LUNA (6) WIL SAMEN SPELEN MET ANDERE KINDEREN:

“ZE VINDEN MIJN ROLSTOEL MOOI EN SPANNEND!”

Luna Wansink (6) zit in een jeugd-bende. Ze was zelfs op televisie. Nee, niet in een misdaadprogramma... Ze speelde de hoofdrol in een filmpje van de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK) over een onderwerp dat je wel een beetje ‘crimineel’ kunt noemen: Negentig procent van de speeltuinen in Nederland is ontoegankelijk voor kinderen met een handicap. Dat moet veranderen!

bende, die ervoor zorgt dat speeltuinen worden aange-past. Nooit zal ik ons eerste bezoek aan een aangepaste speeltuin vergeten. Er ging een wereld voor ons open. Overal kon Milou zelfstandig op en in. We hoefden haar niet te helpen of te waarschuwen, ze kon vrijuit en veilig spelen. Fijn voor ons, maar ook belangrijk voor haar ontwikkeling. Zelf leren vallen en opstaan is zo goed voor een kind.”

TELEURSTELLING EN VERDRIETVolgens de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK) is zo’n negentig procent van de speeltuinen in ons land ongeschikt voor kinderen met een beperking. En dat, terwijl juist voor hen fijn samen spelen in een speeltuin zo belangrijk is. Niet alleen vanwege het essen-tiële contact met andere kinderen, maar ook omdat het goed is voor hun ontwikkeling. Spelenderwijs ontdek-ken ze namelijk op een heel natuurlijke manier wat ze allemaal wèl kunnen, ondanks hun handicap(s).Kinderen die door hun beperking niet met andere kinde-ren samen kunnen spelen, voelen zich vaak eenzaam en geïsoleerd. Voor hun ouders is het schrijnend om ande-ren te zien genieten van hun niet gehandicapte kinderen, die lekker met elkaar aan het ravotten zijn, terwijl hun kinderen aan de zijlijn staan en niet kunnen meedoen. Een bezoekje aan een niet aangepaste speeltuin wordt dan een dag vol frustratie, teleurstelling en verdriet. Om zichzelf en hun kinderen die pijn te besparen, lopen veel ouders met een grote boog om zulke speeltuinen heen...

DESKUNDIGENOm de noodzaak van het aanpassen van ontoeganke-lijke speeltuinen onder de aandacht te brengen begon NSGK samen met de NUSO (koepelorganisatie speel-tuinverenigingen) in 2012 een speciale campagne: Samen Spelen. Maar natuurlijk deed NSGK ook ruim daarvóór al van alles om dit onderwerp op de agenda te zetten. Zo werden er filmpjes gemaakt om de problemen van kinderen met een handicap in zo’n speeltuin aan te tonen. In één daarvan speelde Luna de hoofdrol. “Ik moest met mijn rolstoel op de glijbaan. Dat was wel een beetje eng”, lacht ze.Samen met haar (niet gehandicapte) zevenjarige broer Tim is Luna lid van de Speeltuinbende, een groepje ‘des-kundigen’, samengesteld uit kinderen en volwassenen,

Negen op de tien speeltuinen ontoegankelijk voor gehandicapte kinderen... DAT MOET ANDERS!

De ouders van Luna zijn niet blij, wanneer ze met hun dochtertje in de zoveelste speeltuin aankomen waar de speelplekken onbereikbaar zijn door grote

hoeveelheden gestort zand. Voor de meeste kinderen met een handicap is er geen doorkomen aan.

Z“Zand. Héél véél zand. Daar loop je in de meeste speel-tuinen tegenaan. Of beter gezegd, in vast.” Paulien Gudde uit het Gelderse Loenen is de moeder van Luna. Ze vertelt dat haar dochtertje is geboren met een open ruggetje (spina bifida) en daardoor haar benen niet kan gebruiken. Ze is gebonden aan haar rolstoel. Speeltuinen gebruiken zand als ondergrond, opdat vallende kinderen zich niet zo snel bezeren. Maar kinderen met een handi-cap, zoals Luna, komen door dat zand in de problemen. Paulien: “Met een rolstoel kun je in zand helemaal niets. Voor Luna zijn de speeltoestellen dan onbereikbaar. Zeker als die ook nog eens op een heuveltje staan, wat vaak het geval is.” Paulien staat niet alleen. Selina (36) is de moeder van Milou, die vanwege een hersenbescha-diging moeilijk kan lopen, slechtziend en slechthorend is. Selina: “Als kleine meid wil Milou dolgraag naar de speeltuin. De glijbaan is haar favoriet. Maar ja. Kinderen zonder beperking hebben al moeite met die akelige, ijzeren trappetjes dus onze Milou komt er helemaal niet op. Bijna alle andere speeltoestellen zijn voor haar ook ontoegankelijk. Toen we nog naar zulke slechte speeltui-nen gingen konden we haar na een kwartiertje meestal gillend en krijsend afvoeren. Juist op de plek waar het leuk moest zijn, werden we er als ouders keihard mee geconfronteerd dat ons kind een beperking heeft.’

Lekker samen spelen met andere kinderen is dus meestal een onbereikbare droom voor kinderen met een handi-cap. En niet alleen vanwege de ontoegankelijkheid van de speeltuinen of speeltoestellen. Vaak zijn de toestellen zèlf ook ongeschikt of te gevaarlijk, terwijl met wat sim-pele aanpassingen de meeste gevaren eenvoudig zouden kunnen worden weggetoverd. Paulien: “Een speciaal zitje op een schommel of draai-molen... Een ruggensteun op een wipwap, zodat ze er niet zo snel vanaf vallen… Dat is toch vrij eenvoudig te maken? Er liggen ook vaak volkomen overbodige drem-pels bij toestellen. Die kun je weghalen. En in plaats van zand kun je ook met gras werken…”

Selina: “Boos werd ik ervan, heel boos. En intens verdrietig. Milou is ons enige kind. Ik zag hoe ze in een isolement raakte en gunde haar zo het plezier met leeftijdsgenootjes. We wisten ons geen raad met de situatie totdat iemand vertelde over de NSGK Speeltuin-

Tekst: Hans ScholteFotografie: Suzanne Reuling

6 • WACHTKAMER WACHTKAMER • 7

HELP SPEELTUINEN AANPASSENVOOR KIDS MET EEN HANDICAP!TV-presentatrice Tooske Ragas is één van de ‘Famous Friends’ die het werk van NSGK steunen. Haar broer Jan-Pieter heeft het syndroom van Down. Zij weet dus hoe belangrijk speeltuinen zijn, die voor alle kin-deren veilig en toegankelijk zijn. Tooske: “Een speel-tuin is voor kinderen de maatschappij in het klein. Daar leren ze alles wat ze wel en niet kunnen en durven. Ze leren met elkaar, van elkaar.” En daarom doet Tooske voor Samen Spelen hier, in De Wachtkamer, een beroep op alle Nederlandse vaders, moeders, opa’s en oma’s om NSGK te steunen:

Tooske Ragas: “Lieve mensen, word alsjeblieft NSGK donateur!”“Als kind moet je leren je eigenheid te vinden en oké te zijn met wie je bent, zodat je je in het leven staande kunt houden. Dat leer je niet als je altijd alleen maar thuis zit met je ouders. Je moet oefenen. Dat kan alleen door te spelen met andere kinderen. Steun daarom net als ik de NSGK en de actie Samen Spelen!”

NSGK ontvangt geen overheidssubsidie en is afhankelijk van giften, donateurs en vrijwilligers.

Doneer nu online Scan de QR-code of surf naar www.nsgk.nl en klik op ‘word NU donateur’. U kunt kiezen uit verschillende mogelijkheden om NSGK te steunen. NSGK is blij met elke bijdrage.

dat door NSGK naar speeltuinen wordt gestuurd om de toegankelijkheid en kwaliteit te testen.Luna: “We steken een rood of groen bordje op als er iets fout of goed is. En we zeggen hoe het beter kan voor kinderen zoals ik.” De Speeltuinbende, die overigens regelmatig van samenstelling wisselt, test dus namens NSGK de toe-gankelijkheid van speeltuinen. Er wordt dan een rapport opgemaakt en vervolgens kan men aan de slag met het vriendelijker maken van de speeltuin voor kinderen met een beperking.

ZELFVERTROUWENMoeder Selina: ‘Natuurlijk is ook Milou lid geworden van de Speeltuinbende. Ze heeft nu zo’n 15 speeltuinen getest. Onvoorstelbaar hoe ze sindsdien is gegroeid! Ze is autonomer, heeft meer zelfvertrouwen, is opener naar andere kinderen. Eindelijk zien we het kind waar-van wij al die tijd al wisten dat het er wel was, maar dat we niet konden zien. En ik? Ik zit nu aan de rand van de speeltuin een boekje te lezen. Soms kijk ik even op om te genieten van mijn spelende kind. Net als andere moeders.’Luna gaat, evenals Milou, tegenwoordig ook naar een aangepaste speeltuin. Ze heeft het geluk dat ze in Gelderland woont, vlakbij Dieren, waar zich een fan-tastische, door de Speeltuinbende tiptop goedgekeurde speeltuin bevindt. Marieke Hartjes, voorzitter van die speeltuin: “Wij letten er al jaren op dat bij ons alles zo open en toegankelijk mogelijk is, ook voor kinderen met een beperking. We waren best een heel eind op de goede weg, maar we kregen toch nog verbeteringsadviezen van de Neder-landse Stichting voor het Gehandicapte Kind. Hun tips waren vaak verrassend simpel en doeltreffend. Een klein voorbeeldje? Wij, de medewerkers, hadden niet allemaal dezelfde T-shirts aan, waardoor het voor kinderen niet duidelijk was bij wie ze terecht konden. En er was geen aangepast toilet. Zo voor de hand liggend en gemakke-lijk op te lossen.”

SAMEN MET NSGKIn Dieren hebben ze overigens veel meer gedaan dan uniforme T-shirts aanschaffen... Dat aangepaste toilet

is er gekomen, compleet met aankleedtafel en er is een rustige plek gecreëerd, waar kinderen die daar behoefte aan hebben, zich even kunnen terugtrekken. Er zijn nu vogelnestschommels, waar kinderen als Luna niet uit kunnen vallen, duoskelters, waar ze samen met een ouder in kunnen en er is een unieke waterspeelplaats.Marieke: “Die waterplek hebben we samen met de mensen van NSGK gerealiseerd, om zeker te weten dat we niets over het hoofd zagen. “Paulien: “Luna vindt de waterplek fantastisch. In haar badpakje kan ze er met rolstoel en al naar hartenlust in spatten en spetteren. Bij mooi weer gaan we er bijna elke woensdagmiddag naartoe. De andere kinderen kennen haar inmiddels allemaal. Die zien haar rolstoel niet eens meer. Mijn man Patrick en ik genieten daar ook enorm van. Luna is dan even gewoon kind, net als alle andere kinderen.”Luna: “Ik vind het heel erg leuk in de speeltuin. De andere kinderen vinden mijn rolstoel mooi en ook span-nend. Ze vragen vaak wat er met mij is. Dat vertel ik gewoon en dan vinden ze het heel leuk om met mij te spelen.”

Samen Spelen stimuleert de ontwikkeling van creativiteit en heeft een positieve invloed op het sociaal gedrag van kinderen met een beperking. Door samen te spelen met leeftijdgenootjes pikken ze veel meer op dan van volwassenen. Onderzoek heeft bovendien aangetoond dat spelen in een speeltuin goed is voor de fysieke en motorische ontwikkeling, juist voor kinderen met een handicap. Nederland telt in totaal ruim negenhonderd speeltui-nen. Daarvan zijn er maar ongeveer honderd geschikt voor kinderen met een beperking. In die aangepaste speeltuinen is een aanzienlijk deel van de bezoekertjes beperkt door de een of andere handicap. In de Die-rense speeltuin is dat maar liefst twintig procent! Dat bewijst de dringende behoefte aan verbetering van al die andere (ontoegankelijke) speeltuinen. Negen van de tien ongeschikt... Dat kan natuurlijk niet en dat moet snel veranderen! Natuurlijk kost het aanpassen geld. Speeltuinen hebben zeker geen onbeperkt budget. Maar NSGK helpt.Marieke: “De aanpassingen in onze speeltuin hebben best het een en ander gekost. NSGK heeft ons niet alleen geadviseerd, maar ook financieel gesteund. Als ik al die kinderen nu samen zie genieten, kan voor mij de dag niet meer stuk!”

Eén van de doelstellingen van NSGK is dat dit jaar 25 ontoegankelijke speeltuinen geschikt worden gemaakt voor kinderen met een handicap. Naar het zich laat aan-zien, gaat dat lukken! Maar daarmee zijn we er natuur-lijk nog lang niet. NSGK wil dat nog veel meer (en het liefst natuurlijk alle) speeltuinen worden aangepast. <

Moeder Selina is er trots op dat haar dochter Milou nu lid is geworden van de speeltuinbende. Milou test als ‘ervaringsdes-kundige’ van de bende de geschiktheid van speeltuinen voor kinde-ren met een handicap.

Luna vindt de waterplek fantastisch! Zij kan er met rolstoel en al naar hartelust

in spatten en spetteren

8 • WACHTKAMER WACHTKAMER • 9