Endoparasieten bij de hond en kat

Mathilde Uiterwijk

Inhoud

• Welke endoparasieten? Levenscycli.• Waarom behandelen?• Waarom ontlastingsonderzoek?• Hoe?• Uitslag, en dan?• Aan de slag!

Wormen

Protozoa

Endoparasieten

Nemathelminthes Platyhelminthes

Rondwormen Lintwormen

Zuigwormen

Nuttige sites:abcd-vets.orgesccap.eu

Verschillen in:- levenscycli- bestrijding/behandeling

Endoparasieten nader bekeken

• Wormen:– Rondwormen – Lintwormen

• Protozoa:– Giardia– Coccidiose

soort pathogeniteit pups

pathogeniteit oudere honden

zoönose voorkomen Nl.

Toxocara canis +++ ± ja pups +++honden > ½ jaar +(volwassen wormen)

Toxascaris leonina

+ ± nee ±

Ancylostoma caninum

++ + ja alleen import

Uncinaria stenocephala

+ ± nee ±

Trichuris vulpis ++ + nee + ‘kennelanemie’

Crenosoma vulpis

+ ± nee ±

Filaroides spp. + ± nee ±

Angiostrongylus vasorum

++ ++ nee ± focusgebieden

Dirofilaria immitis

xpas verschijnselen na 6 maanden

++ ja alleen import

Rondwormen (Nematoden), hond

soort pathogeniteit kittens

pathogeniteit oudere katten

zoönose voorkomen Nl.

Toxocara cati ++ ±/+ ja kittens +++katten > ½ jaar +(volwassen wormen)

Toxascaris leonina

+ ± nee ±

Ollulanus tricuspis

± ± nee ±

Ancylostoma tubaeforme

+ + nee ±

Aelurostrongylus abstrusus

++ + nee ±

Dirofilaria immitis

xpas verschijnselen na 6 maanden

++ ja alleen import

Rondwormen (Nematoden), kat

Een aantal veterinair belangrijke Nematoden

• Spoelwormen– Toxocara canis – Toxocara cati – Toxascaris leonina

Een aantal veterinair belangrijke Nematoden

• Zweepwormen– Trichuris vulpis

Lintwormen (Cestoden), hond en kat

Soort Egh Tgh Localisatie blaasworm

Voorkomen Nl.

Dipylidiumcaninum

hond, kat, vos, mens

vlooien, luizen lichaamsholte cysticercoïd

++

Taenia ovis hond, vos schaap, geit spierenCysticercus ovis

±

T. hydatigena hond, vos herkauwers, varken

lever, buikholteC. tenuicollis

+

T. pisiformis hond, vos, kat

konijn, haas lever, buikholteC. pisiformis

+ (jachthonden)

T. multiceps hond, vos herkauwers, paard, varken, mens etc

c.z.s.Coenurus cerebralis

?

T. serialis hond, vos konijn, haas spieren, subcutisCoenurus serialis

±

Echinococcus granulosus

hond, vos, kat

herkauwers, paard, varken, mens etc

lever, longen, alle weefselsEchinococcus blaas

±

E. multilocularis

vos, wolf, hond, kat

muizen, mens etc

alle weefselsEchinococcus blaas

±++ (vossen)

Cestoden

Eindgastheer→ worm

in darmen

eierenper oraal

Tussengastheer→ blaasworm

in weefsels

per oraal

Algemene levenscyclus van lintwormen

Eéncellige parasieten (Protozoa)

Giardia• veel gezonde uitscheidende dieren

(en mensen)• zoönose?

Assemblage Diersoort

A voornamelijk mens

B voornamelijk mens, bevers

C honden

D honden

E herkauwers, varkens

F katten

G muizen, ratten

H zeehonden

Giardia intestinalis = Giardia duodenalis = Giardia lamblia

Cysto-isospora spp.

darmschade na opname van oöcysten

hier pasoöcysten-uitscheiding

rijpingin omgeving

Coccidiose

bij hond & kat ook via prooidierenof rauw vlees

Diagnostiek

flotatiemiddelen

Ovassay / Fecalyzer

DiagnostiekCentrifuge Sedimentatie Flotatie = CSF

flotatiemiddel

flotatiemiddel

Wat zie je onder de microscoop?

1. grootte2. vorm3. schaal

a. dikteb. structuur

4. inhoud

1. grootte

10 x 10

aanwijsnaald

klein

middelgroot

groot

2. vorm 3. schaal4. inhoud

2. rond, ovaal, …

3. a. dik, dun, zeer dun, dubbele wand, …3. b. geschubd, glad, gestreept, poolprop(pen),

…

4. zeshakig embryo, donkere ronde massa, rondje, ingeklapt, rommelig, larve, …

Giardia cyste

Giardia cyste

Niets gevonden?

• goede methode?– flotatiemiddel– gevoeligheid methode– uitvoering– bewaren

• goed moment?– in levenscyclus– intermitterende uitscheiding

Iets gevonden?

• parasieten– behandelen?

• iets anders

Aan de slag!

• groepjes• flotatie• centrifuge sedimentatie flotatie

• Vragen?m.uiterwijk@uu.nl

Risicofactorenhond

Uit: esccap.eu/richtlijnen

Uit: esccap.eu/richtlijnen

Risicofactorenkat

Uit: esccap.eu/richtlijnen

Uit: esccap.eu/richtlijnen

Een aantal veterinair belangrijke Nematoden

• Hartwormen– Angiostrongylus vasorum

Franse hartworm

– Dirofilaria immitis

Bayer.nl

600 x

1000 x

Beide methoden goed bruikbaar bij dieren met verschijnselen die passen bij Giardiosis.

Klinisch dier behandelen tot klachten weg zijn.

Snap vs. CSF:voor- en nadelen?

- 3- daags monster kan nodig zijn- ervaring

- indruk over hoeveelheid- breed!- geen 3-daags monster

- ervaring minder vereist

- geen kwantificering- smal