Mechanische apparatuur onder ATEX 114 en IECEx 02

Leo van Schie Certification Manager Explosion Safety

Leo van Schie

• 14 jaar werkzaam voor DEKRA

• Projectleider en Certificatie Manager explosieveiligheid

• Leidt keuringen voor ATEX en IECEx

• Deelnemer internationale normcommissie

Inhoud • Introductie van DEKRA

• Mechanische apparatuur en ATEX 114

• Mechanische apparatuur en IECEx 02

• Elektrische versus Mechanische apparatuur

• IECEx, nieuw en na ATEX volgens de EN 13463-serie normen

• ATEX voor IECEx gecertificeerde producten

• ATEX upgrade van EN 13463 naar EN 80079 serie

• Markering

• Hoofdpunten van EN ISO 80079-36

• Hoofdpunten van EN ISO 80079-37

• Vragen

Over DEKRA Al 90 jaar werkt DEKRA aan veiligheid met meer dan 39.000 medewerkers in vijftig landen op vijf continenten.

Explosieveiligheid in NL

• 29 medewerkers

• ATEX Notified Body

• IECEx CB

• Inmetro CB

Onze dienstverlening • IECEx 02 product certificatie en kwaliteitssytemen

• IECEx 03 reparatiebedrijven

• IECEx 04 keurmerk

• IECEx 05 personele competenties

• ATEX 114 product certificatie en kwaliteitssytemen

• Inmetro

• Certificatie ondersteuning voor USA, Canada, Korea, Japan, Taiwan en meer

• Process safety

• SIL

• andere EU richtlijnen zoals EMC, machine richtlijnen en elektrische veiligheid,

• en meer

ATEX 114

ATEX 114 versus ATEX 137

EX

European New legislation framework

Directive 2014/34/EU ATEX 114

Directive 1999/92/EC ATEX 137

Vrije handel Veilige werkomgeving

“ATEX” ATtmosphere EXplosible

Reden van het bestaan van ATEX 114 Richtlijn 2014/34/EU is deel van de Europese CE wetgeving

Doel: vrije handel met een minimum veiligheidsnivo

EU richtlijnen zijn van toepassing op:

• producten die voor de eerste keer op de Europese markt gebracht worden of voor de eerste keer in gebruik genomen worden;

• Producten die al eerder op de markt gebracht zijn of al eerder gebruikt zijn en aanzienlijk veranderd zijn.

De volgende producten vallen niet onder EU richtlijnen:

• Producten die gerepareerd zijn zonder verandering aan de originele functie, gebruik of type.

ATEX 114

ATEX 114 is van toepassing op prodcuten:

• Met een eigen ontsteekbron die effectief kan worden EN

• Die bedoeld zijn voor gebruik in een potentieel explosieve atmosfeer EN

• Die gebruikt worden onder atmosferische condities

Zuurstof ontsteekbron

brandstof

Principes van EU Richtlijnen • De harmonisatie is beperkt tot de essentieële veiligheidseisen (EHSRs), niet tot

specifieke normen.

• Alleen producten die voldoen aan de geldende EHSRs mogen vermarkt en gebruikt worden

• Annex II van de richtlijn bevat de EHSRs voor Ex-producten

• Het mag aangenomen worden dat het voldoen aan de relevante normen gepubliceerd in de “Official Journal” van de EU (de geharmoniseerde normen) overeenstemming met de EHSRs geeft

• Het gebruikt van geharmoniseerde normen is niet verplicht, wel gangbaar en sterk aanbevolen

• Fabrikanten kunnen uit verschillende conformiteitsbeoordelingsprocedures

• De fabrikant bevestigt overeenstemming met de relevante EU richtlijnen in de EU- conformiteitsverklaring, die met het product geleverd wordt.

Vermoeden van overeenstemming

Een product dat voldoet aan geharmoniseerde normen heeft hiermee het automatich bewijs van vermoeden van overeenstemming met de richtlijn. Bij twijfel ligt de bewijslast bij de klager.

Een product dat niet voldoet aan geharmoniseerde normen, maar wel voldoet aan de ESHRs heeft geen automatich bewijs van vermoeden van overeenstemming met de richtlijn. Bij twijfel ligt de bewijslast bij de fabrikant.

Geschiedenis Tot 1 juli 2003 waren er twee Ex-richtlijnen

• 76/117/EEC: van toepassing op elektrische apparatuur voor gebruik in potentieel explosieve omgevingen veroorzaakt door brandbare gassen (behalve mijnen)

• 82/130/EEC: van toepassing op elektrische apparatuur bedoeld voor gebruik in mijnen Gebaseerd op het gebruik van normen

Sinds 1 juli 2003: richtlijn 94/9/EC (ATEX 95), • van toepassing op alle apparatuur die een ontsteekbron kan zijn voor gas en stof omgevingen. • gebaseerd op de essentieële veiligheidseisen (EHSRs) om technologische ontwikkelingen die nog

niet in de normen passen toe te kunnen passen.

Sinds 20 april 2016: richtlijn 2014/34/EU (ATEX 114) • Harmonisatie tussen verschillende EU richtlijnen • Betere wettelijke basis om op te treden bij misbruik • De ESHR’s zijn ongewijzigd

Relatie tussen Equipment Protection Levels, Categorieën en Zones

Conformiteitsbeoordingsprocedures Overeenstemming met de ATEX richtlijn kan worden aangetoond door succesvol een of meer beoordingsprocedures te doorlopen. De procedures staan beschreven in Annex III tot IX van de richtlijn.

Afhankelijk van het soort product en de categorie is een Notified Body betrokken en moet het kwaliteitssysteem van de fabrikant aan Annex IV, V, VI, VII of VIII voldoen.

Voor enkelstuks kan Annex IX – Eenheidskeuring – gekozen worden. Deze stelt geen eisen aan het kwaliteitsssysteem.

Conformiteitsbeoordingsprocedures

Page 15

Certificaten

Annex III: EU-Type Examination Certificate.

Annex IX: Certificate of Conformity.

Het resultaat van een vrijwillige productkeuring door een Notified Body in combinatie met Annex VIII (e.g. for II 3 G): Type Examination Certificate.

EN normen voor niet-elektrische producten EN 1127-1 basis concepten en methodes, boven gronds

EN 1127-2 basis concepten en methodes, mijnen

EN 13463-1 basis methoden en eisen

EN 13463-2 flow-restricting enclosure 'fr'

EN 13463-3 flame-proof enclosure 'd'

EN 13463-5 constructional safety 'c'

EN 13463-6 control of ignition sources 'b'

EN 13463-8 liquid immersion 'k'

EN 14986 ventilatoren

EN normen voor niet-elektrische producten • EN ISO 80079-36 is de opvolger van EN 13463-1

• EN 13463-2 (fr) heeft geen opvolger, de beschermingswijze lijkt op Ex nR volgens EN IEC 60079-15 maar EN 80079-36 verwijst hier niet naar.

• EN 13463-3 (d) is vervangen door EN IEC 60079-1, de beschermingswijze komt overeen met Ex d volgens EN IEC 60079-1, EN 80079-36 verwijst hier naar.

• EN ISO 80079-37 is de opvolger van EN 13463-5, EN 13463-6 en EN 13463-8

• EN 80079-36 en -37 zijn geharmoniseerd sinds 12 Augustus 2016

• EN 13463-1, -5, -6 en -8 blijven geharmoniseerd tot 31 Oktober 2019

• Voor EN 13463-2 en -3 is geen einde van de harmonisatie gegeven.

Specifieke normen Naast de hiervoor genoemde generieke normen zijn er een aantal productspecifieke normen

EN 1755 (vorkheftrucks)

EN 1834-1 (verbrandingsmotoren)

EN 14986 (ventilatoren)

EN 50177 (verfspuitapparatuur)

etc.

product specifieke normen gaan boven generieke normen.

informatie ATEX http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/atex/

Richtlijn 2014/34/EU

Toelichting op de richtlijn

Official journal

en meer

IECEX 02

Page 21

Slide 22 © 2014 DEKRA

IECEx Online : www.iecex.com

Globale harmonizatie van markten

Wereldwijd systeem voor certificering van apparatuur volgens normen en voor gebruik in explosieve omgevingen

Netherlands

New-Zealand

Norway

Poland

Romania

Russian Federation

Singapore

Slovenia

South Africa

Spain

Sweden

Switzerland

Turkey

UK

USA

Australia

Brazil

Canada

China

Croatia

Czech Republic

Denmark

Finland

France

Germany

Hungary

India

Italy

Japan

Korea

Malaysia

IECEx 02 ● Wereldwijd vrijwillig systeem

● Certificering door een IECEx Certification Body (ook voor Zone 2)

● Gedetailleerd rapportage systeem

● Minder flexibel dan ATEX

- Aanvankelijk alleen voor elektrische appartuur die voldoet aan IEC TC31 normen

- Certificatie van mechanische apparatuur sinds ISO 80079-36 and -37 uitgegeven zijn.

- Alleen type certificering en eenheidskeuringen mogelijk

- IECEx is een Conformity scheme, ATEX laat alternatieve oplossingen toe.

Wat maakt IECEx 02 interessant?

Directe acceptatie in Australië, Nieuw Zeeland, Maleisië …

On-line certificaten database wordt gebruikt als selectiemiddel door gebruikers

Verplichte nationale certificering is gemakkelijker door wereldwijde acceptatie van IECEx Test Reporten

+ Beoordeling van de specifieke nationale afwijkingen

Is de basis voor nationale certificaten

Elektrische versus mechanische producten

Potentiele ontsteek bronnen:

● alle electrische apparatuur: altijd aanwezig

- ATEX114 / IECEX02 is van toepassing (verplichting voor de fabrikant) of

- Beschouwd als eenvouding apparaat, te installeren achter een Ex barrier, (installatie eis)

● Mechanische apparatuur: een risicobeoordeling moet aanwezigheid laten zien:

- Ja: ATEX114 / IECEx02 is van toepassing

- Nee: verantwoordelijkheid voor de eindgebruiker, kan ondersteund worden door een verklaring

van de fabrikant.

Elektrische versus mechanische producten

Wet en regelgeving

● Elektrisch:

● wet en regelgeving van kracht in veel landen over de wereld

● ATEX apparatuur voor zone 1 certificering verplicht, product en kewliteitssysteem

● Mechanisch:

● alleen wet en regelgeving in Europa

● ATEX apparatuur voor zone 1 indienen van constructiedossier bij een NoBo voldoet

Elektrische versus mechanische producten

Geschiedenis

● Elektrisch: lange geschiedenis, normen zijn al meer dan 50 jaar beschikbaar

● Mechanisch: korte geschiedenis, normen beschikbaar voor ATEX vanaf 2001

Elektrische versus mechanische producten

Andere normen dan voor het product zelf

● Elektrisch:

● EN IEC 60079-14 voor installatieeisen

● EN IEC 60079-17 voor inspecties

● EN IEC 60079-19 voor onderhoud

● EN IEC 60079-26 voor het gebruik op een zonescheiding met zone 0

● Mechanisch: geen norm beschikbaar en (nog) niet in de scopen van deze normen

Elektrische versus mechanische producten

Toekomst

● Elektrisch:

● stabiele systemen met continue ontwikkeling

● Grote bekendheid en acceptatie

● Mechanisch:

● Systeem in de kinderschoenen, beperkte bekendheid

● Ontwikkeling is te verwachten, vooral marktgedreven, lokale wetgeving kan het versnellen

● Uitbreiding met product specifieke normen mogelijk

● Uitbreiding van/met, gerelateerde normen mogelijk

Mechanische producten, waarom aan ATEX en IECEx voldoen?

● Verplicht onder ATEX 114

● Neemt zorgen weg van de eindgebruiker voor een veilige werkomgeving. (ATEX 137)

● Voorbereid op toekomstige wetgeving

● Commerciële waarde

IECEx, nieuw en na ATEX volgens de EN 13463-serie normen

● Volledige overeenkomst van het product met ISO 80079-36 en ISO 80079-37 moet aangetoond worden

en beoordeeld door een ExTL, resulterend in een ExTR.

● Na ATEX volgens de EN 13463 serie normen: de beoordeling zal weining verrassingen moeten

opleveren omdat er geen ingrijpende verschillen zijn tussen de oude EN en de nieuwe ISO normen

● Het kwaliteitssysteem van de fabrikant moet ook gelden voor mechanische apparatuur.

Te beoordelen door een ExCB, resulterend in een QAR

● IECEx OD 280 is van toepassing

● Als de ExTR en de QAR uitgegeven zijn kan het IECEx CoC uitgegeven worden, on-line beschikbaar.

IECEx OD 280

● Waar te vinden

● details

ATEX for IECEx gecertificeerde mechanische producten

● De ATEX Nationale afwijkingen zoals beschreven in de EN normen en de ATEX richtlijn moeten

gevolgd worden

● Markering

● handleiding

● EU conformiteitsverklaring

● Afhankelijk van de categorie te beoordelen en certificeren door een ATEX Notified Body

● Administratieve afhandeling als de ATEX Notified Body dezelfde is als de IECEx CB

ATEX update van EN 13463 serie naar EN ISO 80079-36/37

● Een overzicht van de verschillen staat in het EN gedeelte van EN ISO 80079-36 and -37

● Details

● ExNB 10-397

● Waar te vinden: http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/atex/

● details

ExNB 10-397 voor dit geval Geen ingrijpende veranderingen -> Situatie 2 is van toepassing

● 2a

● Voeg een verklaring aand de EU conformiteitsverklaring toe

● Markering blijft onveranderd

of

● 2b

● Update van het EU Type certificaat of opgeslagen technisch constructie dossier

● Markering wordt aangepast

Markering volgens de EN 13463 serie versus EN ISO 80079-36/37

EN ISO 80079-36

● “Ex” in de markering

● met -36 “Ex h”

● Met -37 ook “Ex h”

● TX niet toegestaan -> bv. T6…T2

● met EPL markering

II 2 G Ex h IIB T5…T3 Gb

II 1 G Ex h IIC T6…T4 Ga

EN 13463 serie

● geen “Ex” markering

● Alleen EN 13463-1 dan geen beschermingswijze

● -5 -6 -8 “c” “b” “k”

● TX marking toegestaan

● geen EPL markering

II 2 G IIB TX

II 1 G c b IIC TX

ISO 80079-36 in detail

● Geeft aanvullingen en aanpassingen op IEC 60079-0

● Verwijst naar IEC 60079-1 voor Ex d

● Verwijst naar IEC 60079-2 voor Ex p

● Verwijst naar IEC 60079-31 voor Ex t

ISO 80079-37 in detail

3 bescherminsgwijzen,

● Contstructional safety “c”

● Algemene eisen

● Eisen voor specifieke producten

● Control of ignition sources “b”

● Liquid immersion “k”

Geen aanvullingen op de markering “Ex h” van ISO 80079-36

Om mee te nemen

• Mechanische apparatuur met een ontsteekbron, voor gebruik in een explosiegevaarlijke

omgeving binnen Europa moet voldoen aan ATEX 114 (wetgeving)

• IECEx 02 is vrijwillig, certificering kan commercieel interessant zijn.

• De wet en regelgeving voor elektrische producten is volwassen, voor mechanische apparatuur

staat deze nog in de kinderschoenen.

• Ontwikkelingen zullen commercieel en door wet en regelgeving gedreven worden.

Waar kunt u meer informatie vinden?

• EU website http://ec.europa.eu/growth/sectors/mechanical-engineering/atex/

• IECEx website http://www.iecex.com/

• www.dekra-certification.nl/explosieveiligheid

• ex.nl@dekra.com

Bedankt voor uw belangstelling! Heeft u nog vragen, stel ze nu

MISSION

SAFETY Bezoek onze stand # 13! DEKRA Certification B.V. Ex.nl@dekra.com