HEIDENHAINFO2

3

4

7

8

10

13

14

16

2 Vertrouwen afnemers en eindgebruikers bepaalden ons succes3 DEMOWEEK4 25 jaar actief voor klant en eindgebruiker7 Programmeerwedstrijd8 PRODIM; vormen tot op 0,5 millimeter nauwkeurig inmeten

10 Besturingen iTNC 530 en TNC 320 maken weer méér mogelijk 13 LS 388, liniaal met moderne interface voor

conventionele machineCursusoverzicht

14 Service-afdeling speerpunt in dienstverlening16 Jubileumaanbieding 3D-tastsystemen

- draadloze tastsystemen TS 640 en TS 440 - gereedschaptastsysteem TT 140

HEIDENHAIN NEDERLANDTEL.: 0318 - 58 18 00

MAART 2007 UITGAVE 33

special

2 HEIDENHAININFO

2 5 J A A R A C T I E F O P D E N E D E R L A N D S E M A R K T

Vertrouwen afnemers en eindgebruiker bepaalden ons succes

HEIDENHAIN-besturingen het meest gevraagdIn Nederland is een belangrijk deel van alle CNC-frees- en boormachines en CNC-bewerkingscentra voorzienvan een besturing van HEIDENHAIN. Men erkent het voordeel van een gebruikersvriendelijke man-machine-interface. Met de combinatie van de bewezen besturings-software en de hardware van HEIDENHAIN,bieden wij de markt uitgebalanceerde en kwalitatief hoogwaardige oplossingen voor de boor-, frees- endraaibankbesturingen. De nieuwste besturing, iTNC 530, biedt zo veel meer mogelijkheden dat deze eigenlijkniet te vergelijken is met voorgaande modellen en de TNC 320 levert de machinebouwer niet alleen eeneenvoudiger, maar ook voordeliger besturing. Hierdoor is het voor de OEM mogelijk om prijsgedifferentieerdte leveren. Op pagina 10 t/m 12 van deze SPECIAL treft u uitgebreide informatie aan.

Gereduceerde prijzen 3D-tastersNaast besturingen bieden wij ondermeer linialen en tasters. In het kader van prijs/kwaliteit is ook onzepakketaanbieding van de draadloze tastsystemen TS 640, TS 440 en TT 140 voor het meten van werkstuk-ken en de gereedschappen interessant (zie achterzijde). Met een geringe investering kunnen hiermee deefficiëntie en nauwkeurigheid tijdens de productie aanzienlijk toenemen.

InvesteringsbereidheidDat het beter gaat met de economie merken wij aan de investeringsbereidheid van onze klanten. Blijkbaargaat de omzet bij onze afnemers omhoog en is er weer vertrouwen en ruimte voor vernieuwing. Met namevoor het segment gereedschapsmachines verwachten wij een significante groei te kunnen realiseren. Er isniet alleen groei in het aantal bewerkingsmachines, ook de retrofit heeft een impuls gekregen. Uitgesteldeprojecten worden nu aangepakt en in de branche kiest men kennelijk voor gebruiksgemak en kwaliteit. Onzeomzetcijfers zijn positief, het CPB verwacht een stijging van 3%, maar onze prognose ligt daar toch aanzien-lijk boven.

Mensen, R&D en productiefaciliteitenDoor de positieve resultaten is het voor HEIDENHAIN in Duitsland mogelijk stevig te investeren in de toekomst, niet alleen in productiefaciliteiten maar vooral in mensen en ontwikkeling. Alleen zo kan HEIDENHAIN ook in de komende jaren een sterke en vooral innovatieve partner blijven. De productieverho-ging van sommige productgroepen maakte uitbreiding van de productiefaciliteiten noodzakelijk.

Voor de encoders werd al in drie shifts gewerkt, veelal in een 6-daagse werkweek. Een supermodernelocatie, het A30-gebouw, voor de ontwikkeling en seriematige productie van de encoders is inmiddels ingebruik genomen. Dit pand heeft een bijzondere bodemconstructie om trillingen, die de nauwkeurigheidtijdens de productie kunnen beïnvloeden, te elimineren. 250 palen van een meter doorsnee en een lengtevan 15 meter dragen de enorme betonnen funderingen, voor de diverse machines gesepareerd, die stabili-teit en temperatuurbeheersing mogelijk maken. Het gebouw telt 5 verdiepingen en een oppervlakte van

Deze uitgave van ons magazine hebben wij om meer dan één reden als SPECIAL uitgebracht. Wijbieden u niet alleen informatie over de DEMOWEEK en veel wetenswaardigheden over onzeproducten en toepassingen, ook ons eigen bedrijf krijgt aandacht. HEIDENHAIN NEDERLANDbestaat 25 jaar en zo’n jubileum is toch een moment om samen met u terug te kijken. Dankzij uwvertrouwen, als afnemer of eindgebruiker, hebben wij succesvol kunnen opereren op de Neder-landse markt. Een impressie van de afgelopen jaren kunt u elders lezen.

Jaap Bazuin

Foto en doorsnede gebouw A30

Retrofit

Tijdens de komende DEMOWEEK kunt u ge-bruik maken van vakkundig en gericht adviesover de toepassingen van bijvoorbeeld onzelinialen en impulsgevers. Juist nú zoekengebruikers oplossingen rond toepassingen innieuwe producten en gebruikssituaties. Wijmoeten immers allen innovatief zijn om in tespelen op de ontwikkelingen en trends. Ge-bruik onze expertise om uw technische doel-stellingen te realiseren. In samenspraak zijn alveel verrassende mogelijkheden uitgewerkt.

Dit jaar wordt u ook ontvangen op onze servi-ce-afdeling. De werkwijze en mogelijkhedenm.b.t. support en service willen wij graagonder uw aandacht brengen.

Uiteraard zijn er ook weer noviteiten tijdens deDEMOWEEK. De laatste ontwikkelingen rond desmarT.NC worden u graag gedemonstreerd. Dezegebruikersvriendelijke programmering is werkendopgesteld. Om zelf de voordelen te ervaren, kunt usmarT.NC ook op een programmeerplaats proberen.Daarnaast zal de prominente opstelling en demon-stratie van de 3D-tastsystemen zeker uw belangstel-ling trekken.

Gastoptreden: encoders in appa-raat voor het supersnel inmeten.

Een opzienbarende toepassing van onze hoekmeet-systemen kunt u zien bij de demonstratie van dePROLINER‚ een meetsysteemvan Prodim. In dit magazine kuntu al meer lezen over de ontwik-keling, het gebruik van onzeencoders hierin en de bredetoepasbaarheid van deze zeergebruikersvriendelijke ‘maatne-mer’.

Hoewel DORMER TOOLS verhuisd is,kunnen zij u toch informeren. De noviteiten enenkele medewerkers zijn tijdens de DEMOWEEK inons pand aanwezig.

ModelbouwDe twee hobby-modelbouwers, Arnold Leijnse enPieter van Marion, zijnweer present met hun delocomotieven, stoomma-chines en verbrandings-motoren. Zij laten u graagzien wat zij kunnenmaken op een conventio-nele machine, voorzienvan de digitale uitlezing,de POSITIP.

Ook in avonduren en op zaterdagBijgaande folder geeft u alle informatie over deDEMOWEEK 2007. Ook dit jaar bent u op woensdagen donderdag van tien uur ‘s morgens tot acht uur ’savonds, en op vrijdag tot zes uur, van harte welkom.Zaterdag trakteren wij de vroege vogels vanaf achtuur op een champagne-ontbijt en ontvangen wij ugraag tot een uur. Het complete team staat weerklaar om te demonstreren en u te informeren. Wijkijken er naar uit om u te begroeten. Graag tot ziens tijdens de DEMOWEEK 2007!

ing. Jaap Bazuin L

3HEIDENHAININFO

Fabrieksterrein in Traunreut, door de jaren heen zijn de meeste gebouwen al weer vervangen en is ook bijna alle ruimte gebruikt.

27000 m2. Research & development en de productie-afdelingen voor de verschillende hoekmeetsystemenzijn voorzien van een zeer geavanceerd systeem voor luchtbehandeling en klimaatcontrole. In dit gebouw zijn600 medewerkers druk met de kwalitatieve productie van de vele encoders.

Ook HEIDENHAIN Nederland investeert in mensen en de support. Daarnaast is ook het logistieke systeemverfijnd en met direct beschikbare ruilbesturingen wordt down time van bewerkingsmachines in de gereed-schapbranche uiteraard zo veel mogelijk voorkomen. Hierbij luidt het motto; “eerst zorgen dat er weergeproduceerd kan worden, daarna kijken wat de oorzaak was”! Al deze facetten van onze klantondersteu-ning worden in de markt geapprecieerd en dat zien wij terug in de stijgende omzet en in een positief resul-taat. Uiteraard willen wij dit continueren en met name de eindgebruikers zullen nog meer ondersteuningkrijgen. Onze betrokkenheid gaat verder dan de levering van een product alléén en service en support wordtook steeds meer gewaardeerd. In het vertrouwen dat onze werkwijze aansluit bij uw wensen, zien wij ookde komende jaren met vertrouwen tegemoet.

D E M O W E E K 2 1 T / M 2 4 M A A R T 2 0 0 7

Advies en noviteiten in informele sfeer

2006200419981960

4 HEIDENHAININFO

Het is inmiddels al weer 25 jaar geleden dat DR. JOHANNES

HEIDENHAIN GmbH een vestiging opende in Nederland. In juni 1982

werd HEIDENHAIN NEDERLAND BV als dochteronderneming opge-

richt. Niet alleen voor de verkoop, maar juist voor de after-sales en

service. Dicht bij de geleverde besturingen en meetsystemen, om bij

een eventuele storing adequaat en snel te kunnen reageren en de

eventuele stilstand tot een minimum te beperken.

De heer Mennings startte met één collega, Hennie Looman die nog steeds bij ons werkt, hetservice- en verkooppunt in een verzamelkantoor op het Landjuweel te Veenendaal. Het is hunverdienste dat de naam HEIDENHAIN al snel in goede zin bekend werd en de producten ookdoor de eindgebruikers zo gewaardeerd werden. Voor die tijd was de begeleiding en trainingvan de eindgebruiker erg intensief.

DR. JOHANNES HEIDENHAIN GmbH te Traunreut (D) produceerde in die tijd precisieverde-lingen, microstructuren, streepplaten, elektronische lengte- en hoekmeetsystemen voormachines, apparaten en installaties. Voor de gereedschapindustrie waren de digitale uitlezin-gen en werkplaatsprogrammeerbare numerieke besturingen voor gereedschapswerktuigennog opzienbarend.

HistorieDe geschiedenis van de moederonderneming begint in 1889 te Berlijn waar de werktuig-bouwkundige Wilhelm Heidenhain een metaaletserij stichtte. In 1923 trad Dr. Johannes Heidenhain in dienst van het bedrijf van zijn vader waar in 1928 hetloodsulfietprocédé (METALLUR) werd ontwikkeld en gepatenteerd, dat voor het eerst eenexacte reproductie van een originele verdeling mogelijk maakt.

Met behulp van het gedeeltelijk wegetsen vaneen metallur-laag op het glas kon een veelfijnere schaalverdeling aangebracht worden.

Omdat de metallur-laag minder bestand wastegen chemische en mechanische beschadi-ging werd zij voorzien van een afdekglas. Ditzorgde er dan gelijktijdig voor dat het aflezen,

met een optische vergroting, van de schaal niet gehinderd werd door stof. Precisie en kwali-teit was toen al het motto.

DIADUR, de slijtvaste precisieverdelingVanaf 1950 kan via het DIADUR-procédé een uiterst slijtvaste precisieverdeling d.m.v. kopië-ren vervaardigd worden. Optische projectie-meetunits (voor werktuigmachines, rondtafels,controle- en meetinrichtingen) werden in het programma opgenomen. Nieuw hierbij was devoorstelling van de complete meetwaarde als een getal. (t/m 0,001 mm resp. 1 boogsecon-de). Tot op heden is er geen betere methode gevonden en zelfs bij de vervaardiging vanhalfgeleiders wordt deze techniek met chroommaskers gebruikt.

Weeguitslag

HEIDENHAIN NEDERLAND

25 jaar actief voor klant en eindgebruiker

Een voor die tijd modernemachine met een TNC 121

5HEIDENHAININFO

Nieuwbouw in VeenendaalDe groei in Nederland maakte uitbreiding noodzakelijken al in 1988 is het eigen, markante pand op het Landjuweel 20 gebouwd.. Naast de ruimte voor hetkantoor en de serviceafdeling, beschikte HEIDENHAINook daar weer over een volledig en goed geëquipeerdetrainingsruimte voor professionele instructie op de TNC-besturingen. Het team was inmiddels gegroeid tot7 medewerkers en voor hen stonden niet alleen eengoed product maar ook snelle, optimale service enondersteuning al centraal.

Steeds nauwkeurigerDe nauwkeurigheid van onze systemen is met eenfactor 100 gestegen.Al is 1997 noemde de heer Hofstee, directeur van 1990tot 2005, de stijging onvoorstelbaar en schreef in deHEIDENHAINinfo; “Door oog te hebben voor de teverwachte ontwikkelingen op technisch en technolo-gisch gebied kan HEIDENHAIN de ontwikkelingenvoorblijven of, in een samenwerkingsverband, de juistesystemen mee-ontwikkelen. De micro-elektronica vraagtmeetstappen van een duizendsten van een micron.”

De innovatieve kracht van de ontwikkelaars van HEIDENHAIN is nog steeds even sterk, maar de laatste10 jaar is de nauwkeurigheid van onze geavanceerdemeetsystemen nog verder toegenomen. Tegenwoordigis 0,000001 mm (1nm) en 0,001 boogseconde al nor-maal.

Tot op een duizendste van een micronRond die tijd werd ook het lengtemeetsysteem LT 171,ideaal voor printplaatboormachines, gepresenteerd.Deze meetsystemen vormden de eerste stappen vanHEIDENHAIN NEDERLAND in de wereld van de micro-elektronica en chipsindustrie. Het gebruik van onzesystemen in de wafer-steppers bepaalt inmiddels eensubstantieel deel van onze omzet.

Het leveringsprogramma omvatte de uiterst nauwkeurigemeetsystemen, digitale uitlezingen, kanten- en meettasters en meetinstrumenten voor de nauw-keurigheidscontrole van gereedschapsmachines. Daarnaast leverden we de, voor die tijd geavan-ceerde, TNC-besturingen met als topmodel de TNC 410 MA met geïntegreerde motorregeling.

Met de overname van Grundig Numeric en oprichting van HEIDENHAIN Numeric in 1997, kwam erveel knowhow voor het “draaien” bij. Onze TNC-besturingen waren voor het frezen ontworpen.Sindsdien zijn in het HEIDENHAIN-leveringsprogramma de besturingen van de serie CNC PILOTvoor NC-draaimachines bestemd en de besturingen van de serie MANUALplus voor Teach indraaimachines. Ook bij freesbesturingen was er een welkome groei: de ATEK HS PLUS bracht de HSC-knowhowmet zich mee die de TNC’s aanvulde. Na een periode van twintig jaar produceerde HEIDENHAIN in1996 in Duitsland de 100.000ste besturing, een TNC-426.

Direct contact met afnemer en eindgebruiker De contacten met en service aan de afnemers en eindgebruikers hebben centraal gestaan in dewerkwijze van HEIDENHAIN. Vooral de beurzen en huisshows zoals de DEMOWEEK waren en zijnbelangrijke evenementen om de contacten te onderhouden.

Landjuweel 20 , Veenendaal

TNC 410

Een MANUALplus uit 1997

Handen uit de mouwen voor de nieuwbouw Edev.l.n.r. Henny Looman, Bob Hofstee en de aannemer Technishow 2000

Trainingscentrum Veenendaal

6

150.000ste NC-besturing in 2001Precies tijdens de EMO 2001 produceerde HEIDENHAIN zijn 150.000ste NC-besturing, sinds de start in 1976 met de TNC 110. Deze besturingen warenondertussen onderverdeeld in 46 verschillende modellen. Het meest succesvolwas destijds de TNC 426/TNC 430 met meer dan 25.000 verkochte exempla-ren sinds de introductie in 1994.

Een maatje groter in EDEHet milieuvriendelijke pand op de huidige locatie in Ede werd in 2003 met 17medewerkers betrokken. Met name voor de service-afdeling en het magazijnwas meer ruimte noodzakelijk. Voor een “just in time” toelevering was ookeen royaal magazijn nodig.

In het daarop volgende jaar was er een belangrijke vernieuwing voor hetbedieningsgemak van de besturingen, de introductie van de nieuwegebruikersinterface smarT-NC. Elders in dit magazine kunt u meer over devoordelen van deze gemakkelijke programmeermethode lezen.

Systemen voor nauwkeurige en efficiënte productieDe markt vraagt om een steeds hogere nauwkeurigheid in het productieprocesen dat geldt niet alleen in de elektronica-industrie. Daarnaast moet men kostenefficiënt produceren en de machines optimaal benutten. HEIDENHAINheeft zich gefocust op kwaliteit en levert systemen met een zeer hoge nauwkeurigheid. Dat geldt voor de meetsystemen, digitale uitlezingen, kanten- en meettasters en de meetinstrumenten voor de nauwkeurigheids-controle van gereedschapswerktuigen en natuurlijk ook voor de besturingen. Met deze producten en de geboden service en training verwacht HEIDENHAIN NEDERLAND u ook in de komende jaren optimaal van dienst tekunnen zijn. L

Productassortiment in 2007

Meetopstelling met taster uit 1998

MANUALplus M uit 2000

Wij zijn benieuwd met welk systeem het winnendeprogramma gemaakt wordt.Met het nieuwe smarT.NC zou het makkelijkermoeten zijn, want deze interface maakt programme-ren aantoonbaar eenvoudiger. Met de overzichtelijkeinvulschermen maakt de gebruiker in een oogwenkhet programma voor de gewenste NC-bewerking.Uiteraard wordt deze daarbij, tijdens het ingeven,door beelden op het scherm ondersteund. En alsmen het programma in de Klaartekst-dialoog wilaanpassen? Geen probleem. HEIDENHAIN heeftveel aandacht besteed aan de compatibiliteit, degebruiker heeft altijd de mogelijkheid van smarT.NCnaar Klaartekst en terug te wisselen. Programme-ren, testen en het aflopen van de programma’s, allesis met smarT.NC mogelijk.

De TNC-besturingen van HEIDENHAIN waren altijdal gebruikersvriendelijk. De eenvoudige programme-ring in de HEIDENHAIN-Klaartekst-dialoog, op depraktijk gerichte cycli, de duidelijke functies van detoetsen en de informatieve grafische weergaven,maakten deze besturingen tot een van de meestfavoriete werkplaatsgerichte besturingen.

Grafische weergave, eenvoudiger én extratoetsenVoor simpele bewerkingen hoeft de bediener, via deinvulschermen, maar een paar velden in te vullen.Voor complexe bewerkingen verdiepen extra scher-men de functionaliteit van de betreffende bewer-kingsstap. Ervaren Klaartekst-dialoogprogrammeurswerken zoals ze gewend zijn met de volledigefunctionaliteit van de iTNC. Met toegevoegdegroene toetsen opent men de smarT.NC-interfaceen vereenvoudigt men het navigeren binnen deinvulschermen. De cursortoetsen zijn weer direct alsseparaat toetsenblok te bedienen. De grafischeweergave van de iTNC 530 geeft werkstukkengedetailleerd weer en ondersteunt ook bij het testenvan complexe vijfassige programma’s met meer-vlaksbewerkingen en gezwenkt bewerkingsvlak.

Overzichtelijk en snel te bedienenEenvoudige bewerkingen verlangen slechts ingavevan enkele procesgegevens. Met smarT.NC wordtzo’n bewerkingsstap eenvoudig en snel in één enkeloverzichtsscherm gedefinieerd. De bewerkingspara-meters voeren de gekozen bewerkingsstap op destandaardmanier uit. De bediener kan, via achterlig-gende schermen, de parameters voor aanvullendebewerkingsopties ingeven.

Optimale grafische programmeerondersteuningOok onervaren bedieners kunnen snel en zonder alte veel scholing programmeren. smarT.NC biedtoverzichtelijke helpschermen die de noodzakelijkeingaven duidelijk maken, inclusief grafische symbo-len en tip-teksten. Met de grafische testweergavesimuleert de iTNC 530 de werkstukbewerking envisualiseert de zeer fijne 3D-contouren gedetailleerd.

DE PROGRAMMEERWEDSTRIJDTrouwe gebruikers van onze besturingen, diesmarT.NC nog moeten missen, kunnen ook aan dewedstrijd meedoen en het programma in Klaartekstvervaardigen.

De opdracht:Schrijf uw bewerkingsprogramma voor de vervaardi-ging van een condensorplaat, materiaal 16 CrMo 4 4,met de afmetingen van 110 x 110 x10 mm in eenminimaal aantal instructies of programmaregels.

Attentie en wellicht een hoofdprijs U kunt uw programma tijdens de DEMOWEEK van21 t/m 24 maart op floppydisk, cd of via een usb-stick inleveren en toelichten. U ontvangt dan in iedergeval een geschenkje van HEIDENHAIN. Onderdiegene met de minste instructies of programmare-gels, wordt de prijs, een TomTom One navigatiesys-teem, verloot.

De inzendingen worden door onze trainer beoor-deeld en over de uitslag wordt niet gecorrespon-deerd. De winnaar krijgt bericht en wordt in devolgende HEIDENHAINinfo gepubliceerd. L

7HEIDENHAININFO

P R O G R A M M E E R W E D S T R I J D

Schrijf het kortste programma enwin een TomTom navigatiesysteem

In het kader van ons jubileum en de DEMOWEEK 2007 belonen wij de maker van het ‘kortste’ programma met een cadeau. In de praktijkblijkt het voor veel gebruikers een uitdaging om de programmering zo kort mogelijk te houden, voor ons reden om u uit te dagen. Of u dit numaakt in de Klaartekst-Dialoog of in smarT.NC, alleen het resultaat telt!

detailtekening condensorplaat

smarT.NC-toetsenvoor openen nieuwegebruikers-interfacevan HEIDENHAIN

smarT.NC-navigatievoor snelle navigatiebinnen een smarT.NC-ingavescherm

Cursortoestenblokvoor eenvoudignavigeren in Klaarteksten smarT.NC

Condensorplaat

PRODIM INTERNATIONAL BV, gevestigd in Helmond, heeft met de introductie van haar meet-systemen een snel werkende en nauwkeurigeoplossing voor het verkrijgen van de benodigdematen. Een handzame computergestuurde meetunitis voorzien van een, in alle richtingen, vrij ronddraai-ende 3D-kop met een uittrekbare draad van 5 meter,die op zijn beurt weer is voorzien van een metalenstift. Door die stift, heel simpel, naar een te metenpositie te brengen en deze met een druk op eenknop op de afstandsbediening te ‘bevestigen’, wordtde afstand als referentiepunt opgeslagen. Geheelnaar wens kan zo een reeks meetpunten, in allegewenste grillige vormen, digitaal als DFX-fileopgeslagen worden. Gelijktijdig wordt het resultaatals lijntekening op het LCD-touch screen van demeetunit zichtbaar.

Meten met een tikje van de penHans Evers, mede-aandeelhouder en primair verant-woordelijk voor de mechanica van het systeem: “DePROLINER® kan rechte, kromme of zeer complexevormen tot op een halve millimeter nauwkeuriginmeten. Elk object is in horizontale, verticale ofschuine posi-tie door één persoon te meten. In enkele seconden markeert de meetpen de ‘aan-gewezen’ X-Y-Z coördinaten, individueel of desge-wenst doorlopend.” Op deze manier zijn binnen- en buitencontouren vaneen object of vorm digitaal te registreren. Metingen tot 10 meter kunnen in een keer wordenverricht, grotere metingen kunnen eenvoudig ge-maakt worden door tekeningen te combineren.“Het systeem bouwt op basis van referentiepuntende maten op en desgewenst in verschillende lagenom zo 3-dimensionaal de verschillende lagen op eenvlak te krijgen. Geïntegreerde software maaktbewerking ter plaatse mogelijk. De gegenereerdegegevens kunnen bijvoorbeeld direct gebruiktworden in alle gangbare CAD-systemen en devoorbereidingsprogramma’s van bewerkingsproces-sen op CNC-machines. De data is dankzij convertersgeschikt voor DXF, IGES en ASCII.”

De toepassingsgebiedenlijken, na het horen vande successtories, einde-loos. Hans: “Een deuren-fabrikant meet in zijnprojecten nu 250 inplaats van 13 deuren opeen ochtend. Hij expor-teert de gegevens naarzijn bewerkingsmachinewaarop met gemak 250stuks per week geprodu-ceerd kunnen worden,perfect passend enprobleemloos af tehangen. Als je weet datin de beglazingsindustrie13% van geleverd glas ongebruikt blijft, voor eengroot deel door meetfouten, is het duidelijk dat menook in die branche dankbaar gebruik maakt van onzeapparatuur. Het zal helder zijn dat onze meetunit van± € 15000,- snel is terugverdient.”

Een leuk voorbeeld is het gebruik van de PROLINER® bij de restauratie van de kathedralebasiliek Sint-Jan in Den Bosch. Hier worden glas-in–lood ramen voorzien van dubbel glas en ook deornamenten worden 3D ingemeten. Deze wordenelders volledig nagemaakt en uiteindelijk uitgewis-seld met de bestaande. Met behulp van deze appa-ratuur wordt overigens de gehele kerk ingemeten enin CAD-tekeningen vastgelegd.

Tiende van een millimeter op een afstandvan 5 meter registrerenDe PROLINER® werkt in de praktijk snel en is zeergebruiksvriendelijk. De techniek die er achter zit isechter zeer complex. Dat de ontwikkeling van ditstukje high tech, jaren van research en ontwikkelingheeft gekost is niet verwonderlijk. Hier kan een boekover geschreven worden volgens Tonnie Janssen,als medeaandeelhouder verantwoordelijk voor dehard- en software van de meetapparatuur. Tonnie:“Het belangrijkste is dat iedere tiende van eenmillimeter op een afstand van 5 meter geregistreerdmoet kunnen worden. Bij de genoemde deuren isde speling tussen deur en kozijn aan iedere kantslechts 2,5 millimeter, de door ons gegarandeerdenauwkeurigheidsnorm van een halve millimeter isabsoluut noodzakelijk. Cruciaal in ons systeem zijnde 3 ERO-encoders van HEIDENHAIN en de doorons zelf ontwikkelde software die draait op eencomputer die in onze opdracht en naar onze specifi-

METEN IS WETEN

PRODIM maakt inmeten nu supersnelen nauwkeurig mogelijk

Het oude gezegde “met meten wordt de mees-te tijd versleten’ is inmiddels achterhaald. Ofhet nu gaat om het inmeten van een natuurste-nen keukenblad, een tegelvloer in een winkel-centrum, een draaitrap of het interieur van eenscheepsjacht, met de PROLINER®‚ kan in enke-le minuten elke willekeurige 2- of 3D-vormfoutloos ingemeten en digitaal opgeslagenworden en dat op 0,5 mm nauwkeurig.

Hans Evers met de Proline Laser®

9

caties geproduceerd wordt. Het heeft langdurigresearch gekost voordat iedere meting in een kubus,op allerlei manieren met de PROLINER® gemeten,dezelfde resultaten en afmetingen gaf en bovendienbinnen de toleranties bleef. Het totale mechaniek,inclusief de lagers, mag geen speling vertonen. Alser in het systeem één onderdeeltje niet goed func-tioneert, is de totale meting incorrect. Alle onderde-len zijn van hoogstaande kwaliteit en worden onder-worpen aan een strenge controle alvorens zijgeassembleerd worden.”

Encoders met constante kwaliteit en hogenauwkeurigheid“De keuze voor de ERO-hoekmeetsystemen vanHEIDENHAIN is weloverwogen gemaakt. Dezerelatief prijsvriendelijke analoge encoders biedenniet alleen constante kwaliteit, maar ook de noodza-kelijke hoge en betrouwbare resolutie in combinatiemet hoge nauwkeurigheid. Encoders van andereleveranciers haalden, in relatie tot de prijs, dezekwaliteiten absoluut niet. De inmiddels gebruikteERO-encoders vertonen onderling weinig tot geenverschil en voldoen voor 100% aan de beloofdespecificaties. Het incrementele sinusvormige uit-gangssignaal wordt met onze eigen hard- en soft-ware realtime verwerkt en geïnterpoleerd naar eenbloksignaal met zoveel mogelijk flanken. Ook deinterpolatie-elektronica hiervoor is in eigen beheerontwikkeld, alles om de door ons beloofde meet-nauwkeurigheid te kunnen leveren.”

Cirkel in drie miljoen meetstappen verdeeldHans vervolgt:“Met de combinatie van onze eigenmechaniek, speciale software en de encoders vanHEIDENHAIN, zijn wij in staat een cirkel in 3 miljoenmeetstappen op te delen. Dit levert, in combinatiemet andere slimmigheden, onder de meest extremegebruikssituaties de gegarandeerde nauwkeurig-heid. Inmiddels hebben wij wereldwijd octrooi en is

ook de CE-keur toegekend. Alle meetsytemen diehet pand verlaten, nieuw of na een jaarlijkse service-beurt t.b.v. het ijkcertificaat, worden getest op onzegrote kalibreertafel van 3 x 6 meter. Zo kunnen wijde meting, met een nauwkeurigheid van < 0,1 mm,bij maximaalstand controleren.”

Tonnie vertelt:“Met 15 medewerkers verzorgen wijR&D, productie en verkoop. PRODIM maakt ookgebruik van de expertise van externe specialisten,zelfstandige toppers op hun vakgebied zoals fijne-mechanica, analoge en digitale elektronica, low levelen high level software programmering, etc. Ook vande knowhow en ondersteuning van HEIDENHAINhebben wij dankbaar gebruik gemaakt.”

Meerdere meetsystemen“Inmiddels biedt PRODIM twee verschillendemodellen aan en voor de ruimtelijke meting overgrote afstanden heeft men nu ook lasertechniekomarmd. Bijvoorbeeld de afmetingen van plafondsof gevelbeplating zijn met de Proline Laser, ookvoorzien van 2 ERO-encoders, over een afstand van50 meter te bepalen. Dit met een nauwkeurigheidvan 1,5 mm en met een reflector is dit zelfs op 250meter haalbaar.”

Wereldwijde belangstellingDe belangstelling groeit en de derde partner, DickTeune, stuurt de marketing en wereldwijde verkoop.Via PRODIM USA wordt niet alleen snelle servicevoor de Amerikaanse markt gegarandeerd, ook dehelft van de verkoop wordt daar gerealiseerd. Optermijn zullen in veel continenten de boeken metspreuken over ‘meten’ aangepast moeten worden!

Tijdens de DEMOWEEK is de PROLINER®‚ bij HEIDENHAIN te bewonderen en kan de bezoekerhiermee zelf eens meten. L

Van prototype tot seriebouw encoders, hart van de machinede koppen,

De kalibreertafel

Tonnie Janssen

10 HEIDENHAININFO

S O F T W A R E B I E D T N I E U W E E N A A N G E PA S T E F U N C T I E S

Besturingen iTNC 530 en TNC 320maken weer méér mogelijk Sinds meer dan 30 jaar bewijzen de TNC-besturingen van HEIDENHAIN in het dagelijks gebruik aan de frees-, de boormachinesen bewerkingscentra hun kunnen. Het zijn de werkplaatsgeoriënteerde programmeermogelijkheden met de grafische ondersteu-ning, de vele praktijkgerichte cycli en het bedieningsgemak die alle besturingen van HEIDENHAIN kenmerken. Veelvoorkomendefrees- en boorbewerkingen kunnen door de bediener, aan de machine zelf, geprogrammeerd worden. Dit met behulp van ‘Klaar-tekst’, simpele dialoogteksten met grafisch ondersteunende schermbeelden. Voor standaardbewerkingen, maar ook voor decomplexe programma’s, kan gebruik gemaakt worden van een grote verscheidenheid aan voorgeprogrammeerde bewerkingscyclien coördinatentransformaties.

De besturing iTNC 530 van HEIDENHAIN heeft haarnaam als veelzijdige contourbesturing voor frees- enboormachines alsmede voor bewerkingscentragevestigd. De iTNC530 onderscheidt zich niet alleendoor het op de werkplaats afgestemde programme-ren in Klaartekstdialoog, de gebruikersvriendelijkeprogrammeertaal van de HEIDENHAIN, maar ookdoor de vele handige functies en innovatieve eigen-schappen. Bijvoorbeeld: • nauwkeurige geleiding van het gereedschap bij

bewerkingen in 5 assen • eenvoudig zwenken van het bewerkingsvlak • praktijkgerichte instel- en uitrichtfuncties • maximale contournauwkeurigheid bij HSC-frezen• omvangrijke bewerkingscycli • handige ondersteuning tijdens het programmeren

dankzij goed te begrijpen functietoetsen, vrijecontourprogrammering, grafische weergave enhelpschermen

• opwaarts compatibele bewerkingsprogramma‘s • externe programmering en snelle dataoverdracht • spreekt meer dan 20 talen

smarT.NCTot de successtory van de iTNC 530 behoort ooksmarT.NC, de nieuwe aanvullende programmeerme-thode met de gebruiksvriendelijke, werkplaatsgeoriënteerde gebruikersinterface. Overzichtelijkescherminvoer, duidelijke grafische ondersteuning enuitvoerige helpteksten vormen samen met zakenzoals de eenvoudig te bedienen patroongeneratoreen overtuigend concept.

Informatie snel beschikbaar met geïnte-greerd Helpsysteem Bij vragen over een programmastap is op deiTNC 530 en op de programmeerplaats iTNC 530nu het handige helpsysteem TNCguide beschikbaar.Hiermee kan de gebruikersdocumentatie in een

apart venster worden weergegeven. De TNCguide isop drie manieren op het scherm te krijgen, via deHELP-toets op het iTNCtoetsenbord, met een klik ophet helpsymbool ( ) dat continu op het TNC-beeld-scherm wordt weergegeven of door met de muis-cursor op een willekeurige softkey te klikken, diedan in een vraagtekensymbool verandert.

De TNCguide toont de informatie meestal direct inde juiste context (context-gevoelige helpfunctie). Ditbetekent dat u direct deinformatie krijgt die u opdat moment nodig hebt.Met name bij softkeys isdeze functie erg handig.

De werkwijze wordt uitvoerig uitgelegd. De iTNC530 bevat de ook de Nederlandstalige documentatievoor de desbetreffende NCsoftware. Extra talenkunnen gedownload en op de harde schijf van deTNC opgeslagen worden.

In het helpsysteem zijn gebruikershandboek voorKlaartekstdialoog, smarT.NC en Tastcycli opgeno-men. Indien men over een programmeerplaatsbeschikt, wordt het gebruikershandboek Program-meerplaats iTNC 530 meegeïnstalleerd.

AANGEPAST BEWERKENBaanaanzet automatisch geregeld met Adaptive Feed ControlBij HEIDENHAIN-besturingen kunnen weliswaarvanoudsher, naast de invoer van de aanzetsnelheid-per regel of cyclus, ook handmatige correcties via deoverridepotentiometer worden uitgevoerd. Dit hangtechter altijd af van de ervaring en - niet op de laatsteplaats - van de aanwezigheid van de operator. Bij deadaptieve aanzetregeling AFC (Adaptive Feed Con-trol) wordt, afhankelijk van de desbetreffendespilcapaciteit in procenten, de baanaanzet automa-tisch door de TNC geregeld. Dit gebeurt met behulpvan de aanzet-overridefactor, die normaliter uit depositie van de overridepotentiometer wordt bepaald.Deze factor wordt bij ingeschakelde AFC (optie) danniet meer door de potentiometer, maar afhankelijkvan de spilcapaciteit en de overige procesgegevensbepaald en hieruit wordt de baanaanzet berekend.

Nieuwe functies voor de iTNC 530

HEIDENHAIN werkt voortdurend aan verdere ontwikkeling, verbeteringen vereenvoudiging. Met de NC-software 340 49x-03 beschikt de iTNC530 over een reeks nieuwe functies voor de machinefabrikant en gebrui-kers. Deze maken het werken met de besturing nog eenvoudiger en debediening van de machine nog veiliger.

De belangrijkste nieuwe functies zijn:• geïntegreerd helpsysteem TNCguide• adaptieve aanzetregeling AFC• globale programma-instellingen• uitbreiding van de DXF-converter• gereedschapstabel in smarT.NC• uitgebreid bestandsbeheer in smarT.NC• smarT.NC programmeren en tegelijk uitvoeren.

smarT.NCNieuw en uitgebreid bestandsbeheerHet bestandsbeheer in smarT.NC is volledig herzienen nieuwe functies zijn o.a.: • opslag smarT.NC-programma’s in willekeurige

directory‘s • bestandsbeheer niet alleen met softkeys maar

ook volledig met de muis te bedienen• preview van bestandsinhoud vóór de feitelijke

selectie (bestanden puntenpatroon en contourpro-gramma‘s)

• sorteren op naam, type, grootte, wijzigingsdatumen status

• favorieten vereenvoudigen selectie van directory‘s• snelle selectie van bestanden m.b.v. cursorpositio-

nering • weergave van bestandsinformatie configureerbaar • datumweergave naar keuze

smarT.NC: nieuw bestandsbeheer

Combineren van puntenpatroon en contourkamer Een willekeurige contourkamer kan nu ook op eenwillekeurig puntenpatroon worden uitgevoerd.Hierdoor kunnen herhaalde bewerkingen van eencontourkamer eenvoudig worden gedefinieerd.

smarT.NC: combineren van puntenpatroon en contourkamer

>

Nieuwe tastcycli NIEUWE PROGRAMMEERFUNCTIES Nieuwe tastcycliDe groep cycli voor het automatisch vastleggen vanhet referentiepunt is uitgebreid met de tastcycli 408en 409 (UNITS 408 en 409 in smarT.NC). De cycliregistreren het midden van een sleuf respectievelijkhet midden van een dam en schrijven het resultaatnaar een willekeurig te kiezen regel van de nulpunt-of preset-tabel. Bovendien is tastcyclus 4 toege-voegd waarmee u eenvoudig driedimensionaal kunttasten.

Uitbreidingen van de DXF-converter Bij de DXF-converter (optie) kan de bediener nubehalve contouren ook bewerkingsposities selecte-ren en als puntentabellen opslaan. De volgendeposities kunnen als bewerkingspositie wordengedefinieerd: • beginpunt, eindpunt of midden van een baan • begin-, eind- of middelpunt van een cirkelboog • kwadrantovergangen of middelpunt van een

volledige cirkel • snijpunt van twee rechten, ook in het verlengde

ervan • snijpunt rechte - cirkelboog • snijpunt rechte - volledige cirkel

De in de DXF-converter gemaakte puntentabellenzijn heel eenvoudig insmarT.NC te gebrui-ken. De functies zijnechter ook beschik-baar in Klaartekstdia-loog

Vereenvoudigdeselectie vancontourenMen kan nu ookstomp tegen elkaarliggende contourele-menten ‘openbreken’,om contourselectiemogelijk te maken.

De iTNC herkent kritische plaatsen automatisch engeeft met symbolen aan of elementen moetenworden opgebroken resp. verlengd of verkort,bijvoorbeeld als de te selecteren grenzen van hetelement te ver uit elkaar liggen.

Globale programmeerinstellingen (optie)Deze, speciaal bij grote gereedschappen te gebrui-ken, functie biedt de mogelijkheid verschillendecoördinatentransformaties en instellingen te definië-ren die globaal en overlappend voor het gekozenNC-programma werken zonder dat dit hiervoorveranderd hoeft te worden.

Stringbewerking Met behulp van Q-parameterprogrammering kan debediener de stringvariabelen QS op verschillendemanieren manipuleren, bijv. deelteksten extraherenof verschillende tekstvariabelen QS optellen.

11

12 HEIDENHAININFO

Gereedschapstabel in smarT.NC In de werkstand smarT.NC kan de gereedschapsta-bel nu ook rechtstreeks bewerkt worden. De weer-gave van de gereedschapsgegevens is gebaseerdop de weergave op het invoerscherm in smarT.NC.De bediener beschikt nu over een overzichtelijkingedeelde weergave van de beschikbare gereed-schapsgegevens en kan deze eenvoudig bewerken.Zoals gebruikelijk bij smarT.NC, bieden de grafischesymbolen, die afhankelijk van het gedefinieerdegereedschapstype worden weergegeven, eensneller overzicht.

Positioneerhoogte in puntenpatronen In een puntenpatroon kan nu aan elke gedefinieerdebewerkingspositie een positioneerhoogte wordentoegewezen. De TNC benadert deze positie dan opde gedefinieerde hoogte. Toepassing: passeren vanspaninrichtingen of andere obstakels. L

smarT.NC: gereedschapstabel bewerken smarT.NC: positioneerhoogte in puntenpatroon variabeldefiniëren

TNC 320, VOORDELIGE BESTURING VOOR FREES- EN BOORMACHINES TOT 5 ASSEN

Voor die bedrijven die een besturing kiezen uit het middensegment, maar wel de nauwkeurigheid, hetbedieningsgemak en de betrouwbaarheid van HEIDENHAIN wensen, is de TNC 320 ontwikkeld.

Oók op de machine simpel te programmerenOok deze besturing bezit het gebruikersvriendelijke basisprincipe van Klaartekst met de simpeledialoogteksten met grafisch ondersteunende schermbeelden. De bediener kan veelvoorkomendewerkplaatsgeoriënteerde frees- en boorbewerkingen eenvoudig aan de machine zelf programmeren.

Eenvoudige bedieningVoor de eenvoudige bewerkingen, zoals bijvoorbeeld het vlakfrezen van oppervlakken, hoeft voor deTNC 320 geen programma geschreven te worden. De assen zijn namelijk net zo makkelijk handmatigte verplaatsen met behulp van een druk op de astoetsen of, als het zeer nauwkeurig moet gebeuren,met behulp van het elektronische handwiel HR 410.Deze besturing biedt niet alleen een grote verscheidenheid aan voorgeprogrammeerde bewerkingscy-cli en coördinatentransformaties, maar bovendien vele handige extra functies zoals vrij contourpro-grammering, voorgeprogrammeerde freescycli voor complexe contouren en het snel bepalen van hetreferentiepunt met behulp van de 3D-taster.

Grafische weergave lopend programmaKoelvloeistof en de beschermkap maken direct zicht op de bewerkingvaak onmogelijk. Met een druk op de knop ziet de bediener op hetscherm het resultaat van de actuele bewerking grafisch weergegeven.Het scherm kan real-time laten zien welke bewerking uitgevoerd wordt.Tijdens de productie van een werkstuk, kan ook een ander programma oftestprogramma grafisch weergeven worden.

Compact, veelzijdig en alles in één unitDe TNC 320 is een compacte, maar veelzijdige besturing voor vier (optioneel vijf) assen. Dankzij hetflexibele bedieningsconcept en uitgebreide mogelijkheden is zij in het bijzonder geschikt voor hetgebruik op universele frees- en boormachines voor:• seriematige- of enkelstuksproductie• matrijzenbouw• machinebouw• research en ontwikkeling• bouw van prototypes in laboratoria• reparatieafdelingen• training- en scholingsafdelingen

L

real time weergave

13HEIDENHAININFO

Sinds jaar en dag wordt de incrementele liniaalvan het type LS 303 (C) toegepast bij conventio-nele machines. De interface van deze liniaal zijnde bekende sinusvormige 11µA incrementelesignalen.

Met de introductie van de liniaal LS 388 is nu de technisch modernere incremen-tele 1Vss interface ook beschikbaar voor de conventionele machines. Als u dezecombineert met de digitale uitlezingen ND 780 en POSITP PT 880 kunt u profite-ren van alle voordelen van het ‘digitale’ werken.De liniaal LS 388 heeft net als zijn voorganger een delingsperiode van 20 µmen wordt standaard geleverd met afstandsgecodeerde referentiemerken. Me-chanisch is de LS 388 compatibel met de LS 303, de aanbouwtoleranties zijnechter ruimer. De LS 388 heeft in beide richtingen een tolerantie van +/- 0,5 mm,terwijl dit bij de LS 303 slechts +/- 0,2 mm respectievelijk +/- 0,3 mm is. L

LS 388, nieuwe liniaal N U O O K V O O R C O N V E N T I O N E L E M A C H I N E SE E N M O D E R N E 1 V S S I N T E R FA C E

Onze cursussen bevorderen een optimaal gebruik van uw machinesHEIDENHAIN levert niet alleen de besturingssystemen voor boor-, frees- en draaimachines die u in staat stellen concurrerend te werken. Trainen van demachinebediener zien wij, net als onze service, als belangrijk onderdeel van ons productenpakket. Het draagt bij aan een optimaal gebruik van uw investe-ring. Voor het optimaal benutten van de productiecapaciteit van deze machines en ook snel en flexibel te kunnen reageren op lopende opdrachten, is eenjuiste bediening en programmering essentieel. Onze praktijkgerichte training maakt het mogelijk om nog efficiënter en met meer diepgang gebruik te makenvan de vele mogelijkheden, om zo ook snel en flexibel te kunnen reageren op lopende opdrachten. Ook als u bestaande machines modificeert door plaatsingvan een nieuwe besturing, kunt u door onze cursus de mogelijkheden volledig benutten. De kosten van de cursus worden zo al snel terugverdiend.

NC-PROGRAMMEREN / BASISCURSUS Tijdens de basiscursus TNC-programmeren leertmen de werkstukken volgens tekening zelfstandigte programmeren. Na het volgen van deze cursus zalde cursist gestructureerde programma's kunnenschrijven.

DoelgroepBedieners van TNC 151/155/246/355/360/407/410/415/425/426/430/iTNC530

VoorwaardenGeen TNC-kennis noodzakelijk, kennis van hetfrezen is wel aan te bevelen.

Cursusinhoud• verklaring van de basisfuncties van een besturing• verklaring van de functies op het toetsenbord• uitleg over coördinatenstelsels (carthesiaans/polair)• werken met de data-overdracht-functies van de TNC• werken met absolute en incrementele maten• programmeren van rechten en cirkels, gatencirkels• programmeren met behulp van labels (onderpro-

gramma's) en herhalingen• gereedschapsradiuscorrecties

Cursusdata: 23-05-2007 – 01-06-200720-06-2007 – 29-06-2007

TNC-PROGRAMMEREN VOOR GEVORDERDEN Deze cursus maakt het mogelijk de kennis uit tebreiden die nodig is voor het vervaardigen vangestructureerde programma's en voor het bewerkenvan werkstukken met een verhoogde moeilijkheids-graad. Ook Q-Parameter-programmeren en FKkomen ruim aan bod.

DoelgroepBedieners van TNC 151/155/246/355/360/407/410/415/425/426/430/iTNC530VoorwaardenBasiscursus TNC-programmeren of ruime ervaringmet TNC-besturingen.

CursusinhoudOnderdeel Conventioneel• bewerken van boorpatronen met verschillende

gereedschappen• frezen in meerdere sneden• frezen met toepassing van gecombineerde coördi-

natenomrekening (b.v. nulpuntverschuiving,spiegelen)

• toepassen van contourcycliOnderdeel Parameters• wegwijs maken in Q-parameter-programmeren/

basisfuncties• boren, 2D-curves/eenvoudige 3D-lichamenOnderdeel Vrije ContourProgrammeren van niet-NC-bemate tekeningen doorde vrije-contourprogrammering (FK)

Cursusdata:25.04.2007 - 04.05.2007

Colofon:HEIDENHAIN-info is een uitgave vanHEIDENHAIN NEDERLAND B.V.Het blad verschijnt periodiek en wordtgratis toegezonden aan haar relaties.Redactiesecretariaat en administratie:Lenneke BorgdorffAdreswijzigingen s.v.p. doorgeven viae-mail: documentatie@heidenhain.nl

Copernicuslaan 34, 6716 BM EDEPostbus 92, 6710 BB EDETel. (0318) 58 18 00Fax (0318) 58 18 70Internet: www.heidenhain.nlHoofdredactie: ing. J.E. BazuinRedactie: directie: ing. J.E. Bazuinproductmanagement: ing. N.Th. Schuitemaker

Eindredactie en realisatie: Enterprise Communications, Huissen Overname van artikelen is toegestaanmits met bronvermelding.

LS 388 C

Nauwkeurigheidsklasse ± 10 µmMeetlengten ML in mm 70 tot 1070, 1140, 1240 Referentiemerk Afstandgecodeerd; voor het bepalen van

de absolute positiewaarden na max. 20 mmBeschermingsklasse IP 53 bij inbouw volgens EN 60 529 montagehandleiding Werktemperatuur 0 tot 50 °C Spanning 5 V ± 5 % Uitgangssignaal/Signaalperiode 1 VSS/20 µm

> Vacature

Wij zoeken een

Product Manager

Gereedschapmachine-

markt

zie onze website

www.heidenhain.nl

Bij beide cursussen wordt men in vijf dagen, verdeeld over twee weken, uitgebreid getraind. In de eerstecursusweek op woensdag tot en met vrijdag, in de tweede week op donderdag en vrijdag.

Kosten: € 1050,- per cursus, per deelnemer, excl. BTW. Wilt u meer informatie, bel dan (0318) 581800.

Kwart eeuw actief in Nederland

Service-afdeling HEIDENHAINspeerpunt in dienstverlening

De service-afdeling van HEIDENHAIN is op de kop af een kwart eeuw actief in Nederland. Service-manager Ronald van Zanten: “Een perfecte service zijn we aan onze stand én klanten verplicht, alvanaf het allereerste begin. Die service verlenen we zowel aan de importeurs als aan de eindge-bruikers. Daarvoor is onze service-afdeling op sterkte met vijf toegewijde heren en twee dames.Een aantal van hen is al zeer lang werkzaam bij HEIDENHAIN. Onze klanten kunnen terugvallenop hun ruime technische ervaring met onze producten.”

14 HEIDENHAININFO

Ronald van Zanten

Lenneke Borgdorff en Gijsje van Brienen (r)

Alles draait binnen HEIDENHAIN om het kwaliteits-zorgsysteem. Ronald van Zanten: “Alle gegevensdie we hierbinnen inbrengen op het gebied vanreparaties worden nauwkeurig geanalyseerd envormen, indien relevant, weer input voor technischeverbeteringen. Alle klanten profiteren daarom vroegof laat van de know how van de service-afdeling.Maar allereerst staan we uiteraard heel alert klaarvoor klanten die te kampen hebben met storingen ofdefecten. We kunnen snel reageren en de foutachterhalen door onze uiterst geavanceerde HEIDENHAIN test- en kalibratiesystemen. Die staandirect tot onze beschikking in onze volledig geoutil-leerde werkplaats, uitgerust met een antistatischevloer.” Overigens, reparaties kunnen ook on-siteworden uitgevoerd bij de klant, alles gaat in overleg.

Doorvragen = oplossenDe eerste opvang van de vragen is de verantwoor-delijkheid van de beide dames uit het team. Zijvormen zich een gedetailleerd beeld van het aange-melde probleem en begeleiden uiteindelijk het totaleserviceproces. “We krijgen de meest uiteenlopendevragen binnen”, benadrukt Ronald van Zanten. “Veelgaan over storingen, maar ook over de bediening entoepassing van onze besturingssystemen. Deessentie is dat we bij elke melding heel diepgaanddoorvragen. Onze besturingen vormen in een grote

machine maar een klein onderdeel. Echter, het iswél de plek waar fouten worden geregistreerd, ookal komt de eigenlijke fout daar niet vandaan. Wat hetdisplay zegt, is voor heel veel klanten maatgevendals de brón van de fout. Daarom hebben we op deservice-afdeling heel veel kennis van allerlei soortenmachines waarin onze besturingen worden toege-past.In alle gevallen geeft het ons heel veel voldoe-ning om de klant te kunnen aangeven wáár in de

Theo van Kooten

Ron de Jeu

15HEIDENHAININFO

machine de oorzaak van de storing zit. Het gaaterom dat de klant dóór kan.”

Snelservice: al 25 jaar een zeer beproefdconceptEen unieke dienstverlening van de service-afdelingis het fenomeen Snelservice. Ronald van Zanten:“Voor veel van onze klanten een vertrouwd begrip,voor anderen nog onbekend. Daarom is een uitlegop zijn plaats. Snelservice begint met een gesprektussen een klant en één van onze servicemedewer-kers. Blijkt uit dat gesprek dat er een systeem vanHEIDENHAIN defect zou kunnen zijn, dan maken wijeen afspraak met deze klant. De klant bouwt hetdefecte onderdeel zelf uit, stapt in de auto en levertbijvoorbeeld de liniaal bij ons af. Op het moment datde klant binnenkomt met de liniaal, stopt één vanonze servicemedewerkers meteen met zijn werk,pakt het te repareren onderdeel en begint onmiddel-lijk met de reparatie.” Maar een onderdeel hoeft nietkapot te zijn om op de service-afdeling te belanden:“We hebben nu ook een linialen-reinigingsmachinein huis die linialen snel en grondig reinigt. Wiedaarvoor belangstelling heeft raad ik aan contact opte nemen.”

Snelservice “Onze systemen vormen vaak het hart van demachine en als hier een storing in zit, functioneertde machine niet. Hierdoor komt vaak een compleetproductieproces stil te liggen. Door onze Snelservice

is dat vlot en voordelig tevoorkomen.” De extrakosten voor deze Snelservi-ce bedragen € 100,-. Voordeze kosten is een reparatieeigenlijk altijd mogelijkbinnen één werkdag. Alsmen dat vergelijkt met eennormale reparatie die eendoorlooptijd heeft vanongeveer een week, dan isde rekensom in dringendegevallen snel gemaakt. DezeSnelservice is nu al meerdan 20 jaar een beproefdconcept dat prima functio-neert.

Uniek ruilsysteemNaast Snelservice vestigt Ronald van Zanten ookgraag de aandacht op het ruilsysteem vanHEIDENHAIN: “Als er bijvoorbeeld een besturingdefect is ontvangt de klant de volgende dag al eenidentiek, gerepareerd exemplaar ter vervanging.Daarna betaalt de klant alleen de reparatiekostenvan zijn besturing. Men krijgt dus niet een nieuw,maar een ánder exemplaar. Het door de klant aange-boden defecte product wordt technisch weer op delaatste stand der techniek gebracht en vervolgensook in het magazijn opgeslagen, voor een nieuwecyclus van dit unieke ruilsysteem. Dit precies vol-gens de richtlijnen die we wereldwijd hanteren.”

Oud maar onverslijtbaar“Ook over tientallen jaren oude producten vanHEIDENHAIN hebben we nog veel know how eneen complete verzameling technische manuals. Dater inderdaad vraag is naar reparaties van jaren oudebesturingen, die wij ook uitvoeren, zegt ook wel ietsover hun kwaliteit en duurzaamheid.”

Vaste tarievenEerder in dit artikel viel al een vast bedrag voor deextra kosten voor Snelservice. HEIDENHAIN onder-scheidt zich door het gebruik van vaste reparatie-tarieven. Dit betekent dat de klant vooraf altijd eenkostenbegroting ontvangt. Ronald van Zanten: “Ditvoorkomt verrassingen bij de klant. Primair staat bijons het oplossen van het probleem centraal.“

Wij staan stand-byWilt u ook gebruik maken van de vele mogelijkhe-den die de service-afdeling van HEIDENHAIN ubiedt? Belt u dan met Ronald van Zanten, of één van zijn collega’s uit zijn serviceteam, tel.: 0318 - 581840, mailen kan natuurlijk ook: service@heidenhain.nlTijdens de DEMOWEEK kunt u ook op onze service-afdeling komen kijken. U bent van harte welkom,ongeacht uw vraag. L

“Onze kerntaak is het voorkomen

dat bij de klant productieproces-

sen stil komen te liggen.”

Gijs Stoop

Marcel van der Peet

16 HEIDENHAININFO

De exacte opname van de afmetingen van het gereedschap en cyclische controle van de gereed-schapslijtage is vereist voor een constante hoge nauwkeurigheid van de bewerkingen. Het ge-reedschapstastsysteem TT 140, bekend als de ‘Paddestoel’ met kabelaansluiting voor de verme-ting van stilstaande en draaiende gereedschappen kan dit automatisch en efficiënt verzorgen.

Bepalen lengte en diameter: de TT 140 meet bijna ieder type gereedschap direct op de machine en bepaaltzo de gereedschaplengte en diameter, inclusief de afzonderlijke snijvlakken.

Meting van gereedschaplengte met stilstaande of draaiende spindelMeting van gereedschapsdiameter met stilstaande of draaiende spindel.Breukbeveiliging; een voorgeprogrammeerde breuk in de stift beschermt het tastsysteem bij een bedie-ningsfout. Optische positie-signalering: de uitslag van de taster wordt ook via een LED gesignaleerd, en maaktdirect zichtbaar of de TT 140 zich in uitgezwenkte positie bevindt. L

Compleet draadloos 3D-tastsystemen, deHEIDENHAIN TS 640 of nog kleinere TS 440, de zend- en ontvangsteenheid en debenodigde kabel voor montage op een CNC-freesmachine met iTNC530 besturing:

1. Compleet HEIDENHAIN-3D-tastsysteem

• TS 640 of TS 440 • opnemer SK/BT 40 of 50• ontvanger SE 640 • kabel max. 10 m.• Nederlandstalig handboek• montage en instructie op de machine

JUBILEUMPRIJS € 4500,- (excl. BTW)

Compleet gereedschapstastsysteem, deHEIDENHAIN TT 140 met kabel, voor monta-ge op een freesmachine of CNC-machine meteen iTNC530 besturing:

2. Compleet HEIDENHAIN-gereedschapstastsysteem

• TT 140 • kabel max. 10 m. • Nederlandstalig handboek• montage en instructie op de machine

€ 1850,- (excl. BTW)

Bij gelijktijdige aankoop van beide HEIDENHAIN-tastsystemen betaalt u de speciale combiprijs:

3. HEIDENHAIN-3D-tast- & gereedschapstastsysteem

• compleet 3D-tastsysteem• compleet gereedschapstastsysteem• kabels, max. 10 m.• Nederlandstalig handboek• montage en instructie op de machine

€ 6000,- (excl. BTW)

J U B I L E U M A A N B I E D I N G TA S T S Y S T E M E N

Uitrichten en meten van werkstukken met compact 3D-tastsysteem

Gereedschapstastsysteem TT 140OPNAME EN CONTROLE VAN STILSTAAND EN DRAAIEND GEREEDSCHAP

De 3D-Tastsystemen van HEIDENHAIN zijn bijzonder geschikt om naast het snelle uitrichten vanhet werkstuk, ook de werkstukvermeting op de freesmachine of CNC-machine uit te voeren.Hiervoor bieden de meeste CNC-besturingen – in het bijzonder ook de HEIDENHAIN TNC-bestu-ringen – een serie van meetcycli. De meest voorkomende geometrische vormen zoals gaten,rechthoekige en ronde kamers, eilanden, gatencirkels en vlakken zijn hiermee te meten. Met dedraadloze tastsystemen van onze speciale actie TS 640, TS 440 en het gereedschapstastsyteemTT 140 gebeurt het uitrichten en meten van werkstukken en gereedschappen automatisch, snel enzeer nauwkeurig.

Het nieuwe compacte 3D-tastsysteem TS 440 Dit kleine broertje van de TS 640 is uiterst compact en meteen diameter van 49 mm en lengte van 63 mm bijzondergeschikt voor toepassingen waar weinig werkruimte voorhan-den is. Technisch komt de kleinere TS 440 overeen met dereeds bestaande TS 640 en beide zijn met name geschikt voor CNC-machines met automatische gereed-schapwisseling.

Infrarood voor schakelsignaal De TS 640 of TS 440 zendt zijn schakelsignaal via infrarood naar de zend- en ontvangsteenheid SE 640. Doorde gelijkmatige verdeling van de voor de signaaloverdracht verantwoordelijke LED’s over de omtrek van deTS 440, is een overdrachtbereik van drie meter haalbaar. In combinatie met de in de spindel gemonteerdezend- en ontvangsteenheid SE 540, kunnen deze tasters ook in grote machines toegepast worden.

Automatisch reiniging met perslucht of koelmiddelDe tastpositie van de TS 640/440 kan met behulp van perslucht of met koelmiddel van verontreinigingengezuiverd worden. Aan de onderzijde van dit tastsysteem zijn drie sproeikoppen voor deze vrijblaas-voorzie-ning geïntegreerd. Het spaart tijd en maakt het gebruik van de automatische tastcycli tijdens onbemandbedrijf mogelijk. L

Draadloos tastsysteem, de TS 640 of TS 440TASTSYSTEEM, ZEND- EN ONTVANGSTEENHEID EN BENODIGDE KABEL VOOR FREESMACHINE

Schakelknop

LEDLenzensysteem

DifferentieelFotoelement

Taststift

Genoemde prijzen gelden voor montage op een machine die is voorzien van een HEIDENHAIN-besturing iTNC530. Deze aanbiedingen is inclusief complete montage,werkend opgeleverd, inclusief instructie en een Nederlandstalig handboek, wijzigingen voorbehouden. Voor montage op andere besturingen gelden andere prijzen. L