Zit je in 4/5 havo of 5/6 vwo? Dan kun je in het schooljaar 2015-2016 in Utrecht master-classes volgen op het gebied van farmacie, informatica, wiskunde, techniek, biologie, natuurkunde of scheikunde. Een masterclass biedt je verdieping, hulp bij je studie-keuze of inspiratie voor je profielwerkstuk. Je ontmoet scholieren met dezelfde inter-esse en je maakt mee hoe het er aan op de universiteit of hogeschool aan toe gaat. De masterclasses be staan uit hoorcolleges, werkcolleges en soms ook practica en duren 1 of 2 dagen. Als je een masterclass volgt van twee opeenvolgende dagen, blijf je één nacht in de jeugdherberg van Rhijnauwen slapen. Aan het eind van de masterclass ont-vang je een certificaat.

Masterclasses U-Talent 2015-2016Voor verdieping, studiekeuze of inspiratie voor je profielwerkstuk

1- en 2-daagse masterclasses voor bovenbouw havo en vwo

Vwo

In de ban van het griepvirus25 & 26 september 2015

Being a drug designer for two days 8 & 9 oktober 2015 17 & 18 maart 2016

Krommen en constructies23 & 24 oktober 2015

Synthese van vloeibare magneten30 oktober 2015

De confrontatie met Einstein4 & 5 november 2015

Het weer en klimaat van morgen 17 & 18 februari 2016

IT is puzzling 12 februari 2016

Havo

Een Lego robot programmeren25 november 2015

Hoe veilig is de inhoud van je koelkast?19 & 21 januari 2016

Bijles geven in de bètavakken29 januari 2016

De kunst van technisch ontwerpen 3 februari 2016

Leren van raadsels31 maart 2016

Kosten: De kosten voor U-Talent Open leerlingen zijn € 35,- voor een eendaagse en € 60,- voor een tweedaagse masterclass (inclusief overnachting en maaltijden). Voor U-Talent Connectie leerlingen verloopt de inschrijving via de coördinator op school.

Locatie: Alle masterclasses vinden plaats op De Uithof, Utrecht

Aanmelden en meer informatie: www.uu.nl/u-talent

In de ban van het griepvirus

Scheikunde

Wat is een virus? Waarom kan een virus je ziek maken? En nog belangrijker, wat kunnen we hier tegen doen? Tijdens deze masterclass worden al deze vragen beantwoord.Je krijgt college over virusziekten en je gaat onderzoek doen in een van de laboratoria van het departement scheikunde. Je analyseert zelf patiëntmateriaal om te bepalen wie er

geïnfecteerd is met het virus. Dit doe je door gebruik te maken van microscopie in combinatie met moleculair biologische technieken (DNA-analyse). Dan test je zelf welke medicijnen werken tegen het virus. Computermodellering geeft je inzicht in de driedimensionale structuur van het virus en mogelijke aangrijpingspunten om het virus onschadelijk te maken.Kortom, een uitdagend programma met een diepgaand college, computerwerkcolleges en interessante practica. Als je mee wilt doen, moet je in 5 of 6 vwo zitten en een natuurprofiel hebben. De masterclass wordt deels in het Engels gegeven.

Vwo 25 & 26 september 2015

Being a drug designer for two days

Farmacie

For many diseases, such as cancer and Alzheimer’s disease, there is clearly a need for new and better drugs. In this Master class resistance of bacteria to antibiotic drugs is taken as yet another example for which new drugs are required. By joining this Master class, you will experience many of the steps that are involved in multidisciplinary drug research, including the opportunity to work in the lab to modify and test an existing antibiotic. In addition, you will meet students, teachers and researchers from the university in a pleasant and interactive programme. The Master class will be presented in English, but participants can use Dutch during the discussions.

Vwo 8 & 9 oktober 2015 en 17 & 18 maart 2016

Krommen en constructies

Wiskunde

Bij een wiskundige kromme denk je waarschijnlijk eerst aan een gebogen lijn op een stuk papier, en daarna aan een of andere vergelijking om de kromme te beschrijven. Het verband tussen kromme en vergelijking vinden we zo vanzelfsprekend dat we de twee moeiteloos door elkaar gebruiken. Iedereen snapt wat je bedoelt als je praat over de cirkel x2 + y2 = 4, terwijl je dan eigenlijk de kromme met z’n vergelijking verwart. Vroeger was dat heel anders: toen telde een kromme pas mee als je een manier of apparaat had om hem te tekenen. Voor rechte lijnen en cirkels heb je linialen en passers, maar hoe zit het met andere krommen? In deze masterclass gaat het over kegelsneden, spiralen, kettinglijnen en meer. Je kunt meedoen als je Wiskunde B op niveau vwo-5 hebt. Om vast over na te denken: hoe zou de kromme heten die de jongeman in het plaatje aan het onderzoeken is?

Vwo 23 & 24 oktober 2015

Colloid Masterclass: Synthese van vloeibare magnetenScheikunde

Prof. Albert Philipse, Van ‘t Hoff Laboratory for Physical and Colloid Chemistry, Univer-siteit Utrecht: “Colloïden zijn bewegende deeltjes van hooguit éénduizendste millime-ter groot. We kunnen ze met het blote oog net niet zien, maar ze beïnvloeden wel de eigenschappen van allerlei producten. Zonder colloïden geen goede mayonaise, wetlook gel of fotokopie.”Een bijzondere categorie colloïden heeft een magnetisch moment waardoor ze gemanipuleerd kunnen worden met een magneetstaaf. Voorbeelden van deze magnetische colloïden zijn nano-deeltjes van ijzeroxide (magnetiet, Fe3O4). Een geconcentreerde dispersie van deze magnetiet deeltjes gedraagt zich als een vloeibare magneet (een ‘fer-ro-vloeistof’) en vertoont bizarre patronen in een extern magneetveld: een spectaculair gezicht! (zie foto). Ferro-vloeistoffen worden bijvoor-beeld toegepast voor het stofvrij houden van hard-disks. Andere toepas-singen van magnetische colloïden liggen op het gebied van de medische diagnostiek (bio-sensoren), waterzuivering en katalyse.Tijdens de Colloid Masterclass kun je kennismaken met de wondere wereld van de colloïdchemie. Tijdens deze eendaagse masterclass zul je eerst de theorie achter colloïdale systemen leren, waarna je zelf in het lab je eigen vloeibare magneet zult maken.

Vwo 30 oktober 2015

“Leuk en bruikbaar voor het profielwerkstuk”

Vwo

Het weer en klimaat van morgen

Natuurkunde

Het maken van een goede weersver-wachting is allang geen nattevinger-werk meer. Tegenwoordig worden metingen van duizenden weerstations, satellieten en weerballonnen gebruikt om op supercomputers een weersver-wachting voor de komende dagen uit te rekenen. In die computermodellen wordt op basis van natuurkundige

wetten de stroming van de atmosfeer en de vorming van wolken en neerslag berekend. Maar hoe zeker zijn we van onze weersverwachting? En waarom kunnen we niet het weer over een maand voorspellen, maar wel het klimaat over 50 jaar?In deze tweedaagse masterclass krijg je college over weer en klimaat, maak je zelf een weersverwachting, en bouw je je eigen klimaatmodel. Daarnaast voer je zelf een mete-orologisch experiment uit en breng je een bezoek aan de weerkamer en de supercomputer op het KNMI.

Vwo 17 & 18 februari 2016

De confrontatie met Einstein: naar de grenzen van de moderne natuurkunde

Natuurkunde

Meer dan een eeuw nadat Albert Einstein in 1905 zijn baan bre-ken de artikelen publiceerde, wordt er in de wetenschap nog steeds veelvuldig gebruikt gemaakt van zijn inzichten. Maar onderzoekers gaan juist ook op zoek naar de grenzen van de moderne natuurkunde om te toetsen hoe goed we de wereld om ons heen begrijpen en waar Einstein’s theorieën eventueel verfijnd of aangepast moeten worden.Aan de hand van de onderwerpen waarbij Einstein voor een doorbraak zorgde, zullen we in deze tweedaagse masterclass bespreken hoe theorie en experiment hand in hand gaan in de hedendaagse natuurkunde. We nemen een kijkje in het huidige onderzoek in Utrecht naar colloïdenfysica, Bose-Einstein condensatie en de zoektocht naar subatomaire deeltjes!

Vwo 4 & 5 november 2015

IT is puzzling

Informatica

Iedereen denkt bij Informatica aan computers, programmeren en het internet, en terecht. Maar Informa-

tica is veel meer: ook het logisch nadenken over een taak die een computer moet uitvoeren, het gestructureerd ontwerpen van een oplossing voor een automatiseringsprobleem en na-denken over security en een goede user interface horen bij de Informatica. Misschien denk je bij Informatica niet direct aan puzzelen. Toch zijn er meerdere overeenkomsten tussen Infor-matica en puzzelen, zoals:• Het bedenken van een oplossing voor een automatiserings-

probleem is een vorm van puzzelen;• Het ontwerpen van software lijkt sterk op het ontwerpen

van puzzels;• Wetenschappelijk onderzoek in de Informatica komt vaak

neer op puzzelen. Puzzelen is nodig om inzicht te krijgen in een Informatica-probleem;

• Het ontwikkelen van automatische puzzeloplossers is eenbelangrijk deelgebied binnen de Informatica;

• In computerspellen, vooral adventure games, komen vaakpuzzels voor.

Gametechnologie is een deel van de Informatica dat sterk in opkomst is. In deze masterclass ga je zelf puzzels maken en oplossen, zowel op papier als met de computer. Je brengt ook een bezoekje aan het motion capture lab, waar je kennis maakt met een buitengewoon lastige puzzel: hoe kunnen we met de computer menselijke bewegingen en gebaren herkennen?

Vwo 12 februari 2016

De kunst van technisch ontwerpen

Techniek

Spreekt het jou aan om met nieuwe technologieën aan de slag te gaan? Vind je het leuk om creatief te ontwerpen? In deze masterclass duiken we in het technisch ontwer-pen, waarbij je een samengesteld (integraal) product maakt. Denk bijvoorbeeld aan een geheel nieuw ontwor-pen LEGO mannetje. Je werkt samen in groepen van 2-4 leerlingen. Ieder ontwerpt binnen zijn of haar groep een onderdeel van het eindproduct en tekent dit met een 3D tekenprogramma Solid Works. Samen ben je verantwoor-delijk voor het eindproduct dat uiteindelijk met de 3D printer gemaakt wordt. Een kijkje in de keuken van het technieklokaal en nieuwe technologieën.

Havo, 3 februari 2016

Havo

“Erg leerzaam en gezellig!”Leren van raadsels

Wiskunde

Wiskunde is overal om ons heen. Als je een alle-daags probleem tegenkomt waarbij je logisch moet nadenken, ben je vaak met niets anders dan wiskun-de bezig. En ook de meeste raadsels zitten vol met verborgen wiskunde. In deze masterclass krijg je handvatten om zulk soort wiskundeproblemen zelf aan te pakken. Daarbij leer je ook hoe je andere leerlingen kunt begeleiden bij het oplossen van problemen. We sluiten deze dag af met een rollenspel, waarbij je elkaar begeleidt bij het oplossen van een probleem alsof jij de leraar bent (zonder de oplossing te verklappen natuurlijk!). Vind jij het leuk om wiskunde te leren zien in alledaagse problemen? En lijkt het je leuk om klasgenoten dit ook te laten zien? Dan is deze masterclass misschien iets voor jou! Op deze manier maak je bovendien kennis met twee kanten van de lera-renopleiding Wiskunde: het ontwikkelen van je eigen wiskundige vaardighe-den en het werken aan je didactische vaardigheden.

Havo, 31 maart 2016

Food Safety and Health: Hoe veilig is de inhoud van je koelkast?

Biologie

Wat je eet moet veilig zijn, je wilt er niet ziek van worden. Als er teveel bac-teriën in zitten kun je ziek worden. Hoe-veel is dat eigenlijk: te veel bacteriën? Welk type bac¬teriën bevat je voedsel? Wordt je van alle soorten bacteriën ziek? Het voedsel wordt veilig, hygiënisch gemaakt. Maar zitten er dan helemaal geen ziekteverwekkers meer in? Wat gebeurt er eigenlijk on-derweg van de boer naar jouw koelkast? En wat ge¬beurt er als je het eten klaarmaakt? Al deze vragen kun je onderzoeken! Dit doe je met microbiologische technieken.

Kortom, een masterclass met een interactief college waarbij je zelf aan de slag gaat met de theorie. Dit ga je daarna toepassen in interessante practica waarin je met VMT (= veilige microbiologische techniek) werkt.

Havo, 19 & 21 januari 2016 (+ circa 12 uur voorbereiding)

Bijles geven in de bètavakken

Bètavakken

Word jij wel eens om hulp gevraagd bij het oplossen van die moeilijke vraag? Vind je het leuk om je klasgenoten te helpen met uitleg? In deze masterclass duiken we in de vakdidactiek: hoe leg je zo’n bètavak nou uit? We kijken naar hoe je aansluit bij voor¬kennis, welke vragen je kunt stellen om de an-der verder te helpen en hoe je abstracte wetten concreet kan maken, maar we gaan ook echt oefenen in bijles geven. We beste¬den hierbij aandacht aan wiskunde, natuurkunde en scheikunde.

Het geven van een goede bijles staat dus centraal en wellicht helpt dit je om een leuk bijbaantje te vinden. Daarnaast kijk je onder de motorkap van het leraarschap: wie weet wat voor jou?

Havo, 29 januari 2016 (+ circa 12 uur voorbereiding)

Een Lego robot programmeren (en meedoen aan een wedstrijd)

Techniek

Robots kom je tegenwoordig op veel plaatsen tegen. Denk aan fabrieken en het leger, maar ook robots voor het huishouden bestaan al! Robots zien er steeds weer anders uit, maar in de kern zijn ze allemaal hetzelfde. Ze bestaan uit een frame dat kan rollen, verplaatsen of grijpen. De robot heeft sensoren waarmee hij kan ‘voelen’. Denk aan afstand, kleur, licht, geluid, temperatuur of kracht. Tenslotte heeft elke robot een computer als ‘hart’. Daarin zit software die de robot bedient. De software bepaalt hoe de robot reageert op wat de sen-soren ‘zien’.

In deze masterclass gaan we aan de slag met een programmeerbare steen van Lego (NXT of EV3). De steen vormt het hart van je robot; eromheen bouw je een frame met wielen, een arm en sensoren. Vervolgens ga je onderzoe-ken op welke manier de sensoren werken. Hoe kun je bijvoorbeeld de robot laten stoppen bij de rand van de tafel? Of hoe laat je de robot drie pirouetjes draaien? Dat doe je door de robot te programmeren. Wees niet bang voor programmeren: we gebruiken een speciale Lego-taal die bestaat uit blokjes, je schrijft dus geen code!

Vervolgens denken we samen na over een parcours dat we voor de wedstrijd gaan gebrui-ken. De wedstrijd vormt de afsluiting van de masterclass. Natuurlijk zijn er leuke prijzen te winnen! Niet alleen voor de snelste, maar ook voor de origineelste robot!

In deze masterclass leer je over het bouwen van een robot, de werking van sensoren en pro-grammeren, zodat de robot doet wat jij wil.Het wedstrijdelement zorgt voor extra uitdaging.

Havo, 25 november 2015 (+ circa 12 uur voorbereiding)

Havo