Master in de Ingenieurswetenschappen:

Energie William D’haeseleer

www.masterenergie.be Programmadirecteur: William D’haeseleer Erasmus uitwisseling: Ruth Sabariego EIT-KIC: Johan Driesen

Historie • 2 afzonderlijke afstudeeropties “Energie” binnen 1 faculteit

o Elektrische Energie bij Elektrotechniek o Thermomechanische Energie bij Werktuigkunde o Na 4 semesters (2 kandidaturen) reeds een keuze voor E of W te maken

• Hervormingen n.a.v. Bologna-akkoorden (Bachelor-Master): opleiding Energie over departementen heen

• Aantal beginnende studenten • 2011-2012: 80 à 90 • 2012-2013: 50 à 60

• Aantal studenten over de 2 fasen • 2013-2014: 130 • 2014-2015: 121 • 2015-2016: 110 • 2016-2017: 112 • 2017-2018: 133 • 2018-2019: 139

2

Filosofie programma • In de Masteropleiding Energie worden alle

multidisciplinaire aspecten van “Energie” belicht • Uitgebreide aandacht voor mogelijkheden en beperkingen

van technologieën, maar evenzeer met aandacht voor milieugevolgen en economische aspecten

• Deze opleiding is dus hoogst multidisciplinair met uitstroommogelijkheden naar zowel onderzoek, beleid als industriële toepassingen

• Deze opleiding is internationaal gericht • Energie= defacto “elektromechanica”

3

Doelstellingen programma

Het creatief en innovatief toepassen van de wetenschap om voor de maatschappij nuttige producten en/of diensten te

ontwerpen, ontwikkelen en produceren, of over die activiteiten de leiding waar te nemen.

4

maatschappelijke, economische en energetisch-ecologische randvoorwaarden

interdisciplinaire en inter-professionele samenwerking

multidisciplinaire problemen met een open einde: synthetiserend, heuristisch denken

nieuwe systemen kunnen inschakelen enerzijds op zich maar ook in samenwerking met bestaande elementen

Beroepsuitwegen • Jongafgestudeerde ingenieurs meestal in overwegend

technische functies o ontwerpen en ontwikkelen, exploitatie, verbeteren en optimaliseren

van productie- en energiesystemen o systeemintegratie o logistieke en techno-commerciële functies o technische raadgeving (consultancy)

• Verdere loopbaan o doorgroeien naar beleidsfuncties bij industrie en overheid o anderen worden leidinggevend in ingenieursbureaus &

onderzoekscentra

6

Beroepsuitwegen • Tal van uitstroommogelijkheden:

o dankzij de brede vorming, o zowel nationaal als internationaal, o naar zowel onderzoek, beleid, als industriële en

dienstensector o waar Energie een belangrijke rol speelt o en dat is overal in toenemende mate!

7

Afgestudeerden

Instroom 1 • Bachelors met combinaties

– hoofdrichting ELT + nevenrichting WTK – hoofdrichting WTK + nevenrichting ELT

kunnen onmiddellijk starten in het programma zonder ophaalvakken

9

Instroom 2 • Volgende bachelors kunnen de aanpassingsvakken (max 6 sp)

volgen in plaats van keuzevakken (verbredende opleiding), dus geen netto verzwaring – hoofdrichting CHT + nevenrichting WTK – hoofdrichting MTK + nevenrichting WTK – hoofdrichting ELT + nevenrichting bbh (als WTK pakket) – hoofdrichting ELT + nevenrichting lvs (als WTK pakket) – hoofdrichting WTK + nevenrichting X

10

Instroom 3 • Andere bachelorcombinaties volgen extra aanpassingsvakken

(tot max 24 sp) o Extra inschrijving in voorbereidingsprogramma nodig als

meer dan 6 sp aanpassingsopleiding o Deel kernopleiding doorschuiven naar 2de fase

o Aanpassingsopleiding bevat (indien nodig) • Systeemtheorie en regeltechniek (6 sp) • Elektrische energie en aandrijvingen (6 sp) • Energieconversiemachines en -systemen (6 sp) • Fluïdummechanica en warmteoverdracht (of eq.: transportverschijnselen) (3+3 sp)

11

Instroom

12

NEVENRICHTINGEN

HOOFDRICHTINGEN CHT CW ELT GMK MTK WTK bbh lvs

Chemische technologie (CHT) X

Computerwetenschappen (CW)

Elektrotechniek (ELT) X X als wtk pakket gekozen

X als wtk pakket gekozen

Geotechniek en mijnbouwkunde (GMK)

Materiaalkunde (MTK) X

Werktuigkunde (WTK)

X X X X X X X

X: Deze combinatie van hoofd- en nevenrichting geeft aansluiting zonder ophaalvakken (in groen) of met maximum 6 sp in te halen en op te nemen als keuzevak binnen de 120 sp van de master (invulling verbredende opleiding)

bbh: nevenrichting bedrijfsbeheer lvs: nevenrichting levende systemen

Instroom 4 • Andere masters/bachelors volgen voorbereidingsprogramma

(tot max 60 sp) http://onderwijsaanbod.kuleuven.be/opleidingen/n/CQ_51014042.htm

o Extra inschrijving in voorbereidingsprogramma nodig als meer dan 6 sp aanpassingsopleiding

o Deel kernopleiding doorschuiven naar 2de fase

o Voorbereidingsprogramma bevat (indien nodig) • Basispakket wetenschappen (21 sp) • OPOs Bachelor WTK en Bachelor ELT (30 sp) • P&O Bachelor (WTK of ELT) (9 sp)

13

Voorbereidingsprogramma • Basispakket wetenschappen (21 sp):

o H0M69B Toegepaste algebra en differentiaalvergelijkingen (7sp) o H0M71A Numeriele wiskunde (5 sp) o H0M72A Elektriciteit, magnetisme en golven (4 sp) o H0M70A Mechanica (5 sp)

• OPO Bach WTK en Bach ELEK (30 sp): o H01F2A Bedrijfskunde (6 sp) o H01L8A Elektrische energie en aandrijvingen (6 sp) o H08W4A Fluidummechanica (3 sp) o H08W5A Warmteoverdracht (3 sp) o H01N2A Energieconversiemachines en – systemen (6 sp) o H01M8A Systeemtheorie en regeltechniek (6 sp)

• P&O: ofwel P&O WTK (9 sp), ofwel P&O ELEK (9 sp) 14

Summerschool • ‘Start to Master Energy’ • Vrijblijvend (keuze student), enkel in NL, kost is € 40 • Halve dag info over master Energie en

voorbereidingsprogramma • Testen in augustus/september zittijd voor OPOs uit

voorbereidingsprogramma (niet voor P&O) • Pass/Fail, als geslaagd dan EVK (Eerder Verworven Kwalificatie)

• EVK kan ingezet worden voor vrijstelling in voorbereidingsprogramma

• Inschrijven vóór 30 juni • https://www.esat.kuleuven.be/electa/energie/summerschool-

start-de-master-energie 15

In-/zijstroom in het verleden • Starten master Energie:

o ELT-WTK o WTK-ELT o ELT-MTK o WTK-MTK o ELT-BBH o WTK-BBH o ELT-CW o WTK-CW o MTK-WTK o WTK-GMK o …

o 5-10 ing’s per jaar, meestal uit aanverwante richtingen. Nu geen speciaal programma meer voor ing.

o ±3-5 uit andere masters en bachelors, zoals handelsingenieur, bio-ingenieur, fysica, ...

16

Ma ENE, fase 1 • Vakken uit aanpassingsopleiding of voorbereidingsprogramma

eerst opnemen • Kernopleiding (54 sp) + Geïntegreerd probleemoplossen in

energie (3 sp) + Geïntegreerd project in energie (3 sp) • Twee gemeenschappelijke semesters

o Evenwicht elektrotechnische en werktuigkundige opleidingsonderdelen o Daarnaast ondersteunende algemene vakken die gerelateerd zijn aan

energie

• Alle vakken zijn plichtvak en daardoor conflictvrij gepland!

17

Ma ENE, fase 1- Kernvakken o Power systems o Kernergie o Mechanical drive systems o Numerieke methoden in energiewetenschappen o Vermogenelectronica o Power system calculations o Energy markets & regulation o Energy economics o Hernieuwbare energie o Smart distribution systems o Elektrische aandrijvingen; aanvullingen elektrische machines o Thermische systemen en energiebeheer / energie-uitdagingen

18

Ma ENE fase 1 - P&O Energie 1. Geïntegreerd probleemoplossen in energie

Toepassen fundamentele kennis bachelor Over grenzen van OPOs en disciplines heen Finaliteit: kennis en competenties voor het oplossen van reële

ingenieursproblemen

2. Geïntegreerd project in energie Labo’s: Ontwerpen en implementeren van de onderdelen van een

elektrische wagen (vermogen-elektronica) Geïntegreerde uitwerking eigen energieproject omtrent duurzamer

transport

19

Ma ENE, fase 2 • Optievakken (24 sp) • Verbredende opleiding (6 sp) • Algemeen vormende opleiding (6 sp) • Masterproef (24 sp)

20

Ma ENE, fase 2 • Verdere kleuring in een gekozen richting (optie) en de

masterproef (thesis), maar blijft steeds een combinatie van de 3 opties.

• 3 opties o Thermo-Mechanische energie, met nadruk op de

werktuigkundige aspecten van energievoorziening en ‘energiemachines en -systemen’

o Elektrische energie, met nadruk op de elektrotechnische aspecten van energievoorziening en ‘energie-omzetters’

o Algemeen techno-economische energie, waarin een bredere specialisatie, met veel aandacht voor niet-technisch aspecten, mogelijk wordt

21

Invulling opties Ma ENE, fase 2 • De opties worden ingevuld door een gewogen keuze van

vakken uit ‘optiespecifieke’ lijsten per kennisdomein (24 sp) o 12 sp binnen de gekozen optie o 3 sp van elk van de 2 andere optielijsten o 6 sp vrij te kiezen uit 4 lijsten (de 3 optielijsten en de extra 4de lijst

Complementaire technische kennis)

• Zwaartepunt ligt binnen 1 optie, maar het totaal is steeds een combinatie van de 3 opties waarbij min 3 sp uit elk optiepakket worden gekozen; de 4de lijst (Complementaire technische kennis) is niet verplicht

22

Invulling opties Ma ENE, fase 2 • Elektrische energie

o Design and Management of Electric Power Systems o Electromobility o Industrial Automation and Control o Measurement and Testing, including High Voltages o Light and Lighting Systems o Materials in Electrical Engineering o Electromagnetic Processing of Materials o Veiligheid in elektrische installaties o Flexible Electrical Power Systems

23

Invulling opties Ma ENE, fase 2 • Thermo-mechanische energie

o Aerodynamics o Aircraft Engines o Advanced Thermodynamics o Numerical Techniques in Fluid Dynamics o Turbulence o Physics of Nuclear Reactors o Turbomachinery, part 2 o Tweefasenstroming & warmteoverdracht o Warmte- en massatransport o Verbranding o Energie, binnenklimaat en installaties in gebouwen, deel 1 o Energie, binnenklimaat en installaties in gebouwen, deel 2

24

Invulling opties Ma ENE, fase 2 • Algemene Techno-Economische Energiekennis

o Dynamics and Management of Transition Processes towards Sustainable Energy Systems – in revision

o Environmental and Transportation Economics – 3 sp o Environmental and Transportation Economics – 6 sp o Energy Law o Energy Markets (Electricity and Gas) o Fundamentals of Financial Mathematics (new) – 4 sp o Global Environmental Politics (new) – 6 sp

25

Invulling opties Ma ENE, fase 2 • Complementaire technische kennis

o Optimalisatie o Quantum Physics o Building Simulations o Computergesteund probleemoplossen o Meten van fysische grootheden o Mechatronische aandrijfsystemen o Milieuproblemen en –technieken o Statistische modellen & data-analyse o Experimental design

26

Verbredende opleiding Ma ENE, fase 2 • Verbredende opleiding (6 sp)

o Aanpassingsopleiding bachelorvakken (tot max 6 sp) o Vrije keuzevakken

• om dieper te specialiseren (kiezen uit de “energie-optielijsten” mag) • of juist verder te verbreden (mastervakken van andere opleidingen)

o Industriële Stage (6 sp) o Uitwisselingsvakken (bijv. Athens-course of

Summercourse)

27

Algemeen vormende opleiding Ma ENE, fase 2 • Algemeen vormende opleiding (6 sp)

Minimum 6 sp te kiezen uit: o Project Management o Interdisciplinary Perspectives on Development and Cultures o Bedrijfservaring: Energie / Industrial Experience: Energy o ICT Service Management o Expressievaardigheid in de technische bedrijfsomgeving o Plichtenleer van de ingenieur o Recht van de intellectuele eigendom o Intellectual Property Management o Interdisciplinair college duurzame ontwikkeling

28

Algemeen vormende opleiding Ma ENE, fase 2 • Algemeen vormende opleiding (6 sp)

Vervolg lijst: o Lessen voor de 21ste eeuw o Genderstudies o Engels in de bedrijfsomgeving o Frans in de bedrijfsomgeving o Wetenschapscommunicatie o Ecodesign and Life Cycle Engineering o Organisatiepsychologie o Entrepreneurship and New Business Development

29

Masterproef (thesis) • 24 sp (20% van Ma ENE) • Enkel starten als reeds bachelor diploma en 48 sp uit

master met succes afgelegd (dus nog max 72 sp uit master op te nemen)

• Jaarvak in 2de fase (zelf te plannen i.f.v. keuzevakken) • Onderwerp kiezen in 1ste fase (maart) • Uitgebreide tekst • Tussentijdse presentatie en eindverdediging • Onderwerpen opgelijst op www.masterenergie.be

o Onderzoekstopic o Onderwerpen i.s.m. industrie o Internationale onderwerpen o …

30

Opleiding ‘extra muros’ • Bedrijfservaring (3 sp) / Industriële stage (6 sp)

o 4/6 weken, waarvan minimum 4/5 weken in bedrijf o Zomer na 3de Bachelor: alleen aanvaard als vooraf afgetoetst met

stage coordinator Ma ENER! o Na 1ste master (mits 48 sp kernopleiding) o Intensieve voorbereiding, verslag, presentatie o Mogelijk: binnenland/buitenland/ontwikkelingssamenwerking o Exculsieve “of”: ofwel Bedrijfservaring, ofwel Indust stage; niet beide! o Coördinator: Prof. Geert Deconinck

• Athens intensieve cursussen o Maar 1 maal toegelaten binnen Ma ENER

• Socrates-Erasmus o Kan per semester of per jaar o Coördinator: Prof. Ruth Sabariego

32

Link met internationaal onderzoek • EnergyVille: KU Leuven breidt uit naar nieuwe

campus in Waterschei voor volwaardig Energie-Onderzoekscentrum i.s.m. Vito, Imec & UH (http://www.energyville.be) o Meer dan 200 onderzoekers o SmartGrid-labohal, Elektrische voertuigen,

Thermotechnisch labo, … o Mogelijkheid geintegreerde labo’s ,

masterproeven in state-of-the-art onderzoeksomgeving

• Departementen Werktuigkunde (TME) en Elektrotechniek (ELECTA), aangevuld met (gast)professoren uit andere disciplines of industrie 33

Internationale programma’s • Master Energy

o Engels equivalent van de master Energie

• EIT-KIC Inno-Energy: o 27-partners in O&O die samen internationale

Master en PhD-programma’s in Energie uitbouwen

o Focus op entrepreneurship

34

EIT-KIC Engelstalige Master • EIT-KIC = onderwijs + onderzoek + innovatie

o Focus: energie en ondernemerschap

• Twee opties @ KU Leuven o Energy for Smart Cities (coordinator)

o 1ste fase @ KU Leuven, dan 2de fase in partner universiteit o 1ste fase @ KTH, dan 2de fase mogelijk @ KU Leuven

o Smart Electrical Networks and Systems (SENSE) o 1ste fase @ KTH o Enkel 2de fase mogelijk @ KU Leuven

• http://www.kic-innoenergy.com/education/master-school/

EIT-KIC Engelstalige Master • Engelstalige master op twee verschillende locaties

o Aparte P&O’s, aangepaste vakken, Summer School ondernemerschap

o Dubbel diploma, als 1 fase @ KU Leuven dan ook de titel van burgerlijk ingenieur

o fee waiver voor EU-studenten • Als interesse

o aanmelden bij prof. Johan Driesen en Mar Martinez (johan.driesen@kuleuven.be, mar.martinez@kuleuven.be)

o deadline online applicaties (TOEFL! enz.): 30 april (tbc) o Master School Open Session: 17 maart 17u (tbc)

(ESAT room 00.57)

How to apply? Application process (dates to be checked/confirmed)

How to apply Selection criteria

Academic background Study success University reputation Experience in innovation and entrepreneurship

How to apply? What if …?

What if I have not graduated yet? A certificate that demonstrates you are attending the final year of your bachelor studies plus a partial transcript of records is sufficient. What if I have not yet taken the English test? Book a date for the test and insert the chosen date in the online application. The important thing is that the results arrive at our admissions office by June

Rondleiding labo’s en BBQ

40

Masterkeuze Om praktische en logistieke redenen Masterkeuze ingeven vóór 30 april Via Tolinto link op Toledo link op studentenportaal http://eng.kuleuven.be/studenten

42

Info over Master Energie: www.masterenergie.be

Info over EIT-KIC Master Energy: www.masterenergy.be www.kic-innoenergy.com/education /master-school/