Losse nummers: 3,50 2011-1.pdf41e jaargang - Nr. 1 januari-februari 2011 België-Belgique P.B. 3000...

AFGIF TE KAN TOOR 3000 LEUVEN 1

41e jaar gang - Nr. 1 januari-februari 2011Bel gië-Bel gi que

P.B.3000 Leuven 1

BC 5971Twee maan de lijks onaf han ke lijk alge meen-cul tu reel tijd schrift van de vzw VKD-SPOOR SLAGVer ant woor de lijke uit ge ver: André Vanhaeght, Jozef Kumps straat 61, 1560 Hoeilaart

Erkenning: P 306656

Losse nummers: € 3,50

In dit nummer onder meer:

Schande …

F

“La Belgique nousappartient”

F

Zemst

F

BHV en Europees Hof

F

De Bierkar

F

Een verhaal van tweeopera’s

F

Overschrijvings-

formulier voor lees- ensteungeld

"Niet de politici deugen niet; het systeem deugt niet."Peter De Roover, op Actua TV, 28-01-2011

Dit verhaal heeft nog een staartje, ... een leeuwenstaartje.*

2 Spoorslag jaargang 41, nummer 1 - 2011

Redactioneel

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de VVB in het bomvolle Antwerpse Elsenveld, viel Gentenaar Jean-PierreRondas, vers gepensioneerde Klaraproducer en lid van de links georiënteerde Gravensteengroep, scherp uit tegende houding van de Sp-a. Hij ziet de Sp-a als een kern van een effectieve neo-unionistische tegenbeweging inVlaanderen. De neo-unionisten verloren de verkiezingen, maar hebben met de hulp van de groenen nu wel deleiding van de federale politieke onderhandelingen, waar de breed gedragen Vlaamse eisen kapot onderhandeldworden. Verder stelde hij dat “een Belg iemand is die van de Belgische sociale zekerheid geniet”. En die socialezekerheid moet voor de Sp-a ook Belgisch blijven. En wie iets anders durft beweren, wordt doodgebliksemd doorUA-professor barones Bea Cantillon, gewezen CD&V-senator, die het federaliseren van onderdelen van de socialezekerheid een achteruitgang van de beschaving noemde. Tot slot stelde Rondas vast dat de socialisten niet meertravaillistisch zijn maar paars en dat de enige periode dat de socialisten in Vlaanderen Vlaams waren terug gaattot Camille Huysmans en dat is al héél lang geleden. Met even een opflakkering toen Norbert De Batselier metMaurits Coppieters het Sienjaal opstartte.

Vandaag blokkeren de onderhandelingen over het voorstel van N-VA om de bevoegdheden van de RVA teverschuiven naar de gewesten. In Vlaanderen kunnen deze opgenomen worden door de VDAB, die nu reeds eengroot deel van dat werk doet. Een heikel punt is dat hardhorige werklozen in Vlaanderen door de VDAB voorsanctionering moeten overgedragen worden aan de RVA, die niet reageert. In de twee andere gewesten is er deWaalse FOREM en de Brusselse BGDA die ook kunnen overnemen. Bij een regionalisering zijn er zeker geen driebijkomende RVA’s nodig. Studies die 20 jaar geleden werden gemaakt, zijn nu niet meer relevant. Maar hetschoentje wringt bij de uitkeringen van het werklozengeld, dat nu rechtstreeks gebeurt door de vakbonden ofdoor de hulpkas (ook bemand met vakbondslui). Deze organisaties, zonder rechtspersoonlijkheid, ontvangen hetgeld van de RVA en worden voor hun prestaties rijkelijk vergoed. Een stevige machtpositie van de vakbonden,die ze niet makkelijk afgeven.

Tijdens dit nieuwjaarstreffen van de VVB stelde Guido Moons: Op communautair vlak moeten we in de politiekeslijtageslag om de splitsing van B-H-V én van het gerechtelijk arrondissement het hoofd koel houden en nooitmeestappen in welk scenario dan ook. Alle Vlaamse politieke partijen hebben dure en plechtige eden gezworendat Vlaanderen geen prijs betaalt voor de splitsing. Waar blijft de consequente naleving van die belofte? Engebruik a.u.b. niet de decennialang moegetergde zes Vlaams-Brabantse faciliteitengemeenten als pasmunt. Zowordt de gebiedshonger van francofone annexatiepolitiek gestimuleerd. Vlaanderen heeft akte genomen van deonwezenlijke Franstalige belangenconflicten en laat nu het parlement stemmen.

Daarnaast heeft Vlaanderen oog voor het even belangrijke sociaal-economische dossier. In crisistijden moetVlaanderen over de hefbomen beschikken om zich sociaal-economisch op Europees én op wereldvlak tehandhaven. Vlaanderen moet zelf, zonder betutteling van een Belgische schoonmoeder, de krijtlijnen tekenenvoor zijn sociaal-economisch beleid. Dat is democratie!

Ken je nog de Vlaamse politieke partijen die verantwoordelijk zijn voor de nog niet zo lang geleden goedkeuringvan de grendels, de bijzondere meerderheden, de belangenconflicten en de alarmbellen, waardooronderhandelingen en wetswijzigingen zo goed als onmogelijk werden? In de plaats daarvan hebben wij langsWaalse kant een madame “NON” en langs Vlaamse kant een madame “toujours oui”.

Er is geen eerbare staatshervorming mogelijk met Sp-a/Groen. Open VLD wil meepraten maar stelt nu al zijnvoorwaarden. Het heeft geen zin verder te onderhandelen. N-VA is reeds veel te ver gegaan door o.m. BMR (zieverder in dit blad) te aanvaarden als pasmunt voor een onfatsoenlijke splitsing BHV. Waarom niet de stekker eruithalen? Beter geen akkoord dan een slecht akkoord!

(afgesloten op 31-1-2011)

EDITORIAAL

wett. dep. BD 25 412

41e jaar gang - 2011 januari-februari nr. 1

Twee maan de lijks tijd schrift van devzw VKD-Spoor slag Oplage: 2 400 exem pla ren

JAAR ABON NE MENT:Indi vi du eel: € 15 - Steu na bon ne -ment: vanaf € 20 - Losse nummers:€ 3,50

BANK NUM MER van de vzw VKD-SPOOR SLAG: KBC : IBAN : BE41 4342 6165 8110

BIC : KREDBEBB

AAN GE SLO TEN VER E NI GIN GEN: De Beierij van IJse, DavidsfondsHoeilaart, Davidsfonds Overijse,Davidsfonds Tervuren, De IJse -zwaaiers Overijse, ’t Ge nootschapHoeilaart, Landelijke Gilde Overijse,Marnixring Overijse De Vrijheijt, St.-Ceciliakoor Overijse, St.-Martinusharmo nie Overijse, TrosToneel vereniging Druivenstreek,UNIZO Overijse, VakantiegenoegensOverijse, Vlaamse Klub Jezus-Eik,Vlaams Genootschap Overijse,Vlaamse Jongeren Overijse, vtb Kultuur Hoeilaart

KERN RE DAC TIE: Ingrid De Wilde, Greta Dumon, Jan Goossens, Henri Otte (eind-redacteur), Francis Stroobants(eindredacteur), Dries Vanhaeght(voorzitter en illustraties)

VASTE MEDEWERKERS:Jan De Broyer, Johan Deconinck,Roeland Gillis, Stefaan Hemeleers

REDAC TIE A DRES: e-post: [email protected]

WEBSTEK: www.spoorslag.org

VKD-SPOOR SLAG vzw:voor zit ter: Dries Vanhaeght; onder voor zit ter: Jan Goossens; pen ning mees ter: Johan Deco ninck; secre ta ris: Henri Otte

Onze vereniging is aangesloten bijde Vlaamse Volksbeweging -Brabant, bij het Halle-Vilvoorde -komitee en bij het Overleg centrumvan Vlaamse Verenigingen.

Lees- en lidgeld: € 15,00 per jaar

De volgende vergadering vande vzw VKD-Sppoorslag(Algemene Vergadering!)

heeft plaats opdinsdag 22 maart 2011

om 20 uur in C.C. Den Blankte Overijse.

In dit nummer:

Ons weren tegen hebzucht . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Schande over u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

“La Belgique nous appartient” . . . . . . . . . . . . . . 6

Zemst en deelgemeenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

BHV-nieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Volkscafé “De Bierkar” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Biljarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Het varken (lied) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Geschiedenis beleven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Een verhaal van twee opera’s . . . . . . . . . . . . . . 22

Overschrijvingsformulier . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Om dit koninkrijk in stand tehouden moet het staatkundighervormd worden met b.v. eennieuwe financieringswet, eencompromisloze(?) splitsing vanBHV, de splitsing van hetgerechtelijk arrondissement, deafschaffing van de senaat, deoverheveling mobiliteit en energie,de aanpak van de sociaal-economische thema’s. Solidariteitis voor de PS het sleutelwoord.Volgens het solidariteitsmodel vanhet Algemeen Belgisch VakVerbond(ABVV) zou de betwisting rond degigantische financiële transfersvanuit Vlaanderen een schande zijn.Volgens het ABVV zou de ongelijkebehandeling van de werknemers inVlaanderen en Wallonië onder-streept worden en in het zuiden eencollectieve verarming ontstaan. HetABVV-besluit is kinderachtig wanthet stelt dat de overwinnaars van deverkiezingen 2010 in Vlaanderen,bedriegers zijn! (Bron: De NieuweWerker (20-10-2010) – Voor solida-riteit en tegen nationalisme)

Wallonië wil geen nieuwe financie-ringswet en geen “responsabi-lisering”. De PS spreekt wel overeen interpersoonlijke solidariteit,zonder fiscale autonomie, terwijl deN-VA het heeft over een sociaal-economisch verantwoorde financie-ringswet. Weet, dat de hervormingvan de financieringswet slechts eenklein gedeelte van de geldstromennaar (vooral) Wallonië regelt.Enkele economen van de KUL(prof. Erik Buyst, Jo Reynaerts enGeert Jennes), actief bij VIVES

(Vlaams Instituut voor Economieen Samenleving) hebben berekenddat er in 2007 minstens 5,7 miljardeuro vanuit Vlaanderen naarWallonië werd getransfereerd. Ditkostte élke inwoner van Vlaanderen+/- 1.000 euro. Een Vlaams gezinvan vier personen betaalde dat jaardus 4.000 euro aan Wallonië. Is ditfatsoenlijke solidariteit? Op termijnkan zoiets eenvoudig niet, omdatVlaanderen dit geld broodnodigheeft om het hoofd te bieden aan de“vergrijzing” (pensioenen, genees-

kundige zorgen, enz.) en om tekunnen investeren in de Vlaamseeconomie en welvaart. Maar, dit isniet alles! Er zijn een aantal postenniet opgenomen in de berekenin-gen en andere werden zwaaronderschat omdat de berekeningenaartsmoeilijk zijn. Zo zijn de rente-uitgaven van de federale overheidop schulden in 2007 goed voor nogeens 100 miljoen naar Wallonië, endaarbij werd de rente op vorigeschulden niet in rekening gebracht,zodat aangenomen wordt dat de

3Spoorslag jaargang 41, nummer 1 - 2011

VLAAMS BEWEGEN

Ons weren tegen de francofone hebzucht


VLAAMS BEWEGEN

rentetransfer van 100 miljoenslechts het topje van de ijsberg is.Andere berekeningen tonen aan dater jaarlijks via de sociale zekerheid3,4 miljard euro naar Wallonië gaaten 200 miljoen naar Brussel. Via dewerkloosheid komt daar nog eens1,3 miljard bovenop. Via de RIZIV-tak geneeskundige verzorging gaat1 miljard naar Wallonië en voor depensioenen nog eens 500 miljoen.Volgens die berekening is er eentransfer van 6,4 miljard euro.Al meer dan 180 jaar profiteertWallonië van het inkomen vanVlaanderen, ook in die periode toenWallonië zeer welvarend was. Het iseen verzinsel te geloven dat tussen1830 en 1914 het geïndustria-liseerde Wallonië het agrarischeVlaanderen heeft gesteund. Waalsesolidariteit bestond niet! (Bron:Prof. Juul Hannes, VUB, De mythevan de omgekeerde transfers).

Al 35 jaar ontvangt Walloniëmiljarden euro’s van het Vlaamsgewest. Deze soort verzekerdesolidariteit heeft niet bijgedragentot het aanzwengelen van de Waalseeconomie. Er zijn geen positievegevolgen door de transfersmerkbaar. De maatregelen om deWaalse economie op gang tetrekken (Marshallplan) zijn ruimonvoldoende, trouwens waaromzou men nog meer inspanningendoen als het geld toch gemakkelijkin de Waalse pot rolt, zonder er ietste moeten voor doen?(http://www.econ.kuleuven.be/vives/)In de gesprekken over een nieuwefinancieringswet werd de opdelingvan de personenbelasting door deWaalse partijen en ook door de Sp-aen Groen! categoriek van de handgewezen. Waarom? Volgens definancieringsnota van prof. HermanMatthijs (VUB) zou door deopsplitsing van de personen-belasting Vlaanderen 4,1 miljardeuro meer inkomsten hebben,Brussel zelfs 2 miljard, hetDuitstalig gewest 53 miljoen euro,maar Wallonië zou dan wel 1,7miljard euro moeten inleveren. Watzou er gebeuren als er ook eenopsplitsing komt van de socialezekerheid (RIZIV, RVA), de

bedrijfsbelastingen en de BTW?Prof. Matthijs heeft de indruk dat deWaalse politici nog altijd niethebben begrepen wat er echt leeftin Vlaanderen. (Bron: Prof. H. Matthijs, Proeve vanbijzondere financieringswet,december 2010)

Niet te verwonderen dat Di Rupoeist dat geen enkel gewest armer ofrijker mag worden. De PS wordt bijde onderhandelingen altijd op devingerknip geïnformeerd door haargoed uitgebouwde studiecentrumIEV (Institut Emile Vandervelde).De Vlaamse onderhandelaarsmoeten op hun hoede zijn bij een

eventueel akkoord. Volgens de notaVande Lanotte raakt men niet aande transfers, waardoor volgens KrisPeeters (CD&V) de staatsher-vorming Vlaanderen 4 à 5 miljardzou kosten. Caroline Gennez (Sp-a)is van mening dat Vlaanderen maarmoet betalen als het meer te zeggenwil hebben. Men had toch de intentie om meteen nieuwe financieringswet demiljardentransfers (verliezen) voorVlaanderen te verminderen? Eenstatus-quo-akkoord is onze keuzeniet.

Henri Otte


VLAAMS BEWEGEN

Belgicisten: “Shame on you”!

In de KVS vond op vrijdagavond 21 januari eenbelgicistische tweetalige manifestatie plaats, zogezegddoor de artiesten “Niet in onze naam, pas en notrenom” in een volle(?) zaal, waar voor één keer de regelsvan de brandveiligheid over het hoofd werden gezien.De zaal was vooral gevuld met linkse sympathisantenen de Belgische driekleur. Natuurlijk heeft de VRThiervoor uitgebreid reclame gemaakt en nadienuitvoerig verslag gebracht. Veel tralala, zonder ookmaar één oplossing aan te bieden, tenzij - zonder ervragen bij te stellen - onbegrensd “solidair” te zijn.

Twee dagen later kwam het vervolg met de “Shame”-betoging, officieel om duidelijk te maken dat ermensen zijn die het beu waren dat er nog altijd geenregering was. Maar de betoging werd aangegrepen omde eenheid van België te promoten onder eenfrancofone paraplu. De berichtgeving hierover was ingeen geval objectief, de VRT liet een van zijnbetrouwbare verslaggevers mee opstappen en deFranstalige media hebben zeer hautain, met valseberichtgeving, over deze betoging verslag uitgebracht.Het Taal Aktiekomitee was in de Wetstraat aanwezig enlegde de vinger op de etterende wonde die 180 jaarBelgië in Vlaanderen heeft veroorzaakt. Hier waren deordetroepen er snel bij en arresteerden“administratief” een tiental Takkers. Zij werdengeboeid weggeleid en uren later, na ondervraging,losgelaten.Er waren op de betoging ook drie moedigeOverijsenaren aanwezig met een leeuwenvlag! Zijwerden door de betogers hardhandig aangepakt, deleeuwenvlag werd verscheurd en de vlaggenstokvernield. Bij dit incident deden de ordediensten alsofze niets gezien hadden. Enkel Het Nieuwsblad maakteer bij een foto kort melding van.

(HO)

Links Vlaams-nationaal maandblad

Drukpersstraat 20, 1000 BRUSSELTel. 02 223 31 40 • Fax 02 223 31 41

... is aan zijn 19e jaargang toe!

NEEM NU EEN ABONNEMENT25 euro voor 10 nummers!


VLAAMS BEWEGEN

“La Belgique nous appartient…”

… zei Di Rupo. Als er nog een overleg komt met dezeven partijen, na een rondje met het triumviraat, danzal het ook in het Frans gevoerd worden. Franstaligen,die een beetje Nederlands spreken, mogen eeninterviewtje geven voor een Vlaams televisiestation.Vlamingen mogen mee discussiëren in het Frans voorzover ze binnen de Latijnse onderhandelingscultuurblijven. De Vlaamse voorstellen worden altijd metFranse charme geanticipeerd: “Vos propositions sontvraiment trés interessantes.” om op het einde van dedag met evenveel charme te zeggen: “Désolé, c’est tropflamand, c’est NON”. Walen zijn geen vragende partij voor een staats-hervorming, voor hen is het goed zoals het nu is.Zij geven hun privilegies niet zo gauw prijs. Heeftonderhandelen dan nog zin? Misschien moeten wij onstoch afvragen wat we nog samen willen/kunnen doenen daaruit conclusies trekken. De tijd dringt, want despeculanten op de financiële markten wordengedreven door het zuiden van dit land om zich teroeren. De Vlaamse journalisten zetten zich dikwijls inde plaats van de onderhandelaars en mengen zich in depolitieke discussie. Zij maken bovendien iedereenongerust om op die manier de Vlamingen te dwingen de

nota Vande Lanotte blindweg als basis te aanvaarden.Anderen zijn het beu, mannen laten hun baard groeienof leggen er hun kopje bij neer. Maar ze zeggen niet hoezij eruit willen geraken En dan zijn er de kluchtigetussenkomsten van de Gucht en van de vakbonden alsstoorzenders.Nochtans liggen er, om eruit te geraken, langs Vlaamsekant verregaande en verfoeilijke compromissen optafel. Grote afwijkingen van het N-VA-partijprogrammazijn voorzien. Het is wel goed dat CD&V de Vlaamsekaart trekt, terwijl er in deze partij enkele oude belgengeen oog hebben voor de belangen van Vlaanderen. Erwas het zogenaamde herenakkoord van Vollezele,waarvan niemand precies weet wat het inhoudt. Er waseen tête-à-tête van PS en N-VA, met veel protocol, eten,drank en stemmingmakerij om de Vlamingen temanipuleren en onder tafel te krijgen. En dan is er natuurlijk BHV en Brussel. De niet-splitsing van BHV lag aan de basis van de crisis. In denota Vande Lanotte stond integraal het voorstel van DiRupo om een ‘Metropolitane Gemeenschap’ of het“Brussels Metropolian Region” (BMR) in het leven teroepen en Brussel op deze wijze in feite uit te breidentot “Le Grand Bruxelles, un vieux rêve” van de


VLAAMS BEWEGEN

Wasserij IRIS nv

Winddroog - Halfklaar - Kastklaar - Droogkuis: LuxeVerhuur Unisteam tapijtreiniger Ophaling en levering aan huis

Brusselsesteenweg 542 • Jezus-Eik - OverijseTel. 02 657 05 02

Uit sympathie

francofonie, een “communauté urbaine” die volgensprofessor Jacques Thisse (UCL) in het parlement meteen bijzondere meerderheid in beton moet gegotenworden. Deze “communauté urbaine” zou volgensThisse bevoegd moeten zijn over mobiliteit, leefmilieu,ruimtelijke ordening, openbare werken en toerisme.Bevoegdheden, die de Vlaamse regering uitoefent! Inplaats van meer bevoegdheden, moet Vlaanderenbevoegdheden afgeven. De “communauté urbaine” zoueen gebied van 35 gemeenten in Halle-Vilvoordeomvatten en bijna heel Waals-Brabant. Vlaanderen zouin dit beheersorgaan hooguit 30% van de mandatenkrijgen en dus altijd in de minderheid zitten. ZesVlaamse gemeenten, waaronder Overijse, hebbenhiertegen reeds verzet aangetekend. In deonderhandelingsnota van De Wever zou er alleensprake geweest zijn van samenwerkingsakkoorden ophet vlak van mobiliteit en economische ontwikkeling.Het BMR wordt o.m. gesteund door VOKA-Brussel.Buiten het Vlaams Belang lieten de andere Vlaamsepartijen dit gewoon over zich heen gaan.Verder wordt Brussel een volwaardig gewest, ookbevoegd voor kinderbijslagen en misschien onderwijsen cultuur. Onmiddellijk krijgt Brussel bijkomend 370miljoen euro en in 2019 minstens een half miljard euro,zonder enige bestedingsverantwoording.

Als pasmunt voor de BHV-splitsing voorziet VandeLanotte nog:Er komt een inschrijvingsrecht voor de Franstaligen uitde Zes. De zes faciliteitengemeenten zullen voortaanimmers zowel tot de Brusselse als de Vlaams-Brabantse kieskring behoren. De faciliteitengemeenten krijgen in de praktijk eentweetalig Brussels statuut. De omzendbrief-Peeterswordt de facto afgeschaft. Waar de faciliteiten nubeperkt blijven tot eenmalige tegemoetkomingen aanindividuele burgers, worden de inwoners nu, net zoalsin Brussel, ingedeeld in Franstaligen en Nederlands-taligen, die elk in hun taal worden aangeschreven. Inzake de benoeming van de burgemeesters, wordt derol van de Raad van State als beroepscollege t.a.v. eenbeslissing van de Vlaamse regering afgeschaft. DeVlaamse kamer van de Raad van State wordt vervangendoor het paritair samengesteld Grondwettelijk Hof, dusmet evenveel Franstaligen als Nederlandstaligen.

Sp-a en Groen! vinden dat prima! Voor het Halle-Vilvoorde Komitee is dit totaal onaanvaardbaar. Devoorstellen staan “mijlen ver” van een onverwijldesplitsing zonder toegevingen. De toegevingen uit deverduidelijkingnota van Bart De Wever wordenbovendien uitvergroot, zonder toegevingen aan Waalsezijde.

Als paarden niet in een vijver willen drinken met brakWaals water, volgen zij hun instinct. Ofwel worden zeverplicht te drinken en dan sterven ze, ofwel zoekt meneen andere vijver met drinkbaar water.

Henri Otte

TASTENHOYE bvba

HOUTHANDEL - DOE-HET-ZELF -DAKTIMMER - PLANCHETTEN - DEUREN -ISOLATIE - RAMEN - VELUX - IJZERWAREN

Duisburgsesteenweg 128/135, OverijseTel. 02 687 72 45 - 687 65 98

KUNSTHANDEL JEAN RIGAUXJustus Lipsiusplein 15 - Overijse centrum

www.jean-rigaux.be 02 687 73 26

Alles voor de knutselaar, de kunstenaar en de kunstliefhebber.

Wijnkelders SONIËN (Pips Luppens)

Brusselsesteenweg 538, 3090 OverijseTel. 02 657 33 20

Open van 8 u. tot 12 u.en van 13 u. tot 18 u.Zondag gesloten!

Spoorslag jaargang 41, nummer 1 - 20118

DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE(29)

In de vorige Spoorslag zou de Grimbergsesteenweg onsbrengen naar …

EppegemEppegem heeft zijn ontstaan wellicht te danken aan deZenne. De mensen die in de omgeving van de Zennewoonden, leefden van de visvangst en de veeteelt(paarden en runderen). Omdat de Zenneoorspronkelijk geen dijken had, werd de omgevingherhaaldelijk onder water gezet bij overstromingen.Telkens werd er dan door de rivier een laag vruchtbarekleiaarde aangevoerd en afgezet. Op deze grondenvestigden zich later vele landbouwers. Tijdens deMiddeleeuwen oefenden heel wat inwoners het beroepvan boottrekker uit. In die tijd voeren immers veleschepen de Zenne op en af ter bevoorrading vanBrussel en om onze eigen producten uit te voeren. Detol op de scheepvaart werd geheven ter hoogte van dehuidige brug.De oudste (tot nu toe bekende) vermelding vanEppegem dateert uit 966 in een door keizer Otto Iuitgegeven diploma. In die tijd schreef men het alsIppingohaim (dit betekent ‘woning van Ippe’). Wehebben hier te maken met een typische ingaheim-plaatsnaam van Frankische oorsprong. In 1245 luiddede naam Eppenghem en sinds 1945 heet het officieelEppegem.In 1436 werden de verbredings- en uitdiepingswerkenaan de Zenne stopgezet. De scheepvaart op de Zennekreeg een ernstige klap toen de Willebroekse vaartgegraven werd. Korte tijd daarna verdween deboottrekkersgilde. Rond 1580 richtten de Brusselaarseen schans of versterking op ter bescherming van hetkanaal tegen mogelijke aanvallen vanuit Mechelen

en Leuven. In de volksmond werd ze “Schrans”genoemd.Eppegem bleef in het verleden niet van tegenslagengevrijwaard. In 1592 werden de kerk en heel wathuizen door rovers en ketters in brand gestoken. In1628 brak de pest uit en bij de zware veldslagen inaugustus en september 1914 werden de kerk, hetgemeentehuis, de school en 176 huizen zwaarbeschadigd, terwijl vele burgers gedood of weggevoerdwerden. Nu is het een woondorp van 847 ha.De Sint-Clemenskerk werd in 1920 in neogotische stijlopgetrokken en bevat werk van Van Loon enVerhaghen. De Oude Pastorie dateert van 1609.

Eppegem - Schranshoeve

We nemen de Stijn Streuvelslaan die overgaat in deSpilstraat en komen in …

LaarIn Laar bevindt zich onder andere de mysterieuzeHalve Steen (hoek Halvesteenstraat-Humbeeksebaan),waarrond in de loop der jaren heel wat verhalengeweven werden. Vermoedelijk gaat het om eengrenssteen. De neogotische Sint-Engelbertus- en Sint-Bernarduskerk is van 1867.

Zemst

De Spilstraat terug en links de Linterpoortenlaanbrengt ons in …

ZemstEen aantal oude plaatsnamen in het grensgebiedMechelen-Hombeek-Zemst laten ons vermoeden dat erop die plaats tussen de 4e en de 8e eeuw enkelenederzettingen gesticht zijn die later aanleidinggegeven hebben tot de ontwikkeling van belangrijkedomeinen of hoven. Het domein Releghem is eenoverblijfsel van één van die nederzettingen, al is hethuidige uitzicht wel van veel recentere datum.Het staat vast dat Zemst in het verleden veeluitgestrekter dan bij de fusie was. Het reikte indertijdtot tegen Meise en Wolvertem via het zogenaamde‘Hongarije van Zemst’. Door de aanleg van het kanaalBrussel-Willebroek werd dit stuk grondgebiedafgesneden van de rest. Ook een gedeelte vanHombeek behoorde oorspronkelijk tot Zemst.Zemst werd in het verleden dikwijls als een strategischbelangrijke plaats beschouwd in de strijd tussen deBrusselaars en Mechelaars. Dat had onder andere totgevolg dat er vele veldslagen uitgevochten werden endat het meer dan eens verwoest werd.Parochiaal gezien heeft Zemst in het verleden een zeergrote rol gespeeld. Het behoort tot de oudste parochiesvan Brabant en is als dusdanig een moederparochie dieaan de oorsprong ligt van een aantal later gestichtedochterparochies. Deze dochterparochies zijnEppegem, Hombeek, Leest, Heffen, Kapelle-op-den-Bos, Heindonk en Weerde. Nu is het een verstedelijktwoondorp van 1796 ha.De Sint-Pieterskerk in neorocaillestijl vervangt eengotische kerk die in 1914 is afgebrand. Belangrijker zijnhet 14e-eeuwse kasteel Releghem (Hoogstraat), in de14e eeuw opgericht als versterkte burcht. Kreeg in de18e eeuw een verfijnder classicistisch uitzicht. Ook hetLinterpoortenkasteel (Linterpoortenlaan) dat dateertvan 1775 mag er zijn. Prachtig classicistisch gebouw,ingeplant in verzorgd parkdomein.

Zemst - Kasteel Releghem

De gemeente Zemst is 4283 ha groot en telt 22.000 inw(zwijnberen). Bij de jongste gemeenteraads-verkiezingen behaalde CD&V 9 zetels, Vlaams Belang5, VLAM 4, SPa 4, Open VLD 3 en N-VA 2. Burgemeesteris Bart Coopman van de CD&V en het bestuur is inhanden van CD&V, SPa en N-VA. BelangrijkeZemstenaren zijn actrice Pascale Bal (39), politicusTom Dehaene (41) en muzikant Ronny Mosuse (39).

Via de Damstraat zijn we zeer vlug in …

WeerdeHet grondgebied van de vroegere gemeente Weerdemoet voor de komst van de Romeinen in onze strekenvrijwel geheel door water overspoeld geweest zijn daarde Zenne in die tijd enkele kilometers breed was. Deoudste vermelding van Weerde komt omstreeks 1150voor in de bullen van Paus Eugenius II. De typischeindeling, bestaande uit 2/3e land, 1/3e beemden enbosgebied op de grens met Zemst, wijst op de oud-Frankische oorsprong van de eerste nederzetting (9eeeuw?).Ten laatste in de 13e eeuw werd op de Zenne een sluisgebouwd op de plaats waar de getijdenwerking van deZenne ophield. Er kwamen ook een molen en tolhuismet schoftoren. Het geheel werd herhaalde malenverkocht, herbouwd en uitgebreid (er kwamen laterook een graan- en volmolen bij). In 1910 werd hetmalen definitief gestaakt omdat de dijken te zwakgeworden waren en het leven nabij de vervuilde rivier

Spoorslag jaargang 41, nummer 1 - 2011 9

DE RONDE VAN HALLE-V

ILVOORDE(29)


DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE(29)

ondraaglijk werd. In 1914 vernielden de Duitsersgrotendeels het geheel.Weerde was altijd al gering bevolkt: in 1374 waren er 51inwoners, in 1786 waren het er 410 en in 1900 slechts777. Nu is het een woondorp van 403 ha.De neogotische Sint-Martinuskerk (Dorpsstraat) isvan 1925 en ze werd grotendeels vernield tijdens W.O.-I maar werd heropgebouwd volgens de vooroorlogseplannen (1921). Typerend is de robuuste toren inovergangsstijl met het hoge naaldspitsdak. Demiddeleeuwse Sluistoren is beschermd.

Weerde – Sluistoren

Met de Robert Schumanlaan kruisen we de autoweg ennemen links de Tervuursesteenweg naar …

HofstadeIn tegenstelling tot de meeste plaatsen in de omgevingvan Mechelen zijn er tot nu toe geen duidelijke sporenvan een mogelijke Romeinse nederzetting in Hofstadegevonden.Gedurende de Middeleeuwen was Hofstade een deelvan de heerlijkheid en het land van Mechelen. Dit bleefzo tot aan de Franse inval in onze streken. Metuitzondering van het Ambrooskasteel en het kasteeltjeVan den Nieuwenhuize telde Hofstade geen grotedomeinen. Wel speelde de grote Gasthuishoeve uit de13e eeuw een belangrijke rol.Bij de Belgische onafhankelijkheid was Hofstade eenvergeten en verwaarloosd gehucht dat deel uitmaaktevan de gemeente Muizen. Stilaan groeide Hofstadeechter uit tot een grotere gemeenschap en door hetgraven van de Leuvense Vaart in het midden van de 19eeeuw, werden de oude verbindingswegen tussen debeide dorpskernen onderbroken. In 1870 werd Hof-stade een zelfstandige gemeente.Toen rond de eeuwwisseling het verkeer op despoorlijnen Brussel-Mechelen-Antwerpen steedsdrukker werd, besloot de N.M.B.S. een vertakking aante brengen tussen Weerde en Muizen via Hofstade.Omdat de sporen op een verhoogde berm moestenliggen (anders hinderden ze het verkeer onderweg teveel) werden tussen 1900 en 1916 in het zuiden van degemeente 140 ha grond onteigend voor ophogings-werken. Gedurende de oorlogsjaren werden dewerkzaamheden gestaakt en de natuurlijke afvloeiingvan het grondwater in de omgeving zorgde ervoor datde putten vol liepen.In 1925 werd het domein afgesloten en het water werdvoor de drinkwatervoorziening van Mechelen gebruikt.Een actie op nationaal vlak heeft ervoor gezorgd datmen het domein toeristisch ging exploiteren. De jarendertig kunnen beschouwd worden als de bloeiperiodevan het domein, met o.a. een wielerbaan, eenmarktplein ‘Oud België’, een liliputtreintje, eenpermanente kermis. Nu is Hofstade een woondorp van576 ha.De kerk van O.-L.-Vrouw-van-Goede-Bijstand is van1962 en heeft mooie glasramen. Belangrijkerbezienswaardigheid is het Ambrooskasteel (JosephWauterslaan) dat vóór het graven van de Leuvensevaart behoorde tot het domein Plankendael. Het deeddienst als buitenverblijf van de Jezuïetenorde. Dehuidige bouw is 18e-eeuws. Verder het BLOSO-domeindat veel recreatie biedt.

We nemen de Tervuursesteenweg zuidwaarts en komenin …

ElewijtElewijt is in archeologische kringen bekend om zijntalrijke vondsten uit de gallo-romeinse periode die naar

een belangrijke vicus verwijzen. De Romeinen haddenoorspronkelijk een marskamp tussen de Waversebaanen de Tervuursesteenweg. Later groeide het geheel uittot een nederzetting van enige omvang, onder anderewegens zijn gunstige ligging aan een belangrijkwegenknooppunt.Elewijt werd in het verleden meerdere malen getroffendoor rampen. In 1488-89 werd het in brand gestoken enverwoest waardoor hongersnood uitbrak. Op het eindevan de 16e eeuw hielden de beeldenstormers er lelijkhuis.Ondertussen was Elewijt al bekend geworden alsbedevaartsoord waar men de heilige Hubertus aanrieptot bescherming tegen razernij bij mens en dier.Besmette personen kregen om te genezen een stempelin de huid gebrand. In de 19e eeuw daalde debelangstelling en de bedevaarten verdwenen ten slotte,mede door de uitvinding van het vaccin tegenhondsdolheid. De Sint-Hubertusprocessie op Pinkster-maandag herinnert nog aan deze eeuwenoude traditie.Naast Rubens heeft er nog een andere bekendeschilder in Elewijt gewoond, nl. Victor Servranckx. Hijwoonde in huis De Valk, de vroegere afspanning ‘In deValck’ met herinneringssteen uit 1735.Elewijt telde ook sportieve beroemdheden onder haarinwoners. Hubert Van Innis, wiens standbeeld we langsde Tervuursesteenweg kunnen vinden, was in de jaren1920-30 een zeer bekend schutter. Hij won op deOlympische Spelen van Parijs tweemaal goud in hetboogschieten. Op de Olympische Spelen vanAntwerpen in 1920 sleepte hij niet minder dan 4 goudenmedailles in de wacht. Hij behaalde ook de titel vanwereldkampioen in 1933.

Elewijt - Steen

Aan de Steendreef vinden we het Steen. De oorspronggaat terug tot de Middeleeuwen. Het Steen iswaarschijnlijk gegroeid uit een houten uitkijktoren opeen motte. Bekende bewoners van het Steen waren o.a.Maria-Christina van Egmont, dochter van de Graaf vanEgmont die op 5 juni 1568 werd onthoofd op de Grote

Markt te Brussel, en Pieter Paul Rubens, die zich in1635 op het Steen vestigde. De Sint-Hubertuskerk isvan 1847. Op het kerkplein staat een beeldhouwwerkvan Victor Servranckx: Moeder en Kind. In de TerBorchtstraat staat het kasteel Diependaal.

We nemen de Tervuursesteenweg zuidwaarts, links deKampenhoutsesteenweg, wordt Perksesteenweg maardan zijn we in Kampenhout en dat is voor volgendeaflevering.

Roeland(Wordt vervolgd)


DE RONDE VAN HALLE-V

ILVOORDE(29)

Salons - TraiteurTerhulpsesteenweg 454 - Overijse (Maleizen)

Tel. 02 687 87 87 - Fax 02 687 33 33


BHV

Opgelet, dit is geen rubriek diehandelt over: België HaatVlaanderen, maar wel over desplitsing van de kieskring en hetgerechtelijk arrondissementBrussel-Halle-Vilvoorde.Er is telkens veel nieuws van hetBHV-front. Vandaag bieden wij unaast een spottekening, eenBelgafoto, een gevatte lezersbriefuit ‘t Pallieterke van 20 januari ll.,het integrale Belgapersbericht aan.Ondanks de politieke windstilteheeft de Werkgroep BHV de jongstemaanden niet stil gezeten. En deadvocaten die werken voor hetHalle-Vilvoorde Komitee zeker niet.Voor hen hierbij een dikke pluim!Op 31 januari verscheen een pers-bericht (blz. 13) bij het agentschapBelga. En heel snel - even later -

werd het overgenomen op dewebstek van Het Laatste Nieuws,De Standaard, Le Soir, La LibreBelgique, De Morgen, op Ring-TV,enz …. Aan het Belgabericht voegen wijalleen toe dat Haviko dedienstweigeraars niet alleenjuridisch bijstaat, maar ookfinancieel. Om die reden zal hetkomitee binnenkort een oproepdoen tot heel Vlaanderen, om debijna lege kas te spijzen!In een commentaar bij Le Soirwordt beweerd dat ‘Straatsburg’Vlaanderen al eens veroordeeldheeft. Onwaarheid, een zoveelsteleugen die door Le Soir overVlamingen en Vlaanderen verspreidwordt!!!

(FS)

BHV-nieuws

BERKENKRUISJEhistorisch vormend tijdschrift

opvolger van Berkenkruis en Dietsland-Europa

jaarabonnement 12 € op rek. Sint-Maartensfonds 401-3019081-71

Stationsstraat 83090 Overijse

Tel. 02 688 04 04


BHV

B-H-V leidt tot klacht bijEuropees Hof in Straatsburg

© belga

“Een aantal Belgische kiezers staptnaar het Europees Hof voor deRechten van de Mens in Straatsburgmet een klacht over de federaleverkiezingen van juni vorig jaar. Ze vragen dat België veroordeeldwordt omdat de tweetaligekieskring Brussel-Halle-Vilvoorde(B-H-V) bij de federale verkiezingenvan vorig jaar nog niet wasgesplitst, hoewel het Grondwette-

lijk Hof die kieskring zeven jaareerder al ongrondwettelijk hadverklaard.De Werkgroep B-H-V - een samen-werkingsverband van de VlaamseVolksbeweging, het Halle-VilvoordeKomitee en het Taal Aktie Komitee -riep voor de federale verkiezingenvan 2007 en 2010 op tot een boycotvan de verkiezingen. Burgers die ineen stem- of telbureau moestenzetelen, zouden daarbij dienstmoeten weigeren, ook al is datstrafbaar. Bij juridische vervolging staat deWerkgroep de dienstweigeraarsjuridisch bij.

De Werkgroep B-H-V maakt nubekend dat enkele “kiezers enkandidaten” tegen de jongsteverkiezingen en de geldigverklaringervan klacht hebben ingediend inStraatsburg.

Ze vinden het niet kunnen dat hetparlement alle bezwaarschriftenover ongrondwettelijke verkiezin-gen van tafel veegde en dat deparlementsleden zélf mogen oor-delen over de geldigheid van deverkiezingen.“Dit is in strijd met het recht op eenonafhankelijke beroepsinstantie”,luidt het.

Vorige week sprak de correctionelerechtbank in Leuven achtdienstweigeraars vrij. Eerder hadde rechtbank in Dendermondehetzelfde gedaan met vijftienandere B-H-V-gewetensbezwaar-den. Ook in Kortrijk, Gent, Turnhout,Tongeren en Hasselt lopen allessamen nog 57 gelijkaardige recht-zaken.”

(Belga/kve op 31-01-2011 om 14.10 uur)


VOLKSCAFÉS(13)

Café “De Bierkar”

Maleizen. Daar zijn we nog niet op cafébezoek geweestin het kader van onze artikelenreeks. Het dorp, heeftnet als Jezus-Eik, af te rekenen met een grote inwijkingen bij het doorrijden komt het een beetje over als een‘slaapdorp’. Maar een bezoek aan café ‘De Bierkar’leert ons iets anders. Op donderdag 13 januari trekkenwe ernaar toe. Niet te laat, want er moet een fotogenomen worden van de voorgevel. Bij het binnengaan bevinden er zich maar enkeleklanten. De sympathieke cafébaas is graag bereid omeventjes bij ons aan tafel te komen zitten om onzeklassieke vragen te beantwoorden. Maar niet te langwant Michel Vanstallen weet wanneer de klanten-drukte op komst is. En inderdaad, een klein half uurtjelater zijn alle tafeltjes in het voorste gedeelte van hetcafé bezet en staan er enkele vaste klanten aan de toog.Ondertussen zijn we al veel aan de weet gekomen overhet café en zijn uitbaters en enkele bijkomende vragenkunnen we gerust stellen aan Jeannine, die o.a. iederedonderdag met een groepje vrienden komt petanquespelen.Het café “De Bierkar” bevindt zich recht tegenover dekerk van Maleizen. Michel Vanstallen en Marie-ThérèseDebecker, reeds 27 jaar getrouwd en geen van beidenooit werkzaam geweest in de horecasector, besluitenhet pand te kopen en beginnen in 2005 het café uit tebaten, nadat ze het interieur hebben opgefrist en voornieuw meubilair gezorgd hebben. Over de ouderdomvan het pand bestaat onzekerheid, maar Michel verteltons wel dat er een foto bestaat uit 1903 waarop te zienis dat er zich toen op die plaats al een café bevond.Over de eerste uitbaters komen we eigenlijk ook nietveel te weten maar voor 1957 baatte éne Kobe, ‘deplekker’ de zaak uit, en hij was tegelijkertijd ookgrafdelver. Vanaf 1957 was het Ferdinand VanHorebeke en echtgenote die de plak zwaaiden in wattoen nog het “Café du Monument” werd genoemd.(Waarom verbaast die Franse naam ons niet ?) Hundochter, de hierboven vermelde Jeannine, komt nu nog

bijna dagelijks eens langs in het huidige café. Eindjaren ’70 worden Maurits Demuylder, samen met eenBulgaarse vriendin, de nieuwe uitbaters. Enkele jarenlater nemen Luc Van Eyck en Elza hun plaats in. Zijveranderen de naam in “De Bierkar”. Daarna werd hethuis te koop aangeboden en Michel (een geboren engetogen Maleizenaar) en Marie-Thérèse grijpen hunkans en hebben het zich nog niet beklaagd. In de jaren’70 maakte een kleine kapperszaak ‘Christian’ ook deeluit van het “Café du monument” alsook een kleinhoekje voor Modest Debroux die er zijn wekelijksezitdag hield voor de Christelijke Mutualiteiten.Van de klanten horen we niets dan goed over decafébazen. Niets is hun te veel om het hun vasteklanten en de talrijke sportclubs naar hun zin temaken. Michel heeft zo zijn eigen gedacht over hetopenhouden van een café. Ten eerste vindt hij dat demensen met ‘goesting’ moeten binnenkomen. Als zijnklanten plezier hebben, geniet Michel daar mee van.Liever wat minder klanten die plezier hebben dan eenvol café met mensen die zich niet op hun gemak voelen.Zijn tweede motto is dat er wederzijds respect moetzijn zowel tussen de klanten onderling als tussen decafébaas en zijn klanten. Door zijn ligging kan het café met recht een dorpscafégenoemd worden en aangezien talrijke clubs er hunlokaal hebben, ook een stamcafé.

* Met zijn 29 petanquevelden (waarvan 26 buiten)herbergt het café een petanqueclub met de originelenaam ‘De Bierkar’. We kunnen het ons zo inbeelden:wanneer op een mooie zomerdag een petanque-tornooi gespeeld wordt, denken de klanten op hetzonnenterras dat ze in de Provence vertoeven.(Vergeten te vragen of ze dan ook een ‘pastiske’kunnen krijgen.) De petanqueclub is aangesloten bijPetanque Vlaams-Brabant en de KoninklijkeAntwerpse Vereniging van Vriendenclubs; zij viert ditjaar haar 25-jarig bestaan op 4 en 5 juni.

“De Bierkar” rechtover de Maleizense parochiekerk.

De petanqueclub in actie...


VOLKSCAFÉS

(14)

VLAAMSGENOOTSCHAPOVERIJSE

AKTIEVORMING

ONTSPANNINGVLAAMS-NATIONALE VERENIGING

Tel. 02 305 53 86

* Biljartclub ‘Krijt Op Tijd’ (KOT) - aangesloten bij hetKVGV - is er ook thuis. Er kan wel enkel gespeeldworden in clubverband. Een biljart is een delicaatmeubelstuk en Michel en Marie-Thérèse hebben nietgraag dat ermee geprutst wordt. De biljartclub vanhet huis speelt op hoog niveau en ze gebruiken danook graag degelijk materiaal.

* En dan is er natuurlijk ‘TWC ‘t Hoekske’,amateurwielrenners die iedere week samenkomenop het plein in Maleizen. Eén groep doetzaterdagnamiddag een tocht en een andere groeprijdt op zondag in de voormiddag; er wordenverschillende afstanden gereden.

* WSC Maleizen is de wielersupportersclub. Zijorganiseert twee wedstrijden per jaar. In mei is er eenkoers voor ‘eliterenners met contract’ en inseptember een koers voor ‘beloften’. En om wat geldin kas te krijgen organiseren ze ook jaarlijks eenkaartavond en een etentje.

* Dé klassieker van het volkscafé mag natuurlijk nietontbreken. De zeer levende spaarkas werd in 1958opgestart door Ferdinand en telt vandaag nog steedsover de 200 leden. De inzet is minimum 5 € per week.

* En vanzelfsprekend wordt er ook regelmatig gekaartin de Bierkar, hoofdzakelijk ‘belotte’.

Al deze clubs maken kosteloos gebruik van hetvergaderzaaltje. “De Bierkar” is eigenlijk een groot café. Tot Luc VanEyck de zaak overnam, bestond het café uit twee delen,nl. de huidige gelagzaal vooraan en een zaal achteraanwaarin destijds de duiven werden gekorfd. Eendriedubbele deur zorgde voor een afscheiding. Diewerd later verwijderd en nu bevinden er zich het biljartmet toppen, een voetbalspel en wat tafels en stoelen,zodat je in deze ruimte ook gewoon iets kunt drinken.Het voorste deel van het café is warm en gezelligingericht: zitbanken aan de éne kant, een lange toogaan de andere kant. Enkele oude foto’s en kadertjesalsook talrijke bierreclameborden versieren de muur.Affiches van allerlei clubactiviteiten hangen goedzichtbaar achter de toog. Naast de toog hangt ook eenrekje met drie kranten ter beschikking van de klanten,met name Het Laatste Nieuws, De Serrist en Kerk enLeven. Wij zitten aan een tafeltje kort bij de toog enhebben het gezelschap van enkele vissen in hunverzorgd aquarium. Als dank voor de petanquespelersdie nog eens extra wilden poseren voor een foto op hun

petanqueveld, trok Greta eens aan de koperen bel… enjawel, tournée générale. Plezant is ook de ‘zageman’die opgehangen is aan de zijkant van de toog. Als grapdurft de cafébaas hem al eens een duwtje geven om tekennen te geven dat klanten aan het zagen zijn. De TVstaat zo weinig mogelijk aan, maar een goedesportwedstrijd moet kunnen. Voor de rest speelt deradio en kan er al eens een CD-ke gespeeld worden. Buiten de klassieke frisdranken, warme dranken en deenkel voorverpakte snacks (vroeger was dat welanders en kon je ‘ballekes’ en ‘saucissen’ krijgen) biedtde Bierkar een mooie bierkaart aan. Gordon, MariageParfait van Boon, vier trappistenbieren waaronderRochefort (toch eerder zeldzaam hier in onzedruivenstreek), La Chouffe, Duvel, enz… allemaaltegen de gangbare prijzen van een dorpscafé.

Maleizen, een gehucht van Overijse, grenzend aanTombeek, Hoeilaart, maar ook aan Terhulpen enRozieren en aan de chiquere buurt van het Meer vanOverijse - Genval, heeft een aanzienlijk aantalanderstaligen in zijn dorp. Bovendien heeft Maleizenook enkele woonwijken van recentere datum. Tot 1952verzorgden de ‘Soeurs du Sacré-Coeur de Marie’onderwijs voor honderden meisjes uit Maleizen enomstreken. Vlaamse middelbareschool-leerlingenliepen er school, intern of extern, om er Frans te leren.Thans worden de gemeentelijke kleuterschool(Lotharingenkuis) en de lagere parochieschool(Terhulpensesteenweg) overspoeld met anderstaligekinderen die ernaartoe komen om Nederlands te leren.Maar voor wat de taaleigenheid van het dorp betreft,zien we net de omgekeerde beweging. Het dorpverfranst. De gemeente heeft wel het initiatiefgenomen om de Maleizenaren een betaalbaarwoonaanbod te geven. Met het woonproject Havilandrealiseerde zij rechtover het ontmoetingscentrum ‘DeRank’ 24 appartementen en 24 meergezinswoningenlangsheen de Hoeilaartse Steenweg. Rond een mooiplein, waarvoor de heemkundige kring ‘De Beierij vanIJse’ de mooie naam ‘Blauwendries’ bedacht, staan dewoningen geconcentreerd. Bij onze rondvraag aan de klanten waarom ze zo graagnaar “De Bierkar” komen, zijn we dan ook niet echtverwonderd een antwoord in het Engels of het Frans tekrijgen. Maar allemaal komen ze voor de gezelligheidvan het café en de vriendelijke uitbaters. En deauthentieke Maleizenaars hebben er natuurlijk hunvaste stek. Van de nieuwere wijken hebben ze weinig of

geen klandizie. Op het moment dat wij ons Westmallekedrinken, zitten er hoofdzakelijk vijftigers en hogerop ofminder jong. Maar ook de chiromeisjes komenregelmatig langs. Een Engelsman uit Terhulpen verteltgraag dat hij vooral naar De Bierkar komt omwille vande baas en het kadertje dat aan de muur hangt met‘Once Navy, always Navy’. Dat kadertje verwijst naarde jaarlijkse herdenking van Engelse en Amerikaansegesneuvelden uit W.O. II. Het café “De Bierkar” is dagelijks open vanaf 10 uur;woensdag is sluitingsdag en op dinsdag en zaterdaggaat het café dicht om 19 uur. ‘s Namiddags zorgthoofdzakelijk Marie-Thérèse voor haar gasten, deavond wordt dan meestal waargenomen door Michel.Er heerst een gezellige ‘huiskamersfeer’. Marie-Thérèsekomt even langs, net voor ze haar zoon, die bij Tempovoetbalt, moet gaan ophalen. Ook zij kent deavondklanten goed. En of we goed verzorgd geweestzijn! Bijna onmiddellijk kregen we een aanstekeraangeboden als nieuwjaarsgeschenk en enkeledrankjes waren eveneens ‘van het huis’.Michel en Marie-Thérèse hebben drie kinderen die aleens bijspringen om te helpen als er activiteiten in hetcafé gepland zijn, maar die hoogstwaarschijnlijk nietvoor opvolging zullen zorgen. Maar dat is een zorg voorlater.23 uur! Oei, hoog tijd om huiswaarts te keren. De lokaleschepen komt nog net binnenspringen voor eenslaapmutske, maar wij vertrekken. ’t Was weer eensgoed en plezant geweest.

Greta en Ingridwww.volkscafes.be


VOLKSCAFÉS(13)

Marnixring Internationale Serviceclub

www.marnixring.org

Marnixring OverijseDe Vrijheijt

Mensen naar cultuur brengen en cultuur naar mensen

Actief Vlaams, actief christelijk, én onafhankelijk

BLIJDE-INKOMSTSTRAAT 79-81, 3000 LEUVEN, 016 31 06 00

De sympathieke cafébazen Michel en Marie-Thérèse.


AANNEMERPLAFONNEERWERKEN

Kanunniksteen 25 - 3090 OverijseTEL 02 687 27 74

GSM 0496 90 84 56

Stas Bernard

Vlaamse JongerenOverijse

Overijse Vlaams en groen

Heuvelstraat 46

Biljarten op zijn Belgisch

[email protected]

BOUWEN

VERTROUWEN

= OP

Het is soms moeilijk te begrijpen dat erop onze Belgische zenders zo weinigbiljart uitgezonden wordt, al maken wijal die biljartballen voor wereldwijdgebruik en al zijn de wereldkampioen-schappen biljart dikwijls een Belgischonderonsje. Onlangs kwam daar plotseen kentering in, in het Casino vanBlankenberge werden de Belgischekampioenschappen gespeeld en diekregen meer dan behoorlijk zendtijd opExqui-sport, met volledige uitzendingvan de finales. Dat was even snoepenen er viel de opmerking dat dedeelnemers van die Belgische finalesallemaal al wereldtitels haddengedragen of nog droegen, dus eenniveau om U tegen te zeggen. De finaledrieband ‘dames’ werd ook uitge-zonden. De namen der dames klonkenheel Vlaams, maar de KBBB vond hetnodig een vrouwelijke Franstaligescheidsrechter te laten optreden. Mijniet gelaten, maar Vlamingen in eenVlaamse stad mogen m.i. toch watanders verwachten, want ja, alles ishier toch communautair. Zou dat in b.v.Namur kunnen, een Vlaamse scheids-rechter en twee Franstalige spelers?Ik denk dat alles snel plat zou liggen. Echt snoepen bij drieband (EddyMerckx tegen Fréderique ‘Fredje’Caudron – zie foto), maar ook hetvrijspel mocht er wezen. Een reeks zienmaken van meer dan tweehonderdpunten, gewoon fantastisch, zeker voorwie dat ooit geprobeerd heeft, eenzogenaamde Amerikaanse reeks.Storend vond ik ook wel de veleonnodige Franse termen, gebruikt doorde Vlamingen van dienst: ‘moyenne’werd verkozen boven ‘gemiddelde’;‘serie’ i.p.v. reeks, ‘rappel’, ‘massé’,picqué, enz. ’t Leek wel of we in Brussel

waren. Zou het zo moeilijk zijn enkeleNederlandse termen te kiezen?Caudron, die aan alle disciplinesmeedeed en er wel een beetje doorzatdie laatste dag, sprak meer danbehoorlijk Nederlands, proficiat; eenWaal die wil kan het ook. Hij beweerdegisteren een rustige dag te hebbengehad, had ‘maar’ twee matchenmoeten spelen! Caudron kreeg eenpaar keer een staande ovatie voormerkwaardige figuren, die hijnonchalant uit zijn mouw schudde.Eigenaardig toch dat ik alsamateurspeler echt de kriebels kreegom zelf te beginnen spelen, alleen maardoor naar die kampioenen te kijken.Dan lijken de moeilijkste stoten zogemakkelijk! Ik heb mijn keu dan maarineengevezen en met nog meer gevoelin de hand verder gekeken. Nog eveneen kleine tip: als het eens minder goedgaat, vraag je dan af op je keustoot weluitgevoerd werd zoals het hoort. Bijnasteeds gaat alles redelijk slecht tot jeweer je goede stoot gevonden hebt,rustig, traag en diep, niet snelterugtrekken, ja zelfs even laten liggen.Techniek doet wonderen, ook bij hetbiljarten.

Alle media stonden er de laatste tijd bolvan, een ‘Belgische’ optocht voor eenvlugge, nieuwe federale regering, diewe dringend zouden nodig hebben.TAK was ook aanwezig en had hetgebruikelijke succes. Filmbeeldentonen duidelijk dat TAK bestormd werddoor vuistenzwaaiende actievoerders.Panelen en vlaggen werden uit dehanden gerukt. Enkele leden werdenopgepakt, voor rustverstoring. Allebeeldmateriaal wijst nochtans in deandere richting. Kartons dieverscheurd werden, zien er dikwijlsduidelijk uit als ‘Vlaamse’ eisen inVlaamse kleuren, Vlaamse leeuwen-vlaggen worden ‘life’ verscheurd! Ookduidelijk op beelden van Le Soir, dietoch de Vlamingen beschuldigen vangeweld. Le Soir heeft al eenrechtzetting moeten publiceren dieechter leugenachtig was opgesteld.

(Agressieve panelen zouden niet echtdeel hebben uitgemaakt van deoptocht, al bewijzen de achtergrondenop de foto’s het tegendeel). Eendappere Overijsenaar, F.D. vanMarnixring Overijse de Vrijheijt, staptemet zijn zonen mee op met een Vlaamseleeuwenvlag. Deze werd hem metgeweld uit de handen gerukt! Dus heelvreedzaam en a-politiek verliep hetalleen theoretisch. Eén ding kan gezegd worden, het wasBelgisch en dus duidelijk anti-Vlaams.Vele manifestanten schijnen nog televen in de tijd dat Vlaamsgezindheidbijna een doodzonde was, dat onze zokatholieke koningen niet kritischmochten beoordeeld worden. Destatistieken zijn ook duidelijk, 50 %Brusselaars, bijna 80 % Franstaligen.Het Belgicisme dus weer aan de kantvan de ontvangers, meer dan van debetalers. Wat zei Milquet ook weer,zonder de transfers hoeft België voorhaar ook niet meer. Puur idealisme dus.Di Rupo zegt het ook niet slecht: wemoeten 20 miljard besparen, maar geenWaal mag er een eurocent minder vanhebben. De Brusselaars eisen zelfs nogeens meer geld. Alle ogen dus weernaar dezelfde betalende ezels. Weblijven in een cirkel draaien en dieheeft nog steeds geen rustig hoekje.Voor mij onbegrijpelijk dat Bart DWnog steeds blijft proberen iets tebekomen van een tegenpartij, diebeweert dat alles op tafel ligt en datverkoopt als een serieuze toegevingaan de Vlamingen. Tot volgende keer.

Jan Goossens

BILJA

RTEN OP ZIJN BELGISCH (53)


LIEDEREN VAN TOEN (78)

��

� � ��

��

� � ��

��

��

� �

� ��

��

��

� ��

� ��

� �

� ��

� �

��

��

� ��

� � ��

� � ��

��

��

��

��

��

� �

� ��

��

� ��

� � ��

��

�� 5

��

��

� ��

��

��

��

� ��

� � ��

� �

��

� ��

��

�� 10

��

��

� � �

��

��

��

��

��

��

��

�� 15

��

��

� ��

��

��

� ��

��

��

��

��

��

� ��

��

��

� ��

��

� ��

��

�� 20

��

��

�!�

� ��

��

��

��

� ��

� � � �

��

��

��

� ��

� � ��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

� ��

� � ��

��

��

� ��

��

��

��

�� 25

��

��

� ��

�"��

��

��

��

� � ��

� � ��

��

� ��

��

��

� ��

�� 30

��

��

��

��

� � ��

� � ��

��

� ��

��

��

�� 35

��

HET VARKEN

Opgetekend door Bols in 'Honderd Vlaamsche Liederen'

Luimig Lied – Het Varken

Jan Bols (geboren te Werchter op 9 februari 1842 en overleden te Aarschot op 15 januari 1921) was een Vlaamseschrijver en taalkundige. Hij was de zoon van een onderwijzer uit Werchter. Van 1866 tot 1876 was hijpriester-leraar aan het Sint-Romboutscollege in Mechelen. Op verzoek van zijn bisschop stichtte hij in 1876het Sint-Jozefscollege in Aarschot, waarvan hij tot 1884 meteen ook de eerste directeur was. Van 1887 tot 1907 washij pastoor van Alsemberg.Bols nam in 1886 het initiatief tot oprichting van het tijdschrift Het Belfort. Hij was vanaf 1876 lid van deZuidnederlandsche Maatschappij voor Taalkunde, vanaf 1887 van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- enLetterkunde en vanaf 1912 van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde te Leiden. In 1913 kreeg hij vande Katholieke Universiteit Leuven een doctoraat honoris causa toegekend.In zijn geschriften en toespraken ijverde hij voor een Algemeen Beschaafd Vlaams en trok hij van leer tegen deverfransing, maar evenzeer tegen de hollandisering. Bols was een van de vooraanstaande figuren uit de VlaamseBeweging. Zijn “Nederduitsche bloemlezing” is tot ver in de twintigste eeuw op de middelbare scholen gebruikt.Zijn verzameling van oude Vlaamse liederen - waarvan 37 uit zijn geboortedorp Werchter - werd in 1992 opnieuwuitgegeven. Een van zijn minder gekende liederen is: ‘Het Varken’.

IVan het geslacht van alle dierenWil koning zijn de wrede leeuw,De luipaard om zijn gruwelijk tieren,De ezel om zijn groot geschreeuw,De tijger om zijn vlekken,De vos om zijne trekken,De os, de wolf, het paard,Zijn het niet waard.Want koning zijn van zulk geslachtMoet zijn een beestje dat men acht.Te wreed is de leeuw, geen ezelsgeschreeuw,Te dom is de os, te slim is de vos,Te aardig de aap, te laf is het schaap,De bok, de geit, het hert, het paard,Het varken, het varken, het varken is het waard.

IIVan lijf en staart zeer wel besneden,Hierom verdient het koningseer,Aanschouw eens goed zijn mooie leden,Hij moet geëerd zijn, meer en meer.Zachtmoedig als de schapen,Zo slim als vos en apen,Zijn stem op ezelstoonZeer beestig schoon.Zijn huid versierd met tijgervlekken,Die zijne leden fraai bedekkenAls beer is hij zacht, als hert is zijn vacht,Als leeuw in de gang, als paard in bedwang,En boven al dat, gekruld aan zijn gat.Wat is er mooier dan een zwijn?Het varken, het varken, het varken moet koning zijn.

IIIKan men voor koning beter wensenAls een prachtdier dat met zijn bloedEn met zijn vlees spijst alle mensen,En menig boer profijt aandoet?En komt hij zich ontvouwenAls keurslijf voor juffrouwen;D’hesp voor de pastoor,De koster het oor,De heer krijgt zijn pensen presente,De kop gaat naar de presidenten,De boer houdt het spek, de staart voor de gek,

Oom, tante Trijn, met nicht en kozijn,De meid en de knecht, die hebben ook recht.Tot de uitvaart van het edel zwijn.Het varken, het varken, het varken moet koning zijn.

Roeland(Wordt vervolgd)

* Alle dingen hebben twee handvatten, zo klinkt hetvandaag. Men kan immers alles op verschillende wijzeuitleggen. Bij Guido Gezelle klonk het zo: Alle dingenhebben twee handhaven, uitgenomen een pastoorshoeden een koekepanne; de een heeft er drie en de anderemaar één.

* De gulden middelmaat of Mate es tallen spele goet ofMiddelmaat baat, overdaad schaadt. De middelmaatverdient de voorkeur boven uitersten. Gaat u metmiddelmatigheid akkoord? Verkiest u dat? Of laat u datin het midden (daar spreekt u zich niet over uit...)?Goed, zo: De deugd dus in het midden! Vergeet echterniet, dit is ook een schertsend gezegde, als men met zijndrieën loopt.

* Hoogmoed komt voor de val. Wie trots is, zal licht nogtot armoede en schande komen. Of een scherts metbotsende tegenspraak. Hoogmoed komt na de val.Hoogmoed komt eerder dan de val.

* Loontje komt om zijn boontje. Ieder krijgt de straf, diehij verdiend heeft. Boontje komt om zijn loontje. Kent uvolgend sprookje van Grimm? Boontje, strootje enkooltje vuur gingen samen op reis. Zij kwamen voor eenwater. Strootje ging erover liggen; boontje kwam veiligaan de andere kant, maar kooltje vuur zakte in hetwater, omdat strootje verbrandde. Boontje lachte, tothet barstte en kreeg dus loon naar werk.

* Sommigen vertrekken met stille trom, ze maken zich alsverliezende soldaten stilletjes uit de voeten, terwijlanderen op de grote trom slaan, ze maken zoveel ophefals ze kunnen.

Met trommels is het kwaad hazen vangen.

De illustraties bij deze rubriek zijn ontleend aan tweeverschillende, interessante werken uit de 17e eeuw:

“Verzamelde werken” van Jacob Cats, in 1665 bij JacobSchippersz. te Amsterdam gedrukt, waarvan de etsenwaarschijnlijk door Adriaan van de Venne werdenvervaardigd.

“Sinnepoppen” van Roemer Visscher, in 1614 uitgegevenmet etsen van Claes Jansz. Visscher.

* Hij heeft al te veel vieren en vijven. Hij zweert en ketterterop los, hij maakt veel drukte. Naar vier, het gods vuur,de bliksem (En werd er vijf aan toegevoegd? Men zwoerimmers ook bij Gans vijven, bij Gods heilige vijfwonden). Als men nog meer drukte maakte, had menveel vijven en zessen!

* Voorzichtigheid is de moeder der wijsheid. Of bevat deschertsende variant meer waarheid? Voorzichtigheid isde moeder van de porseleinkast.

Francis Stroobants


TEGENSPRAAK

Tegenspraak : uitspraken die botsen

Bij de start van het 41e werkjaar gooien wij andermans citaten en uitspraken over een andere boeg. In hetverleden en het heden, gisteren en vandaag lezen wij zoveel tegenstrijdigheid dat zelfs uw

Spoorslagmedewerker vele uitspraken en spreekwoorden wil relativeren. Gids tijdens deze rubriekwandeling isK. Ter Laan, auteur van het fraaie boek “Nederlandse spreekwoorden, spreuken en zegswijzen”, waarvan in 1979de twaalfde druk van de Elsevierpersen rolde in Wassenaar.

VERZEKERINGEN

Justus Lipsiusplein 5 - 3090 Overijsetel. 02 687 44 44 - CDV nr. 43364 - fax 02 688 08 82


GESCHIEDENIS(JES) BELEVEN

Geschiedenis(jes) beleven

Net als bij de citatenrubriek wil ik het in deze 41e jaargangover een andere boeg gooien. In plaats van vier kleine ofgrote feiten uit onze druivenstreek-geschiedenis tebehandelen wil ik één feit van 25, 50, 75 of 100 jaargeleden in het licht stellen en er met u een paar aspectenvan beleven. Geen volledigheid of strenge diepgang, eerdereen aanzet tot interactieve medewerking. Het is dus nietverboden te reageren of voor volgende Spoorslag zelf eenfeit uit ons verleden aan te bieden en toe te lichten! Samen interactief aan plaatstelijke geschiedvorsing doenrendeert. Als voorbeeld: mijn druivenboek en de gesmaakteblikvangers op de Leegheid-tentoonstelling in het Kasteelvan IJse eind juli:* Lucien Theys, de grote Overijsese atleet;* De cafés van de Leegheid en Overijse-Centrum;* Handel en nijverheid in de 20e-eeuwse Leegheid;* “Flupke en Lut, onze serristen op ‘t Kasteel”, een terugblikop de serristenstiel en het gevarieerde serristen-gereedschap. Ja, in juli 2010 kon dank zij de medewerkingvan Lut Michiels, Kappee (Eugène Vanherenthals) en LucienNemegeer veel interessant materiaal over de druiventeelt endruivenverkoop verzameld worden en tendele ook benut inmijn ‘Geïllustreerde Encyclopedie van de Brabantsedruiventeelt onder glas (1865 - 2010)’. Het omvangrijkwerk van 384 blz. over de druiventeelt, dat eind december2010 verscheen, werd intussen in de pers al vaak besprokenen ... enthousiast onthaald. U kan het rijkelijk geïllustreerdewerk in veelkleurendruk tegen € 37,00 kopen in negenboeken- en krantenwinkels.

OVERIJSE-CENTRUMDe Kelle, Waversesteenweg 68, tel. 02 687 40 60 Standaard Boekhandel, Stationsstraat 15, tel. 02 767 31 90

EIZER - OVERIJSEBij Caroline, Duisburgsesteenweg 149 A, tel. 02 687 24 84

JEZUS-EIK - OVERIJSEPress Book Shop, Brusselsesteenweg 399 C-D, Jezus-Eik, tel. 02 687 88 79

MALEIZEN - OVERIJSE‘t Gazetteke, Hoeilaartsesteenweg 9, tel. 02 687 35 30

HOEILAARTDomino, Gemeenteplein 2, tel. 02 657 04 42

DUISBURG (Tervuren)Bij Alex, Kerkplein 3 A, Duisburg, tel. 02 767 86 76

HULDENBERGGazettenwinkeltje, Gemeenteplein 22 B, Huldenberg

SINT-AGATHA-RODE (Huldenberg)Megazine, Leuvensebaan 308, tel. 016 77 03 78

Na deze portie publiciteit wordt het tijd een feit uit 1911,1936, 1961 of 1986 uit te diepen, nietwaar? Niet zomoeilijk, want onze streek is rijk aan ‘jubilerend’terugblikken! Wel, wij zoeken het in de vooroorlogse periodevan de jaren dertig, 75 jaar geleden!

In het jongste Zoniënnummer (34e jg. nr. 4) staan een tientalinteressante bijdragen (Voor begangstellenden: lidgeld € 12over te schrijven op 434-2661681-05 van De Beierij van IJse

voor Overijse of 103-2056854-37 van Het Glazen Dorp voorHoeilaart.). De eerste bijdrage is de geschiedenis vanDavidsfonds Overijse 125 jaar jong (blz. 207 - 227),geschreven door Piet Van San. Maakte u het feestconcertmee op 14 november ll., toen die 125 jaar herdacht engevierd werden met het koor Cantuva o.l.v. Marc Verboomenen organist Philippe Beullens? Van 125 jaar gesproken:maakte u op 29 en 30 januari ll. in Den Blank hetjubileumconcert mee van de Justus Lipsiusharmonie, die nuook 125 jaar bestaat?

De plaatslijke afdeling Davidsfonds Overijse werd tienjaar na de landelijke stichting door kanunnik Jan-BaptistDavid op 2 augustus 1885 opgericht. Dat betekent ookmeteen dat het de oudste plaatselijke afdeling is van heel destreek. Zij omvatte de zes kerkparochies van Overijse, hetVlaams gedeelte van Terhulpen en Rozieren en ookHuldenberg (van voor de fusie van 1976 natuurlijk). Maarde naam van de Davidsfondsstichter Jan-Baptist Davidbrengt mij een halve eeuw verder terug tot in 1836. Jan-Frans Willems (Willemsfonds!) en Jan-Baptist David(Davidsfonds!) dienden in dat jaar bij de regering eenontwerp in tot oprichting van een Nederlandsekunstacademie... Pas in 1886 kwam de academie in Gent totstand! Toen moesten de Vlamingen een halve eeuw wachtenop het realiseren van een rechtmatige wens; Vlamingen zijnhet wachten gewoon, tot op vandaag. Bij voorbeeld op dedemocratische vertaling van de Vlaamse verkiezingsuitslagvan 13 juni 2010.

Davidsfonds Overijse telde in 1885 68 leden, twee jaar lateral 81. Zoekwerk levert voor plaatselijke geschiedvorsersinteressante sociologische gegevens op, want debestuursleden waren een pastoor-deken, burgemeester,gemeentesecretaris, professor, onderwijzer, geneesheer,schepen of onderpastoor. Tijdens en na de eerste wereldoorlog werden de activiteitenstopgezet. En jaren later zag een nieuwe vereniging‘Volksontwikkeling’ zich verplicht de culturele draad op tenemen. Het kruim van de toenmalige katholieke bewegingnam hiervoor het initiatief.Pas op 25 januari 1930 kwam er een heropstarten van deOverijsese Davidsfondsafdeling, onder impuls vantaalactivist Flor Grammens. Dr. Kamiel Poot werd voorzitter– en bleef het tot in 1968 – van een vereniging waarvoor hetnooit overtroffen aantal van 425 mensen eengezinsabonnement namen. In 1940 was het aantal gezakt tot156. Belgicistische reflexen, o.m. naar aanleiding van dedood van Albert I in 1934 - en ook wrevel rond de Vlaamseleeuwenvlag - waren daar niet vreemd aan. Uitnodigendelectuur in het genoemde Zoniënnummer! Wetend dat onderimpuls van vooral onderpastoor Jozef Van Aken, er opnieuween betrekkelijke bloei komt tijdens en na de tweedewereldoorlog, valt mij het vacuüm in de tweede helft van dejaren 1930 des te meer op. Hoe was het in die periode gesteldmet het ‘volksverheffende’ leven in Overijse? Vinden wijrond 1936 vele sporen van culturele activiteit?Wel ja! U krijgt hierbij het programma van het Muziek- entoneelfeest met bal op 19 januari 1936 en ook hetKerstfeest op 25 december 1936: levendige volkscultuurbij het begin en op het einde van een boeiend jaar.


GESCHIEDENIS(JES) B

ELEVEN

De Sint-Martinusharmonie bracht op 19 januari 1936 eengevarieerde feestavond in de zaal van Kèzze (naast hetstation, nu OCMW-gebouw).

Wat valt ons op?

- Het avondprogramma startte al om 17.30 uur. Wanneer zoumen naar huis gegaan zijn? Wellicht vroeg, omwille van dekinderen.- Van de vermelde acteurs en actrices ken ik mevrouw GabyVanderlinden nog. Zij verblijft in Mariëndal, en bij eenvolgend bezoekje aan het R.V.T. op de Drogenberg vraag ikhaar of zij over haar artistieke collega’s wat nieuwtjes kanvertellen...

- Regisseur was kunstschilder Louis Rigaux.- Fatsoen tijdens het bal werd nadrukkelijk nagestreefd:harmonieleden mogen twee ‘vrouwspersonen’ uit hun gezinmeenemen. Kinderen, die weliswaar geen korting krijgen opde algemene ‘inkomprijs’, dansen niet. Roken doet niemandtijdens het feest. Zitplaatsen zijn op de eerste plaats voor‘dames en bejaarde personen’. Mannen dansen niet metbedekt hoofd en ... niet met elkaar. Natuurlijk roken zij niettijdens het dansen!

- Op het kerstfeest (op kerstmisdag zelf) gaan de kinderenvan zes tot tien jaar op voorbehouden banken zitten. - Na de openingsmars wordt het Belgisch volksliedgespeeld. Het lied ‘Ons Overyssche’ ontbrak evenmin. En erwerd ook ‘cinema, een levende klanktekening’ vertoond.- Twee programma-onderdelen over de druif: meisjeshouden een voordracht over de druiventeelt vroeger en nuen wat later worden de Overijsese druiven bezongen in eentoneeltje.- Op de keerzijde van de uitnodiging 1936 worden reeds deuitnodiging en het volledig programma voor het feest van1937 - 12 maanden vooraf! - gegeven.Eerlijk gezegd, ik weet nu nog niet waarover ik over tweemaanden in deze rubriek zal schrijven.

Francis Stroobants

Het programma van het kerstfeest 1936.


KORT GENOTEERD

Een verhaal van twee opera’s

De kaasschaaf en de hakbijl

Niemand heeft ooit veel visie in hetbeleid van minister Schauvlieghegezien, en de verwachtingen werdendan ook ingelost. Behalve de kaas-schaaftechniek van iedereen een beetjete laten bezuinigen zal er niet veelveranderen in de cultuursector. Spraak-makers uit die sector stonden natuur-lijk meteen op hun achterste poten,daarin gewillig bijgetreden door jour-nalisten, aan wie men vele eigen-schappen kan toekennnen, behalvekritische noten. Zo werd Schauvliegheeen gebrek aan voeling met de sectorverweten, en haar opmerking dat zeooit wel eens naar een amateurtoneel isgaan kijken, zal haar natuurlijk blijvenachtervolgen. Nochtans is dit gebrekaan bagage een grote meevaller voor desector.

Ik ben namelijk in november naar“Entführung aus dem Serail” vanMozart in de Vlaamse Opera te Antwer-pen gaan kijken. Kort samengevat: hetis de saaiste opera-uitvoering die ik mijde afgelopen kwarteeuw kan herinne-ren. Het programmaboekje biedt enigeverklaring waarom: de politieke cor-rectheid en de eigenwaan druipen eraf.Bij de Vlaamse Opera weten ze hetimmers beter dan klassieke compo-nisten als Mozart en zij gaan die operadan ook interpreteren. Werf eenregisseur aan die weinig of geenoriginele ideeën heeft en u krijgt zekerenkele toeschouwers met ontevredengezicht.

Het is een Singspiel, d.w.z. dat er nogalwat gesproken teksten tussen zitten.Die worden ingekort om ze daarna inhet Spaans, Turks en Arabisch tebrengen. A la bonheur, zou ik zeggen,maar doe dan minstens de moeite omvoor ondertiteling te zorgen. Wantbepaalde gebeurtenissen gingen op diemanier totaal verloren. En hetacteertalent van sommige zangers???Maxim Mironov heeft een goede stemals Belmonte en hij werd door hetpubliek gewaardeerd. Andere stemmenzijn middelmatig, terwijl Gunes Furle,in de rol van Osmin, als goede Turkliever solo slim speelt danorkestbegeleiding te accepteren; hetgejammer van Norman Issa als BassaSelim op het einde van de voorstellingzou voor mij reden zijn om niet dekaasschaaf te gebruiken maar een bijl.Het ergste is – en daarom zie ik weinig

kans op verbetering – dat iedereen, enin het bijzonder de ons-kent-ons pers,blijft doen alsof we op wereldniveaustaan.

De koude oorlog

Hier ging de Vlaamse Opera niet voorde eerste keer af. Omdat ik al mijntickets zelf betaal, i.t.t. de recensentenvan de kranten, woon ik niet elkevoorstelling bij, maar in maart had ikhet toch eens geprobeerd met “EvgeniOnegin” van Tchaikovsky, naar eenroman van Pushkin. Ook hier slaagdede eveneens Duitse regisseur erin eenmeesterwerk de vernieling in te helpen.Ook hier waren “interpreteren” en“actualiseren” de leidraad. De zangerszongen goed, zonder uitzonderlijk tezijn, en slaagden erin om in eenverstaanbaar Russisch te zingen, en hetorkest, die keer o.l.v. Dmitri Jurowski,hield de opera in leven, behalvewanneer de regisseur besluit om er metsauna-scènes en een (verkrachtings?)ontmoeting een vulgair boeltje van temaken... Ik zal af en toe nog wel eensnaar de Vlaamse Opera gaan kijken,maar zonder veel hoop op beterschap.Zij vinden zichzelf geweldig, en metzo’n ingesteldheid is er weinig kans opbeterschap.

Vlaanderens hoop in bange dagen…

Is het dan enkel kommer en kwel inVlaanderen? Eigenlijk niet. Verledenzomer ben ik ook gaan kijken naar eenjaarlijks gebrachte openluchtopera inhet donkergroen bronshout vanLimburg, en meer precies in decommanderij van Alden Biezen. Menwil opera bij het brede publiekbekender maken.

Hoewel akoestiek in een openlucht-opera nooit ideaal is, en de natuur-elementen ook wel eens roet in heteten gooien, viel de opvoering van “Debarbier van Sevilla” van Rossini buiten-gewoon goed mee. Het eigenaardige isdat die opvoeringen buiten het gewoneseizoen plaatsvinden, ’s zomers dus, éngebracht worden door een gelegen-heidsgezelschap. Vermoedelijk is het

aan elkaar knopen van de financiëleeindjes in de operawereld niet altijdvanzelfsprekend!

Sommige zangers zongen watvoorzichtig, alsof ze bang waren eensteek te laten vallen, en de aandachtwerd wel eens afgeleid door onnodiglawaai, maar het geheel werd gebrachtmet een ongelooflijk enthousiasme.James McOran-Campbell is een goedebariton en vertolkte Figaro voor-treffelijk, en mezzasopraan KingaDobay als Rosina zong voortreffelijkearia’s.

Decors zijn altijd een heikel punt,gezien de hoge kosten, en niet elkgezelschap beschikt over de financiëlemiddelen zoals op internationaalniveau spelende gezelschappen, maarde achtergrond van de commanderij eneen goed gebruik van allerlei attributenvingen dit probleem in deze voor-stelling heel goed op.

Het geheel was in regie van Bruno VanHeystraeten, die blijkbaar voor heteerst een volledige opera regisseerde.Het geheel kwam soms wat musical-achtig over, maar gezien de humor goeden vlot gebracht werd, kan niemandhem dit kwalijk nemen.

De kasseistenen op de binnenplaatsmaakten dat het orkest en de dirigentniet in een “put” werden weggemoffeld,maar goed zichtbaar waren, zodat dedoelstelling om opera meer bekendheidte geven bij het grote publiek bereiktwerd. En met 24 voorstellingen halenze het dubbele van wat de VlaamseOpera in Antwerpen en Gent samenpresteren.

Als men bedenkt dat het om eengelegenheidsgezelschap ging, dan kanik enkel besluiten dat ze het in 2010beter gedaan hebben dan de zichzelf zobelangrijk vindende Vlaamse Opera.Deze zomer ga ik zeker weer naarAlden Biesen.

W. Ilyssee

Waversesteenweg 26, 3090 Overijse - Tel. 02 687 74 65Openingsuren: di-vr: 9 u. - 12.15 u. en 13.45 u. - 19 u.

zaterdag tot 18.30 u. - maandag gesloten


KORT GENOTEER

D

Kort genoteerd

* Op zondag 27 februar i organiseert het ANZ het 74eVlaams Nationaal Zangfeest. Gaat u met ons mee naarAntwerpen? Doen! Het Zangfeest zit in de lift en de LottoArena kan tot in de nok gevuld zijn. Stemming en kwaliteitverzekerd! Meteen contact opnemen met een lid van onsVKD zodat wij genoeg kaarten bestellen. En danautodelend naar het zangfeest: zondagmiddag 27-2-2011verzamelen om 13 uur op het Stationsplein van Overijse-Centrum. Maar u kan zelf ook uw kaarten bestellen op 070345 345 of per e-post www.teleticketservice.com en betalen op ANZ-rekening

BE04 4026 1790 3131 BIC KREDBEBB.

* Voelt u wat voor een rooie-oortjeswandeling? Of iets in dieaard. Wel ga dan op 20 maart tegen 14 uur naar hetPastorieplein van Vossem en wandel voor één euro mee‘In het spoor van Zwarte Jean’. U verneemt heelwatover de verdwenen stoomtram Vossem-Tervuren.

* Huldenbergenaar René Hallet legde 74 jaar sporen tussenTervuren en Tienen onder het vergrootglas. Daaruit kwameen mooi werk met vele illustraties van de heemkundigeKring Huldenberg Met Stoom en mazout tot stand.D/2010/4100/1

* Nog een werk dat onlangs verscheen: De vlucht van eenvogel voor de kat, een getuigenis van Alex Ericx,genoteerd door Leonie Clicq. De twee Overijsenaren lietenhet boek verschijnen bij Halewijn, 2010 ISBN 978 90 85281610. Meer dan de moeite waard het te lezen!

* Op vrijdagavond 24 juni 2011 komt u met ons feesten. DeOverijsese guldensporenviering (samenwerking VKD-Spoorslag en het gemeentebesuur) belooft een gezelligeboel te worden.

* Elke eerste vrijdag van de maand komt de‘vernieuwde’ vzw Vlaams Jongeren bijeen in De Klomp inde Heuvelstraat te Overijse. Niet dat de aanwezigen zojong zijn... Bij niemand was enig groen achter de oren tebespeuren. Wel een goed-lachse sfeer.

* Marie Jeanne Vantuykom, een vrouw die van Overijse naarDiepenbeek trok, krijgt een hele achterbladzijde in Tertio,26-1-2011. De pas gepensioneerde docente economie kreegtwee maanden geleden de Pluim en richt zo deschijnwerper op haar ontwikkelingsprojecten, o.m. inMali. ‘Malinezen geven mij een warm gevoel’.

* Zou Mark Grammens in zijn Journaal van 12-8-2010 gelijkhebben? Hij beweerde: “In 1997 organiseerde Di Rupo’svoorganger aan het hoofd van de PS Philippe Busquin hetsindsdien perfect lopende vaste overleg tussen de vierFranstalige partijvoorzitters ... hardnekkig en eensgezindverzet tegen alle Vlaamse aspiraties voor een verdereregionalisering”. Dat Franstalig front hield in de periodevan Leterme (2007-2010) goed stand en nu in 2011 nogsteeds!

* Bij het jongste politiek heen-en-weer-gepraat lachten deFranstaligen meer dan eens in hun vuistje. Bij voorbeeldtoen ‘Brussels Metropolitan Region’ weer eens tersprake kwam. Zij verkiezen een Engelse benaming, danhoeven zij geen Nederlands woord uit te spreken enstrooien wat goedkoop zand in Vlaams-Brabantse ogen. Zijwillen immers dromen van een feitelijke uitbreiding vanhet Brussels gewest. Volgens ons VKD moeten bilateralegesprekken over de sociaal-economische toekomstgebeuren tussen het Brusselse en het Vlaamse gewest.Voka Brussel, pas op, want als de vos de passie preekt, ...

* “Gebrek aan wederkerigheid maakt de Belgischetaalsituatie bijzonder moeilijk.” Eén zinnetje dattyperend is voor het interessante boek van Els Witte enHarry van Velthoven. Strijden om taal, de Belgischetaalkwestie in historisch perspectief. Het boek van228 bladzijden verscheen verleden jaar bij UitgeverijPelckmans.

* Tuur Jena dankt alle Jezus-Eikenaars, Maleizenaars enTerlanenaars die bereid waren om een lange vragenlijst inte vullen over suburbanisatie. Zijn proefschrift om masterin de geografie te worden heet “Onderzoek naar hetsuburbanisatieproces te Overijse. Een vergelijkendecase-study: Jezus-Eik, Maleizen en Terlanen”. Hetwerk is te raadplegen in de gemeentelijke bibliotheek vanOverijse.

* Wie mag “Belg” worden? Zij die … én de taal spreken(werd: willen leren) van het gebied waar ze zullenwonen. Franstaligen hebben het er vanuit hun arrogantebourgeoishouding moeilijk mee. Stel je voor dat ze metTurkse of Marokkaanse burgers gelijkgesteld zoudenworden!

(FS)

De KronkelAls “astronaut” zijn wij met deze juiste oplossing kronkelend hetnieuwe jaar ingevlogen. Velen (maar niet genoeg) hebben hun lees-of steungeld overgeschreven - zie onderaan! - , een paar tientallenlosten de vorige Kronkel op. Winnaar is Johan Vandermeeren uitDuisburg. In het prijzenpakket van de Kronkel van vandaag zittenweer prachtige boeken, o.m. de Geïllustreerde Encyclopedie vande Brabantse druiventeelt onderglas (1865 – 2010). Meedoen dus,en je oplossing sturen naar DeKronkel, Kardinaalstraat 20,3090 Overijse. Of per [email protected] [email protected]

Naam en adres opdrachtgever

Naam en adres begunstigde

Rekening begunstigde (IBAN)

BIC begunstigde

Rekening opdrachtgever (IBAN)

Gewenste uitvoeringsdatum in de toekomst Bedrag

Handtekening(en) OVERSCHRIJVINGSOPDRACHT

Bij invulling met de hand, één HOOFDLETTER of cijfer in zwart (of blauw) per vakje

Mededeling

EUR CENT

Sheet1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 A7 D A M M E E U S

2 I S2 H T A R4 T9 C

3 M E T E O R E N H

4 E E L L O

5 N E R O E N I G E

6 S G E6 N E N

7 L O N D E N O R A1

8 I F R E T U8 L E

9 E M E R C A T O5 R

10 F E T3 O F T

11 O D E C E L I S

12 V O E T B A L K

Page 1

Sheet1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

2 I

3 M E T E O R E N H

4 E E L L O

5 N E R O E N I G E

6 S G

7 L O N D E N O R

8 I F R E T

9 E M E R C A T

10 F E

11 O D E C E L I S

12 V O E T B A L K

A1 S2 T3 R4 O5 N6 A7 U8 T9

Page 1

Oplossing vorig nummer:

Sheet1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 1

2

3

4 11

5

6 7 9

7 10

8 2

9 8 5 3

10 6

11

12 4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Page 1

Sheet1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 1

2

3

4 11

5

6 7 9

7 10

8 2

9 8 5 3

10 6

11

12 4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Page 1

Horizontaal:1. In … waren er in 1900 amper 2.537 inwoners en een goeie

honderd jaar later meer dan 64.000 - Waterloo2. Een … vol tegenstrijdigheden - De aarde draait iedere 24 uur

om zijn … - Wurgt3. Zij gelooft … wat hij zei - Een … in de goede richting - Grand

Prix4. Hij kwam pas … hij driemaal was geroepen - … fornuis5. Dyne - Een … glas fruitsap - Een bouwvergunning dien je in bij

…6. … with the Wind - ‘reden’ zonder begin en einde7. …, vidi, vici - … Thomas8. Uitgave - De grote … aanvaarden - Nederland9. Ivonne … - Meng de letters van ‘tol’10. Medeklinkers van ‘doen’ - … Derek - Nederlandse jongensnaam11. … is een roos ontsprongen - Ik sien a … (dialect)12. Het was priester Frans … die in 1880 de leuze ‘Alles voor

Vlaanderen, Vlaanderen voor Kristus’ lanceerde

Verticaal:1. Wannes …2. Frank … (zanger) - De Hof van …3. Een vriendje uit de ruimte - Medeklinkers van ‘geen’ - Malcolm

… - Wie waren … aanwezig ?4. …-vivre - Om iets heen lopen als de kat om de hete …5. In 1817 werden in Ieper voor het laatst levende …van de

belforttoren gegooid6. Suid-Afrika - ‘Vlaanderen is meer dan een …, het is een land’.

Die uitspraak leverde Johan Bruyneel flink applaus op in NewYork - Germanium

7. De … van de St.-Gothard - … Sels (Vlaamse zangeres)8. Dierenactiviste - De koekoek … de jager - Beter een … in de pot

dan helemaal geen vlees9. De mannelijke tegenhangers van de begijnen waren de … - …

was een stad in het zuidelijke deel van Mesopotamië10. Men moet een oude … geen smoelen leren trekken - Afkorting

van Onderzoekseenheid - Een … heet ook paardenbijter. Ze bijtgeen paarden maar wel de insecten die de paarden bijt

B E 4 1 4 3 4 2 6 1 6 5 8 1 1 0

K R E D B E B B

L E E S G E L D 1 5 € / S T E U N G E L D 2 0 €

V Z W V K D – S P O O R S L A GH A N N E K E N S B O S L A A N 83 0 9 0 O V E R I J S E

Steun Spoorslag, steun het Vlaams Komitee Druivenstreek en betaal vandaag nog uw leesgeld van 15,00 euro.Beter nog, vanaf 20,00 euro voelt VKD uw warme steun! Zij die voor 28 februari (niet 31-1-11) betalen, makenkans op een boekenpakket ter waarde van € 80.

$

Losse nummers: 3,50 2011-1.pdf41e jaargang - Nr. 1 januari-februari 2011 België-Belgique P.B. 3000...

Documents

Transcript of Losse nummers: 3,50 2011-1.pdf41e jaargang - Nr. 1 januari-februari 2011 België-Belgique P.B. 3000...