Master industriële ingenieurswetenschappen

2013

-201

4

Industriële ingenieurswetenschappen

SINT-KATELIJNE-WAVER

CAMPUS DE NAYER

ME

ELO

OP

-D

AG

EN

Het hele academiejaar mogelijk,ook tijdens herfstvakantieen krokusvakantie.Mail de data die je verkiest naar [email protected]

INFO

DA

GE

N zaterdag 23 maart 2013

woensdag 15 mei 2013

zaterdag 29 juni 2013

zaterdag 7 september 2013

www.lessius.eu/komkennismaken

Ontdek alle infomomenten op p. 53

www.lessius.eu

KU Leuven … Ontdek jezelf. Begin bij de wereld.

Beste toekomstige student,

Voor je ligt een van de zeven bachelorbrochures van de gloednieuwe Faculteit IndustriëleIngenieurswetenschappen (FIIW) van de KU Leuven. Deze faculteit is ontstaan uit dehervormingen binnen het Vlaamse hoger onderwijs en trekt meteen de aandacht doorhaar unieke karakter. Je vindt er alle opleidingen industrieel ingenieur die ingericht werdendoor een hogeschool binnen de Associatie KU Leuven, en die vanaf september 2013volwaardige KU Leuven-opleidingen worden. De nieuwe faculteit neemt een heel eigenpositie in binnen het rijtje van de faculteiten Architectuur, Wetenschappen,Ingenieurswetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen aan de KU Leuven.

Helemaal uniek is de wijze waarop je onderwijs volgt aan deze faculteit. Dat gebeurtop de campussen van een van de zes hogescholen. Zo kun je in heel Vlaanderenterecht, van Oostende, Gent, Aalst of Sint-Katelijne-Waver tot Leuven, Geel ofDiepenbeek. Op elk van onze campussen bewaken we het eigen karakter en dekwaliteit van onze opleidingen, zonder het groter geheel uit het oog te verliezen.De verspreiding van de opleidingen over de verschillende campussen enerzijds ende optimale samenwerking tussen de hogescholen en de KU Leuven anderzijdsmaken de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen tot een uiterst dynamischen toekomstgericht studie- en onderzoeksplatform, waar jij deel van kunt uitmaken.Daarnaast sta je als student aan de FIIW al met één been in de praktijk dankzijeen nauw contact met de ondernemingen, verspreid over heel Vlaanderen.

Kortom: de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen biedt je alle kansen ophet vlak van onderwijs, onderzoek en praktijk. Last but not least kun je op het eindevan de rit je harde werk verzilveren in een KU Leuven-diploma, nog steeds een vande meest gewaardeerde diploma’s op de arbeidsmarkt, dat ook een internationaleerkenning geniet.

We verwelkomen je graag aan onze faculteit en wensen je veel succes!

Kris Willems Greet LangieDecaan Faculteit Industriële Vicedecaan Faculteit IndustriëleIngenieurswetenschappen Ingenieurswetenschappen

3

Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen 7

n KU Leuven-student industriële ingenieurswetenschappenin Leuven, Aalst, Diepenbeek, Geel, Gent, Oostende ofSint-Katelijne-Waver 8

n Opleidingen aan de faculteit 9

Studeren aan de Faculteit Industriële Ingenieurs wetenschappen in Sint-Katelijne-Waver,Campus De Nayer (Lessius) 13

n Studeren aan Campus De Nayer 14n Opleidingen van de Faculteit Industriële

Ingenieurswetenschappen aan Campus De Nayer 15

Industriële ingenieurswetenschappen 17n Opleiding in een notendop 18n Profiel 20n Bacheloropleiding 21

Opbouw 21Studieprogramma 24Opleidingsonderdelen van semester 1, 2 en 3,gemeenschappelijk deel van de bacheloropleiding 31Voorbeeld van een uurrooster 34

n Masteropleidingen 35n Beroepsuitwegen 38

Studeren in het buitenland 43

4

Verder studeren 45n Bijkomend masterdiploma 46n Lerarenopleiding 46n Permanente Vorming 47n Doctoreren 47

Profielen wetenschap en technologie 49

Infomomenten 53

Studiebegeleiding 55

Praktisch 57n Studentenvoorzieningen 58n Inschrijvingen en studiegelden 60n Nuttige websites 63n Plattegrond van de campus 64

7

Faculteit IndustriëleIngenieurswetenschappen

n KU Leuven-student industriële ingenieurswetenschappen in Leuven,Aalst, Diepenbeek, Geel, Gent, Oostende of Sint-Katelijne-Waver 8

n Opleidingen aan de faculteit 9

8

KU Leuven-student industriële ingenieurswetenschappen in Leuven, Aalst, Diepenbeek, Geel, Gent, Oostende of Sint-Katelijne-Waver

Vanaf 2013-2014 worden de academische opleidingen aan de hogescholen (met uitzonderingvan de kunstopleidingen) universitaire opleidingen. Dit betekent dat je op niet minder danzeven verschillende campussen een KU Leuven-opleiding van de Faculteit IndustriëleIngenieurs wetenschappen kunt volgen. De bacheloropleiding industriële wetenschappenkun je op elk van de zeven campussen starten. De bacheloropleiding biowetenschappenwordt alleen in Geel (K.H.Kempen) aangeboden.

De opleiding industriële wetenschappen behoudt zeer duidelijk haar profiel. Als KU Leuven-student volg je les op de campus van de hogeschool. KU Leuven staat garant voor de kwaliteitvan de opleiding en levert op het einde van de rit een KU Leuven-diploma.

De programma’s van de eerste drie semesters van de bachelor industriële wetenschappen zijnop elkaar afgestemd zodat alle doorstroom mogelijkheden binnen de eigen campus of naar eenandere campus mogelijk zijn. Vanaf het vierde semester kies je een specifieke afstudeerrichting.

* De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven.

OOSTENDE

BRUSSEL

LEUVEN

AALST

GEEL

GENT SINT-KATELIJNE-WAVER

DIEPENBEEK*

9

FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN

BACHELOROPLEIDINGENn Bachelor in de industriële wetenschappen

- bouwkunde n n n n

- chemie n n n n

- elektromechanica n n n n n n

- elektronica - ICT n n n n n n

- kunststofverwerking n

- nucleaire technologie n

- verpakkingstechnologie n

n Bachelor of Industrial Sciences- Chemical Engineering n

- Electromechanical Engineering n

- Electronics Engineering n

n Bachelor in de biowetenschappen n

MASTEROPLEIDINGENn Master in de industriële wetenschappen:

biochemie n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:bouwkunde n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:chemie n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:elektromechanica n n n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:elektronica - ICT n n n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:energie n n n n n

n Master in de industriële wetenschappen:kunststofverwerking n

n Master in de industriële wetenschappen:nucleaire technologie n

n Master in de industriële wetenschappen:verpakkingstechnologie n

n Master of Industrial Sciences:Biochemical Engineering n

n Master of Industrial Sciences:Chemical Engineering n

Opleidingen aan de faculteit

DIEP

ENBE

EK(K

HLIM

)*

AALS

T EN

GEN

T(K

AHO)

LEUV

EN(G

ROEP

T)

GEEL

(K.H

.KEM

PEN-

THOM

AS M

ORE)

OOST

ENDE

(KHB

O)

SINT

-KAT

ELIJ

NE-W

AVER

CA

MPU

S DE

NAY

ER

(LES

SIUS

-THO

MAS

MOR

E)

10

MASTEROPLEIDINGENn Master of Industrial Sciences:

Electromechanical Engineering n

n Master of Industrial Sciences:Electronics Engineering n

n Master in de biowetenschappen:landen tuinbouwkunde n

n Master in de biowetenschappen:voedingsindustrie n

n European Master of Science in Food Science,Technology and Nutrition (Erasmus Mundus) n

MASTER-NA-MASTEROPLEIDINGENn Master in de industriële wetenschappen:

industriële kunststofverwerking n

n Master in Welding Engineering n

* De opleiding in Diepenbeek is een gezamenlijke opleiding van UHasselt en KU Leuven.

Opleidingen aan de faculteit

DIEP

ENBE

EK(K

HLIM

)*

AALS

T EN

GEN

T(K

AHO)

LEUV

EN(G

ROEP

T)

GEEL

(K.H

.KEM

PEN-

THOM

AS M

ORE)

OOST

ENDE

(KHB

O)

SINT

-KAT

ELIJ

NE-W

AVER

CA

MPU

S DE

NAY

ER

(LES

SIUS

-THO

MAS

MOR

E)

13

Studeren aan FaculteitIndustriële Ingenieurs -wetenschappenin Sint-Katelijne-Waver,Campus De Nayer(Lessius)

n Studeren aan Campus De Nayer 14n Opleidingen van de Faculteit

Industriële Ingenieurswetenschappenaan Campus De Nayer 15

Als kersverse student voel je je meteen thuisop onze campus. Het studentenleven in Sint-Katelijne-Waver en Mechelen mag dan welkleinschaliger zijn dan in Leuven of Antwerpen,het is des te gezelliger. Op Campus De Nayeris er een lange traditie van studentenclubs en -kringen, en er is bijna elke dag iets te doen. Op fietsafstand zijn in Mechelen tal van ontspanningsmogelijkheden: film,(studenten) cafés en gezellige terrasjes,shoppen, sport, concerten, theater,tentoonstellingen … En steden als Antwerpen,Brussel, Leuven en Gent zijn niet ver weg.

Maar je komt natuurlijk in de eerste plaatsom te studeren. Op onze campus vormenwe niet alleen knappe koppen, maar ookgedreven mensen en loyale professionals invele vakgebieden, die zich willen engagerenom de maatschappij te verbeteren doortechnologische innovatie. We gaan voorvirtuozen in theorie én praktijk.Die uitgebalanceerde mix zorgt ervoordat afgestudeerden van alle opleidingenprobleemloos hun plaats op de arbeidsmarktweten te vinden. De hoge waardering voorhet diploma blijkt ook uit de deelname vanmeer dan 130 bedrijven en instellingen aande jobinfobeurs op Campus De Nayer.Een ingenieur is op vele plaatsen inzetbaar.Niet alleen in de industrie, maar ookdaarbuiten.

Daarom word je aan onze campus uitermategestimuleerd om je optimaal te ontplooien.Onze bacheloropleiding in de industriëlewetenschappen combineert een stevigewetenschappelijke basis met een hands-onpraktijkervaring. Vanaf dag één werk je in onze laboratoria mee aan projecten die nauw aansluiten bij de realiteit en de innovatiedrang van de bedrijfswereld en de professionele omgeving.

Uitstekende docenten en studiebegeleidersstaan borg voor een interactieve opleiding op mensenmaat. Onze persoonlijke aanpak is ons handelsmerk. Je volgt college met allestudenten in een grote aula, maar vooroefenzittingen en laboratoriumoefeningenword je onderverdeeld in kleinere groepenen individueel begeleid.

Ook aan studie- en studentenbegeleidinghechten we veel belang. We staan je metraad en daad bij om je maximaal te helpenbij een vlot studieparcours. Zo kun je bij STIP(Studenteninformatiepunt) terecht voor allekleine en grote studentennoden: studenten -huisvesting, mobiliteit, gezonde voeding,studentenjobs, psychosociale begeleiding,sport en cultuur … En wie zijn vleugels wiluitslaan, profiteert van ons nationale eninternationale netwerk. Met bestemmingenin maar liefst zestig landen is studeren aanCampus De Nayer voor vele studenteneen echt grensverleggende ervaring.

14

Studeren aan Campus De Nayer

15

STUDEREN AAN DE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPENIN SINT-KATELIJNE-WAVER, CAMPUS DE NAYER (LESSIUS)

Bachelor (180 studiepunten)

n Bachelor in de industriële wetenschappenafstudeerrichtingen:- bouwkunde- chemie - elektromechanica- elektronica – ICT

Master (60 studiepunten)

n Master in de industriële wetenschappen: biochemie (focus biotechnologie)

n Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde (bouwkunde of landmeten)

n Master in de industriële wetenschappen: chemie (focus chemische procestechnologie)

n Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica (elektromechanica of Automotive

Engineering)

n Master in de industriële wetenschappen: elektronica - ICT (elektronica of ICT)

n Master in de industriële wetenschappen: energie

Master-na-master (60 studiepunten)

n Master in Welding Engineering

Opleidingen van de FaculteitIndustriële Ingenieurswetenschappenaan Campus De Nayer

17

Industriële ingenieurs-wetenschappen

n Opleiding in een notendop 18n Profiel 20n Bacheloropleiding 21

Opbouw 21Studieprogramma 24Opleidingsonderdelen van semester1, 2 en 3, gemeenschappelijk deelvan de bacheloropleiding 31Voorbeeld van een uurrooster 34

n Masteropleidingen 35n Beroepsuitwegen 38

18

De iPod in je broekzak, de brug waaroverje fietst, de scanners in een ziekenhuis,de sportdop van een waterfles, nieuwemedicijnen die levens redden, de helpendehand van een robot … technologie is overal.En overal maakt technologie de wereldduurzamer, veiliger, sneller en interactiever.

Ben je ook gefascineerd door toepassingen diehet verschil maken? Heb je originele ideeënom onze leefomgeving te optimaliseren?Ben jij een teamplayer die graag oplossingenvoor praktische problemen bedenkt? Dan iseen opleiding in het gevarieerde domein vande industriële ingenieurswetenschappenvast iets voor jou!

Een ingenieur is in de bedrijfswereld de‘problemsolver’ bij uitstek. Vandaar dat jevanaf het begin van de bacheloropleidingleert om technologische problemen uit depraktijk op een methodische manier aan tepakken en op te lossen. Naast het toepassenvan je kennis op concrete technologischeproblemen ontwikkel je vaardigheden zoalsvakoverschrijdend werken, werken in team,mondeling en schriftelijk rapporteren,informatieverwerving en -verwerking.

Vanaf de start profiteer je daarbij ookvan de expertise van onze docenten,die toegepast wetenschappelijk onderzoekdoen in het domein waarover ze onderwijzen.Dat garandeert je een opleiding dieacademisch onderbouwd is en gebaseerdop de recentste wetenschappelijke inzichten.Dat is van onschatbare waarde omdat je zoprobleemoplossend en kritisch leert denken.Zo kun je bij probleemsituaties in je latereberoep ook altijd adequaat reageren.

Tijdens de eerste drie semesters vande bacheloropleiding krijg je een bredewetenschappelijke basis gestoeld opwiskunde, chemie en fysica (inclusiefmechanica, elektriciteit en elektronica),en aangevuld met een aantal typischeingenieurstechnieken zoals informatica,grafische technieken en projectvaardigheden.Vanuit deze brede basisvorming ga je je in devolgende drie semesters meer specialiserenin een technologiedomein dat aansluit bij jepersoonlijke interesse. Op die manier legtde bacheloropleiding ook de technologischebasis voor de aansluitende masteropleidingwaarin je je verder specialiseert in je gekozentechnologiedomein.

Opleiding in een notendop

Als ingenieur zul je het leven van mensen aangenamer maken door het op een verantwoordemanier met technologie te ondersteunen. Daarom zijn zorg voor milieu en duurzaamheidvoortdurende aandachtspunten tijdens de opleiding. En aangezien je tijdens je loopbaanmoet functioneren in het bedrijfsleven en in de maatschappij, besteedtde opleiding ook aandacht aan niet-technische kennisen vaardigheden zoals filosofie,bedrijfs economie,communicatie enmanagement.

19

Laptop nodig?

Ook al merken we een toename ervan bij de studenten, een laptop is zeker geen must. In de laboratoria en oefeningenzittingen waar je een computer moet gebruiken, zijn er steedscomputers voorzien. In het studielandschap kun je een laptop ontlenen als je overdag even wil werken aan een taak. Een USB-stick is dan natuurlijk handig om je data te bewaren. Ben je van plan om een laptop of computer te kopen, dan kun je als KU Leuven-student ook genieten van de mogelijkheden tot ‘samenaankoop’.

INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN

Prijskaart

je

Naast het

inschrijvi

ngsgeld (w

ww.lessius

.eu/studie

gelden)

zul je ong

eveer 220

à 250 euro

uitgeven

aan cursus

sen

of handboe

ken in de

eerste bac

helorfase.

Hierbij m

oet je

nog eventu

ele bedrij

fsbezoeken

tellen, m

aar daarva

n

proberen w

e de verpl

aatsingsko

sten zo la

ag mogelij

k

te houden.

Profiel

Ben jij een toekomstig industrieel ingenieur? Dan herken je vast de volgende eigenschappen.

n Je lost graag praktische problemen op en je bent ook gefascineerd door het hoe,wat en waarom achter die praktijk.

n Je zoekt graag uit hoe je nieuwe ideeën kunt toepassen en oude ideeën kunt verbeteren.n Je maakt theoretische ontwerpen gebruiksklaar voor de bedrijfswereld en vormt zo de brug

tussen idee en praktijk.n Je ambieert een functie met verantwoordelijkheid, waarbij je jouw technische kennis kunt

toepassen op concrete uitdagingen in het bedrijfsleven.n Je bent bereid om je de nodige communicatie- en managementskills eigen te maken

tijdens je opleiding.n Je volgde in het secundair onderwijs bij voorkeur een ASO- of TSO-opleiding met een

stevige wiskundige en/of wetenschappelijke basis (minstens 4 uur wiskunde per week).Belangstelling voor wetenschap en technologie, werklust en motivatie zijn echter belangrijkerdan je vooropleiding.

De Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen kiest voor een sterk studentgerichtebenadering. De praktijkgerichte lessen zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.Het profiel van de industrieel ingenieur verschilt dan ook van de andere profielen binnende Groep Wetenschap en Technologie van de KU Leuven. Op pagina 49 kun je uitzoekenwelk profiel het meest aansluit bij jouw vaardigheden en interesses.

20

Ingenieursstudenten chemie voorzien Ghanees dorp van zuiver water

Twee studenten chemie bouwden in het Ghanese Wovoguma een eenvoudige, duurzame en energiezuinigewaterzuiveringsinstallatie. Op twee maanden tijd zorgden de twee er samen met een plaatselijke ngo voordat 3 000 Ghanezen geen vervuild water meer uit het naburige meer moeten gaan halen. ‘Door het projectleerden we hoe belangrijk organisatie en opvolging zijn. We moesten continu improviseren omdat erverschillende zaken misliepen. Een elektriciteits -kabel die knapte, een kraanarm die bezweekonder het gewicht, een wagen die de grachtinreed, moesson regens die alles blank zetten …We moesten ook leidinggeven aan de plaatselijkevrijwilligers en we hebben enkele Ghanezengeleerd hoe ze de installatie moeten onderhoudenen opvolgen. Toen bleek dat de installatie werktezoals voorzien, gaf dat een fantastisch gevoel.We hebben een schat aan ervaring opgedaandie niemand ons nog kan afnemen.’

21


Opbouw

De opleiding tot industrieel ingenieur bestaat uiteen bacheloropleiding van 180 studie puntenen een masteropleiding van 60 studiepunten.De opleiding wordt in een modeltrajectaangeboden. Een reguliere voltijdse studentdie dit traject volgt, legt de bacheloropleidingaf in drie opleidingsfases en de master -opleiding in één fase. Telkens staat eenevenwichtige mix tussen theorie en praktijkcentraal. Je leert zowel zelfstandig als in teamfunctioneren en komt in contact met bedrijvenen toegepast innovatief onderzoek. Je sluit jebacheloropleiding af met een bachelorproef.

De bacheloropleiding in de industriëlewetenschappen bestaat uit twee delen vanelk drie semesters of anderhalve opleidingsfase.

Het eerste deel, dat bestaat uit de eerstedrie semesters, is gemeenschappelijk vooralle afstudeerrichtingen. Dit gemeenschappelijkdeel omvat een sterke wetenschappelijkebasis en een polyvalente ingenieursvorming.Deze periode sluit je af met eenwetenschappelijk project.

In het tweede deel kies je vanaf het vierdesemester op Campus De Nayer specifiekvoor een van deze vier afstudeerrichtingen:

n bouwkunde (minors bouwkundeen landmeten),

n chemie (minors biochemie en chemischeprocestechnologie),

n elektromechanica (minors AutomotiveEngineering en elektromechanica),

n elektronica-ICT (minors elektronica en ICT).

Bacheloropleiding


22

MO

DE

LTR

AJE

CT

IND

US

TR

IËLE

ING

EN

IEU

RS

WE

TE

NS

CH

AP

PE

N

BA

CH

ELO

R IN

DE

IND

US

TR

IËLE

WE

TE

NS

CH

AP

PE

N

MA

ST

ER

IN D

E IN

DU

ST

RIË

LE W

ET

EN

SC

HA

PP

EN

Eers

teop

leid

ings

fase

Twee

deop

leid

ings

fase

Derd

eop

leid

ings

fase

Sem

1

Sem

2

Sem

3

Sem

4

Eén

fase

Sem

7

Sem

8

Bouw

kund

eCh

emie

Elek

trom

echa

nica

Elek

troni

ca-IC

T

min

orbo

uwku

nde

min

orla

ndm

eten

min

orbi

oche

mie

min

orch

emis

che

proc

es -

tech

nolo

gie

min

or A

utom

otive

Engi

neer

ing

min

orel

ektro

mec

hani

cam

inor

elek

troni

cam

inor

ICT

Bouw

kund

e

bouw

kund

ela

ndm

eten

Auto

mot

ive

Engi

neer

ing

elek

tro -

mec

hani

cael

ektro

nica

ICT

Bioc

hem

ie

focu

s bi

otec

hnol

ogie

focu

s ch

emis

che

proc

este

chno

logi

e

Chem

ieEl

ektro

mec

hani

ca

Ener

gie

Elek

troni

ca-IC

T

Sem

5

Sem

6

Gem

eens

chap

pelijk

pro

gram

ma

Nad

at je

het

dip

lom

a va

n ba

chel

or in

de

indu

strië

le w

eten

scha

ppen

beh

aald

heb

t, st

art j

e no

rmal

iter

de m

aste

r in

de

indu

strië

le w

eten

scha

ppen

om z

o je

uni

vers

itair

dipl

oma

van

indu

strie

el in

geni

eur

te b

ehal

en. M

eer

info

ove

r de

mas

tero

plei

ding

en v

ind

je o

p pa

gina

35.

afst

udee

rrich

tinge

naf

stud

eerri

chtin

gen

afst

udee

rrich

tinge

n


23

n Hoorcolleges

De hoorcolleges hebben tot doel leerstofop een gestructureerde manier aan tebieden, te bespreken en de studentte motiveren actief mee te denken.Hoorcolleges worden gegeven voorgrotere groepen studenten en hebbenaltijd betrekking op de voor een examenvereiste leerstof.

n Oefeningen/seminaries

Voor de meeste opleidingsonderdelenworden aansluitend op de hoorcollegesoefeningen gemaakt. In deze sessieswordt de leerstof in groep verwerkt eningeoefend, onder de begeleiding vaneen docent. Bovendien worden ermethodes aangereikt om wetenschappelijk-technologische problemen op te lossen.Gericht en correct oefeningen kunnenoplossen is in een praktijkgerichteopleiding heel belangrijk en daarom wordt er tijdens de evaluatie veel belangaan gehecht.

n Practica en projectwerk

De practica en projecten bestaan uitconcrete opdrachten die de studentenzelfstandig of in groep moeten uitvoeren.

Een project of een practicum appelleertzowel aan het handelen, het denken alsaan het voelen van de student.

Je vertrekt altijd vanuit een concreteopdracht. Om die opdracht te volbrengen,moet je dus iets doen (handelen) waarvoorje de nodige vaardigheden moet inzetten of ontwikkelen.

Je moet voor de opdracht echter ook een beroep doen op je kennis (denken):het is immers de bedoeling dat je metkennis van zaken handelt.

Ten slotte is de opdracht van die aard dat ze je op een of andere manier ‘raakt’(voelen), zodat je er daadwerkelijkgenoegen aan beleeft.

Tijdens de eerste drie semesters krijgende studenten reeds uitgebreid de kansom praktijkervaring op te doen: de velepractica waar de studenten reële, hands-onproblemen moeten oplossen, de soft skill-sessies, de bedrijfsbezoeken waareen eerste confrontatie met het bedrijfslevengebeurt en de projecten waar studentenin groep een complexere opdrachtmoeten uitwerken en verdedigen.

In de bacheloropleidingen industriële wetenschappen worden drie leer- en werkvormengehanteerd:

Kersvers ingenieur elektronica-ICT wint Cera Award

Bob De Schutter, afgestudeerd als master in de industriële wetenschappen: elektronica-ICT, won eenCera Award voor zijn project ‘Het ontwerp van een computernetwerk voor Kringwinkel De Cirkel uit Brecht’.De Cera Award stimuleert ingenieurs- en technologiestudenten om te kiezen voor een opdracht in desocialprofitsector. Bob De Schutter bracht het bestaande computernetwerk en de probleempunten vande kringwinkel in kaart. Het bestaande netwerk was onoverzichtelijk, traag en volledig onbruikbaar bijspanningsstoornissen. Hij tekende zelf een nieuw netwerk uit, zocht naar oplossingen voor een nieuweserver en implementeerde ook het nieuwe netwerk. ‘Het project gaf mij als student een groteverantwoordelijkheid. Ik heb veel meer bijgeleerd dan in een gewone bedrijfscontext.’

Studieprogramma

SP.: studiepuntenSEM: semester

Modeltraject gemeenschappelijk deel - semesters 1, 2 en 3

Om je als toekomstig ingenieur een stevige basis te geven, voorzien we tijdens de eerstedrie semesters van de bachelor een aantal gemeenschappelijke opleidingsonderdelen.Deze opleidingsonderdelen omspannen alle ingenieursdomeinen. Bij de meeste campussenvan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is dit modeltraject identiek.

De eerste drie semesters van de opleiding zijn binnen het gemeenschappelijke deel opgedeeldin een aantal clusters (leerlijnen) die elk over een bepaald wetenschappelijk domein gaan.De meeste van deze lijnen bevatten in het eerste semester een opleidingsonderdeeldat handelt over basiskennis en dat eventuele verschillen in vooropleiding wegwerkt.Een opleidings onderdeel in het tweede semester werkt deze basiskennis verder uit,terwijl het derde semester meer verdieping en verder gevorderde toepassingen brengt.

24 Ken je deze onderwijstermen al?

Elke opleiding is een geheel van opleidingsonderdelen. Elk opleidingsonderdeelkrijgt een aantal studiepunten (sp.) of credits toegekend. Een studiepunt is een maatvoor de tijd die een student gemiddeld moet besteden aan het opleidingsonderdeelen staat voor 25 à 30 uren studietijd. De omvang van een opleiding wordt nietlanger in programmajaren, maar in opleidingsfases en studiepunten uitgedrukt:een bachelor opleiding omvat 180 studiepunten (= 3 opleidingsfases),een masteropleiding 60 (= 1 opleidingsfase), 120 (= 2 opleidingsfases) of meerstudiepunten naargelang de opleiding. De omvang van tal van masteropleidingenkan in de toekomst vermeerderen van 60 naar 120 studiepunten. Deze wijzigingkan ook een impact hebben op de bacheloropleiding.

Aan de KU Leuven wordt een academiejaar opgesplitst in twee semesters,die beide afgesloten worden met een definitieve examenreeks van de opleidings -onderdelen van dat semester.

De eerste drie semesters van de bachelor industriële wetenschappen zijningedeeld in clusters. Een cluster is een groep opleidingsonderdelen die elkover een bepaald wetenschappelijk domein gaan.

Modeltraject gemeenschappelijk deel - semesters 1, 2 en 3OPLEIDINGSONDERDEEL SP. SEM

ENERGIE EN MATERIECHEMIE-MATERIAALKUNDEn Chemie 1: structuur van materie 4 1n Chemie 2: chemische reactiviteit 4 2n Chemie 3: bio-organische chemie 3 3n Materiaalkunde 4 3

ELEKTRICITEITn Elektriciteit 1: elektrostatica en gelijkstroom 5 1n Elektriciteit 2: elektromagnetisme en wisselstroom 6 2

FYSICA-THERMODYNAMICA-FLUÏDUMMECHANICAn Fysica 1: energie en optica 4 1n Fysica 2: golven en toepassingen op kwantumfysica 5 2n Thermodynamica 3 3n Fluïdummechanica 3 2

MECHANICA-STERKTELEERn Mechanica: statica 3 1n Mechanica: dynamica 4 2n Sterkteleer 5 3

INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIEn Elektronica 4 3n Computers en programmeren 4 2n Netwerken en objectoriëntatie 4 3

WISKUNDEn Algebra 4 2n Analyse 1 4 1n Analyse 2 4 3n Statistiek 3 1

GRAFISCHE INGENIEURSTECHNIEKEN-PROJECTWERKn Grafische ingenieurstechnieken 3 1 en 2n Projectwerk 4 3

ALGEMENE VORMINGn Filosofie 3 1

n Theorie n Oefeningen n Practicum n Project

25


Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van semesters 1, 2 en 3:zie p. 31

26

Je krijgt een brede introductie in structuur -ontwerp en -analyse, met aandacht voorde ontwerpen uitvoeringsprincipes vanfunderingen en van structuren in staal,gewapend beton, hout en metselwerk.Een goede kennis van bouwmaterialen,ontwerp en uitvoeringsdetails is immersessentieel. Daarnaast komen de comfort -uitrusting in gebouwen en elementaireplaatsbepalingstechnieken aan bod.

Dat alles plaatsen we binnen een actueelnormatief kader en de beheersing vaneigentijdse software. We gaan ook uitgebreidin op bepaalde aspecten van bedrijfsvoering,in het bijzonder op werfvoorbereiding en -opvolging.

Ongeveer de helft van je opleiding staat voorpraktijkgericht onderwijs, vaak in de vorm vangroepswerk. Zo leer je functioneren binneneen multidisciplinair bouwteam en ontwikkelje sociale vaardigheden (communicatie -vaardigheid, planmatig werken …).

Het zesde semester bestaat uit een beperktkeuzepakket onder de vorm van de minorsbouwkunde en landmeten. Zo krijg je eenbeperkte voorafspiegeling van de master -opleiding bouwkunde met afstudeerrichtingenbouwkunde en landmeten.

Modeltraject afstudeerrichting bouwkunde - semesters 4, 5 en 6

Oud-studenten bouwkunde behalen verschillende ie-prijzen

Meer dan 600 genodigden woonden op 1 december 2011 in het justitiepaleis van Antwerpen de uitreikingvan de ‘ie-prijzen’ bij. Ie-net is de community van alle ingenieurs en technisch geïnspireerde mensen inVlaanderen. De prijzen bekronen de beste eindwerken van afstuderende ingenieurs. Voor het eerst kondenook afstuderende industrieel ingenieurs deelnemen aan de wedstrijd. Creativiteit en innovatie stonden voorop!

Een jury van 80 vertegenwoordigers uit de industrie, overheid, onderzoeksinstellingen en onderwijs boogzich over de inzendingen en kende de prijzen toe. 115 burgerlijk, bio- en industrieel ingenieurs mochtenhun posters voorstellen en 20 van hen sleepten ook effectief een ie-prijs in de wacht, samen goed voor 10 000 euro.

Campus De Nayer-studenten Chaïm Barbier en Evert Vanderheyden behaalden met hun masterproef ‘Studienaar een optimaal beheer van geometrische raakvlakken’ de publieksprijs in de categorie ‘Beste oplossing’.

Nathalie Kerstens en Pauline De Somer deden nog beter en kregen zowel de publieksprijs in de categorie‘Beste investering’ als de juryprijs in de categorie ‘Energie, klimaat, milieu en natuur’. Ze bestudeerden inhun masterproef de ‘Hygrothermische impact op een volle metselwerkmuur bij plaatsing van binnenisolatie’.

27

Modeltraject afstudeerrichting bouwkunde - semesters 4, 5 en 6OPLEIDINGSONDERDEEL SP.

n Bachelorproef 8n Bedrijfskunde 4n Bouwfysica 1 4n Bouwmachines 3n Bouwmanagement 6n Bouwplaatsveiligheid 3n Geotechniek 1 6n Gewapend beton 8n Hydraulica 4n Laboratoria en ontwerpen bouwkunde 6n Materialen en methoden 4n Metaalbouw 1 6n Sterkteleer en stabiliteit 7n Sterkteleer 2 + aanvullingen 6n Topografie 4n Uitrusting van gebouwen 4

MINOR BOUWKUNDEn Constructie 4n Metaalbouw 2 3

MINOR LANDMETENn Bodemkunde en satellietgeodesie 4n GIS 3



28

De afstudeerrichting chemie garandeert een brede, praktijkgerichte ingenieursvorming.Dat is belangrijk, gezien het multidisciplinaire karakter van de chemische industrie enhet daaraan gekoppelde technologisch onderzoek.

In de opleiding komen verschillende scheikundige ingenieursdomeinen aan bod: milieutechnologie,analytische chemie (scheikundige analyses), chemische procestechnologie en biotechnologie.

In de derde opleidingsfase kies je een van de minors, waarin meer aandacht besteed wordtaan respectievelijk chemische procestechnologie en biotechnologie.

Een groot deel van je programma bestaat uit praktijkgericht onderwijs: labo-opdrachten,projectwerk en oefeningen. Het projectwerk wordt vaak in groep uitgevoerd. Zo ontwikkel jeje sociale vaardigheden. Onze maatschappij heeft immers niet alleen nood aan ingenieurs diewetenschappelijk stevig in hun schoenen staan, maar ook aan ingenieurs die leiding kunnengeven, in team kunnen werken, initiatief ontwikkelen, innoverend en creatief denken encommunicatief zijn.

Modeltraject afstudeerrichting chemie - semesters 4, 5 en 6OPLEIDINGSONDERDEEL SP.

n Analytische chemie I en II 4 + 6n Bachelorproef 8n Bedrijfskunde 4n Beheersing van industriële processen 4n Celbiologie 3n Chemische ingenieurstechnieken I 6n Informatietechnologie 4n Meet-, regel- en stuurtechniek 6n Milieutechnologie 5n Organische chemie I en II 6 + 4n Reactorentechnologie 5n Scheidingsprocessen 4n Thermodynamica van chemische processen 6

MINOR BIOCHEMIEn Biochemie 9n Microbiologie & industriële microbiologie 6

MINOR CHEMISCHE PROCESTECHNOLOGIEn Chemische installaties 8n Chemische processimulatie 3n Industriële chemie 4


Modeltraject afstudeerrichting chemie - semesters 4, 5 en 6

Modeltraject afstudeerrichting elektromechanica - semesters 4, 5 en 6

Het programma van de opleiding elektromechanica bestaat uit basisingenieurs opleidings -onderdelen die begrippen uit de fysica naar technische toepassingen vertalen. De volgendeaspecten komen aan bod: opbouw, werking en toepassingen van mechanische componenten,thermodynamische systemen en elektrische en elektronische componenten en systemen.Je verwerft kennis van materialen en van verwerkingsmethodes.

Er is bewust gekozen voor een globale benadering, zodat je een project in zijn totaliteit leertbeheersen. Je bestudeert methodes om concepten uit verschillende disciplines met elkaar inverband te brengen en om onderdelen met elkaar te verbinden en het geheel te controleren.

De theorie wordt projectmatig toegepast. Je leert experimenten opzetten en evalueren.Om je op een vlotte manier te kunnen integreren in een professionele omgeving komenook bedrijfskundige aspecten aan bod.

29


Modeltraject afstudeerrichting elektromechanica - semesters 4, 5 en 6OPLEIDINGSONDERDEEL SP.

n Automatisering 6n Bachelorproef 8n Bedrijfskunde 4n CAE-ontwerpen 7n Dynamica van systemen 4n Elektrische machines 6n Industriële elektronica 6n Informatiesystemen 3n Machinecomponenten 6n Materiaalbehandeling 3n Materiaalkeuze 3n Productietechnieken 6n Productieplanning 4n Thermodynamica 5n Werktuigbouw 6n Wisselstroommotoren 4

MINOR AUTOMOTIVE ENGINEERINGn Voertuigmotoren 4n Voertuigtechnieken 5

MINOR ELEKTROMECHANICAn Thermotechniek en stromingsmachines 4n Toegepaste elektriciteit 5


30

Modeltraject afstudeerrichting elektronica-ICT - semesters 4, 5 en 6

In de opleiding elektronica-ICT verwerf je een brede technische kennis van analogeen digitale elektronica en van informatie- en communicatietechnieken. Je verdiept je insysteem- en algoritmisch denken, leert gestructureerd en modulair werken en je flexibelaanpassen aan nieuwe technologieën en situaties. Je past al die kennis toe in praktijk -sessies (practica, seminaries, ontwerpen) en in een ontwerpproject (semester 6). We makenje ook vertrouwd met moderne communicatietechnieken zoals rapporteren, presenteren,vergaderen en leidinggeven.

Modeltraject afstudeerrichting elektronica-ICT - semesters 4, 5 en 6OPLEIDINGSONDERDEEL SP.

n Analoge synthese 3 n Analoge elektronica 6 n Analoge transmissie 3 n Automatisering 5 n Bachelorproef 8 n Bedrijfskunde 4 n Computerarchitectuur 4 n Databanken en -grafieken 5 n Datacommunicatie 4 n Digitale signaalverwerking 4 n Digitale synthese 5 n Digitale elektronica 6 n Ingebedde systemen 3 n Objectgericht ontwerpen 4 n Programmeertechnieken 6 n Signaalverwerking 5 n Toegepaste elektriciteit 3 n Webtechnologie 5 n Windows-systemen 3 n Keuzeopleidingsonderdeel 4

KEUZEOPLEIDINGSONDERDEEL n Ontwerpen van elektronische systemen n Ontwerpen van softwaresystemen


31


n Cluster energie en materie

- Chemie-materiaalkunde

In deze cluster draait het om het lerenkennen en begrijpen van de materie dieeen ingenieur gebruikt om de oplossingvan een probleem te bouwen.

Het opleidingsonderdeelmateriaalkunde leert je de meestgeschikte materialen te selecteren voor concrete toepassingen. Je bestudeert daarom de eigenschappenvan de materialen en de verschillendemateriaalklassen zelf, maar ook het mechanische gedrag ervan.Daarnaast is de relatie tussen de structuur van een materiaal en zijn eigenschappen belangrijk, zekeromdat je deze kunt beïnvloeden doorbijvoorbeeld mechanische of thermischebehandeling.

De drie opleidingsonderdelen in de leerlijn chemie, in elk semester één, vertrekken vanuit de chemischestructuur van de materie. In eentweede stap wordt je de basiskennisbijgebracht van chemische reactiviteit.

In het laatste semester focust hetopleidingsonderdeel bio-organischechemie op organische chemie en krijg je een inleiding in biochemischebegrippen.

- Elektriciteit

In deze cluster word je ingewijd in de belangrijke principes van elektriciteit,waarbij in een tweetal thema’s relevantetoepassingen worden aangetoond.Tijdens het eerste semester komen in elektriciteit 1: elektrostatica engelijkstroom de basisbouwstenen aan bod die met gelijkstroom te maken hebben: elektrische lading,velden, weerstanden, netwerken … Het toepassingsthema in dit gedeelte is de netwerktheorie.

In het tweede semester leer je in hetopleidingsonderdeel elektriciteit 2:elektromagnetisme en wisselstroomover magnetisme, wisselstroom en huntoepassingen in de elektrotechniek.

Opleidingsonderdelen van semester 1, 2 en 3 -gemeenschappelijk deel van de bacheloropleiding

32

- Fysica-thermodynamica-fluïdummechanica

Deze cluster omvat een aantal opleidingsonderdelen die nauw aansluiten bij fysica.Vanuit ingenieursstandpunt wordt in deze leerlijn het begrip energie als rode draadbeschouwd. Energie is naast materie de tweede belangrijke bouwsteen iningenieursoplossingen.

De fysica richt zich in het eerste semester op energie en optische toepassingen in het opleidingsonderdeel fysica 1: energie en optica. Het tweede semester zoemt in op golven, bijvoorbeeld als energiedrager. In fysica 2: golven en toepassingen opkwantumfysica zoemt men in op trillingen en golven en illustreert men bijvoorbeeld hun rol als energiedrager. De werking van de laser en het grote belang van deze heel specifiekevorm van energie in onze maatschappij wordt uitgelegd.

Het gedeelte thermodynamica verdiept de kennis van de energie vanuit een typischeingenieursbenadering. Dit inleidende opleidingsonderdeel is gebouwd rond de hoofdwettenen toepassingen uit het domein van de kringprocessen.

Ten slotte vormt het opleidingsonderdeel fluïdummechanica voor vele studenten een eerste echt contact met de ingenieursaanpak. Er wordt eerst een wetenschappelijkebasis gelegd over hydrostatica en stroming van ideale en reële fluïda, om dan te komen tot concrete toepassingen, bijvoorbeeld leidingnetwerken.

- Mechanica-sterkteleer

De mechanica omvat heel wat belangrijke bouwstenen voor een ingenieur. Zo ligt mechanica: statica uit het eerste semester bijvoorbeeld aan de basis vansterkteleer wat in het derde semester op het programma staat. Ook de verderetoepassingen in de bouwkunde steunen op mechanica: statica. Kinematica en dynamicain mechanica: dynamica zijn dan weer nodig om de werking van machines en animatiesin computergames te begrijpen.

In de opbouw van deze cluster vertrek je vanuit het statische evenwicht en het vrijmakenvan lichamen. Daarna wordt mechanische energie en beweging bestudeerd om af teronden met de interactie tussen krachten en bewegingen. Het gedeelte sterkteleer diept dezekennis verder uit en legt verbanden met, onder andere, materiaalkunde en (bouwkundige)toepassingen.

n Cluster grafische ingenieurstechnieken-projectwerk

In het opleidingsonderdeel projectwerk volg je een leerlijn die focust op projectmatigeaanpak van problemen en oplossingen. Ingenieurs werken vandaag in multidisciplinaireteams, vaak in een internationale context, waarin wetenschap en technologie snel evolueert.Naast een degelijke wetenschappelijke en technische basiskennis hebben ingenieursdaarom nood aan een reeks algemene competenties: informatie opzoeken en verwerven,leiding geven, in een team samenwerken, communiceren ... Deze competenties wordenverder uitgediept in de bachelor- en masterproef.

Een belangrijke internationale vorm van communicatie is de technische tekening.Iedere ingenieur moet binnen zijn projectteam een plan of object kunnen schetsen om zijnideeën vlot over te brengen.

33

Aangezien een tekening een internationaal communicatiemiddel is, moeten er bovendienafspraken en normen gevolgd worden die leiden tot eenduidige interpretatie. In hetopleidingsonderdeel grafische ingenieurstechnieken leer je deze normen kennen.

n Cluster informatie- en communicatietechnologie

Het maken van software vereist twee belangrijke vaardigheden: het ontwerpen vande basisstructuur en het nauwgezet code schrijven. De leerlijn rond ICT brengt dezevaardigheden in twee opleidingsonderdelen aan.

In computers en programmeren ligt de klemtoon op het algoritmisch denken enhet nauwgezet code schrijven. Daarbij verwerf je ook inzicht in de werking vande hardware van een computer.

Een tweede opleidingsonderdeel netwerken en objectoriëntatie richt zich vervolgensop de communicatie tussen computers en op het aspect ontwerpen.

Het gedeelte elektronica in het derde semester verdiept de basiskennis elektriciteit en linkttoepassingen uit de analoge en digitale elektronica met ICT.

n Cluster algemene vorming

In het algemeen vormend opleidingsonderdeel filosofie leert de toekomstige ingenieurstilstaan bij zijn rol en positie in de maatschappij. Het vak gaat dieper in op de wetenschaps -geschiedenis en op de ethische component van het beroep. Daarnaast richt het zich ophet aanbrengen en onderhouden van belangrijke attitudes als kritisch denken enverantwoordelijk handelen.

n Cluster wiskunde

Deze cluster bevat twee inleidende opleidingsonderdelen analyse 1 en algebra die vooraltot doel hebben om de kennis van alle studenten gelijk te schakelen. Voor studenten dieover veel voorkennis beschikken, komen er telkens meer uitdagende en dieper gravendeonderwerpen aan bod.

In het uitdiepende opleidingsonderdeel analyse 2 is het de bedoeling om het abstractdenken en redeneren te koppelen aan belangrijke wiskundige technieken, met als doelproblemen op te lossen. In een ingenieursopleiding draait de wiskunde immers niet om de wiskunde, maar om de toepassing ervan.

Statistiek is een inleidende basiscursus waarin de nadruk ligt op het testen van hypothesenen het opstellen van betrouwbaarheidsintervallen.


Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelenvan de volledige bacheloropleiding (doelstellingen, voorkennis, inhoud,evaluatievorm) en voor het uurrooster:

8 onderwijsaanbodmechelen.lessius.eu

Voorbeeld van een uurroosterDit fictieve uurrooster geeft je een idee hoe je week er zou kunnen uitzien.

8.15 u. 9.15 u. 10.15 u. 11.15 u. 12.15 u. 13.15 u. 14.15 u. 15.15 u. 16.15 u. 17.15 u.

Maandag

Dinsdag

Woensdag

Donderdag

Vrijdag

n Theorie n Oefeningen n Practicum

Analyse Elektriciteit

CAD

Mechanica

Chemie CAD

Analyse Fysica

Mechanica ElektriciteitChemie

Elektriciteit Filosofie

Fysica Statistiek

34

Lessius Racing Team neemt deel aan Formula Student in Silverstone en Hockenheim

In 2010 presenteerde het Lessius Racing Team zijn ontwerp aan de jury van Formula Student. Die zettehet licht op groen voor de bouw van de wagen, en in de zomer van 2011 vertrok het Lessius Racing Teammet zijn eerste wagen als enige Belgische team naar de circuits van Silverstone en Hockenheim.

Met de DNRT1-wagen werd heel wat ervaring opgedaan, maar in het academiejaar 2011-2012 warende ambities nog een stuk groter. Het team bouwde niet alleen een volledige elektrische wagen, bij de ontwikkeling ervan keek men bovendien ook zo veel mogelijk naar de ecologische voetafdruk van

de gebruikte materialen en productieprocessen.

Parallel hiermee werd de wagen die in 2010 voorgesteldwerd, gebruikt als testvoertuig voor nieuwe technologieën.De wagen werd beoordeeld op snelheid, baanvastheid,remmen, bochtgedrag, betrouwbaarheid van diversecomponenten en systemen. Het is dus niet de snelste die wint, maar het team met het beste totaalpakket. Een uitdaging!

35

De masteropleidingen industriële ingenieurswetenschappen onderscheiden zich van anderewetenschaps- en ingenieursopleidingen door hun sterk praktijkgerichte karakter: veel labo-uren,een nauwe samenwerking met industriële partners en actieve deelname aan het toegepaste enindustriële onderzoek.

Als afgestudeerde bachelor in de industriële wetenschappen heb je de keuze uit een hele waaiervan masteropleidingen aan de verschillende campussen van de Faculteit Industriële Ingenieurs -wetenschappen. Elke masteropleiding sluit rechtstreeks aan bij een afstudeerrichting vande bachelor in de industriële wetenschappen. Via een voorbereidingsprogramma kun jeechter ook vanuit andere afstudeerrichtingen of andere academische bachelors naar een masterin de industriële wetenschappen overschakelen. Verwante professionele bachelors kunnen viaeen schakelprogramma in de masteropleiding instromen.

Masteropleidingen industriële ingenieurswetenschappen aan Campus De Nayer (Lessius)

In onze masteropleidingen vind je in alle modeltrajecten de volgende opleidingsonderdelen:

n ondernemen (ethisch ondernemen, juridische aspecten, financieel beleid),n keuzeopleidingsonderdeel: als masterstudent krijg je de kans om ‘over het muurtje te kijken’

en een opleidingsonderdeel van 3 studiepunten te volgen van een master naar keuze binnende KU Leuven,

n masterproef: tijdens de masterproef pak je een concrete probleemstelling of toepassingcreatief en zelfstandig aan, vanuit een gefundeerde wetenschappelijke en onderzoeksmatigeonderbouw.


Masteropleidingen

Een masteropleiding van twee opleidingsfases?

De omvang van de masteropleidingen aan deze faculteit kan in de toekomst,en dit ten vroegste vanaf 2017-2018, vermeerderen van 60 naar 120 studiepunten.De extra opleidingsfase zal gebruikt worden om de opleiding te verdiepen (meerspecialisatieopleidingsonderdelen) en te verbreden (bijkomende ondernemers -opleidingsonderdelen). Bovendien zal er ruimte zijn voor een innovatieproject insamenwerking met een bedrijf of instelling, waardoor de combinatie van theorieen praktijk nog verder versterkt wordt.

36

n Master in de industriële wetenschappen: biochemie (focus biotechnologie)(60 studiepunten)

Deze master situeert zich in het domein van de toegepaste biologische wetenschappen.De opleiding is niet sectorspecifiek, maar richt zich op inzicht in en het toepassen vanbiologische processen in een brede waaier van sectoren, zoals de farmaceutische enmedische sector (rode biotechnologie), voedings- en landbouwsector (groene biotechnologie),industriële productie van fijnchemicaliën en farmaceutica (witte biotechnologie) en de milieu-en watersector (grijze en blauwe biotechnologie).

Je raakt vertrouwd met allerlei laboratoriumtechnieken om biologische processen opte volgen. Je kunt hierbij gebruikmaken van de uitgebreide onderzoeksinfrastructuur vande Onderzoeksgroep Microbiële Procesecologie en -beheersing die geïntegreerd is inhet expertisecentrum Scientia Terrae.

n Master in de industriële wetenschappen: bouwkunde (60 studiepunten)

In deze master kun je kiezen tussen twee afstudeerrichtingen. De afstudeerrichtingbouwkunde leert je ontwerpen te realiseren van stabiele, duurzame constructies metaandacht voor energiebeheer, gebruikscomfort en kostenbeheersing. In de masterproefwerk je in groep en meestal in samenwerking met een bedrijf een toegepast onderzoek uit.Je kunt ook één maand stage lopen in een bedrijf.

Kies je voor de afstudeerrichting landmeten, dan ga je tijdens meetsessies zelf het terrein opom het in kaart te brengen. Nadien gebruik je die metingen als basis voor een nieuw ontwerp.Je gaat ook in op de sterk evoluerende hedendaagse toepassingen, zoals het gebruik vandifferentiële gps-waarnemingen, 3D-laserscanning en remote-sensingtechnieken. Ook despecifieke taken van een landmeterexpert, zoals het optreden als expert bij burengeschillenen het opstellen van een schattingsverslag voor onroerende goederen, komen aan bod.Bovendien kun je via één maand bedrijfsstage van het latere beroepsleven te proeven.

n Master in de industriële wetenschappen: chemie (focus chemische procestechnologie)(60 studiepunten)

Het op reële schaal omzetten van natuurlijke grondstoffen (aardolie, ertsen, biomassa …)in dagelijkse producten is de kerntaak van de procesindustrie. Deze master richt zich inhoofdzaak op het ontwerpen en beheersen van die chemische processen op industriëleschaal. Centraal staat het verwerven van kennis en inzicht in de belangrijkste eenheids -bewerkingen, zoals reactoren en scheidingsapparaten. Gezien de sterk toegenomenbetekenis van computertoepassingen wordt simulatie gebruikt in de volledige ‘lifecycle’ van een chemisch proces. De opleiding besteedt daarnaast ruime aandacht aan duurzameproces- en energietechnologie en aan veiligheids- en kwaliteitseisen.

n Master in de industriële wetenschappen: elektromechanica (60 studiepunten)

De kruisbestuiving tussen elektronica en mechanica heeft een grote impact op verschillendeaspecten van het alledaagse leven, van de manier waarop we ons voortbewegen tot hoe weproducten vervaardigen. Hierbij staan functionaliteit, efficiëntie, gebruikscomfort, veiligheiden respect voor mens en milieu centraal. In deze master kun je kiezen tussen twee afstudeer -richtingen. De afstudeerrichting Automotive Engineering legt de nadruk op deautomobiel toepassingen.

De opleiding focust op verschillende aspecten en recente evoluties in de voertuigindustrie,waarbij zowel mechanische als elektronische aspecten van voertuigen aan bod komen.Innovatieve technieken zoals moderne alternatieve aandrijfsystemen en de toepassingvan nieuwe (lichtgewicht)materialen krijgen bijzondere aandacht.

De afstudeerrichting elektromechanica focust op de typische elektromechanischeaspecten, met nadruk op vernieuwende mechanische productie- en ontwerptechnieken.

n Master in de industriële wetenschappen: elektronica-ICT (60 studiepunten)

Deze master vormt je tot een echte probleemoplossende systeemingenieur in een multi -disciplinaire omgeving. Je leert elektronische en softwaresystemen ontwerpen, opvolgenen verbeteren. Een aantal opleidingsonderdelen in het gemeenschappelijke gedeelte zijngerelateerd aan het onderzoek dat binnen de EAVISE-cel uitgevoerd wordt: digitalesystemen (Fast-ProMoCo), smart embedded electronics (Robo-Cup) en beeldinterpretatie(FallCam). Je masterproef realiseer je in een bedrijf of onderzoeksinstelling en is meestalgekoppeld aan enkele weken stage in die onderneming.

In deze master kun je kiezen tussen twee afstudeerrichtingen. In de afstudeerrichtingelektronica worden diverse elektronische ontwerpdomeinen uitgediept, zoals ontwerpenvan RF-circuits met aandacht voor EMC-ontwerpregels (productcertificatie), analyse enontwerp van communicatiesystemen en daaraan gerelateerde compressietechnieken.

De afstudeerrichting ICT biedt een verdiepende studie van de UNIX-kernel inbesturingssystemen. Verder komen het ontwerpen van complexe softwaresystemen(applicatiearchitecturen), compilerbouw en databankbeheersystemen (kennis- eninformatiestructuren) aan bod.

n Master in de industriële wetenschappen: energie (60 studiepunten)

Energie is zeer belangrijk in onze samenleving. De opwekking van energie moet gebeurenmet respect voor onze leefwereld, onder meer door het ontwikkelen van alternatieveopwekkingsmethoden en aandrijvingen (bv. windturbines). Deze opleiding biedt je kennisvan en inzicht in thermische en elektrische energiesystemen. Vertrekkend vanuit kennis vande opwekking en de aanwending van de afzonderlijke energievormen, ga je dieper in ophet integreren van systemen voor de gelijktijdige opwekking van warmte en elektriciteit(cogeneratie) en op het optimaliseren van afzonderlijke en geïntegreerde energiesystemen.Daarnaast besteed je ruime aandacht aan het aanwenden van hernieuwbareenergiebronnen en aan het beperken van de impact van de nadelige effecten vanenergieopwekking (bv. het beperken van de uitstoot van broeikasgassen).

Masteropleidingen aan andere campussenvan de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen

Aan de andere campussen van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen zijn ooknog dezelfde en andere masteropleidingen mogelijk. Het volledige overzicht vind je in de tabelop p. 9 en op

8 iiw.kuleuven.be/onderwijs

37


38

Zelfs als je nog niet afgestudeerd bent,zullen er op de arbeidsmarkt veel deuren voorje opengaan. Er zijn immers veel ingenieurs tekort. Als industrieel ingenieur ben je gerichtop de praktijk, en kun je vanuit je technischeen wetenschappelijke kennis concrete vragenuit de technologische wereld oplossen.Je diploma biedt je een veelbelovendetoekomst als:

Ontwerper, consultant, productieleider,lesgever, projectmanager, onderzoeker,gerechtsexpert, computerspecialist,plantmanager, technisch vertegen woordiger,constructeur, bedrijfsleider, brouwer,kwaliteitsmanager, docent, zelfstandige,voedingscontroleur, milieuadviseur,projectingenieur, kabinetsmedewerker,machinebouwer, technisch auditeur,salesmanager, productdesigner,veiligheidsdeskundige, procesingenieur,projectleider, landmeter, technologischexpert, bedrijfsmanager ...

n Industrieel ingenieur biochemie(biotechnologie)

Als industrieel ingenieur biochemie(biotechnologie) ben je multi-inzetbaar in verschillende beroepssectoren: bio -technologie, voeding, milieu, farmacie …

Door je polyvalente ingenieursopleidingkun je tewerkgesteld worden als proces -ingenieur, waarbij je verantwoordelijk bentvoor de productie van chemicaliën en hetopvolgen en bijsturen van de chemischeprocessen. Je wetenschappelijke inzichten uitstekende laboratoriumskills makenje geschikt voor een leidinggevendefunctie in diverse analyselaboratoria. Of jekunt als kwaliteitsingenieur gaan werken.Daarnaast kun je ook als onderzoekeraan de slag in zowel fundamenteel alstoegepast (biotechnologisch) onderzoek,in een bedrijfs- en onderzoeksomgevingof in het hoger onderwijs. Ook een job alstechnisch-commercieel medewerker kaninteressante perspectieven bieden.

n Industrieel ingenieur bouwkunde

Als industrieel ingenieur bouwkundekun je aan de slag in een boeiende enveelzijdige werkomgeving. Bij aannemerssta je als projectleider in voor een efficiënteplanning, organisatie en kwaliteitsvolleuitvoering van bouwprojecten.Als calculator maak je offertes voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten.In een ingenieursbureau werk je ontwerpenuit voor uiteenlopende constructies.

Beroepsuitwegen

Als technisch-commercieel medewerkster geef ik milieuadvies en kom ikveel in contact met klanten, een boeiende sociale job dus. Ik heb destijdsvoor Campus De Nayer gekozen op basis van de goede kritieken die ikvan ingenieurs en werkgevers hoorde. De campus is trouwens heelgoed bereikbaar, zeker met de trein. Het is er ook eenvoudig om een kotte vinden.

(Jo Martens, alumnus ingenieursopleiding biotechnologie)

39

Bij opdrachtgevende besturen coördineerje de verschillende partijen in het bouw -proces en sta je in voor het onderhoudvan het patrimonium. Bovendien ben jeook inzetbaar in andere bedrijven dieverbonden zijn met de bouwsector.Daarnaast kun je ook terecht inonderzoeksinstanties.

Als industrieel ingenieur landmetenkom je als projectleider of maatvoerderterecht bij aannemers van bouw- eninfrastructuur werken. In de baggerindustriekun je als surveyor of uitvoerder aan de slag. Bij een studiebureau werk je alsontwerper van infrastructuur of als planneren uitvoerder van opmetingen en uitzetwerk.Daarnaast kun je jezelf uiteraard alszelfstandig landmeter vestigen.

Je diploma geeft je bovendien toegangtot het beroep van vastgoedmakelaar.

n Industrieel ingenieur chemie(chemische procestechnologie)

Als industrieel ingenieur chemie(chemische procestechnologie) ben jeeen praktisch georiënteerde, polyvalenteproces ingenieur die inzetbaar is in diverseindustriële sectoren: petrochemie,fijnchemie, farmacie, voeding, milieu -technologie … Je ontwerpt apparatuurvoor chemische processen en volgt dewerking ervan op. Ook het verbeterenvan chemische processen, met als doelde economische, energetische en milieu -belastende aspecten te optimaliseren,behoort tot je takenpakket.


Ik werk vaak in het buitenland met een team van ingenieurs. Mijn opleidingop Campus De Nayer heeft mij hier heel goed op voorbereid. Wij werktenvaak in kleine groepjes concrete projecten uit. De opleidingen opCampus De Nayer sluiten perfect aan bij het bedrijfsleven.

(Raf Blockx, alumnus ingenieursopleiding bouwkunde)

De enige ingenieurs -opleiding met afstudeer-richting landmeten inde regio én met eenuitstekende reputatie!

(Veerle Piedfort, alumnusingenieursopleidingbouwkunde, afstudeer -richting landmeten)

40

Je kunt je brede praktische en technischebagage inzetten voor toegepast onderzoek,bijvoorbeeld om na te gaan hoe innovatievetechnologieën binnen je eigen bedrijf ofin een nieuw domein een meerwaardekunnen bieden. Daarnaast ben je inzet baarin andere functies die verbonden zijn metde industriële activiteiten, zoals technisch-commerciële functies.

n Industrieel ingenieur elektromechanica(afstudeerrichtingen AutomotiveEngineering en elektromechanica)

Als industrieel ingenieur elektromechanicaleg je jezelf vooral toe op de mechanischeen elektrische aspecten van producten enproductieprocessen, zowel het ontwerpen de vervaardiging ervan als hetoperationele bedrijfsbeheer. Je kunt ookaan de slag in onderzoek en ontwikkeling.Leidinggevende functies behoreneveneens tot de mogelijkheden.

n Industrieel ingenieur elektronica-ICT(afstudeerrichtingen elektronica en ICT)

Door je brede kennis van methodenen technieken kun je als industrieelingenieur elektronica-ICT in allerleiwerkvelden aan de slag: productie,administratieve en logistieke diensten,elektronisch en softwareontwerp,automatisering, onderhoud …Mogelijke beroepen zijn zelfstandigonderzoeker en ontwerper binnen R&D-afdelingen en systeem ingenieur in groteondernemingen en in de dienstensector(bv. het bank- en verzekeringswezen).

De ingenieursopleiding van Campus De Nayer geeft je een zeeralgemene en brede kennis en dat is van belang in mijn job bij BASF,omdat ik medewerkers moet coördineren uit verschillende disciplines.

(Bart Blankers, alumnus ingenieursopleiding chemischeprocestechnologie)

Kiezen voor Campus De Nayer is kiezen voor het beste wat er is.De Nayer behoort tot de absolute top van de industriële opleidingen inhet hoger onderwijs. Zo kon ik meteen aan de slag bij een topproducentvan verwarmingssytemen.

(Kris Duchesne, alumnus ingenieursopleiding elektromechanica)

41

Ook technisch-commerciële functies,consultancy en zelfstandig onder nemer -schap behoren tot de mogelijkheden.

n Industrieel ingenieur energie

Als industrieel ingenieur energie ben jedoor je brede vorming inzetbaar bij hetontwerp, de implementatie, de exploitatie,de aanpassing en het beheer vanelektrische en thermische energie -systemen (bv. elektriciteitscentrales,chemische procesinstallaties, energie -voorzieningen in gebouwen). Hierbij hebje bijzondere aandacht voor energie-efficiëntie, rationeel energiegebruik en hetmogelijk aanwenden van hernieuwbareenergiebronnen. Je kunt ook aan de slagin onderzoek en ontwikkeling.Leidinggevende functies behoreneveneens tot de mogelijkheden.


Het was voor mij logischer geweest om in Antwerpen te studeren,maar toen ik hoorde welke naam en faam de ingenieurs van CampusDe Nayer hebben in het bedrijfsleven, was mijn keuze snel gemaakt.

(Pieter Cootjans, alumnus ingenieursopleiding energie)

Werk zoeken liep van eenleien dakje. Ik moest geenmoeite doen, zij hebbenmij gecontacteerd viahet sollicitatieboek vanCampus De Nayer.

(Bram De Koker, alumnusingenieursopleidingelektronica-ICT)

Plaatsingsdienst

De plaatsingsdienst onderhoudt intense contacten met potentiële werkgevers eninformeert afstuderenden en afgestudeerden over vacatures. De dienst organiseertdiverse activiteiten om de stap naar de arbeidsmarkt te begeleiden, zoals sollicitatie -trainingen en een jobinfobeurs die laatstejaarsstudenten in contact brengt met meerdan 130 bedrijven. Ter gelegenheid van die jobinfobeurs wordt een sollicitatieboekuitgegeven waarin elke student zich kan voorstellen. De studenten derde bachelor ende masterstudenten ontvangen enkele dagen voor de jobinfobeurs een overzichtsboekvan alle aanwezige bedrijven. Zo kunnen ze op de beurs goed voorbereid opzoek gaan naar een job of een ideale plek voor stage en masterproef.

43

Zin om je grenzen te verleggen? De faculteitstimuleert internationalisering door hetaanbieden van studiemogelijkheden ineen andere taal in binnen- en buitenland.Binnen België bieden we uitwisselings -mogelijkheden voor studies in het Fransin het kader van het ERABEL-programma.Voor wie liever de grens over wil, heeftKU Leuven een waaier aan partners inhet Europese Erasmusprogramma.Studie-uitwisselingen in het Frans,Duits, Engels en Spaans behorentot de mogelijkheden.

Het UOS-reisbeurzenprogramma(Universitaire Ontwikkelingssamenwerking)biedt, samen met de faculteit, ondersteuningvoor stages in ontwikkelingslanden. In hetverleden gingen studenten al naar Ghana,Ecuador en Suriname.

8 www.water4ghana.be

Verder bieden we alle studenten eeninternationale ervaring aan, onder meerdoor het opzetten van studentenprojectenmet buitenlandse studenten en viabuitenlandse studiereizen. We nodigen ookregelmatig buitenlandse gastdocenten ensprekers uit. Tijdens de masterfase wordt er minstens één opleidingsonderdeel in een andere taal gedoceerd.

De Faculteit Industriële Ingenieurs -wetenschappen is een actieve partner inverschillende pan-Europese programma’s.Met partners uit Oost- en West-Europa,uit Rusland en uit Centraal-Azië wordt inde Europese Tempus-projecten NCR, CRISTen PROMENG gewerkt aan onderwijs -ontwikkeling in de partneruniversiteiten.

8 www.lessius.eu/internationaal

Studeren in het buitenland

45

Verder studeren

n Bijkomend masterdiploma 46n Lerarenopleiding 46n Permanente Vorming 47n Doctoreren 47

Bijkomend masterdiploma

Heb je na het behalen van je masterdiploma nog zin om verder te studeren, dan zijn er aande KU Leuven heel wat mogelijkheden. Wil je nog een bijkomend masterdiploma halen, dan kandat voor een aantal opleidingen via een verkort bachelortraject of een voorbereidingsprogramma.

Daarnaast kun je je kennis ook verder uitdiepen via een master-na-masteropleiding.Die zijn enkel toegankelijk op basis van bepaalde masterdiploma’s.

8 Meer info: www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

Wie tijdens zijn of haar masteropleiding overweegt om nog bijkomende diploma’s te behalen,kan ook terecht op de jaarlijkse Verderstudeerbeurs.

Lerarenopleiding

Iedereen met een masterdiploma die als leraar of lerares benoemd wil worden in het secundaironderwijs, moet het ‘diploma van leraar’ halen. Aan de universiteit kun je een specifiekelerarenopleiding volgen. Je kunt daarmee starten bij de aanvang van je masteropleiding.De specifieke lerarenopleiding telt 60 studiepunten. Dit is het equivalent van een jaar voltijdsstuderen. De helft daarvan (30 studiepunten) bestaat uit praktijk (grotendeels stage).Daardoor word je optimaal voorbereid op alle aspecten van het lerarenberoep. Je kuntje praktijk vervullen als stagiair of als personeelslid van een school (Leraar-In-Opleiding of LIO).In sommige faculteiten is het theoretische deel (eveneens 30 studiepunten) ingebouwd als minorof afstudeerrichting in de masteropleiding. Je kunt de specifieke lerarenopleiding afwerkenin één academiejaar of spreiden over meerdere academiejaren. Je kunt ze ook starten nahet afstuderen als master of in combinatie met een beroepsactiviteit.

8 Meer info: www.kuleuven.be/slo

46

47

Permanente Vorming

Permanente Vorming van de KU Leuven biedt een uitgebreid aanbod aan bijscholings -mogelijkheden, gaande van lezingen en studiedagen tot kort- of langlopende cursussen in dag-of avondonderwijs. Hiermee biedt de KU Leuven een antwoord op de vraag van professionelenen andere geïnteresseerden naar academische opfrissing of bijscholing, heroriëntering enuitbreiding van de algemene kennis en interesses. Sommige van deze permanente vormingenvullen je diploma aan met een getuigschrift.

8 Meer info: www.dml.kuleuven.be/permanentevorming

Doctoreren

Ben je geboeid door de wetenschap en wil je je verdiepen in een bepaald onderwerp?Dan is doctoreren vast iets voor jou! Meer en meer afgestudeerde industrieel ingenieurs stappenin een van de vele onderzoeksgroepen van Campus De Nayer en starten vanuit die ervaring aaneen doctoraatsonderzoek. Een doctoraat geeft je de gelegenheid om een actieve bijdrage televeren binnen een bepaald onderzoeksdomein. Onder de begeleiding van een promotor kun jecreatief gebruikmaken van wat je tijdens je opleiding geleerd hebt. De doctoraatsopleidingomvat cursussen, seminaries en studiedagen. Daarnaast maak je op basis van zelfstandigwetenschappelijk onderzoek een doctoraatsverhandeling.

8 Meer info: www.kuleuven.be/doctoreren

VERDER STUDEREN

Master-na-master in Welding Engineering, unieke opleidingaan Campus De Nayer

De master-na-master in Welding Engineering, erkend door het International Institute of Welding,is dé springplank naar een job op hoog niveau in de sector van de las- en verbindingstechniek.Deze unieke opleiding aan Campus De Nayer is conform de internationale en Europeserichtlijnen. De opleiding kan gevolgd worden door zowel industrieel als burgerlijk ingenieurs. Het curriculum bestaat uit vier grote blokken: lasprocessen, materialenkennis, ontwerp enberekening van lasconstructies en fabricagetechnieken. Je kunt als lasingenieur aan de slag ineen brede waaier van sectoren: staalbouw, petrochemie, lucht- en ruimtevaartindustrie, civielebouw, assemblagebedrijven (bv. automobielindustrie), nucleaire sector, energiesector,scheepsbouw … Je concrete jobinvulling kan heel gevarieerd zijn: onderzoek, ontwerp,productie, onderhoud, kwaliteitscontrole, verkoop of nazorg.

49

Binnen de domeinen van wetenschap en technologie zijn vijf onderwijsprofielen te onder scheiden:bio-ingenieur, burgerlijk ingenieur-architect, industrieel ingenieur, wetenschapper en architect-interieurarchitect-stedenbouwkundige. Deze vijf profielen hebben gemeenschappelijkekenmerken. Maar er zijn ook verschillen: de basistaak, de maatschappelijke relevantie,de positie in de kennisen applicatieketen, de hoofdklemtonen in de opleiding en het beroep.

Industrieel ingenieur

Ben jij een toekomstig industrieelingenieur? Dan herken je vast volgendeeigenschappen.

n Je staat graag met beide voeten in depraktijk en bent gefascineerd door hethoe, wat en waarom achter die praktijk.

n Je zoekt graag uit hoe je nieuwe ideeënkunt toepassen en oude ideeën kuntverbeteren.

n Je wil abstracte ontwerpen gebruiksklaarmaken voor de bedrijfswereld en zo debrug vormen tussen theorie en praktijk.

n Je ambieert een functie metverantwoordelijkheid, waarbij je jeachtergrondkennis kunt toepassen opconcrete uitdagingen in het dagelijksfunctioneren van het bedrijf.

Wetenschapper

Ben jij een toekomstig wetenschapper?Dan herken je vast volgende eigen -schappen.

n Je zit steeds vol vragen en gaat graagop onderzoek uit. Je bent nieuwsgierig,je wil begrijpen hoe je omgeving inelkaar zit.

n Je wil natuurfenomenen verklaren envoorspellen, en patronen herkennen inwat er dagelijks rondom jou gebeurt.

n Je houdt ervan om kennis te genereren,verbanden te zoeken en zo bij te dragentot de technologie van de toekomst.

n Je wil later graag als wetenschapper aande universiteit of in een ander kennis -centrum werken, of bij een bedrijf datzoekt naar nieuwe modellen en theorieën.

n Of misschien is het je droom om jekennis door te geven aan een volgendegeneratie jongeren … aan jou de keuze!

Bio-ingenieur

Ben jij een toekomstig bio-ingenieur? Dan herken je vast volgende eigen -schappen.

n Je bent geboeid door het leven, van mens tot bacterie.

n Je wil wel eens weten hoe het zit met diegenetisch gemanipuleerde gewassen,dat gat in de ozonlaag en dat nijpendebrandstoftekort.

n Je bent gedreven, creatief en innovatiefen wil nieuwe technologieënontwikkelen, je wil uitzoeken hoe het anders en beter kan!

Profielen wetenschap &technologie

50

n Je bent sociaal en communicatief enje wil je tijdens je opleiding, naast detypische ingenieursskills, ook heelwat sociale vaardigheden en human -resources management eigen maken.

Burgerlijk ingenieur

Ben jij een toekomstig burgerlijk ingenieur?Dan herken je vast volgende eigen -schappen.

n Je bent gefascineerd door (nieuwe)processen, technologieën, systemen,producten …

n Je vraagt je niet enkel af hoe iets werkt,maar ook hoe iets beter kan werken,anders kan werken …

n Je bent een probleemoplosser in hart ennieren en kunt als geen ander conceptenomzetten in realiteit.

n Je bent sociaal en communicatief en wilje tijdens je opleiding naast de typischeingenieursskills ook heel wat socialevaardigheden en humanresources -management eigen maken.

n Je bent begaan met de maatschappelijkeen psychologische relevantie van de technologie en de impact ervan op de maatschappij.

n Je bent leergierig, beschikt over gezondewerklust en doorzettingsvermogen en je kunt zelfstandig werken.

n Je bent sterk geïnteresseerd in enbehaalde goede resultaten voorwiskunde en andere positievewetenschappen. Je hebt in hetsecundair onderwijs bij voorkeur een richting met minstens zes uurwiskunde gevolgd.

Burgerlijk ingenieur-architect

Ben jij een toekomstig burgerlijk ingenieur-architect? Dan herken je vast volgendeeigenschappen.

n Je hebt een ruime interesse voorwetenschap, maatschappij, kunst,architectuur, vorm en vormgeving, en voor het brede veld van ontwerpen,bouwen, wonen.

n Je bent vindingrijk, je hebt zin voorbeeldende creativiteit, maatschappelijkeontwikkeling en technologischevernieuwing.

n Je bent leergierig en nauwgezet enbereid om je voortdurend bij te scholen.

n Je bent communicatievaardig, maar je kunt ook luisteren. Je werkt goed in teamverband.

n Je bent sterk geïnteresseerd in enbehaalde goede resultaten voorwiskunde en andere positievewetenschappen. Je hebt in hetsecundair onderwijs bij voorkeur een richting met minstens zes uurwiskunde gevolgd.

Architect – interieur architect - stedenbouwkundige

Ben jij een architect, interieurarchitect ofstedenbouwkundige? Dan herken je vastvolgende eigenschappen.

n Je hebt een brede interesse in ruimte,cultuur en techniek.

n Je denkt kritisch na over je omgeving en wil die in samenspraak met anderenverbeteren.

51

n Je bent creatief en wil ontwerpen enprojecten uitvoeren.

n Je bent intuïtief maar tegelijkertijd ookanalytisch. Je wil je in zowel strategischen conceptueel ontwerpen als inbouwtechnische of theoretischeaspecten verdiepen.

n Je staat open voor een brede socialethematiek in een historische,hedendaagse en toekomstige context.

n Je bent communicatief en sociaal.Samenwerken met andere disciplinesvind je een uitdaging.

n Je wil op verschillende niveaus werken:van meubelontwerp tot het bepalen van een interieur, van de uitvoering van een huis tot een masterplan vooreen stadsdeel.

n Je hebt interesse in innovatie,duurzaamheid en strategisch denken.

PROFIELEN WETENSCHAP & TECHNOLOGIE

Professionele bacheloropleidingen

In elk interessegebied bestaan er naast deze academische opleidingen ookprofessionele bacheloropleidingen.

Een academische bacheloropleiding is gericht op wetenschappelijk onderzoeken wordt georganiseerd door een universiteit. Ze geeft je rechtstreeks toegang toteen masteropleiding.

Een professionele bacheloropleiding is vooral gericht op het verwerven vanprofessionele vaardigheden. Met een professioneel bachelordiploma op zak ben jeklaar voor de arbeidsmarkt. Wil je toch nog een masterdiploma halen, dan kan datniet rechtstreeks aansluitend, maar vaak wel via een schakelprogramma ofverkort bachelortraject.

Wil je je graag verdiepen in wetenschap en technologie, maar past een professionelebacheloropleiding beter bij jou? Binnen de Associatie KU Leuven vind je deze opleidingenterug aan de volgende hogescholen:

n KAHO (Aalst, Gent, Sint-Niklaas)n Katho (Kortrijk, Roeselare)n KHBO (Oostende)n K.H.Kempen-Thomas More (Geel)n KHLeuven (Leuven)n KHLim (Diepenbeek)n Lessius-Thomas More (Sint-Katelijne-Waver, Campus De Nayer

en Mechelen)n LUCA School of Arts (Brussel, Gent)

53

Meeloopdagen

Als laatstejaars secundair onderwijs kun jevan onze opleidingen komen proeven enlive de sfeer op de campus opsnuiven.Tijdens een meeloopdag word je studentvoor één dag. Je maakt kennis metde verschillende werkvormen, ontmoetstudenten en docenten en kunt volopvragen stellen. Zo leer je Campus De Nayerpas écht kennen!

Via [email protected] kun je laten wetenwelke data je het best passen en in welkeopleiding(en) je geïnteresseerd bent.Er wordt dan voor jou een programmaop maat samengesteld.

Infodagen CampusDe Nayer

Een infodag is dé gelegenheid om diepgaanderkennis te maken met de opleidingen.Docenten, studenten en STIP-medewerkersmaken jou, je ouders en vrienden graagwegwijs op de campus. Je kunt laboratoriabezoeken, cursussen inkijken en infosessiesvolgen over allerlei aspecten van studerenaan Campus De Nayer.

- Zaterdag 23 maart 2013 van 10 tot 17 u.Doorlopend infosessies vanaf 10 u.,laatste sessie start om 15.15 u.

- Woensdag 15 mei 2013 van 16 tot 20 u.Infosessies om 16.15, 17.15 en 18.15 u.

- Zaterdag 29 juni 2013 van 10 tot 13 u.Infosessies om 10.15 en 11.15 uur.

- Zaterdag 7 september 2013 van 10 tot13 u.Infosessies om 10.15 en 11.15 u.

Een gedetailleerd programma vind je online.Vooraf inschrijven kan via

8 www.lessius.eu/komkennismaken

Infodagen op de anderecampussen van de FaculteitIndustriële Ingenieurs-wetenschappen

8 www.bachelorskuleuven.be/campussen

Infomomenten

55

Verschillende medewerkers aan Campus De Nayer staan klaar om je te helpen bij de overstapvan het secundair naar het hoger onderwijs:

n je groepsverantwoordelijke (vergelijkbaar met je klastitularis van het secundair onderwijs),n je coördinator van de eerste drie semesters,n je studietrajectbegeleider,n de ombudsdienst,n de collega’s van het monitoraat,n de collega’s van STIP n en natuurlijk al je docenten die het eerste aanspreekpunt vormen voor al je vragen

over de leerstof.

De medewerkers van STIP (STudentenInformatiePunt) bieden een luisterend oor, zowel omje studievaardigheden te bespreken als voor persoonlijke ondersteuning (zie p. 58).

Lukt het niet om de lessen goed te volgen en te verwerken door aandachtsproblemen(bv. door ADHD)? Ondervind je moeilijkheden bij het lezen, spellen en rekenen (bv. door dyslexieof dyscalculie)? Ben je anderstalig en heb je moeite met mondelinge of schriftelijke taal?

Code is een expertisecentrum van de Groep Gezondheid & Welzijn van Lessius. Het centrumonderzoekt je probleem, stelt een onderbouwde diagnose en biedt ondersteuning. Je krijgter advies op maat over je studietrajecten, studiemethode en over eventuele aangepasteexamenfaciliteiten.

Bovendien organiseert Code workshops die je helpen om tijdens het studeren beter omte gaan met de moeilijkheden die je ervaart. Voor studenten met dyslexie organiseren wesessies die een dieper inzicht bieden in dyslexie en de gevolgen ervan. Je leert je beperkingenactief te compenseren aan de hand van de voor jou werkzame (digitale) hulpmiddelen entips. Studenten met ADHD kunnen bij Code terecht voor workshops planning en organisatie.Tijdens een individuele training leer je hoe je je dagelijkse leven in het algemeen en je studiein het bijzonder beter kunt plannen en organiseren.

Kijk voor meer informatie op www.codelessius.eu. Studenten die een beroep willen doenop Code voor diagnostiek of begeleiding, kunnen aankloppen bij de studentenbegeleidervan STIP (zie p. 58).

Studiebegeleiding

57

Praktisch

n Studentenvoorzieningen 58n Inschrijvingen en studiegelden 60n Nuttige websites 63n Plattegrond van de campus 64

58

n STIP (STudentenInformatiePunt)

Het STIP-team bestaat uit project -medewerkers en studentenbegeleiders.Heb je vragen rond het studentenlevenin het algemeen (sport, cultuur, kot,studenten restaurants, studentenclubs …),dan kun je terecht bij de project -medewerkers. Voor vragen overstudiefinanciering, je statuut, studerenmet een functiebeperking ofleerstoornissen, je studiemethode …zoeken de studentenbegeleiderssamen met jou naar een antwoord.

tel. + 32 15 30 66 68 fax + 32 15 36 91 49 [email protected]

8 www.lessius.eu/stip

STIPlokaal F012: open op ma (13-15 u.),di (9-12 u.), woe (9-12 u. en 13-16 u.),do (13-16 u.) en vrij (9-10 u. en 13-16 u.).

n Wegwijzersessies

De stap van het secundair naar hethoger onderwijs is niet vanzelfsprekend:een andere manier van lesgeven,meer en zelfstandiger leerstof verwerken,grotere groepen, stages …STIP organiseert specifieke begeleidingom deze stap te vereenvoudigen.De ervaring leert ons dat heel watstudenten daar baat bij hebben.Bovendien verhoogt het je slaagkansen.

n Centen voor studenten

Met al je vragen over kinderbijslag,studietoelages, studeren met eenwerkloos heidsuitkering, een afbetalings -plan voor je studiefacturen … kun jeterecht bij STIP. De studentenbegeleidersinformeren je over studietoelagenen andere financieringsvormen(zie Studiefinanciering, p. 62).

8 www.centenvoorstudenten.be

n Studeren met faciliteiten

Soms kunnen bepaalde ‘drempels’een vlot studieparcours bemoeilijken:een functiebeperking, een medischeaandoening, leer- of aandachts -stoornissen, topsport … STIP heeftoog voor deze problematiek en biedtaangepaste ondersteuning. Als je denktvoor specifieke faciliteiten in aanmerkingte komen, kun je contact opnemen meteen studentenbegeleider.

n Psychosociale begeleiding

Je studietijd verloopt niet altijd op wieltjes.Psychologische, sociale of andereproblemen kunnen je zo van je stukbrengen dat studeren een onmogelijkeopdracht lijkt. STIP biedt je een luisterendoor, in alle vertrouwen. We zetten jeproblemen op een rijtje en gaan samenmet jou op zoek naar een oplossing.Naast individuele begeleiding biedt STIPook groepstrainingen aan rond faalangst,assertiviteit en relaxatie.

Studentenvoorzieningen

59

PRAKTISCH

n Huisvesting

Ben je op zoek naar een studentenkamer,dan kun je via de website van STIPtoegang krijgen tot een digitaal bestand.Het geeft je een overzicht van watSint-Katelijne-Waver en Mechelen aanstudentenhuisvesting te bieden hebben(ongeveer 500 kamers).

Naast een kot in de privésectorkun je terecht in Home De Nayer enin STIP@home. Home De Nayer ligtop Campus De Nayer en telt 75 kamersvoor jongens en meisjes. Op CampusKruidtuin in Mechelen vind je de residentieSTIP@home met 29 gloednieuwestudentenkamers waarvan 2 kamersrolstoeltoegankelijk zijn.

n Mobiliteit

Campus De Nayer in Sint-Katelijne-Waverligt op wandelafstand van het station.Sint-Katelijne-Waver ligt op de asAntwerpen-Brussel. Je kunt dusmakkelijk naar Antwerpen, Mechelenen Brussel sporen. Bij STIP kan je ookterecht voor een gratis ‘campusvlo’.

n Studentenjobs

Wil je graag wat bijverdienen, dan kunje via STIP toegang krijgen tot de JOS-databank (Jobstudenten Systeem),die in samenwerking met de VDABwordt opgesteld.

8 vdab.be/jos

n Studentenrestaurant

Campus De Nayer heeft een eigenstudentenrestaurant, uitgebaat door de vzw Alma KU Leuven. Op het menustaat een gevarieerd aanbod aan warmemaaltijden, verse soep, ontbijtkoeken,belegde broodjes, snacks, dessertsen fruit tegen studentenprijzen.

n Sport en cultuur

Aan het begin van elk academiejaarorganiseert STIP FESTIPAL, een eigenfestival met live optredens, animatie, een pint bier en een pak friet. Metkortingsbonnen kun je tijdens hetacademiejaar goedkoper sporten ofgenieten van cultuur. Als kotstudent krijgje korting op het lidgeld van sportclubs inde regio Mechelen en kun je tegen eenvriendenprijsje kennismaken met eenbepaalde sport. Tijdens een vrij uur is er de mogelijkheid om sportmateriaal te ontlenen. En wie competitie op hoogniveau speelt, kan binnen zijn of haarsportdiscipline tegen andere hogescholen/universiteiten uitkomen.

n Kotstudentenwerking

Speciaal voor kotstudenten organiseertSTIP regelmatig avondactiviteiten.Zo starten we het academiejaar traditioneelmet een rondleiding in de stad Mechelen,ideaal voor studenten die Mechelen nogniet kennen. Het volledige aanbod vanactiviteiten voor kotstudenten vind jeop de website van STIP.

n Studentenverenigingen

Ons Verbond is het centrale, over -koepelende orgaan voor studentenclubsen -kringen van Campus De Nayer(De Wesp, Hodena, Utopia, Homega,Mereta, Antigonia, EM-kring, E-kring,OW-kring, S-kring). De studentenclubsorganiseren hoofdzakelijk studenten -activiteiten. Elke club heeft uiteraard wel een eigen traditie en geschiedenis.De kringen verenigen de studenten vaneen bepaalde opleiding. Ze houden zichbezig met specifieke opleidingsproblemenen plannen ontspannende activiteitenbinnen de opleiding.

60

Bij je inschrijving aan de KU Leuven sluit jeeen contract. Je hebt de keuze uit eendiploma contract (je wil een bachelordiplomabehalen en volgt het onderwijs), een credit -contract (je wil slechts een creditbewijs halenvoor één of meerdere opleidingsonderdelenen volgt het onderwijs) en een examen -contract (je wil een diploma of creditbewijzenhalen, maar volgt het onderwijs niet en legtenkel examens af).

Je allereerste inschrijving aan de KU Leuvengebeurt in twee stappen:

n Stap 1

Aan de KU Leuven verloopt de eerste stapvan je inschrijving via een interactievewebtoepassing. Je kunt dus van thuisuit aan je inschrijving beginnen, en datreeds vanaf begin maart. We begeleidenje dan verder via internet.

n Stap 2: definitieve inschrijving

Als nieuwe student breng je je inschrijvingdefinitief in orde bij de Dienst Studenten - administratie op Campus De Nayer.De precieze contactgegevens kun jeterugvinden op het formulier dat je printna stap 1. Breng zeker dit formulier,je identiteitskaart en je diploma secundaironderwijs (of een kopie) mee.

Alle info over de inschrijvingen vind je op

8 www.kuleuven.be/inschrijvingen

Studiegelden

De studiegelden zijn voor alle Vlaamsehogeronderwijsinstellingen hetzelfde.Bij het opstellen van deze brochure waren debedragen voor 2013-2014 nog niet vastgelegd.In het academiejaar 2012-2013 bedraagt hetgewone tarief voor een voltijds studietraject596,5 euro. Beursstudenten betalen 80 euro.Het bijna-beurstarief bedraagt 350,3 euro.Bij de inschrijving betaal je een vast bedrag.Begin april wordt waar nodig eenherberekening gedaan op basis vanreële studiepunten.

Het studiegeld omvat de inschrijving voorhet volgen van de opleidingsonderdelen,het examengeld, de verzekeringskosten,de studenten- en bibliotheekkaart (niet vooreen examencontract) en het gebruik vande studeercentra.

Gedetailleerde info over de studiegelden en-statuten vind je op

8 www.lessius.eu/studiegelden

Toelatingsvoorwaarden

Diplomavoorwaarden

De volgende diploma’s verlenen toegangtot onze opleiding:

n een Vlaams diploma van het secundaironderwijs,

n een Vlaams diploma van het hogeronderwijs van het korte type metvolledig leerplan,

n een Vlaams diploma van het hogeronderwijs voor sociale promotie(met uitzondering van het getuigschriftvoor pedagogische bekwaamheid).

Inschrijvingen en studiegelden

61

Als je niet in het bezit van een van diediploma’s bent, zijn er twee mogelijkheden:

n je kunt aantonen dat je diploma krachtenseen wet, een decreet, een Europeserichtlijn of een andere internationaleovereenkomst als gelijkwaardig meteen van bovenvermelde diploma’swordt erkend;

n je kunt onder bepaalde voorwaardentoch toegelaten worden. Je moet dan welminstens 21 jaar oud worden in de loopvan het academiejaar waarvoor je inschrijftén er moeten minimaal twee jaar verlopenzijn tussen het einde van het laatsteschooljaar secundair onderwijs en deaanvang van het academiejaar waarvoorje inschrijft. Je legt een toelatingsexamenaf om na te gaan of je over de nodigevaardigheden beschikt om de bachelor -opleiding aan te vatten. Voor meerinformatie of de volledige procedureneem je het best contact op met destudietrajectbegeleider van je opleiding.

Diplomavoorwaarden voorNederlandse studenten

De volgende Nederlandse diploma’s verlenentoegang tot onze academische bachelors:

n een diploma voorbereidendwetenschappelijk onderwijs (VWO),

n een getuigschrift van met goed gevolgafgelegd propedeutisch examen.

Taalvoorwaarden

Als je je diploma buiten de VlaamseGemeenschap behaald hebt, moet je aantonendat je voldoende kennis van de Nederlandsetaal hebt. Ten minste een van de volgendevoorwaarden moeten hiervoor vervuld zijn:

a) bewijzen dat je de examens van ten minsteéén studiejaar in het secundair of hogeronderwijs of een geheel van ten minste54 studiepunten in het hoger onderwijs metsucces in het Nederlands hebt afgelegd;

b) geslaagd zijn voor een examenNederlands dat volgens de NederlandseTaalunie een voldoende niveau biedtvoor toelating tot het hoger onderwijs.Voor sommige opleidingen kan deinstelling een hoger niveau eisen;

c) geslaagd zijn voor de InteruniversitaireTaaltest Nederlands voor anderstaligengeorganiseerd door het Instituut voorLevende Talen (ILT) van de KU Leuven;

d) een certificaat voorleggen van eenopleiding Nederlands die door deuniversiteit als gelijkwaardig beschouwdwordt met de voorgaande;

e) een certificaat voorleggen waaruit blijktdat je ten minste over het niveau B2van het Europees referentiekader voorde talen beschikt .

Studieduurverkortingen vrijstellingen

Heb je al een diploma of een getuigschrift vanhoger onderwijs op zak? Of heb je al creditsverworven na studies in het hoger onderwijs?Dan kun je voor studieduurverkorting ofvrijstellingen in aanmerking komen.

De trajectbegeleider onderzoekt je aanvraag opgrond van een vergelijking van studie puntenen leerinhouden en neemt een beslissing.Je aanvraag moet voor de gestelde deadlinein ons bezit zijn en moet de volgendedocumenten bevatten:

n een officieel attest van het behaalderesultaat met de quoteringen peropleidingsonderdeel en de vermeldingvan de overdrachten,

n een algemeen programmaoverzichtvan de gevolgde opleiding,

n een duidelijke inhoudsbeschrijving vande gevolgde opleidingsonderdelen.

Voor meer informatie neem je contact op metde studietrajectbegeleider van je opleiding.

PRAKTISCHPRAKTISCH

62

Credits en overdrachten

Je schrijft in principe in voor een jaar -programma van 54 tot 66 studiepunten.Als je voor een opleidingsonderdeel slaagt,verwerf je een credit voor dat opleidings -onderdeel.

Als je niet voor je volledige programma slaagt,kun je binnen bepaalde grenzen een nieuwjaarprogramma van 54 tot 66 studiepuntensamenstellen, zodat de studieduurvertragingbeperkt blijft.

Studiefinanciering

Als je in België hoger onderwijs volgt enaan bepaalde voorwaarden voldoet, kun jevoor studiefinanciering door de VlaamseGemeenschap in aanmerking komen.STIP (STudentenInformatiePunt) verstrekt jealle inlichtingen over deze studietoelage enberekent bij benadering hoe groot hettoegekende bedrag zal zijn.

Een studietoelage vraag je bij voorkeuronline aan via www.studietoelagen.be.Papieren formulieren kun je verkrijgenbij STIP, je campussecretariaat of bijde Dienst Studietoelagen van de VlaamseGemeenschap (Kon. Albert-II-laan 15,1210 Brussel, tel. 0800 302 01).

Om de tijd tussen de aanvraag en deuiteindelijke storting van de studietoelage teoverbruggen, kun je bij STIP een voorschotvragen. STIP kan zelf ook steun verlenenaan studenten die in een financieel moeilijkesituatie verkeren. Je maakt hiervoor eenafspraak met een studentenbegeleidervia [email protected] oftel. +32 15 36 91 40.

Het studiefonds van de Gezinsbond staatleningen toe aan gezinnen met drie of meerkinderen die hoger onderwijs met volledigleerplan volgen. Formulieren kun je bij deGezinsbond (Troonstraat 125, 1050 Brussel,tel. +32 2 507 89 77) of bij de plaatselijkeen gewestelijke secretarissen aanvragen(www.gezinsbond.be). De uitersteaanvraagdatum is 30 november vanhet betrokken academiejaar.

Onder bepaalde voorwaarden verlenen ookde provinciebesturen studiebeurzen.

Informatie voorNederlandse studenten

Bij de Antwerpse campussen van KU Leuvenverwelkomen we jaarlijks heel wat Nederlandsestudenten. Als Nederlands student heb jevolledig recht op de Nederlandse studie -financiering. Sommige studenten komen inaanmerking voor een Vlaamse studietoelage(www.studietoelagen.be).

Als je aan een buitenlandse instellingingeschreven bent, heb je in principe geenrecht op een OV-studentenkaart. Wel krijg jeeen maandelijkse vergoeding. Als je tochliever een OV-studentenkaart wilt, kun jedie aanvragen (www.ib-groep.nl).Je OV-studentenkaart geldt uiteraardmaar tot de Belgisch-Nederlandse grens.De afstand van je woonplaats in Nederlandtot de grens is dus een belangrijke factor bij deafweging van wat voor jou het voordeligst is.

63

Nuttige websites

8 www.lessius.eu

ontdek je toekomstige campus

8 iiw.kuleuven.be

ontdek je toekomstige faculteit

8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

de meest recente informatie over de KU Leuven-opleidingen

8 www.bachelorskuleuven.be/campussen

informatie over alle KU Leuven-opleidingen, studentendiensten en infomomentenop de hogeschoolcampussen

8 www.kuleuven.be/leerkrediet

alles wat je moet weten over het ‘rugzakje’ van 140 studiepunten

www.facebook.com/kuleuven

PRAKTISCH

64

Samenstelling en redactie: Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappeni.s.m. Dienst Communicatie KU LeuvenGrafisch ontwerp: AlteraFoto’s: KU Leuven - Rob Stevens, Lessius - Marion KahaneBijgewerkt tot september 2012© 2012 Dienst Communicatie KU LeuvenWettelijk depot: D/2012/1082/66

Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de KU Leuventijdens het academiejaar 2013-2014 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nogwijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. Zo kan de omvangvan tal van masteropleidingen in de toekomst vermeerderen van 60 naar 120 studiepunten.Dit betekent dat deze masteropleidingen uit twee opleidingsfases in plaats van één opleidings -fase zullen bestaan. Deze wijziging kan ook een impact hebben op de bacheloropleiding.De informatie in deze brochure kan de universiteit en de hogescholen dan ook juridischniet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbod vind je opwww.onderwijsaanbod.kuleuven.be

home De Nayer

parking

Spoorweglei

Station Sint-Katelijne-Waver

parking

sportterrein

Sint-Lambertusstraat

De Raedtstraat

Beekvelden

Fruitenborglei

J. De N

ayerlaanStationsstraat

hoofdingang

achteringang

n Campus De Nayer (Lessius)

Jan De Nayerlaan 52860 SINT-KATELIJNE-WAVERtel. + 32 15 31 69 [email protected]

A Leslokalen en laboratoria materiaalkunde (niveau 0)Leslokalen en laboratoria elektronica ICT (niveau +1)ICT en grafische technieken (niveau +2)

B Bouwkunde en landmeten

C Werkplaats mechanica, meettechniek, productie -techniek, automatisering, robotica, thermotechniek

D Elektriciteit en fysica (niveau 0)Chemische procestechnologie en biotechnologie(niveau +1)

E Centrale inkomhal en studenten administratie

F Studielandschap, mediatheek, STIP-burelen enstudentenrestaurant

G Technische dienst (niveau 0)Directie en administratieve diensten (niveau +1)

H Productcertificatiecentrum 1 en 2 van LaboratoriaDe Nayer vzw

K AuditoriumgebouwAula’s, leslokalen, vergaderzaal, studentencafetaria,polyvalente (fuif)ruimte

L Lascentrum

M Laboratorium duurzame thermotechniek

N Autotechnologisch centrum

Plattegrond van de campus

Het campagnebeeld van de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is een kunstwerk

van industrieel ingenieur Jan Claes. Het ontwerp, gebaseerd op de schroef van Archimedes,

meet 3 bij 1,5 meter en kan effectief vliegen.

DIENST COMMUNICATIEOude Markt 13 bus 5005

3000 LEUVEN, Belgiëtel. + 32 16 32 40 10fax + 32 16 32 40 14

[email protected]

}

Master industriële ingenieurswetenschappen

Documents

Transcript of Master industriële ingenieurswetenschappen