Lifeproject BatAction

Actieplan voor 3 bedreigde vleermuissoorten

Lifeproject BatAction

• Samenwerking

• Steun van het financieringsfonds LIFEvan de Europese Gemeenschap€ 946.136

• augustus 2006 – december 2010

LIFE project!

• instandhoudingsacties:

Bechsteinsvleermuis(Myotis bechsteini)

Ingekorven vleermuis(Myotis emarginatus)

Meervleermuis(Myotis dasycneme)

• acties rond sensibilisatie

• monitoring

LIFE project!

• winter mergelgroeven en ijskelders, holle bomen• zomer bossen (holle bomen en vleermuiskasten)• klein jachtgebied 1 à 2 km van de kolonie• lage aantallen Zoniënwoud en mergelgroeven• bedreiging

Bechsteinsvleermuis

overwinteringsplaatsen

kraamkolonieplaatsen

jachtgebieden

• winter grotten, groeven, fortenwarmte, langslaper, verstoringsgevoelig

• zomer zolders, boerenschuren, kerktorenspitsen

• jachtgebied bossen, parklandschappen,boomgaarden, koeienstallen

• Vlaanderen kern noordelijke verspreidingsgebied7 kolonies

• bedreiging

Ingekorven vleermuis

overwinteringsplaatsen

kraamkolonieplaatsen

jachtgebieden

• winter grotten, groeven, bunkersheel koud óf heel warm,

langslaper, verstoringsgevoelig

• zomer woonhuizen en kerkzolderszeer grote groepen (80 tot 500)

• jachtgebied grote afstand van de koloniegrote plassen, rivieren, kanalen

• verbindingsroute water, houtwallen, bomenrijen

• bedreiging

Meervleermuis

overwinteringsplaatsen

kraamkolonieplaatsen

(renovatiedruk)

jachtgebieden

InternationaalConventie van BernConventie van BonnHabitatrichtlijn: 3 doelsoorten op bijlage II en IV European Action plan Council of EuropeActionplan by the advisory committee tot the Agreement

for the Conservation of Bats in EuropeRed list IUCNIUCN Global action plan for microchiropteran bats

VlaanderenKoninklijk Besluit van 22 september 1980 Decreet van 21 oktober 1997 betreffende het

natuurbehoud en het natuurlijk milieuEurobats geratificeerd op 14 mei 2003

Wettelijke bescherming

Mergelgroeve RoosburgRiemst, 17ha, beboste taludBechsteinsvleermuis

• aankoop 10ha• grootafval ruimen• inrichting voor vleermuizen• aanplant bomen en struiken

structuurrijk bosmet weelderige ondergroei

loofbomen, individueel gemengdmet naaldhout

• De oude boomgaard behoudenwaar nodig verjongen (structuurvariatie)

Projectgebieden

Mergelgroeve LacroixbergZussen (Riemst), 50 ha, uitgebreid gangenstelselBechsteinsvleermuis

• aankoop 7ha• afval ruimen• inrichting voor vleermuizen• aanplant met

bomen en struiken structuurrijk bos

met weelderige ondergroei loofbomen, perceelsgewijs

gemengd met naaldhout• Monitoring moet voorkeur van

Bechsteinsvleermuizen aantonen

Projectgebieden

Fort Steendorpeigendom ANBingekorven en meervleermuis

• stabiliteitsstudie eninstandhoudingswerkenism VIOE (Vlaams Instituutvoor het Onroerend Erfgoed)

• inrichting voor vleermuizen

• onthaal- en• tentoonstellingsruimte• 2 wandelroutes• geleide bezoeken

natuur- en cultuurhistorisch, vestingbouwkundig• scholen: vleermuizenkoffers

Projectgebieden

Fort Lieringekorven vleermuis

• opmaak globaal visieplanism gemeente en gebruikers

• vaststelling medegebruikmomenteel:schietstand politiekruisboogclubradio-amateursvzw fort Lier

• inrichting voor vleermuizen

Projectgebieden

Fort Kesselingekorven vleermuis

• opmaak globaal visieplanism gemeente en gebruikers

• vaststelling medegebruikmomenteel:gidsenwerkingoccasioneel gebruik

• inrichting voor vleermuizen

Projectgebieden

Kleurenfolder vleermuizen in huis

• aantrekkelijke, visuele folder• informeren, draagvlakverbreding,

vernietiging van vleermuizenkoloniesen hun verblijfplaatsen tegengaan wetgevingpraktische oplossingen voor problemenvleermuisvriendelijk inrichten

van een huis

• verdelingactiviteiten en evenementenvrijwilligers en gemeentententoonstellingen

Sensibilisatie

Kleurenfolder vleermuizen in forten

• aantrekkelijke, visuele folder• informeren, draagvlakverbreding

belang van de fortengordelbedreigingenbelang van het

Natura2000-netwerkinspanningen ikv

Life BatAction

• verdelingpartners (vb. gemeenten,

Defensie,...)afdelingen en werkgroepententoonstellingen

Sensibilisatie

Kleurenfolder vleermuizen in bunkersaantrekkelijke, visuele folder

• Doeleigenaars en gebruikers informerendraagvlakverbredingvermindering van vernieling van verblijfplaatsen

en verstoring tijdens de winter

• Inhoudbelang van Antwerpse bunkersbedreigingeninspanningen ikv BatAction

• verdelingactiviteiten en evenementenvrijwilligers en gemeentententoonstellingen

Sensibilisatie

Vleermuiskasten onder brugproefproject, 3 bruggen

• 2 ontwerpen3m hoogvandalismevrijrustige omgevingveel vegetatieopen aanvliegroute

• ism (technische) scholen

Sensibilisatie

Reizende tentoonstelling

• attractief informeren, draagvlakverbreding vleermuizen in Vlaanderenbelang van het Natura2000-netwerkLife BatAction: doelstellingen, acties en partners

• uitleningbezoekerscentraevenementen en

tientallen activiteitenderden

Sensibilisatie

Uitbouw klachtennetwerk

• website• gemeenten

brochurecursus (kennis maar ook specifieke sociale vaardigheden)

• telefooncentrale

Sensibilisatie

Vleermuisvriendelijk object

• Blijk geven aan trotsop de aanwezigheid van vleermuizen!

• ontwerpwedstrijdschildje tot 31 dec 07

Sensibilisatie

www.bataction.bevoorstelling 3 vleermuizensoortenverloop van het project

(rapportage, resultaten detectiepoorten,…)webcam

uitbouwen tot dé Vlaamse website over vleermuizen

Sensibilisatie

Fiche inrichting (kerk)zolders

bedreigingverdwijnen van verblijfplaatsenmodernere bouwstijlenafsluiten voor duivenbelichting

leidraad bij restauratiewerkeninrichtingniet-toxische houtconserveringsmiddelentiming

doelgroeparchitecten en aannemersVlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed

Sensibilisatie

Studiedag 'lichthinder'ism Platform Lichthinder

afname populaties doorbarrièrewerkingdesoriëntatiepredatieverstoring

winterslaap...

doelgroepgemeenten enopenbare besturen

Sensibilisatie

anders gebruik van diergeneesmiddelen

curatieve of preventieve behandelingantiparasitaire middelen

meststerfte mestfaunakevers, vliegen

effect op vleermuizenoa ingekorven vleermuis

onderzoek op grazers in de Vlaamse natuurgebiedengebruik ontwormingsmiddelen beperkenandere productengefaseerd gebruik (binnen kudde, en in tijd)enquête onder terreinbeheerders

Sensibilisatie

• jaarlijks wintertelling• automatische detectiepoorten

in en uitvliegende dieren pertijdseenheid en per datumhet hele jaar rondinzicht in de telfoutbelang forten

nauwkeuriger inschattenmeerdere forten uitrusten

en vergelijken

• temperatuursensors en –loggersvoorkeur van vleermuizen beter inschatten

• merken van dierenuitwisseling tussen zomer en winterverblijfplaats registreren (netwerk van verblijfplaatsen)

Monitoring