lees >> - Diatoetsen

12
TIJDSCHRIFT VAN DIAPLUS LEES JAARGANG 4 / NR. 2 NAAR 2F >> NOORDPOOL

Transcript of lees >> - Diatoetsen

Page 1: lees >> - Diatoetsen

tijdschrift van diaplus

lees

jaargang 4 / nr. 2 naar 2F

>>

no

or

dp

oo

l

Page 2: lees >> - Diatoetsen

7

woordzoeker

i n h o u d

In deze LEES>> vind je zes leuke teksten om te lezen. Wil jij

later misschien een tatoeage? En ben je wel eens in Barcelona

geweest? En het klinkt misschien raar, maar er zijn mensen die

al hun voedsel uit afvalcontainers halen. Ben je nieuwsgierig

geworden? Begin dan snel met lezen. als je ook oefeningen

bij de teksten wilt maken, kun je je docent om de werkbladen

vragen. Veel plezier!

h o i !lees >>

3 4 6

8 ....9Eten uit de

afvalcontainer

de noordpool

10

stuntElaar of stuntman?

4

toetsendia.lees >> Tijdschrift van Diaplus

wordt gemaakt door Diatoetsen

HW Mesdagplein 1 / 9718 HP Groningen

www.diatoetsen.nl

grafische vormgeving: Dineke Buist BnO

beeld: Dreamstime, Paul Meek

eindredactie: Fros van der Maden, Edutekst

adoptie

ViVa Barcelona!

Page 3: lees >> - Diatoetsen

Een plakplaatje of een mooie tekening met een pen op je arm kan superleuk zijn. als je erop bent uitgekeken, dan was je die versiering er zo weer af. Wanneer je voor een tatoeage kiest, dan gaat dit niet zo gemakkelijk. hoe mooi of stoer je tatoeages er ook vindt uitzien, denk er goed over na voordat je er een neemt. je zit er letterlijk voor de rest van je leven aan vast.

minimumleeftijdWie desondanks een tattoo wil laten zetten, moet minimaal zestien jaar zijn. als je jonger dan zestien jaar bent, mag je pas een tatoeage laten zetten als een van je ouders / verzorgers erbij is. Zorg er in dat geval voor dat je je tattoo in een goede tatoeage-shop laat zetten. Een goede hygiëne en steriele omgeving zijn erg belangrijk .

plaatjeBij een tatoeage-shop kun je een plaatje uitkiezen dat je op je lichaam wilt hebben. Je kunt natuurlijk ook zelf een plaatje ontwerpen. Het kan groot of klein zijn - alles is mogelijk. Beslis van tevoren waar jij je tatoeage wilt hebben. Wil je een klein bloemetje op je enkel of wil je een grote tijger over je hele rug? Besef wel dat je lichaam verandert als je ouder wordt. Staat de tatoeage (op die plek) nog wel mooi als je dikke billen krijgt, of een bierbuikje of een flubberbuik? Je neemt nu een beslissing voor de rest van je leven, dus denk daar van tevoren goed over na!

naaldenHet zetten van een tatoeage doet vaak pijn. Dit komt doordat een tatoeage wordt gezet met behulp van naalden. Met een tatoeëermachine wordt er via een naaldje pigment in je huid geprikt. Dit pigment is een speciale tatoeëerinkt. Het naaldje doorprikt de huid meer dan 100 keer per seconde en komt 1.5 mm diep. De inkt wordt zo in de laag onder de opperhuid geïnjecteerd. Dit is de lederhuid. Op deze manier is de afbeelding niet meer weg te wassen. Om de afbeelding te maken wordt er eerst een plaatje op je huid geplakt. Vervolgens worden de buitenlijnen in je huid aan gebracht met een naald. Hierna komen de schaduwen (als die er zijn) en als laat-ste wordt de binnenkant gevuld. Het kan zijn dat de huid wat rood is als je net klaar bent. Dat komt doordat de huid geïrriteerd is. Dit trekt na een tijdje weer bij.

spijtHeb je spijt gekregen van je tatoeage? Vind je hem niet meer mooi? Had je de naam van je vriend(in) erop staan en is de verkering nu uit? Dan kun je je tatoeage tegenwoordig weg laten halen. Ook dit is niet pijnloos. De inkt wordt weggehaald met een laserstraal. Een laserstraal schijnt heel even (één miljardste seconde) op een stukje huid. In deze korte tijd belicht de laserstraal inktdeeltjes van de tatoeage. Deze inktdeeltjes worden daardoor verwarmd en zwellen op. Doordat ze opzwellen, barsten ze en vallen ze in kleine deeltjes uit elkaar. Het bolletje waar de inkt in zat is dan kapot gemaakt. De kleine deeltjes inkt worden afgevoerd door witte bloed-lichaampjes. Via de aderen verdwijnt de inkt zo uit je lichaam. Je blijft wel altijd iets zien op de plek waar ooit jouw tatoeage heeft gezeten.

Kosten De kosten van het zetten van een tatoeage zijn heel wisselend. Het ligt er maar net aan hoe groot jij jouw tatoeage wilt hebben en of je er kleur in wilt of alleen zwart-wit. Ga er in ieder geval maar vanuit dat het zeker niet goedkoop is. Bovendien betaal je ook veel geld om een tatoeage weg te laten halen.

naar: wikipedia, gezinspiratie.nl en hoewerktmijnlichaam.nl

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

think before you ink

3

weetje ...Was jij vroeger ook zo gek op de plaktattoos bij de kauw-gom? Dan is er goed nieuws: plaktatoeages zijn helemaal terug! niet voor kinderen, maar voor ieder-een. Denk aan plakplaatjes van armbanden of van stoere teksten . Leuk voor de zomer?

7

woordzoeker

....toetsen

Page 4: lees >> - Diatoetsen

5

10

15

20

25

30

hijgend rent de man over het dak van het brandende gebouw. hij staat stil en twijfelt even. het lijkt alsof hij zich wil omdraaien om recht de vlammenzee in te rennen. maar dan neemt hij toch een sprong en… landt precies op het naast -ge legen gebouw. dat was op het nippertje! tevreden kijkt de stuntman om zich heen. Er is weer een filmscène succesvol opgenomen.

het werk van een stuntmanGevaarlijke acties in films worden vaak door stuntmannen uitgevoerd. Zij zijn gespecialiseerd in het uitvoeren van zulke acties en kunnen dit veilig en op een overtuigende manier doen. De meeste stuntmannen werken voor films of televisie series, maar er zijn ook stuntmannen die shows opvoeren voor publiek, bijvoorbeeld in pretparken. De mannen (of vrouwen!) zijn dagelijks bezig met het oefenen en voorbereiden van stunts. De voorbereiding kost meestal veel meer werk dan het uitvoeren van de stunt zelf. Denk bijvoorbeeld aan het ombouwen van een auto, zodat deze veilig genoeg is om een actie mee uit te kunnen voeren.

Een stuntman inhurenEen goede actiefilm of actieserie kan eigenlijk niet zonder stuntmannen. De meeste grote films en series zitten vol met special effects en stunts, om de film zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor het grote publiek. De stunts kunnen behoorlijk gevaarlijk zijn, maar een stuntman kan ze relatief veilig uitvoeren dankzij zijn ervaring en kennis. Veel mensen denken dat stuntmannen alleen worden ingehuurd om bekende acteurs te beschermen tegen gevaren, maar dat is niet helemaal waar. Ook niet-bekende acteurs kunnen immers niet zelfstandig gevaarlijke stunts uitvoeren. Bovendien huurt een regisseur meestal liever stunt-mannen in voor gevaarlijke acties, omdat acteurs daar niet altijd goed voor verzekerd zijn. Toch zijn er voorbeelden genoeg van slechte actiefilms waarin de stunts duidelijk niet echt zijn of slecht zijn uitgevoerd. Zo’n film trekt doorgaans een stuk minder mensen dan een film waar een goede stuntman aan meegewerkt heeft.

4

Stuntelaar of stuntman?

Page 5: lees >> - Diatoetsen

5

35

40

45

50

55

60

65

70

Bekende stuntmannen en -vrouwenDe meeste stuntmannen en -vrouwen zijn niet bekend bij het grote publiek, maar er zijn een paar uitzonderingen. Een voorbeeld daarvan was de amerikaanse stunt-man Evel Knievel (1938-2007). Hij deed zijn meeste stunts tijdens de jaren zestig van de vorige eeuw en die gingen niet altijd goed. Zijn prestaties én mislukkingen zorgden dan ook voor veel vermeldingen in het Guiness Book of records. Een van de records die Evel Knievel heeft gevestigd, was het breken van 37 botten. Zijn bekendste stunt, een langeafstandsprong van 50 meter op de motor, zorgde ervoor dat hij viel en een maand lang in coma lag. Hij overleed op 63-jarige leeftijd aan de gevolgen van een longziekte.

Een andere stuntman die bekend is geworden, is Jackie Chan. Hij werd in 1954 geboren in Hong Kong en begon al op jonge leeftijd met de vechtsport kungfu, met zingen en met acteren. Vooral in azië is hij bekend geworden als zanger. al tijdens zijn studie aan de Chinese academie voor dramatiek werkte Chan als stuntman voor grote filmstudio’s. In 1978 kwam zijn doorbraak met de film Drunken Masters . Op deze film was veel kritiek, doordat Chan de hoofdrol speelde als dronken kungfumeester . Toch gaf hij niet op en produceerde, regisseerde en speelde in meer films. In 1993 brak hij door in Hollywood. Tegenwoordig maakt Jackie Chan nog steeds kungfufilms met een komisch tintje, waarin hij alle stunts zelf doet. Ook hij is al meerdere keren gewond geraakt door zijn stunts, maar zijn doorzettings-vermogen zorgt ervoor dat hij niet opgeeft.

Wendy Vrijenhoek (1986) is één van de twee professionele nederlandse stunt-vrouwen. Het begon allemaal toen ze op haar zevende op de Japanse vechtkunst ninjutsu ging. Daar leerde ze onder meer zwaardvechten en worstelen. Via haar ninjutsu-docent werd ze gevraagd voor een rolletje in de tv-serie Flodder. Daarover zegt ze: ‘Toen ik op de set was dacht ik: dit wil ik altijd doen. De camera’s, de kleding , dat je haar wordt gedaan. En vooral de adrenaline’. Inmiddels heeft ze gestunt in films als new Kids Turbo en Kidnapping Freddy Heineken. En ze is te zien in de videoclip van het nummer Ta fête van Stromae. Dat nummer was het officiële WK-lied van België. Een van haar tofste opdrachten ooit, vindt ze zelf.

hoe word je stuntman of -vrouw?Opleidingen tot stuntman of -vrouw zijn eigenlijk alleen in amerika te volgen. In nederland en België worden workshops en cursussen gegeven door professionele stuntmannen. Wie als stuntman wil gaan werken, kan het beste al op jonge leeftijd beginnen met het volgen van een opleiding bij een ervaren stuntman. Verder is het belangrijk om veel te sporten en om niet te bang aangelegd te zijn. Zien we jou binnenkort van dak naar dak springen?

naar: www.mijnzzp.nl, www.nrc.nl en wikipedia

Stuntelaar of stuntman?

Page 6: lees >> - Diatoetsen

aCTIEBarCELOnaBranDSTOFFEnCOnTaInErDIErEnGEaDOPTEErDGEBOOrTEIJSKaPPEn

s t u n t m a n B s d l B r n n s a c t i E a u r o s r E E E E E t E g r p E o n E a n t t t n u n c E E p E t g n i s r o i i E r t d r r K a d a i o r r l m p r E o n a E s t r p p o a o o i o a l t o t n E s n r d o p B B d a f t o o o a K a n a E l E v a l a f c t t E c p g E n o n t a t f o d g v E r s p i l l i n g E u i i n E d i j s K a p p E n d E r s E o p t n a r u a t s E r s o g n i m r a W p o t r r E v n E i o o g g E W a a t s n

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ Oplossing: etenuitafvalcontainersopstraat

6

naaLDEnnOOrDPOOLOPWarMInGOUDErS PaPIErEnPrOTESTrESTaUranTSPOrTEn

Zoek de woorden op en streep ze door. De woorden kunnen zo in de puzzel staan:- Van links naar rechts- Van rechts naar links- Van boven naar beneden- Van beneden naar boven- SchuinJe vindt de oplossing door alleovergebleven letters naast elkaar te zetten.

gfihjklm

woordzoeker

SPrInGEnSTUnTManSUPErMarKTTaTOEaGESTOErISTEnVErSPILLInGVOEDSELBanKWEGGOOIEn

OPLOSSInG

ZOEK DE VOLGEnDE WOOrDEn OP

Page 7: lees >> - Diatoetsen

marta cabanas (28) woont en werkt in Barcelona. Ze is een groot fan van haar woonplaats. Wat maakt Barcelona zo speciaal? En welke tips heeft marta voor mensen die haar stad bezoeken?

Wat maakt Barcelona zo’n leuke stad?‘Barcelona is een heel veelzijdige stad. Er wonen ontzettend veel verschillende mensen en de meeste mensen hebben een goed humeur, de zon schijnt er en er is ook nog een strand. Het feit dat de meeste wijken in Barcelona een heel eigen karakter hebben, maakt de stad een enorm bruisende fijne plek om in te wonen. Een wijk waar ik zelf bijvoorbeeld graag kom, is Barceloneta. Die wijk ligt bij het strand. Er zijn daar heel veel leuke cafés en restaurants.’

Wat moet je echt doen als je Barcelona bezoekt?‘Je moet zeker het werk van de beroemde Catalaanse architect Gaudí gaan bekijke n. Je hebt vast al wel eens gehoord van de Sagrada Familía, de beroemde kerk waar Gaudí jarenlang aan werkte en die nog steeds niet helemaal af is. Gaudí versierde veel van zijn ontwerpen met bonte mozaïeken. Dat is bijvoor-beeld prachtig te zien in Park Güell, een stadspark in Barcelona. Door dat park kronkelt een bank die helemaal versierd is met mozaïeksteentjes. In Park Guëll is ook een klein Gaudí-museum, dat erg de moeite waard is. In de portiersloge is een klein souvenirswinkeltje. Daar kun je miniatuurkunstwerkjes bekleed met mozaïek kopen. En verder zijn er natuurlijk de huizen die Gaudí gebouwd heeft in Barce-lona, zoals Casa Batló.’

Wat is je lievelingsrestaurant?‘als je wil genieten van pure Catalaanse, seizoensgebonden en zelfgemaakte gerechten in een rustieke omgeving, dan moet je naar La Parra. als ik vrienden mee uit eten neem, dan ga ik daar het liefst naartoe.’

Waar winkel jij het liefst?‘Portal del Ángel is een verkeersvrije straat vlakbij Plaza Cataluña. In de straat vind je allemaal leuke winkels. als je meer van vintage winkels houdt (maar die zijn ook meteen een stuk duurder), ga dan naar El Borne vlakbij El Gotico.’

hoe zou je de mensen in Barcelona omschrijven?‘Barcelona bestaat uit een interessante mix van mensen. Vreemd genoeg mengen de Catalanen en de buitenlanders niet erg met elkaar. Maar over het algemeen is er een open en multiculturele sfeer onder de mensen. Barcelona is een stad waar je je zeker thuis zult voelen!’

naar: www.cityzapper.nl, www.holabarcelona.nl en www.tripadvisor.be

5

10

15

20

25

30

35

7

ViVa Barcelona!

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

woordzoeker

Page 8: lees >> - Diatoetsen

8

Een moeder wil altijd gevonden worden

5

10

15

20

25

30

35

40

het tv-programma spoorloos helpt mensen die familieleden uit het oog zijn verloren of zelfs nog nooit gezien hebben om hun bloedverwanten terug te vinden . de redactie werkt daarvoor samen met correspondenten in het buiten-land. Edith nieman is al meer dan 20 jaar correspondent voor spoorloos in colombia . in die tijd is ze getuige geweest van meer dan honderd ontmoetingen voor het programma.

Er wordt een vader of moeder gezocht, hoe ga je dan te werk?‘als eerste begin ik met het bestuderen van de adoptiepapieren. Het is erg belangrijk dat er bepaalde gegevens zijn, zoals de naam van de ouders en de geboorte plaats. Met die aanknopingspunten ga ik aan de slag. En dan kan het best een aantal jaren duren voordat je iemand gevonden hebt. Zonder informatie is het vrijwel onmogelijk om een vader of moeder op te sporen. Dan is de kans groot dat het kind ooit op straat te vondeling is gelegd, of op een andere manier anoniem is achtergelaten.’

Wat is de meest bijzondere zoekactie die je hebt meegemaakt?‘Eén van de mooiste ontmoetingen was voor mij die van Marcella die haar moeder rosa zocht in Bogota. Toen we rosa hadden gevonden, bleek dat zij als jong meisje in het amazonegebied zwanger was geraakt. Uit angst is ze toen naar Bogota gegaan om daar te werken en te bevallen. nadat ze haar dochtertje had afgegeven in een adoptietehuis is ze in Bogota gebleven om te werken. Ze is uit geldgebrek nooit meer terug gegaan naar haar geboortedorp Leticia en had dus haar eigen moeder al zo’n 20 jaar niet meer gezien. Ons leek het leuk om de drie generaties weer samen te brengen. Op haar achttiende vond Marcella in Leticia dus haar moeder en haar oma terug. De ontmoeting van deze drie vrouwen was zo ontroerend dat je het eigenlijk moet zien om het te begrijpen.’

Zijn er wel eens zaken onmogelijk?‘Jawel, als er helaas helemaal geen documenten zijn. En ik heb eens het werkadres van een moeder gevonden. Maar steeds als ik naar haar toeging – tot vier keer aan toe – was ze niet aanwezig. Uiteindelijk bleek ze ineens met onbekende bestem-ming vertrokken, best frustrerend. Maar eigenlijk ben ik ervan overtuigd dat de meeste moeders gevonden willen worden.’

Wat is jouw advies voor adoptiekinderen die hun ouders zoeken in colombia?‘allereerst leer de taal, leer Spaans! Stel je voor dat je oog in oog staat met je vader of je moeder, dan wil je wel je gevoelens met elkaar kunnen delen. niet dat je het Spaans helemaal moet beheersen, maar leer elke dag een aantal woordjes. En ook: denk goed na voor je aan je zoektocht begint. Het zoeken heeft conse-quenties voor jezelf maar ook voor je biologische vader of moeder.’

Bron: spoorloos.kro.nl (interview deels overgenomen)

IntervIew met edIth nIeman,

cOrrespOndent bIj spOOrlOOs

Page 9: lees >> - Diatoetsen

EtEn uit dE afvalcontainEr

5

10

15

20

25

30

Dumpster diving ofwel containerduiken, het zoeken naar voedsel en kleding in afvalcontainers, is ontstaan in de verenigde staten, waar het een trend is onder jongeren. Er worden daar zelfs workshops gegeven over dit onderwerp. ook in nederland en België zijn er inmiddels georganiseerde cursussen en zoekacties.

Mensen die in afvalcontainers ‘duiken’ doen dat volgens een vast patroon op vaste plaatsen. Op die manier maken ze anderen duidelijk waar de grenzen van hun ‘jachtterrein’ liggen. Meestal zijn ze op zoek naar voeding die nog bruikbaar is. Soms vinden ze ook gloednieuwe of zo goed als nieuwe kleding. Container duiken is een mooie manier om geld te besparen, maar tegelijkertijd ook een protest tegen de huidige weggooicultuur in de westerse wereld. niet alleen daklozenHet zijn dus niet alleen daklozen die hun eten uit afvalcontainers verzamelen, maar sinds kort ook jongeren. In Utrecht is bijvoorbeeld een groepje studenten actief, dat wekelijks de afvalcontainers bij de HEMa, de nettorama en andere supermarkten in duikt.Zij vinden daar de ene na de andere lekkernij, zoals pesto en afbakbroodjes, maar ook veel groente en fruit. De vondsten variëren van complete netjes sinaasappels tot kant-en-klaar maaltijden. Soms vinden ze zoveel dat ze er wekenlang iedere dag een diner voor zes personen mee kunnen samenstellen. WeggooicultuurSupermarkten mogen geen artikelen verkopen die over de officiële houdbaar-heidsdatum zijn. Dat is vastgelegd in een wet. Producten die nog niet over de houdbaarheidsdatum heen zijn maar slecht verkocht worden, gaan meestal naar de voedselbank. Maar artikelen die ‘over datum’ zijn, gaan vaak de afvalcontainer in. Het is goed dat jongeren nu door middel van het dumpster diven de aandacht vestigen op deze weggooicultuur. Het is te gek voor woorden dat er dagelijks mensen in de rij staan bij de voedselbanken en dat er tegelijkertijd goed voedsel zomaar weggegooid wordt. En dan moet je er nog maar niet aan denken dat er elders op de wereld nog steeds dagelijks duizenden mensen sterven van de honger .

naar: p1eter.plazilla.com

9

Een moeder wil altijd gevonden worden

Page 10: lees >> - Diatoetsen

10

Zestig procent van de noordpool is bedekt met ijs. de rest van het gebied bestaat uit ruige bergen, mossige toendra’s en diepe fjorden. het is het terrein van ijsberen , rendieren, walvissen en kolonies van tienduizenden vogels. hoe lang zal de noordpool er nog zo uit zien? door de komst van steeds meer toeristen en door olie- en gaswinning wordt dit gebied namelijk ernstig bedreigd. maar de mens heeft helemaal niets te zoeken op noordpool.

toerismeOoit konden alleen doorgewinterde avonturiers de noordpool bezoeken. nu varen er grote cruiseschepen rond en kun je zelfs met een rollator dit woeste gebied in. Steeds meer toeristen ontdekken het noordpoolgebied als vakantie-bestemming. ronny Brunwoll, de directeur van de VVV in Long yearbyen, is daar blij mee. Maar hij ziet ook de negatieve gevolgen van zoveel bezoekers. ‘Toerisme laat nou eenmaal zijn sporen na, waar ook ter wereld. Door toerisme is er meer uitstoot van CO2, en denk eens aan al het afval dat toeristen achterlaten! Dat moet vooral hier op Spitsbergen heel goed worden ingedamd. Want de ongerept-heid is wat het hier zo bijzonder maakt.’

lage prijzenLouwrens Hacquebord heeft veel onderzoek gedaan naar de poolgebieden. Volgens hem kan de noordpool alleen zo mooi blijven als er een lage olieprijs is. Want zodra het winnen van gas en olie goed geld oplevert, zal er meer naar ge-boord worden. Daardoor zal het noordpoolgebied worden uitgeput en zullen er dieren worden uitgeroeid. Volgens Hacquebord komt dat vooral door hebzucht. ‘Zolang alleen de inheemse bevolking het poolgebied gebruikt, gaat het goed.’ Maar zodra mensen uit andere streken merken dat er iets te halen valt in de pool-gebieden, gaat het mis. Dat begon al zo’n 400 jaar geleden met de walvisvaarders.

uitroeiingaan het begin van de zeventiende eeuw trokken Engelse en nederlandse compagnieën naar Spitsbergen om er walvistraan te winnen. Ze maakten afspraken met elkaar om de prijs zo hoog mogelijk te houden. Daardoor werden er per jaar slechts 300 walvissen gevangen. Dat aantal vormde geen bedreiging

5

10

15

20

25

30

dE mEns hEEft niEts tE ZoEKEn op dE noordpool

weetje . . .Wist je dat het niet onweert op de noordpool en de Zuidpool? Onweer ontstaat bij een sterke luchtstroming omhoog. Het is daarvoor nodig dat het aardop-pervlak sterk ver-warmd wordt. En dat gebeurt niet op de noordpool en de Zuidpool omdat de zon er weinig schijnt.

Page 11: lees >> - Diatoetsen

11

voor de grote groep walvissen. Maar al gauw verliepen de prijsafspraken en ging men meer walvissen vangen. De walvis werd bijna uitgeroeid. De russen en noren gingen daarom ook op andere dieren jagen, zoals walrussen, rendieren, ijsberen en zeehonden. Toen delen van het noordpoolgebied leeg waren, trokken de troepen naar de Zuidpool. Ook daar werden veel dieren uitgeroeid.

vervuilingUitroeiing was volgens Hacquebord niet eens het enige probleem. Het gebied was en is namelijk ook ernstig vervuild. Er is veel gemorst walvistraan in de bodem terechtgekomen, waardoor er planten zijn verdwenen. Ook hebben de walvis-vaarders veel spullen achtergelaten, waardoor op allerlei plaatsen roestige potten, scheepswrakken en vervallen onderkomens het landschap ontsieren.

gas en olieTegenwoordig vormen vooral de boringen naar gas en olie een grote bedreiging voor de noordpool. Lange tijd was het vanwege de dikke laag ijs lastig om in de grond te boren. Maar door de klimaatverandering smelten steeds meer gletsjers en ijskappen, waardoor winning op de noordpool mogelijk lijkt te worden. Ver-schillende politieke leiders en milieuorganisaties zoals Greenpeace voeren actie tegen de boringen. Met succes, want Shell is inmiddels gestopt met de boringen. Om ook andere bedrijven te stoppen blijft het nodig om actie te voeren.

stop toerisme en winningDe noordpool is een gebied met een divers landschap, bijzondere dieren en veel rust. Door de komst van steeds meer toeristen wordt de rust verstoord en het landschap vervuild. De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat er gemakkelijker naar olie en gas geboord kan worden. Door de boringen zal het gebied worden uitgeput en zullen nog meer dieren worden uitgeroeid. Daarom moeten de mensen de noordpool met rust laten.

naar: www.greenpeace.nl/noordpool

35

40

45

50

55

60

op dE noordpool

Page 12: lees >> - Diatoetsen

: ONEENSNee, ik ben het niet met de stelling eens. Het nemen van een tatoeage is best een grote beslissing, want je kan het plaatje er niet zomaar afhalen. Ik vind dat er een volwassen persoon mee moet beslissen. Die kan immers beter inschatten of het nemen van een tatoeage wel een goede beslis-sing is. Bij het laten zetten van een tatoeage komen veel risico’s kijken. Als jongeren zelf mogen beslissen of ze een tatoeage nemen, denken ze er misschien wel te gemakkelijk over.

wAt vIND jIj?Mogen jongeren zelf beslissen over het nemen van een tatoeage, of is het belangrijk dat ouders/verzorgers hierover meebeslissen?

EENSja, ik ben het met de stelling eens. Het is mijn lijf en mijn leven. Het nemen van een tatoeage zou dus ook mijn eigen keuze moeten zijn! Ik weet zeker dat ik er goed over na zal denken en een plaatje zal kiezen dat ik later nog steeds mooi vind. En als ik toch spijt krijg, kan ik de tatoeage altijd nog weg laten laseren!

:

schrijf !wat jij er van vindtals je als jongere een tatoeage wilt laten zetten, heb je toestemming van je ouders

nodig. als je geen toestemming hebt, mag de tatoeëerder geen tattoo plaatsen.

stelling:

jongeren mogen een tattoo laten plaatsen zonder toestemming van hun

ouders of verzorgers.

Jaap Hulst