woensdag 1 april 20151 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

GEDRAG & ZELFORGANISATIE IN HET ENERGIEDOMEIN

MARIJN RIJKEN, TNO

INTRODUCTIE: DE VERANDERENDE ROL VAN DE EINDGEBRUIKER IN DE ENERGIETRANSITIE

DE SAMENLEVING IS IN BEWEGING

3

Op basis van: Van der Steen et al., 2013. Pop-up publieke waarde; overheidssturing in de context van

maatschappelijke zelforganisatie. NSOB.

Als burger bij besluitvorming van grootschalige duurzame infrastructuur

Als prosumer van lokale duurzame energie

Als stakeholder bij de lokale matching van vraag/aanbod

Als initiatiefnemer in duurzaamheid en meer algemeen well-being

…

DE OPMARS VAN GEBRUIKERS: NIEUWE ROLLEN

4

ENERGIELANDSCHAP

(Nog) Niet ingericht op participatie en zelforganisatie:

Technologie = exclusiefBeleid = centralistischMarkt = grote spelersSociaal = willen burgers

zich wel in energie verdiepen?

5

ANDERE RELATIE EN INRICHTING

Identificeren van value webs en

nieuwe business modellen

De veranderende maatschappij vraagt om een andere relatie tussen organisaties en eindgebruikers en een andere inrichting.

Aanpassen van

beleid en regelgevingBegrijpen én

veranderen van menselijk gedrag

Opzetten

Samenwerking (Publiek-Private, met

burgers, etc.)

6

THEORIE

woensdag 1 april 20157 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

SOORTEN GEDRAG: EEN INDELING

Reflexmatig gedrag

Gewoontegedrag

Beredeneerd gedrag

MAAR OOK…

Bewust of intuïtief

Resultaatgericht of procesgericht

Normaal of afwijkend

Online of offline

Sociaal of individueel

Prosociaal of egocentrisch

Enz…

GEDRAG DOORGRONDEN

Twitter voorspelde de winnaar van

Voice Kids

GEDRAG BEÏNVLOEDEN

Gedrags-verandering

Informeren

Motivatie Overtuigen

Dwang

Feedback

Informatie over consequenties

Rolmodellen Incentives

Schaarste

Nudge

Boetes

Faciliteren

En nog veel meer….Informatie over sociale normen

X don’t√ do

VOORBEELD: DWANG MET BOETE VS. OVERTUIGEN MET MORAAL

VOORBEELD: INFORMEREN VIA SOCIALE NORM

VOORBEELD: INFORMEREN VIA FEEDBACK

Feedback: comparatief, normatief, historisch, collectief

Gebeurt veel in het energiedomein

Voorbeeld: https://www.eneco.nl/toon-thermostaat/#energieverbruik

UITKOMST ONDERZOEK NAAR DRIJFVEREN VOOR PARTICIPATIE HUISHOUDENS IN VRAAGSTURING

(FP7 ADVANCED PROJECT)

woensdag 1 april 201515 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

Zie http://www.advancedfp7.eu/ woensdag 1 april 201516 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

VOORBEELD ENERGIEDIENSTEN

woensdag 1 april 201517 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

BLEEVE

woensdag 1 april 201518 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

TEL DE ZON

woensdag 1 april 201519 | Crossover Energie - Datagedreven Diensten

Probleem:

Productiegevens zonnepaneelsystemen vaak onduidbaar voor gebruiker

Daarom geen monitoring op prestatie panelen.

Dienst:

Analyse en interpretatie van gegevens van vele

zonnepaneel systemen van huishoudens in Nederland

Resultaat

Inzicht in functioneren van systemen in de praktijk:

Generieke uitspraken en trends

feedback functioneren per huishouden

Bewustzijn verhoogd onder 100.000 PV eigenaren in Nederland

http://www.solardays.nl/evenement-organiseren/tel-de-zon

BEDANKT VOOR UW DEELNAME