Lao Tse - Tao Te Tsjing - Nederlands

8/16/2019 Lao Tse - Tao Te Tsjing - Nederlands

1/78


2/78

T ao T e T sjing


3/78

n ni uw v rta ing

Sam Hamill I Lao Tse

samsara


4/78

© © Sam Ha J 5Oorsp onke jk it l: Tao Chi g a w ra la ioOor o k li k u gav Sha ba a P lica o s I .P 0. Box3 8, Bo o ,M U.S A.

© N d a ds v r a i g Samsara i g v r v6V r l g Pr ma va HarKa l grafe om ag Ka a a ha hiOm ago w rp St dio8 Hil gomLay-o S d o8 H l gom

S 9 - 8 4 INUR 8

i uit dez i ga mag g r p o wor od sch i l jk o st mmi g va :Samsara g v j vH gra 4 A Am t d m.

Inhoud

Voo woord door A thu Sze 7

Inl idi g va d vertaler 1

Tao sji g 21

Over d ver aler 13 9

Over d kalligraaf 14


5/78

Voorwoord

D e Tao Te Tsji g s een hoeks ee va Ch nesebeschav ng. De r d t one e pvat g s dat geschreven s doo Lao- se, een oudere jdge oo vCo fuc us(5 1-479 v Chr ). Hoewe he a zo langge ede s ge ch even z jn de sche pz nn ge e

sche deeë en z ch e er ook voo onze

la g ke eess of. Me een b j de fasc nerende e bee de aanhe d e beg n me v er maa d e ka ak

d e z ch b e den o ee maa zes ka ak ers een dei e d hypno ise e d r me i gang geze

Er za oo ee de ni eve ver a ng va deTo Tjing komen. r s gee ve va gm ddel voo he le ee ervare van de eks n zijn oo spro ke jke schoo

e d oo ds k n oo ds z a z N eve a e oodzake jk wan e z maar we gsen d e de k a ers van v oege og ne eze

7


6/78

voo n g lij i er noo n v g nMaa o w l Eng l v l

v ng n v n To 7è Tsing g n n g h h x h v

or gin l ov

In zijn ni w ver aling v n Ià ingv n L ot w S H v g o

v f i n simpli e en of oo N w-Ag i ing ijn in n nv h l h i n i In i lh v n v o l ng H i

n v n Tao o n v n l z : onzich are n h o g

v n

n ij n h ni i n ,no n w h onzi

l i n

n n w h on oer n n h ni aanrakendno n wij o g

D z n v h nijn v

g n o ij

8

Z ng g ge aa ,ijn on ergang g n duisternis;

Hij g l o onnoembaa ,g o h s

ijn vorm is vormloos.ij l on cht aa .

A h o

n ijn g i h ni i nAls je volg n n g i

o bi o ' àoO ier-en-n n vOn oe j g w

g in o W g

Zo is v r aling v n H mil : onopgesmi s n i vo zijn o

l h

r mr Sz

9


7/78

Inleiding van de vertaler

T ao-tse de 'Ou e Mees er ver ween zo s e als hijers heen n e zes e eeuw vóó Ch stus. Maar

i he voo b gaa lie h een eeuwige onde s ag aer Hij we d gebore in e staa h u, een ha ve eeuw

vóó de grote K ung fu tse ( o fucius55 -479). Zijeven is voo het g oots e dee een legen e DeRe-

cords of the Histo ianva Ssu ma h ien(1 00 v Chr )plaa sen hem i Loya g, e hoofdstad va Chou. ijwerkte a s archivaris aan het hof en wam ui de ij

e delta van e Ge e riv e waa de cul uur doo hesjaman sme we beïnv oed Vo gens de legen e ve

oor de oude w ze, die L Erh-tan hee e z n b bheek on er he a b o e ende ewin van hou e

v uch te via e be gpas van a -ku naa het westeDaar we d hi on erv aagd doo e g enswacht over

e aa vanT oe 7è. Het verhaal u t da Lao-tse

1


8/78

daar op een avond ging z tten en de lass ekerDe v fduizend woordenn wee de en neerpende, voordat h ju tde maatschapp verdween (of er ju st nopg ng).De Ch nese l e a e gesch eden s oop over van dergel jke apoc efe legenden

Naa a le waa sch n k e d hee ao- se deT oT jingeerde samengesteld en gered gee d dan ze f

geschreven De teks staat vo vo ksge egden ege st volks ed es en poët sche en loso sche st kjes d e

vaak een wonder jk mengse vormen E bes aan vesch l ende grond eksten van en er s geen ce t ceerbaar'o g nee d s de e s van de O de Mees e ze swaarsch jnl k n e ver In hoever e d e he resu aavan a ere anon eme tekstbewerke s s va n et te zeggen en paa ee wen ang had het be oemdste boekvan de Ch nese he ge geschr en ze fs geen te

Toen K ung f tse Lao se ontmoe te (ongevee516 na Chr st s was de ee ste m dden de g en de

aa ste waa sch jnl k achte n de tach g Meest K nge e later het vo gende ove : H j s een draak ondede mensen Het klas ieke werk o er de W g en de Deugdvan de ude Draak s mensen tweeëneenhal d zend

aa b ven n ge en en ot le ng geweest oen hemeer dan du zend aar geleden doo de ee ste Ch neseboeddh s en we d on dekt geïn e p e ee d en ge ncopo eerd eve de dat he Ch an (zen)boeddh sme op ende beoe en ng van wa we nu meesta op z jn Japans

hi anta a, ens eve z med ta e noemen aoïssch geb k van de pa adox s ove al de zenko ns

12

o voorbee den z ch aar e ao sme groe de ueen rel g e en to a ler e c lten a e hande sektens eeds verde a wa en e staan van de le ngen Lao tse s klass eker

jdens het verva van deCho dynast e was er veeoso sche onen ghe d t ssen de con uc an sten en voornaamste r valen de moh s en e conf c a

n s enge oofden het opbouwen van de staa doorm dde van de fam es uct r en meenden dat eeste kes aat he meest gebaat was b respect voor de ode s en oso sche en fam ale con ou en. oh smaak en z ch s e k voo een me oc a e en voen et voor het dee da de ke ze de 'Zoon van de Heme kon z n Be de loso sche strom ngen hechttaan het opbouwen van een s aat Be de rede w s tedoo het aanha en van oude w jze mannen h stor scheprecedenten en anekdotes.

Somm ge ge ee de v nde de1ào T jingeen oso sch d scuss es k tegen he confuc an sme m

h sme en het hele dee van een s aat Lao-tse verkoosd de k een kle ne e m nde bedre gende mmach ge s aat Maa n egens ell ng to de loso

eksten van z n d ve w jst deT o T jingn et naah s o sche per odes o pe sonen en gaa he emaal deCh nese trad t e van o mele d sc ss e voo b Sm gen houden het e op dat de7ào T jingeen po

eke of m a e verhande ng s; anderen w zenaanwez ge e sten ële meta s ca A en hebben ot

eke e hoogte ge k

3


9/78

Meester K' ung sprak oo over een weg i deT Hsueh( G o e Ke nis ) e elders, maa de onfu iaanse wegis er ee die bestudeerd en gerealisee d moet worden;h is z ve nse jk eg g asee d o e ri ge en spira ie va oude mees ers, ee eg van

a a tervorming gewor eld in e s ape gedrag.De ào va Lao-tse is mee de weg va de atuur'n et ie s da e ve maa iets a n e me sen

aan e ig is e waa o we ons moe e afs emme alswe, olang leve da op ee vers a dige en armonieu e a ier w l e doen D twee wege wer nsoms a mo ie samen maar i n vaak m e kaai s r jd. eef eder s r ven o ! oe t Lao- se, ede goede onfu ian s a twoordt: Mee eens Str veopgeven is ra s enden ie ber en o emand s gs ikt om eide

De klass e e C i e e geest ge oo va de discusie tussen de voo aamste loso s e r nge aa d uit e de ie e maak e er eeuwen later door

toevoegi g van de u damen ele wi s egeer va eoedd smean chiaova , d ie i aar g i pe de en

el aa ev u te de den sys eme waa uit d grotees a gen van de ang a de e e oden on

s onde Bij lassie e o fu ia is is e di t rs eme eleme tair aoïsme aan b boedd is is e d

rs e ementa o fu ianisme Iào sme o fu i ise en oedd sme aak en na w me e kaa v even

e bra t same et g ote veelkleurig tapi t va delassieke C i ese e� av ng voor

14

ua g se egt De woo de van e groo meoeenvoudig en e der a s water erw de woo

van en lein me s oe a s wi n n on e o e n so a d e nn g d en seutis argo , i kt i n obse va op wee m

ren o aa als ooit De e dere, eenvoudige taal vaao-tse r e gt grote omplexitei Zelfs et ara

voo tao s ege jk jd eenvo d g e o

e ang is e araktergede eerd als wee edig§ n oofd (e ge j ee oog i en oofdÄ ee wa del de voet die gaan ete ent a

e ek n n de eg o et e i k a s ov rdra e j ) of et ad of de straat Als mwe b auw ove et oog weg aalt, r jgt me deleme te van t ara e ie� (een oog metbe en

De ao s s e g le de e ve taler Red Pi e e te ee Tai anese ge e de die ee ov r ubeweert da e oofd in et ara ter e ge li

maan F s H sugg reer daarom dat de ed 7 o 7è T gi r op e in armonie omeme d geti den met de s jnges a en va de d e i t ngen in duis ernis. Oo et universelsym ool voo et ao mf ge de wasse de eafneme de maan w e in du s ern s, i ; in lduis nis. n a mo ie i met de ao s ééme de na o de e gen d e s na

ra t va de a uu die we overa rvare Dage twee ers lle de d ngen De ao vo ge i

I "


10/78

lào be chamen. Her even s voo b jgaand, maanaa m e we de lào vo e ge e v en, komt e k momen mee o b oe

De 7è, wo t mees ve t s k ht ofeugd[Eng v ue- ve ] (de wo te v n deugd,in he

Lat n, s ve wan metviriel w zowe naa v uchb he d s naa k ach ve w js ) He b eng een gevoe v n eth sche of mo e e k cht ove e e emen en

n het ka k e z jn wande en e benen' aan e nkek n , en boven ech s ech ', me daa onde geest es gges e s nwez g dat e gees echt naa vo en g ,

ec . kt ene g e en ynam ek u , e k h env n de n tu

ao se s een g o e na ch s H s e n e n geïn e essee o een hee se het con c n s sche m nda van e heme h e o van hoge geboo e . e

nde jke sen men en jn n e s kt op de moe eof op de v de ge ch , ma z n ove a m n es et g s k n oo één n b eengehouden Vanu he

g ote v ouwe jke m s e e van e oo sp ong st oomde ào, w sse en de se zoenen e kaa af, was de m nen neem z a , te w v n z jn t ot n de h gep te n st s e we e e po eke z es en vo ke en

e oo og zoeken n e a atend oo g n Bes hav ngen du en n e nge dan e d a w j even, s h ew j en Czes w M osz, e Nobe p sw nnende chte ao se zegt met k em: De we e s et v o we

jke, he v ouwe jke n onve ande jke st te dathet manne ke ove w nt

16

En waa w ons ook bev n en n e we e d, moe en w e v ouwe ke s e, h t ve ang

u s e en, v we jken; ech e v ede ontstaa ak cht v n v e g be ch mt en tege ke e ng van o te ma h w e s .

Zo s de Ch ne?en eggen e w jze d ag gk e en schuw jk om e bewa eve het

o e e k e e v n b n e he

Te van T o s. e w jze hande zonde nmat gen s aag zon e oegeju cht e wo enHe me te we v n de Ou e Mees e � een

e mees ve t e o ken n e he e gesch edee s om he gewoon onmoge jk s het s k

k naa een wes e e aa te ve a en et bevawoo den d mee n één be eken s hebben Som ge v ngen ga n e s n doo b nnen de

e ee t ve k en, w oo e bon ge en hpoëz e e e n het o g nee zo v k n eg en omm ge ve onen s echt een vage ge k

me he o g nee .e po z e s ze een Weg j ged jt op bee d,

foo , j x apo e en tme. E een en e van e en voo no g he s ook bete om

z e ha dop te ezen, om owe he oo he oogb de u ng e bet ekken. He me van s ag en her tme v n de a em z n de ndamen

n e ge p oken t en e ng voo e kA t at e, ase ng, ege nde ng, n e pune gen ), jm en k eupe m, e k nk van

7


11/78

pen, k inker tegen mede inker - dragen a lemaa bijo een be e beg p va de etre ende aa . Dat s he

p ezier zowe als het genia e er an en a e ta en drukken genie uit, ieder op hun eigen manier Elk gedichtis een stuk muziek.

Di is een dichtersver a ing, een die zich bijna woord voor woord hee dicht bij he originee houdt, en ondertussen zovee a s de dichter moge ijk was, de zui

vere poë e van he originee weergee . De weg en dekracht van de deugd: in dienst van een derge ijke ekstben je in de aanwezigheid van oude meesters ook in deconfucianistische zin. Lao tse is beha ve een wijze eraar ook goed geze schap Hij praat graag over de mense ijke natuur en po itiek Hij is prettig beschikbaar enongedwongen. Maar hij herinnert ons er ook aan dathij de mee ter s en wij hier z n om te eren.

Beschavingen komen op en ve dwijnen weer; de wijsheid van de Oude ee e is a d aanwe g enhe pt ons door a es heen. e smarte ijke gebeu tenis

sen van zijn tijden die van de onze ve schi en niezo vee . De weg naar inne lijke (en maa schappe ijke) vrede en harmonie b ij deze de. Om de weg te vogen moet e eers de b i em i s worden die de hemel ve licht en je were d bevrijden van de wrede i usies voo da e de ka m e ze word Vi e w ntighonderd jaar ate is de boodschap van deTo jing nog netzo revo u ionai als de dag waarop ao tse zoa s de egende wi , hem opschreef en gewoon verdween. E ke

atsoen ijke verta er ou het ie st o doo ich ig wil en

18

worden, wil en verd wi jnen . zo n et u i t , dan toch i n

de poëzie. Sam Hamil

K e-an, dcember 2004

19


12/78

Tao Te sjing


13/78


14/78

2.

Schoonheid en lelijkheid hebben dezelfde oorsprong.Noem schoonheid, en er is lelijkheidErken je de deugddan erken je daarmee het kwaad

Is en iet brengen elk ar v oortHet moeilijke wordt geboren in het gemakkelijke,

ang wordt be aald door kort hoog door laagInstrument en stem vormen s en één harmonieV or en na hebben een laats

Daarom kan de wijze handelen zonder moeiteen onde wijzen zonder woordenzorgen voor dingen zonder ze te bezittenen iets tot stand brengenzonder verdienste te verwachten

Alleen hij die niet robeert iets te bezittenkan het niet verliezen

24

3.

Deel geen onderscheid ngen uiten beteugel de neiging tot uzie zoeken

Hang niet aan schattenen maak geen dieven

Stal zaken niet verleide ijk uitdan zullen hart en geest kalm blijven

e wijze regeertdoor de geesten en harten leeg te ma enen de buiken vol;

door wensen afte zwakken en botten te versterkendoor de aandacht van zinloze kennisen de doolhoven van verlangen af te leiden;door de daden v n hen die te vee wetente belemmeren

Het beoefenen v n niet-handelenmaakt dat de natuurlijke orde zich herste t

25


15/78

ao is leegmaar onu pu telijk,bodemloos,de oe vade van a les.

He maa een sche pe nede bo ,aa nopen el aa ,

vers ooi he verblindende ic ,is één me he s of van de we eld.

In diep eloze diep en is ewiens k nd-

gebo en vóór de jd begon?

26

Hemel en aa de z jn niet h maan.De iendu zend d ngen z n er o er o e ande voo

De w ze s nie humaanen e andel mensen a s o e ande

T ssen eme en aardes een u mte a s een aas a g

leeg en on p elijd e a ijd maa mee voor eng

evee woo den z jn vermoe end

Ho d vas aan e en r m

27


16/78

Tien ( Hem l ): D am o n d eb k n'g o ot , ' de ,o g i of gewoon eer e ooee gu m g s a e Méén bo-ven h � a woor b wordt et h m o

el 'pa a d js '.

28

De Geest vand V llei sterft nooit,e hee 'h Mys e ieuze V ouwel jke .

De g ng o he M s e euze Vrouwel jkenoemen we de oor prong v e scheppi g

Zond onde breking room h ne gieonuitputt lij .

9


17/78

De hemel is eeuw g. De aarde duur oo

De ede voor 's hemels eeuw g e den e oo duren a de aa de

s da e le e oor ic e f a eeen daardoo eeuw g e e

De w e doe ee s ap erugmaa blijft v oraan s aa a bi nen a i d de ui e s aa de

Het Ze f wo d ge ea see d doo zel oos te n

30

Het s he bes e e z jn als wa e ,da de iend i e d d gen oedt

onder e con u e e ,da s oom p p aatse d e mense erach e ,

e als de Tao

Maak va de aarde ee woo aa sO wikke he ar e de gees .Beoe e we wi e idDoe e woo d ges andRegee e h vaard gDoe je we k goed

Doea es op d,

o der uzie,zo de it e

1


18/78

Te vo druipen de ot een kom gevouwe handen.Houd iev o me schen en

A s je he oedgesmede mes te vaak sl j ts het en ang eve es ho en

Me oud en ade n de hals he huis n e ve ge

Doo dom e ro skom dw ng to stand.

Wa eer he we k vol a ht ss he d om e e ug e rekken

Da s de h melse ao

32

Kun e ad m n bloed, ha t en zie ,één worden?

Kun e adem n a s een a yof je ve du st de k verhelde en tot vo maa he

Ku e me e egenhe d d enene zo der ha de en ege e ?

Kun e z n a s en v ouw,en de poor en va de heme openen of slu e ?

Kun e zonde ns ann ngnaa al e v er w dst eke ve l ch ng enge ?

B e g leven voo Koes e en kweek o .Ve vaa d g, maa e iets.

Maak n ets a an el kZaa we en oo st nie

Di wordT noemd,de m s e u e ' e o gen Deugd


19/78

Ch'i ( dem ): V m a a e 'a mbeteked t a a ook eve s racht , ma h a mos o

lu ht

34

Der ig spak n door éé aaf bijee gehou e ,maar le g maakt het wiel af.

K e wor tto o g vormd;he z i i eegte

Maa g be d o wde de e ame ,maar h nu va de kame is zi eg e

Wa er ss re g om e be

terw waer e sook u ig i k e i .

35


20/78


21/78

Er naa ki kend en he nie end,noemen we et onz chtbaa ;er naa l s e end en he nie horendnoemen we he on oo baa ;er naa reikend en e n e aan akend,noemen we he ong jpbaar

De e d e as e ten van he ene i n nie e vat enmaar dragen e oe b .

Z jn o koms b eng geen dageraad,i n onde gaan geen du sternis

Hi gaat a maar door onnoembaaerugke end ot he niets

Zi n vorm is vo mloosZi n bee d s on h baaAls je he ontmoe kun e zi n ge i h nie ienAls je he vo g kun e i n rug n et z en

38

Houd je bi de aloude Taoom het hier-en-n te kunnen va ten.

Ontde en oe et a t jd is geweestbreng je in harmon e me de Weg

39


22/78

De oude eesters va de Taozochte he ys e e e de dieps e gehe edoor i he d ister doo e d ge .

O dat wij die e k e e eb o s s e hts de bes ri v g:zi wa e voor i ht ga s b he doorwade va wi erse v e e ;behoedzaam et respe t voo b e

e ee d a s ee gasteegeve d a e e d js

ee vo dig a s o bes ede houope a s ee va ea or a s odde wate .

Maar he odde gste water wordt e dea s he to st s a d s geko ee uit die s i sta dstaa he eve op

40

W e z aan e ao o dtve a g ie verv ld e wo de ,e oeft, daa ij ie we s vo te ijzi oo d iet e bedek e

1


23/78

Hsü ( L gt '): De wo te o tam i et karakt voort jger', d t voo g r en mo d. ka t r s

ge ee n o k onw r on b oot va n t o ab a ' be e enen - a lemaal erg gevaa li k En

oc g dat wati .

42

Kom ot l g .Verwe f ka mt

Hoewel d ndu zend di gen gel j d g v r n,herkennen w j i de j he d

D ngen kom n s uk oo st k ot b oeis ec ts o t g t k r n tde on

ot wa n w za zi n

De kring oop ennen i e e gen lo beg jpen.Mgestemdzijn op e eigen oors ron e ke n uur

s eeuw g n harmon sc cht.

Niet wetenleidt ot e uw g ram s oed

De omv tt d g s ko to n r d ghe d;door o t gh d ot d ldoor adel ot de emedoor de m e eer de Tao

3


24/78

Door de T o, het eeuwige.He ze f g t en onde ,ve los v n ge aa .

44

17

Me de g oo s e leide bo en ich, we en mensen n uwe ijks d t e een is

De op é n n besten worden ge e en en eree dDie d n een ge especteerdDe vo gende ver cht.

W nnee ve trouwen on ereik sis e nie vo doen eVe tro w de ehoed a e w j e wiens woorden hee orgvuldig geko en wo den.

Bij l es w we o st nd b engen k nnen weeen eggen d we deden w voo de h nd

45


25/78

Wannee d g o Tao v rge n is,hee st d l e van ec n g nade

Wann s and n s h p inn g dde o e and h bb n

eg s ge .

Wann v wan n o tw d a h v va l nonts aan v oo d en d votion el n

Wannee h land i s s ko a a o sc m n s s oo s n

46

9.

Sc f igh id z jd zi an s im e d aen d n vaa on nd g w l bi

Gooi li dad g d o e boo de m jd ec s hapen ed ne d m s n k ge u e d vo e we

Ban g s p n d en w ns b ag i d n v dwi n n

Maa z s d d essj n maa a o d

Lee n o d aan de dag gg nG jp h onb sn d n oWe p g nb ang o e boo d n ve langen los op.

7


26/78

Hoeveel versch l i erus en ja en nee?

Goed en kwaad zi n ergeli kbaar.

Wat anderen vrezenwo dt voor ons een w lde s van angs0, er omt geen einde aan

Mensen v eren vrol eestachen a sof ze de len etoren be limmen

om he terras and e overz en

A leen ik f onbewogeneen ind da n et hee eren glimlachenu tgep t een aameen k nd dat geen th s hee

Ie ereen hee r m enoegA leen i d gebre

verkeer in ve warr ng als een dwaas

48

Ze fs gewone mensen unnen br ljant zi nA leen as in he d sterDe in ich en die mensen hebben, o gaan meterwi o bewoge aar wa oor e hee ee

0 z j kennen de d ep en van de oceaanen zeewinden die doelloos waaieni menen al emaal een doe te he ben

leen de o de taoïst e o ige boerwee dat de Tao zelf hem anders maa t.

jwordt gevoed aa de borst van de Gro e Moeder

49


27/78

�

T ( omvat ende Mach '): Di kara er word vaak ve aald a s mac t o de gd(deugd[Eng vi t e] s n

e La i n wa s am be re t verwant aanv r l,w t zowel op v uc baa eid a s op k ac w s e dreen gevoe van e h s o ore e rac energ e endynamie u de e isc e k ac ten van de nat ur- ede e k ac o de r ch van de de gd

50

21

Alomva ende rachis in de Tao man fes

Tao d e zich u t in ac ies uso r, een schaduw.

En toch bevinden z c d arindenk eeldig vormen en ekens

d ep weg me n e cen m heel d epeen essen ie een waarhe d

S n mensen e gen s jn naam e enda s de on van iede on staan.

Hoe ken i de b on van a e dingen?Da s vanwege dit.

1


28/78

22.

Wie gebroken is wordt hee ; w e gebogen is ch z ch op wie leeg s wo d gevu d wie vermoeid is word opgefris .

Een beetje wo d meeo ove v oed bed og wo d

Daa om neemt de wijze he Ene aaneenheid n alles onde de hemel.

Zonder zi zel be ang i k te vinden gee hi onderri htNie ze ngenomen is ij befaamdZonder z h o de o s e s aan ee h su esZonde zel genoegzaamheid blij le ders ha in stand.N emand he roep he .

He oude gezegde,'W e geb o en s wo d eel ,is geen olle f ase

E hte heel eid wo dt van binnenu t er eld.

52

23

De na uu ee we n g woo den nod g.Fel e winden waaien n et de he e o end,s or buien duren n et de e e dag

Wa maa di al emaal?Hemel en aa deA s eme en aa de ie s a n et voo eeuw g ma en,veel nie ge is de mens.

Daa om worden als men de Tao beoefenz die de weg vo gen de wegverwezenlij en z d e s agen suc esen is m s u king de ui dru ing van m s ukk ng

De k ach s zo dat we bij e e win w ns u nod genbij e ve lies, ve lies beg oe en.

A s e ier nie o ve trouw , waa kun je dan nog o ver ouwen?

53


29/78

Je kun niet lang op je enen s aan,of w dbeens de weg e open.

P onken s geen t ng van e chtingOpsc eppen ever geen succes opVe ruk z jn van jezel is geen ma er van e d ng geven

Als je je op één ijn s elt me de Tao wo den gu z g e d en ove bod ge activ eive meden.

Daarom: emand d e de weg o gkan n e worden egengeho den

54

25

E was h erie s onged e entiee dsvóór emel en aarde

Zw jgend ja; vo m oos, jaHe s a een en nie verande end

les doord ngend, on put e i k

D s de moedervan a e onde de eme

I en de naam e van n e

noem het groo .G oot s on eg ensd;onbeg ensd s ee w g s omend;a jd s omend kee het voor d rend wee .

D s is de weg e angr jk.De heme s e ang k.De aarde s e ang iMensen zi n elang jk.

n deze we e d z n vie d gen e angr jk,en mensen z jn er één van


30/78

Ti ( Aarde'): D karak er be eken ook g ond , p aa sgrondgeb ed aa s waa e s gebeur of os e

56

Wij volgen de aarde;aa de o g heme

e e vo gt de Tao.

ao vo g zijn e gen ware natuur.

7


31/78

Het ernst ge schept he frivole.Kalmte bedwing ag tat e

Daa om an de verl chte de hele dag re zenzonder z jn ar met bagage te verla en,en zel s geconfronteerd met p acht en praalobjec ef en r st g bl jven

Wanneer een meestedeze wereld te licht opvatra kt h j jn bas s w jt;b j teveel haasgaat be ee s g zelf ve o en

58

27

E varen re z gers la en geen spo en na.Goed taalgebr k laat geen ruimte voor w jfeGoed re enen hee geen e raam nod g.

Goede de ren hebben soms grende noch s oten nnen toch n et geopend wordenEen goede knoop an zonder touw of garenen och n e el aa wo den gehaa d

Zo redt de w jze mensen al jdom een reden en w jst h j n emand afhee h j mededogen voo al het leven,en w js n e s af

Zo hande t een verl chte.

Daarom s emand d e n ets dan goedhe d sgesch t om mensen te le den die dat m ssenen w e da missen

n zelf een m ddel.

59


32/78

Ach ing voor geen enke e mees e ,geen liefde voo de leerling',maakt zel s de wijze sprakeloos.

Noem dit het belang ijks e myste ie

60

2 8

Ken de k acht van het mannelijkete ijl je doo het v ouwelijke gekoeste d wo dten wees een dienaar van de wereld.

Wees een dienaa van de weg van loude eeuwig du ende k achtdie nooit hapert, van onschuld naa kennis je bewust van het witte wijl je het zwa t instandhoudt.

Wees een voo beeld voo de we eld, verlaat nooit het rechte pad kee

tijd te ug naa g enzeloos bewustzi n.

Iemand die beg ijpt wat schi te ing ismaa zich houdt bij het nede ige,hande t in ove eenstemming met eeuwige k acht.

Kee te ug naa eenvoud.Va onbesneden hout wo dt nut ig ge eedschap gemaak .De wijze ma kt geb uik van deze midde en.Daarom snijd de geduldige mees er,maa hakt hij nooit.

61


33/78

Probeer je de wereld in de hand te houden?Ik z e dat je hem n et lang kunt vastho den.

Alles ond de hemel i he igen kan n et n toom geho den wordenProberen ets te beheersen le dt tot ondergang.Door te roberen iets v st te akken, verl ezen we het

Somm gen gaan vooro anderen volgen.omm g n z chten anderen h en een d e ademomm gen worden sterke anderen zwa er.omm g n ve woe ten anderen worden verwo s

De w jz w j t u ter ten afm jdt ex ravagan ie,verm jdt verwaand eid en trot .

62

Help, me b h l van Tao, hen die regerenzi h n et van geweld te bed enenwant dan do t edereen het wee .

Bramen en doorns groe en u sen de barakken.Na e ke veld ag honger nood.Een goede bevelhebber hee s cceen laat het daa bi zonder verder geweld

Pre tee zonder arrogant e.laag zonder trot

Bere k je do l zonder tegen tandzonder geweld.

r s dat wa groeit en verv lt.D t wordt 'n et-Tao genoemd.N et Tao h geen lang leven.

63


34/78

Pu ( Niet'): Opgebouwd uit één hori on a e pennen-streek die één' of eenheid betekent met drie strekendaaronder wat het negatieve nee of niet is. Het kanook geen van beiden' of bestrijden betekenen. A s hebijvoorbee d na het ka ak er voor pe soon wordt geschreven betekent het niemand . Er is geen positief

onder een negatie geen icht o de d istern s.

64

Van a e dingen voorspe en wapens het minst goede, veracht door mensen.De wijze wijst wapens af.

Hou je th is aan het v o we ijke.In oor og hee he manne ijke wapens nodig

W pens dienen het kwaad.Het is he gereedschap van hen die tegenee wijs bewind in opstand komen.Gebr kz slech s als laatste edm ddeL

Ka mte en terughoudendheid zijn het be e.Word niet ver eid door oem.Zij die roem vinden in de wapenen ve heugen zich in het afs achten van mensen.Z j d e ch erhe ge n et aan ichten vaneen s achting zu en in he evennooit op h n juiste p aats t rechtkomen.

65


35/78

Eer bij gunstige omstandigheden de linkerkan ;eer rouw de rechterk nt.De ondercommandan staat ter linkerzij e,en de comman ant ter rechter,en spreekt s bi een begrafen s.

Als velen worden afgeslachthe en we verdr et en smartE ke overw nning is een egrafenis.

66

De eeuw ge Tao hee geen naam.Al is het eenvoudig en su ieniemand er wereld kan het machtig worden.

Als zij die regeren et konden vattenzou al es in de wereld hen eren,

e el en aarde zouden samenzonder ook maar een aansporing,zoete dauw op de mensen laten neerdalen

Bewind egint ij het geven van namen,maar namen geven kan zich snel verspreiden.Weet op tijd e stoppenWeet wanneer de rede grenzen ste tom gevaar te vermijden.

Ste je de aanwezighei van Tao in de wereld zo voor:het zwe t van eek es en riviertjesaan to bre e r v eren en e zee.

67


36/78

Begrijp anderen en word w s.Begri p jezelf en word verlicht

Anderen o erwinnen vereis geweldOm je elf t ove w nnen s krach nodig

Vind overvloed door e we en wat oe e kend isHandel met de k ac t van vas beradenheid.

Blij op e plaats en oud standWie s er onder en onder e gaan lee doo .

68

De g o e Tao room overHe kan naar l nks of naar rec ts gaanHe leven van al es hang e vana.N e één kan e we geren

He oek ge n erkenning voor ijn succes,maar k eed en voed alles

onde am i i om e heersen

Eeuwig evrijd van ve angenou je et my te ieus kunnen noemen,

hoewe al e dingen ernaar terugke enEn och is niet on e heerser

Je ou e G oo kunnen noemen.Door geen groo heid voor ich op e e senkom de wij ot g andeur

69


37/78

Geef hetgoede voorbeelden de we eld z volgen, volgen zonder schade,blij gezondheid en h monie te vinden.

M z ek en ve jnd voedselhouden de voorbijg nge op.Maa T o die ve k rd ishee geen sma He is uw

Kijken is niet genoeg om het te zien.Ern l i e en is niet genoeg om het te ho enDoo het te geb u ken is het onuitput eli k.

70

36

Als je iets wilt s ment ek enmoet je he eke uitzetten.Als je iets zwak wilt m enmoet je het eke ve s e ken.Als je ie s nee w l h len,moe je het zeke op ichten.Als je wil nemenmoet je zeke geven

Dit wo dt ve borge verlic ing genoemd:he tere en wa e ove winnenhe ste ke en on u gz me.

V ssenkunnen n et uit het diepe wate ontsnappen

De nuttigs e w ens van het ijmogen de mensen n et zien.

1


38/78

Ch'i ( Wapens'): Het karak er voor wapens betekendeoorspronke i k eenvo dig gebr ksvoorwerpen'. Hetheeft v er monden met de stam hond n het mid-den Honden k en waars hijn ijk gebr ksvoorwerpens hoon voordat ze gewassen werden. Gebr iksvoor-werpen' werden wapens a s het karak er voor so daat'e voor kwam te staan zodat de s ggest e ontstond datde monden br en

72

37

Tao doet niets,maar laat niets ongedaan.

A s heersers dit konden begrijpenzo den a e dingen z chze f transformerenGetransformeerd zou en o de ve angensto bedaren komendoor eenvo d onder naa .Bevrijd van ver angens vinden we vrede

En de were d kom van e f tot r st.

73


39/78

De hoogste de gd s niet deugdzaam

Zo maakt z j de de gd z chtbaar.De m nst deugd ver est de de gd n etmaar be t haar ook n et

De hoogste deugd onderneem geen ac een hee geen daden nod g.M ndere deugd hande u e gen beweg ng.

Het grootste mededogenhande t zonder gedachte vooraVoor de hoogste gerecht ghe d s hande en vere s .

Het hoogste fatsoen hande t.Wanneer mensen n et eagerens u t het hen bu ten.

Daarom ver es ao en de deugd vo g ;ver es de de gd en mededogen vo gver es mededogen gerecht ghe d vo gver es gerecht ghe d en atsoen vo g

74

Fatsoen brengt een vern svan trouw en oprechthe d aan,en tweedracht treedt n.

Voorkenn s openbaarthet bloesemen van de Taoen toch et de m sle d ng n.

aarom ho d de w jze h aan het we enl jkeen houdt h z ch n et op met het o perv akk gekent h j vr cht en oem t e kaar

aat h de weede staan maar neemt de eerste.

75


40/78

S nds onheug jke den hebben de ee he d bereik :

de heme bere kte eenheid en werd he der;de aarde bereikte eenheid en werd k mz e en bereikten eenhe d en werden ste k; va le en bere kten eenhe d en bra hten overv oed voorta e wezens werden één en b achten even voortheersers werden één en bestu r werd zede i k.

A s de heme niet he der waszou hi afbro e en

aarde zonder ka mtezo u teenva en.

Zie en zonder achtzouden a sne op ossen.

Va eien zonder overv oedz n gauw uitgeput.

eersers zonder achtingk nnen omvergeworpen worden.

aarom s het nobe e n het neder ge geworte den s het hoge gegrond est op het age.

76

Heersers noemen zich wees, weduwnaa , be ooid.Komt dat niet voo t uit bescheidenheid?

Daarom e en ze ve e ri igen,te wi ze aatd nkend doen over hun prestige.

Hoewe ze niet wien r nke en en inge en a s adeetterenz, v end a s keien.

7


41/78

Tung ( Beweging'): Dit kar kter beteken ook beginnen, opw kken bewegen of prikke en - actie ondernemen'.

78

Terugkeer is de beweging van ao.Meegeven i w t Tao doet.

A le op deze wereldwordt geboren n jn;

jn word geboren in de eegte.

9


42/78

Een groo gel rde hoor over Taon b gin h ac i f t beo f n .

E n m dd lma g g leerd hoor ov r aoen g b u k somm ge d nge n n ge r and re

Een nf r eur geleerd hoor ov r Taon lach h lu dk ls u

Zond r da lach n zou h n e d Tao z n

Daarom d ze u spraken:

D verl ch e ao k m ssch en du s erao d e d ch rb kom ,

l k z ch soms rug rekken.E n gladd w g l k m ssch n ro sach gDe hoogs e mach l k onbe k n nd

Volmaak w h d ka r p kzwar u z nEen ov rvlo d aan d ugd li k on o r kendS rk d ugdzaamhe d l k zwakWa wez nl k n ch s l k v rand r n

80

He gro v erkan s onb gr nsd gro e va kom langzaam g r ed

Prach g muz k s m ssch en nauwel jks hoorbaarDe volmaak e b e en s h ge n vorm

Tao s verborg n- geen naam

Daarom exc ll r hen voeden n vervull n

81


43/78

Tao breng één voort.Eén brengt twee vootTwee b eng d ie voortDrie brengt a les voort

A e dingen dragen de vrouwe ijke sc aduw op hun ug,de manne ijke zon in un armen,en de vita adem van harmonie daa tussen

Mensen vinden he v ese i k zich in de steek ge ateneenzaam uit de gunst te voe enEn toch maken e ders aanspraak op deze namen.Zo winnen sommigen n ve es,en ver iezen ande en aan winst

Ik eer je tze fde als ander en dedenW e g we ddad g is s e geen na jke doodDat is mijn ndamente e eer

82

Het zachtste ter were doop het hardste onder de voet

Niet-zijn betreedt niet ruimte

Daarom beg ijp ik de voorde en van n et doen.

Onderricht zonde woo denvoordee zonde act e maa weinig mensen kunnen het beg ijpen

83


44/78

Naam of lichaam, wat is je dierbaarder?Licha m o ri kdom wa is meer waa d?Winst o ver ies wat engt meer schade toe

Voo ex eme e de wo d een hoge pri s be a d.Gewe dige schatten eindigen in zwaar verlies.

Weet hoevee genoeg is.Dan hoef e e nooit te schamen.Weet wanneer e moet s oppenzodat e geen gevaar oopt.

Zo eef e ang

84

Grote vo maaktheid i kt misschien onvo maaktmaar het nut ervan is on tp tte i k

Gro e overv oed i kt miss hien eegmaar er komt geen einde aan het n t ervan.

Grote correcthe d i kt soms misp aatstgrote kundigheid i kt m sschien primit efgrote we sprekendheid komt soms onbeho pen over.

Activiteit over int kou.Inactiviteit overwint h tte

He dere sereniteit regeert de we e d

85


45/78

Cheng ('Vo maak he d ) D karak e be eken ookve vo mak ng succ of beë nd gd . Maa fvol-

maak he d voo b jgaand n e een a i h beg pmaa voo du end ve ande end evo e nd. e de-

jkhe d e vo maak he d.

86

In een were d waa n men naa de Tao lee ,eve en de paa den van het eger mes voo de akke

In een we e d zonde aop anten paa den zich voo op on e he ge heuve s.

De groo e amp i : n e we en wa genoegIS,geen g o e e am dan ve angen naa mee

Daa om s ev eden dme je po ie ev ede heideeuw ge ev edenhe d genoeg.

7


46/78

Ken de wereld,zonde de deu uit te gaan.

Zie de hemelse Tao onde uit het aam te k ken

Hoe ve de men we gaathoe minde men wee

D om eist de wi e nieten weet toch,ki k n et

en noemt to h,s ant ich niet inen komt toch tot ealis tie

88

St eef dage jks naa kennis en wo d mee ;ee dageli ks naar Tao en wo d minde

ve lies ve lie nogma ltot e leeg bent gemaak

Be p de we eldonde n o doen

en kom nooit t senbeide

Iemand die ich bemoeit met aken eni h e mee e van m akt

ie ge k de we e d e ege en

9


47/78

Shen j n( Wi ze'): Meeste K'ung (Con c us zei: De wi ze s goddeli k geïnspi ee d en int tie w s.' Wathier staat s he kara e voo hei g' gevo gd doo hetkara te met de twee streken v or perso n - de wi ze

s let e l k een heilig mens'

90

De wijze hee geen onbeweeg k hartof een nbeweegl e geest.Daarom worden ha t en geest van gewone mensendie van hem.

Voor goede mensen s hi g ed; voor hen die n et zovee goedheid bezitten,is hi ook goed.

Deugd is goed.

Op ech e mensen ve t ouwt hi .Wie niet zo ee li k z n ve t ouw h o k.

De gd is ee l k.

O deze wereld voegt de wi zeharmon e oe aan ha monieen b engt ha t en geest van de mensenop geli k niveau.

Mensen xe en h n b k en gehoo .De wi ze beschouwt hen a s kinderen.

1


48/78


49/78

Tao geef lev n zond het b zi en,he p zonde e s v wach enko s e t ond dwang.

D hee 've o gen mys r uz deugd .

94

D we e d h ef n v ouw jk oo sprongd d mo de van de we e d genoemd kan wo d n

Je mo d kennen s haar k nd kenn nA s e haa k nde en g k nd h

eho d haar op haa u dan ook.

He v n e nd g ond g vaaDoe e mo d d cV g nd de poo .Le d een ev n onde gep oe er.

Op n j monden emo j m ak n

n o ang j e fs e geen redd ng.

He z en van h k n v h d .T d h d aanhouden wo dt 'k ach genoemd

5


50/78

Gebru k d t cht om ter g te keren naar ver chtingen bespaar je tegenspoed.

D t hee 'eeuw ge beoefen ng .

96

A s le ders een beet e kenn s bez ttenen de Grote Weg bewande en,z n ze bang e verdwa en

De Grote Weg s ee gemakkel ken toch geven mensen de voorkeur aan z wegen

Het pa e s s zeker sch tterend.De akkers z n overwoekerd.De graanschuren z n eeg.De bevoorrechten dragen ver jnde k erenen voeren de beste wapens.Vo gepropt met eetbare en dr nkbare waren,bewaren ze vee te vee

D t noemt men de praa zucht van d evenhet tegenovergeste de van Tao.

97


51/78

Wat goed geplant is, kan n et u tgetrok en wo den.Wat stev g omarmd s kan n e afgep k worden

Gene at es houden onafgebroken gene at es n ere.Ind en ontw kkeld n het zelwordt deugd gere eerdontw kkeld n de am e stroomt deugd overontw kkeld n de gemeenschap neem deugd oeontw kkeld n de s aat is er deugd n ove vloedontw kkeld n de wereld heerst de deugd.

Daarom z e e ze door m dde van e ee am l e door m dde van am l ee de staat door m ddel van de staae de wereld door m ddel van de we eld

Hoe wo den we ons bewust van de wereld?H erdoo .

98

W e vol deugd ss s een baby:

b jen scho p oenen s angen en adderszullen hem n et b j en;w lde d e en zullen hem n e aanv llen;vogels u len hem n e raken

Bo en wak, sp eren achtoch s z jn greep stev g.

H j weet nog n e van man en vrouw n gemeenschapen oc o n pen o ooggroe t jn wezen.

Alle dagen hu lt hzonde schor e wordenz jn harmon e geper e t oneerd.

Ha mon e ke nen word 'eeuw g genoemde eeuw ge kennen word verl cht ng genoemd

Je levensk acht vergro en wordt een zegen genoemd.

99


52/78

Ha n geest die je lev ns ach l en wo 'k ac g no m .

Maa s e k n wo en we a ou .No m n e -Tao .

N e - ao s n b n .

1 0 0

56

Z w ensp e en n e .Z spr ken we en n e .

B okkee oo gangen.Do poo op s o .Maak pun g e o .On wa de noo.

V n n go e s an o ng me e c .Wo één me e s of.D wo n ense eenwo ng geno m .

e s n e e e we en,n oc ou ons b n.e s n e e bez enn oc s onon koombaare s n e e e k genn oc b e e p o van

s n e w nnenen oc an e n o n gaan.

01


53/78

Het is nie e bezi en,en och word he gekoes erd.Het kan nie verkregen wordenmaar ook n e afgebroken worden.

Daarom is he de groo s e scha ter wereld.

102

Regeer een s aa volgens vas e regels.Voer oorlog me verrassings a ieBeheers de wereld zonder nspann ng.

Hoe wee ik da di zo is?

Omda op deze wereldmeer mensen verpauperennaarma e er meer beperkingen en verbodsbepal ngen zijn;he volk in meer d is e nis leenaarma e de wapens van de s aa geavanceerde zijnhe e ec van een plan vreemder snaarma e he slimmer bedach iser meer dieven verschijnennaarma e er meer we en worden aangeplak .

Daarom zeg de w jze:'Mijn gewoon e is nie s e doendan veranderen mensen zichzelIk verwe kom ka m edan corrigeren mensen zichzelf .

03


54/78

Chih ('Regeren ): Dit karakter betekent oo ge-nezen , 'helen of onderscheid maken .

104

Ik pleeg mij er niet mee te bemoeien,dan gaa he goed me de mensen.

verlang nooit ie sdan worden mensen vanzelf puu '

105


55/78

Wanneer een regering ve ward en slap is,z jn de me sen oprecht, eerl kWanneer het bestu sp oneert en

nb e k maakt op pr vacy,z n mensen behoe g tegendraads.Ellende en voorspoedhebben een gezamenl ke opdracht.Gel k z t n ellende verborgen.

W e wee waar e e d g ?

Zonde ec tschapenhe dworden eerl ke mensen leugenachtig,

bege en goede mensen z ch op het slechte padworden mensen elke dagbed ogenom de t in gele d

Daarom telt de w ze orde op zakenzonde te beschad genw st terecht zonder te kwetsen,is recht op de mana maa n et tactloos,

e ht

maar zonderte stralen.

106

B het le den an mensen enhet d enen van de na r,gaat n ets boven zo gv ld g bele d

Werke i k waarzo g ld g be e d betekent gevoel ge planningPlanning w eggen dat e deugdzaamhe d ergaar

s n ets dat grote de gdzaamhe dn et o erw nnen kan

Overw nnen s de grenzen van e kenn s ver u men.n de gren en van e kenn s verr imd

omarm het andzo gervoor als een moeder en leef daardoor lang.

Dat noemt men diepe wor e s en stev ge stam,lang leven e het one nd ge inz cht an de Tao.

1 7


56/78

Regeer grote nat essof je ondermaatse v s b t.

Is de ere d n harmonie met Tao,dan ebben ade krac en geen mac ;

n et dat ade ach en geen mac ebbenmaar ze unnen mensen n et ver onden

N et dat un mac mensen n et an ve onden-

De jze za hen geen aa doen.

Aangez en z j e aar n ets aandoens oomt de deugd en eert naar en erug.

108

Een groot land wu om aag moe en stromens een r vier, aarin de ere d samenv oe .

De e e d is e vrou e j eet v ou e ij e n onverander j e st te

da et manne j e ove n

Neem om st e z jn de m ndere pos t e in.

Daarom ver aagt et grote and zic voor et e ne e.

K e ne anden d e ager staan orden geregeerd door het grote and.

K e ne anden ste en z c neder g oom o een a oo d e omen met een groot and

Zo vernederen somm gen zich om te regerenanderen ste en z c neder g oom c e aten regeren.

09


57/78

Een g oot la d w l voo ee heid, waa n he ka zorge voo me sen.Een k e n a d w z ch he efst

n d ens s e e van he vo k.

W e be de hu we se ve v d z enda moet de g oo ste de m nde e wo de .

1 1 0

62

Tao s 's we e ds g oo ste voo aadsch ude jkdom va goede me see ee toev uchtsoo d voo e d e dat n et z jn.

Scho e woo de v de we hu a etma ktNobe e dade ku e a m maken.Waa om me se de steek ated e geen dha ma he e ?

Wa ee d s de Zoo des Heme s geïnsta ee d sd e m ste s e oemd z jsch jve va jade voo het ha t gep esen ee d z ngevo gd doo ee spa va v e paa de

k e z j et de schad w staan vadege e d e z t en de ao aan edt.

De O de hadden ede de ao te koeste enZe de ze et:

Doo ao v dt de ekeen wo den de sch ldigen ve ge en

Daarom s het de kdom va de we e d.

11


58/78

�i ( Doen'): De s amv di ka a e i een auwg ijpen He gee aan da e geen doen of p es e en

bes aa onde ee s e g ijpen

1 2

Hande onder doen.We k zonde woegen.Genie zonde p oeven

G oo , k e n vee weinig -eagee me deugdzaamhe d op kwaadwi igheid

Be eid je voo op moe ijkheden a s he gemak e ijk Pa he g o e aan a s he nog k ein is

De moe l j ste dingen in e le enbeginnen e wij he gemakke ijk iDe g oo e aken in he evenbeginnen a ijd me e s e ns

Daa om s ee de wi ze nooi naa g oo heiden be eik g oo heid op d e manie

Zeke da i h z nnige be o enwe nig ve ouwen wek enWannee de ken e gem e ijk zijnwach moei ijk e d.

Daa om aanvaa d de wijze wa moei ij isoda d ngen ui einde i k nie waa v en

1 3


59/78

Wat in r s is, s lich e behappen.Wa nog niet zic aar is,

s gem e ijk e vo komenHe bree bare is gauw geb o enhet kleine is gauw ve s rooid

Hande voo ie s e is,p he aan voor er wanorde is

De boo , e di o te o vat eno uit een aad e voor

'

Een oren van negen ve diep ngeni st op vana é n baks een

Een re s van duizend len vang aan onde e voe en

Handel en e vernie ig eGri p he en e verlies e

Daaro reed de wi ze nie open ve nie ig d s n egri p nieen verlies dus n e

1 4

Mensen o en vaak dicht i s cces in wa ze doenaa s agen i e ndeli n e

Door orgzaa heid zowelaan he einde s bi het eg n word falen a gewend

Daaro verlang de wi ze geen verlangen,s ha hi e hoog wa oeili e berei en islee zich nie vas e kla pen aan ennis,en gee aandac aan wa anderen voorbi lopen

Daaro o al e ensen op de werelde elpen hun ware na r e vinden

hande de wi ze niet

5


60/78

Ku ( lo d ): D t ka akter bestaat t een mond meeen ken e kend teken erboven en be eken o of

o d . Het gee aan dat we het o de l een a mon-del nge over ever ng kennen.

1 6

65

De aloude meesters v n de Taoma kten anderen niet wijzer,maar ieten hen n onwetendhe d.

Mensen z n onge egl jk wanneer ze te schrande Daarom zijn sl mme heersers een nadeel voor het landRegeren zonder schr nder te zijn eidt tot goede d nge .

Begr jp de e ee pr ncipesen ken het pat oon.Het ee w ge pat oon kennenheet 'gehe m nn ge k acht

Gehe mz nn ge kracht gaat werke i k d egaat werkel jk ver verspreidt z chen keert net a s lles ter g, waa mee de grote ha monie voltoo d wordt

17


61/78

Rivieren n ën kunnen ov r hond rd valleien hee s nomdat ze omlaag strom n

n zo kon ng worden van hond rd va l i n.

Daarom moet n z j die e n positi verlangenbov n and r n ned rig spreken.Zij wier v ang n het is c l id nmo n volg n.

Zo komc h c dat d wijz bov n h n scaatmaar d men n g n ast b zorgd rst b j en o hd mensen g n hinde b zo gt

Dat is d red n waarom d w eld zi h v rh ugtn in v o ring is,

maar nooit moe wordtomda hij g n scr d voerstr dt d we ld ook ni t t g n hem

118

67

De we eld noemc m grooc,a s ni ts anders

Ik b n j is daarom groot omdatik op niets anders lijk.

Als mijn ond rri h op ts and rs l k,ou t a lang v wa rd zijn

k heb dr e ware s ha t n:d rst 'med dog n ;de tweede h ec 'spaarzaam idd d rd h t je n t aanmatigenboven de nat ur t s aan .

Mededogen rs rkt mo dSpaarzaamh id kan tot v ijgevighe d id nDoo zi h n t boven d natu r t d v n st llenkan d g d ldig mens v vo maak worden

T g nwoord g w r n m ns n mededog n afit g b k aan mo d lat n z z inigh id var n

1 9


62/78

omdat ze luxe wi en, wijzen e nederigheid af,omda ze naar leiderschap streven.

D t is dode ijk.

Mededogen egeviert n de strijdhoudt stand in de verdediging.

De heme edt e b s he mt onsdoo mededogen.

120

In vroegere tijden wasde goede so daatniet gewe ddadig.De goede ve hter gaf n et toe aan r zernij.Goede winnaars raakten n et in handgemeenmet de vijand.De beste eiders beoe enden bes heidenheid

Dit hee 'de deugd van niet s rijdenDit heet de kra h en van anderen gebruiken .Di heet je voegen naar de o de vo ma ktheid

an de natu r .

1


63/78

Er bestaat een k ijgsuitd ukking:'Ik d f geen gasthee te zi n,d s wo d k een g t;ik du geen centimete op te t ekken,dus t ek k mi een meter te ug .

Dit eet opt ekken onde te ma che enTegenst de s g i pen zonde w pens of p tserR mpspoe w t edie een egenst nde onde sc t.Besc ouw een vij nd s onbel ng i ken je ve lie t een schat

W nneer lege s v n geli ke sterkte zijn, wint et lege dat mededogen ee

122

70

M n woo den z jn zee gem kkeli k te begri pen,zeergem kkel k n p kti k te brengen.

N em nd te we eld kan ze beg i pen,niemand kan e in p k ijk b engen.

Woo den hebben gesc iedenis.D den ebb n meeste s.

Voorwaa , a s e dit niet weet,ken e mi n et

Zeldzaam zi n zi die mi kennen.Dà rom wo d ik gew dee d.

D romdraagt de wi ze g ove kledingEn ve be g de ade e onde .

23


64/78

Chih ( Begr jpen'): He stamwoo d s een ijl' of da tgecomb ne d me een m nd en be e en waa nemen , we en beg ij en Begrij en s de van bewust ijn en begri midden in et doe schieten

124

Het naïeve nie -weten kennen is het bes e.Het echte weten niet kennen is een aandoening

Zo b ijft de wijze onaange astomdat ij i te a s ek e be ande ,en daarom vrij van aandoeningen is

1 5


65/78

72

Wanneer mensen zi h niet bedreigd voelendoor mac t, vo gt een otere ma ht.

Kn jp he even van mensen n et uit.Onderdruk hen niet.

A s e nie onderdru t worden,zu en ze ich nie ve ze ten

Daarom ent de w jze z hze fzonder ermee te ron en

oud van zi hzelzonder ic hoog te s hat en.

Zo ve wer t hij het ene door het andere e e en.

126

Vermete heid eidt tot de dood.De moed om niet e wagen eidt ot et even.

Deze eide dingenijn soms e aam

en soms s hade ijk.

De heme hee z n antipathieënen w e en de eden?Zel s de w e v ndt d t moei ij

De heme se Tao vec t nietmaar overwin met groot gems ree t niet maar an woordt we ,wordt niet eroe en maar omt vanzeis gedu dig maar eer vindingr .

Het net van de eme is ona ien aarona en aar ui es re tzeer g ofm i ,doc ie s ontsn e aan.

1 7


66/78

Min ( Mensen'): Het stamwoord h ervan is famil e oflan . Mees er K ng zei Regeringen komen en re

geringen gaan lleen de famil e blij alti d bestaan.Mensen is een familie

12 8

74

Als mensen de dood niet vrezen, waarom hen met de dood bedreigen?

Stel dat mensen altijd bang zi n voor de dooden geweld plegen,en wi arres eren en execu eren hen daarvoor- wie dur he te doen?

Rest de be l van staa swege.Het ambt van beu ver llen

s als het amba ht vaneen groot bee dhouwer uitoefenen werkend als een groot vakmanis hi zeldzaam die er zonder zel erwonding uitkomt.

129


67/78

7 5 .

Mensen gaan va honger doodomdat degenen aan de topsteeds mee graan als be ast ng e sen.Daarom ebben mensen honger

Men en d e honger hebben z n moe jk te regerenomdat de a tor te en bemoe z ek z jnDaarom wo den mensen on andelbaar

De reden dat mensen de dood maar b jzaak v ndens omdat ze een zo vol ed g mogel jk leven w llen

en daarom niet waar t llen aan de dood

Waarl jk, alleen door n et het leven na te jagenkan men een waard g leven e den

30

76.

W j mensen worden zach en zwak geborenSt jf en on uig aam gaan we dood

A les - gras, bomen - beg nt het levenzacht en gevoe ig,en ste & weg ottend n verval

Daarom s het harde en onb gzamemetge el van de doodHe zwakke en soepe e oor he even

Het onverze tel jke leger kan n et w nnenOnb g ame bomen worden geveld

Het grote onb gzame hoort onderhet soe ele en zachte boven

13


68/78

Hoe de hemel we k is a s he spannen van een boog:he bovens e omlaag halen,he onde ste omhoog duwen.

Heb je ove vloed? Ve minde die.Nie ge oeg? Vul he aan.

De ma ier van de heme is he ove ollige weghalenen e on oe e e de a nv len.

Zo doen de mensen nie .ij eisen s ha ing an de a men,

en zorgen goed voo wie ijk is.

Wie hee de wereldove vloed e bieden?

leen wie in he bezi van Tao zijn

Daa om handel de wij eo de aa a g g

en slaag onde oegejuich e wo denaange ien hij i n vaa digheid ve bo gen wil hou en

132

Nie s op aa des o soepel als wa er.

En och kan nie she ove efen

ls he e om gaaaan e as en wa ha d wa onb igzaam is

e s a z p aa s in e e

He wakke ove win he s e ehe za h e w n e van he ha de.

In de he e we eld is e n emand die di nie wee ,maa niemand be ee s he in de p k k.

Daa om verklaa de wijze ple h igAanvaa d wa een land o s hande s ek

en wo d hee se ove he land genoemd;omhels de a pspoed van een landen wo d koning ove de wereld genoemd '

Wa e woo den lijken pa adoxa l

13 3


69/78

Ho ( Harmoniseren of harmoniëren'): He elemenmond s weer de s am bij d ka ak er da ook vrede

o verzoening' be eken Harmonie word bereik dooranderen in meer dan d ou er mu i ale be eken s s em

e verlenen

13 4

Tracht e armoniëren me gro e vijands apen er zal bes s een overmaa aan vijands hap zijn.

Hoe kan di nu goed ijn?

Daarom oud de w j e e regis er biHij be eer e posi ieve en nega ieve saldozonde iemand vorde ingen op e leggen

Zo ho den de de gd amen oog op ove eenkoms enen e wie deugd on beer be as ng

D hemelse ao re niemand voor,maar ies l ijd par ij voor de goeden

135


70/78

80

St l u een klei land voor met weinig i woners.Laat h d izend wapens h bben

e niet gebruike .aat m se r k i g houd met de dood

iet ver w g gaan.

Ho wel e bot en rijtuigen ijn,is er g ru mt om in t varen of t rijde

Hoew r harnass n wape tuig ijnis r gee rede t dragen.

aat m sen w r touw n k open voor het tellen,ich hun voedsel lat smaken,

mooi g leed,t vrede i h n huis,met pl ie hu dagel jks w rk do .

Net als de la d eromhi e el aars k pp

en hor el aars hondoc l e e o wo e s eonder lkaar ooit be ocht t hebb

136

Opr chte woord ij i t mooi.Mooi woorden ij t opr cht.

De goed ijn niet ov rtuige d.D ov rtuig d ijn niet go d.

De wij en j i t geleerd.D gele rden ijn i t w js.

De w j e pot t op,En ge nog weg ook.

Hoe m r hij voor a d r n leeho groter ij l v n is;

Ho m er hij aa a deren g ,hoe g ot r ij ove vlo d.

De hemelse Tao do t go do d r te wets

D ao van de w s succesvolo d r te strijd

137


71/78

Over de vertaler

S am Hamill h e ruim tw ntig b faa d Ch n sn Japans klassi k w rk n in h t Eng ls v rtaald, waaronder u t h t hin s: e Essential Chuang Tzu

n e Poe of Zen(b id sam n m t . S a on);Crossing the Y ow River: ree Hundred Poemsom theChi ese; e Art of Witing Lu Chi' n Fun u t

h t apansN rrow Ro d to the nterior& Other Wit-ings ofBasho Spring ofMy L & Selected Poems ofsan On Companion ]apanese Poems of Love a d Lo g-

i g. Hij h v n go d ontvang n d ch b nd lu tg bracht m t als laatstAlmost Paradise New andSelected Poems and Trans tions was oprich r nu tg v r an uitg v ri opp r anyon Pr ss waar hitw ënd rtig aar als uitg v r h g w rk n o tsagainst h War h opg icht H woont in d buurvan o Towns nd Washington

139


72/78

azua i Tan ashi, een Japanse k lligraaf is de i- ni r van het genre ' childe en me één streeken bovendie de s he er van ee e rigeenso (zen-cirkel). ana ashi hee& met zijn pensee wer solo entoon te ngen ge ad i ga e ieë m ea e nive

eiten in de hele we eld.

14


73/78

Eerde verschene bij u tgever Samsa a

A to Heyb erD flosofe van n

r p nk l j gee t

90 77 8-34-

Va l erl ng o mees erS M i g

228-38-I

O i dige c kelB G man

0 8-3 -3

J YoWo A. Keers

28 5-

Leve , ku st en gedach ew d va A Heyb er i woord beeld. H y oer emde z hz f

'ze mees e I d hoed nig e d hee j p a htige ek teges h even waa e eena-tal i d t boek s pge om n

D boek v elt het ve shaa v de Jap s ze m esS ko M ga( 925-1 5).E n r ere w r e w sbo

d t b ek gee Gl ssmamm t a p d e ze s :

De Ha s tra de Sa dokai de V s h e voo de Bod -sa a

Een b del a tikele bs h wingen ve ad a aoors r n i tg ge e d ode ti g Y g N er d

7 og steeds e en e he der s oe


74/78

r

. -

Jnana yo a de prak jkRita Bein a

9 77228 0

N ver m dym L quo nan

90 7 228 4

D w g vAntho y de M o

9 -77228 2 2

N g é ssias v l

90 7722 00

Sp i ue e erl cht ngVe gee etm [

dMcK na

9 77228 29 2

E or g n e en p k sch bo kov hoe je J a a yog etda e e le e oe s . Meo f ge

E on-du s s h sch v g e u l g va m da

o d d v sch ende s uel

onde e p

E co a e n c ri emys ek e oos e se oso e mp ac ht ig e h l n s im elg waa z jnsoe e g n

E Russ s he ove over nma d o ee dag ee s e

oo d e m eM ss s

E n roma ov he e l ez len van n sp ele e gm e schap pa e dhumo s s e oso sch

H og e f , nou è ?W n La svT r nb

90-77228 31

Vri h i no e aveGangaj

9 7 28 27 6

Je be t wat jean va R

90 7228 28

Onw rel s w si W

0 722 0

Mct noiaan F dra n

90 77228 25-X

e on dek- oe ovehoogbegaafh d met ru m1 00

llus a esi kleu !Voo k dere v5 o 9 !

G s ken me Ga ga , eelee l ng v n S Poonja oveo a mach s ks emo es

w he d e ove gave

G s e (sa : g} m va Ross m ov w e o wa w

w k l d j

E ara e ove n h a scco ve sa usse ee u en eek nij . No m e z , ao adv a

V a d psyc a r e e d psyc oe ap e kom n Fo d a e o

he ema vr d g e odconclus e da w w d' r oo e d o e , ween e s e l ders ou ku ez d n wo d aa g om n


75/78

Inzi tVing wnd naar�maan

90-77 8- 1-

Wor wat je be W

90 77 8- 3

D de b ld ge tUG.K sl amu i

90- 8- 4 1

He va be s n7om B m

E v r al vavakraGic

90-7 8

Vr jW t Ke

90 77 8- 6 8

E verz e ng sp rere ds anz t e e d

meur , ebr h e er vhe eers lu r v n h jd-

hr InZ h , w regel gp bl s d z e rs v r h j e .

E n v z e g e vp o er vd ' w g' overu eenlope de o d werpen

o l : oïs e, boeddh s ehr s ndo h ndoe e

p y holog e e psy ho h r p e

I f or m gspr k m e d d ew k lijkg en o e -

e doe ell p ele ds ls j de ve z nselen v de

gee n helde e en du del keb woord gen v n l veeg

De s ee j we endoors d verg l jk g e deT o K g Bh g v d ofd H r u r e gl ns keoo door d pr h g poë s h v r l g v yro

Ee en r opd A h-v kr S h N og ev

eel ls oe dez s e le-g ,25 j geled , werd

g houde ek raag w s e W ben ?

O wa enh c

an T/ on

90 77 8 1

B s iA M /

90-77 8-16-0

Wijsh d u t het tC h

90- 8-1 -9

P rds v e lChuck H g

90 77 8 8 7

•. N d Tny P n

90-77 8-19-

en persoo n roerend v o ewu w rd ng

er k, hu or s s h en d ep-g d

e e eA o y Me o v r eng hr e jk y ek

e boeddh s s h w j h d e

ko d rb j o een pr h gesyn h

v r d r nd, humor stboek p ls ekdo sg d h en n ve s h

e de r d es

E v r e g ged h en enov rpe ge v d p y ho-

h r p u Chu k g w r noosters w he d en wes er ep y holog e ko en

oge To yP r o sEr s g be er o sle h er rs ge p d er v l n e e

bere ke Alle w v rs h jn sb n


76/78

\i

I

De stu uw vnZijnRoy Whma

9 77228 1 8

Niema d h er•.1 P o

0-77 8 1 1 X

n-z jn n r laS ev n Ha on

0 77228 1 1

Het gelukkig indSuv H on

0 7 8 0

T g a n t w eJ n nD

77 8 6

'Dit boek legt inhelderebewoordi g nd ba s v nhet pi it e e z eke bl t

R mes B l

E w r v vadi og mT y Pa n , o.a ehoudAm rd m i20 2

S ve Ha ri dibo aa dat w a ijd o rali elatie zi Ongea ht f w

w l ofb

Ee impo boek m t v rfri nd ,nie we inzichte

ve h h a o v din } if n P

geh el ie we e ri l vi ie op he oud h ldend v n Ho e u : de O yJ v Delde z e e

ys e eeme oo on i e ke re r

z m g uk

Wn n

l·" lmT .

E wa eens . .R t h B tk r

9 2 8 14 4

uwighe dN!F nc s Luci e

0 7 8 13 6

V Ucb ing onne s

Ch H / g

8

W ez eknie vinde

RaTzt

0 7 8 01

B t u né o gelukk g uw h ?

Al n o n

8 ·

Door midd l va ve hale nkdo maakt de l r i

met h i k nd richt nde i idd l86 a ige Ra shB se a .

G pr k nmet F a i Lullov r onz w e n uur' wa itzij ee vo d warmte h der

heid du delijk blijke

Chuck Hi ligb ek he bb i ja inzi h .Eé e nk j l ve i gri pe d v r-

deren'

-D k Chopra,M .-

I 10 humori i hb ho - wi g wo den de ' oek d' ek o h du wegop dh k genom n

H o i ti hear oo n rekov r enho dj dat i hlee t edaa m vo s

e s


77/78

Z k wSt�ven Ha rison

0 7722 02 0

Z IT ny Pa on

0 7722 0 5-5

O w Leo Har ong

0 7722 07

K bAl ande m

0 7722 04

In dit boek verded g psyc oloog e s hr jver Steve Ha rson de stell g: 'Waarom leven vrage erge toe leiden.

Dialogen met Tony Parso s over z j boek He O e Gehe m

Ee ersoonl jk ve s ag overbewu tword g van wa s

elder en mori i c

e bloemlez g u t e werk van de in1998 ove edeNederla d e adva a-leraarAlexa der Sm

Onze i els, met een eks fragmen , ku u ook zien op o ze webs e:

w .samsarabooks.com

Daa vind nforma e ove de boeke n voorbere d g, de agen a me n orma e ove le g van on e auteu s en kun u zich o geven voor onze

n euwsbr ef.

Samsara U gever j bvHe e grach 341

1016 A Ams erdamTele oon:020- 5550366

Fa: 0 0 5550388

E-ma l: n [email protected]


78/78

Lao Tse - Tao Te Tsjing - Nederlands

Documents

Transcript of Lao Tse - Tao Te Tsjing - Nederlands