Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

15
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’ Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe? Tinneke Boonen Jan Van Damme Patrick Onghena 1

description

Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?. Tinneke Boonen Jan Van Damme Patrick Onghena. 1. Theoretische achtergrond. Leerkrachten kunnen een verschil maken voor het leren van hun leerlingen Een grote waaier aan leerkrachtvariabelen werd reeds onderzocht - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Page 1: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011

Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Tinneke Boonen

Jan Van Damme

Patrick Onghena

1

Page 2: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011

1. Theoretische achtergrond

Leerkrachten kunnen een verschil maken voor het leren van hun leerlingen

Een grote waaier aan leerkrachtvariabelen werd reeds onderzocht

MAAR: (nog) geen consensus over welke leerkrachtvariabelen er (het meeste) toe doen

2

Page 3: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

1. Theoretische achtergrond

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 3

Achtergrond

DiplomaErvaring

Bijscholing …

Opvattingen

DoelmatigheidsbelevingArbeidssatisfactie Schoolfunctioneren

Didactisch handelen

InstructietijdDidactische werkvormen

Vakdidactische activiteiten…

Palardy en Rumberger (2008) onderzochtenhet effect van 3 categorieën van leerkrachtvariabelen

op leerlingprestaties in het eerste leerjaar in V.S.

DOEL: dit model testen in de Vlaamse onderwijscontext

Page 4: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

2. Onderzoeksvragen

1. Welke leerkrachtvariabelen hebben een effect op de leerlingprestaties voor wiskunde, technisch lezen en spelling in het eerste leerjaar?

2. Wat doet er het meeste toe in de klas: de achtergrond van leerkrachten, hun opvattingen over onderwijs en leren of hun didactisch handelen?

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 4

Page 5: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

3. Data en methode

SiBO-project: L1

Dataset: 3476 leerlingen uit 196 klassen en 111 scholen

Afhankelijke variabelen: prestaties wiskunde, technisch lezen en spelling einde L1

Controle voor: - voorafgaande prestaties wiskunde en taal (begin L1)- leerlingvariabelen (SES, geslacht en etniciteit)- klascompositie (voorafgaande prestaties, SES, % minderheden)

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 5

Page 6: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

3. Data en methode

Achtergrondvariabelen leerkrachtendiploma

ervaring

bijscholing

Opvattingen van leerkrachten

doelmatigheidsbeleving

arbeidssatisfactie

leren als een actief proces

opvatting over intelligentie

opvatting over kansarmen

schoolfunctioneren

relaties tussen leerkrachten

attitude t.o.v. ouders

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 6

Page 7: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

3. Data en methode

Didactisch handeleninstructietijd (tijd wiskunde en taal, huiswerk)

didactische werkvormen (oa. groeperingsvormen, differentiatie, …)

vakspecifieke activiteiten (oa. cijfers herkennen, optelsommen, letterherkenning, lezen van globaalwoorden, …)

Multiniveau regressieanalyse om de onderzoeksvragen te beantwoorden

Aparte analyses voor wiskunde, technisch lezen en spelling

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 7

Page 8: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Leerkrachten doen ertoe!

Kleine tot matige leerkrachteffecten op leerlingprestaties Effecten wiskundeprestaties > prestaties technisch lezen

en spelling

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 8

wiskunde technisch lezen spelling0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.55

0.27 0.22

Page 9: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Achtergrond van leerkrachten

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 9

Wiskunde Technisch lezen

Spelling

Ervaring 0.26

Bijscholing -0.08

Noot. Enkel statistisch significante effecten worden getoond.

Page 10: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Opvattingen van leerkrachten

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 10

Wiskunde Technisch lezen

Spelling

Arbeidssatisfactie 0.09

Opvatting over kansarmen

0.05

Page 11: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Didactisch handelen van leerkrachten

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 11

Wiskunde Technisch lezen

Spelling

Hoeveelheden schatten 0.07

Sorteren 0.06

Klassikale instructie taal 0.06

Niveaulezen 0.05 0.06

Verhaalmateriaal -0.06 -0.08

Individueel werken taal -0.08

Peer teaching taal -0.05

Page 12: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Vergelijking van de effectgroottes van de

3 categorieën van leerkrachtvariabelen

relatieve belang

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 12

Wiskunde Technisch lezen

Spelling

Achtergrond 0.34

Opvattingen 0.09 0.05

Didactisch handelen 0.12 0.18 0.27

Page 13: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

4. Resultaten

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 13

Wiskunde Technisch lezen Spelling 0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.34

0.09

0.05

0.12

0.18 0.27

Didactisch handelen

Opvattingen

Achtergrond

Page 14: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

5. Conclusies en discussie

Kleine tot matige leerkrachteffecten op prestaties voor wiskunde, technisch lezen en spelling in het eerste leerjaar

Grotere leerkrachteffecten voor wiskundeprestaties dan voor prestaties technisch lezen en spelling

(↔ Palardy & Rumberger, 2008)

Didactisch handelen van leerkrachten vertoont grootste associatie met prestaties, uitgezonderd voor wiskunde

suggereert: via o.a. training en mentorschap kan er gewerkt worden aan het didactisch handelen en de effectiviteit van leerkrachten

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 14

Page 15: Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’

Voor meer informatie:

[email protected]

Conferentie SSL - Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee - 2011 15

Leerkrachteffectiviteit in het eerste leerjaar: wat doet ertoe?

Tinneke Boonen

Jan Van Damme

Patrick Onghena