. Brussel: Jongerenwelzijn. Van Mulders, S., (2012) Jaarverslag 2012. Brussel: Jongerenwelzijn. … ., (2014) Zorgenergierapport VAPH-minderjarigen. Brussel: Jongerenwelzijn. … ., (2014) Brochure ‘Jij en het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg’. Brussel: Jongerenwelzijn.

Wetteksten Art 1-7 van het Besluit van de Vlaamse regering betreffende de meldpunten Geweld, Misbruik en

Kindermishandeling (BS, 22 januari 2016). Art 1-8 van het Besluit van de Vlaamse regering tot wijziging van een aantal subsidiebepalingen in de

sectorale regelgeving van de vertrouwenscentra kindermishandeling en de interlandelijke adoptie (BS, 9 oktober 2015).

Art. 3-20 van het Besluit van de Vlaamse regering betreffende de kinderopvangdiensten en andere vormen van kinderopvang (BS, 22 mei 2014).

Art 1-24 van het Besluit van de Vlaamse regering betreffende de integrale jeugdhulp (BS, 21 februari 2014).

Art. 30 van het Besluit van de Vlaamse regering met wijziging van het besluit van de Vlaamse regering 17 mei 2002 betreffende de erkenning en subsidiëring van de vertrouwenscentra kindermishandeling.(BS, 13 december 2013).

Statistieken http://www.kindengezin.be/cijfers-en-rapporten/cijfers/kindermishandeling/

Sites www.kindermishandeling.be wvg.vlaanderen.be www.jovandeurzen.be www.maggiedebock.be

14

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

www.justitie.belgium.be

Samenvatting basistekstUit mijn basistekst begrijp ik dat psychische mishandeling dat gedrag van volwassenen is, waarbij zij door hun houding en aanpak alles van een kind ontnemen om het zich gelukkig te laten voelen en te kunnen ontplooien. Afwijzing en vijandigheid leiden tot scheldpartijen en vernederingen over het kind of in aanwezigheid van het kind. Binnen het boek maken de auteurs een opsplitsing in de bewegingsbeperking zoals een kind bewust afzonderen van de buitenwereld of opsluiten. Anderzijds de onaangepaste in sommige situaties zelf openbare strafmaatregelen. Verbale of emotionele mishandeling zoals: Afwijzing, terroriseren, isoleren, exploiteren en ontkennen van emotionele behoeften vb. aanhankelijkheid, cognitieve, medische en emotionele onthouding. De auteur beschrijft in zijn boek per leeftijdscategorie ook alle symptomen die kinderen en jongeren hierbij vertonen. (Rensen, 2013)

Dat brengt me bij een volgend onderdeel van de problematiek nl de psychische verwaarlozing. Dat is een passieve vorm van mishandeling. Hierbij ontvangen kinderen niet datgene wat zij nodig hebben om zich goed te voelen zoals, aandacht, genegenheid, emotionele steun, bevestiging en controle. Blootstelling aan huiselijk geweld en onaangepast gedrag toestaan horen hier eveneens bij. Opnieuw maken de auteurs hier een opdeling tussen 2 vromen van mishandeling nl. de pedagogische verwaarlozing en de affectieve verwaarlozing. Ik begreep dat de pedagogische verwaarlozing inhoud dat ouders vb.: Onvoldoende gehoor geven aan de signalen vanuit de school of schoolverzuim bewust toelaten.Voorbeelden van affectieve verwaarlozing daarentegen zijn gebrek aan:

Liefde, respect en geborgenheid; Gehoor (niet luisteren naar een kind); Positieve stimulering; Regels en grenzen;

Eveneens behoren hierbij ook: Kind geweld laten zien tussen ouders of op dieren; Kinderen ruzies laten oplossen tussen de ouders; Kind als getuige van een ouder die suïcide pleegt of dronken is; Kinderen niet op aangepaste manier benaderen volgens hun leeftijd; Weigering om hulp in te schakelen wanneer het kind gedrags- of emotionele problemen lijdt.

(Boer & Landsmeer-Becker, 2013)

Uiteraard zijn dit heel aangrijpende en ontoelaatbare situaties. Hoe ga je ermee om en hoe pak je dit aan om het te laten stoppen? Naast de medische en juridische interventies, vormt het gesprek een belangrijk item. Hoe ga je in communicatie met ouders die dergelijk veroordeelbaar gedrag stelden. Zoals in alle professionele gesprekken vormt een ontspannen, open en neutrale houding ook hier de basis. Hoe kun je als hulpverlener nu in dergelijke situatie niet suggestief of niet veroordelend over komen? Hiervoor gaven de auteurs een hele goede tip.

Maak een onderscheid tussen de persoon en het gedrag van de persoon. Soms plegen mensen dergelijke feiten vanuit wanhoop of onvermogen. Ga ervan uit dat jij dergelijke

beschuldiging krijgt. Hoe zal jij, jou voelen? Hoe wil jij dat mensen jou aanspreken wanneer jij, jou ‘misschien’ (altijd onderzoek afwachten) onterecht beschuldigen?

Ga met die gedachte naar de mensen toe. Dat helpt om de openen en neutrale houding te bewaren. Probeer om niet te vriendelijk over te komen. Dat kom onecht over wat wantrouwen wekt bij de gesprekspartners. Luisteren naar de ouders is heel belangrijk omdat het bijzonder veel informatie kan opleveren uit hoe en wat die vertellen. Hierbij is veel tijd nodig en gaat er een belangrijke aandacht naar de woordkeuze. Vermijd de bedreigende suggestieve en retorische vragen. Het woord maar is hierbij uit den boze omdat dit de boodschap voor het woord maar ontkrachtigt. Indien er toch slechts nieuws dient te komen vb. kind mag nu niet mee naar huis: Draai niet rond de pot, probeer jezelf niet te verantwoorden en laat de ouders niet uit schroom zelf het slecht nieuws benoemen (hang yurself- methode). Deel de klap onmiddellijk uit en biedt de ouders de ruimte om hun gevoelens hierbij te uiten. Dat vergroot het vertrouwen van de ouders in jou als gesprekspartner. Onthoudt hierbij dat geuite gevoelens, gevoelens zijn die in kracht afnemen. Luister, vraag door, vat samen en formuleer vooral gevoelsreflexies. Stel gezamenlijke doelen en benoem ook wat er wel positief is. Indien de spanning toch te hoog oploopt en het gesprek dreigt te ontsporen: Blijf gevoelsreflexies geven, benoem wat je

15

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

eventueel niet aanvaard en stel grenzen. Hou je dan ook consequent aan die grenzen. Roep in het slechtste geval hulp in en stop het gesprek. Plan eventueel een nieuw gesprek op een ander ogenblik. (Beukering & Sulkers, 2013)

Publicaties binnen handbereik Cohen, J.A., Mannarino, A.P., Deblinger, E., (2008) Behandeling van trauma bij kinderen en

adolescenten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Delfos, M.F., (2000) Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar. Amsterdam: SWP.

Baartman, H., (2010) Het begrip kindermishandeling: pleidooi voor een herbezinning en voor bezonnen beleid. Driebergen: Augeo Foundation.

IJzendoorn, M.H., Bakermans-Kranenburg, M., (2010) Gehechtheid en trauma. Amsterdam: Hogrefe.

Bonnet, M., Schuengel, C., Baartman, H., (2005) Het ouderschapsgesprek: een instrument om met ouders over ouderschap te praten. Tijdschrift voor orthopedagogiek, 44(10), 424-436.

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers. Sociaal agogisch werk maar ook aanwezig in Torhout en Tielt

Bloemen, R., (2003) Kindermishandeling: een zorg voor allen. Gezinsbeleid in Vlaanderen, 32(4), 7-12.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers tijds. Sociaal agogisch werk

Zevenhuizen, M., (2009) Laat je niet pakken. Pscyhologiemagazine, 28( juli/ augustus), 50-55.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers tijds. Sociaal agogisch werk maar ook nog aanwezig in Roeselare, Tielt en Torhout

Gruythuysen, R.J.M., Van Looveren, C., (2015) Verwaarlozing van de mondverzorging bij kinderen: een kwestie van integrale aanpak. Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, 159(7), 290-296.

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers tijds. Gezondheidszorg maar ook nog aanwezig in Roeselare

Wetterings, A.M., van den bergh, P.M., (2005) het trauma van de vroege verwaarlozing en de pleegzorg: de ideologie van het primaat van de ouders. Tijdschrift voor orthopedagogiek, 44(2), 72-83.

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk maar ook nog in Torhout en Tielt

De Tavernier, P., Hutsebout, F., Bergmans, M., (2006) Schuldig verzuim. Tijdschrift voor jeugdrecht en kinderrechten, 7(5), 358-391.

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

De Jong, W., Levering, B., (2013), Het verwende kindsyndroom: jongens en meisjes verwaarloosd door verwenning. Pedagogiek in praktijkmagazine, 19(72), 18-24.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk maar ook nog in UCLL Leuven en

Limburg, Torhout, Tielt, Odisee Oost-Vlaanderen, Tomas More Kempen en Mechelen, Vives Brugge en Oostende.

Baert, D., (2001) Het grote Pesten. Tijdschrift voor systeemtheoretische praktijk, 19(4), 346-363.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

Van Esch, W., (2008) Pesten is van alle tijden. Pedagogiek in praktijk magazine, 14(43), 26-29.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

Vandekerckhove, A., (2006) Klachten van geluidshinder door kinderen en jongeren. Tijdschrift voor jeugdrecht en kinderrechten, 7(5), 403-410.

16

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

Bron Locatie

Cohen, J.A., Mannarino, A.P., Deblinger, E., (2008 Openbare stadsbibliotheek Brugge op de eerste verdieping. 607.33

Delfos, M.F., (2000) VIVES Campus Kortrijk Bib eerste verdieping 159. 922.7 Ook aanwezig in de Openbare stadsbibliotheek Brugge op de eerste verdieping 323

Baartman, H., (2010) Aanwezig in Odisee Oost- Vlaanderen Campus Waas 308.19 1 Thomas More Antwerpen campus Sanderus KVBH 05 20 063UCLL Limburg MTIW open rek 308.19 BAAR 2009Vlaams Parlement 663 G BAAR 2009

IJzendoorn, M.H., Bakermans-Kranenburg, M., (2010)

VIVES Campus Kortrijk Bib eerste verdieping 616.891

Bonnet, M., Schuengel, C., Baartman, H., (2005) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers. Sociaal agogisch werk maar ook nog in Torhout en Tielt

Bloemen, R., (2003) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers tijds. Sociaal agogisch werk

Zevenhuizen, M., (2009) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers sociaal agogisch werk maar ook nog aanwezig in Roeselare, Tielt en Torhout

Gruythuysen, R.J.M., Van Looveren, C., (2015) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers tijds. Gezondheidszorg maar ook nog aanwezig in Roeselare

Wetterings, A.M., van den bergh, P.M., (2005) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers sociaal agogisch werk maar ook nog in Torhout en Tielt

De Tavernier, P., Hutsebout, F., Bergmans, M., (2006)

VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

De Jong, W., Levering, B., (2013) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk maar ook nog in UCLL Leuven en LimburgTorhoutTieltOdisee Oost-Vlaanderen Tomas More Kempen en Mechelen Vives Brugge en Oostende

Baert, D., (2001) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

Van Esch, W., (2008) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal

17

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

agogisch werk

Vandekerckhove, A., (2006) VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Sociaal agogisch werk

Andere werken van auteur Apa

Van Zaane, B., van Woensel, J., Teeuw, A.H., (2004). Niet natuurlijke en onverklaarbare dood op intensive care voor kinderen. Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, 148(32), 1591-1594.Niet fysiek aanwezig in de Bib.

Dijkstra, S., Sulders, E., (2009), Veiligheid is een werkwoord. Niet fysiek aanwezig in de bib. Online geopend via Springer Standard collection

Boer. F., (2003) Slaapstoornissen, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 249- 258) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer, F., (2010) Kwetsbaarheid als kracht. Pedagogiek in praktijk magazine, 16(58), 14-19VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvoers tijds sociaal agogisch werk.

Boer. F., (2003) Post traumatische stressstoornis, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 313-320) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer. F., (2003) Slaapstoornissen, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 313-320) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer. F., (2003) Stemmingsstoornissen, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 331-341) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer. F., (2003) Angststoornissen, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 299-310) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer. F., (2003) Somatoforme stoornissen, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (pp. 313-320) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Boer, F., (2011) Angst bij kinderen. Houten: Lannoo Campus.Aanwezig op de eerste verdieping 159.163.2

Boer, F., (2011) Slaapproblemen bij kinderen. Tielt: Lannoo Campus.Aanwezig op de eerste verdieping 159.163

Boer, F., (2012) Broers en zussen van speciale van speciale en gewone kinderen: invloed op ontwikkeling en gedrag. Tielt: Lannoo.

Aanwezig op de eerste verdieping 163.412 Boer, F., Rodenhuis, W., (2011) Antigone: broer, zus en de spanning van hun relatie. Tijdschrift voor

psychiatrie, 13(12), 927-934.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvloers Tijds. Gezondheidszorg

Scholing, A., Boer, F., (2010) Multidisciplinaire GGZ-richtlijn Familiaal Huiselijk Geweld. Tijdschrift voor psychologie, psychotherapie en psychiatrie, 3(3) 27-31.VIVES Campus Kortrijk Bib. Gelijkvoers tijds sociaal agogisch werk

18

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Dooreleijers, T., Boer, F., (2003) Algemene principes, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (p. 299-310) Utrecht: De Tijdsdroom.

Dooreleijers, T., Boer, F., Ratsma, J., (2003) Diagnostiek, Leerboek psychiatrie voor kinderen en adolescenten. (p. 129-163) Utrecht: De Tijdsdroom.Aanwezig op de eerste verdieping 616.891

Lindauer, R.J.L., Boer, F., (2012) Trauma bij kinderen. Houten: Lannoo Campus.Aanwezig op de eerste verdieping 616.896

Meulemeester, J., Beukering, R., (2008) Kijken, luisteren en dan spreken. Huisarts en wetenschap, 51(13), 673-677.Niet fysiek aanwezig in de bib.

Zoek ter plaatse in de bib. Vives KortrijkAdriaenssens, P., Vanderhoeven, J., Vercammen, L., (2000) Opvoeden tot weerbare kwetsbaarheid. Leuven-Appeldoorn: Garant.

Op de kaft staat de titel van het boek, de auteurs en de uitergever. Op de achterflap vind ik een situering van de inhoud in hert boek:

Het fenomeen die leeft onder ouders waaruit de vraag naar de inhoud van het boek voortkomt. Geruststellende woorden om de gedachte tegenover risico’s Ontstaansgrond hoe de auteur ertoe kwam om het boek te schrijven Korte voorstelling over wie de auteurs zijn.

Wanneer ik het boek opensla vind ik een leeg blad met in het bovenste derde nog eens de titel van het boek.Op de achterzijde van het blad staat de reeks waarin diezelfde tekst of een stukje eruit verscheen met de namen van wie verantwoordelijk is voor de:

Eindredactie Redactie

Daaronder volgt het nummer van de reeks waarin de tekst ook verscheen. In het midden van de onderste helft staan de titels van andere reeksen die ook verschenen.

Het tweede blad bevat in het bovenste derde de namen van de auteurs met de titel van het boek. Het middelste derde van het boek is leeg. Helemaal onderaan het tweede blad staat het symbool van de uitgeverij aan de linker kant en aan de rechter kant het symbool van de Vlaamse confederatie van ouders en ouderverenigingen.

De bovenste helft van de achterzijde van het tweede blad is leeg. In de onderste helft staan opnieuw: De namen van de auteurs De titel van het boek De stad van de uitgever met daaronder de naam van de uitgever Het jaar van uitgeven Het aantal bladzijden en de grote van het boek D-code ISBN- nummer NUGI-nummer Na een witregel: wie de omslag ontwierp De naam van de uitgever en vragende organisatie nl. VCOV na een tweede witregel

Na een derde witregel staat de vermelding van de auteursrechten.Helemaal onderaan na een vierde witregel de twee adressen van de uitgevers.

Vervolgens volgen op de het derde blad de inhoudstabel met op de achterzijde een leeg blad. Hierachter begint het eigenlijke boek.

19

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Helemaal achteraan in het boek, op de achterzijde van het laatste blad; staan de adressen en informatie van het VCOV.

Verder zoekenZoekterm Aantal Soort bronnen

Kindermishandeling 60 Boek 28

Artikel 27

Eindwerk 4

Video 1

Mishandeling 60 Boek 34

Artikel 21

Eindwerk 5

Verwaarlozing 60 Boek 8

Artikel 49

Eindwerk 3

Pesten 60 Boek 18

Artikel 30

Video 2

Eindwerk 9

Spelmateriaal 1

Boeken Wolzak, A., (2007) kindermishandeling: signaleren en handelen: basisinformatie voor mensen die

werken met kinderen. Utrecht: NJi.Beschikbaar in Kortrijk, Roeselare, Tielt en Torhout

Baartman, H.E.M., (2006) Opvoeden kan zeer doen: over oorzaken, hulpverlening en preventie.Utrecht: SPW.Beschikbaar in Kortrijk, Roeselare, Tielt en Torhout

Van der Ploeg, J.D., De Groot, R., (2010) Kindermishanddeling: een complex probleem. Antwerpen: Garant.Aanwezig in Kortrijk en Tielt

Anthoni, S., (2011) Hulpverlening bij kindermishandeling: over individuele weerbaarheid en maatschappelijke kwetsbaarheid. Antwerpen: Garant.Aanwezig in Kortrijk, Roeselare, Tielt en Torhout

Stellemans-Willens, H., (2000) Littekens op de ziel: gekwetste kinderen en hun ouders. Leuven: Davidsfonds.

20

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Aanwezig in Kortrijk, Roeselare, Tielt en Torhout

Artikels Van den Hoed-Heerschop, C., (2004) De verborgen signalen van kindermishandeling. Tijdschrift voor

verpleegkunde, 10(4), 21-22.Beschikbaar in Kortrijk en Roeselare

Schillemans, A., (2011) Wanneer denken aan kindermishandeling. Tijdschrift voor geneeskunde, 67(16), 743-746.Aanwezig in Kortrijk en Roeselare

De Winter, M, (2008) Mishandeling is meer dan een gezinsprobleem: naar een contextuele aanpak van kindermishandeling. Pedagogiek in praktijk magazine, 14(46), 8-12.Aanwezig in Kortrijk

Stapel-van-der-Hoek, E., (2008) Geef slachtoffers van kindermishandeling een stem. Pedagogiek in praktijk magazine, 14(44), 26-28.Aanwezig in Kortrijk, Roeselare, Tielt en Torhout

Lammers-Winkelman, F., (2006) Kindermishandeling: over verloren geloof, hoop en liefde. Tijdschrift voor orthopedagogiek, 45(10), 437-448.Aanwezig in Kortrijk, Torhout en Tielt

Brouwers, B., (2007-2008). Jeugdsanctierecht in Europa: Uithandengeving een evidentie of niet? Tijdschrift van de rechtsfaculteit KULeuven Jura, 1,3-38.Niet fysiek aanwezig in de bib

Tijdschriften die vaak terugkomen Pedagogiek in praktijk magazine Tijdschrift voor geneeskunde Tijdschrift voor jeugdrecht en kinderrechten Tijdschrift voor orthopedagogiek Professionals in de jeugdsector Vakblad voor sociale en pedagogische beroepen

Eindwerken Lybeer, J., (2008) 'In het belang van het kind': preventie en risicotaxatie bij geweld tegen kinderen, het

Vertrouwenscentrum kindermishandeling West-Vlaanderen maakt kennis met de CARE-NL Kortrijk: Vives.Aanwezig in VIVES Kortrijk

Steenackers, K., (2012) De rol van de huisarts bij kindermishandeling: van vermoeden tot benoemen, registratie en adequate aanpak. Een kwaliteitsbevorderend praktijkproject. Gent: UGent.Niet fysiek aanwezig in VIVES Kortrijk

Onderzoekslitiratuur via Lirias Stevens, R., Van Houdenhove, I., (2012) Kindermishandeling kan blijvende stempel achterlaten in de

hersenen. Leuven: KULeuven.

De Craim, C., (2012) Protocol van moed: Samen werken rond kindermishandeling: Grensverleggend, moedig en uitdagend. Antwerpen: Protocol van Moed.

21

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Anderstalige bronnen Finkel, M., e.a., (2002) Missbrauch im Pflegefamilien. Die Zeitschrift für soziale Arbeid, 27(1), 17-30.

Aanwezig in UCLL Leuven

Bange, D., (2009) Unter Generalverdacht: die Eltern der missbrauchten Kinder: die Rolle der nicht missbrauchenden Mütter und Väter beim sexuellen Missbrauch. Die Zeitschrift für soziale Arbeid, 34(2), 10-21.Aanwezig in UCLL Leuven

Krantenartikels en internet in het algemeen Belga, (2016, 3 april). Elke week 75 meldingen van geweld tegen kinderen. Het Laatste Nieuws

Geraadpleegd op http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/2664798/2016/04/03/Elke-week-75-meldingen-van-geweld-tegen-kinderen.dhtml

Belga, (2011, 19 november). Vandeurzen werkt aan een meldpunt kindermishandeling. Het Laatste Nieuws Geraadpleegd via http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/1350650/2011/11/19/Vandeurzen-werkt-aan-een-meldpunt-kindermishandeling.dhtml

gjs, vsg., (2016, 19 februari). Acht aangiftes van verkrachting per dag. De Standaard Geraadpleegd via http://m.standaard.be/cnt/dmf20160219_02137388

http://docs.vlaamsparlement.be/docs/biblio/opendigibib/monografie/2013/762_huiselijk_geweld.pdf

http://kinderrechtencoalitie.be/sites/default/files/wysiwyg/Databanken/KinderrechtenAlgemeen/Belgica/2005_nationaal_actieplan_voor_kinderen.pdf

http://kinderrechtencoalitie.be/sites/default/files/wysiwyg/alternatiefrapport/update_alternatief_rapport_met_correcte_links.pdf

http://www.kinderrechtencommissariaat.be/sites/default/files/bestanden/kinderrechtenverdrag_officiele_nederlandse_vertaling.pdf

http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&table_name=wet&cn=1965040803

www.kinderrechten.be

22

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Organisaties in de hulp/dienstverleningOrganisatie of voorziening tegen kindermishandelingVertrouwenscentrum kindermishandeling1

De site richt zich zowel tot kinderen, jongeren als volwassenen. Per leeftijdscategorie geeft de organisatie informatie over wie ze zijn en wat ze doen. De site geeft een vrij gemoedelijke en geruststellende indruk wanneer ik de teksten per leeftijdscategorie lees. Al stel ik mij de vraag of de allerkleinsten uit eigen beweging die site zullen vinden. Het woord vertrouwenscentrum is immers geen zo’n gemakkelijk woord om te schrijven voor een lager schoolkind en al zeker niet voor een kleuter.

Contactgegevens zijn makkelijk te vinden onder het item: Waar vind je ons? Ook hier stel ik mij de kritische vraag of een lager schoolkind uit Kortrijk hier makkelijk de weg zal vinden. Eerst staan de provincies en dan pas de steden waar een vertrouwenscentrum is. Geen venster met alle adressen over heel België. Voor pubers en adolescenten en volwassenen is het wel duidelijk. Klik op West- Vlaanderen en daar komt het adres met telefoonnummer en mailadres uit Brugge. Bovendien vermeldt het centrum ineens ook wie ermee werkzaam is. Zal een kind uit het eerste leerjaar de woorden maatschappelijk assistente, orthopedagoge en criminologe kunnen lezen? Zal dat kind weten wie zo iemand is? Ik heb er heel sterk mijn twijfels bij.

Als ik jongeren aanklik, staat ook een vermelding naar de kinder- en jeugdtelefoon AWEL. Het nummer dat jongeren kunnen vormen staat ook heel duidelijk vermeld. Toen ik het tabblad bezocht voor de allerkleinsten was dat veel moeilijker. Kleine kinderen moeten eerst klikken op erover praten en dan pas vinden ze het nummer. Persoonlijk vind ik het jammer dat de kleinsten er niet even vlug bij raken als jongeren. Zeker wanneer kinderen in nood alleen zijn en er juist zo’n nood toe hebben.

Voor de volwassenen staat er ook duidelijke info over hoe je mishandeling herkent en wat je best kunt doen. Dat lijkt me relevante info. Alleen weet ik niet welk profiel de persoon heeft die dit schreef.

Het vertrouwenscentrum stelt ook eigen documenten ter beschikking nl. het jaarverslag onder het tabblad nieuws. Voor de jongeren is er een link naar hun persoonlijke brochure. Helaas opent mijn pc deze link niet. Hopelijk gebeurt dat niet bij hen in nood.

Agentschap jongerenwelzijn2

Op het eerste zicht heb ik de indruk dat de site meer aansluit bij de jongeren dan dat die bij het vertrouwenscentrum het geval was. Het is een site die heel veel informatie bevat maar waar ook duidelijke linken staan, aangepast aan de leeftijd voor pubers en adolescenten.

Er staan 6 tabbladen waaronder de jeugdhulp die heel veel linken en informatie voor jongeren bevat. Het tabblad over ons bevat ook heel veel informatie. Ik stel me de vraag of daar niet te veel informatie op staat. Zou een opdeling professionelen en jongeren niet beter zijn om de hoeveelheid info beter te doseren? Het derde tabblad bevat een link naar de publicaties waaronder vb. de jaarverslagen staan maar ook jongerenbrochures, nieuwbrieven ene. Dat tabblad bevat ook een link naar de Jo- lijn waar jongeren telefonisch terecht kunnen met hun vragen. Onder het tabblad nieuws, staan de persberichten, vacatures en wijzingen die zich voortduren vb. uitbreiding van de permanenties Jo- lijn. Het laatste tabblad contact, daar hoopte ik onmiddellijk een of meerdere adressen met telefoonnummers of mailadressen te zien. Dat mistte ik.

Wanneer ik op de homepagina naar beneden scrol, vind ik helemaal onderaan onmiddellijk het telefoonnummer naar de Jo- lijn met de uren van permanentie. Ik vind het positief dat dit onmiddellijk op de homepagina staat. Zo kunnen jongeren in crisissituaties heel vlug en makkelijk bij het nummer raken die hen vooruithelpt. Zij weten dan ook zonder veel omwegen wanneer zij er terecht kunnen met hun vragen.

1 357 woorden2 357 woorden

23

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Iets boven het nummer staan drie kolommen met een opdeling: jongeren, ouders en professionelen. Per doelgroep biedt de site info aan, specifiek aan de noden en leefwereld van de betreffende personen. Bij de ouders en de jongeren staan zowel hun rechten, regelingen rond centen en onderwijs. De jongeren krijgen een link naar brochures. Ouders en volwassenen een link hoe ze pleegouder kunnen worden. Bij de professionelen staan de linken naar andere voorzieningen en diensten die ook hulp bieden binnen de jeugdzorg. Persoonlijk vind ik deze site beter dan die van het vertrouwenscentrum. Daar waren te veel omwegen nodig om tot bij de telefoonnummers in nood te raken. Vooral voor de kinderen.

Juridische documenten 22 januari 2016: Besluit van de Vlaamse regering betreffende Geweld, Misbruik en

kindermishandeling 09 oktober 2015: Besluit van de Vlaamse regering tot wijziging van een aantal subsidiebepalingen in

de sectorale regelgeving van de vertrouwenscentra kindermishandeling en de interlandelijke adoptie 13 december 2013: Besluit van de Vlaamse regering tot wijziging van het artikel 30 van het besluit van

de Vlaamse regering 17 mei 2002 betreffende de erkenning en subsidiëring van de vertrouwenscentra kindermishandeling.

22 mei 2014: Besluit van de regering betreffende de kinderopvangdiensten en andere vormen van kinderopvang

21 februari 2014: Besluit van de Vlaamse regering betreffende de integrale jeugdhulp.

Maatschappelijke context: beleid, visie en groeperingenOp federaal niveau is Mevr. M. De Block minister van sociale zaken en volksgezondheid verantwoordelijk voor de thematiek. (www.maggiedeblock.be)

Op Vlaams niveau is dat Dhr. J. Van Deurzen die minister is van Welzijn, volksgezondheid en gezin. Het Vlaamse ministerie van Volksgezondheid maakte het mogelijk om hulpverleners en magistraten beter te laten samenwerken. Hierbij mogen hulpverleners in sommige gevallen het beroepsgeheim breken, in het belang van de strijd tegen kindermishandeling. (www.jovandeurzen.be)

Protocol moedHet artikel 458 bis SW is een wetartikel die het beroepsgeheim regelt. Hierbij is elke zorgverlener gebonden aan de zwijgplicht over wat zorgvragers toevertrouwen. Het protocol moed voorziet hierop een noodzakelijke uitzondering nl. dat zorgverleners hun beroepsgeheim mogen breken tegenover politie en justitie in zake kindermishandeling. Op die manier ontstaat een gedeeld en gezamenlijk beroepsgeheim. (De Craim, C., 2012)

24

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Forum kindermishandelingVia het forum probeert de overheid informatie te krijgen over de knelpunten van de beleidsstructuren in de aanpak van kindermishandeling. Het doet dus dienst als een adviesorgaan naar de overheid toe in het belang van een betere aanpak van de problematiek.

Ten tweede is het de bedoeling om de maatschappij alerter te maken tegenover de problematiek nl. opmerken van de signalen, bespreekbaar maken van het probleem en de weg wijzen naar hulpverlening. Tot slot staat het forum ook hulpverleners, justitiële en politiële actoren ten dienste. Hiermee wijst het de weg naar het protocol moed. (www.justitie.belgium.be)

Statistieken Aantal meldingen

Uit bovenstaande tabel begrijp ik dat er bij de meeste meldingen binnen het vertrouwenscentrum voor kindermishandeling minstens een minderjarige is. De meeste meldingen komen van unieke personen. Persoonlijk begrijp ik hieruit dat iemand zich alleen gaat aanmelden. Over alle jaren heen ligt dat aantal nog hoger dan bij de meldingen waarbij er minsten een minderjarige is. Ik merk wel een schommelt beeld in het aantal meldingen per jaar. Precies alsof er een vast patroon in zit nl een stijging en het jaar nadien terug een daling van het aantal meldingen. Na de daling terug een stijging van de meldingen. Dat patroon merk ik vooral onder het aantal unieke meldingen en het aantal meldingen met minstens een minderjarige. Dat vaste patroon is veel minder uitgesproken bij het aantal meldingen waarbij minstens een meerderjarige zit. Er is amper een verschil tussen het aantal meldingen van 2011 en die van 2012, nl. een verschil van twee meldingen. Nadien blijft het aantal meldingen dalen waarbij minstens een meerderjarige aanwezig is. (www.kindengezin.be)

25

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Bovenstaande tabel geeft aan van waaruit de melding van mishandeling komt. Meestal is dat vanuit de primaire of onmiddellijke omgeving van het slachtoffer vb. de moeder. Het minste aantal meldingen komt vanuit de omgeving van de dader. In 2014 was er een stijging in het aantal meldingen dien voortkwamen vanuit het CLB, Kind en gezin en het comité voor bijzondere jeugdzorg. De meest drastische stijgingen komen vanuit het meldpunt geweld, misbruik en kindermishandeling nl een verdubbeling. Een ruime verdrievoudiging vanuit de justitiële diensten. Scherpe dalingen doen zich voor bij de meldingen vanuit de primaire omgeving. Mildere dalingen zijn merkbaar vanuit het vertrouwenscentrum voor kindermishandeling, opvangvoorzieningen voor baby’s en peuters en vanuit de omgeving van de dader. (www.kindengezin.be)

Aantal unieke kinderen gemeld bij de vertrouwenscentra Kindermishandeling

De grootste leeftijdscategorie die slachtoffer is van kindermishandeling, gemeld bij het vertrouwenscentrum zijn de lagereschoolkinderen. In tweede instantie zijn pubers en adolescenten de meest kwetsbare groep gevolgd door de kleuters en vervolgens de kinderen jonger dan 3 jaar. De minst kwetsbare groepen zijn de ongeborenen en de mensen die verlengd minderjarig zijn. (www.kindengezin.be)

Een volgende cijfermatige opdeling die kind en gezin maakte was de opdeling per provincie. Hierbij merk ik dat kinderen uit Antwerpen het vaakste slachtoffer zijn, wel daalde het aantal meldingen in 2014. In 2013 kwamen er het minste meldingen binnen in West- Vlaanderen. In 2014 verlegde de laagste grens zich naar Oost-Vlaanderen met een melding van ongeveer 8.5 minder dan in 2013. Dat maakte dat er in 2014, 3.9 meldingen binnen kwamen in Oost-Vlaanderen dan in West-Vlaanderen. (www.kindengezin.be)

26

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Geregistreerde problematieken bij de Vertrouwenscentra Kindermishandeling

Het grootste probleem bij het aantal meldingen zijn de lichamelijke mishandelingen. De laagste cijfers liggen bij de emotionele mishandeling door minderjarigen. Om een chronologische rankschikking te maken merk ik het volgende:

Lichamelijke mishandeling of verwaarlozing Emotionele mishandeling of verwaarlozing Seksueel misbruik Risicosituaties Melding van grensoverschrijdend gedrag door minderjarigen. Verwerkingsproblematieken

Over de twee jaren bleef dit per categorie ongeveer gelijk. Toch zie ik bij de totale berekening van de cijfers een lichte daling in 2014 van het aantal meldingen nl. 255. (www.kindengezin.be)

27

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

Als laatst vermeldt kind en gezin de cijfergegevens per leeftijdscategorie als slachtoffer van volwassenen versus minderjarigen. Onder alle daders zijn de volwassenen de grootste groep. Bij kinderen onder de 3 jaar zijn kwamen er de meeste meldingen van risicosituaties en het minste problemen rond incest en seksueel misbruik. Een de kleuterleeftijd verlegt het probleem zich in het meeste meldingen van emotionele mishandeling of verwaarlozing. Dat houdt aan tot in de lagere schoolleeftijd en zelfs in de pubertijd en adolescentie. De laagste cijfers liggen bij de verwerkingsproblematieken. Minderjarige daders plegen het meeste seksueel geld op hun leeftijdsgenoten. Hiertoe rekent kind en gezin ook de incestproblematiek. (www.kindengezin.be)

28

Bronnenstudie SADAN-opdracht Isabelle Gardyn r0419724

BESLUIT

Ik begon vol energie en enthousiasme aan de opdracht. Daarom begon ik reeds voor de Kerstvakantie met mijn opdracht. Informatie opzoeken, bibliotheekbezoeken enz. Het onderwerp boeide me enorm en ik wilde er ook zo vlug en zoveel mogelijk, meer over weten. Voor mij was het daarom heel moeilijk om me niet te laten verleiden, aan de verdwaling binnen de inhoud. Ik keek er echt naar uit om in team te werken. Hierbij hoopte ik niet alleen om kennis van anderen op te doen. Ik hoopte eveneens de anderen uit mijn groep iets te kunnen bijbrengen. Leren uit samen zitten en te overleggen. Daarom wilde ik goed voorbereid zijn op onze eerste samenkomst. Helaas kwam er geen antwoord van de groepsleden. Er bleef slechts met een iemand contact waarmee ik dan uiteindelijk toch niet kon samenwerken. Door multiple redenen raakten bijeenkomsten geannuleerd. Op die manier ging ik dus maar solo verder.

In het begin via internet vond ik wel waardevolle informatie maar onvoldoende. Ruimere en bredere zoektochten via Limo, in de stadsbibliotheek en Lirias brachten heel wat opheldering. Het was fijn om nieuwe plekken te ontdekken die ik niet kende die me tot heel waardevolle informatie leidde. Ik ben ervan overtuigd dat dit werk een waardevolle zelfgemaakte gids is voor andere werken in de toekomst.

Gezien ik reeds via kind en gezin wat cijfergegevens vond, zocht ik nog niet via statbel.fgov.be. Daar ga ik ook weleens een nieuwsgierig kijkje nemen. Ik vind de accademic.gopress.be zeker een leuke tip. Daar registreer ik me zeker. Op die manier kan zich weer een hele waaier mogelijkheden openen om kwaliteitsvolle informatie op te zoeken.

Werken met Exelbestanden lukt wel, al ben ik er geen grote held in. Dat dien ik in de toekomst zeker nog verder te blijven oefenen. Word en PowerPoint lukken daarentegen veel beter. Zoeken naar informatie doe ik op zich heel graag. Zelf in mijn vrije tijd beleef ik daarin heel veel plezier. Ik neem dus zeker de tips van Lirias, Statbel en accademic gopress mee.

Ik leerde vooral vele nieuwe zoekplekjes kennen waar waardevolle informatie te vinden is. Ik leerde ook werken met sites nl. een topmenu aanmaken, linken noteren op een website enz. Voor mij was dat compleet nieuw maar wel heel verrijkend. Mijn wilskracht en doorzettingsvermogen om door te blijven gaan wanneer anderen er niet meer zijn, blijft me zeker bij. Hierin schrok ik echt van mezelf hoeveel enthousiasme en energie er in mij leeft.

29