Korte Keten verkoop in de land- en tuinbouw in Vlaanderen

Gits

24 oktober 2017

Bart Thoelen

bl. 2

Inhoud

1. Wat is het Steunpunt Hoeveproducten?

2. Wat is korte keten in Vlaanderen? cijfers & trends

3. Hoe start ik met korte keten?

1. Drempels & rendabiliteit

2. Bestaande wetgeving

3. Enkele sectorspecifieke aandachtspunten

1. Het Steunpunt Hoeveproducten

Geschiedenis van het Steunpunt Hoeveproducten

• Jaren ‘90 KVLV-Agra

• 2003: Steunpunt Hoeveproducten

• 2018: Aanspreekpunt voor elke Vlaamse land- en tuinbouwer, gemeente, ondernemer,…

bl. 4

Collega’s van het Steunpunt Hoeveproducten

SHP & Overheid

• Vlaanderen– Strategisch Plan Korte Keten - Strategisch Platform

Korte Keten– IPO advies Lokale Voedselstrategieën – Raad van

Belang van de korte keten.

• Provincies– Provinciale initiatieven

• Steden en gemeenten– Lokale Voedselstrategieën

bl. 5

Financiering van het Steunpunt

• ‘Structurele’ steun vanuit kabinet L&V gratis dienstverlening in eerste lijn

voor alle L&T

• Projectmatig werk Brussel LUST, Mobiele Slachthuizen, Inspiratietours, …

bl. 6

Taken van het Steunpunt

1. Adviseren en coachen

2. Vormingen organiseren

3. Infocenter

4. Samenwerkingsverbanden organiseren

5. Belangenverdediging Hoeveproducenten

bl. 7

1. ADVISEREN EN COACHEN

• Hoe?

– Mail, tel, bezoek

– Via vormingsactiviteiten

• Wat?

– Elke vraag m.b.t. thuisverkoop

• Resultaat 2016:

– 364 individueel gecoachte bedrijven

bl. 8

bl. 9

2. VORMINGEN ORGANISEREN

• Verplichte opleidingen:

– Hygiëne en Autocontrole

• Ondersteunende opleidingen:– Zuivelverwerking,

– etikettering,

– marketing,

– milieuvriendelijk bewaren,

– …

bl. 10

3. SAMENWERKING

• Vnl. groepsaankopen

– Gezamenlijke ophalingen

• Labo-analyses

• Ijken van weeginstrumenten

– Etikettenprinters + software

– Verpakkingsmateriaal

– Website

– …

bl. 11

4. INFOCENTRUM ONDERHOUDEN

• www.steunpunthoeveproducten.be

• Maandelijks E-zine

• Folder

bl. 12

5. BELANGENVERDEDIGING• FAVV

• FOD economie

• Overheden

• …

bl. 13

1. FAVV1. FAVV

2. De Korte Keten in Vlaanderen

Wat is korte keten in Vlaanderen? cijfers & trendsAantal actieve bedrijven

BE Vl. A Vl. Br. W. Vl. O. Vl. L

L&T bedrijven

37.761 24.884 3.722 2.950 8.678 6.555 2.979

Verwerking (excl. boter)

723 457 64 62 163 104 65

Winkel 3.074 2.133 307 394 626 533 273

Abon. 408 243 44 42 53 47 57

Markten 513 362 43 70 96 87 65

Andere 521 323 59 40 102 67 55

bl. 15

Wat vraagt ‘de korte keten consument’?

Wat brengt de korte keten op?

bl. 17

3. Starten in de Korte Keten

Perceptie:

• Veel bijkomende administratie

• Veel bijkomende controles

• Veel bijkomende eisen

• Veel meer werk

• Hoge investeringen

• Rendabel?

bl. 19

Starten in de Korte Keten1. Rendabiliteit

Rendabiliteit hoevezuivel

‘Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in

zijn platteland.’

• Enquête O-Vl.• 12 zuivelaars• Analyse van de kostenstructuur

Arbeidskost

• Gemiddeld 45,2u/week of 1VTE

• Zeer arbeidsintensief

• Arbeidsoverschot – zoon/dochter

Kostprijsberekening

• Op bedrijfsniveau, geen sector specifieke kengetallen.

– Wel: gegevens over gemiddelde rendabiliteit/zuivelproduct.

– Wel: inzicht in de kostenstructuur: waarom niet rendabel? Hoe rendabel krijgen?

– Voorbeelden: ijs, rijstpap, karnemelk, chocolade desserten, ijstaarten

• Verkoopprijs is vaak te goedkoop

• ‘Rendabel’ indien men arbeidsuren niet rekent

Starten in de Korte Keten2. Wetgeving

bl. 23

FAVVFOD (handelswetgeving)ROWetgeving etiketteringVLIFFiscaliteitBTW

1. FAVVPrimaire of verwerkte producten?

• Indien primaire producten: GHP’s volstaan

• Indien verwerking: dan GHP’s + HACCP

– Vb van verwerkte producten: confituren, soepen, versneden groenten, geschilde groenten/aardappelen, zuivelproducten, vlees(bereidingen),…

bl. 24

1. FAVVWat en waar mag ik als hoeveproducent verkopen?• Wat?

– Eigen producten en/of producten van collega’s

• Aan wie?

– Consument + derden die zelf aan B2C doet

• Waar? – Hoevewinkel – (boeren)markt – buurtwinkel – horeca

bl. 25

1. FAVVVerplichtingen

• Eigen primaire producten: geen verplichtingen

• Producten van collega’s: toelating detailhandel

• Verwerking: toelating of erkenning

bl. 26

1. FAVVControle

• Onaangekondigd

• Op inrichting & autocontroleplan

• Checklijsten (website) – wegingen – randvoorwaarden

• Per activiteit: 5-tal checklijsten (hoevezuivel, hoeveslager, verkoop verpakt vlees, detailhandel met verwerking, horeca,...)

• http://www.favv.be/checklists-nl/_documents/FAVVChecklist-2235v12nl.pdf

bl. 27

2. FODBen je handelaar als thuisverkoper?

• Eigen producten: NIET

• WEL:– Producten van collega’s

– Aankoop van ingrediënten

– Verkopen van producten met een secundaire bewerking

• Dan bijkomend inschrijven in de KBO

• Leurkaart

bl. 28

3. Ruimtelijke ordening

• Vaak gemeentelijk bepaald

• Vlaams advies/beoordelingskader: Commerciële activiteit in landbouwzone kan

• Als het een ‘hoevewinkel’ is (geen juridische definitie)

• Als het ‘in verhouding tot het bedrijf’ is

bl. 29

4. Wetgeving m.b.t. etikettering

• Algemene regel: etiket verplicht op verpakte producten

– Ook primaire producten indien verpakt vb. in automaat

• Wat op etiket?:

– contactgegevens, naam product, ingrediëntenlijst, netto gewicht, houdbaarheid, bewaar- en gebruiksvoorschriften,…

• Controle: FOD economie - FAVV

bl. 30

5. VLIF

• Verhoogde steun mogelijk (30%)

• Voor directe verkoop, inclusief buurtwinkel en lokale markt

• Opletten met doorverkoop!

• Relatief weinig aanvragen

bl. 31

6. Fiscaliteit

• Fiscale boekhouding: – Geen wijzigingen: alle inkomsten en uitgaven mbt de verkoopactiviteit worden mee

ingeschreven.

• Forfaitair: – Dagontvangstenboek bijhouden en extra winst van de verkoopactiviteit wordt bij de

semi-brutowinst gevoegd (uitz verkoop van rauwe melk, aardappelen op eigen bedrijf aan consument)

• Verkoop rauwe melk niet op de hoeve, verkoop van vlees, zuivelproducten en bereidingen van fruit en groenten, ambulante verkoop en verkoop aan derden: kunnen in theorie NIET onder het forfaitair systeem

bl. 32

7. BTW

• BTW boekhouding: – Geen wijzigingen

• Bedrijven met BTW forfait: – BTW forfait kan toegepast worden op leveringen van primaire

producten of levering van producten die een primaire bewerking hebben ondergaan

vb. boter, kaas, Yoghurt, bottelen van eigen melk,…).

MAAR NIET voor vb. slachten van (pluim)vee, sappen persen, ijs, desserten, doorverkoopproducten, hoevewinkel…

Korte Keten: sectorspecifiek3 mogelijkheden voor hoevevlees

1. Detailhandel in vlees(waren)• In slachthuis of bij beenhouwer: uitbenen, versnijden en verpakken

2. ‘echte’ hoeveslagerij (wijzigt per 1/1/2018):• 2a. Met diploma beenhouwer:

Eigen versnijlokaal, eigen winkel, eigen bereidingen

• 2b. Zonder diploma beenhouwer: Eigen versnijlokaal, eigen winkel onder verantwoordelijkheid van beenhouwer (meestal pakketten)

l. 34

Hoevezuivel

• Onverpakte rauwe melk: geen toelating mits info

• Alle andere zuivel: toelating FAVV tenzij > 30% B2B

• Hoevezuivel = beschermde term

– Enkel met eigen melk of directe band met MK bedrijf

bl. 35

Groenten en fruit

• Altijd met toelating

• Relatief weinig investeringen

bl. 36

Hoeveterras - verbruikszaal

• = geen landbouwactiviteit meer!

– RO

– FAVV

– BTW

– Geregistreerd KassaSysteem

– Etikettering

bl. 37

bl. 38

Je kan terecht met al je vragen op

• Steunpunt Hoeveproducten

– Remylaan 4b3018 Wijgmaal

– Tel: (016)24 39 54

– E-mail: steunpunthoeveproducten@ons.be

– www.steunpunthoeveproducten.be