Massieve, warMte-isolerende gevels Met dikke, energiezuinige … · 2015-03-17 · Energiezuinig...
Transcript of Massieve, warMte-isolerende gevels Met dikke, energiezuinige … · 2015-03-17 · Energiezuinig...
energiezuinige blokken 1
Massieve, warMte-isolerende gevels Met dikke, energiezuinige blokken van Ytong
2
inhoud
Massief bouwen met Ytong in het nederlandse klimaat 3
Profiteren van pluspunten van Ytong en Xella 6
werken met energiezuinige Ytong blokken 9
het juiste pleistersysteem voor gevels van Ytong 12
lateien 14
bevestigingsmiddelen voor cellenbeton 17
techniek, bouwfysica en bouwkundige details 20
energiezuinige blokken 3
Massief bouwen Met Ytongin het nederlandse kliMaat
Het bekende bouwblok van Ytong cellenbeton heeft een breed toepassings- gebied: in herstel-, verbouw- en nieuwbouwwerken, in woning- en utiliteits-bouw, niet-dragend en dragend. In het kader van energiezuinig, duurzaam bouwen is er ook een leveringsprogramma Ytong blokken met een grotere dikte en een lagere volumieke massa (meer lucht, meer isolatie). Daarmee kunnen – in een massieve toepassing – in de gebouwschil (fors) hogere warmteisolatiewaarden worden bereikt.
Cellenbeton bezit van nature uit-
stekende isolerende en warmte-
accumulerende eigenschappen.
Daardoor gaat er in bouwwerken
waarin cellenbeton is toegepast,
minder energie verloren. In de
zomer hoeft er minder te wor-
den gekoeld, terwijl in de win-
ter minder energie verloren gaat
en dus opgaat aan verwaming.
Dat spaart niet alleen (energie)
kosten, het spaart ook het
milieu. Minder koeling en ver-
warming betekenen immers
minder verbruik en daardoor
minder CO2-uitstoot.
De energiezuinige blokken van
Ytong doen er ten opzichte van
‘gewone’ blokken een schepje
Introductie
bovenop: ze maken het moge-
lijk, zonder aanvullende maat-
regelen, te voldoen aan de uit-
gangspunten voor energiezuinig
bouwen. En dat in een massieve,
uitwendig gepleisterde toepas-
sing waarin u slechts één bouw-
product nodig heeft.
Massief bouwen: nu ook in vochtig zeeklimaat!Een massieve gebouwschil
zoals u die met Ytong energie-
zuinige blokken realiseert, is in
Nederland nog geen gemeen-
goed. Ook het toepassen van
pleisterwerk aan de buiten-
zijde in plaats van metselwerk
is geen gebruikelijke methode.
Massief bouwen met Ytong energiezuinige blok-ken is niet de enige Xella-oplossing voor energie-zuinig bouwen. op bouwoplossingen.nu vindt u behalve de visie van Xella nog een reeks andere bouwoplossingen met silka kalkzandsteen en Ytong cellenbeton.
4
In de ons omringende landen
en met name in Zuid-Europa is
het juist de meest toegepaste
manier van bouwen. Daar wor-
den vooral vrijstaande woningen
gebouwd. Energiezuinige blok-
ken lenen zich daarvoor het best,
ook in Nederland.
De gebruikelijke bouwmetho-
de in ons koele en vochtige land
heeft zich ontwikkeld van half-
steens via buiten- en binnen-
spouw naar toepassing van een
geïsoleerde spouw. Intussen is
de ontwikkeling van bouwmate-
rialen doorgegaan. Inmiddels is
het mogelijk, ook in een voch-
tig zeeklimaat, een massieve
regen dichte gevel op te trekken.
Vooral bij de bouw van vrijstaan-
de woningen bewijzen de ener-
giezuinige blokken hun waarde:
het is snel, goedkoop en bijzon-
der energiezuinig bouwen.
regelgeving: ePn en ePCEnergiezuinig bouwen is niet
zomaar een kreet, het is meer
en meer noodzaak. Sinds 1995
beschrijft het Bouwbesluit
de Energieprestatienormering
(EPN). Om de energieprestatie
van een bouwwerk te kunnen
meten, is er de energieprestatie-
coëfficiënt (EPC), een dimensie-
loos getal dat de energiezuinig-
heid van een gebouw uitdrukt.
De EPC-norm zal de komende
jaren steeds strenger worden.
Binnen 10 jaar zal de EPC-norm
0,2 of nog lager zijn. De hoogte
van de EPC is voor een groot deel
afhankelijk van de isolatie van de
bouwkundige schil (vloer, dak en
gevel). Daarmee ‘begint’ ener-
giezuinig bouwen.
warmte-isolatie: hoge rc-waarden, lage ePCEen belangrijke voorwaarde
voor energiezuinige bouw is de
mate van warmte-isolatie – met
name de warmtegeleidingscoëf-
ficiënt en de daaraan gekoppelde
warmteweerstand (Rc-waarde).
Hoe hoger de Rc-waarde, des te
lager de EPC. De toekomstige
Rc-eis voor dichte geveldelen is
minimaal 3,5 m2K/W.
Voor energiezuinige woningbouw
zijn economische Rc-waarden:
� dak ........................... 5,0 m2K/W
� begane
grondvloer .......4,0 - 5,0 m2K/W
� gevel ...............3,5 - 5,0 m2K/W
Met energiezuinige Ytong blok-
ken is het mogelijk massieve
buitenwanden te realiseren met
Rc-waarden tot 6,25 m2K/W.
Hogere waarden zijn vaak niet
zinvol omdat het warmte verlies
zo gering is dat verder verhogen
nog maar weinig effect heeft.
warmte-isolatie
gewichtsklasse formaat mm dikte mm warmtegeleidings coëfficiënt w/mk rm- waarde m2k/w
g1,6/300 500 x 250 300 0,08 3,75
365 4,56
480 6,00
g2/325 600 x 250 200 0,08 2,50
240 3,00
300 3,75
365 4,56
600 x 250 500 6,25
g2/400 500 x 250 240 0,10 2,40
300 3,00
365 3,65
g2/400 600 x 250 240 0,10 2,40
300 3,00
energiezuinige blokken 5
energiezuinige Ytong blokken combineren dezelfde voordelen en doorslag-gevende eigenschappen als de andere blokken in het assortiment. deze uitgave vormt dan ook een aanvulling op de brochure ‘Ytong blokken en lateien’. deze brochure, met daarin alle denkbare informatie over het Ytong blok in al zijn verschijningsvormen, is gratis aan te vragen bij Xella of te downloaden van www.xella.nl.
6
Voordelen
opdrachtgeverenergiezuinigheid:
� hogere isolatiewaarden,
minder energie nodig voor
verwarmen en koelen woning
� geen koudebruggen en goede
luchtdichtheid
Aangenaam leefklimaat:
� cellenbeton accumuleert
warmte en vocht (neemt een
teveel op en staat het later
gecontroleerd weer af)
� cellenbeton heeft uitstekende
akoestische eigenschappen
(geen echo)
esthetica:
� onderscheidende woning
mogelijk die afwijkt van
gebruikelijk baksteen
kostenbesparing:
� massief bouwen is goedko-
per dan bouwen met spouw.
In eigen beheer bouwen is
mogelijk
Snelheid:
� bouwen in één materiaal
scheelt bouwtijd
betrouwbaarheid:
� massief bouwen met Ytong al
meer dan 50 jaar toegepast
� solide Xella-organisatie voor
advies en ondersteuning
architectesthetica:
� grote architectonische vrijheid
dankzij flexibel bouwsysteem
� onderscheidende woning
mogelijk die afwijkt van
gebruikelijk baksteen
Duurzaamheid:
� met eenvoudige detaillering
energiezuinig bouwen
� milieubewuste bouwmethode
� gunstige energetische waar-
den
Deskundige ondersteuning:
� adviezen en detaillering op
maat via Xella profiteren van
kennis Xella: massief bouwen
met Ytong al meer dan 50 jaar
toegepast
aannemeruitgekiende bouwmethode:
� snel bouwen, dus korte bouw-
tijd (één keer profielen stellen,
één keer steiger bouwen)
� flexibel bouwsysteem
� gemakkelijk te bewerken
(zagen, frezen)
Voordelig:
� projecten in eigen beheer,
met eigen mensen uit te
voeren
Deskundige ondersteuning:
� adviezen en projectbegelei-
ding op maat via Xella
� profiteren van kennis Xella:
massief bouwen met Ytong
al meer dan 50 jaar toege-
past
Profiteren van PlusPuntenvan Ytong en XellaNet als ‘gewone’ blokken verenigen de energiezuinige blokken van Ytong een flink aantal voordelen in zich voor zowel opdrachtgever, architect als aannemer. Zeker met de organisatie van Xella erachter.
energiezuinige blokken 7
We geven u om te beginnen graag
enkele algemene aandachts-
punten bij het werken met
de energiezuinige blokken van
Ytong. In de volgende hoofdstuk-
ken leest u meer over de ver-
werkingsvoorschriften, afwer-
king aan de binnenzijde en pleis-
terwerk aan de buitenzijde.
druksterkte en stabiliteitCellenbeton is een materiaal
met een beperkte druksterkte.
Met dit gegeven moet u, uit het
waar u bij het bouwen Met energiezuinige Ytong blokken rekening Mee Moet houden
Constructieve aspecten
Waarschijnlijk is het bouwen van een woning of kantoor met een massieve gebouwschil, zoals met Ytong energiezuinige blokken, voor u een nieuwe bouw-methode. Ook het toepassen van pleisterwerk als afwerking aan de buitenzijde is wellicht nieuw.
oogpunt van sterkte, stijfheid en
stabiliteit, al in het ontwerpsta-
dium rekening houden wan-
neer u de massieve bouwme-
thode met Ytong energiezuinige
blokken in praktijk brengt. Laat
de constructie daarom al in het
bestekstadium berekenen door
een constructeur, inclusief sta-
biliteitsberekening en controle
van toe te passen lateien.
lateienBij grote raamopeningen moet
er voldoende oplegvlak zijn
voor lateien. Is er onvoldoende
oplegvlak, pas dan een stalen
kolommetje toe. In het leve-
ringsprogramma zijn ook vul-
lateien opgenomen.
vloerenHet verdient de voorkeur Ytong
energiezuinige blokken te com-
bineren met breedplaatvloeren.
Die bieden de mogelijkheid met
extra wapening versterkte stro-
ken aan te brengen boven raam-
8
en deuropeningen. Bovendien is
er de schijfwerking van de ver-
diepingsvloer. Ook kunnen lei-
dingen optimaal in deze vloeren
worden opgenomen.
MurforBij toepassing van cellenbeton-
vloeren en kanaalplaatvloeren
adviseren wij u Murfor aan te
brengen bij de vloeroplegging.
De functie daarvan is een con-
structieve koppeling van de ge-
vels. Doordat de lijmvoeg met
Murfor dikker is dan een norma-
le voeg, moet het altijd rondom
worden aangebracht, ook al is
het alleen plaatselijk nodig.
detailleringDe detaillering van ‘gewone’
Ytong blokken is niet altijd één
op één te kopiëren naar die van
energiezuinige blokken. Ook de
detaillering van de bouwwijze
met spouwconstructies wijkt af
van de detaillering met Ytong
energiezuinige blokken. Meer
informatie vindt u in het hoofd-
stuk ‘Bouwkundige details’.
verwerkingHoewel de energiezuinige blok-
ken van Ytong zijn voorzien van
handgrepen, gelden ten aanzien
van handmatige verwerking eisen
voor het maximale blokgewicht.
Voor het optimaal verwerken van
de blokken zijn hulpmiddelen
zoals een blokkenstelmachine,
lintzaagmachine en lijmmor-
telgereedschap noodzakelijk en
voorhanden. Meer informatie
vindt u in het hoofdstuk ‘Verwer-
kingsvoorschriften’ in deze bro-
chure.
uitvoeringBegint u aan de uitvoering van
uw bouwproject met Ytong ener-
giezuinige blokken, zorg dan al-
tijd voor een voorbespreking,
begeleiding en inspecties tij-
dens het werk. Xella staat voor u
klaar. Zo voorkomt u problemen
en is een goed eindresultaat ge-
garandeerd.
PleistersysteemNiet iedere buitenpleister is ge-
schikt voor gevels van Ytong
energiezuinige blokken. De ei-
genschappen van het pleister-
systeem moeten zijn afgestemd
op de eigenschappen van cellen-
beton. Meer informatie vindt u in
het hoofdstuk ‘Afwerking aan de
buitenzijde’ in deze brochure.
energiezuinige blokken 9
De verwerking van energiezuinige blokken van Ytong komt op punten overeen met die van de gewone Ytong blokken en wijkt op andere momenten juist af. Met de informatie in dit hoofdstuk weet u precies waar u aan toe bent.
transport en opslag� De blokken zijn af fabriek ver-
pakt in folie op pallets.
� Sla de blokken op de bouw-
plaats op een vlakke plaats op.
� Bescherm geopende pakken
tegen vocht.
� Lijm- en reparatiemortel wor-
den geleverd in zakken.
� Sla de lijm- en reparatiemortel
droog en vorstvrij op.
hulpmiddelen� Lijmgereedschap, te koop via
Xella.
� Lintzaagmachine, te huur
bij bouwmaterialen- en bouw-
gereedschaphandel (bijvoor-
beeld Boels).
Verwerkingsvoorschriften
werken Met energiezuinige Ytong blokken
� Blokkenstelmachine, te huur
bij Bouwma uit Beverwijk
� Montageklem, te koop of te
huur via Xella.
� Standaard gereedschap voor
de verwerking van cellen-
beton zoals rasp, rubber
hamer, handzaag, mixer,
lijmkuip, emmer.
� Dilatatieankers, te koop via
Xella.
Montage� Lijm de blokken winddroog of
rechtstreeks uit de verpakking
vol en zat met Ytong-fix blok-
kenlijm. Gebruik de handgre-
pen en/of mechanische hulp-
middelen.
� Verwerk de lijmmortel
conform de verwerkings-
richtlijnen die op de zakken
zijn vermeld.
� Verlijm behalve de lintvoegen
ook de stootvoegen.
� Houd een lint- en stootvoeg-
dikte van circa 2 millimeter
aan.
� Zorg voor een vertanding
(overlapping) van ten minste
100 millimeter.
10
winterwerkVerwerking van Ytong energie-
zuinige blokken en lijmmortel is
mogelijk bij temperaturen rond
het vriespunt. Neem de gelden-
de richtlijnen in acht met betrek-
king tot doorwerken in de winter.
Zorg er in ieder geval voor dat de
lijmmortel en het verse lijmwerk
niet bevriezen. Sla lijm- en repa-
ratiemortel voor en tijdens ge-
bruik altijd vorstvrij en droog op.
zomerwerkIn de zomerperiode zijn bij fel-
le zon, hogere temperaturen
en windsnelheden aanvullende
maatregelen nodig. De hoeveel-
heid water in de lijmmortel is af-
gestemd op het in het cellenbe-
ton aanwezige productievocht. In
de zomer kan de ondergrond te
droog zijn en kan de mortel ‘ver-
branden’.
Maatregelen: � maak lijm in kleinere hoeveel-
heden aan en verwerk deze
binnen twee uur;
� plaats aangemaakte lijm niet
in de felle zon;
� dek de lijmkuip (emmer) af
met een vochtige doek;
� bevochtig het te lijmen opper-
vlak van de blokken vooraf-
gaand aan de verwerking,
bijvoorbeeld met een natte
handveger;
� breng de lijm bij het lijmen
van de lintvoegen niet verder
dan circa 2 meter voorbij het
laatst geplaatste blok aan.
dilatatiesOm scheurvorming in buiten-
wanden als gevolg van uitzetting
en krimp te voorkomen, moet
u wanden van energiezuinige
Ytong blokken op gezette plaat-
sen voorzien van dilataties. Het
is verstandig vooraf dilatatie-
advies in te winnen bij de afde-
ling Bouwtechnisch advies van
Xella. Zo voorkomt u problemen
achteraf.
breng de volgende dilataties aan:� Gesloten ononderbroken
wandvlakken: steeds na onge-
veer tweemaal de wandhoogte
met een maximum wandleng-
te tussen dilataties van
8 meter.
� Bij hoekaansluitingen: ter
plaatse van de hoek of op
afstanden van maximaal
1,50 meter van de hoek.
� Bij raamopeningen: aan één
zijde. Leg de latei aan die zijde
glijdend op en dilateer aan het
uiteinde naar boven toe.
� Afhankelijk van de situatie:
op plaatsen waar spannings-
concentraties optreden of ver-
wacht mogen worden, bijvoor-
beeld bij de overgang van een
hogere wand naar een lagere
wand.
energiezuinige blokken 11
eenvoudig CoMbineren Met Ytong MultiPor
de energiezuinige blokken van Ytong laten zich uitstekend combi-neren met Ytong Multipor minerale isolatieplaten. Ytong Multipor is een steenachtig, vezelvrij isolatiemateriaal dat lijkt op cellenbe-ton, maar nog meer gesloten cellen met stilstaande lucht bevat en daardoor nog beter isoleert. door wanden van energiezuinige Ytong blokken aan de buitenzijde te voorzien van Ytong Multipor minerale isolatieplaten, kunt u nog hogere isolatiewaarden realiseren. alle benodigde informatie vindt u in de technische documentatie van Ytong Multipor. vraag deze gratis aan bij Xella via telefoonnummer (0183) 67 12 34 of kijk op www.xella.nl.
uitvoering van dilatatie-voegen:� breedte circa 10 mm over de
volle hoogte van de wand;
� elke twee lagen blokken
dilatatieankers aanbrengen
(2 stuks per blok);
� voeg voorzien van purschuim;
� aan de buitenzijde (en even-
tueel ook aan de binnenzijde)
een elastisch blijvende kit
aanbrengen;
� ter plaatse van de dilatatie
gaas aanbrengen in de af-
werklaag.
Een alternatief voor het afwer-
ken van een dilatatievoeg is de
toepassing van dilatatieprofie-
len. De dilatatie blijft daarbij in
het zicht.
afwerking binnenzijde� Repareer beschadigingen ten
gevolge van transport, opslag
of montage met de daarvoor
bestemde Ytong reparatie-
mortel.
� Werk elektradozen aan en vul
leidingsleuven met Ytong-fill
of met een vul- en vlakmiddel
op basis van gemodificeerd
gips. Pas in vochtige ruimten
altijd Ytong-fill (op cement-
basis) toe.
� Werk de wand verder af
met een gangbaar pleister-
systeem.
� Snijd de afwerklaag in bij de
aansluiting tussen wand en
plafond.
betegelen� Gebruik een elastisch blijven-
de tegellijm.
� Houd de verwerkingsvoor-
schriften van de lijmproducent
aan.
� Breng indien nodig eerst
een uitvlaklaag aan volgens
de voorschriften van de lijm-
producent.
12
Cellenbeton is een damp -
open materiaal. De pleister-
laag moet regenwerend en
dampopen zijn. Voorkomen
moet worden dat er te veel
regenwater in het cellenbe-
ton dringt. In een periode met
vorst kan dit water bevriezen
en ervoor zorgen dat de pleis-
terlaag van de wand wordt
afgedrukt. Ook bevriezend
condenswater kan dit effect
hebben. Daarnaast kunnen
verschillen in temperatuur
en relatieve vochtigheid zor-
gen voor spanningen, vooral
tengevolge van uitzetting en
krimp. Dat kan scheuren ver-
oorzaken in zowel de pleister-
laag als het cellenbeton – ook
al heeft u overal de noodza-
kelijke dilatatievoegen aan-
gebracht.
aandachtspunten pleisterlaag� Zorg voor een dampopen
pleisterlaag.
� Let erop dat de pleisterlaag
regenwerend is.
� Zorg voor voldoende elasti-
citeit, zodat de pleisterlaag
spanningen kan opvangen.
� Beoordeel de laagdikte: de
hoeveelheid wateropname en
de dampdoorlatendheid zijn
daarvan afhankelijk.
� Let erop dat de volumieke
massa en de druksterkte van
de pleisterlaag zijn afgestemd
op cellenbeton.
� Zorg voor een goede hechting.
Dat hangt samen met de ma-
teriaaleigenschappen, maar
ook met de manier waarop de
pleister wordt aangebracht,
de weersomstandigheden en
de vochtigheid van de onder-
grond.
aandachtspunten afwerking� Kies voor een lichte kleur af-
werking (reflectie groter dan
60%). De zon kan de tempe-
ratuur op oppervlakken met
donkere kleuren flink doen
oplopen. Met name op zon-
nige winterdagen met tempe-
raturen onder het vriespunt
kunnen spanningen ontstaan
in de oppervlaktezone van de
pleisterlaag. Op den duur kun-
nen daardoor haarscheurtjes
ontstaan waardoor vocht en
vuil in de pleisterlaag kunnen
dringen.
� Voor schilderwerk op de
pleisterlaag gelden dezelfde
aandachtspunten als voor de
pleisterlaag zelf:
- regendichtheid
- damopenheid
- blijvende hechting
- voldoende elasticiteit
Daarnaast verdient een lichte
kleur de voorkeur en moet
schilderwerk worden opge-
bracht in geschikte weers-
omstandigheden.
het juiste PleistersYsteeM voor gevels van Ytong
Buitenwanden van energiezuinige Ytong blokken moeten worden afgewerkt met een (gewapende) pleisterlaag. De eigenschappen daarvan moeten zijn afgestemd op de eigenschappen van cellen- beton. De afwerklaag kan vervolgens in elke gewenste kleur en structuur worden uitgevoerd.
Afwerking aan de buitenzijde
energiezuinige blokken 13
garantieSommige combinaties van le-
veranciers en applicatoren van
buitenpleistersystemen bieden
een verzekerde garantie op hun
werk. De leverancier heeft daar-
bij zijn pleisterlaag laten onder-
zoeken op de geschiktheid van
het systeem op cellenbeton. Het
applicatiebedrijf zorgt ervoor dat
het aanbrengen gebeurt volgens
de omschreven verwerkings-
voorschriften. Uw Xella Adviseur
geeft hierover meer informatie.
wateropnamecoëfficiënt w < 0,5 kg/(m²h0,5)
diffusie equivalente luchtlaagdikte sd < 2,0 m
Product w x sd < 0,2 kg/(m²h0,5)
volumieke massa 700 tot 1000 kg/m3
drukvastheid 2,0 tot 5,0 N/mm²
buigtreksterkte 0,5 N/mm²
hechtsterkte 0,2 N/mm²
aan u de keuze!
buitenpleistersystemen alsecco en strikolithXella adviseert voor Ytong energiezuinige blokken de buiten-
pleistersystemen van de leveranciers Alsecco en Strikolith. Deze
pleistersystemen zijn speciaal ontwikkeld voor directe toepas-
sing op cellenbeton. Uitgangspunt is dat over het volledige op-
pervlak gaas in het pleistersysteem is opgenomen. Verdere ad-
viezen over de toe te passen opbouw, materialen en detaillering
kunt u inwinnen bij Alsecco en Strikolith (via uw Xella Adviseur).
Beide ondernemingen kunnen u ook adviseren in de keuze voor
een stukadoorsbedrijf dat ervaring heeft met het aanbrengen
van het buitenpleistersysteem.
alternatief pleistersysteemU kunt ervoor kiezen een alternatief pleistersysteem toe te
passen – of door een gespecialiseerde partij te laten aanbren-
gen. Let erop dat het systeem voldoet aan de volgende eigen-
schappen:
het juiste PleistersYsteeM voor gevels van Ytong
14
Een compleet systeem
lateienRaam- en deuropeningen kunnen eindigen tegen de bovenliggende vloer- of dakconstructies. Het is uiteraard ook mogelijk te werken met lateien. Voor de diverse muurdiktes zijn lateien in verschillende lengten beschikbaar. Van deze lateien zijn de maximaal toelaatbare belastingen vastgesteld.
verwerking lateien� Op de kop van de lateien be-
vindt zich een pijl die de plaats
van de hoofdwapening aan-
geeft. Deze pijl moet bij plaat-
sing naar beneden wijzen.
� De oplegging moet aan beide
zijden van de latei minimaal
200 milimeter bedragen. De
minimale lateilengte bepaalt
u dus door bij de lengte van
de overbrugging nog 2 x 200
millimeter op te tellen.
Voor specifieke informatie over
beschikbare (vul)lateien en de
toelaatbare belasting kunt u
contact opnemen met Xella of
onze website raadplegen.
Ytong vullateien Ytong vullateien worden ge-
bruikt in gevallen waar de gewo-
ne Ytong lateien de optredende
belasting niet meer kunnen dra-
gen of wanneer de overspanning
groter is dan 2,60 meter.
Vullateien kunnen ook worden
gebruikt als ringbalk of kolom.
Daarmee vormen ze een interes-
sante aanvulling op het bestaan-
de programma Ytong lateien.
Ytong vullateien hebben de vorm
van een U. De inwendige ruim-
te kan worden opgevuld met ge-
wapend beton of met een stalen
profiel en beton. Dat biedt een
aantal voordelen:
� Snel: verloren bekisting in een
isolerend materiaal.
� Eenvoudig af te werken:
de buitenzijde is cellenbeton.
� Gemakkelijk te plaatsen: in
één beweging de opening
boven raam of deur gevuld.
� Natuurlijke isolatie: de vullatei
biedt twee keer 50 milimeter
Ytong.
� Afgestemd op energiezuinige
blokken: vullateien hebben
dezelfde hoogte (250 mm).
aandachtspunten bij het verwerken van de Ytong vullatei� De in de vullatei gegoten be-
tonnen ‘balk’ is ongeveer 180
milimeter hoog. Bij een over-
energiezuinige blokken 15
spanning van meer dan 2,50
meter kan deze balk geen
extra belasting (van bijvoor-
beeld een vloerplaat) meer
dragen. U kunt de toegestane
belasting vergroten door op de
verticale zijden van de vullatei
Ytong blokken van 50 millime-
ter dik te verlijmen. De hoogte
van de gegoten balk neemt
daardoor toe.
� Zorg bij het gieten van beton
voor voldoende ondersteuning
van de vullatei om de tijdelijke
betondruk te kunnen opvan-
gen. Gebruik daarvoor stutten,
klemmen of extra bekisting.
� Twijfelt u welke latei u moet
toepassen? Vraag advies aan
uw Xella Adviseur of een con-
structeur.
16
Voor het bevestigen van voorwerpen in wanden van Ytong energiezuinige blokken is een uitgebreid assortiment bevestigingsmiddelen beschikbaar. Elk product kent specifieke eigenschappen en toepassingsvoorwaarden. Een bewuste afstemming van het te gebruiken bevestigingsmiddel (anker) en het te bevestigen voorwerp is noodzakelijk.
De sterkte en toelaatbare belas-
ting van een anker zijn afhanke-
lijk van de aard van de optreden-
de kracht en de sterkte van het
cellenbeton. In de praktijk treedt
vaak een combinatie op van trek-
kracht en afschuifkracht. Ook is
er verschil tussen een rustende
kracht en dynamische belasting:
de bevestiging van een schilde-
rij is iets anders dan die van een
Alles aan de wand
bevestigingsMiddelen voor Cellenbeton
trapleuning. Ook is er een groot
verschil in belasting in verticale
richting (schilderij) en horizonta-
le richting (wastafel).
in het algemeen geldt voor bevestigingsmiddelen:� Hoe groter het oppervlak, des
te groter de kracht. De toe-
laatbare kracht wordt bepaald
door de lengte van het veran-
keringsmiddel in het cellenbe-
ton en het oppervlak van het
anker zelf.
� De oppervlaktestructuur
speelt een belangrijke rol. Een
gladde spijker kunt u zonder
moeite uit cellenbeton trekken,
een schroef met een
grove spoed niet.
� Schuin inslaan verhoogt de
trekkracht aanzienlijk.
� Hoe dieper en meer gespreid
de kracht in het materiaal zit,
hoe beter.
Op basis van deze principes
zijn tal van bevestigingsmid-
delen voor cellenbeton ontwik-
keld. In deze brochure vindt u al-
leen algemene richtlijnen. Voor
gedetailleerde informatie over
toepassing, verwerking en toe-
gestane belastingen raadpleegt
u de productinformatie van de
fabrikant of leverancier of vraagt
u hen projectgericht advies.
Uiteraard kunt u ook www.xella.
nl raadplegen.
lichte voorwerpen Voor lichte voorwerpen zoals
schilderij spiegels en regelwerk
zijn er de volgende mogelijk-
heden:
� Spaanplaatschroeven. Voor
niet te zware voorwerpen kan
worden volstaan met spaan-
plaatschroeven die enigszins
schuin in de muur worden ge-
draaid.
� Cellenbetonnagel (1) Voorbo-
ren is niet nodig. De buitenhuls
wordt in de muur geslagen en
daarna gaat de spijker in de
Oppervlaktestructuur bevestigingsmiddel
Trekkracht
Afschuifkracht
Dieptebevestiging
1 2 3
energiezuinige blokken 17
huls. Er is ook een schroeftype
beschikbaar. Voor lichte voor-
werpen volstaat een diameter
van 6 mm.
bij gebruik van pluggen moet wel eerst een gat worden voorgeboord. bij het voorboren nooit een klopboor gebrui-ken bij cellenbeton. het beste is om een boor voor staal te gebruiken, bij betonboren bestaat het risico dat het gat wat groter wordt dan de diameter van de te gebruiken boor. gebruik ook altijd de juiste diameters van de boor en de toe te passen schroeven of bouten.
� Pluggen in combinatie met
spaanplaatschroeven (2)
Voor lichte voorwerpen kunnen
bijvoorbeeld Fischer pluggen
type UX 5 of UX 6 worden toe-
gepast. Bij de UX 6 is de boor-
diameter 6 mm en er moeten
spaanplaatschroeven met een
diameter van 4-5 mm worden
gebruikt.
Een geschikte plug van Hilti is de
kunststofplug HUD-1 in combi-
natie met spaanplaatschroeven.
Voor lichte voorwerpen kan de
HUD-1 5 of 6 gebruikt worden.
Bijvoorbeeld bij de HUD-1 6 is
de boordiameter 6 mm en moe-
ten spaanplaatschroeven met
diameter van 4-5 mm worden
gebruikt.
� Cellenbetonplug type GB (3).
Deze is geschikt voor bevesti-
ging van voorwerpen aan
cellenbeton zonder pleister-
laag. Voor lichte voorwerpen
is het type GB 8 geschikt.
Boor een gat (met de staal-
boor) van rond 8 mm. De plug
wordt met een hamer in het
gat geslagen. De diamater
van de te gebruiken schroef is
5 mm.
Middelzware voorwerpen Voor middelzware voorwerpen
zoals een klok, boekenplank of
kapstok heeft u de volgende mo-
gelijkheden:
� Cellenbetonnagel; bij gebruik
van de Cellenbetonnagel moet
nu een nagel met een diameter
van 8 mm worden gebruikt.
� Pluggen. Gebruik bij toe-
passing van een plug een
4 5 6
grotere diameter met een
langere schroef. Bijvoorbeeld
de Fischer plug het type UX 8
in combinatie met een spaan-
plaatschroef van 5 - 6 mm.
Gebruik bij toepassing van de
Hiltiplug het type HUD-L 8 in
combinatie met een spaanplaat-
schroef van 5 – 6 mm. Voor deze
categorie van voorwerpen is ook
de Hilti cellenbetonplug HGN
toepasbaar. Voor middelzwa-
re voorwerpen is een diameter
rond 12 mm voldoende (geschikt
voor schroeven met diameter
van 8 - 10 mm).
� Cellenbetonplug GB. Nu het
type GB 10 gebruiken. Behalve
schroeven kunnen ook hout-
draadbouten of zogenaamde
stokschroeven worden aange-
bracht. De diameter van de te
gebruiken schroeven is 8 mm.
� Speciaal voor cellenbeton is
ook de zogenaamde turbo-
plug/cellenbetonanker FTP ont-
wikkeld (4). Na het boren van
een gat wordt de plug met een
speciaal hulpmiddel in het gat
gedraaid. De plug is in diverse
diameters verkrijgbaar. Voor
middelzware voorwerpen is een
diameter rond 6 mm te advise-
18
toelaatbare krachten* (kn) g2/400 g4/600
Pluggen en nagels
Fischer universeelplug UX R 6 x 35 0,20 0,30
8 x 50 0,30 0,40
Hilti HGN 12 12 x 75 0,25 0,60
HGN 14 14 x 85 0,40 0,90
Cellenbetonnagel ø 8 mm, lengte 115 mm 0,30 0,60
Fischer cellenbetonplug GB 8 0,20 0,40
GB 10 0,25 0,60
GB 14 0,40 0,90
Fischer cellenbetonanker FTP K 6 0,20 0,30
K 8 0,30 0,40
Fischer stalen spreidplug FMD 6 x 32 0,20 0,40
8 x 38 0,40 0,70
ankers
Hilti anker voor cellenbeton HPD 6 0,40 0,80
HPD 10 0,60 1,20
injectieankers
Fischer/Hilti 0,90 1,20
ren (geschikt voor schroeven
met diameter van 5 - 6 mm).
Fischer heeft hiervoor ook nog
een stalen spreidplug FMD.
Hierin kunnen zowel spaan-
plaatschroeven als houtdraad-
bouten worden gebruikt.
zware voorwerpenVoor zware voorwerpen zoals
wastafels, keukenkastjes of ra-
diatoren zijn de volgende beves-
tigingsmiddelen geschikt:
Pluggen: De Fischerplug type UX
10 of UX 12. De Hilti plug, type
HUD-L10, of de cellenbetonplug
HGN 14.
Cellenbetonplug GB: type GB 14,
Turboplug/cellenbetonanker FTP:
type 8 of 10.
Anker: Het Hilti metalen anker
voor cellenbeton HPD (5). Voor-
boren is niet nodig. Het anker
wordt met een speciaal hulpmid-
del in het cellenbeton geslagen.
Het is in verschillende diameters
te verkrijgen.
bijzondere bevestigingenVoor zeer zware voorwerpen of
voorwerpen met een wisselende
belasting kan oook een volgplaat
met moer door de wandconstruc-
tie worden toegepast. Indien de op
te nemen trek- of afschuifkrach-
ten zeer groot worden, zal men
eventueel zijn toevlucht nemen
tot een chemische verankering
(6). De verschillende fabrikanten
hebben speciale voor cellenbe-
ton ontwikkelde injectie mortels.
In combinatie met draadstangen
M8, M10, M12 kunnen zeer hoge
waarden gehaald worden.
bevestiging van kozijnen en regels tijdens en in de ruwbouwHiervoor zijn speciale kozijn-
pluggen en schroefankers be-
schikbaar. Vraag advies aan de
leveranciers van de bevestigings-
middelen.
*deze krachten zijn inclusief veiligheden
leveringsprogramma energiezuinige blokken
gewichts-
klasse
formaat
mm
dikte
mm
aantal per
pakket
verbruik per m2 aantal m2
per pakket
gewicht kg transport-
gewicht kg
Profilering*
blokken lijm kg blok per m2
g1,6/300 500 x 250 300 30 7,9 5,8 3,80 16,5 130 520 messing+groef
365 24 7,9 7,1 3,04 20,1 159 507 messing+groef
480 18 7,9 9,3 2,28 26,4 209 500 messing+groef
g2/325 600 x 250 200 48 6,6 3,7 7,28 14,0 92 695 messing+groef
240 40 6,6 4,4 6,07 16,7 110 695 messing+groef
300 32 6,6 5,5 4,85 20,9 138 695 glad
365 24 6,6 6,7 3,64 25,5 168 636 glad
600 x 200 500 20 8,2 10,7 2,43 27,9 229 583 glad
g2/400 500 x 250 240 36 7,9 4,6 4,55 16,2 128 608 messing+groef
300 30 7,9 5,8 3,80 20,3 160 633 messing+groef
365 24 7,9 7,1 3,04 24,6 195 616 messing+groef
g2/400 600 x 250 240 40 6,6 4,4 6,07 19,4 128 803 messing+groef
300 32 6,6 5,5 4,85 24,3 160 803 glad
*Alle blokken zijn voorzien van handgrepen.
Het overzicht over warmte-isolatie vindt u op pagina 4. energiezuinige blokken 19
Bouwtechnische informatie
teChniek, bouwfYsiCaen bouwkundige details
techniek en bouwfysicaGebruik bij bouwfysische en
constructieve berekeningen de
rekenwaarden in de tabel ‘Alge-
mene technische gegevens’.
algemene technische gegevens
eenheid g1,6/300 g2/325 g2/400
Volumieke massa Drooggewicht kg/m3 300 325 400
Gemiddelde genormaliseerde druksterkte N/mm2 > 1,6 > 2,0 > 2,3
Rekenwaarde druksterkte gelijmd f’b N/mm2 0,70 0,80 0,90
Warmtegeleidingscoëfficiënt λ W/mK 0,08 0,08 0,10
Soortelijke warmte C J/kgK 840 840 840
Diffusieweerstandsgetal µ 5 5 5
Liniaire uitzettingscoëfficiënt α m/mK 8 x 10-6 8 x 10-6 8 x 10-6
Elasticiteitscoëfficiënt E’b N/mm2 625 750 1100
Rekenwaarde maximale oplegdruk σ’d N/mm2 0,23 0,27 0,30
assortimentEnergiezuinige Ytong blok-
ken zijn verkrijgbaar in drie ge-
wichtsklassen. Daarbinnen zijn
meerdere dikten (en soms ook
afmetingen) met of zonder hand-
grepen leverbaar.
20
funderingsdetail
Cellenbetonvloer, buitenpleisterwerk
funderingsdetail
Ribcassettevloer, buitenpleisterwerk
sokkelprofiel
open stootvoegt.b.v. vochtafvoer
isolatie met gesloten cellen
buitenpleisterwapeningslaaghechtmortel
waterwerende laag
≥ 20
stelspecie
PEIL = 0
nokken
dekvloerribcassettevloer
specie
MAAIVELD MAAIVELD
open stootvoegt.b.v. vochtafvoer
isolatie met gesloten cellen
buitenpleisterwapeningslaaghechtmortel
waterwerende laag
≥ 20
sokkelprofiel
stelspecie
PEIL = 0
nokken
dekvloerkanaalplaatvloer
specie
1 1
funderingsdetail
Kanaalplaatvloer, buitenpleisterwerk
bouwkundige details
1
2
3
4
5
6
dekvloer
MAAIVELD
open stootvoegt.b.v. vochtafvoer
isolatie met gesloten cellen
buitenpleisterwapeningslaaghechtmortel
waterwerende laag≥ 20sokkelprofiel
isolatie
waterwerende laag
stelspecie
YTONG fix lijmnaad
PEIL = 0
1
energiezuinige blokken 21
kanaalplaatvloerdekvloerspecie
isolatie
murfor voegwapeningin lijmvoeg
afwerking insnijden
buitenleisterwapeneningslaaghechtmortel hechtmortel
wapeningslaagsierpleister
hoekbeschermings-profiel hechtmortel
wapeningslaagsierpleister
vloerdetail
Cellenbetonvloer, buitenpleisterwerk
vloerdetail
Breedplaatvloer, buitenpleisterwerk
vloerdetail
Kanaalplaatvloer, buitenpleisterwerk
geveldetail
Buitenpleisterwerk, hoek2 3
breedplaatvloerdekvloerspecie
isolatie
afwerking insnijden
buitenleisterwapeneningslaaghechtmortel
2
cellenbetonvloerdekvloer
isolatie
murfor voegwapeningin lijmvoeg
afwerking insnijden
buitenleisterwapeneningslaaghechtmortel
2
22
kozijndetail
Houten montagekozijn (zijdorpel); buitenpleisterwerk
kozijndetail
Houten montagekozijn (onderdorpel); buitenpleisterwerk
geveldetail
Dilatatie buitenwand; buitenpleisterwerk
kozijndetail
Houten montagekozijn (bovendorpel); buitenpleisterwerk
buitenpleisterwapeningsgaashechtmortel
hoekbeschermingsprofiel
afdichtingsband
naaddichting
4
>30
naaddichtingkunststof stripanti-dreun laagafdichtingsband
buitenpleisterwapeningsgaashechtmortel
klang
naaddichting
4
sierpleisterwapeneningslaaghechtmortel
EPS, volvlaks verlijmd
montageschuimstucgaas
3
buitenpleisterswapeningsgaashechtmortel
hoekbeschermings-profiel
afdichtingsband
naaddichtingnaaddichting
latei
4
energiezuinige blokken 23
dakdetail
Plat dak - cellenbeton; dragende tussenwand
dakdetail
Hellend dak - zoldervloer cellenbeton; buitenpleisterwerk
dakdetail
Plat dak - cellenbeton; buitenpleisterwerk
dakdetail
Hellend dak - zoldervloer beton; buitenpleisterwerk
afdichtingsband
�≥ 30
�≥ 30
afschot
baanvormige dakbedekkingisolatie op afschot 16 mm/m
buitenpleisterwapeningslaaghechtmortel
Murfor voegwapeningin lijmvoeg
5
naaddichtingverankering i.o.m.constructeurdekvloer
afdichting
plaatmateriaal 10 mm
Hellend dakconstructie
afdichtingsband
Murfor voegwapeningin lijmvoeg
buitenpleisterwapeneningslaaghechtmortel
6
baanvormige dakbedekkingisolatie op afschot
GB4/600
G4/600
Murfor voegwapeningin lijmvoeg
afwerking insnijden
5
naaddichting
verankering i.o.m.constructeur
dekvloer
afdichting
plaatmateriaal 10 mm
Hellend dakconstructie
afdichtingsband
Murfor voegwapeningin lijmvoeg
buitenpleisterwapeneningslaaghechtmortel
6
5000
.381
/Pro
com
m/0
910/
2.50
0Yt
ong,
Yto
ng M
ulti
por
en X
ella
zijn
ger
egis
tree
rde
hand
elsm
erke
n va
n de
Xel
la G
roep
Xella nederland bv
Postbus 23
4200 AA Gorinchem
Telefoon (0183) 67 12 34
Telefax (0183) 67 13 68
E-mail [email protected]
Internet www.xella.nl