Kwaliteitsimpuls

buurtSTADSPOLDER

Beter te halve gekeerd dan ....ten hele gedwaald

Versie 27 juni 2005

1 InleidingDe buurt Stadspolder in de wijk Stadspolders is een vrij dichtbebouwd woongebied, gebouwd inde jaren 80. De buurt wordt aan de noordzijde begrensd door de spoorlijn, de oostelijke grensvormt de Bildersteeg (met aan de noordzijde het Bilderbos) en de zuidelijke grens is deNoordendijk. De door veel fietsers en wandelaars gebruikte Bildersteeg en Noordendijk vormendoor het aanwezige groen en water een natuurlijke begrenzing.

In het wijkmanagementteam Stadspolders bestaat het beeld dat de buurt Stadspolder, deelgebiedéén aan het achteruit gaan is. Zowel op het fysieke als het sociale vlak. Tot voor kort werdendeze signalen niet onderbouwd door monitoren en SGB onderzoeken. De monitor leefbaarheid enveiligheid 2003 geeft voor het eerst aanleiding eens wat dieper op dit gevoel in te gaan.

Voor deze analyse is de wijkschets van de wijk Stadspolders het uitgangspunt. De gegevens vande buurt Stadspolder worden vergeleken met de gehele wijk en het Dordtse gemiddelde. Deonderwerpen die een relatie hebben met verloedering worden nader belicht.

Het doel van deze notitie is:Een integrale analyse die de basis is voor het plan van aanpak waarin maatregelenworden benoemd die nodig zijn om de achteruitgang in de buurt Stadspolder tegen tegaan. De afzonderlijke wijk MT-leden leggen deze notitie voor aan hun managementmet het verzoek akkoord te gaan met dit voorstel.

2 Schets van de buurt

Hoofdstuk 2 beschrijft de buurt Stadspolder vanuit de volgende invalshoeken:

• Demografisch• Fysiek• Sociaal• Economie• Veiligheid

De schets is een beschrijving van de buurt op basis van de huidige situatie.

2.1 Demografische staat van de wijk en buurtIn de wijk Stadspolders wonen per 1 januari 2004 21.072 mensen. Bijna de helft hiervan woontin de buurt Stadspolder, 9701 bewoners. Stadspolders heeft het grootste aandeel kinderen (0-14jaar) van alle wijken. Het aandeel in de leeftijdscategorie (15-24 jaar) is op Sterrenburg na hetgrootst in de wijk Stadspolders.Momenteel kent de gehele wijk Stadspolders relatief veel kinderen en jongeren en weinigouderen. Van de 9701 bewoners in de buurt Stadspolder zijn 3700 jonger dan 25 jaar. Typerendvoor de in de jaren 80 gebouwde buurt Stadspolder is dat de leeftijdsgroep 15-24 jaar hier hogeris dan de gehele wijk. Het percentage kinderen tot 14 jaar is lager dan de gehele wijk.

De leeftijdsopbouw in 2004 en de prognose voor de bevolkingsopbouw in 201 5 zien er als volgtuit: Prognoses op buurtniveau zijn niet beschikbaar.

0-14 jaar 25,5% 23,7% 18,8% 18,5% 17,1%15-24 jaar 11,1% 14,4% 12,3%

25-39 jaar 24,3% 21,3% 22,4% 70,9 67,3%

40-49 jaar 19,9% 22,3% 14,8%50-64 jaar 13,1% 14,1% 17,7%> 65 jaar 6,1% 4,1% 13,9% 10,5 15,6%

Totaal aantal 21072 9701 21887

bewoners

De etnische minderheden maken in 2004 9,2% uit van het totale aantal bewoners (Dordrecht:15,2%). In de buurt Stadspolder is dit 10,9%.

Er zijn in 2004 in de buurt Stadspolder veel twee-oudergezinnen met kinderen: 41,1 %(Dordrecht: 25,2%). Gevolgd door eenpersoonshuishoudens (22%) in relatie tot de gehele wijkligt dit percentage beduidend hoger (18,1%). Het percentage één oudergezinnen is 12,3%.Alleen in Wielwijk en Oud Krispijn is het aandeel éénoudergezinnen hoger.

2.2 Fysieke staat van de buurtMet het slaan van de eerste paal voor het R. Kipling-erf in december 1980 startte de bouw vande wijk Stadspolders. Stadspolder, de eerste buurt van de wijk Stadspolders is grotendeelsgebouwd in de 80-er jaren, vervolgens zijn de buurten Vissershoek en Oudelandshoekontwikkeld.

WonenDe buurt Stadspolder kent diverse woonvormen. De uit het tijdsbeeld voortkomende vrijbescheiden architectuur is welkom aangevuld door diverse ruimtelijke kenmerken, zoalsstructureel groen en waterpartijen in en aan de rand van de buurt.De buurt Stadspolder heeft met circa 42 woningen per ha (september 2001) de hoogstedichtheid van de drie woonbuurten van de wijk Stadspolders. Deze dichtheid, welke vooral wordtveroorzaakt door het hogere percentage gestapelde bebouwing, wijkt overigens niet substantieelaf van andere buurten uit deze periode.Het grootste deel van de circa 3600 woningen in de buurt Stadspolder, (circa 70%) bestaat uitlaagbouw (eengezinswoningen). Gestapelde woningen (meergezinswoningen) zijn vaak gesitueerdbij concentraties van voorzieningen. Voorbeelden zijn de meergezinswoningen bij debuurtwinkelcentrum aan het Pearl Buck-erf en de woningen aan het S. Groeneweg-erf / R.Kipling-erf aan de zuidzijde van het NS station, op loopafstand van winkelcentrum de Bieshof.In relatie tot de gehele wijk heeft de buurt Stadspolder de meeste huurwoningen. Het totaalaantal woningen in 2004 is 3572, hiervan zijn 1502 huurwoningen dit is 42%. De huurprijzenvan het overgrote deel ongeveer 75% van deze woningen zit in de betaalbare sector (€ 307,49 -€ 417,67). Bij ruim 10% van de huurwoningen is de huur lager dan € 307,49 (goedkope sector).

VoorzieningenNaast eerder genoemd winkelcentrum zijn de scholencomplexen aan het S. Lagerlof-erf (en 'tErf je) en langs de Stadspolderring nabij het J. Naber-erf als belangrijke voorzieningen te noemen.Het hoofdwinkelcentrum en het NS station liggen buiten, maar wel direct ten noorden van debuurt Stadspolder. Dit geldt ook voor de Wielborg vestiging het Polderwiel en het Palet, demultifunctionele accommodatie voor de gehele wijk, waarin onder andere de bibliotheek, eenspeelotheek, sportzaal, café-restaurant en het wijkcentrum zijn gevestigd.De voorzieningen voor kinderen en jongeren bestaan uit:

8 trapvelden uitgevoerd in gras1 halfpipe scate voorziening, in de buurt van het Erfje1 jongeren ontmoetingsplek (aan Selma Lagerlof-erf)1 Basketbal voorziening35 speelplekken voor kinderen van 6-12 jaar15 speelplekken voor kinderen van 6-12 jaar en ouder dan 12 jaar4 speelplekken voor jongeren van 12 jaar en ouder.

Buiten de buurt, in de wijkskatevoorziening Groene Zoomhalf pipe Provinciale weg

Sportvoorzieningen:3 Gymnastieklokalen1 Spelzaal1 Sportcomplex, de Corridor

Er zijn 16 sportverenigingen actief in de buurt Stadspolder

Verkeer en parkerenDe belangrijkste ontsluiting voor het autoverkeer van de buurt Stadspolder vindt plaats over deStadspolderring, welke via de Recklinghausenweg is verbonden met de Provincialeweg. Defietsroutes zijn populair, ze zijn in directe lijnvoering langs en naar voorzieningenconcentratiesgelegd en haken aan het stedelijk net.De buurt Stadspolder heeft een mengvorm van parkeren op openbaar en op eigen terrein. De bijde ontwikkeling van de buurt gehanteerde parkeernorm is 1.0 - 1.25 parkeerplaatsen perwoning.

2.3 Sociale staat van de buurtDe bewoners van de buurt Stadspolder ervaren minder sociale samenhang dan de gemiddeldeinwoner van Dordrecht (alleen in Oud Krispijn en Staart is de score slechter). Ook de sfeer in debuurt wordt met een 6,6 lager gewaardeerd dan gemiddeld in Dordrecht. Daar staat tegenoverdat de waardering voor de mensen in de buurt beduidend hoger ligt dan het Dordtse gemiddelde.

In het wijkcentrum en in het polderwiel worden diverse activiteiten voor jong en oudgeorganiseerd.

Ondanks dat de bewoners in de wijk Stadspolders een multiculturele samenleving belangrijkvinden en een positieve houding hebben over de aanwezigheid van allochtonen mensen in dewijk, hebben zij geen positieve houding om meer contact te hebben met deze allochtonen (uit destaat van Dordrecht blijkt dat hierin Stadspolders het meest negatief scoort van alle wijken).

In 2004 woont bijna 44% van de huishoudens al langer dan 10 jaar in de buurt (Dordrecht:37,5%). 26,8% van de huishoudens woont hier 2-5 jaar. De verhuisgeneigdheid ligt met 24%net iets boven het Dordts gemiddelde (21 %). 78% vindt de buurt (zeer) prettig om te wonen, hetDordts gemiddelde is 85%.

De inwoners in de buurt Stadspolder hebben een gemiddeld besteedbaar inkomen van€ 27.400,--. Dat is ruim boven het Dordtse gemiddelde. 3% van de inwoners heeft een uitkering,het Dordts gemiddelde is 5%.

2.4 Economische staat van de wijkIn 2003 werken 1479 personen in de wijk Stadspolders (verdeeld over 307 vestigingen). Hetaantal arbeidsplaatsen en bedrijven in de wijk neemt toe.Van het totaal aantal werkende personen in Dordrecht, werken er 2,9% in de wijk Stadspolders.Dit past ook in het karakter van de wijk waar vooral wordt gewoond en elders wordt gewerkt.

2.5 VeiligheidIn 2003 werden in de gehele wijk 962 aangiften geregistreerd. Dit is een stijging ten opzichtevan de voorgaande jaren. Bijna de helft van deze aangiften zijn incidenten die in de buurtStadspolder hebben plaats gevonden. De meeste aangiften hebben te maken met diefstal (65%).Diefstal uit/vanaf auto komt het meest voor gevolgd door inbraak uit schuur, garage enz.Ruim 17% van de aangiften betreft vernielingen. Opvallend is dat in 2003 geen aangiftes vangraffiti zijn gedaan.

In 2003 voelt 33% van de bewoners van de buurt Stadspolder zich wel eens onveilig in de buurt,Dordrecht 28%. De veiligheid in de buurt krijgt het rapportcijfer 6,8; Dordrecht 6,6.Opvallend is dat in de buurt Stadspolder 82% bang is voor groepjes jongeren die op straatrondhangen (Dordts gemiddelde: 57%).

De analyse

3.1 Algemeen oordeel over de buurtUit de monitor Leefbaarheid & Veiligheid 2003 blijkt dat de scores van de meeste onderwerpenten opzichte van 2001 voor de gehele wijk gelijk zijn gebleven. Omdat er eerder geen gegevensbeschikbaar waren van de buurt Stadspolder is er geen vergelijking te maken met eerdere jaren.Voor heel Stadspolders geldt de volgende ontwikkeling:De sfeer in de buurt, het oordeel over de achteruitgang van de buurt, verloedering enonveiligheidsgevoelens hebben zich negatief ontwikkeld. Een duidelijk negatieve ontwikkelingvinden we terug bij overlast en verkeersoverlast in de erven, zij het dat deze laatste nog wel netiets beter dan het Dordts gemiddelde scoort.

Wanneer we de buurt Stadspolder vergelijken met de gemiddelde Dordtse uitkomsten van demonitor, dan is er sprake van een somber beeld.Zo scoort het cluster waarin het geloof in de vooruitgang dan wel achteruitgang van de buurtbehandeld wordt negatiever. De leefbaarheid in de buurt, verloedering, overlast enverkeersoverlast scoren ook allen slechter dan het Dordts gemiddelde. Evenals de socialesamenhang, mensen en sfeer in de buurt en gehechtheid aan de buurt. In de meeste gevallenscoort alleen Oud Krispijn negatiever. Ook op het gebied van de subjectieve veiligheid is de scoreonder het Dordts gemiddelde. Positief is echter dat het oordeel over de woonkwaliteit en dewoning boven het Dordts gemiddelde scoren, zij het dat de woonomgeving weer negatieverscoort. Dit hangt nauw samen met de (zeer) slechte score op verloedering.

De leefbaarheid in de buurt Stadspolder krijgt het rapportcijfer 6,7 van de bewoners. De gehelewijk een 7,2 en het Dordts gemiddelde een 6,9. Opvallend hierin is dat zo'n jonge buurt alsStadspolder (bestaat nog geen 25 jaar), onder het Dordtse gemiddelde scoort.

3.2 Sterke kanten

De sterke kanten zijn:gevarieerde woningvoorraadeen positief oordeel over de woning en woonkwaliteit.lage verhuisbehoeftegeen probleemcomplexen waar niemand wil wonen / geen leegstandde medeverantwoordelijkheid voor de buurt ligt ver boven het Dordtse gemiddeldede buurt scoort hoger dan het wijkgemiddelde bij actieve inzet.het gemiddeld besteedbaar inkomen is hoger dan het Dordtse gemiddelderelatief weinig uitkeringsgerechtigden.veel twee ouder gezinnen

3.3 Zwakke kanten

Verloedering en overlast scoren in de leefbaarheidsmonitor slecht in Stadspolder.

Bij verloedering gaat het vooral om:zwerfvuilverkeerd aanbieden van huisvuilonkruidhondenpoep.uitstraling panden en openbare ruimte

Bij overlast omparkeeroverlastoverlast door omwonendendrugsoverlastoverlast van groepen (hang)jongeren.

Verder valt de sociale samenhang nog te noemden, deze valt in de buurt Stadspolder onder hetDordtse gemiddelde

3.4 AnalyseOpvallend is, dat er ondanks diverse sterke punten in de buurt Stadspolder toch een beeld vanverloedering ontstaat. De resultaten uit de monitor worden door de professionals die werkzaamzijn in de wijk (mede gelet op de contacten met bewoners) herkend.

De signalen over verloedering in de buurt Stadspolder hebben veelal betrekking hebben op fysiekeaspecten. In dit verband zijn de grauwe uitstraling van de openbare ruimte en de daaraangrenzende bebouwing te noemen. Veel signalen hebben tevens een sociaal karakter. Daarnaastspeelt ook de veiligheid (zowel fysiek als sociaal) een belangrijke rol.

Typerend is dat in de buurt Stadspolder 82% bang is voor groepjes jongeren die op straatrondhangen (Dordts gemiddelde: 57%). De grote aantal jongeren dat in de buurt rond hangt,hangt uiteraard samen met de leeftijdsopbouw van de buurt. Het aandeel jongeren in de buurtStadspolder is het hoogst van heel Dordrecht.Met name de groep 15-24 jaar vraagt bijzondere aandacht. Overlast van hangjeugd tast hetveiligheidsgevoel van bewoners aan. Her en der gaat deze overlast gepaard met bedreiging envandalisme.Zoals aangegeven scoort "sociale samenhang" in Stadspolder onder het Dordtse gemiddelde.Opvallend is dat hoewel, veel bewoners zich medeverantwoordelijk voelen voor de buurt hetaantal bewoners dat zich actief inzet voor de buurt veel lager is.

Omdat Stadspolders een locatiesubsidieproject was, had het Rijk veel zeggenschap in de normenvan het ruimtegebruik. De stringente doorvoering van deze normen in het stedenbouwkundigontwerp van diverse deelgebieden is niet altijd even succesvol uitgepakt. Weinig openbaar gebiedmet speelgelegenheid, te weinig parkeerplaatsen en een relatief hoge dichtheid is in een aantalgebieden het eindresultaat. Het aantal m2/groen per inwoner (en per woning) in de drie buurtenvan Stadspolders, is in de buurt Stadspolder het laagst. De versnippering van groen, het gebruikvan gemengde heesterbeplanting en de in de verharding geplante bomen zijn achteraf gezienminder gelukkige keuzes gebleken.

De kwaliteit van de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte voldoen niet meer aan dehedendaagse maatschappelijke eisen (denk hierbij bijvoorbeeld aan het aspect sociale veiligheid,of de toegenomen parkeerbehoefte). De openbare ruimte heeft op dit moment een uitstraling diesomber en grijs is. Ondanks dat de openbare ruimte aan vernieuwing toe lijkt te zijn, staan er opkorte termijn geen herbestratingen op de planning. Gelet op de negatieve scores, vragen het vuil(zwerfvuil en huisvuil), hondenpoep en onkruid tevens de aandacht.

3.5 BedreigingenEind 2005 is het 25 jaar geleden dat is gestart met de bouw van Stadspolders. Het oudste deelvan de wijk (de buurt Stadspolder) is dus nog geen 25 jaar oud. Ondanks dat de buurt relatiefjong is zijn er nu al signalen van verloedering.Verloedering is een bedreiging voor de buurt die een halt moet worden toegeroepen. Door nu aande slag te gaan en te werken aan een leefbare buurt, kan worden voorkomen dat de buurt in eennegatieve spiraal komt.

3.6 KansenNu starten met een integrale aanpak, waarbij fysieke aspecten, sociale aspecten en de veiligheidaandacht krijgen is een enorme kans om verloedering van Stadspolder tegen te gaan en deleefbaarheid van de buurt te verbeteren.

Overigens is er in de afgelopen jaren al het nodige in dit verband gebeurd, zoals:

Uitvoeren regulier onderhoudBeschoeiingen langs alle particuliere tuinen vervangenKleinschalige groenrenovatieprojecten in de wijkenExtra geïnvesteerd in klein onderhoud aan bestratingen.Parkeren voor bomen in Holst-erf, Pasternak-erfBoomwortelproject in Holst-erf, Kruseman-erfExtra inzet op het vuil ontstaan door hangjeugd (Koeienveld, Tunnel Stadspolderring)Een aantal wijkmt leden heeft door 's avonds een rondgang door de buurt te makenen gesprekken met bewoners te voeren, veel inzicht gekregen in wat nodig is omoverlast door jongeren te verminderen. Bij bewoners werd deze actie zeer op prijsgesteld.Activiteiten uitgevoerd door jongerenwerk, ouderenwerk en sportstimulering.Extra verlichting aangebracht.Het toevoegen van enkele nieuwbouwlocaties. Met name toevoeging van en bij hetwinkelcentrum. Eerst braakliggend terrein, nu verbeterde uitstraling.Na aanleg vrachtwagenparkeerplaatsen aan de Ploegstraat / Egstraat is degeparkeerde vrachtwagen uit het straatbeeld verdwenen.Invoeren politie keurmerk veilig wonen

Uit deze activiteiten zijn diverse ervaringen opgedaan. Daardoor weten we dat de kansen vooralzitten in het goed benutten van de werkzaamheden die de komende jaren bij de diverse partijen(woningcorporaties, gemeente, DWO, politie) op de planning staan. Naast het op elkaarafstemmen en soms intensiveren van de inspanningen zullen ook extra investeringen nodig zijn.

Voorbeelden:Groenaanpak in combinatie met opschilderen van woningen door corporatiesHerbestraten en kleur aanbrengen in de bestratingExtra investeren in onderhoud van groen en bestrating in combinatie met bewonersactiveren tot het opknappen van voortuinen e.d.Aanstellen wijkbeheerder door InterstedeWoningcorporaties meer inzetten om de uitstraling en leefbaarheid van de complexente verhogen.Organiseren van activiteiten waardoor bewoners elkaar leren kennen en die bewonersactiveren om mee te helpen de verloedering aan te pakken.

3.7 FocussenOm meer inzicht te krijgen in de mate van verloedering heeft het wijkMT Stadspolders eenrondgang gemaakt door de buurt. Daaruit is gebleken dat de mate van verloedering verschilt persubbuurt.Allereerst hebben we resultaten (die een relatie hebben met verloedering) uit de monitorleefbaarheid en veiligheid op CBS buurtcode met elkaar vergeleken. De buurt Stadspolder isonderverdeeld in vijf CBS buurten. Hieruit blijkt dat de mate van verloedering verschillend is perbuurt. De response in een aantal van de CBS buurten is dusdanig laag dat dit geen 100%representatief beeld geeft.Uit de wijklijn meldingen hebben we de belangrijkste items die spelen in de buurt gehaald. In2004 waren dat:

bijna 10% van de meldingen zijn afkomstig uit de buurt Stadspolderde meeste meldingen gaan over snoeien en onkruidruim 13% van de meldingen hebben te maken met (zwerf)vuil11 % heeft betrekking op schade / ongeregeldheden in de verharding

Met de kennis van de professionals in de wijk en gelet op de stedenbouwkundige opzet van debuurt, hebben we de buurt Stadspolder onderverdeelt in zes subbuurten (zie bijgevoegde kaart):

1. Suze Groeneweg-erf2. Rudyard Kipling-erf en Selma Lagerlof-erf3. Boris Pasternak-erf, Pearl Buck-erf, Herman Hesse-erf en Albert Camus-erf4. Simon Vestdijk-erf en Jean-Paul Sartre-erf

5. Joke Smit-erf, Frida Katz-erf en Aletta Jacobs-erf6. H.R. Holst-erf, Mina Kruseman-erf en Johanna Naber-erf

Bij de rondgang door de buurt hebben we gelet op de volgende aspecten:fysiek, kwaliteit openbare ruimte en woningen e.dsociaal, uitstraling woningen en tuinenveilig, donkere plekken e.d

Het navolgende overzicht geeft de constateringen weer van de betrokken leden van het wijkMTStadspolders per subbuurt. De scores zijn aangegeven met plussen en minnen, waarbij (logischerwijs) een plus positief dan wel als goed wordt ervaren. Een min wordt als negatief of slechtervaren. Benadrukt wordt dat dit overzicht niet meer en niet minder is dan een middel om deaandacht te kunnen richten (te kunnen focussen).

Thema's

Onderdoorgang

Verlichting

Groen / bomen

Vuil(containers,zwerfvuil)Privé tuinen

Graffiti

Straatmeubilair

Technischestaat openbaargebiedOnderhoud enuitstralingpanden /complexenGrauw /kleurloosBrandgangen

SocialesamenhangJongerenproblematiekGedrag /houdingbewonersVernielingen

Criminaliteit

Totaal

Deelgebied1-

+

-

-/ +

-

-

-/ +

- -

+

—

—

-

17x -4 x +

Deelgebied2

+

-/ +

-

-

- (entree)

—

(scholen)

22 x -2x +

Deelgebied3

+

-/ +

-

—

—

+

—

23 x -3 x +

Deelgebied4+

+

-

+

-/ +

-

-

- -

+

-/ +

+

+

12x -8 x +

Deelgebeid5-

+

+

+

+

+

-

- (complexfrida Katz)

-/ +

+

-

+

+

-

8x -9 x +

Deelgebied6+

+

-/ +

+

+

+

-

-/ +

+

- / +

+

-

+

+

-

6 x -12x +

Kortom, de subbuurten twee en vooral drie scoren in de ogen van de professionals minder goed.In de voorgestelde maatregelen voor deelgebied drie wordt nader ingegaan op de scores van dezebuurt.

3.6 ConclusieStadspolder is een woonbuurt met diverse sterke kanten, toch is er sprake van verloedering. Bijniet ingrijpen zal de buurt Stadspolder verder achteruitgaan.Om verloedering en overlast tegen te gaan is het noodzakelijk om te komen tot een "plan vanaanpak". Hiermee willen we uiteindelijk komen tot een 'achter de gevel tot achter de gevel'aanpak. Dat betekent dat we, naast de professioneel betrokkenen, de bewoners er nadrukkelijkbij willen betrekken.

4 Maatregelen

4.1 Stand van zaken / hoe verderInmiddels zijn door het wijkMT een aantal acties ondernomen om de verloedering een halt toe teroepen.

Het wijkMT Stadspolders heeft de handen ineen geslagen en een eerste aanzetgemaakt voor een plan van aanpak om verloedering in de buurt Stadspolder tegen tegaan. Hierin wordt een intensieve integrale aanpak voorgesteld waarbij op allepartners uit het wijkMT een beroep wordt gedaan.Op basis van de uitkomsten van de monitor leefbaarheid en veiligheid hebben allebetrokken partijen toestemming gekregen van hun leidinggevenden voor de uitwerkingvan het plan van aanpak. De wethouder leefbare wijken heeft dit ook gedaan.Voor de verdere uitwerking van het plan van aanpak zijn gegevens verzameld vooreen nadere analyse.

Het wijkmt is van mening dat de aanpak van de verloedering in de buurt Stadspolder perdeelgebied moet worden aangepakt. Dit heeft een aantal voordelen:

kleinschalig / overzichtelijkeen succesvolle aanpak zal een voorbeeld zijn voor andere deelgebieden. Zowel voorprofessionals als voor bewoners

Het wijkmt heeft een keuze gemaakt om te starten met deelgebied 3. Het bijgevoegde 'pakketvan maatregelen' heeft dan ook betrekking op dit deel van de buurt.

De aanpak voor deelgebied drie is de eerste fase voor de aanpak van de gehele buurt Stadspolderen zien wij als een pilot. Vervolgens zal aan de hand van deze ervaringen een voorstel wordengemaakt voor de gehele buurt Stadspolder. Na verwachting zal eind 2006 de eerste fase wordengeëvalueerd en volgt een voorstel.De voor een vervolgaanpak benodigde financiële middelen zullen overigens nog gevonden moetenworden.

Het is van belang bij bewoners onder de aandacht te brengen dat alle maatregelen en activiteitenin het kader van de kwaliteitsimpuls een éénmalig actie is. Willen we de impuls die gegevenwordt aan de buurt vasthouden is het van belang dat bewoners weten dat zij daarin een grote rolmoeten vervullen. Het eerste jaar na de maatregelen zullen we de bewoners hierin wat meerondersteunen en faciliteren en ook daarna zullen we een vinger aan de pols houden.

Om de aanpak effectief te kunnen laten zijn is het belangrijk dat net zoals bij de analyse ook hetmaatregelenpakket een integraal karakter heeft waarin alle partijen een rol hebben

In deze fase van het project kunnen alleen maatregelen worden weergegeven die op basis van dewaarneming door de professionals noodzakelijk worden geacht. Op dit moment is net gestart meteen interviewronde bij bewoners op straat. Het maatregelenpakket wat hieronder beschrevenstaat moet zodanig flexibel zijn en flexibel geïnterpreteerd worden dat er veel ruimte is om in tespelen op de beleving en verzoeken van bewoners.

4.2 Fysieke maatregelen openbare ruimteTechnisch

• Boomwortels. Een onderdeel van dit deelgebied bestaat uit "parkeerpleintjes" met grotebomen die veel schade veroorzaken in de parkeervakken en daarmee zowel de technischeals beeldkwaliteit van de verharding negatief beïnvloeden. Drie jaar geleden is vanuit deschouw € 20.000,- geïnvesteerd om dit probleem aan te pakken. Het resultaat na driejaar is dat dit weer noodzakelijk is. Het zoeken naar een structurele oplossing verdient devoorkeur.Het voorstel is om op de "pleintjes" waar Robinia's en Iepen staan, de bomen te rooienen aan de ontsluitingszijde van pleintje kleurrijke groenvakken te maken met nieuwe ofbestaande bomen zoals dat ook in Vissershoek het geval is.

10

In het totaal gaat het om het rooien van ± 50 bomen en het terugplaatsen van ± 25nieuwe bomen. De kosten zijn: € 72.500,—Deze maatregel is door B&B getoetst en in orde bevonden. Ook met Stedenbouw vanSO/IS zijn inmiddels afspraken gemaakt hoe deze maatregel vorm moet krijgen.

• Aanpassen groen. Het groen is 20 tot 25 jaar oud en op een aantal plaatsen versleten.Er zijn twee type maatregelen gewenst. Groen dat technisch niet versleten is wordt viahet snoeiprogramma 2005-2006 op orde gebracht.Daarnaast is er 1500 m2 groen aan vervanging toe. Uitgangspunt hierbij is dat het groenmeer kleur moet krijgen dan het overwegend zeer saaie groen wat er nu is.De kosten voor het herstellen van het groen zijn € 27.000,--

• Verharding. De verharding in de woonerven en de rijbanen zijn op basis van de technischenorm voorlopig niet aan een volledige herbestrating toe. Toch zijn er wel gebreken in hetbijzonder in de rijbanen tijdens de schouw geconstateerd. Er is spoorvorming,piasvorming of kuilen in de weg. Het herstellen van deze schade kost € 21.000,--Vanuit middelgroot onderhoud wegen worden 2 voetgangerstrottoirs herbestraat.Vanuit het klein onderhoud/ schouw wegen worden kleine gebreken in devoetgangersgedeelten herstelt.

• In totaal zijn de extra kosten voor technisch onderhoud begroot op: €120.500,--

Technisch/ functioneel:• Huisvuilverzamelplaatsen. Deze plekken gemarkeerd door betonelementen leveren

overlast op. Het zijn plaatsen die als hangplek worden gebruikt. Los daarvan verzameldhet zwerfvuil zich op deze plekken en zijn ze door de robuustheid van de betonelementeneen storend geheel in het openbaar gebied.Het verwijderen van deze elementen en ander niet gebruikt straatmeubilair kost€9.750,--

• Samen met het oplossen van de boomwortel problematiek kunnen ook een aantalparkeerplaatsen worden herschikt.

• Op een aantal plaatsen in de directe omgeving is er veel slijtage door verkeerd gebruikvan het groen. Door het plaatsen van voethekken en het herstellen van het groen kan ditworden opgelost. De kosten hier van zijn € 1.250,-

• In totaal zijn de extra kosten voor technisch/functioneel onderhoud begroot op:ca. € 11.000,--

Functioneel:• Het openbaar gebied is saai. Het groen heeft weinig uitstraling en de bestrating is "grijs"

Op de lange termijn is het zeer wenselijk om bij een herbestrating door het gebruik vanandere gebakken bestratingmaterialen meer kleur aan te brengen. (SO)

• Bij het oplossen van de boomwortelproblematiek is het uitgangspunt dat aan de kopsekant van de pleintjes deze worden heringericht. Het palenwoud dat nu veelal aanwezig isom foutief gebruik van de openbare ruimte tegen te gaan wordt omgevormd tot nieuwegroenvakken met kleurige beplanting en nieuwe bomen. De kosten van deze functioneleaanpassing wordt geraamd op € 16.500,- maar kan niet worden uitgevoerd zonder punt1: boomwortelsOm waardevolle bomen op een aantal plaatsen in stand te kunnen houden zonder dat zeveel overlast veroorzaken is het noodzakelijk om het trottoir te verleggen of een aantalparkeerplaatsen op te heffen die elders in "minder" belangrijk groen moeten wordengecompenseerd. De kosten worden geschat op € 15.000,—

• Er zijn een aantal locaties waar de openbare ruimte niet aan het gewenste gebruik voldoet(vuilniswagenroute, parkeren) Om deze twee locaties weer functioneel te maken is

• € 15.500,- nodig• Ook in dit deelgebied speelt parkeerproblematiek. Stadsontwikkeling werkt op dit moment

een motie uit waarbij voor heel Stadspolders en Sterrenburg maatregelen ten aanzien vanparkeren worden benoemd. Afstemming tussen dit project en de eventuele uitvoering vande motie is essentieel. De inhoudelijke en financiële consequenties worden separaat aande Raad aangeboden in september 2005.

De totale kosten van de functionele aanpassingen zijn geraamd op € 47.000,-

11

4.3 Fysieke maatregelen terrein/complexen woningbouwcoöperatiesProgrez is in dit deelgebied reeds gestart met het schoonmaken van de balustrades van hetcomplex Camuserf waardoor er nu al sprake van een facelift. Aansluitend hierop worden decomplexen voorzien van een nieuwe verflaag. In de buitenruimte worden dit jaar een aantalschuttingen vervangen en wordt de bestrating van de brandgangen in het Herman Hesse-erfaangepakt.Misschien minder zichtbaar maar zeker zo belangrijk voor het wooncomfort van bewoners zijn:Armaturen verlichting vervangen. Dakbedekking repareren. Ventilatiesystemen renoveren en hetaanpassen van de liften in het Pearl Buckerf aan de ARBO eisen.

Interstede zet op dit moment de herbestrating van de brandgangen en het herstellen vanschuttingen in werking. Samen met de gemeente wordt geprobeerd om ook andere huiseigenarenmee te laten doen aan dit project. Daarnaast heeft Interstede het besluit genomen eenhuismeester aan te stellen voor de wijk Stadspolders.

4.4 Sociale en veiligheid maatregelenOpbouwwerk Stadspolders is gestart op straat mensen te interviewen. De eerste resultaten zijninmiddels verkregen en geven een gedetailleerder beeld van de beleving van bewoners dan deeerder gehouden monitoren. Ondanks dat er veel geklaagd wordt zijn de eerste geluiden positiefen is men blij met dit initiatief. De bedoeling is om deze interviewronden op straat uit te breidenom zo meerdere bewoners te bereiken en dat ook andere partijen zoals leefbaarheidmedewerkers,opzichter, accountmanagers en de wijkmanager gedeeltelijk meedoen in dit traject om het vooralsamen te doen en een brede betrokkenheid te organiseren.

De uitkomsten van deze straatgesprekken kunnen zeer divers zijn en het is bijzonder belangrijkom de maatregelen hierop aan te laten sluiten.De maatregelen die nu vooral in beeld bij de projectgroep zijn:

• Activeren en ondersteunen van bewoners inclusief jeugd bij de uitwerking van allerleiinitiatieven vooral door opbouwwerkers, jongerenwerkers en leefbaarheidmedewerkerswoningcorporaties

• Organisatie van groendagen, straatfeesten.• Opzomer dagen waarbij alle partijen inclusief bewoners een buurtje onderhanden nemen.• Opfleuren waarbij verzoeken van bewoners voor meer kleur in de straat gehonoreerd

kunnen worden. Op markante plaatsen zoals bij het Winkelcentrum kan dit ook door degemeente of bv de winkeliersvereniging worden uitgevoerd. De winkeliersvereniging heefttoegezegd een bijdrage te leveren aan activiteiten die georganiseerd gaan worden.

In geheel Stadspolders heeft jeugd vanuit het wijkmanagement team bijzondere aandacht. Er zijnallerlei signalen vanuit de bewoners dat ook hier de jeugdoverlast problematiek speelt. Daarom iszeker behoefte aan een tweetal maatregelen op het gebied van jeugd.Enerzijds is er de extra behoefte aan capaciteit van professionals of fysieke maatregelen voor hetorganiseren en ondersteunen van jeugdinitiatieven. Anderzijds vragen bewoners om maatregelenin de openbare ruimte om overlast tegen te gaan of te verminderen.

Het zal duidelijk zijn dat ook de sociale problematiek een integraal karakter heeft. Naastprofessionals van gemeente, DWO zullen ook leefbaarheidmedewerkers, huismeesters enopzichters van woningbouwverenigingen een rol in dit sociale vraagstuk hebben. Het is dan ookbelangrijk om te melden dat Interstede mede op basis van dit project besloten heeft eenhuismeester aan te stellen voor Stadspolders.

Veiligheids gevoelens zijn onlosmakelijk verbonden aan sociale en fysieke maatregelen maar ookhandhaving speelt hierin een belangrijke rol.Politie Stadspolders besteed in 2005 extra aandacht aan deze handhaving door de volgendeprojecten uit te voeren:

• Niets er in niets er uit: een project waarbij automobilisten worden gewaarschuwd voorhet in de auto achterlaten van waardevolle spullen.

12

Stoep op stoep af: waarbij politie extra controles uitvoert ten aanzien van het illegaalgebruik van stoepen door scooters en fietsers.Graffiti: Waarbij extra inzet plaats vindt om de daders van graffiti in de kraag te pakken.Het is hierbij belangrijk dat Eneco en woningbouwcorporaties hun bezit wel schoonhouden. Gemeente en Eneco hebben inmiddels een onderhoudscontract afgesloten voorhet verwijderen van graffiti op objecten van Eneco door de gemeente.Bromfietscontroles: Er wordt veel overlast ervaren van brommers en scooters opdoorgaande fietspaden en dergelijke.Interstede zal vanaf volgend jaar haar woningen aanpassen conform het politie keurmerkveilig wonen. De woningen in de buurt Stadspolder staan als een van de eerste op deplanning.

13

Communicatieparagraaf

De komende maanden worden diverse activiteiten georganiseerd waarbij bewoners wordenbetrokken of voor worden uitgenodigd. Voor alle communicatie zal gebruik gemaakt worden vande titel:

Stadspolder een buurt om schoon te houden

De volgende communicatiemiddelen zijn daarbij nodig.

Minimaal 5 activiteiten (groendag, schoonmaakdag e.d.).Activiteiten kenbaar maken via nieuwsbrieven (één A4-tje). Deze huis aan huis verspreiden. Erzijn 820 woningen in het deelgebied. Tevens publiceren via posters.

5 activiteiten x 820 exemplaren = 4100 nieuwsbrieven± 1 5 posters per activiteit = 75 posters

2 informatiebijeenkomsten1e bijeenkomst huis aan huis uitnodigen via uitnodiging op A5 of A6 formaatVolgende bijeenkomst via nieuwsbrief

820 uitnodigingen820 nieuwsbrieven

Diverse acties van de politie (bromfietscontroles e.d.), winkelcentrum, corporaties

Voor deze acties kunnen flyers, posters of nieuwsbrieven gebruikt worden.Het onderstaande is een schatting.1000 flyers20 posters

Totaal:4920 nieuwsbrieven95 poster820 uitnodigingen1000 flyers

De communicatiemedewerker leefbare wijken draagt zorg voor de redactie van nieuwsbrievene.d.

Middelen4920 nieuwsbrieven95 posters820 uitnodigingen1 000 flyersSubtotaaloverig

Kosten3.390,--

748,--499,--880,-

5.517,-

14

Financiën

Fysiek (gebouwen en complexen)

Aanpassen verlichtingSchoonmaken galerijenVerwerk buitenOphogen / schoonmaken brandgangen

De corporaties voeren dezemaatregelen versneld uit, eenaantal maatregelen zijn reedsgestart.

Fysiek (groen en grijs) in de openbare ruimteTechnischTechnisch/functioneelFunctioneelVoorbereidingskosten (20%)SubtotaalSociaal en veiligOndersteunen en activeren bewoners door opbouwwerk• Organiseren activiteiten met bewoners• Communicatie met bewoners (interviews e. d.)Groendagen, schoonmaakdagen, overige activiteiten(materialen)Inspelen op wensen van bewoners• Opfleuren• Ruimte voor de jeugd• Aanpak enge / vieze / rommelige plekken• Aanpak overlast (wordt deels verwerkt in voorstel

integrale aanpak jeugd)Communicatie (kosten naar voorbeeld Reddersbuurt)• publicaties in (wijk)krant• folder / poster materiaal• informatiebijeenkomsten• overigTotaalExtra acties op het gebied van handhaving en toezicht• Niets erin, niets eruit• Stoep op, fiets af• Bromfietscontroles

120.500,»12.000,»47.000,--36.000,-

215.500,»

30.000,--

10.000,--

(max.) 55.000,--

5.517,--

4.483,--320.500,»

Politie neemt in het kader van ditproject extra maatregelen

Dekking

ActiviteitFysiek

Ondersteunenbewoners

Groendagen e. d.Inspelen wensen vanbewonersCommunicatie

Geregeld62.000,-- Regulieremiddelen SW47.000,- Functioneelonderhoud SO106. 500,-- Fysiek15.000,-- uit offerteDWO (regulier).15.000,-- uit offerteDWO 200610.000,-- Campagne55.000,--

± 10.000,--

Door wie, bij wieDe resterende dekking voor fysieke maatregelenvan €106.500,— . wordt binnen het productwegen van Stadswerken gedekt.€ 47.000,-- is ten laste van ISV budget vrijeruimte.Inzet DWO binnen bestaande middelen

Verzoeken van bewoners indienen bijcampagne. Bij campagne 55.000,-- labelen.Deels campagne, deels Progrez en Interstede

15

campagne(gerelateerd aanverzoeken bewoners)

De uitvoering van het project vindt deels in 2005 en deels in 2006 plaats. Voor dekking kan ookaanspraak worden gemaakt op reguliere financiële middelen voor 2006.

Besluitvormingstraject

Week 17 en 18:Week 19 en 20:30 mei:31 mei:6 juli:

voorbereiden conceptvoorstelbespreken conceptvoorstel in sectoren en met externe partnersconceptvoorstel in MAO leefbare wijkenDefinitief voorstel gereedTer kennis name naar college

Voorstel

Kennis nemen van de kwaliteitsimpuls buurt Stadspolder

16

17