Metadata, een overzicht

Seminar Metadatering Rich Media

Wageningen, 17-12-2012

Robert Schuwer

Pagina 2

Even voorstellen

• Robert Schuwer

• Open Universiteit

• Achtergrond: wiskunde (1980) en informatica (1989)

• Promotie in kennissystemen (1993)

• Modelleren van informatiesystemen

• Sinds 2006 toegepast op gebied van open educational resources

– OpenER

– ShareTEC

– Wikiwijs

• Mail: Robert.Schuwer@ou.nl

• Linkedin: http://www.linkedin.com/in/robertschuwer

Foto: Wouter Schuwer

Pagina 3

Agenda

• Wat zijn metadata?

• Standaarden

• Metadata en vindbaarheid

• Casus: Wikiwijs

Pagina 4

Wat zijn metadata?

Is het hondenvoer, verf of soep?

Labels = metadata

Credits: Nico Verbeij, Kennisnet

Pagina 5

Labels = metadata

Object

Metadata

Sleutelwoord: staalconstructies

Soort leermateriaal:informatiebron

Taal: nederlands

Vak: natuurkunde

(Leer)object

Afspraken over labels en hun waarden

Credits: Nico Verbeij, Kennisnet

Pagina 6

Standaarden

• Standaard = afspraak over de labels en hun waarden

• Waarom?

– Uniform taalgebruik

– Synoniemen en homoniemen

• Synoniemen label Vakgebied:

– Vak

– Schoolvak

– Kennisgebied

• Homoniem label Niveau:

– Niveau van opleiding (PO, VO, HBO bachelor, WO Master)?

– Of niveau leermateriaal (fragment, college, collegereeks)?

• Ook technische afspraken (Wim Muskee)

Pagina 7

Wat behelst een afspraak?

• Label

– Naam van het label

– Verplicht, aanbevolen of optioneel

– Cardinaliteit: hoeveel waarden mag het label hebben bij een leerobject?

– Datatype: wat voor soort waarde is het (tekst, numeriek, waarde uit een vastgestelde waardenlijst)

• Indien tekst: hoeveel karakters mag de tekst maximaal bevatten?

• Indien numeriek: wat is de minimum- en wat is de maximumwaarde?

• Waarde

– Welke waarden komen met welke betekenis in welke waardenlijst?

• Regels

– Als het leermateriaal een les of een lessenreeks is, dan is het verplicht om aan te geven voor welke context het bedoeld is.

Label Waarde

Pagina 8

Even wat terminologie

• Set van labels = metadata

• Label = metadata-element

• Waardenlijst

– Vocabulaire

– Indien leesbaar door een machine: VDEX (Vocabulaire Definition EXchange)

Pagina 9

Welke standaarden zijn er?

• Wereldwijd

– Dublin Core

• Eenvoudige beschrijving van leerobjecten.

• 14 elementen (bv. titel, technisch formaat, onderwerp, rechten)

– LOM (Learning Object Metadata) (ook wel IEEE-LOM)

• IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)

• Omvat Dublin Core (maar heeft meer metadata-elementen)

• In Nederland

– NL-LOM

Pagina 10

NL-LOM

• LOM als basis

• Verschillen t.o.v. LOM

– Vertaling van de metadata-elementen (bv. Description heet Omschrijving in NL-LOM)

– Sommige metadata-elementen afwijkend verplicht / aanbevolen / optioneel

– Nog enkele detailverschillen (cardinaliteit,…)

– Toevoeging additionele regels

• Historie

– In 2011 vastgesteld

– Vervanging voor LoreLOM (hbo/wo) en Content Zoekprofiel (po, vo, mbo)

Pagina 11

Inhoud NL-LOM

• Negen categorieën (hoofdstukken, velden)

– Algemeen (titel, omschrijving, trefwoord,…)

– Levenscyclus (versie, status,…)

– Metametadata (bijdrage, taal,…)

– Technisch (formaat (MIME-type), grootte,..)

– Educatief (Soort leermateriaal, soort interactiviteit,…)

– Rechten (Kosten, copyrights,..)

– Relaties (Soort relatie, tussen welke objecten,…)

– Annotatie (Entiteit, datum,…)

– Classificatie (Doel, taxonomie,…)

Pagina 12

Metadata en vindbaarheid

• Zoeken op trefwoord

• Filter op metadata-elementen met een vocabulaire

Pagina 13

Casus: Wikiwijs

• Programma om gebruik open leermaterialen meer toegepast te krijgen

• In 2008 geïnitieerd door Ronald Plasterk

• In opdracht van ministerie van OCW vanaf 2009 door Open Universiteit en Kennisnet gerealiseerd

Pagina 14

Wikiwijs onder de motorkap

WWRepository

Collectie A

Collectie B

Collectie C

Collectie D

zoeken

Harvester (Edurep)

Pagina 15

Demonstratie

• Hoe metadateren?

• Hoe gebruiken bij het zoeken?

• http://www.wikiwijs.nl

Pagina 16

Verdere informatie

• Afspraken worden beheerd door Edustandaard: http://www.edustandaard.nl/

• Afspraken over NL-LOM: http://wiki.surf.nl/display/nllom/Home

• Standaard vocabulaires zijn terug te vinden in de vocabulairebank van Edustandaard: http://vocabulairebank.edustandaard.nl/

Pagina 17

Dank u voor uw aandacht!

Credits:http://www.flickr.com/photos/deapeajay/2969264395/ (dia 6)http://www.flickr.com/photos/krasi/2462179084/ (dia 7)http://www.flickr.com/photos/beckvalleybooks/4951009666/ (dia 8)http://www.flickr.com/photos/o5com/5220980008/ (dia 9)http://www.flickr.com/photos/feastguru_kirti/2685738924/ dia 11)http://www.flickr.com/photos/denverjeffrey/5133538450/ (dia 12)http://www.flickr.com/photos/nirak/1388243524/ (dia 16)http://www.flickr.com/photos/safari_vacation/7496669132/ (dia 17)