Aangesloten bij de ‘World Community for Christian Meditation’ Nr. 103 : december 2017 — maart 2018

MEDITEER EN LEEF

Christelijke Meditatie België

NIEUWSBRIEF

L. FREEMAN

Over de contemplatieve benadering van ons leven

pag. 4 - 9

Mediteren met kinderen en jongeren

pag. 13 - 21

Nieuws uit de groepen

Internationaal nieuws

pag. 22 - 31

1

Allemaal hebben we een toestand gekend van eenvoud, onschuld en de vreugde van pure goedheid. Dat is de grondslag van de werkelijk gelovige levenshouding. Je ziet het in de ernstige ogen van een kind dat het wonder begint te ontdekken in het mysterie van het leven, in het geloof, in God. Mediteren is voor ieder

van ons zo belangrijk omdat de beoefening ervan een vereenvoudigende kracht vrijmaakt, die ons opnieuw tot de ernstige benadering van de geloofservaring brengt. - John Main

TOPIC EN VERDER…

2

Foto: Krissy Venosdale

Christelijke Meditatie België De vereniging ‘Christelijke Meditatie België’, opgericht in 1992 voor het Nederlandse taal-gebied, beoogt vanuit de geest van de benedictijn John Main, de beoefening en verspreiding van de meditatiepraktijk. Ze vertegenwoordigt voor België de Wereldgemeenschap “World Community for Christian Meditation” die haar centrum in Londen heeft. Laurence Freeman O.S.B. is de geestelijke leider van de Wereldgemeenschap.

De Nieuwsbrief is een driemaandelijkse uitgave van de vereniging en bevat onder meer: in-formatie over de meditatiedagen en –weekends in België en Nederland, de driemaandelijkse brief van Laurence Freeman O.S.B. (in vertaling) en vertalingen van het werk van John Main. De publicaties bevatten werken van John Main, Laurence Freeman e.a. Conferenties, lezin-gen en enkele boeken worden in eigen beheer uitgegeven. Een boekenlijst vermeldt de be-schikbare werken.

Nationaal coördinator België José Pype Adres: M. Rheynsstraat 28, 9170 De Klinge Tel 03-770 73 10 en 0476-30 88 53 e-mail: jose.pype@skynet.be

Abonnementen Lut De Wilde Tel 0477-09 91 47 e-mail: lutjohdewilde@gmail.com Prijs per jaargang: België: 25 euro (of vrije bijdrage) Steunabonnement: vanaf 30 euro IBAN: BE41 7340 2245 5610 - BIC: KREDBEBB

Besteladres voor publicaties

Koen De Witte Adres: Vrijdagmarkt 10 B0201 - 8000 Brugge Tel 050-34 23 28 e-mail: k.dewitte@telenet.be

Website: www.christmed.be Geert Van Malderen Tel 0485-41 99 06 e-mail: vmgeert@telenet.be

Lay-out van de Nieuwsbrief An Depuydt Tel 0477-35 69 98 e-mail: an.depuydt@telenet.be

Christelijke Meditatie Nederland

Nationaal coördinator: Sicco Claus e-mail: wccmnl@gmail.com Website: www.wccm.nl

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8CO

LOFO

N

2

Contemplatie is het doel van het menselijk bestaan zeggen de oude meesters. Is dit ook mijn antwoord mocht diezelfde vraag aan mij gesteld worden? Zo begon voor mij en een veertigtal deelnemers uit alle hoeken van de wereld een stille retraite in Fara Sabina, een dorpje aan de rand van het bergland in de buurt van Rome. Het zal een week van praktijk worden. Acht meditatiesessies per dag en elke dag een korte minimalistische inleiding door L. Freeman. Slechts enkele woorden als wegwijzers in een grote zee van stilte. Het stof die we laten opwaaien door onze drukdoenerij, reizen, stress, beminden achterlaten … gaat langzaam liggen en helderheid groeit. Dit is de eerste fase van de contemplatie. We worden om het met een modern woord uit te drukken, mindful. Toch is de ruimte van de contemplatie oneindig veel ruimer dan onze eigen begrensde geest. Contemplatie is veel meer dan verstilling. Stil worden en stil zijn is nodig maar er is meer, we zijn meer dan containers met verbluffende gedachten en verbeelding. We zijn op de eerste plaats ruimte schrijft L. Freeman in zijn nieuwsbrief in zijn verslag over de retraite. Die ruimte is er niet om opnieuw gevuld te worden met gedachten, hoe rijk ze ook zijn. Op het einde van zijn leven na een mystieke ervaring wou Thomas van Aquino niets meer schrijven omdat na die ervaring zijn gedachten niets meer dan stro leken in vergelijking met de goddelijke werkelijkheid. Hoe kunnen wij dan voorbij onze begrensde geest komen? Antwoord: dat kunnen we niet. Wij kunnen ons niet zelf uit het moeras trekken door aan onze eigen haren te trekken. We kunnen dat alleen door voor God te capituleren. We houden op met trekken en vechten. We richten het zoeklicht weg van onszelf naar God. De eenvoudigste manier om dat te doen is ons helemaal over te geven aan het proces van de meditatie, maar zelf dat kunnen we niet. Het enige wat we wel kunnen is de uiterst eenvoudige en volgehouden zachte aandacht voor onze mantra. We laten geleidelijk alle gedachten vallen, ook de gedachte aan God. Zonder dat we

het zelf weten worden we binnengetrokken in een ruimte die groter is dan onszelf. Contemplatie is het eenvoudige genieten van de waarheid zegt diezelfde Thomas. Veel woorden kunnen de indruk wekken dat het moeilijk is . De enige moeilijkheid bestaat erin dat het uiterst

eenvoudig is. Dit is de reden dat kinderen er direct mee weg zijn. Ik herinner mij dat ik Marie, mijn kleindochter wou leren mediteren. Ik moest alleen de basisregels zeggen, twee regeltjes, zit stil en herhaal je woordje. Ze zat perfect stil en ze vond het boeiend en verder moest ik geen uitleg geven. De volgende dag gaf ze het tot verbazing van de onderwijzeres en van mijzelf door aan haar vriendinnetjes. Ze zaten in de klas in een kringetje en mediteerden. Geen gezeur over woorden, geen

theologische of andere bezwaren-gewoon doen. Wat een ervaring. Als je niet wordt als een kind zegt Jezus dan kom je het koninkrijk niet binnen. Deze week had ik ongeveer dezelfde ervaring met jonge mensen in de Chapel of Europe te Brussel, waar nu wekelijks gemediteerd wordt onder leiding van Frits Smulders. Diezelfde authentieke openheid, praktische vragen en mediteren, zo eenvoudig kan het zijn . De eenvoudige genieting van de waarheid. Na vele jaren mediteren met vallen en opstaan is dat meer dan ooit mijn ervaring. Het wordt nog elke dag eenvoudiger. Toen we na een week naar huis trokken was de wereld nog steeds de wereld, maar wat een verschil. Wanneer je deze nieuwsbrief ontvangt zal het rond Kerstmis zijn. Mijn wens is dat je in deze periode mag proeven van de eenvoudige genieting van de waarheid. Kijk eens naar de kerststal , het stro, de os en de ezel , de wanorde maar met in het midden het stralende Kind in de kribbe. Dit stralende Kind mag in en bij ons wonen en mag zelfs geboren worden in ons. In de diepe Stilte. Héél eenvoudig.

Vreugdevolle Kerst -en Nieuwjaarswens! José

Beste Vrienden

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

3

VOO

RWO

ORD

Ik schrijf deze brief op de ‘woestijndag’ van onze in-ternationale Meditatieschool. De retraite vindt deze week plaats in een klooster in de buurt van Rome. Als je nog geen gelegenheid gehad hebt om aan zo’n retraite deel te nemen, dan zou ik je toch willen aanraden om daar eens over na te denken. Deze retraites vinden plaats in vele landen. Te ge-pasten tijde in je leven zullen de veelvuldige dage-lijkse meditatiesessies en de intensieve stilte die door een hele week heen groeit, je binnenleiden in een nieuwe helderheid en een diepe, vredevolle openheid voor de Geest. Zoals bij alle retraites is het beter te denken aan hetgeen je achterlaat dan aan hetgeen je gaat bereiken. De meeste mensen ervaren in hun leven deze Schoolretraite als een rijke zegen die blijft doorwerken, nog lang nadat ze in het dagelijks leven teruggekeerd zijn.

Naast de acht meditatiesessies, afgewisseld met contemplatieve wandelingen, een dagelijks per-soonlijk gesprek met een van de begeleiders van de retraite, een korte conferentie en een contemplatieve misviering in de avond, ontstaat er een steeds dieper wordende en be-vrijdende stilte. De mensen zijn verrast bij de ontdekking van hun vermogen tot diepgang en vrede. Iemand die ik dagelijks ontmoette vertelde mij: ‘Soms worstel ik met twee meditatiesessies van een half uur. Terwijl ik nu veel meer doe, besef ik dat dit mogelijk en noodzakelijk is. Father John vertelde mij dat twee sessies per dag een minimum is en nu zie ik in waarom’. Na twee dagen is er reeds een merkbare kalmte van de geest

en een nieuwe helderheid. Het wordt makkelijker om te surfen op de golven van gedachten, gevoe-lens, innerlijk licht en schaduw. Diepere integratie wordt niet verkregen door onszelf te analyseren. Reeds op de derde dag ervaren wij dat de gelijk-moedigheid – die in het gewone leven zo vreemd lijkt – en eigenlijk onze natuurlijke staat is. Dit is de basis van elk gebed en elk leven dat gericht is op spiritualiteit.

De vierde dag hebben we een woestijndag – geen dag vrijaf (er zijn geen vrije dagen tijdens de beste levensreis) maar een heilige dag waarin in zekere mate eenzaamheid op de voorgrond treedt. Zoals we door de meditatie leren zijn eenzaamheid en gemeenschap de twee zijden van onszelf die we steeds in evenwicht moeten houden. Vandaag verblijven we allemaal in de grote stilte, sommigen blijven in de dagelijkse routine en mediteren samen op de vastgestelde tijden; anderen nemen een

broodje en gaan wandelen in de omringende heuvels of benutten hun tijd met het schrijven van haiku-gedichten die onze avondliturgie verrijken. Vandaag houd ik mij aan de vastgestelde

Dear Friends

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8L A

URE

NCE

FRE

EMAN

4

meditatietijden en tussendoor wil ik u uitleg geven omtrent mijn korte ochtendlezingen over de contemplatie. Misschien kan je hiervan gebruik maken om in je drukke leven wat extra tijd uit te trekken om in te zoomen op de diepe bron van vrede en vreugde. We vergeten zo gemakkelijk hoe die echt aanwezig is in ons bestaan; en onze gekwetste wereld heeft er zoveel nood aan om eraan herinnerd te worden dat het Koninkrijk echt ‘voor de deur staat’.

Eerste dag: de betekenis van contemplatie

We zijn met een veertigtal uit zestien verschillende landen. Vandaag was het de aankomst ter plaatse en wijzigingen in tijd en ruimte zorgen altijd voor de nodige drukte. Vanavond starten we dus met de meditatie om lichaam en geest op elkaar af te stem-men. Onze thuis voor deze week, Fara Sabina, is een gewezen klooster van de Arme Klaren. Gedu-rende eeuwen werd het gebed hier als hoogste pri-oriteit in het leven beoefend en gevoed. Ik denk dat je kunt voelen hoe muren en vloeren hiervan door-drongen zijn.

We zijn hier voor de contemplatie, hetgeen de oude meesters het doel van het menselijk bestaan noem-den. Als dit het doel is dan omvat die ook de zinge-ving waarnaar we allemaal op zoek zijn. We zijn hier echter voor de praktijk, niet voor de theorie. We begrijpen het beter door de praktijk. Door een beter begrip kunnen we het ook beter aanleren en delen met anderen. Contemplatie is in wezen niet op onszelf gericht. Ook al beseffen we dat we hier-uit zelf ook voordeel zullen halen, dit is niet meteen ons doel. Vele hedendaagse seculiere vormen van spiritualiteit trappen in deze val. Ze beperken zich-zelf in hun contemplatief aspect omdat ze niet ver-der kijken dan de voordelen 'die ik eruit haal'. Vol-gens Thomas van Aquino is contemplatie niets an-ders dan het 'eenvoudig genieten van de waarheid'. Dit is niet op zichzelf gericht. Het valt dan ook niet te verwonderen dat de kinderen dit sneller begrij-pen dan wij. Deze week zouden we eenvoudiger en kinderlijk naïef moeten worden, vreugdevoller en waarachtiger mensen.

Contemplatio is de Latijnse vertaling van het Griekse theoria. Dat klinkt als theorie, maar dat is

niet de betekenis. Theoria betekent visie. Vandaar het woordje 'theater', een plaats waar men iets kan zien. Het is afkomstig van de Indo-Europese stam die betekent 'waarnemen' of 'kennen'. De huidige betekenis van 'theoretisch' als iets abstracts en niet echt reëel, is een latere ontwikkeling van in de 17e eeuw. Toen zorgden de snelle groei van de weten-schappelijke methodologie en onpersoonlijke soci-ale systemen er voor dat de linker hersenhelft zich ontwikkelde ten nadele van de contemplatieve rechterhelft. We keerden ons af van de recht-streekse bron van ervaring om ons te wenden tot modellen over de werkelijkheid, van visie tot theo-rie.

Als we haiku’s schrijven – of mediteren – dan zijn we niet bezig om de ervaring te toetsen aan vooraf bestaande modellen. We zijn aanwezig bij wat is. Het is intrinsiek vreugdevol, verrassend en wonder-baarlijk, zelfs als dit soms pijnlijk is. Jezus noemt dit 'het Koninkrijk', waarmee hij de ruimte bedoelt waarin God heerst.

In het woord 'contemplatie' herkennen we het woord templum of 'tempel'. Tegenwoordig stellen we ons dit voor als een religieus gebouw. Maar de oorspronkelijke betekenis was niet een fysieke structuur maar wel zuivere ruimte op zich – vooraleer het gebouw werd opgetrokken of de religieuze diensten er werden gehouden. Dit geeft een nieuwe betekenis aan de woorden van de heilige Paulus:

‘Weet gij niet, dat gij Gods tempel zijt en dat de Geest van God in u woont?’

(1 Kor 3:16)

Eigenlijk zijn we dus ruimte. Niet alleen maar vaten vol wonderbare ideeën en verbeeldingen, neuro-nale verbindingen en complexe biologie. Wij zijn de ruimtelijkheid van God. Dit inzicht maakt ons ont-vankelijk voor een contemplatieve ervaring van zelfbewustzijn. In het licht van deze ervaring zullen we de volgende dagen nog andere aspecten van de contemplatie in beschouwing nemen.

De manier waarop in de loop van de jaren een woord zoals 'contemplatie' van betekenis veranderde, toont aan dat hele culturen – religieuze instituties incluis – de originele en essentiële betekenis die voortkomt uit eerste hand

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

LAUREN

CE FREEMAN

5

ervaring, eenvoudigweg kunnen vergeten. Deze verschuiving is een bewijs van de wijziging van de betekenis. Daarvan worden we allemaal slachtoffer als we het evenwicht en de helderheid verliezen en terechtkomen in disharmonie en verwarring. Contemplatie is een klare kijk hebben, niet een objectief zien. Ze vereist een brandpunt waar lijnen van het zicht en lichtstralen samenvallen nadat ze door een lens zijn gegaan of weerkaatsen in een spiegel. De mantra is dezer dagen ons enige brandpunt. We zijn hier niet om te lezen of te praten, na te denken of te babbelen. Maar wel om stil te worden. Om helder te zien.

Tweede dag: contemplatief geluk

De Wolk van niet Weten (hfdst. 8) beschrijft de on-derlinge afhankelijkheid van contemplatie en actie. In de ruimte van ons huidig bestaan kan ons leven niet compleet actief of compleet contemplatief zijn (zelfs in een retraite zoals deze). In The Cloud wordt gezegd dat zelfkennis het belangrijkste element is om valse (op zichzelf gerichte of ervaringsbeluste) contem-platie en ware contemplatie van elkaar te onderscheiden. Valse contemplatie is makke-lijk te herkennen omdat die als hoofddoel heeft het nastreven van het geluk.

De Amerikaanse Onafhanke-lijkheidsverklaring – omdat die misschien zo is toegespitst op onafhankelijkheid eerder dan op wederzijdse afhanke-lijkheid – stelt dat we allemaal onvervreemdbare rechten hebben. Afgezien van het recht om wapens te dragen, bepaalt die ook het recht op leven, vrijheid en het nastreven van geluk. In verband met de tragische regelmaat van massamoorden in Amerika en het recht om wapens te dragen kunnen we besluiten dat men van alle rechten misbruik kan maken. We moeten een evenwicht zoeken tussen rechten (on-afhankelijkheid) en verantwoordelijkheden (weder-zijdse afhankelijkheid).

Het universele recht op geluk is een geldige eis. Het zijn niet enkel de bevoorrechten en de sterken die dit recht hebben. Het kan gedacht worden als de definitie van gezondheid zoals omschreven door de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie): 'een toe-stand van volledig fysiek, mentaal en sociaal wel-bevinden en niet slechts de afwezigheid van kwalen of ziektes'. Klinkt goed, maar volgens deze redene-ring kan er nooit iemand gezond zijn of gezond ge-weest zijn. Men houdt geen rekening met de univer-sele ervaring van lijden en dood. Dit verklaart waarom overal ter wereld de moderne gezond-heidszorg in crisis verkeert. Ze besteedt het groot-ste deel van het budget aan het levenseinde, chro-nische zorg en bouwt een industrie die steeds meer de kloof tussen arm en rijk vergroot. Zo’n opvatting over gezondheid maakt ons ziek. Een dergelijke op-vatting over gezondheid als een recht heeft ons el-lendig gemaakt.

Heden ten dage wordt geluk meestal gelijkgesteld met welbevinden, een opvatting die, naarmate ze meer gebruikt wordt, steeds meer aan betekenis verliest. Meestal betekent dit: krijgen wat je kan en

je er goed bij voelen. Het suggereert dat geluk veelal afhankelijk is van succes. In onze traditie was Socrates de eerste vermelde filosoof om dit in vraag te stellen door, net zoals Boeddha, te argumenteren dat geluk bereikt kan worden door de juiste inspanning. Alleen de goede en morele mens kan echt gelukkig zijn. Dit betekent dat belangrijke deugden (die wij nu waarden noemen) in acht

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8L A

URE

NCE

FRE

EMAN

6

moeten genomen worden, hierbij inbegrepen rechtvaardigheid en zelfbeheersing. Een succesvol bedrijf met stijgende dividenden en bonussen is niet in staat om echt geluk te produceren als dit gepaard gaat met het uitbuiten van de armen door middel van wreedheid en oneerlijkheid. Een verslaafde kan aan zijn drang voldoen maar is niet gelukkig.

Het Griekse woord voor geluk is eudaimonia. Voor Aristoteles was dit het doel van het leven, alhoewel hij waarschijnlijk niet dacht dat dit ook gold voor slaven en vrouwen. Het is meer een menselijk open-bloeien door een combinatie van deugd en redelijk-heid, waardoor alle andere doelstellingen in het le-ven bijkomstig worden. Toen Jezus de Zaligheden opsomde ('Zalig de armen van geest ...') maakte Hij geen onderscheid tussen geslacht of sociale klasse. Het evangelische woord makarios betekent zowel gezegend als gelukkig. Het geluk is niet alleen de vrucht van discipline en zelfbeheersing maar ook van een diepgaande paradox en deelname aan iets dat groter is dan onszelf. Het ware geluk moet ook zalig zijn.

De Zaligheden verwijderen het scherm zodat we de paradox van de werkelijkheid kunnen zien. We kun-nen niet gelukkig zijn tenzij we onze ervaring van pijn en lijden integreren. Gelijkmatigheid, onthech-ting, medelijden, innerlijke vrijheid en het besef dat liefde de opperste waarheid is, zijn allemaal ele-menten van het geluk. Zalig geluk is meer dan een recht en nog veel meer dan het voldoen van verlan-gens. Het is de menselijke lotsbestemming, een roe-ping, een zuivere gift van het bestaan dat opbloeit wanneer wij het minst verwachten.

Als er een valse en echte contemplatie bestaat, dan is dat ook zo voor het geluk. We moeten er ons dui-delijk van bewust zijn welke soort wij nastreven. Ze moet echt en duurzaam zijn. Als die gebaseerd is op begeerte, inbeelding en fantasie, dan zal die misluk-ken zoals dat steeds gebeurt bij bedrog. Als die voortkomt uit de bevrijding van beelden en een op-komend gevoel van vreugde om het bestaan, dan zijn we op de goede weg naar het ware geluk. Wat de meditatiepraktijk ons vanaf de eerste dag al leert, zo leert het geluk ons dat het niet voortkomt uit het voldoen aan een verslaving maar uit de steeds dieper wordende harmonie van alle aspec-ten van ons zijn.

Derde dag: contemplatieve discipline

John Main spreekt altijd van discipline in verband met de ideeën van vrijheid en edelmoedigheid. ‘Dit is de vrijmoedige gift die we in ons hart aantreffen – de eindeloze liefde van Christus. Niets is belang-rijker dan dat we door discipline, door dagelijkse discipline zouden leren om open te staan voor deze liefde en die met blijmoedigheid te ontvangen.’(uit: Being on the way)

Een contemplatief begrip van discipline vereist dat we dit onafhankelijk zien van techniek. Techniek (en technologie) is meer verenigbaar met de mo-derne cultuur omdat die individualistisch is – zoals onze mobiele telefoons. Techniek belooft meester-schap en succes. Alles kan herleid worden tot pro-gramma's, cursussen en regels. Het kan gekocht en verkocht worden. Dit alles in tegenstelling tot de ware discipline, die de individualiteit overstijgt en ons integreert in het grotere geheel waartoe wij be-horen. Door discipline leren we uiteindelijk het meest van liefde en niet door technische training. Als je er niet toe komt om te houden van wat je leert – en hoe je het leert – kom je vast te zitten op het technisch niveau, begaan met zelfevaluatie en con-trole.

Hoe staat dit nu in verband met het leren medite-ren? In het begin worstelen we allemaal met de technische aspecten – stil zitten, ademen, de man-tra herhalen, verstrooiingen loslaten, terugkeren naar de mantra. Als we niet in de val trappen van de verleiding om de meditatie te beheersen en in-gewikkelder te maken door de technische aspecten te versterken, zullen we na een tijdje een gevoel van lusteloosheid ervaren. Dit is het onvermijdelijke ge-voel van ontmoediging en mislukking. Voor sommi-gen is dit de reden om de praktijk op te geven voor een week of voor tien jaar, maar feitelijk is het een genade om deze mislukking te mogen ervaren. Ze zuivert onze motivatie en schept de mogelijkheid om de discipline op een meer volwassen manier te-rug op te nemen. Op welke ouderdom we ook star-ten met de meditatie, het is altijd een proces van leren en tot ontwikkeling komen.

We leren dat meditatie geen kwestie is van belo-ning of straf. We zijn geen honden die getraind wor-den met snoepjes als beloning om zich in huis te ge

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

7

LAUREN

CE FREEMAN

dragen. Onze diepste gebedservaring kan ons over-komen op een ogenblik dat we menen dat we die het minst verdienen, dat we verwachten om te wor-den terechtgewezen en niet omarmd. Door de dis-cipline te ontwikkelen gaan we de genade waarde-ren. De theologie van het gebed is een theologie van de gave, hoe moeilijk dit ook is voor een ge-kwetste volwassene om dit te begrijpen. Over de meditatie zegt John Main dat kinderen het ver-mogen bezitten om iets edelmoedig te aanvaarden. Het christelijk gebed gaat niet zozeer over passief ontvangen, maar over de ontdekking van weder-zijdse mildheid: de schenker, de gift en degene die ze ontvangt zijn opgenomen in één enkele golf van generositeit.

De dagelijkse meditatiediscipline doet deze theolo-gie doordringen in alle aspecten van het leven. Deze discipline opent de weg – naar zelfbeheersing, terughoudendheid, trouw, gewetensvol leven en af-wezigheid van angst – en dit is duidelijk merkbaar in al onze relaties.

We beheersen een techniek. We willen er een meester in zijn en erom gewaardeerd worden. Of we beginnen van een discipline te houden. Zelfs als we bedreven zijn en er mild tegenover staan, blijven we toch nog altijd leerlingen. Zo merken we het ook bij Jezus die zich in nederigheid naar zijn bron keerde, zijn Vader; in de kern van elke echte mees-ter vindt men altijd een leerling.

Vierde dag: contemplatieve relaties

Zr. Eileen O'Hea, die me hier enkele jaren geleden bijstond in het leiden van de eerste School van Me-ditatieve Retraite, had een inspirerende uitspraak die ik mij nog steeds herinner: ‘Relaties zijn de hei-lige grond van onze mensheid.’ Dit geeft een inzicht in alle relaties. Existentieel gesproken kunnen we ons niet inbeelden dat we niet zouden ingebed zijn in relaties in elke dimensie: historisch, sociaal, emo-tioneel, ecologisch en kosmisch. We leven in ver-bonden netwerken van het bestaan. Spiritueel ge-zien zijn we verbonden met de alles omvattende di-mensie – in Christus – waar alles elkaar in eenheid ontmoet.

De vraag is natuurlijk welke soort relatie ons het meest voldoening schenkt. Het is niet voldoende

om gewoon maar in relatie te staan met elkaar. De kwaliteit en de bezieling van onze relaties zijn be-palend voor onze levenskwaliteit. Zijn ze liefdevol, waarachtig, getrouw? We moeten ons inzetten om te voldoen aan de vereisten van bewuste relaties. Meditatie is de kern van deze inzet en daarom zul-len we het effect van onze meditatie het eerst er-varen in onze relaties. Een contemplatieve benade-ring van onze relaties is heden ten dage zo noodza-kelijk omdat relaties minder bewust zijn.

Velen voelen zich vandaag alleen en geïsoleerd. Ze verlangen naar vertrouwelijke relaties. Online da-ting is hierop een technologisch antwoord. Op zich-zelf bevat dit een element van toeval zoals vroeger in de danstent van het dorp. Maar het gevaar voor objectivering, misverstanden, wensen voor werke-lijkheid nemen, en het zich nog eenzamer voelen als de zaken niet verlopen zoals verwacht – wordt nog versterkt door de technologische bezoedeling van de gewijde grond.

Het woord 'relatie' zoals wij het nu kennen, ont-stond in de 17e eeuw. Kort nadien kwam er de sek-suele betekenis bij. Men vond dat een relatie gevaar liep en kon eindigen als het erotisch element (de aantrekkingskracht en het vermogen om speels met elkaar om te gaan) begon te verzwakken. In wezen betekent het woord relatie iets terug samenbren-gen of een herstel. Het is niet goed dat de mens zich alleen voelt – zoals God bemerkte na de schepping van Adam. Toch is de pijn door verwijdering en ver-lies noodzakelijk voor de menselijke ontwikkeling en duurzame relaties. Dit is het meest intens bij jongvolwassenen en veel van onze moderne cultuur blijft steken in dit tussenstadium van ontwikkeling. Dit is de reden waarom – ondanks de sociale media – de jongeren en zij die ondanks hun ouderdom toch menen jong te blijven, zich zo chronisch afge-zonderd voelen.

Contemplatieve relatie houdt in dat men verder gaat dan 'mijn' relaties – het soort dat we controle-ren, bezitten, waarover we jaloers waken of die we hardnekkig verdedigen met de duistere kant van Eros. Anderzijds zien we relaties als voedingsbodem waardoor we leren trouw te zijn, niet bezitterig, lief-hebbend met onthechting en zonder bijbedoelingen – en aldus groeiend in zelfkennis. Relaties zijn tem-pelruimtes, geen ego-constructies. We moeten die-genen waarmee we in relatie zijn niet vereren. We

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8L A

URE

NCE

FRE

EMAN

8

bereiken eenheid met hen door met hen te bidden, in geest van waarheid, op de heilige grond van alle relaties.

Meditatie gaat niet over het beheersen van een techniek. Het gaat over de praktijk van de waar-achtige relatie.

Vijfde dag: contemplatief lezen

Lezen is een basisbekwaamheid in het leven. Als je die niet hebt, lijkt het iets magisch. Als je die wel bezit, verbreedt die je bewustzijn naar universeel medeleven, verruimt je verdraagzaamheid en em-pathie. Volgens Sint-Benedictus is dit één van de pijlers van een deugdzaam leven, samen met gebed en werk. In deze digitale tijd – waarin we gemakke-lijker een aflevering van Game of Thrones bekijken dan lezen voor het slapen gaan – verwordt de kunst van het lezen tot iets functioneels en oppervlakkigs.

Voor leraren zoals Hugo van Sint-Victor in de 12e eeuw was lezen een remedie, een geneesmiddel (de ultieme heling is Gods wijsheid). Lezen vereist ne-derigheid, stilte, de gave van de tijd en een goede gezondheid. Zoals de meditatie heeft lezen een in-nerlijke en uiterlijke discipline. Net zoals we kunnen afdwalen van de mantra, ondervinden we dat we soms een hele pagina gelezen hebben zonder dat we er aandacht aan hebben geschonken. We moe-ten herlezen, zoals we ook terugkeren naar de man-tra.

Cassianus stelde Abba Isaac een vraag aangaande het gebed. Hij zei hem dat hij iets nodig had zo een-voudig en praktisch zoals de kinderen krijgen als ze

het alfabet aanleren en eenvoudige woordjes leren uitspreken. Abba Isaac gaf hem de mantra. De me-ditatie is het ABC van het gebed. Derhalve moeten we kinderen blijven in deze steeds eenvoudiger wordende praktijk die ons terugvoert naar de geest van beginnelingen, want dit is onze weg naar het Koninkrijk.

***

Morgen verlaten we de school van de meditatiere-traite. Zij die zenuwachtig waren om te komen, ver-tellen me dat ze liever niet weg zouden gaan. De beknopte nota's van de korte inleidingen 's morgens (die binnenkort online worden gezet) zeggen niets over de ervaring van deze retraite. Als de tijd voor jou rijp is zal je misschien de diepere stilte ontdek-ken in zo’n retraite – en merken hoe eenvoudig het is om in korte tijd tot rust te komen en je geest te verhelderen tot zijn natuurlijke staat.

Deze avond, na het beëindigen van de stilte, zal ik de deelnemers vertellen dat er in Bonnevaux wel-dra zulke retraites zullen gehouden worden en dat het een oord zal worden waar de waarheid van deze retraites, namelijk dat het 'Koninkrijk der he-melen' nabij is, door eigen ervaring bevestigd kan worden.

Met veel liefde

,

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

9

LAUREN

CE FREEMAN

JOHN MAIN SEMINAR IN BRUGGE 20-23 SEPTEMBER 2018 Met grote vreugde mogen we u aankondigen dat het John Main Seminar 2018 in België zal door-gaan. WCCM organiseert sinds 1984 jaarlijks dit internationaal congres. Het probeert de geest en het onderricht van John Main rond christelijke meditatie te verdiepen en te verspreiden. Het gaat door in de site Oud Sint-Jan te Brugge.

We verwachten zo'n 200 aanwezigen uit binnen- en buitenland. Er is vertaling voorzien. Inschrijven voor deze unieke dagen kan weldra via www.jms2018.org.

STILLE RETRAITE MET LAURENCE FREEMAN IN GROENHOVE (TORHOUT) 17 – 20 SEPTEMBER 2018

Voorafgaand aan het Seminarie gaat er een stille retraite door onder leiding van Laurence Freeman. We verblijven hiervoor in Groenhove (diocesaan centrum in Torhout) en in de abdijen in Zevenkerken en Loppem (met carpooling). Er is vertaling voorzien.

Inschrijven voor deze unieke dagen kan je weldra via www.jms2018.org.

Nieuws Uit Onze Gemeenschap

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8N

IEU

WS

10

ONTHOU DE DATUM

De jaarlijkse ontmoetingsdag voor onze Belgische meditatiegroepen zal doorgaan op 2 april 2018 (2e Paasdag).

VRIJWILLIGERS GEZOCHT

We hebben natuurlijk veel vrijwilligers nodig (tijdens die dagen zelf en vooraf). We bieden aan de eerste 25 voltijdse vrijwilligers (beschikbaar van donderdagmorgen 20 september tot en met zondagnamiddag 23 september 2018) de gelegenheid om voor 135 euro (vol pension) te logeren in de abdij Ten Wijngaarde in het Begijnhof te Brugge.

Voor welke taken kan je je aanmelden als vrijwilliger via www.christmed.be?

VOOR HET SEMINAR TIJDENS STILLE RETRAITE TIJDENS HET SEMINAR

Januari tot september 2018 Ma 17 - do 20 sep 2018 Do 20 – Zo 23 sep 2018

De pers contacteren

Teksten schrijven

Reclame maken

Teksten lay-outen

E-mailadressen verzamelen

De creatieve hoek verzorgen

Busbegeleider zijn (begin en einde van de stille retraite)

Het gebedsboekje maken

Vertalingen doen

Chauffeur zijn

Onthaal en permanentie

Koffie en thee maken

Vertalingen doen

Chauffeur zijn

Het gebedsboekje maken

Decoratie uitwerken

De pers contacteren

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

11

NIEU

WS

DIGITALE NIEUWSBRIEF

Vanaf januari 2018 starten we met het verzenden van een digitale nieuwsbrief. Deze vervangt uiter-aard de gedrukte versie niet. Hij vult aan, speelt kor-ter op de bal, spreekt een groter publiek aan, bevat filmpjes en doordenkertjes, kondigt onze activitei-ten aan … kortom, alle redenen om je als de bliksem gratis te abonneren via www.christmed.be.

WEEKEND: ESSENTIEEL ONDERRICHT IN DE MEDITATIE

In Mariagaarde te Hoepertingen (Borgloon)

9 – 11 MAART 2018 (begin 18u30, einde 14u)

Mariagaarde, een plek waar de stilte leeft

Een weekend essentieel onderricht in de me-ditatie voor iedereen, voor gewone mensen die het geschenk van de meditatie helder wil-len begrijpen, zich willen verdiepen in de wijs-heidstraditie. Niet alleen om groepsbegeleider te worden, maar vooral om jezelf te verrijken. Om steun en inspiratie te vinden om de een-voudige maar veeleisende discipline van de meditatie vol te houden en door te geven. Je hoeft geen expert te zijn, alleen toegewijd en vol vertrouwen. De grootste leermeester is binnen in ons. Zelfs als we alleen of met twee mediteren zijn we niet alleen, we mediteren

met anderen en dat binnen een wereldwijde gemeenschap waar we op een dieper vlak verbonden zijn, elkaar verstaan en dezelfde taal spreken.

Het weekend verloopt in een ontspannen sfeer, het biedt praktische tips en informeert over de be-langrijke aspecten van de meditatie. We mediteren natuurlijk ook samen. We leren uit ervaring en het is belangrijk om deze ervaring te delen. John Main zegt: hoe meer je de gave deelt hoe groter ze wordt. Elkeen die getuigenis aflegt van wat in hem of haar leeft, verlegt zijn of haar grenzen.

Praktisch: meer info en inschrijven kan via de website www.christmed.be.

Contactpersoon: Hilde Vrancken - tel 0494 61 97 17 en vranckenhilde@gmail.com

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8N

IEU

WS

12

GETUIGENIS STILLE ABDIJDAGEN IN CHIMAY

Mediteren met respect en met de juiste houding kan onze aandacht en ons innerlijke rust bevorderen en ons zelfs een warm gevoel geven. Het kan ons op de weg zetten naar wat echt belangrijk is, namelijk de on-voorwaardelijke liefde van GOD ontvangen om door te geven aan de medemensen. De oproep om het niet op te geven klinkt duidelijk in de uitnodiging om regel-matig en liefst op vaste tijdstippen te mediteren en de ‘bootjes’ op de grote rivier te laten voorbijdrijven zon-der er aandacht aan te schenken. De meditatiebeurten werden door iedereen ingetogen gevolgd. Het is dui-delijk dat we allen met een duidelijke opdracht maar tevreden naar huis zijn gegaan. Nogmaals oprecht be-dankt.

I en J

MEDITEREN MET KINDEREN

Door Theo De Haes

Reeds meer dan 1.000 leerkrachten en ook en-kele tientallen ouders en enkele catechisten volgden ‘De Kracht van de Stilte – christelijke meditatie met kinderen‘. Zij deelden hun ervaring met meer dan 20.000 kleuters, kinderen, jongeren en gaven hen zo de kans om ten volle terug ‘thuis’ te komen bij zichzelf.

De afgelopen 11 jaar heb ik heel wat contacten gelegd met katholieke scholen. En steeds weer viel het mij op dat zodra het christelijk as-pect van de meditatie ter sprake komt er vaak wat haartjes rechtop gaan staan bij directies en leerkrachten. Meditatie, mindfulness, yoga, dat vinden ze alle-maal oké, maar dat christelijke hoeft vaak niet echt. Echter als ik de kans krijg om eerst met hen de ervaring in te duiken, dan komt er verwonde-ring over hoe kinderen, kleuters, jongeren zich kunnen thuis voelen komen in die stilte van de meditatie. En dan komt er ook stilaan wat ruimte om ook Jezus ter sprake te brengen omdat die zelf vaak de stilte opzocht, die zijn vrienden meenam naar stilteplekken. Dan pas kan vanuit die eerste meditatie-ervaring van stilte een link gelegd worden naar wat stilte voor iemand als Jezus betekende. Hoe stilte ons kan omvormen. Wat 'christus'-Jezus en christendom met stilte te maken hebben. Dan ontstaat er ruimte voor dia-loog.

Anderzijds zijn er ondertussen een tiental In-specteurs-adviseurs godsdienst waarmee ik de afgelopen jaren heb mogen samenwerken die

wel ondersteuners en pro-motors zijn geworden om christelijke meditatie een plaats te geven in de opvoe-ding van kinderen. Maar zij worden evenzeer gecon-fronteerd met directies die overstelpt worden met ad-ministratie en een overaan-bod aan vormingen. Het is voor deze inspecteurs-advi-seurs evenmin eenvoudig om scholen te overtuigen om met christelijke medita-tie op weg te gaan in hun school.

Meditatie introduceren naar catechesewerking is minder evident. Ik mocht reeds in enkele pa-rochies (Zaventem, Duffel, Betekom, Kessel-Lo, … ) catechisten, vormelingen, eerste communi-canten en hun ouders begeleiden bij hun eerste stappen in christelijke meditatie. Maar de cate-chisten voelen zich niet zelfzeker genoeg om het nadien zelf in handen te nemen bij de samen-komsten. En als ze het toch inbouwen in hun programma blijft het niet voldoende hangen ver-mits de catechese vaak slechts over één jaar loopt en beperkt blijft tot een vier tot zes samen-komsten waarin ook nog moet geoefend worden voor de communieviering zelf. En indien er ou-ders participeren zijn er slechts enkelingen die het thuis ook een kans geven om samen met hun

Topic Meditatie met kinderen en jongeren

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

TOPIC

13

kinderen te mediteren. Om dit te laten slagen is er een ruimere ondersteuning nodig.

Ik doe gewoon verder, rustig, probeer kansen aan te grijpen waar mogelijk en blijf vertrouwen. De school (leerkrachten) is echter de meest effi-ciënte plek om christelijke meditatie door te ge-ven. Het gebruik van een stiltedoosje met korte introductietekst, afsluitende tekst (stilte zin of Onze Vader), een gebedskraaltje en eventueel een stiltevoorwerp is een handig instrument om mee aan de slag te gaan. Zo’n stiltedoosje maakt de meditatiepraktijk zichtbaar, tastbaar, per-soonlijk. Het herinnert de leerkrachten en kin-

deren eraan om een stiltemoment een medita-tiemoment in te lassen in de klas. En ook thuis zorgt het ervoor dat de kinderen de stilte zicht-baar en tastbaar een plaats geven in hun leven, al dan niet samen met hun ouders.

Kinderen, jongeren en zelfs kleuters van drie jaar vinden het spannend en leuk om uitgedaagd te worden. Ze willen tonen dat ze deze discipline aankunnen. En ze zijn fier als het hen lukt.

Ik laat je nog even meegenieten van een greep uit de vele tientallen reacties die ikzelf of via col-lega’s van leerlingen tussen drie jaar en twaalf jaar te horen kreeg.

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8TO

PIC

14

GETUIGENISSEN VAN KINDEREN

Thibaut: “Ik vind mediteren rustgevend omdat het dan heel stil is. En het is niet vaak stil.”

Saar: “Ik denk dat het me thuis beter lukt, maar ik vond het leuk en, het is waar, kinderen leren het makkelijk.”

Jonas: “Ik ga dat blijven doen tot ik dood ben! Ik vind die innerlijke kracht cool.”

Liese: “Het is leuk om te doen en het heeft geholpen om dingen uit m’n hoofd te zetten. Als je heel de tijd ‘maranatha’ zegt, dan kun je goed ontspannen. Ik ga het thuis ook doen.”

Ruth: “Ik vond het leuk, want normaal ben ik gestrest en daardoor had ik iets aan mijn nek en nu is mijn nek ontspannen. Ik wil het nog eens doen!”

Indra: “Ik lig dag en nacht aan mijn poes te denken. Ze is dood. Door te mediteren heb ik het even uit mijn hoofd kunnen zetten. Ik vind mediteren heel leuk om te doen. Ik ga het zeker thuis nog doen!”

Katrien: “Ik vind het geen zever, maar ik ga het niet vaak doen. Ik snap ook dat sommige mensen dat nodig hebben, maar ik niet echt. Misschien ga ik het soms weleens proberen als ik niks te doen heb.”

Kristel: “Ik vond het leuk om in de school te doen. Ik wil het aan mijn mama leren en aan ieder-een.”

Joyce: “Het is wel leuk en niet moeilijk. Ik zou dat wel elke week willen doen. Dan worden we altijd rustig. Maar de kleuters naast ons moeten hun kwebbel houden, want dan kun je je meer concentreren.”

Alina: “De meditatie was heel leuk en rustgevend. Van mij mocht het nog 30 minuten blijven duren en ik zal het iedere morgen proberen te doen en als ik stress heb en in mijn vrije tijd. Ik ga op mijn bord op mijn bureau het woord ‘maranatha’ opschrijven, dan kan ik het nooit meer vergeten. Ik zal proberen het te leren aan alle mensen die ik ken en dan zal ik vragen aan die mensen of ze het ook willen aanleren aan iedereen die zij kennen.”

MEDITEREN MET VORMELINGEN

Door Hubert Debeuckelaere

Twee jaar geleden werd ik door de verantwoor-delijke voor de jaarlijkse samenkomst van de West-Vlaamse catechisten in domein Groen-hove aangeboden om workshops te verzorgen over christelijke meditatie. We kregen een mooie ruimte ter beschikking gesteld. Dirk Mas-schelein, Filip Veranneman en ikzelf mochten op die dag op de 2 samenkomsten (van telkens 40 min) 70 catechisten verwelkomen. Onze aanwe-zigheid, aanbreng en getuigenis werden gunstig geëvalueerd. Dit jaar werden we opnieuw ge-vraagd, alsook reeds voor 2018. We weten van een 14-tal catechisten die nadien met christe-lijke meditatie begonnen zijn in hun samenkom-sten met kandidaat vormelingen. Over de erva-ring in Roeselare lees je de getuigenis van Filip hierna. In Oostende was zr. Trees al enkele jaren bezig. Jaarlijks komen vele catechisten met hun vormelingen uit Oostende en de wijde regio naar het Monasterium Zonnelied. Lees haar getuige-nis wat verder.

Er zijn onderwijzers en leerkrachten godsdienst, in het katholiek middelbaar onderwijs in West-Vlaanderen, die ook hun les met stilte en medi-tatie beginnen. Ze doen dat ‘in alle stilte’, voelen zich gesteund door de positieve reacties van hun leerlingen. Veel hangt af van de eigen ver-trouwdheid met meditatie van de leerkracht. Hun enthousiasme spreekt beetje per beetje ook andere leerkrachten aan. Directieleden vroegen ons ook reeds om info. In december komen 10 studenten met hun leerkracht voor ‘een stilte-dag’ bij de zusters Clarissen in Oostende. De leerlingen hebben zelf, op aanbrengen van hun leerkracht, de vraag gesteld. Op het programma staat een initiatie in de praktijk van de christe-lijke meditatie. Een uitdagende oefening voor hen en voor ons.

Zolang een jonge priesterleraar verantwoorde-lijk was voor de inhoud van de jaarlijkse retraite van de laatstejaars studenten van een college uit Roeselare werden we 10 jaar na elkaar gevraagd om initiatie in christelijke meditatie te geven tij-dens hun meerdaags verblijf in een abdij. Het startte toen de leraar op zoek was naar een drin-gende vervanging van een yogaleraar die ziek uitgevallen was. De groep van 90 studenten werd telkens voor een algemene inleiding in twee groepen van 45 verdeeld. Muzikaal inge-leid door Bert Evens en verzorgd door pr. Dirk. De praktijk werd aangebracht in groepjes van 15 door medewerkers die al langere tijd met de christelijke meditatie vertrouwd waren en van daaruit ook authentiek konden getuigen.

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

TOPIC

15

ANEKDOTE Heel wat jaren geleden zat ik nog in de fase dat ik schoorvoetend aan mensen vertelde dat ik mediteerde. Onze 2 kinderen Marieke en Sander waren het echter wel gewoon dat ik me dage-lijks afzonderde. Op een dag, tijdens mijn meditatietijd, rinkelde de telefoon. Sander (15 jaar) nam hem op. Ik hoorde hem zonder schroom zeggen: “Kan je later eens terugbellen? Mijn papa is aan het mediteren.” - Geert Van Malderen

Een fijne dag rond christelijke meditatie met ouders en vormelingen in Roeselare. (zie p.18 )

FOTOVERSLAGVANACTIVITEITENTIJDENSDEAFGELOPENMAANDEN

En soms zien we met nieuwe ogen. Een verslag van Angèle over een zomerse dag met haar meditatiegroep. (zie p. 22)

Op 4-5 novem-ber ging er in ab-dij Zevenkerken een felgesmaakte tweedaagse door voor groepsbege-leiders.

Op 21 november werden de gebouwen, het landgoed en de mensen die Bonnevaux tot een thuis voor WCCM en de wereld zullen

maken, ingezegend. Een gezegende dag voor onze (wereld)gemeenschap. Zie ook

www.bonnevauxwccm.org.

Bart, Henri (95 jaar) en Geert gingen een 3-tal dagen naar Bonnevaux om er te werken (kasten uitkuisen, dakgoot herstellen, hout voor de open haard binnendragen, kleine reparaties, …). Een bijzondere ervaring.

.

VORMELINGEN EN HUN OUDERS ERVAREN WAT CHRISTELIJKE MEDITATIE IS

Door Filip Veranneman

Op een zondagochtend in februari dit jaar kwa-men vormelingen en hun ouders samen te Roeselare voor een ervaring van de christelijke meditatie. Ook voor ons een nieuwe ervaring om samen met vormelingen en hun ouders de stilte van de meditatie binnen te treden.

Deze vormelingen kozen de activiteit uit een hele resem activiteiten rondom het vormsel. De workshop starten we met een passend lied van Stef Bos ‘De Stilte’. Hij zingt in dit lied: ‘Niets is sterker dan de stilte, niets is sterker dan het woord dat niemand hoort ...’ Dit lied past perfect als opener voor deze nieuwe ervaring. We leren het woord, de mantra die ons naar de stilte leidt, aan bij de vormelingen en hun ouders.

Aan de hand van een gebedswiel laten we hen kennismaken met de diverse gebedsvormen. De spaken van het wiel staan voor de verschillende vor-men van gebed. De eucha-ristie, het lezen van de bij-bel, de rozenkrans, de aan-bidding, de christelijke me-ditatie … Alle spaken ko-men samen in de naaf van het wiel, het gebed van Je-zus, Hij die in ons hart woont.

We laten hen kennismaken met het gebedsdoosje, dat ik leerde kennen door tochtgenoot Theo De Haes. Het gebedsdoosje is een opstap voor vormelingen naar hun gebed. Daarin kunnen zij een foto van een dierbaar ie-mand, een gebed, een element dat naar de stilte verwijst, toevoegen. We leren de vormelingen en hun ouders fysiek stil te zitten, te zijn gedu-rende enkele minuten. Zo gaan we stap voor stap dieper binnen in de stilte-ervaring. Daarna is het tijd om gedurende 12 minuten. Die staan voor het aantal levensjaren van de vormelingen. De deelnemers sluiten zachtjes de ogen, zitten

met met een rechte rug en beginnen in stilte het gebedswoord Ma-Ra-Na-Tha te zeggen. Ze la-ten hun gedachten los, goede zowel als slechte. De stilte wordt gedurende de meditatietijd op geen enkel moment verstoord, zelfs niet door de aanwezigheid van nog enkele jonge kinderen. Een stukje muziek van de componist Arvo Pärt doorbreekt de stilte op het einde van de medita-tietijd.

We vragen de vormelingen en hun ouders hun meditatie niet te evalueren, laat het een weg van geloof worden doorheen christelijke meditatie. We geven hen allen nog een zakje met bruikbaar materialen om in hun gebedsdoosje te voegen.

Nadien horen we positieve reacties op onze workshop: kinderen waren de ganse zondag rus-tig in huis, ze gingen thuis aan de slag om hun

stiltedoosje te maken …

We werden alvast gevraagd om volgend jaar deze workshop te herhalen (niet alleen in onze parochie maar ook in een andere parochie in Roeselare. ‘Sharing the gift’ zoals Laurence Free-man het zegt.

Filip en Carine

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8TO

PIC

18

MEDITEREN MET KINDEREN EN JONGEREN

Door Zuster Trees

Ontmoetingen van kinderen en jongeren met onze gemeen-schap en onze manier van leven als Clarissen, gebeurt meestal in het kader van de voorbereiding op het Vormsel of als meeleef-dagen via de school. Deze laatstejaars kiezen voor een plek waar mensen samenleven op een manier die ze niet kennen. Beide leeftijdsgroepen kiezen in eerste instantie niet voor meditatie omdat ze die niet kennen.

Vormelingen komen bijna altijd in grote groepen van 25-30 kinderen. Ik vertel hen over onze levenswijze, zò, dat meestal spontaan de vraag komt: waarom moet je bidden en hoe doe je dat dan? Aan de hand van een collage van het wiel leg ik uit wat bidden is en hoe ik het gebed heb ontdekt.

De vraag of ze het stille, ingekeerde bidden willen leren, wordt bijna sneller dan de vraag volledig is gesteld, met ja-knikkende hoofdjes beantwoord.

Uitleggen hoe men zit bij het mediteren, hoe men leert inkeren, de mantra uitleggen … het wordt gretig aangenomen. Er is de verstillende muziek, enkele tikjes op de klankschaal en dan gaan we de stilte in. Soms werkt het op de lachspieren en kinderen zeggen dan: ‘Zo stil hoorde ik het nog nooit!’ Na ze wat te hebben laten reageren op de stilte, herbeginnen we dan gewoon. We spreken af dat we minstens 5 minuten stil naar binnen keren en niet letten op elkaar.

De kinderen lijken er geen moeite mee te hebben. Ik laat de minuten lopen tot ik beweging voel en eindig dan met wat stille muziek en een tikje op de klankschaal. Ik sluit de meditatie met een gebed af en vraag hen om elke dag in de

morgen en in de avond 5 minuutjes in te keren en bij God te zijn die in hen woont.

Catechisten die al langer komen, nemen de meditatie op bij elk begin van een samenkomst met de vormelingen. Jongeren komen voor één dag of voor 2 dagen. Naarmate zij ons leven wat leren kennen en de ontmoeting goed is, er wat herkenning is met hun eigen zoektocht, komt er meer ruimte om de meditatie voor te stellen. Vaak zijn ze naar die ervaring nieuwsgierig geworden. Bij hen zie ik eenzelfde reageren als bij de kinderen, maar met wat meer onwennigheid, wat minder onbevangen, wat meer analyserend.

Maar iedereen ontdekt de stilte en een eigen in-nerlijkheid en diepe binnenkant waar ze kunnen rusten bij de Bron van het leven. Het is een re-velatie die hen stil maakt en waarvan ik hoop dat ze die in hun leven een plaats geven.

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

TOPIC

19

POGINGEN TOT MEDITATIE MET JONGEREN IN DE LES FYSICA

Door An Depuydt

Ik geef les in het zesde middelbaar, het vak fysica aan leerlingen die in het ASO gekozen hebben voor wetenschappen (vooral de richtingen we-tenschappen-wiskunde, latijn-wetenschappen en moderne talen-wetenschappen). Vooral de wetenschappen-wiskunde, waarvan ik twee klassen heb, zijn ervoor berucht helemaal niet open te staan voor zingeving. De leerkrachten gods-dienst komen niet graag in die klassen, terwijl ze voor de meeste andere leerkrachten ‘luxe-klassen’ zijn want intelligente en hardwer-kende leerlingen. De latijn-weten-schappen en moderne talen-we-tenschappen staan meer open voor zingeving. Omdat ik zelf al een 6-tal jaren dagelijks mediteer en daar de vruchten van pluk, ben ik me op een gegeven moment natuurlijk beginnen afvragen of en hoe ik daar iets van zou kunnen doorgeven aan mijn leerlingen. Drie jaar geleden stelde ik in een kleine klas van moderne talen-wetenschappen voor om af en toe te mediteren. Ze stonden er open voor, som-migen hadden zeker al over meditatie gehoord. Goed, zo gezegd, zo gedaan: ik besloot om één keer in de week een vijftal minuten samen met hen te mediteren op het einde van de les. Daar-bij bood ik hen in eerste instantie verschillende vormen van meditatie aan: verschillende geleide mindfulness-oefeningen, maar ook christelijke meditatie met behulp van een mantra. Daarna liet ik hen de keuze hoe we verder zouden gaan. Ze vonden het mediteren erg fijn. Als ik dan vroeg waarom, kreeg ik ongeveer altijd als ant-woord: ‘Ik word daar rustig van.’ Ze wilden er ze-ker mee doorgaan, maar ‘Alstublieft, geen chris-telijke meditatie meer.’ Goed, ik voelde hun al-lergie tegenover het woord ‘christelijke’, en bood verder enkel nog mindfulness-meditatie aan. Op het einde van het schooljaar bleek na een korte bevraging dat ze dit echt hadden ge-

waardeerd. Ze vinden het moeilijk om uit te leg-gen waarom maar ze vonden allemaal dat ik daarmee moest verdergaan de volgende jaren. Eén meisje kwam later tijdens de proclamatie nog zeggen: ‘Mevrouw, die fysica, dat zal ik snel vergeten zijn maar die meditatie, dat zal me nog

lang bijblijven.’ Ik vergaf haar graag die fysica…

Vanaf het volgende schooljaar vloog ik er met-een in: één korte meditatie per week in elke klas, nu in het begin van de les. Ik pols eerst even in hoeverre ze vertrouwd zijn met meditatie en dat blijkt er elk jaar op vooruit te gaan. Steeds meer collega’s doen het in de les (Ik spreek nu over 5 collega’s op 100, dus lang niet alle leerlingen me-diteren op school, maar het gaat wel vooruit.) Ik leg ook steeds uit dat ik het niet erg vind als ie-mand niet wil meedoen. Ik stel hen gerust door te zeggen dat ik op mijn 17de daar ook niet aan mee zou gedaan hebben (dat is zeker zo). Zolang ze niet storen is er geen probleem. In de weten-schappen-wiskunde zijn er zo’n 4 leerlingen op 24 die niet meedoen, in de andere klassen doet iedereen mee. Het is interessant om die 4 leer-lingen subtiel te observeren want ze weten dan vaak niet goed hoe ze zich een houding moeten geven, je ziet ze daarmee worstelen en op die manier doen ze natuurlijk wel mee, ze doen al-

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8TO

PIC

20

leen een andere oefening … Soms vragen leer-lingen expliciet om nog een extra meditatie te doen, ik ga daar quasi altijd op in. Ik voel ook dat ze dat niet doen om tijd te winnen of zo, maar omdat ze er deugd van hebben. Erover praten blijft echter heel moeilijk, voor een stuk omdat ze de woorden mankeren om uit te drukken wat ze ervaren, voor een stuk omdat ze zich niet graag kwetsbaar opstellen door over zoiets te communiceren. Vragen stellen, durven ze soms wel. Ook daar ga ik uiteraard zoveel mogelijk op in.

Wat ik niet had verwacht is dat het ook voor me-zelf als leerkracht fijn is om te doen. Ik mis het zelf als het er een week niet van komt. Ik ervaar

ondertussen ook dat het helpt om een band op te bouwen met de klas. Het is magisch en onge-zien in deze tijd om 5 minuten lang met 25 men-sen in een lokaal perfecte stilte te ervaren. On-langs was ik daar zo van onder de indruk dat ik hen dat meteen ook zei en ze begrepen wat ik bedoelde.

Dus algemeen denk ik dat ook 17-jarige jonge-ren met een wetenschappelijke interesse, van wie je het minst zou verwachten dat ze open staan voor zoiets zweverigs als meditatie, nood hebben aan stilte en beseffen dat hen dat deugd doet, zolang je respect hebt voor hun gevoelig-heden en hun nood aan veiligheid, en hun eerlijk antwoord geeft op hun vragen.

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

TOPIC

21

Hoe kan ik duidelijk maken

Dat alles anders werd

Toen Jij hier binnenkwam

Je kwam niet met een hallo de kamer in

Je stond eerder geduldig en stilletjes in een hoekje

Te wachten tot ik Je zou zien

En nu sta ik

Ademloos

Met droge keel

En bonzend hart

Tegenover Jou

Kon ik maar spreken zonder woorden

Schrijven door weg te gommen

Het papier openen op de verte

Hoezeer val Jij toch niet te grijpen

Hoezeer vloei Jij steeds door mijn vingers

Hoezeer verlang ik die glimp te vangen

En in een doosje te stoppen

Om ernaar te kijken

Wanneer ik wil

- An

WCCMgeeftmomenteelonderrichtinmeditatieaankinderen in27 landen.Het katholieke bisdom Townsville inAustraliëistienjaargeledenvoorheteerstmethetpioniersprogrammabe-gonnenenblijft innovatief indeont-wikkelingvandeaanpak.

EN SOMS… ZIEN WE MET NIEUWE OGEN

Een getuigenis van Angèle

Op onze meditatie in de tuin deze zomer lieten we ons inspireren door de lesbrieven van de christelijke meditatie. Meditatie is een pelgrims-tocht naar je ware zelf.

Op de eerste donderdag avond in juli vertelde ik ook over de symboliek die in onze stiltetuin aan-wezig is. In het midden staat een grote paal met daarop een duif die naar het oosten kijkt. De duif kennen we na-tuurlijk als beeltenis van God Geest die doorbreekt in onze wereld.

Ons leven in de tijd loopt van Oost naar West, van zonsop-gang naar zonsondergang, van jong naar oud, van ge-boorte naar sterven. Onze realiteit loopt van Oost naar West. En toch is het onze bestemming ons te keren naar onze oorsprong, is de werkelijkheid zoveel ruimer dan het leven in de tijd. We richten ons naar het Oosten wanneer we gaan zitten en in stilte de weg naar binnen gaan, de weg naar onze Bron. Dat is de pelgrimstocht die wij aanvatten wanneer wij mediteren.

De laatste weken van de zomer hadden we een korte inleiding over de kracht van ‘gemeen-schap’ te vormen, te ‘hebben’ eigenlijk. We wil-len erop vertrouwen dat we allen onze innerlijke gids hebben, onze goddelijke verbindingslijn, Christus, maar dat we ook elkaar tot steun en gids zijn op onze meditatieweg. In de inleiding die avond wijst John Main ons op het feit dat we onvoorwaardelijk door God bemind en aanvaard zijn, en dat dit durven aannemen voor de meeste

mensen heel moeilijk is. Doch wanneer wij ons-zelf zo kunnen zien ... transformeert ons dit en zien we die Goddelijke liefde ook in de ander. Pas dan zien we hoe wij als mens één zijn. De vorige week lazen we nog hoe samen mediteren ons in hetzelfde trillingsveld brengt en wij daarin

kunnen ervaren hoe al-les één en verbonden is. De inleiding eindigde met woorden van Je-zus: ‘Waar er twee of meer in Mijn naam sa-men zijn, daar ben Ik hun midden’.

Op onze laatste zomer-avond buiten, was de sfeer eerder duister, bewolkt, dreigend … We hadden de hele zo-mer buiten kunnen me-diteren. Het regende sommige dagen wel eens maar de uren dat wij samen zaten, bleven

droog. Als inleiding op de stilte hoor ik mezelf nog zeggen: ‘Wij aanvaarden deze duistere drei-ging, we gaan samen zitten, en willen nu bewust zijn van ‘een Zon’ die onafwendbaar aanwezig is voor elk van ons’.

Aan het einde van de eerste keer 25 minuten mediteren, begon het stilletjes te druppelen. Toch stapten we rustig onze meditatieve wan-deling in de vorm van een eenvoudig labyrint, veruiterlijking van ons verlangen de weg naar onze Bron te gaan, de weg naar het Oosten. De regen maakte toch dat wij onze tweede zitsessie niet aanvatten. We bogen dankbaar voor de me-ditatiemomenten in onze tuin, om dan alles in

Bijdragen uit de meditatiegroepen

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8BI

JDRA

GEN

22

het droge te kunnen brengen. Echter, iemand in onze groep wees naar het oosten. Onze stilte-tuin ligt in zijn rechthoek helemaal evenwijdig aan de vier windstreken. Toen zagen we in het oosten een perfecte regenboog met alle zeven kleuren, getrokken vanuit het noorden naar het zuiden, perfect evenwijdig aan de oostzijde van onze tuin. We keken allemaal met verbazing naar dit wondere gebeuren. ‘Dit is voor ons een teken, een geschenk van de hemel op onze pel-grimstocht van deze zomer’, zei ik nog.

Toen we daarna samen zaten, liet mij deze won-derlijke vervulling van onze zomer niet los. We wilden toch de weg naar het ‘oosten’ gaan, ver-binding zoeken met onze innerlijke bron … Spant God dan niet voor ons zijn boog aan de hemel, zoals indertijd na de zondvloed. Want wat vertelt de regenboog ons? God stuurt Zijn witte licht, en wanneer het doorbreekt in onze atmosfeer breekt het open in zeven kleuren. Het getal zeven verwijst in de bijbel altijd naar het leven in de tijd (7 scheppingsdagen). Wij leven in de zevende dag, dat is onze realiteit. We leven in de wereld van de veelheid, van ontelbare mo-gelijkheden, maar tevens ook in het gevoel van afgescheidenheid, alles heeft zijn grens, bestaat op zichzelf. De werkelijkheid echter is EEN. God is EEN, en buiten Hem bestaat niets. Wij gaan in onze meditaties altijd als individuen naast elkaar

zitten. Maar ons samen mediteren, brengt een moment van verbondenheid en eenheid in onze groep, even proeven van Gods werkelijkheid.

In ons gesprek komt ook de uitspraak van Jezus nog eens naar boven: ‘Waar twee of meer …’ Wanneer wij in Jezus’ Geest samenkomen, dan komt Hij bij ons … dan blijft elk ‘naast’ Jezus zit-ten en kijkt men vol bewondering naar Hem, lijkt het wel te zeggen. Echter wanneer we naar de Hebreeuwse grondtekst kijken, dan staat daar iets anders: ‘waar 2 of meer …. daar ben Ik IN HET midden’. Is dat zo anders???

Stel je een groep sporters voor die net voor het starten van de wedstrijd nog even samen ko-men. Ze gaan in een kring staan en elk steekt zijn rechterhand (onze gevende kant) naar het mid-den. Alle handen worden tot één punt. In dit korte moment is er een afstemmen van alle energie op hetzelfde doel, de intentie van EEN te zijn. Wanneer wij in Jezus’ naam samenko-men, en Jezus is in het midden, dan zijn we allen één in Jezus. In Jezus is onze weg naar eenheid, naar God. Wanneer allen inhaken op Jezus’ tril-lingsveld, ja dàn worden we verzameld in het huis van de Vader. Dan zijn we waarlijk EEN.

Die regenboog op deze avond … Allen voelden dat dit meer was dan een natuurfenomeen. Soms mogen we even zien, met nieuwe ogen.

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

BIJDRAG

EN

23

OP WEG MET CHRISTELIJKE MEDITATIE VAN INSPIRATIEDAG NAAR STILTEDAG Door Filip Veranneman Zaterdagochtend 8 uur vertrek ik richting do-mein Groenhove te Torhout voor een getuigenis op de inspiratiedag voor catechese in ons bis-dom. In een werkwinkel mogen we getuigen over christelijke meditatie.

‘De essentie,’ zegt John Main ‘is leren om een stap achteruit te zetten en God toe te laten om op de voorgrond van ons leven te treden.’ Het resultaat daar-van is dat we zo onze eigen plaats vinden in onze dage-lijkse wereld. We vinden waar we zouden moeten zijn, we vinden onze relaties in de juiste orde, met elkaar, met de schepping en onze relatie met God.

En wat we ontdekken is dat ie-der van ons een essentiële plaats heeft in Gods plan. Ieder van ons beantwoordt aan die unieke gave van zijn eigen schepping. En misschien is dit de meest belangrijke zaak voor ons mensen om te ontdekken in onze samenle-ving. Je eigen waardigheid, je eigen unieke gave.

Meditatie is de discipline van het leren achteruit stappen, leren om onze aandacht te focussen, misschien nog beter ons hele zijn te focussen op God. Samen met de 25 aanwezige catechisten van ons bisdom zet ik die zaterdagochtend terug die stap terwijl we mediteren.

Groepsbegeleidster Carine vertelt over het wer-ken met een stiltedoosje met vormelingen, eer-ste communicanten. Deze stiltedoosjes kunnen de kinderen zelf ontwerpen naar hun fantasie en creativiteit. Het is voor hen een opstap naar een stil moment bij Jezus. Eenvoudige elementen zoals een schelpje die kinderen verwijst naar het ruisen van de zee, een bijbeltje, een foto van een dierbaar iemand, een gebedje brengen hen door-heen de stilte weer bij zichzelf.

De interesse bij de catechisten was hiervoor dui-delijk gewekt en er ontstond een interactief ge-sprek met de deelnemers en ons als begeleiders.

Tijd om verder te trekken richting monasterium Zonnelied te Oostende waar ik weer mocht thuiskomen bij mijn broers en zussen van onze christelijke meditatiegemeenschap op hun eer-

ste stiltedag. De ontvangst was hartelijk en in stilte begroette ik verschillende tochtgenoten. Een knipoog, een glimlach, een wuivend gebaar, een schouderklop … zoveel tekenen van begroe-ting in vreugde en stilte kwamen mij tegemoet. De stille maaltijd was bezig, met op de achter-grond de mooie meditatiemuziek van Margaret Rizza.

In de namiddag volg ik de 3 werkwinkels: zuster Trees opent doorheen Franciscus en Clara nieuwe wegen voor mezelf om te worden wie ik ben in Gods ogen. Ook ons lichaam (broeder ezel zoals Franciscus ons lichaam noemt) krijgt een bloedcirculatiebeurt. Myriam van Mieghem reikt ons enkele yogatechnieken aan. Ik leer er een ademhalingstechniek die mij zal helpen bij het mediteren. Bij één tel adem ik via de neus de let-tergreep MA in, het uitademen in drie tellen

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8BI

JDRA

GEN

24

geeft me de gelegenheid de andere 3 lettergre-pen van onze mantra los te laten. Ieder lichaams-deel komt aan bod, mijn bloedsomloop gaat weer stromen doorheen mijn lichaam.

Daarna neemt Dirk Masschelein ons na een stil moment mee in de contemplatieve, verticale di-mensie van het geloof. Zonder die dimensie is er geen verbondenheid met de ander. Contempla-tie en mystiek horen thuis bij iedere christen. Contemplatie is leven in Gods ruimte die jou om-vat, maar die ook jij mag omvatten. Het is leven

in Christus’ ruimte en belangeloos leren naar de ander toe te gaan. Contemplatie en actie ver-schillen hierbij niet van elkaar. Het verandert of transformeert ons als mens. ‘Wat een vreugde van het evangelie,’ laat Paus Franciscus ons we-ten.

We sluiten af met de meditatietijd, zetten samen de stap weg van onszelf naar God toe, zoals John Main ons leerde.

Met een stille knipoog, Filip

JEZUS IN LOTUSHOUDING Door Herman Meirhaeghe

‘Eén beeld zegt meer dan dui-zend woorden’, wordt wel eens gezegd. Of dit altijd zo is, is nog maar de vraag. In elk geval stond er in de vorige Nieuwsbrief – waarin ik uitgerekend een bij-drage schreef over ‘beeldloos-heid’ - een tot de verbeelding sprekende, paginagrote afbeel-ding van een mediterende Je-zus*. Ik werd er bijzonder door geraakt, en niet alleen ik, zoals zal blijken. Die pagina heb ik meteen uitgeknipt en ingekaderd om die weke-lijks te gebruiken in mijn meditatiegroep. Allen waren onder de indruk van dit ongewone Jezus-beeld. Deze ‘zittende’ Jezus installeer ik bo-venop de hoge kandelaar tegen de basis van de brandende Paaskaars die daar in de Ledebergse

Winterkapel pal achter mij staat. Dat moet mij ervoor behoeden bij de groepsbegeleiding wartaal uit te slaan … Ik hoorde dat Annemie Tolle-naere eveneens door die afbeel-ding werd getroffen en deze aan haar meditatiegroep voorlegde. Er was zoveel interesse dat ze de afbeelding fotokopieerde en uit-deelde. Eén van hen mailde me: ‘Bijzonder … we hebben van An-nemie een grote foto van een

mediterende Jezus gekregen. Ik heb hem thuis naast een prent van een mediterende Boeddha gehangen die er al jaren hing maar mij niet meer zo inspireerde. Maar nu, met Jezus ernaast, weer wel.’ Inmiddels heb ook ik de afbeelding verme-nigvuldigd en verspreid onder de vrienden van

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

BIJDRAG

EN

25

mijn groep. En ik heb die ook als blikvanger aan-gebracht op mijn flyers ‘Christelijke Meditatie’ die ik hier in Gent te vondeling leg.

Maar niet iedereen was even enthousiast. Een katholieke niet-mediteerder merkte op dat Jezus nooit op die manier gezeten of gemediteerd heeft en dat dit beeld niet terug te vinden is in de evangelies. Dat deze voorstelling werd ge-schilderd door een Indiase kunstenaar is eraan te zien. India is hét land dat we associëren met meditatie; niet verwonderlijk dat een Indiër Je-zus op deze manier gestalte gaf. En hij is niet de enige die Jezus in de boeddhahouding afbeeldt; ook bij de onderstaande sculptuur van Jezus met de handen in de mudra van het onderricht, is de boeddhistische invloed overduidelijk. Elke tijd en iedere cultuur vormt zich een eigen voorstel-ling van Hem. Veel van onze vertrouwde afbeel-dingen van Jezus - als Pantocrator of Al(be)heer-ser of van die van het Heilig Hart of Christus Ko-ning op Zijn troon - zijn evenmin in de Schrift te vinden, maar getuigen van de tijdsgeest waarin ze zijn ontstaan. Overigens vertellen de evange-lies ons wél dat Jezus zich regelmatig terugtrok in de woestijn of in de bergen, far from madding crowd, maar niet dat Hij zijn leerlingen een ‘stil gebed’ heeft aangeleerd. Wél de woorden van het Onze Vader, maar geen woordeloos gebed,

geen meditatiepraktijk. Dat weerhoudt ons niet om via onze meditaties intiem te worden met Hem.

Trouwens, afgezien van de lotushouding waarin Hij zit, is dit niet echt een mediterende Jezus. Ie-mand zei met een knipoog dat we Hem zullen moeten instrueren hoe christelijke meditatie be-oefend wordt ... Hij heeft immers geen geloken of gesloten ogen, maar Hij wendt de blik naar buiten, hemelwaarts. Hij schouwt niet naar bin-nen, maar kijkt op naar Zijn Vader. Het viel me op hoe de kleur van Zijn werelds kleed én van Zijn aura dezelfde zijn – lichtend wit. Alsof Hij zowel uiterlijk als innerlijk getransformeerd is. In het geel zie ik de kleur van de Pinkstervlam. En de bloedrode achtergrond spreekt van Zijn lij-den.

De Gekruisigde met gekruiste benen, een niet al-ledaags beeld voorwaar. Hoe dan ook, ik ben blij dat er naast de ontelbare afbeeldingen van de Man van Smarten, nu ook dit hedendaags serene beeld is, waarin we ons als beoefenaars helemaal herkennen. Eenmaal de Nieuwsbrief is uitgele-zen, verdwijnt die in de kast, bovenop de stapel. De woorden vervagen snel, maar de afbeelding van deze mediterende Jezus, pal voor me aan de muur van mijn meditatiehoekje, is een beklij-vende bron van inspiratie. De beeltenis herin-nert me eraan dat ik tijdens de meditatie in aan-raking kom met de ‘Christus-natuur’. Het be-kende begrip ‘Christus-bewustzijn’ doet me iets teveel denken aan een product dat het brein voortbrengt of aan ‘het zich bewust zijn van de persoon van Jezus’. Daarom koos ik voor een minder beladen woord: ‘natuur’ i.p.v. ‘bewust-zijn’. ‘Natuur’ als synoniem van ‘aard’. Ik heb het woord ‘Christus-natuur’ voor mezelf ‘uitgevon-den’ naar analogie van de ‘Boeddha-natuur’. Het boeddhisme zegt dat alles de Boeddha-natuur heeft. Men koos bewust voor de term ‘Boed-dha-natuur’ en niet voor ‘Gautama- of Sid-dhartha-natuur’ - dus niet voor zijn persoonlijke naam - maar voor een toenaam die het strikt per-soonlijke transcendeert: Boeddha of de Ont-waakte. Om dezelfde reden opteerde ik voor Je-zus’ aliasnaam: ‘Christus’ of de ‘Gezalfde’. Chris-tus-natuur dus en niet Jezus-natuur. Ik zie in al-les niet enkel de Boeddha- maar ook de Chris-tus-natuur.

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8BI

JDRA

GEN

26

Wat is dan die Boeddha-na-tuur en bij uitbreiding de Christus-natuur? Het is de Essentie achter de wereld der verschijnselen. De/Het Ene in het vele. ‘Boeddha-natuur’ is een begrip uit het Chinees-Japanse (zen-)boeddhisme dat een posi-tieve invulling geeft aan het begrip sunyata of leegte. Volgens deze traditie heb-ben alle levende wezens de Boeddhanatuur en hebben ze daardoor de mogelijkheid om tot Inzicht te komen in hun ware aard, om te Ont-waken, om een Boeddha te worden. Om een Christus te worden. De Boeddha-natuur is omnipresent, maar niet altijd merkbaar. Onder meer in de me-ditatie is het mogelijk deze staat van zijn te erva-ren. Datgene wat ervaren kan worden is moeilijk te omschrijven en wordt daarom ‘Boeddha-na-tuur’ genoemd. Ik noem het voortaan dus de Christus-natuur. ‘Mijn diepste natuur is de Chris-tus-natuur’. Dit is niet een zoveelste theologisch concept. Ik gebruik deze zin of gedachte heel concreet in mijn meditatie- en gebedspraktijk. De visualisatie van Jezus in lotus is me daarbij

een hulp. Ik buig diep voor de anonieme kunste-naar die dit schiep.

Herman Meirhaeghe, Jezuïst en zenboeddhist

* Sanjay Barua gebruikt de afbeelding van de mediterende Jezus in de nieuwe meditatiegroep in Mechelen. Hij heeft die op een doek. Je kan eventueel bij hem terecht voor meer info ivm de afbeelding (sanjaybarua1@yahoo.co.in ).

Laurence Freeman, samen met jongeren in Argentinië die leren mediteren

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

BIJDRAG

EN

27

BONNEVAUX: EEN VOORBEELD VAN TEAMWORK DAT ENERGIE EN PERSOONLIJKE VRIJGEVIGHEID COMBINEERT

Er bestaat een professioneel en energiek team dat zich toewijdt aan het realiseren van onze visie voor Bonnevaux. De architecten spelen hierbij een centrale rol. Zij ontmoetten elkaar onlangs in Londen. Zij zullen de renovatie van Bonnevaux vanaf januari 2018 leiden. DP architecten uit Singapore, een internationaal bekend bedrijf (die dagelijks mediteren op het hoofdkantoor) onder leiding van hun CEO Angelene Chan, bieden vrijwillig hun diensten aan WCCM aan. Matthieu Meur, Frven Lim en Kailas Moorthy maken deel uit van het team dat werkt aan het renovatieproject. Jeff Seeck, een Duitse mediteerder en ingenieur heeft zijn diensten aangeboden als projectmanager. De juiste per-sonen op het juiste moment! We zien dit uitzonderlijke talent als teken van de aanwezigheid van de H. Geest in Bonnevaux.

Hartelijk dank voor uw royale ondersteuning – voor de tijd, uw talent en gaven die zovelen van jullie geven. We hebben ons doel bereikt. De aankoopprijs is bereikt. We zijn nu meer dan halverwege op weg om het doel van fase 1 te bereiken. Als u nog niet heeft bijgedragen, doe het alsjeblieft. Alle kleine beetjes helpen. Het is ook bemoedigend voor ons hele team dat hard werkt namens de ge-meenschap om van Bonnevaux een stabiel centrum te maken van Vrede in onze onzekere wereld.

U kunt makkelijk een gift doen door te klikken op www.bonnevauxwccm.org (zie donate-link op de website).

In de schijnwerper

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8IN

DE

SCH

IJN

WER

PER

28

Dit jaar toonde het rapport van de nationale coördinatoren een groei van de gemeenschap wereld-wijd. Het aantal groepen is toegenomen van 2553 in 2015 tot 2570 in 2016.

Er werden ook twee nieuwe verantwoorde-lijken benoemd: Celina Chan (Nationaal Co-ordinator van China) en Leonardo Correa (directeur van communicatie) zullen Lau-rence Freeman helpen het gedachtegoed van de WCCM op een verantwoorde en ge-zonde manier uit te dragen en te ondersteu-nen.

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

IN D

E SCHIJN

WERPER

29

ENKELE REACTIES VANUIT BELGIE

“We mogen ons inderdaad gelukkig prijzen met een plek als Bonnevaux. De grote openheid, het universele van onze boodschap, daar kan Bonnevaux de uitstraling van zijn, het gaat vast een inspirerende plek worden, met aldaar een voedingsbodem van een eeuwenoude gebedstra-ditie ... De zaadjes die John Main rondstrooide groeien langzaam uit, en op goede grond met zorg omringt kan Bonnevaux net als een eik nog eeuwen groeien ... Laten we mekaar bemoedi-gen en samen dankbaar verder gaan.” - Karel “Beste vrienden, Dit lijkt me een historische gebeurtenis te zijn en die zijn zeldzaam. Blij dat ik daar getuige mag van zijn. Bonnevaux is ‘de toekomst van gisteren’ (zoals Harry Mulisch schreef). En wij daar tussenin om de lamp brandende te houden. In de zen-traditie spreekt men van ‘t'eng shi’ of ‘de transmissie van de lamp’. Tegen de Bonnevaux-sceptici onder ons zeggen de Spreuken (29,18): ‘Where there is no vision, the people perish.’ — Eenieder vertale dit naar eigen smaak.” - Herman

SAMEN ONLINE MEDITEREN Door Siglinde Vrancken

Elke maandagmorgen om 8u is er online-me-ditatie vanuit Frankrijk, geleid door Marie. De evolutie van de technologie laat het toe ons te verbinden met iedereen die klikt op de link van onze virtuele online kape. Iedereen is er welkom, zelfs vanuit Canada. Voor mensen die zich moeilijk kunnen verplaatsen of wan-neer er geen groep in de buurt is, vormt dit een prachtig alternatief. Alternatief is mis-schien niet de juiste woordkeuze. Ondanks dat we fysiek van elkaar verwijderd zijn, ont-staat er een gevoel van verbondenheid, vriendschap en gemeenschap. Ook al medi-teer ik elke week in een groep; dit is voor mij een mooie start van de week. Ik voel me gedragen door de groep. Het geeft kracht en moed om tijd te maken voor de dagelijkse stiltemomenten, ook als je alleen mediteert. Het geeft me ook inspiratie voor de meditatiemomenten met de patiënten. De samenkomsten verlopen zoals in een andere groep: de daglezing uit de Stille revolutie – 25 minuten mediteren – korte tekst en mogelijkheid om te delen. Ik beveel het zeker aan voor mensen die niet naar een groep kunnen komen of die een extra meditatiemoment in groep willen.

ARGEL TUASON UIT DE FILIPIJNEN Ik ben Argul, 34 jaar oud uit de Filipijnen, en mo-menteel bezig met het afronden van mijn Master Theologie. Ik ben sinds 2013 lid van de WCCM en ben oblaat geworden dit jaar. Ik was op zoek naar een gemeenschap die bij mij paste, waar ik mij thuis kon voelen. Die mij accepteert zoals ik ben, niet meer, niet minder. De woorden van Fr. John Main zijn diep in mijn hart: ‘Als je mediteert, hoef je je niet te verontschuldigen en je hoeft je-zelf niet te rechtvaardigen. Alles wat je hoeft te

doen is jezelf te zijn, om uit de handen van God het geschenk van je eigen wezen te accepteren.’

Vroeger moest ik mij verontschuldigen en mijzelf rechtvaardigen dat ik homoseksueel was en ik moest mezelf altijd in mijn hart rechtvaardigen dat ik ook een plaats verdiende in de kerk als vol-waardig lid. Maar deze geïnterioriseerde homo-fobie, deze pijn gecreëerd door de kerk, heeft mij geleerd om de gemeenschap van de kerk lief te hebben net zoveel als ik van mijn moeder hou. Ik

Nie

uwsb

rief n

r. 10

3 d

ecem

ber

2017

- m

aart

201

8IN

DE

SCH

IJN

WER

PER

30

NU OOK IN BELGIE Sinds half november is er een online meditatiegroep gestart in Vlaanderen op woensdagavond (zie www.christmed.be bij de ‘meditatiegroepen’. Er schreven zich 45 mensen in. Zij worden we-kelijks uitgenodigd en sinds de start zijn er telkens een 10-tal aanwezig. Meer info bij Geert Van Malderen.

heb uiteindelijk besloten om deze gemeente te verlaten maar deze ervaring voelde als een verbanning. Steeds was ik op zoek naar een gemeen-schap waar ik mij thuis zou voelen. Ik voelde mij zo een-zaam, maar achteraf gezien was God al die tijd bij mij, door de mensen die tijdens deze donkerste perioden naast mij stonden. Achteraf realiseer ik mij dat deze periode mij ook helder-heid gegeven heeft - omdat Gods doordringende licht iets nieuws raakte in mijn hart. Ik denk dat het Gods perfecte timing was dat ik in 2013 ge-hoor gaf aan de roep van Jezus om naar een christelijke meditatiegroep te gaan. En na 6 maanden voelde ik mij aangetrokken en aange-sproken om een WCCM Benedictijnse oblaat te worden. Op dit bijzondere moment van mijn le-vensreis, is stabiliteit en trouw blijven aan mijn roeping zoals God mij bedoeld heeft, belangrijk. Het is trouw blijven aan mijn roeping in een kloostergemeenschap zonder muren, waar ter wereld dan ook en deze gemeenschap te delen, speciaal met de mensen die zoals ikzelf, in de marge leven. Want uiteindelijk zit deze klooster-gemeenschap zonder muren echt in mijzelf. Hoe kan ik trouw blijven en stabiel en in stilte in dit klooster zonder muren, dat een toevluchtsoord kan zijn, niet alleen voor mijzelf maar ook voor anderen? Door de twee dagelijkse momenten

nederig trouw te blijven aan de mantra. Ik voel me dank-baar dat ik nog steeds een link heb, hoe fragiel en smal het ook is, met de Rooms-Katholieke Kerk via de WCCM. Ik voel dat ik nog steeds tot de Kerk behoor en er nog steeds ‘binnen’ ben. Ik voel mij aangesproken door

de manier waarop Jezus door Fr. in zijn boek ‘Je-zus de leraar in ons’ heeft beschreven.

Jezus is in ons - maar kruist ook altijd de weg naar buiten. Net als mijn meester, denk ik dat ik ook iemand zal zijn die voor altijd een insider is, maar ook tegelijkertijd een buitenstaander. Ie-mand die nooit volledig als ‘insider’ wordt geac-cepteerd, zolang de kerk weigert haar LGBT-zo-nen en dochters volledig te accepteren zoals ze zijn. Iemand die voor altijd ook aan de kant van de ‘buitenstaanders’ zal staan. Op deze manier kan ik trouw blijven aan de echte oproep om een boddhisattva te zijn voor diegene die naar de marge geduwd worden en die het gezegende be-richt nodig heeft dat God binnen in je woont en het enige wat je hoeft te doen is jezelf te zijn. Uit Gods handen het geschenk ontvangen om jezelf te zijn en dit te accepteren. Het cadeau om jezelf te zijn. Geen verontschuldiging voor jezelf meer nodig te hebben en jezelf ook niet meer hoeven te rechtvaardigen.

Eenmeditatie-sessiemet100kindereninPolen

Nieuw

sbrief nr. 103 december 2017 - m

aart 2018

IN D

E SCHIJN

WERPER

31

FAITH AND BELIEF Door John Main, gepubliceerd in Monastery without Walls (2006)

De brief aan de Hebreeën beschrijft hoe gelovige overgave (faith) ons helpt te ontdekken dat het zichtbare voortkomt uit het onzichtbare. Geloofs-waarheden (beliefs) zijn de zichtbare uitdrukkingen van geloofsovergave, vormen van onze persoonlijke toewijding aan de persoon Jezus. Omdat het uit-drukkingen zijn, wisselen zij van vorm in woorden, concepten en beelden. Geloven (belief) veranderen, dogma’s ontwikkelen, taal evolueert. Het gevoel niet authentiek te zijn, wat de reli-gieuze geest overvalt, wordt vaak veroorzaakt doordat we het voorbijgaande als blijvend zien. We overwaarderen daar-mee de bronnen die eindig zijn en veranderlijk. Alle geloofsvor-men (beliefs) die bestaan en uit-gedrukt worden zijn voortdu-rend aan verandering en eindig-heid onderhevig. In het aanne-men van geloofswaarheden (be-liefs) heeft onze geest ‘geen blij-vende woonplaats’. Alleen in het hart kunnen we Gods blijvende aanwezigheid ervaren. Alles wat vorm heeft, zoals ons geloof (belief) en lichaam, is altijd in overgang naar een nieuwe vorm. Geloven (belief) zoekt altijd naar nieuwe defi-nities, nieuwe woorden om zichzelf te hervormen en zich opnieuw in te kleden. Toen ik theologie studeerde werd het katholieke ge-loof in de eucharistie samengevat in het woord ‘transsubstantiatie’. Sindsdien zijn verschillende nieuwe woorden als ‘transfinalisatie’ en ‘transsignifi-catie’ voorgesteld als meer toepasselijke uitdrukkin-gen van het mysterie van het sacrament. De eucha-ristie is zeer zeker het mysterie dat we in gelovige overgave (faith) kunnen ervaren, maar kan nooit in woorden of in geloof (belief) verklaard worden. Toch hebben onze geloofsbegrippen (belief) over de eu-charistie ertoe geleid dat het eerder een symbool werd van verdeeldheid en schandaal dan een sacra-

ment van eenheid. Wanneer woorden en hun bete-kenissen veranderen, veranderen ook onze geloofs-begrippen (belief). Het feit dat wij zelf veranderen en door het leven veranderd worden, betekent dat onze geloofsbegrippen (belief) ook moeten groeien, vol-wassen worden, en meer afgestemd worden op het mysterie dat groter is dan alle begrippen. Geloven in de zin van toevertrouwen (faith) houdt stand. Dit soort geloven verandert in die zin dat het meer vol-

komen wordt wat het altijd al was, namelijk onze persoonlijke overgave aan de waarheid veran-dert alleen door meer perfect te worden wat zij altijd is, onze per-soonlijke toewijding aan de waarheid. Gelovige overgave (faith) groeit op het ritme van onze toewijding aan de meditatie en dat is nu juist de opperste reis van geloof (faith). In de ver-trouwvolle toewijding aan medi-tatie, iedere morgen en avond, aanvaarden we en komen we ge-leidelijk tot het inzicht dat gelo-vige overgave (faith) boven ge-loofswaarheden (belief) staat. Door steeds opnieuw onszelf leeg te maken van al wat voorbij

gaat, alle woorden, ideeën en beelden, groeit geloof (faith) en wordt het ook dieper. De creatieve uit-drukkingsvorm van overgave is stilte. In menselijke relaties kunnen we zien hoeveel geloof (faith) we no-dig hebben om samen met iemand stil te zijn. Ons vertrouwen (faith) in een persoon wordt dieper door zo’n stilte. Het is dezelfde dynamiek als de stilte bij meditatie. In contemplatief werk wordt geloof (faith) actief in liefde. Stilte maakt Gods liefde voor ons werkelijk zoals het uitgedrukt wordt in de liefde van Jezus. In de stilte van het geloof (faith) worden wij uitgenodigd binnen te gaan in de altijddurende wer-kelijkheid waar Worden omhelsd wordt door Zijn. Wat zichtbaar is verdwijnt, wat onzichtbaar is blijft.

(Wordt vervolgd)

Deel 4