Lunchgesprek: ‘Armoede in Gent’ lunchgesprek.pdf · Armoede kan de dag van vandaag worden...

Lunchgesprek: ‘Armoede in Gent’

Armoede in Gent

1. Kadering armoederapporten

2. Wat is armoede en hoe wordt het gemeten?

3. Armoede in Gent

4. Besluit


2009: oprichting cel armoedebestrijding, eerste indicatorenrapport

armoede:In 2012: eerste update van het

indicatorenrapport


Het belang van het kwalitatieve:


Armoede definiëren:

Een probleem van lage inkomens, waarbij een leefbaar inkomen een noodzakelijke

(doch niet de enige) voorwaarde is om minimaal te kunnen participeren aan het

maatschappelijk leven (Storms & Van den Bosch, 2009; Van Lancker, 2013).

Armoede kan de dag van vandaag worden omschreven als (Bouverne-De Bie, 2003;

Roets, 2013):

1. Een gebrek aan middelen

2. Sociale uitsluiting

3. Een socialisatie in een cumulatie van uitsluitingen

Armoede verwijst in deze definitie naar het gebrek aan zowel materiële als

immateriële (of sociale) maatschappelijke hulpbronnen (Lister, 2004).


2 centrale concepten: de armoedegrens en het armoederisico.

Armoedegrens: 60% van het mediaan inkomen op individueel

niveau. Uitgedrukt in Euro’s.

Armoederisico: is hier enkel op basis van het inkomen. Is het risico

dat je onder de armoedegrens leeft. Uitgedrukt in percentages.

Beiden gebaseerd op de EU-SILC enquête


EU-SILC: Statistics on income and living conditions, enquête naar

inkomens en levensomstandigheden.

• Jaarlijkse enquête bij 6000 gezinnen (11.000 personen)

• Mensen zonder wettig verblijf, dak- en thuislozen en collectieve

huishoudens zijn niet opgenomen (omdat ze ontbreken in het

Rijksregister)

• In 2010: Steunpunt tot bestrijding van armoede,

bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting initieert project om EU-

SILC af te nemen bij 275 dak- en thuislozen en bij 170 mensen

zonder wettig verblijf.


Armoedegrens:

Eigenschappen: ieder jaar wijzigt deze grens, en de grens is aangepast

aan de gezinssituatie

13.023 € netto per jaar of afgerond 1.085 € netto per maand voor een

alleenstaande (EU-SILC 2014)

27.348 € netto per jaar of afgerond 2.279 € netto per maand voor een

huishouden bestaande uit twee volwassenen en twee kinderen (jonger

dan 14 jaar). (EU-SILC 2014)


Armoederisico: Eigenschappen: ieder jaar wijzigen deze percentages.

Traditioneel wordt het armoederisico voor een aantal vooraf

gedefinieerde groepen berekend. Bekend voor België en de gewesten.

Zo wordt het armoederisico berekend voor:• m/v

• 5 leeftijdscategorieën

• 14 huishoudtypes (alleenstaand, koppel met en zonder kinderen, enz)

• Eigenaars / huurders

• Werkenden / werklozen

• Gepensioneerden

• Naar opleidingsniveau

• Naar werkintensiteit (zie verder)

België: 15,5% in 2014


• Voornaamste vaststelling bij het armoederisico en de

armoedegrenzen: enkel financieel!

• Europa: samengestelde maat: de AROPE indicator:

At Risk Of Poverty and/or Social Exclusion of

Risico op armoede en sociale uitsluiting

• Bestaande uit 3 deelindicatoren:

1. Armoederisico (monetaire armoede)

2. Materiële deprivatie

3. Lage Werkintensiteit (LWI)


Materiële deprivatie: (Bron: EU-SILC)

Mensen met een 'ernstige materiële deprivatie' missen minstens 4

van de 9 volgende elementen en zijn niet in staat om:

1) huur of courante rekeningen te betalen

2) hun woning degelijk te verwarmen

3) onverwachte uitgaven te doen

4) om de twee dagen vlees, vis of een proteïnerijk alternatief te eten

5) een week vakantie per jaar te nemen buiten hun huis

6) zich een eigen wagen,

7) wasmachine,

8) kleurentelevisie of 9) telefoon aan te schaffen.

België: 5,9% in 2014


Lage werkintensiteit: (Bron: EU-SILC)

Een persoon met een zeer lage werkintensiteit is een persoon van 0

tot 59 jaar, wonende in een huishouden waarin volwassenen

(studenten niet meegerekend) tijdens het referentiejaar gemiddeld

minder dan een vijfde van hun tijd aan het werk waren.

België: 14,6% in 2014

België: 21,2% in 2014

Totaal AROPE indicator voor de Belgische bevolking:

3. Armoede in Gent

Aan de hand van kwantificeerbare indicatoren

• Set van indicatoren, opgedeeld in:• bevolkingsgroepen met een (verhoogd) armoederisico (20)

• bevolkingsgroepen met een expliciete armoedeproblematiek (8)

• Doel is realiteit vereenvoudigen en overzichtelijk maken

• Niet de maatregelen van het Gentse armoedebeleid

worden in beeld worden gebracht, maar wel de

armoedetoestand waar het Gentse beleid iets aan wil

veranderen.

• Voortbouwend op het Indicatorenrapport 2009 en 2012

• Voornamelijk voor de periode 2010-2014

3. Armoede in Gent

Deze actualisering moet ons in staat stellen om een antwoord te

bieden op de volgende vragen:

• Welke evoluties zien we in de bevolkingsgroepen met een

verhoogd armoederisico en de bevolkingsgroepen met een

expliciete armoedeproblematiek?

• Stijgt of daalt de armoede in Gent?

3. Armoede in Gent

• Demografie

• Inkomen en arbeid

• Moeilijk te registreren kansengroepen

• Onderwijs, gezondheid en huisvesting

• Budget- en schuldhulpverlening

• Energie

• Kinderarmoede

3. Armoede in Gent: Demografie

Alleenstaanden

Aandeel alleenstaande huishoudens binnen het bevolkings- en wachtregister (%), Gent

30,0%

32,0%

34,0%

36,0%

38,0%

40,0%

42,0%

44,0%

46,0%

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Bron: Bevolkings- en wachtregister Stad Gent, 2015

AR alleenstaanden: tot 28%

voor alleenstaande vrouw

<65 jaar (EU-SILC 2014)


Eenoudergezinnen

Aandeel eenoudergezinnen binnen het bevolkings- en wachtregister (%), Gent

Bron: Bevolkings- en wachtregister Stad Gent, 2015

6,0%

6,5%

7,0%

7,5%

8,0%

8,5%

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

AR alleenstaande ouder met

minstens 1 afhankelijk kind:

36,4%


Herkomst

Bevolking naar herkomst, verschillende categorieën (%), Gent

Bron: Kruispuntbank Sociale Zekerheid, 2015

0

5

10

15

20

25

30

35

buitenlandse

herkomst

Turkse en

Maghrebijnse

herkomst

buitenlandse

herkomst -

andere landen

(nietEU en

niet-Turk en

Maghrebijn)

EU15 herkomstEU13 herkomst

2010

2011

2012

2013

AR Turkse herkomst: 33%

Marokkaanse herkomst: 54%

Oost-Europese herkomst: 36%

Niet-Europese herkomst: 37%

(Data EU-SILC 2009!)

3. Armoede in Gent: Inkomen en arbeid

Geïndexeerde fiscale inkomens

Aandeel belastingplichtigen met hun netto inkomen, Geïndexeerde fiscale inkomens (%), Gent

Bron: Algemene Directie Statistiek, 2015

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

meer dan 100 000 €

tussen 90 001 en 100 000 €

tussen 80 001 en 90 000 €

tussen 70 001 en 80 000 €

tussen 60 001 en 70 000 €

tussen 50 001 en 60 000 €

tussen 40 001 en 50 000 €

tussen 30 001 en 40 000 €

tussen 20 001 en 30 000 €

tussen 15 001 en 20 000 €

tussen 10 001 en 15 000 €

tussen 5 001 - 10 000 €

tot 5 000 €

0 € netto inkomen


Geïndexeerde fiscale inkomens

Aandeel belastingplichtigen met een netto inkomen tot 15.000 €, Geïndexeerde fiscale inkomens

(%), Gent

Bron: Algemene Directie Statistiek, 2015

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012


Aandeel personen met overmatige schuldenlast

Aandeel personen met overmatige schuldenlast, Gent

Bron: Stadsmonitor 2014

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

2010 2011 2012 2013


Werkloosheidsdruk Europese, Turkse en Marokkaanse herkomst

Werkloosheidsdruk Europese, Turkse en Marokkaanse herkomst (%), Gent

Bron: VDAB, bewerking: Data en Informatie Stad Gent, 2015

0

5

10

15

20

25

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Werkloosheidsdruk bij personen

van EU15 herkomst (inclusief

personen van Belgische herkomst

[%]


van EU13 herkomst [%]


van Marokkaanse herkomst [%]


van Turkse herkomst [%]

AR werklozen: 42,9% (2014)


Begunstigden op RMI en RMH (zonder medische kaart)

Aandeel begunstigden op RMI en RMH (zonder medische kaart) per 1000 inwoners, Gent

Bron: OCMW Gent, 2015

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Bedragen

leefloon:

Cat1: € 555,81

Cat2: € 833,71

Cat3: € 1.111,62


Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden (GIB) en de

Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO)

Aandeel gerechtigden (>= 65 jaar) op een Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden (GIB) en de

Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) per 1000 inwoners >= 65 jaar, Gent

Bron: Lokale Statistieken, Bewerking: Data en Informatie Stad Gent, 2015

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

AR 65+: 16,1%

(EU-SILC 2014)


Gerechtigden op gelijk welke tegemoetkoming aan personen

met een handicapAandeel gerechtigden op gelijk welke tegemoetkoming aan personen met een handicap per 1000

inwoners, Gent

Bron: Lokale Statistieken, Bewerking: Data en Informatie Stad Gent, 2015

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

3. Armoede in Gent: Moeilijk te registreren

kansengroepen

Mensen zonder wettig verblijfAantal personen met minstens 1 medische kaart, Gent

Bron: OCMW Gent, 2014

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

2009 2010 2011 2012 2013

3. Armoede in Gent: Onderwijs, gezondheid en

huisvesting

OnderwijsAandeel (%) van de leerlingen met schoolse vertraging in het vierde leerjaar van het gewoon

lager onderwijs, Gent


0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

35,0

2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014

AR volgens opleidingsniveau:

Laag 25,8%

Midden 13,3%

Hoog 6,7%


huisvesting

Gezondheid

Slechte psychische gezondheid:

2010: 6,4%

2014: 3,7%

Middelmatige psychische gezondheid:

2010: 9,9%

2014: 7,9% (niet significant)

Bron: Leefbaarheidsmonitor Stad Gent, 2014


huisvesting

Gezondheid

Subjectieve gezondheid:

2011: 25,8%

2014: 24,2%



huisvesting

GezondheidAandeel rechthebbenden op een verhoogde tegemoetkoming (%), Gent

Bron: IMA Atlas, 2015

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014


huisvesting

HuisvestingAandeel uithuiszettingen per 1000 huishoudens, Gent

Bron: Jaarverslag OCMW Gent, 2015

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

3. Armoede in Gent: Hulp

Budget- en schuldhulpverlening

Aandeel gezinnen in budgetbegeleiding, budgetbeheer en schuldbemiddeling, Gent

2012 2013

3,4% 3,6%

Bron: Vlaams Centrum Schuldenlast, verwerking: Data en Informatie, 2015

3. Armoede in Gent: Energie

Afgesloten toegangspunten elektriciteit en gas

Aandeel afgesloten toegangspunten elektriciteit en aardgas per 1000 toegangs-

punten, op 31/12


Elektriciteit Aardgas

2011 2013 2011 2013

4 5 12 13

3. Armoede in Gent: Kinderarmoede

Aandeel geboorten in kansarme gezinnen (%), Gent

Bron: Kind en Gezin, 2015

0,

5,

10,

15,

20,

25,

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Aandeel kansarme geboorten t.o.v. van het aantal geboorten

4. Besluit

• Welke evoluties zien we in de bevolkingsgroepen met een verhoogd

armoederisico?

• Stijgt of daalt de armoede in Gent?

Bevolkingsgroepen met een verhoogd armoederisico:

• 5 van de 20 kennen een daling

• 5 zijn stabiel gebleven

• 10 zijn er toegenomen

Bevolkingsgroepen met expliciete armoedeproblematiek

• 3 daling

• 5 toegenomen

Armoede neemt toe

Links:

De powerpoint-presentatie vindt u onder:

http://www.ocmwgent.be/OCMW/armoedebes

trijding/Armoede-in-cijfers.html

Het rapport vindt u via deze link:

http://gent.buurtmonitor.be/jive/jivereportcont

ents.ashx?report=ind_armoede

Bedankt voor uw aandacht!

Lunchgesprek: ‘Armoede in Gent’ lunchgesprek.pdf · Armoede kan de dag van vandaag worden...

Documents

Transcript of Lunchgesprek: ‘Armoede in Gent’ lunchgesprek.pdf · Armoede kan de dag van vandaag worden...