KopKopKop

lead

plat

kader

Bouwen aan het succesvan ‘branded cheese’

LeadershipteamIngredients enduurzaam ondernemen

Missie Werkkapitaal

Veiligheid in Indonesiëen Vietnam

Oktober 2011Spark is het personeelsblad van FrieslandCampina Spark nr.5

FrieslandCampina United Kingdom(onderdeel van Consumer ProductsEurope) is bijzonder trots op de nieuweverpakkingen van YAZOO. Het YAZOO marketing team heeft nauwsamengewerkt met Design Bridge (eendoor FrieslandCampina genomineerdontwerpbureau) om een nieuwe richtingvoor het ontwerp op deconsumentenverpakkingen te maken. Dat ontwerp is gebaseerd op uitgebreidconsumentenonderzoek.

De inzichten die door het onderzoek naarvoren kwamen, vertelden veel over dedoelgroepen voor YAZOO: moeders,kinderen en jongens van 16-34 jaar, dieop hun beurt een oordeel gaven over hetverpakkingsontwerp. Zij lieten weten dathet ontwerp aan alle verwachtingenvoldoet. Het project startte aan het eindvan 2010 toen consumentenonderzoekuitwees dat de verpakkingen niet meeraansloten bij de beleving van het product.‘Te kinderachtig’, ‘het maakt het productkunstmatig’, ‘is het een milkshake?’ en‘ik zou er niet mee gezien willen wordenop straat’. Verder waren de reacties opYAZOO ruimschoots positief.Consumenten vinden het een heerlijkproduct en drinken de zuiveldrank graag. Het was wel een duidelijke aanwijzingdat er iets moest veranderen. Deuitdaging was om meer over de gezondeaspecten van melk te communiceren eneen design te ontwikkelen voor eenbreder publiek. In goede samenwerking met deproductiebedrijven in Sleidinge en Aalter(beide België) waar YAZOO voor de Britsemarkt wordt gemaakt, verliep de

overgang naadloos. In de eerste week vanoktober hebben Britse consumentenkennisgemaakt met het nieuweverpakkingsontwerp.

YAZOO heeft eennieuw jasje

2 Spark Oktober 2011Consumer Products Europe

Ook op de FrieslandCampina-boerderij in Delf-

gauw werd Wereld Schoolmelk Dag gevierd.

De column van Cees ‘t Hart die normaliter hier

verschijnt, is verplaatst naar de special bij

deze Spark

3SparkOktober 2011

Bij de voorpagina:Mark Vélu van DMV is een van de WorkingCapital Champions die hard meewerkt aaneen verbetering van het werkkapitaal. Ziepagina 26.Foto: William Hoogteyling

Colofon: Spark is het internationale personeelsbladvan Royal FrieslandCampina en verschijnt ineen oplage van 22.000 exemplaren in hetNederlands, Engels en Duits. Redactie: Mirelle van Steenderen en Helmade WaardtRedactionele bijdragen: Ronella Blijenburg,Kirsten Broekhoven, Erica Prikken, Roy Ramaker, Marjolein van der ZeeVertalingen: Bosch&Bosch, Amsterdam(Nederland), Norbert Zänker & Kollegen,Berlijn (Duitsland), Lisé Nijman, Arnhem(Nederland) en HSM Vertaalbureau, Berkel-Enschot (Nederland)Ontwerp: WAT ontwerpers, Utrecht(Nederland)Druk: Albe de Coker, Hoboken (België)Overname van artikelen is toegestaan onderbronvermelding.

WereldSchoolmelk DaggevierdNederland is een van de tachtig lan-den waar op 28 september activitei-ten rondom Wereld Schoolmelk dagzijn georganiseerd. Wereld School-melk Dag moet het belang vanschoolmelk onder de aandacht bren-gen en het imago van zuivel verbete-ren. Uit onderzoek blijkt namelijk datkinderen in de basisschoolleeftijdminder melk drinken dan het Voe-dingscentrum aanbeveelt. Campinaop School heeft samen met deNederlandse Zuivel Organisatie(NZO) diverse activiteiten rondomdeze dag georganiseerd.

Op een FrieslandCampina-boerderijin Delfgauw (Nederland) opendenFelix Cohen, directeur van het Voe-dingscentrum, samen met Jan Bles,directeur voor het Centre for Nutri-tion van FrieslandCampina, en Tjeerdde Groot, directeur NZO, in het bijzijnvan een schoolklas, deze specialedag. In september en oktober deelt Cam-pina op School 210.000 pakjes gratiszuivel uit op ruim negenhonderdscholen. Op deze scholen wordenbovendien tweehonderd excursiesnaar de boerderij verloot.

Face in beeld

Mango biedt oplossing voorwisselende melkstroom

Standplaats Egypte

5 vragen aan Carolien Rooseboom

10

17

24

32

Boter voertFrieslandCampina als merk door

22

29FamiliedagWageningen

5SparkOktober 2011Consumer Products International

4Sp

ark

Okt

ober

2011

Consum

er Produ

cts Internationa

l

De zoete vergelijking, online succes De ramadan (vastenmaand) is een belangrijke maand voor moslims over de hele wereld.Vasten, samen eten met familie en vooral: aan liefdadigheid doen. Het is ook de maandwaarin Rainbow van FrieslandCampina Middle East volop wordt verkocht.

Bijna 75 procent van het jaarlijkse volume van Rainbow gezoete, gecondenseerde melk wordttijdens en na de ramadan geconsumeerd. Het is een uitstekend product om heerlijke, zoete des-serts mee te maken die juist in deze periode graag worden gegeten. Op de facebookpaginawww.facebook.com/RainbowMilk is de ‘The Sweet Equation’ te vinden waarop elke dag een nieuwingrediënt staat waarmee bezoekers van de site hun favoriete recept kunnen maken en posten.Elke deelnemer kan vrienden uitnodigen voor een virtuele maaltijd met een dessert, terwijl er opde beste recepten kan worden gestemd. Drie winnaars van het beste recept zullen wordenbeloond met een iPad2.

FrieslandCampinaMiddle Eastintroduceert Rainbow Gold

Active Growthnieuwe melkvoor opgroeiendejeugd

Melk in een 1 liter verpakking metnatuurlijke eiwitten, vitamine D envitamine K2 plus extra calcium.‘Active growth’ is een volle melk met3 procent vet en het heeft extraingrediënten waardoor deze melk bijuitstek geschikt is voor opgroeiendekinderen’, aldus Shaker Abbas. ‘Dezemelk onderscheidt zich daardoor vande gewone UHT melk die hier in dewinkel staat.’ Sinds de zomer van ditjaar wordt Active Growth aangebo-den aan de consumenten. ‘We zijnbegonnen in Saudi-Arabië. Vanafoktober gaan we Active Growthexporteren naar Bahrein, Quatar,Oman en de Verenigde ArabischeEmiraten. De consument reageertheel positief op dit product.’ De colle-ga’s in Saudi-Arabië hebben ookWereld Melk Dag (1 juni) aangegre-pen om Active Growth op scholen uitte delen. Vanaf de zomer is de nieuwe melkuitgedeeld in moderne supermark-

ten, zodat consumenten er mee ken-nis konden maken. Vanaf oktoberkomt een tv-campagne op gang enzal er in bladen wordengeadverteerd. ‘Dit product is ietshoger gepositioneerd dan de gewonemelk, maar het is nog steeds zeerbetaalbaar voor grote groepen con-sumenten. We bieden het bovendienniet alleen in 1 liter verpakkingenaan, maar ook in kleine pakjes van185 ml en in verschillende smakenzoals chocolade en aardbei’, aldusShaker Abbas. ‘Het is een heel goede manier om alhet goede van melk binnen te krijgenen zelfs nog een beetje meer. Ouderswaarderen dat, dat merken wij aande reacties.’

De merkbekendheid en merktrouw van Rainbow melk zijn in onder consumentenin het Midden-Oosten erg hoog. Sinds de introductie in 1955 worden het aroma, desmaak en de romigheid van Rainbow in thee in de gehele regio zeer gewaardeerd.Een team van FrieslandCampina Middle East heeft de behoeften van deconsumenten nader onderzocht. Dit leidde tot een nieuw concept: premiumgecondenseerde melk onder de naam Rainbow Gold.

Deze melk moet ervoor zorgen datde thee nog rijker en romigersmaakt. Met het product wil Fries-landCampina Middle East inspelen opde behoeften van welgesteldere con-sumenten in de regio. De prijs ligtdan ook hoger dan die van RainbowOriginal. De introductie van RainbowGold moet resulteren in een stijgingvan de totale omzet en differentiatievan het merk.

KwaliteitHet concept werd in de regio getesten door de doelgroep zeer goed ont-vangen. In nauwe samenwerking metConsumer Products Europe in Leeu-warden (Nederland) werd hetbestaande recept van PEAK Gold,een product van FrieslandCampina

WAMCO Nigeria uitgewerkt. Hetnieuwe product bevat meer melkvet-ten en eiwitten dan het huidige aan-bod van FrieslandCampina MiddleEast waardoor het aanbod brederwordt. Rainbow Gold staat voor vol-maaktheid, zuiverheid en kwaliteit.Om de premiumpositie te benadruk-ken, kreeg ook het blikje een nieuwgezicht. Voor het etiket werd eenspeciaal soort metallic papiergebruikt. Ook kreeg het blikje eengouden coating en een opener. Dezeuitstraling is ook te zien in het pro-motiemateriaal, de tv-commercialsen samplingacties. Rainbow Gold isin september officieelgeïntroduceerd en wordtondersteund door promotionelecampagnes.

‘Zij kunnen de extravitaminen en calciumin deze melk goedgebruiken voor dezespeciale leeftijdsfasevan groei’

In Saudi-Arabië heeft FrieslandCampina Middle East eennieuwe melk op de markt gebracht: Active Growth. Eenmelkproduct voor opgroeiende kinderen. ‘Zij kunnen deextra vitaminen en calcium in deze melk goed gebruikenvoor deze speciale leeftijdsfase van groei’, verteltmarketingmanager Shaker Abbas in Dubai.

De luxe uitstraling

Rainbow Gold

benadrukt de

premium positie.

Foto: Friesland-

Campina Middle

East

FrieslandCampina Indonesia biedt steun aan bouwbedrijfPT Glorindo bij de uitvoering van eenveiligheidsprogramma. Onder het motto ‘Safety First’werkt PT Glorindo aan het verankeren van veiligheid in deorganisatie. ‘Met een speciaal programma willen we elkewerknemer die voorrang geeft aan veiligheid belonen enwerknemers stimuleren om vooral veilig te werken. Ieder-een moet er van zijn doordrongen dat bij alle werkzaam-heden veiligheid op de eerste plaats komt. Wie werktvolgens de regels van ons programma maakt kans op eenbeloning’, aldus directeur Freddy T. Sindunata.Om voor de beloning in aanmerking te komen, moetenmedewerkers van het bouwbedrijf minimaal een maandin dienst zijn van de onderneming, zich houden aan devoorschriften en altijd op tijd komen. De jury van het pro-gramma wordt gevormd door de managers van de aanne-mer en productiemanagers van FrieslandCampinaIndonesia. Dit keer liet Nyamin 130 collega’s achter zichen werd de gelukkige winnaar van de hoofdprijs, een LCDtv. ‘Ik ben heel blij met deze eerste prijs. Het is echt eenstimulans om nog beter te presteren en, misschien nogwel belangrijker, dat we veiligheid bij alles wat we doen opde eerste plaats zetten’, aldus de winnaar.

7SparkOktober 2011Consumer Products International6 Spark Oktober 2011

Consumer Products International

Voor FrieslandCampina Indonesia is dekwaliteit van de producten van grootbelang, maar een veilige en aangenamewerkomgeving voor alle werknemers isvoor de onderneming minstens zobelangrijk. Sterker nog: veiligheid heeftde hoogste prioriteit. Dit geldt vooreigen medewerkers en voor mensen dieop het terrein van FrieslandCampinawerkzaam zijn. Sinds in juli van dit jaarde nieuwe Safety, Health & Environmentregelgeving werd ingevoerd, is dit heteerste veiligheidsprogramma van bijFrieslandCampina

Uit handen van Freddy T. Sindunata ontvangt

Nyamin de prijs op het gebied van veiligheid.

Foto: FrieslandCampina Indonesia

Aandacht voor

brandveiligheid: een

brandweeroefening

voor de medewer-

kers uit de fabriek.

Foto: Friesland-

Campina Malaysia

Altijd werkenaan veiligheid

‘We waren ook de eerste werkmaatschappijin Zuidoost-Azië die een geïntegreerdmanagement systeem (opgebouwd uit ISO9001, ISO 14001 en OHSAS 18001) heeftingevoerd, dat gecertificeerd is door eeninternationaal erkende certificeringsinstan-tie’, zegt Woon Siong Ker. Dutch Lady Malaysia produceert enverkoopt een breed pakket aan zuivelpro-ducten van uitstekende kwaliteit voor debinnenlandse markt en voor de export. Ookbabyvoeding en vruchtensappen makendeel uit van het aanbod. ‘Onze productenhebben een klinkende naam in Maleisië enonze consumenten zijn trouw aan onzemerken: Dutch Lady, Frisolac, Friso en Joy.’

Inspecties‘Onze werkmaatschappij heeft een produc-tiebedrijf in Petaling Jaya, Selangor, in deregio rond Kuala Lumpur’, legt Woon SiongKer uit. ‘Het is een productiebedrijf metongeveer 380 medewerkers. Veiligheid op

het werk is erg belangrijk voor ons. Weweten dat we de medewerkers bij hetonderwerp moeten betrekken als we echtveranderingen tot stand willen brengen.Daarom hebben we dagelijks eenbijeenkomst bij het begin van elke ploegen-dienst. Alles wat over veiligheid gaat, wordter even uitgelicht. Er is ook een officieeloverleg elke drie maanden waar veel mede-werkers bij zijn die lid zijn van een vakbond.We hebben veiligheidsinspecties op dewerkvloer en we geven veiligheidstrainin-gen aan derden die in ons productiebedrijfkomen werken. Verder geven we cursussenover het veilig werken met chemicaliën, enzijn er trainingen voor het werken met vork-heftrucks. Nieuwe medewerkers krijgen eenintroductiecursus over veiligheid op dewerkvloer die we natuurlijk ook voor demedewerkers die al langer in ons bedrijfwerken kunnen gebruiken. Communicatierond veiligheid is heel belangrijk: we makengebruik van mededelingenborden. Mede-werkers moeten zich bewust zijn van huneigen gedrag, dus daar concentreren wijons op. We hebben ook een jaarlijks budget

om investeringen te doen op het gebied vanveiligheidsprojecten.’Ieder jaar stelt de afdeling Safety, Health &Environment zich nieuwe doelen: er wordeninitiatieven ontwikkeld die leiden tot eenverlaging van ongevallen metziekteverzuim. ‘Veiligheid moet in de hoof-den en harten van de collega’s zitten, zegtWoon Siong Ker. ‘Het veiligheidsbeleidwordt toegelicht bij de ingangen van onzefabrieken en we verspreiden kaartenwaarop het beleid wordt toegelicht aan allemedewerkers. We willen echt nadruk leggenop het feit dat onze medewerkers ten allentijde veilig moeten kunnen werken.’

Veiligheid gaat bovenalles bij FrieslandCampinaIndonesia Veiligheid is een zeer serieus

onderwerp voor de collega’svan Dutch Lady MilkIndustries Berhad (Friesland-Campina Malaysia). Sinds2007 wordt er gestaaggewerkt aan het veiligheids-beleid. En met succes. ‘Wehebben intussen het OHSAS18001 certificaat ontvangen’,vertelt Woon Siong Ker, dieQuality/SHE manager (Safety,Health & Environment) is bijFrieslandCampina Malaysia.

9SparkOktober 2011

Foto: William Hoogteyling

8 Spark Oktober 2011Consumer Products International

Handtekeningen op

een reusachtig groot

blik Peak.

Foto: Friesland-

Campina WAMCO

Nigeria

Wat is Melkweb?‘Melkweb is een afgeschermde web-site speciaal voor leden-melkveehou-ders. Ze vinden daar een overzichtvan hun bedrijfsgegevens, zoals leve-rantiegegevens van de melk en kwali-teitsbeoordelingen, maar ookinformatie over de strategie vanFrieslandCampina en onderwerpendie binnen de coöperatie leven.’

Waarom moet er een nieuw Melkweb komen?‘De huidige versie voldoet niet meeraan de wensen van deze tijd. Het isniet overzichtelijk genoeg en er isgeen interactie mogelijk. Door dedigitalisering zoekt en deelt iedereensteeds meer informatie via het inter-net, zo ook melkveehouders. Wij wil-len hen die informatie dan ook beteraanreiken via Melkweb. Voor Coöpe-ratieve Zaken is Melkweb een belang-rijke pijler in de dienstverlening,naast het telefonisch contact enbedrijfsbezoeken van de binnen- enbuitendienst. Melkweg 2.0 biedtmelkveehouders de mogelijkheid omkennis te ontsluiten en best practiceste delen, toegesneden op hunbedrijfsvoering en gerelateerd aanFrieslandCampina en de uitdagingenvan route2020.’

Hoe wordt het project aangepakt?‘Het project kent een concept-, ont-werp- en realisatiefase. In maart zijnwe begonnen. Een projectteam van-uit Coöperatieve Zaken en een klank-bordgroep van melkveehoudershebben ideeën uitgewisseld enbepaald waaraan Melkweb 2.0 moetvoldoen. We willen bijvoorbeeld hetconcurrentievermogen van leden-veehouders ondersteunen. Ook wil-len we dat Melkweb 2.0 eraan

bijdraagt dat we beter weten wat eronder de veehouders leeft, zodat weonze relatie kunnen versterken. Zo iseen ‘droomhuis’ ontstaan datmomenteel verder vorm krijgt in deontwerpfase.’

Wat verandert er voor de melkvee-houders?‘Melkweb 2.0 is minder statisch enwordt een kennisplatform enmanagementtool. Je hebt directinzicht in bedrijfsgegevens, je kuntzien hoe je scoort ten opzichte vananderen. Via een dashboard en hetkennisnetwerk kun je direct doorklik-ken naar advies over onderwerpenals melkkwaliteit, diergezondheid enduurzaamheid. Veehouders kunnenzich voor bepaalde interessegroepenaanmelden. Ze worden dan automa-tisch gewezen op interessantenieuwe artikelen en reacties vanandere veehouders. Ook kunnen zeonderling best practices delen enCoöperatieve Zaken neemt actiefdeel aan die kennisuitwisseling.’

Wanneer kunnen we het resultaatzien?‘Pas geleden hebben we het functio-neel ontwerp aan de klankbordgroepgepresenteerd. De reacties warenerg positief. Eind oktober gaan westarten met bouwen. Dat duurt eenaantal maanden. We hopen dat Mel-kweb 2.0 in april online kan, maar hetis dan nog niet af. De komende jarengaan we samen met melkveehoudersMelkweb uitbouwen tot het platformdat we nastreven.’

Vijf vragen aan…

Het merk Peak is een vooraanstaand merk inNigeria en leidend in het segment zuivel. Depremium positie van Peak heeft alles te makenmet het feit dat het de romigste en lekkerstemelk aanbiedt met de hoogste voedingswaar-den. Melk bevat alle ingrediënten die voorgezonde groei nodig zijn binnen een normaal(Westers) voedingspatroon. Het voedingspa-troon in Afrika kan leiden tot een tekort aanbepaalde mineralen en vitaminen. Peak speelthierop in door de melk te verrijken met 28 vita-mines en mineralen. De vernieuwde melkgeniet de goedkeuring van de ‘NutritionSociety’ van Nigeria. De leidende positie isPeak niet aan komen waaien. Er wordt hardgewerkt aan innovatie en verbetering van hetproduct, op basis van de veranderende consu-mentenbehoeften. ‘We vertrouwen erop dat deze relaunch ervoorzorgt dat consumenten zien dat wij ons kwali-teitsniveau voortdurend verbeteren en dat hettoegankelijk en betaalbaar blijft voor de meer-

derheid van de Nigeriaanse consumenten.Peak Extra Fortified Plus is in lijn met de aanbe-velingen van de Wereld Voedsel Organisatie omvoedingstekorten in het voedsel vanNigeriaanse families te verminderen’, zegt JideOlorunfemi, senior brand manager Peak.

Gigantisch blikExtra bijzonder in de relaunch zijn de 1 miljoenhandtekeningen van consumenten uit ditdichtstbevolkte land in Afrika, die het merksteunen als de enige melk die versterkt is metextra vitaminen en mineralen. Daartoe is eenconsumentenactie gestart waarbij een gigan-tisch blik door het land gaat waaropNigeriaanse consumenten hun handtekeningkunnen zetten. Het is voor eerst dat er zo’n ini-tiatief wordt genomen. Je handtekening zettenop zo’n groot blik brengt Peak nog dichter bijde consument.

Peak melk: sterker dan ooit‘Get more out of milk’. Met dat idee is Peak gecondenseerdemelk vernieuwd. Aan Peak is nu vitamine B12 toegevoegd enfoliumzuur om de voedingswaarde van Peak voor consumentenin Nigeria te verhogen. De verpakking is vernieuwd en erworden consumentenacties gevoerd. Door de verbeterdereceptuur staat er nu ‘Extra Fortified Plus’ op de verpakking.

Carolien Roseboom,projectleider Melkweb 2.0Een kennisnetwerk en informatieplatform dat melkveehouders ondersteunt in hunbedrijfsvoering en meeneemt in de uitdagingen van route2020. Die ambitie heeft de afdelingCoöperatieve Zaken met Melkweb 2.0; de opvolger van het huidige Melkweb. In april 2012moet de basis van het nieuwe ‘droomhuis’ online zijn, vertelt projectleider CarolienRoseboom.

Nog anderhalf jaar: dan is het merendeel vande R&D medewerkers gehuisvest in Wagenin-gen (Nederland). ‘Daar wordt het nieuwe R&DCentre gebouwd. Dat zal een enorme impulsgeven aan onze manier van werken. Ik weet dathet niet voor iedereen gemakkelijk is om destap naar Wageningen te maken, maar ik hoopdat heel velen dat wel doen.’

Wat is het belang van een R&D-discipline inWageningen?‘We zijn daar in het centrum van de agrofoodbusiness met alle bijbehorende kennis, letterlijkzeer dicht bij de Wageningen Universiteit, en bijbedrijven die in deze sector actief zijn. Dat maaktdat we gemakkelijker kunnen samenwerkenmet wetenschappers en andere bedrijven indeze sector en dat we studenten en promovendidirecter kunnen interesseren voor Friesland-Campina. We werken ook nu al veel samen metexterne partners en dat zullen we nog intensie-ver gaan doen. Wageningen nodigt daartoe uit.’

Is dat de belangrijkste mijlpaal voor de nabijetoekomst?‘Nee, het is een voorwaarde om optimaal bij tedragen aan de plannen van deze onderneming.Ik geloof in co-creation: in samen werken, insamen innovaties tot stand brengen. De afgelo-pen tijd zijn onder meer de zogenoemde ‘bene-fit platforms’ van FrieslandCampina benoemden programmatisch op de kaart gezet. De cate-gory teams zijn ingericht en alles en iedereen isgericht op groei. Daar kan R&D samen met der-den een belangrijke bijdrage aan leveren.’

Hoe ziet co-creation eruit?‘Co-creation vraagt om een volledig met elkaaroptrekken van medewerkers uit verschillendedisciplines. Het vraagt om een gedegen samen-werking en intensieve interactie tussencollega’s uit marketing & sales en research &development. Dat is een succesfactor van deeerste orde. Voor iedere succesvolle onderne-ming is de kruisbestuiving tussen business enresearch & development van het grootstebelang.’

Als alle onderzoekers bijeen komen in hetnieuwe R&D Centre in Wageningen zijn zeniet bij de collega’s uit de business groupswaarmee ze moeten samenwerken. ‘We maken in het R&D Centre ruimte voor demensen waarmee we aan innovaties werken.Letterlijk. We zullen business collega’s uitnodi-gen om ook in het Innovation Centre te komenwerken en de persoonlijke ontmoeting met

onze onderzoekers aanmoedigen. Gelukkig isNederland niet zo groot dat de afstanden niette overbruggen zijn.’

Is een R&D-discipline van circa vijfhonderdmedewerkers voldoende voor een onderne-ming als FrieslandCampina?‘Het succes van R&D zit niet zozeer in degrootte van de groep. Een zeer grote organisa-tie maakt je minder flexibel. Er gaat veel tijdzitten in de interne organisatie en in allerleiprocessen om zo’n groep aan te sturen. Wijwerken hard aan professioneel project- en port-foliomanagement. Dat is essentieel en voor derest zeg ik: we hebben genoeg processen. FrieslandCampina heeft het integratieprocesachter de rug. Wij moeten de blik nu weer meernaar buiten richten, naar de markten en onzebusiness.’

Zoek je zelf de collega’s uit de business op? ‘Petra Zinkweg, category manager ‘brandedcheese’, (zie pagina 20) heeft onlangs haarplannen met ‘kaas onder merk’ met onsgedeeld. Een grote groep R&D’ers was daarbijaanwezig. Ik heb veel vragen gesteld over demarkten waar wij actief zijn. Na afloop kwameen collega naar me toe die zei: ‘Je stelt alleenmaar vragen die met markten en marktpositieste maken hebben.’ Dat klopt, daar zijn wij ookvoor. Wij moeten steeds meer in de huid van debusiness proberen te kruipen zodat we begrij-pen wat wij met onze kennis kunnen bijdragen.’

Research & Development is dus bepalend voorhet succes van onze strategie?‘Een strategie is een inspirerend plan waarmeeje een zeker doel wilt bereiken. Het is geenspoorboekje! Onze strategie heet route2020.Maar het jaar 2020 is nog ver van ons vandaan.De wereld verandert razendsnel. Wij moetenals onderneming snel handelen, snel inspelenop kansen die we nu hebben. Daar gaat het om.Juist om onze ambities van route2020 waar temaken. Research & Development als partnervan de business is daarbij een belangrijke fac-tor voor het succes.’

11SparkOktober 201110 Spark Oktober 2011

route2020 heeft drie ‘valuedrivers’ gedefinieerd, waarcategory teams voor zijnsamengesteld: • Dairy based beverages(zuiveldranken)

• Infant & Toddler Nutrition(baby- en kindervoeding)

• Branded Cheese (kaas onder merk)

Er zijn ook twee category teamsgevormd voor onze sterkeproductgroepen:Foodservice en Basic Products.Daarnaast zijn er zevenontwikkelteams voor: • Yoghurt & desserts • Branded butter (boter onder merk) • Kievit• DMV• Creamy Creation (zuivellikeuren)• Juices (Riedel/vruchtendranken)• Dairy Feed (jongdiervoeding)

De vier ‘benefit platforms’(inspelen op behoeften) vanroute2020: • Growth & Development (groei & ontwikkeling)

• Daily Nutrition (dagelijkse voeding)

• Health & Wellness (gezondheid & welzijn

• Functionality (functionaliteit)

Emmo Meijer: corporate director R&D

‘Ik geloof inco-creation’

Hij heeft de eerste tweehonderd dagen bijFrieslandCampina achter de rug: EmmoMeijer, corporate director Research &Development. In zijn vorige functie - alsR&D verantwoordelijke bij Unilever - gaf hijleiding aan ongeveer 5.000 medewerkers inDevelopment. Nu aan bijna 500. ‘Het aantalmedewerkers is niet bepalend voor hetsucces dat je boekt. FrieslandCampina heeftuitstekende mensen in dienst. Onze sterktezal liggen in een volledige samenwerkingtussen R&D’ers en de business.’

Foto: William Hoogteyling

12Sp

ark

Okt

ober

2011

Ingred

ients

13SparkOktober 2011Ingredients

Vernieuwde Vivinal GOS:

Minder suikers,meer GOS

Vivinal GOS is een prebiotisch ingre-diënt. Prebiotische ingrediënten zijnniet verteerbare levensmiddelenin-grediënten die selectief de groeien/of de activiteit van één of meer-dere soorten bacteriën in de dikkedarm stimuleren en daardoor degezondheid van de gastheer bevor-deren. Erik Torringa: 'We leveren VivinalGOS als poeder en als stroop. Het iseen veelgebruikt ingrediënt in ondermeer kindervoeding (een van de pij-lers van route2020, red.). VivinalGOS bestaat voor het grootste deeluit GOS, galacto-oligosacchariden,die de groei van goede bacteriën in jelichaam stimuleren. Daarnaastbestaat het uit andere componentenwaaronder kleine suikers, zoals glu-cose. Deze suikers vormen eigenlijkballast, want ze dragen niet bij aande voordelen van Vivinal GOS. Wehebben daarom een nieuwe techno-logie ontwikkeld waarmee we dezesuikers van elkaar kunnen scheiden.We knippen ze als het ware vanelkaar los zodat ze gemakkelijk teverwijderen zijn. Daardoor brengenwe het glucosegehalte terug van 20naar 5 procent. Het resultaat: eenveel puurder product waarvan hetaandeel GOS is gestegen van 60naar 75 procent.' Volgens Erik Torringa is dat ook juistwaar de klant om vraagt: 'Voeg jemeer GOS toe aan je product dan

krijg je de andere componenten erook bij. Met de vernieuwde VivinalGOS voeg je daadwerkelijk meer GOStoe. Het veel lagere glucosegehaltezorgt tevens dat klanten die destroop afnemen de vernieuwdestroop veel sneller kunnen sproei-drogen. Daarom heet het ook VivinalGOS Easy drying syrup.' De vernieuwde Vivinal GOS wordtstraks geproduceerd in de fabriek inBorculo (Nederland). In eersteinstantie voor de zeer grote enbelangrijke Aziatische markt. ErikTorringa: 'Met deze nieuwe technolo-gie kunnen we onze positie op demarkt wereldwijd vergroten en ver-stevigen.'

FrieslandCampina Domo heeft een nieuwe technologie ontwikkeld waarmee hetglucosegehalte van Vivinal GOS omlaag kan worden gebracht. Erik Torringa, GrowthInitiatives manager bij FrieslandCampina Domo in Amersfoort (Nederland), verteltwaarom dit een belangrijke ontwikkeling is.

Foto: FrieslandCampina Domo

Nutrifeedpresent op Thaisevakbeurs Nutrifeed presenteerde zich dit jaarin een nieuwe stand op de VIV Asiavakbeurs in Bangkok (Thailand).De VIV is de grootstelandbouwbeurs in Azië en trok ditjaar 30.000 bezoekers.

Nutrifeed had ‘pole position’; destand stond recht tegenover dehoofdingang. Voor Nutrifeed is Aziëeen belangrijke markt en de VIVvormt een uitstekende gelegenheidom klanten en distributeurs te spre-ken en nieuwe contacten te leggenmet andere spelers in de sector. Opde beurs werd benadrukt dat Nutri-feed onderdeel uitmaakt van FrieslandCampina. Het accent lag op‘passie voor zuivel’ via producten alsKalvolac, het hoogwaardige kalver-melkpoeder, Nutrifizz, de bruistabletvoor een snelle energie en een juistvocht- en mineralenbalans, en Sero-lat XXL met 75 procent lactose. Stervan de show was het nieuwe product:Porcolac Booster. Deze innovatie iseen nutritionele aanvulling op zeu-genmelk voor biggen tijdens de eer-ste weken na de geboorte.

Klaas de Jong, managing director, hield eenwelkomstwoord en presenteerde het laatstenieuws over FrieslandCampina en Nutrifeed.Arie School, commercial director, liet zijn lichtschijnen op de laatste ontwikkelingen op dewereldwijde zuivelmarkt en besteeddeaandacht aan de grote verschuivingen dieplaats kunnen vinden op de grondstoffenmark-ten in een wereld waarin veranderingen elkaarrazendsnel opvolgen en de concurrentie grootis. Verschillende distributeurs hielden een inte-ressante landenpresentatie en maakten onsdeelgenoot van hun successen in markten alsZuid-Afrika, China en Indonesië.

Verbeteren van kwaliteitDe deelnemers kregen een introductie over dezeven megatrends die FrieslandCampinaonderkent in route2020. De nieuwe video vanNutrifeed over de megatrends werd goed ont-vangen. In kleine discussiegroepen werd ver-volgens besproken wat de invloed is van dezemegatrends op de voederindustrie voor kalve-ren en biggen. De volgende dag liet R&D manager Johan Lem-men zien hoe je met hoogwaardige calf milkreplacers de gezondheid en de groei van kalve-ren kunt verbeteren. Sybren Attema, regional manager Dairy Devel-opment, sprak op het seminar over het DairyDevelopment Program (DDP) in Azië. Voor delokale levering van melk werkt Friesland-Campina nauw samen met vele coöperaties inAzië. Onder het motto ‘Een gezonde start voor

betere melk’, zou Nutrifeed op basis van zijnuitgebreide ervaring een rol kunnen spelen inhet verbeteren van de kwaliteit van en deopbrengst uit melk. Na het seminar stond eenbezoek aan de FrieslandCampina Foremostfabriek in Bangkok op het programma: een zeermoderne en indrukwekkende fabriek en de dagerna ging het gezelschap naar Samutprakarn,cultureel erfgoed van Siam.

Seminar in Bangkok:

Haal meer uit melk Op 11 en 12 maart hield Nutrifeed het zesde internationale seminar inBangkok (Thailand). Dit seminar is bedoeld voor distributeurs in deregio’s Asia & Pacific, Midden-Oosten en Zuid-Afrika en had als titel:‘Haal meer uit melk’. Maar liefst zestig deelnemers uit vijftienverschillende landen die gezamenlijk vijfentwintig verschillendebedrijven vertegenwoordigden.

De VIV vormt een uitstekende gelegenheid om

klanten en distributeurs te spreken en nieuwe

contacten te leggen met andere spelers in de

sector. Foto: FrieslandCampina Nutrifeed

15SparkOktober 2011Ingredients

Linker foto: 'Een bindende waarde in ons

werk', aldus Roelof Joosten (l) in gesprek met

Astrid Brals en Michiel Zweers.

Rechterfoto: Op de fiets van de ene plek naar

de andere. De auto blijft staan.

14 Spark Oktober 2011Ingredients

Duurzaam ondernemenofwel maatschappelijkverantwoordondernemen: voor hetleadershipteam van debusiness groupIngredients was het tweedagen lang onderwerpvan gesprek. Wat zalduurzaam ondernemen inde praktijk voor debusiness group en haarklanten gaan betekenen,was de centrale vraag.

Foto op deze pagina:

Overleg: op welke

manier vertalen we

duurzaamheid in ons

werk?

Foto’s: William

Hoogteyling

‘Duurzaam ondernemen is eenthema waar wij niet omheenkunnen’, stelt business group direc-tor Roelof Joosten vast. ‘Wij merkendat het onderwerp duurzaamheidons veel dichter bij de klant brengt.’Een waarheid als een koe, getuigehet appel dat Stephan Mohr, naturemanager baby Nutrition bij Danonebabyfood deed tijdens zijn presenta-tie over duurzaam ondernemen.Danone is een belangrijke afnemervan de business group Ingredients.‘Wij juichen het van harte toe datFrieslandCampina zich sterk maaktvoor duurzaam ondernemen. Sterker

nog: wij hebben FrieslandCampinanodig voor onze duurzaamheidsdoe-len. Als wij producten afnemen vanleveranciers die zelf duurzaamondernemen, helpt ons dat om onzedoelen te halen. Het gaat ons omsamenwerken. We willen graag eenpartnership aangaan met jullie omsamen duurzamer te ondernemen.’

Schouder aan schouderIn veel productiebedrijven van debusiness group Ingredients zijnmedewerkers bezig met energiebe-sparing, met het verminderen vanafval, met waterbesparing en andere

initiatieven die bijdragen aan hetverminderen van de milieubelasting. ‘Dat doen we gelukkig al jaren’, alduscorporate director supply chainJoost van der Rakt. ‘Nu maken weduurzaam ondernemen tot funda-ment van onze strategie. En dat iseen andere manier om naar onzebusiness te kijken. We gaan schouderaan schouder staan met onze klan-ten om te kijken hoe wij duurzaamondernemen samen kunnen verster-ken.’

Lagere drempelsDe leden van het leadershipteamIngredients werden daarbij op weggeholpen door een lezing van PietBoer, de toekomstige voorzitter van

de raad van commissarissen, en vanFrank van Ooijen, director Sustaina-bility die de aanwezigen inspireerdenom zelf aan de slag te gaan met hetonderwerp. Aan het einde van de lezingencycluswerd in kleine werkgroepen gedebat-teerd over mogelijkheden om duur-zaam ondernemen te integreren in‘sales’, in research & development, insupply chain en in finance. ‘Maak perwerkmaatschappij (Domo, Kievit,DMV, etc.) een plan’, zo luidde deopdracht. En die plannen kwamen er.De teams kwamen met creatievevoorstellen. Met innovatieve plannen

LeadershipteamIngredients verdiept zich in duurzaamondernemen

Een vorm van beschavingKlaas van Egmond, hoogleraar Geo-wetenschappen aan deUniversiteit van Utrecht (Nederland) beschouwt duurzaamondernemen als een vorm van beschaving. In zijn lezing hekelde hijde neiging van de moderne mens om zichzelf centraal te stellen in dewereld. Klaas van Egmond beziet duurzaamheid vanuit onze culturelewaarden. Hij laat zien welke wereldbeelden ons er tegenwoordig toebrengen alleen naar onze eigen welvaart te streven. Hij bepleit eengezamenlijke visie op de kwaliteit van ons leven. ‘Zijn we alsbewoners van deze aarde nog meer dan onze auto of is dat straks hetenige waaraan wij onze waarde ontlenen?’

en ideeën waar de tijd nu rijp voor is. ‘Dit wordt een bindende factor inonze business group’, vindt RoelofJoosten. ‘Het is een onderwerp waariedereen met hart en ziel mee bezigkan zijn. Het is een waarde die wijaan het ontwikkelen zijn. De drem-pels tussen afnemers en leveranciersworden door dit thema veel lager.Zuivel is bij uitstek geschikt voorduurzame productie. Het is een vande meest primaire voedingsmiddelenvoor mensen en wij staan met debron van onze grondstof melk mid-denin de natuur. Wij hebben allemogelijkheden om mee te werkenaan een betere wereld.’

17SparkOktober 201116 Spark Oktober 2011Ingredients

Dairy Feedontvangt AEO-certificaatUit handen van de Nederlandsedouane heeft Dairy Feed hetAuthorized Economic Operatorcertificaat ontvangen. Na diversecontroles kwamen de autoriteitentot de conclusie dat deonderneming voldoet aan alleAEO-eisen.

Wanneer aan een internationaleonderneming het AEO-certificaatwordt verleend, betekent dit datdeze onderneming specifieke veilig-heidsmaatregelen heeft genomen.Zo hebben de douaneautoriteitenonder meer de ISO-, HACCP- enGMP-procedures beoordeeld. Daar-naast zijn controles uitgevoerd op defabriek, de beveiliging en toegang totde fabriek, de opslag en hetlogistieke proces. Dankzij het AEO-certificaat en de maatregelen dieNutrifeed heeft genomen, zijn erminder controles aan de grens nodig.Dat betekent niet alleen dat er min-der oponthoud en minderpapierwerk nodig is, maar ook dat deinternationale afhandeling van degoederen gemakkelijker verloopt.

V.l.n.r. P. Ham, klantcoördinator Douane voor

FrieslandCampina; Arie School, Commercial

director Dairy Feed; P. van Ederen, auditor

namens Douane voor certificering; Jos vd

Heijden, Logistic manager Dairy Feed; Tjerk

Oostveen, Operations director Dairy Feed en

H. Nomden, auditor namens Douane voor

certificering.

Foto: FrieslandCampina Nutrifeed

FACE in beeld

Het project is technisch enorganisatorisch ingewikkel-der dan voorzien. Zijn julliete ambitieus geweest? ‘Nee, maar we hebben wel telang vertrouwd op de techni-sche theorie. We hadden eer-der moeten toetsen in depraktijk. Terugkijkend warende problemen in de eerstepilots misschien wel te voor-spellen geweest. Alleen hetontwerpen van ons nieuwesysteem bleek namelijk al heelerg ingewikkeld…’

Wat is er dan eigenlijk zoingewikkeld? Het overgaanop een nieuwe versie vanWindows met nieuwe soft-ware is toch niet zospannend? ‘Dat is het ook niet. Wat hetcomplex maakt, is wat we metde applicaties doen. We heb-ben in de loop der tijd enormveel data opgebouwd. Ookalle onbelangrijke data slepenwe nu mee. Daarnaast wordenplanningen in Excel gemaakt,waarmee productielijnen wor-den aangestuurd en zelfsfinanciële rapportages wor-den deels met Access- enExcelbestanden ingericht. Metnieuwe software is het maarde vraag of oude rapportagesgoed blijven functioneren.’

Waarom laten we het nietzoals het is? Het werkt nutoch?‘In eerdere fusies hebben wede ICT van de fuserendebedrijven met kunst en vlieg-werk aan elkaar geknoopt.Het werkte, maar niet ideaal.Nu schonen we settings enconfiguraties op en wordenhardware en software vervan-gen. Dat is nodig omdat dehuidige systemen verouderen.Behalve dat de onderhouds-kosten steeds hoger worden,lopen we ook het risico opcrashes die we niet meer kun-nen repareren. Dat moeten wevoor zijn. We hebben geenkeus, FACE is noodzakelijk omin business te blijven.’

Hoe zit dat nu met de plan-ning? Er was een planning entoen opeens weer niet. ‘Een planning maken isgemakkelijk als je preciesweet wat je tegenkomt. Datwas het eerste uitgangspunt.Maar al doende ontdekten wedat we niet alles kunnen voor-zien. Alle risico’s tot nul redu-ceren is onmogelijk. 80% vanwat we tegenkomen kunnenwe voorspellen, 20% zit volverrassingen. Daar hebben weonze aanpak op aangepast.We zetten nu de migratie ingang, en als zich onverwachte

zaken voordoen, lossen we dieop. Dat betekent dat de eerstelocaties die overgaan meergehavend uit de strijd zullenkomen dan sites die later ditjaar aan de beurt zijn. Zo heb-ben Workum en Güterslohveel problemen voor hun kie-zen gehad, waar bijvoorbeeldLeeuwarden van zal profite-ren.’

Veel mensen zijn al‘afgehaakt’. Wat kun jetegen hen zeggen om ze erweer bij te betrekken?‘Ik kan me helemaal voorstel-len dat je afhaakt. Dat gevoelherken ik goed van voordat ikde rol van projectleider op menam. En, ik denk dat je er goedaan doet om pas weer aan tehaken op het moment dat wedaadwerkelijk aan de slaggaan op jouw locatie. Danwordt het ook concreet enmeer overzichtelijk. En datgaat sneller dan je denkt.’

NB Dit artikel is geschreven eind september.

Bij de publicatie zijn we weer veel verder. Op

http://our.frieslandcampina.biz/projects/face/

Pages/FACE.aspx lees je de actuele status van

FACE.

* FACE is het project dat onze werkplekken

gaat vernieuwen. Nieuwe computers met een

nieuw besturingssysteem (Windows 7) en

nieuwe software (MicroSoft Office 2010).

Nieuwe boost(er) voor Kievit

Managing director Ignas de Grefte (l) en Enzo Flor van Kraft Foods ver-

richten samen de openingshandeling. Foto: Feike van Dijken

Reden voor een feest bijFrieslandCampina Kievit op 22 september.De boosterplant in Meppel (Nederland) isuitgebreid van twee naar drie vessels(ook wel bekend als booster). Met dieapparatuur kan Kievit speciale,hoogschuimende foamers maken.

De komst van het derde vat heeftalles te maken met de uitstekendesamenwerking tussen Kievit en eenvoorstaande klant: Kraft Foods. Datbedrijf heeft in Zuid-Amerika eengoede afzetmarkt gevonden vooreen product waarin deze hoogschui-mende foamers zijn verwerkt. Dat er een derde vessel is bijgeko-men, is volgens Supply Unit managerHarriët van Genne een belangrijkmoment. ‘Ik ben trots op dezeuitbreiding die we erg snel hebbenkunnen realiseren dankzij hetenthousiasme en de deskundigheidvan het projectteam en dankzij Kraftals betrouwbare partner en waarde-volle klant.’ Het project is in een korttijdsbestek, precies volgens planningen binnen het afgesproken budget,gerealiseerd.Enzo Flor, bij Kraft verantwoordelijkvoor wereldwijde investeringsprojec-ten, sprak op zijn beurt lovend overFrieslandCampina Kievit. ‘Het is eensnel en succesvol project, waarbijveiligheid op de eerste plaats kwam.Dankzij de gerealiseerde capaciteit-suitbreiding van vijftig procent kun-nen we onze markt sneller bedienen.De samenwerking met Kievit isprima; in het verleden en hopelijkook in de toekomst.’

‘Onmogelijk’Managing director Ignas de Greftewees een aantal momenten aan diede samenwerking tussen Kraft Foodsen FrieslandCampina Kievit hebbenbepaald. Momenten die teruggaantot 2003. ‘Belangrijk was dat we in2008 samen zijn gaan zoeken naaralternatieve toepassingsmogelijkhe-den voor onze producten. Kraftkwam met een goede afzetmarkt inZuid-Amerika en het bewuste pro-duct is nu zo succesvol dat we decapaciteit kunnen uitbreiden. Als weonze krachten bundelen, zijn we totbijzondere dingen in staat’, zei DeGrefte. ‘De markt en het volumewaren aanwezig, de vraag was of wezo snel de extra capaciteit kondenrealiseren. Dat is gelukt. Wat onmo-gelijk leek, bleek mogelijk. Laten wesamen voor de volgende ‘onmoge-lijke’ missie gaan.’

Krijgen we die nieuwe werkplek nog wel? We horen al zo lang datFACE* eraan komt. Er zijn planningen gemaakt en verspreid en ookweer ingetrokken. Het was lang stil. En ineens werden in een heel raptempo mailboxen omgezet. Met het nodige rumoer, omdat het somsgepaard ging met storingen. Wat gebeurde er? En komt het welgoed? De projectleider van FACE, Suzanne van Alebeek, geeft teksten uitleg over de voortgang van het project.

18 Spark

KopKopKop

lead

plat

19Spark

Oktober 2

011

Cheese, Butter & M

ilkpowder

Valess: volumegroei enlagere kosten‘Vleesvervanger Valess maakt op dit momentinteressante ontwikkelingen door’, zegt VictorSchoof, Supply Chain manager Valess. ‘Zowel op hetgebied van volumegroei als op het gebied vankostenbesparing constateren we een positiefomslagpunt. We hebben lange tijd gewerkt aanmeer positieve resultaten met Valess. Hetopbouwen van een A-merk is een kwestie van eenlange adem.’

Anke Manders, Martijn Voorthuis, Willem van

Altvorst, Bas Padberg en Victor Schoof uit

Amersfoort. Het Duitse team uit Essen ont-

breekt. Foto: William Hoogteyling

A-merkValess werd zeven jaar geleden alsvleesvervangend product op deconsumentenmarktgeïntroduceerd. Daar waar demeeste concurrerendevleesvervangers een sojabasishebben, wordt Valess gemaakt vanmagere melk. Wim van den Heuvelheeft Valess zeven jaar geledenmet een nieuw team ontwikkelden uitgebouwd tot een succesvolA-merk in binnen- en buitenland.In Nederland is het op dit momentzelfs de nummer twee in decategorie vleesvervangendeproducten.

Prijs in DuitslandIn Duitsland is Valess niet alleensuccesvol op de retailmarkt, maarook op de professionele markt.Valess wordt in Duitslandaangeboden in diepvriesvariant aande professionele markt. Het Duitsefoodservice magazine Küchebeloonde Valess hiervoor zelfs meteen Kitchen Award 2011 als zijndehet beste gemaksproduct binnende vegetarische categorie. Küche isde officiële uitgave van de GermanChefs Association en meer danzeshonderd chef-koksbeoordeelden de producten die aandeze competitie meededen. Eenander Duits succes: Valess heefteen contract gesloten met één vande vijf grootste cateraars van ditland. Meer dan vijfhonderdfoodservice bedrijven zijn bij dezecateraar aangesloten. ‘Een contractafsluiten met zo’n grote cateraar isniet iets wat gemakkelijk tot standkomt. Er was heel veel geduld enhard werken voor nodig’, aldusSigrid Völlmecke. ‘Wij zijn metValess op de goede weg. Wijgeloven in de potentie van Valessen we hebben alle vertrouwen inverdere groei.

In Nederland is Valess de nummertwee binnen de categorie vleesver-vangers. Hoewel de forse groeieruit is, laat Valess nog steeds eenjaarlijkse groei zien van circa vijfprocent, vertelt Anke Manders,senior brand manager. Om verderegroei te realiseren, heeft Valesshaar pijlen gericht op het buiten-land. In België, Zwitserland, Oos-tenrijk en Duitsland is Valess alverkrijgbaar. Met name in Duits-land zijn er successen te melden(zie kader). In België wordt aan heteinde van het jaar de distributieuitgebreid bij Delhaize. Maar ook inNederland gaat de productontwik-keling verder. In september werdende vernieuwde ValessRoerbakblokjes op de marktgebracht en wordt er continugewerkt aan assortimentsverver-sing en -verbreding.

KostenbesparingEen andere ontwikkeling die deresultaten doet verbeteren, is eenkostenbesparingsslag. ‘Dekostprijs van Valess is hoog en deconsumentenprijs zit aan het pla-fond. Eerder werden er alefficiciencyslagen binnen de busi-ness unit doorgevoerd en werdenmarketinginvesteringen terugge-schroefd, maar nu is er zicht opeen besparing van mogelijk 10 pro-

cent in de totale supply chain’,aldus Victor Schoof. ‘De productie,opslag, verpakking en distributievindt op verschillende locaties enbij verschillende partijen plaats.Met de huidige partners is perdirect een logistieke kostenverla-ging bereikt en op termijn zal eenverdere centralisatie plaatsvinden.‘Daarnaast werken we aan eenvalue engineeringsproject in Ger-kesklooster (Nederland)’, verteltVictor Schoof. ‘Doordat we ookvolgend jaar weer terughoudendzullen zijn in marketing- en salesuitgaven leveren al deze ontwikke-lingen ons het uitzicht op betereresultaten.’

Oktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder

21SparkOktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder

bijschrift

Category manager ‘branded cheese’ Petra Zinkweg:

Bouwen aan het succes

van ‘branded cheese’

‘Branded cheese’(kaas onder merk) is een van de drie speerpuntenvoor groei uit route2020. FrieslandCampina moet met haar merkeneen speler van formaat worden in de wereld van kaas, maar hoe doeje dat als kaasproducent, waar richt je je op, op welke landen enmarkten? Het ‘category team branded cheese’ ging niet over eennacht ijs en werkte een plan uit. Petra Zinkweg en haar team staanvoor de uitdagende taak om met ‘branded cheese’ flink te gaangroeien.

20 Spark Oktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder

‘Hoe wil je als consument een product in handen krijgen?’

Foto: Marcel Bekken

In route2020, de strategievan FrieslandCampina,zijn drie speerpuntenvoor groei benoemd;‘Branded cheese’ is er eenvan. Net als baby- enkindervoeding enzuiveldranken. Om vanbranded cheese, ofwelkaas onder merk, eenspeerpunt voor groei temaken, moet er een goedplan worden ontwikkeld.Het category teambranded cheese, datonder leiding staat vanPetra Zinkweg, heeft datplan intussen klaar enwerkt nu aan de uitrolervan in de verschillendemarkten. FrieslandCampinaproduceert kaas inNederland en verkooptdie – behalve inNederland – in Duitsland,Rusland, Griekenland,Spanje en België.

in grote landen, zoals Duitsland of Rusland. Inzulke grote landen met heel veel consumentenliggen voor ons volop kansen. We gaan onsconcentreren op een of twee landen tegelijk.We gaan onze distributie anders inrichten,onze verkoopteams uitbreiden, kortom: meerinvesteren in het bewerken van onze afzetka-nalen. Dat doen we zelf of we zoeken partnersin lokale markten. Ons streven naar een groeivan ‘branded cheese’ zal bestaan uit een optel-som van initiatieven. We gaan dat stukje bijbeetje doen.’ In de plannen van het category team is eenbelangrijke rol weggelegd voor innovatie. ‘Wehebben onze Research & Developmentcollega’s hard nodig om in te spelen op veran-derde trends in voeding: naar minder vet en

minder zout en een optimale smaak, - zoals datmet Milner gebeurt - en de goede eigenschap-pen van kaas voor het voetlicht te brengen.Maar ook om verpakkingen te ontwikkelen dieoptimaal aansluiten bij de wensen van de con-sument.’

Beste kaasPetra Zinkweg is ervan overtuigd dat er voorkaas nog een wereld te winnen valt. ‘Ik vind datwij de beste Goudse kaas maken die er is. Wijweten zoveel van kaas, van smaak, van textuur,van kwaliteit. In de productie en logistiek heb-ben wij het voordeel van onze schaalgrootte.Onze productiebedrijven zijn groot en efficiëntmet uitstekende medewerkers. Wij allemaalmoeten ons elke dag afvragen: hoe wil je alsconsument een product in handen krijgen, hoelekker, hoe goed verpakt. Daar moeten wij meebezig zijn. Als dat lukt, gaat het goed.’

Ze is net terug van vakantie, maar haar agendais al snel volgeboekt. Wie een afspraak wilmaken met Petra Zinkweg moet wel een beetjegeduld hebben. Als manager van het categoryteam ‘branded cheese’ (kaas onder merk) wasze het afgelopen half jaar druk bezig met hetmaken van een strategie voor ‘branded cheese’(zie kader). ‘Nu staan we voor de uitdaging omdie strategie in onze landen tot een succes temaken. Dus er is nog veel meer werk aan dewinkel.’De afgelopen maanden hebben Petra Zinkwegen haar collega’s zich serieus verdiept in deweg die moet voeren naar meer succes metkaas onder merk in Europa. De helft van allemelk die FrieslandCampina afneemt van haarleden-melkveehouders maken we kaas. ‘Wehebben als onderneming veel te winnen meteen betere positie van onze merken op deEuropese markten en betere financiële resulta-ten.’

VerschilKaas wordt in Europa vooral onder huismerkverkocht. Dat is lastig voor merkenbouwers diede consument ertoe willen bewegen kaasonder merk te kopen en kaas onder privatelabel te laten liggen. Petra Zinkweg: ‘Het is nietgemakkelijk om je met kaas te onderscheiden.De halfharde kaas die wij in Nederland maken(anders dan de zachte Franse kazen bijvoor -beeld) is overal te koop en vaak tegen lage prij-zen. Een merk bouwen is niet: een label op eenkaas plakken. Je moet een duidelijk verschillaten zien. En de consument moet zich aange-trokken voelen tot jouw merk. Onze kazen moe-ten dus beter aansluiten op de wensen vanconsumenten, bijvoorbeeld door hun verpak-king, door hun link met gezonder leven (mindervet en zout), door te laten zien welke goedevoedingsstoffen kaas bevat en zo meer. Wehebben de consument niet genoeg verteld datkaas heel veel goede voedingsstoffen bevat.’

Er verandert veel in het gedrag van consumen-ten. Wat kiezen consumenten en waarom?Onderzoek laat zien dat er in de supermarktenin heel Europa een verschuiving plaatsvindt.Consumenten kopen steeds minder halfhardekaas die vers gesneden wordt en steeds meerkaas die voorverpakt te koop is. ‘Vanwege hetgemak en het feit dat de verpakkingen steedsbeter worden. Onze kaas ligt in Europa dikwijlsin de ‘counter’, de plek waar kaas met de handwordt gesneden. We zijn onvoldoende op deplek waar de consument kaas dikwijls hetmeeste kiest: in het koelschap metvoorverpakte kaas. Dat is de plek waar we onsop moeten richten met distributie.’

OptelsomHet onderzoek van het category team brandedcheese zette de schijnwerpers ook op de aan-wezigheid in verschillende Europese landen.Petra Zinkweg: ‘We zien dat we groot zijn inkleine landen, zoals Nederland. Maar heel klein

‘Hoe wil je alsconsument een product in handenkrijgen?‘

22 Spark Oktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder 23SparkOktober 2011

Cheese, Butter & Milkpowder

Boter voert FrieslandCampina als merk door

Ook in de fabriek in Lochem wordt de naam Friesland-

Campina als merk in de business to business markt ingezet.

Foto’s: William Hoogteyling

Wouter de Roos (voor) en Alex Hoogers

FrieslandCampina Butter presenteert nieuwe website De website van FrieslandCampinaButter is vernieuwd. De nieuwe ver-sie heeft een nieuwe ‘look’. Allebedrijf- en productinformatie enandere interessante nieuwtjes overboter zijn hier te vinden. Daarbijgeeft de site antwoorden op demeest gestelde vragen.FrieslandCampina Butter is actief inde ontwikkeling, productie en ver-koop van boter, boterolie en melk-vetfracties voor de retail en deindustriële markt. Voor de retailworden boterproducten onder demerken Campina Botergoud, FrauAntje en Frico vermarkt. Voorindustriële klanten worden boter,boterproducten en melkvetfractiesonder de merknaam Friesland-Campina op de markt gebracht.

Kijk voor meer informatie opwww.frieslandcampinabutter.com

Ook na de fusie werkte Friesland-Campina nogeen tijdje met twee merken boter; Nedgold enCampina. ‘Identieke producten met elk huneigen merknaam, eigen logo én eigen verpak-king. Vooral logistiek gezien is dat niet altijd demeest flexibele oplossing’, vertelt AlexHoogers, Area sales manager. ‘Nu we Friesland-Campina als merk hebben doorgevoerd, verko-pen we onze standaard bulkproducten onderéén merk. Een standaardmerk heeft een aantalvoordelen. We vergroten bijvoorbeeld onzezichtbaarheid in de markt en creëren naamsbe-kendheid voor het gehele concern. We hebbennu een eenduidige uitstraling en dat is metrecht one face to the customer te noemen.’

KostenbesparingDaarnaast betekent één merk een concreteefficiëntieslag en daarmee een kostenbespa-ring voor FrieslandCampina. Het voormaligeNedgold werd in Lochem (Nederland) geprodu-ceerd en verpakt; Campina in ’s-Hertogenbosch(Nederland). Elk merk (en dus elke locatie)werkte met eigen verpakkingen, eigen verpak-kingsopdrukken en eigen artikelomschrijvin-gen. Nu de botervarianten onder het merkFrieslandCampina worden verkocht, zorgt ditvoor een standaardisatie van de artikelinrich-ting. Beide locaties maken gebruik van dezelfdeverpakkingen en specifieke artikelinformatiewordt op de locaties zelf op de verpakkingengeprint. ‘De overgang naar één merk zet de

deur open naar flinke efficiëntieslagen en kos-tenbesparingen’, aldus Wouter de Roos, Projectofficer. ‘Daarnaast is deze overgang eenbelangrijke opmaat naar verdere integratie enharmonisatie van het assortiment.’ In eersteinstantie is het basis artikelassortiment met intotaal 38 verschillende varianten onder handengenomen. ‘Uiteraard in nauw overleg met onzecollega’s van juridische zaken (Legal Depart-ment) in Amersfoort (Nederland).’ In Noordwijk(Nederland) worden op dit moment verdereplannen in gang gezet om ook daar over tegaan op FrieslandCampina boter en boterolie.

Sterke naam‘Voor de klant is een nieuwe naam en eennieuwe verpakking even wennen, maar we blij-ven benadrukken dat er aan het product zelfniets is veranderd; alleen de verpakking is aan-gepast.’ Inmiddels is bijna 2.000 ton boteronder het merk FrieslandCampina zonder pro-blemen uitgeleverd, vertelt Wouter de Roos. ‘Denaam FrieslandCampina staat hoog aangeschre-ven in de zuivelwereld. Iedereen kent die naam endat sterke imago versterkt onze positie.’

Cheese, Butter & Milkpowder is de allereerste divisie binnen FrieslandCampina die de naamFrieslandCampina ook daadwerkelijk als merk in de business to business markt inzet. Sindsjanuari 2011 is de basis Boterolie (200 kilogram drum) verkrijgbaar onder het nieuweFrieslandCampina merk en sinds kort worden klanten voor 25 kilogram (standaard)botervarianten beleverd met het nieuwe merk.

Doel van de Cheese Academy is, zegt MewisHettinga, om de medewerkers meer vertrouwdte maken met het productenpakket van CheeseSpecialties. ‘FrieslandCampina heeft inroute2020 benadrukt meer business te willengenereren met merkkazen en dus is het nood-zakelijk dat onze medewerkers de 'ins and outs’van onze merkkazen kennen.’ De Academygeeft meer inzicht in de kaassoorten waarmeeje dagelijks werkt en daarom mag iedereenaanschuiven tijdens deze laagdrempelige bij-eenkomst in de wandelgangen van het CentralOffice in Amersfoort. ‘Juist de combinatie vanwoorden en proeven maakt de Academy inte-ressant. Je proeft wat je hoort’, aldus MewisHettinga.

Beschermde Oorsprongs BenamingOp 8 september stonden vier smaken Noord-Hollandse Gouda kaas uitgestald om te proeven(jong, belegen, extra belegen en oud) en ver-telde Mewis Hettinga over de karakteristiekekenmerken van deze kaas met het Rode Zegel.Deze Goudse kaas wordt in Lutjewinkel (Neder-land) geproduceerd volgens een traditionelebereidingswijze met melk die enkel uit de pro-vincie Noord-Holland komt, een ingepolderdlandschap achter de dijken. Dat geeft de kaaseen specifiek en authentiek karakter: vol,romig, smeuïg, zacht op de tong en zoeter danandere kazen. De extra gerijpte en oude varian-ten bevatten kleine kristallen die de smaakbe-leving bijzonder maken. Het feit datNoord-Hollandse kaas in Noord-Holland wordtgemaakt van Noord-Hollandse melk volgensoorspronkelijk en gecontroleerde receptuurleverde de kaas in 1996 het bekende en herken-bare Rode Zegel op. ‘Dit is ons kwaliteitszegelen staat symbool voor het BOB- keurmerk(Beschermde Oorsprongs Benaming) dat wevan de Europese Unie hebben gekregen.’

Premiumfocus‘Noord-Hollandse kaas is onze premium Goudakaas’, zegt Lia de Ryck, senior brandmanager NH Rode Zegel. Het Rode Zegel is een

kwaliteitskeurmerk op de verpakking en daar-mee voor de consument een zichtbare garantieop de beste kwaliteit. ‘Die premiumfocus willenwe behouden, want daarmee hebben we eentoegevoegde waarde voor onze klanten. Naasthet verhaal is het minstens zo belangrijk om dekaas te proeven. Vandaar de Cheese Academy;zodat medewerkers overtuigd met onze merk-kazen aan de slag kunnen om onze marktposi-tie te kunnen versterken.’

Cheese Academy

Noord-Hollandsekaas, met hétRode Zegel...Dit jaar komen alle medewerkers in Amersfoort (Nederland) van CheeseSpecialties elf keer bij elkaar voor de zogenoemde Cheese Academy. Tijdensdeze half uur durende bijeenkomst wordt stilgestaan bij een specifiekekaassoort die onder merk wordt verkocht. Het verhaal achter de kaas wordtverteld en uiteraard kan er volop worden geproefd. Op 8 september stond deNoord-Hollandse Gouda kaas centraal. ‘Een kaas met een verhaal.’

De combinatie van woorden en proevenmaakt de Academyinteressant

De Academy geeft

meer inzicht in de

kaassoorten waar-

mee je dagelijks

werkt.

Foto's Bram

Petraeus

25SparkOktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder

Nieuwe kaassoorten:• Tilsiter, een halfharde kaas met kleine gaten,bestemd voor de Duitse en Russische markt

• Goya, een parmezaanachtige kaas, voor industriëletoepassingen zoals salades en pizza

• Fontal, halfharde kaas met bruine korst, voor deItaliaanse markt

• Emmentaler, door extra rijping heeft de kaas eenverbeterde smaak, voor de industriële en deconsumentenmarkt

• Cagliata, tussenproduct voor mozzarella, bestemdvoor Italiaanse markt

24 Spark Oktober 2011Cheese, Butter & Milkpowder

Goudse, Edam en Maasdammer kaas.Dat zijn de soorten dieFrieslandCampina Cheese in grotevolumes produceert en verkoopt.Toch zag Yves van Coillie mogelijkhe-den om vijf, voor FrieslandCampinanieuwe kazen toe te voegen aan hetassortiment. ‘Vijf kazen, dat klinktnogal ambitieus. Maar het gaat hierom kazen die in Europa al grotebekendheid genieten. Wij hebben diekazen in productie genomen om deschommeling in de melkaanvoerbeter te valoriseren.’Zowel de business group Cheese,Butter & Milkpowder als de businessgroup Ingredients krijgt niet altijddezelfde hoeveelheid melk aange-voerd. Yves van Coillie: ‘De melkaan-voer schommelt door het jaar heen.Zowel voor een overschot als eentekort aan melk moeten we eenoplossing zien te vinden. Die schom-meling in de melkaanvoer is onge-veer een melkplas gelijk aan 20.000ton kaas. De verwachting is echterdat de melkstroom na 2014 nog gro-ter wordt als gevolg van het wegval-

len van de melkquota*. Het is goedmogelijk dat we dan nog meer melkgaan verwerken. Als we bij een gro-tere melkaanvoer doorgaan met hetmaken van onze traditionele kaas-soorten, wordt het aanbod te grooten lopen we het risico de markt uitbalans te brengen. Vanuit deze situa-tie is het project Mango geboren:Make Another Non Gouda. Dat moetfungeren als een uitlaatklep zodatwij onze reguliere markten vrijwarenvan teveel druk.’

Nieuw domeinZo’n anderhalf jaar geleden hebbenmarketing, research & development,productie en quality assurance onderaanvoering van sales de handenineen geslagen. Met succes. ‘Dooreen goede samenwerking zijn weerin geslaagd om dit jaar al vijfnieuwe kaassoorten te lanceren. Ikben zeer tevreden over de gezamen-lijke prestatie. We liggen zelfs eenstukje voor op schema, al zijn we ernog niet’, stelt de commercieel direc-teur.

Het maken van deze kazen uit heelEuropa is voor FrieslandCampinaCheese een nieuw domein. ‘Maar eenEmmentaler is natuurlijk een inge-burgerde kaas. We hebben alleen erggesleuteld aan de smaak vanEmmentaler, die is nu echt betergeworden.’Niet alle vijf kazen zijn bestemd voorde consument. De Cagliata en deGoya-kaas worden veelal gebruikt alsingrediënt in voedingsmiddelen. ‘Werichten ons nu ook op de industriëleverwerker. Dit laatste segment isbetrekkelijk nieuw voor Friesland-Campina Cheese. Het biedt ons echtveel kansen, naar verwachting ookbuiten Europa.’ Welke markten zijn geschikt voordeze nieuwe kaassoorten? ‘We willengrote markten aanboren. De mozza-rellamarkt in Italië is een grotemarkt. Als nieuwe aanbieder op zo’nmarkt proberen wij doelbewust eenklein marktaandeel te bemachtigen.In een markt van commodities (basis-producten, red.) met veel aanbiederszijn klanten niet sterk afhankelijk van

FrieslandCampinaCheese lanceertnieuwe kaassoorten

Project Mango biedt oplossing voor wisselende melkstroom

Tilsiter, Goya, Emmentaler, Cagliata en Fontal; tot vorig jaar waren deze kazen geenonderdeel van het productenpakket van FrieslandCampina Cheese. Men hield het opde Nederlandse toppers: Gouda, Edam en Maasdammer. Dat is nu veranderd.FrieslandCampina Cheese maakt en verkoopt deze Europese kazen nu zelf. ‘Dathelpt ons onze melkstroom optimaal tot waarde te brengen’, vertelt commercieeldirecteur Yves van Coillie.

een leverancier. Reeds dit jaar dra-gen deze producten bij aan een mooiresultaat voor onze business group.’

Iets extra’sDe kaasproductie in Nederland is eenzeer gestroomlijnd proces. Vijfnieuwe kazen? ‘Je begrijpt dat sup-ply chain niet op ons zit te wachtenals wij met hele kleine chargeskomen en hiertoe om allerlei investe-ringen vragen. Uitgangspunt is, enblijft, kostleiderschap van kaas. Alswe niet voldoende volume kunnenmaken is het prijstechnisch niet inte-ressant. Andere eisen die samenhan-gen met kostleiderschap zijnkwaliteit, leverbetrouwbaarheid eneen breed productpakket. De nieuwesoorten kaas zijn ontwikkeld metbestaande middelen en mankracht.Er is geen advertising & promotionbudget nodig omdat we geen kaasonder merk maken. De mensen vanR&D hebben geweldig werk geleverd.Wij hebben door samenwerking eenprima resultaat geboekt. Hierdoorzijn we in staat om de klant een pro-duct te bieden met iets extra’s.’

* In de Europese Unie is de productie van melk

aan normen gebonden. Deze melkquotering

stelt dat melkveehouders tot een bepaald

maximum aan melk en melkvet mogen pro-

duceren.

Commercieel

directeur Friesland-

Campina Cheese

Yves van Coillie:

‘Uitgangspunt is, en

blijft, kostleider-

schap van kaas.’

Foto: William

Hoogteyling

27SparkOktober 201126 Spark Oktober 2011

hebben, maken we geld vrij voor degroei van onze strategie.’ Bij DMV zitveel geld in voorraden. ‘Dat is medehet gevolg van de rol van DMV’, legtRobert uit. ‘We verwerken met regel-maat meer melk tot caseïnaat dan opbasis van de vraag noodzakelijk is.Dat leidt tot voorraden die niet altijdmeteen verkocht kunnen wordentegen de juiste prijs.’ En DMV heeftnóg een hindernis. ‘In dit bedrijf rafe-len wij kaaswei of magere melk uitelkaar. Als we veel caseïnaat maken,hebben we – als bijproduct – bijvoor-beeld Esprion 800 die dan ook weeraan onze voorraad wordttoegevoegd. ’Gerichte acties hebbener intussen toe geleid dat het debi-teurenbeheer (de vorderingen op deklanten) prima op orde is. ‘We zijn‘best in class’, stelt Robert tevredenvast. Een andere goede stap: voor-raadbeheer. Mark Vélu; ‘We hebbenelke maand overleg met collega’s uitproductie, finance en verkoop. Opbasis van de verkoopverwachtingenzorgen we voor een optimale produc-tieplanning zodat alle ingrediëntenvan magere melk of kaaswei debestemming krijgen die het besteaansluit bij onze verkopen. We hou-den de voorraden zo dat ons service-niveau aan de klant optimaal is en ergeen onnodige voorraden liggen. Inonderling overleg bespreken we devoorraadpositie van de diverse pro-ductgroepen en bepalen we wat hetbeste is om te doen. Hoe is de markt,hoe is de vraag, hoe zijn de prijzen,hoe staat het met de melkaanvoer. Eris veel focus op al die punten.’ ‘Wehebben afgesproken welke doelen(KPI’s) we willen bereiken’, beaamtRobert Kuik. 'We zien dat we resulta-ten boeken, en dat motiveert om tezoeken naar verdere optimalisaties.’

Robert Kuik en Mark

Vélu: ‘Resultaten

boeken.’

Foto: William

Hoogteyling

Hariyanti Chang Foto:FrieslandCampina Indonesia

Werkkapitaal in balans

Optimaal serviceniveau, lagevoorradenMark Vélu is supply chain coördina-tor bij DMV (business group Ingre-dients) in Veghel en zo’n belangrijke‘champion’ binnen DMV. Mark maaktonder meer elke week de planningvoor productie. Robert Kuik isFinance Director bij DMV in Veghel.Samen zitten ze aan tafel. En datdoen ze vaker. ‘Werkkapitaal was bijons al onderwerp van gesprek’, aldusRobert. ‘Het is een uitvloeisel vanonze strategie. Als wij ervoor zorgendat we ons werkkapitaal in balans

Werkkapitaal van belang voor de bedrijfsvoering Finance and Administrative manager Hariyanti Chang, werkzaam bij FrieslandCampinaIndonesia, is erg positief over het RedCap project. Als ‘working capital champion’, is zij zichvolledig bewust van het belang van het project. ‘Beheer van het werkkapitaal is belangrijk,’aldus Hariyanti Chang. ‘Een onderneming die haar werkkapitaal goed beheert, kan die geldenbijvoorbeeld gebruiken voor nieuwe investeringen. Ook ben je dan voor zowel klanten alsleveranciers een betrouwbare en professionele partner.’

Het werkkapitaal van FrieslandCampina moet omlaag. Dat zei CEO Cees’t Hart bij depresentatie van de halfjaarcijfers. Een grote groep collega’s in de onderneming werkt er sindseen half jaar hard aan om dat te realiseren. Jurgen Convens, Corporate Controlling, ‘Het is debedoeling om ons werkkapitaal zo laag mogelijk te houden door te focussen op drie gebieden.Eerst willen we het geld dat bij onze klanten uitstaat sneller innen door betaaltermijnen teverkorten en door een verlaging van vervallen openstaande schulden. Daarnaast willen we debetaaltermijnen aan onze leveranciers verhogen. Natuurlijk willen we wel op de afgesprokentijdstippen betalen zodat FrieslandCampina een betrouwbare partner blijft. Als laatste enwellicht het belangrijkste moeten we ervoor zorgen dat de voorraden niet onnodig groot zijn.’Hoe belangrijk is een lager werkkapitaal? ‘Het gaat om miljoenen euro’s die we kunnengebruiken voor diverse investeringen zonder dat we extern kapitaal moeten aantrekken. Ookde banken kijken kritisch naar het werkkapitaal. Het is belangrijk voor de financiëlebetrouwbaarheid en solvabiliteit van het bedrijf om de drie gebieden goed in balans tebrengen. Een project is meestal tijdelijk van aard, maar dit streven is voor altijd. Daarommaken we gebruik van ‘working capital champions’ die een voortrekkersrol vervullen in dewerkmaatschappijen. Deze champions zijn getraind en weten van de hoed en de rand. Wijhebben ze hard nodig om werkelijke verbeteringen tot stand te brengen.’

Werkkapitaal enProcurementHij is het financiële geweten van Pro-curement (Inkoop): Erik Smulders,controller bij Procurement. Met zijncollega’s is hij nauw betrokken bij hetverlagen van het werkkapitaal. ‘Hetis geld dat we nodig hebben onzenormale inkopen te doen. Via Procu-rement wordt alles wat we nodighebben ingekocht, behalve de melkvan onze leden-melkveehouders. Hetis aan onze mensen om goedeafspraken te maken onze leveran-ciers. Afspraken over prijzen, maarook over betalingstermijnen; hoelater we betalen hoe beter.Daarnaast willen we een gestroom-lijnd proces voor de hele onderne-ming. Zo streven we naar hetstandaardiseren van betalingstermij-nen. Hiermee proberen we 12 betaal-runs per jaar te doen: altijd aan hetbegin van de nieuwe maand. Zulkeafspraken maken onze categorymanagers en buyers met de leveran-ciers. Wij vragen ook van de werk-maatschappijen om die processengoed te volgen en facturen op tijdgoed te keuren en te betalenconform de afspraak met de leveran-cier. Er lopen op het moment tal vanacties om vooruitgang te boeken.’ ‘Al enige tijd richten wij ons op het verbeteren

van het werkkapitaal. Nu hebben deconsultants ons laten zien dat er nog anderemogelijkheden zijn om voorraden beter tebeheersen waardoor het werkkapitaal nog ver-der verbetert.’In Indonesië werken we met een groot aantalkleine leveranciers en distributeurs. ‘Door hetfinancieringssysteem van distributeurs te opti-maliseren hebben we het werkkapitaal verbe-terd. Al voordat we met het project begonnen,hebben we een voor dit bedrijf uniek betalings-systeem voor distributeurs ingevoerd. Via ditsysteem financiert de bank de door ons aanbe-volen distributeurs. Het gaat hierbij om eendoorlopend krediet in de vorm van een reke-ning courant of een kortetermijnlening vooronze distributeurs. Dit is een belangrijke scha-kel in supply chain management, omdat hetonze klanten in staat stelt de rekeningen bin-nen een van te voren overeengekomen termijnte betalen. In Indonesië wordt Friesland-Campina beschouwd als een betrouwbare

onderneming waardoor wij dergelijke afspra-ken met banken kunnen maken. En dat is ietswat de kleine distributeurs zelf nooit zoudenkunnen doen.’‘Ook streven we naar betere voorraadbeheer-sing. Geld dat in voorraden zit, is niet contantbeschikbaar. Dankzij de invoer van het Sales &Operation proces kunnen we onze verkopenbeter inschatten en naar verwachting volgendjaar onze voorraden op een lager peil brengen.Met behulp van het S&OP proces zijn we ookvan plan om een automatisch voorraadaanvul-lingssysteem te installeren. Over het geheelgenomen is ons werkkapitaal verbeterd, maarer is zeker nog ruimte voor verdere verbete-ring. We hebben er alle vertrouwen in dat we dedoor Corporate gestelde doelstelling zullenhalen. Beheersing van het werkkapitaal is enblijft belangrijk voor FrieslandCampina Indone-sia.’

29SparkOktober 2011

De familiedag in

Wageningen leverde

volop plezier voor

jong en oud. Foto:

William Hoogteyling

28 Spark Oktober 2011 Familiedag in Wageningen Maar liefst 150 bezoekers brachten eenbezoek aan de ‘Family Day’ bij hetResearch & Development Centre inWageningen (Nederland). Voor de tweedemaal waren medewerkers van DairyBased Beverages en Yoghurts & Dessertsmet hun familieleden welkom. De kinderen gingen aan de slag met ‘zelftoetjes maken’ met een basis van ijs metverschillende sauzen en stukjeschocolade. Heerlijk knoeien en proevenen vervolgens je eigen toetje op mogeneten aan het einde van de dag. Tijdens een rondleiding door hetlaboratorium konden de bezoekerservaren hoe een product wordtontwikkeld. Met yoghurt en vla envruchten werden zelf toetjes gecreëerden de lekkerste smaakcombinatiesverzonnen. Geen wonder dat ook dit eenfavoriete plek voor kinderen was. De dagwerd besloten met een heerlijkdinerbuffet. ‘We wilden wat meer socialecontacten tussen collega’s bevorderen’,vertelt Marta Korczynska, productontwikkelaar in Wageningen. ‘Deze dagis een uitvloeisel van het project ‘theway we work’. We hebben zoveelpositieve reacties gekregen.’

De Wageningse professor produ-ceerde wetenschappelijk onderzoekdat fundamenteel van aard was maardat ook sterk geïnspireerd was doorde praktijk. De resultaten van zijnonderzoek hebben zowel het Neder-landse zuivelonderzoek als het zuivelbedrijfsleven, dat dewetenschappelijke inzichten imple-menteerde, een prominente plaats inde wereld opgeleverd. Pieter Walstrais ook geruime tijd adviseur geweestvan de rechtsvoorgangers van FrieslandCampina en heeft in diehoedanigheid waardevolle bijdragengeleverd. De Pieter Walstraprijs zal voor deeerste maal worden uitgereikt in2012 tijdens het voorjaarssym-posium van het Genootschap Melk-kunde. De inzendingen wordenbeoordeeld door een jury bestaandeuit voorzitter Prof.dr.ir. M.A.J.S. vanBoekel, prof. dr. ir. G.J. Hiddink en eenvertegenwoordiger van het Genoot-schap Melkkunde.

‘Bewaken van hetintellectueel eigendom is spannend’

De afdeling Intellectual Property is binnen Friesland-Campina verantwoordelijk voor het vaststellen vanoctrooikansen en –bedreigingen. Daarnaast coördineertde afdeling het aanvragen van octrooien en het oppone-ren (bezwaar maken) tegen octrooiaanvragen van con-currenten. Janneke Kromkamp, Intellectual Propertymanager, is sinds mei van dit jaar beëdigd als octrooige-machtigde; de duizendste in Nederland. De afdeling zorgt er voor dat FrieslandCampinaoptimaal voordeel behaalt op innovaties, producten enproductiemethoden. Een octrooi geeft een organisatiehet alleenrecht op een bepaalde innovatie. Het wordt deconcurrentie letterlijk verboden om de komende twintigjaar gebruik te maken van diezelfde innovatie. Dus zijnoctrooien een belangrijke strategie van Friesland-Campina: een unieke marktpositie is veel geld waard.‘Wij kijken door een octrooibril naar de onderneming’,zegt Janneke Kromkamp. ‘Bij alle innovaties en concep-ten die worden ontwikkeld, bekijken wij of het zinvol isom daarop octrooi aan te vragen en of er geen belem-meringen zijn door octrooien van concurrenten. We dui-ken diep in onderzoeksresultaten en overleggen met debusiness en met research & development hoe met aller-lei octrooirechtelijke zaken om te gaan.’ Het aantal octrooiaanvragen zegt iets over hoe innova-tief een onderneming is. FrieslandCampina heeft enkelehonderden octrooifamilies met geldigheid in meerderelanden, bijvoorbeeld: Milk Prism, een nieuwe technolo-gie om melk te scheiden in bijzonder zuivere, kwalitatiefhoogwaardige stromen, Valess, Chocomel Hot en Boter-goud Bakken & Braden Spat niet! Het duurt gemiddeldzo’n vijf jaar voordat een octrooi wordt toegekend.Daarna heeft de concurrentie negen maanden de tijdom in oppositie te gaan. ‘Het kan wel meer dan tien jaarduren voordat een octrooi definitief wordt toegekend.Die periode is onzeker. Als beëdigd octrooigemachtigdecombineer je technische kennis met kennis van octrooi-recht waardoor je goed kunt inschatten hoe je het bestemet dergelijke situaties kunt omgaan.’ ‘Naast het aanvragen van octrooien bij het Octrooibu-reau beschermen wij onze markt- en patentpositiestegenover de concurrentie. Interdisciplinaire werkgroe-pen houden de octrooiverleningen van concurrenten inde gaten. Komen die dicht bij onze ontwikkelingen?Moeten we in oppositie gaan? Moeten we naar de rech-ter stappen? Dat zijn vaak strategische afwegingen opmanagementniveau. Het kan bijvoorbeeld zinvol zijn omniet naar de rechter te stappen, maar in onderhandelingte gaan over samenwerkingsmogelijkheden of het uit-ruilen van octrooirechten. Ik vind dat een spannend enuitdagend spel.’

Pieter Walstra geëerd metgelijknamige prijsDe Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) heeft eenprijs ingesteld voor de beste internationalewetenschappelijke publicatie over zuivelonderzoek.Deze zogenaamde Pieter Walstra-prijs zal elke tweejaar worden uitgereikt en bestaat uit een geldbedragvan 3.000 euro. De prijs is genoemd naar professorPieter Walstra, die van grote betekenis is geweest voorhet onderzoek binnen de zuivel.

Professor Pieter

Walstra (r) tijdens

het symposium.

Bron: NZO

Wie doet dit?

Foto: Ewout Staartjes

30Sp

ark

Okt

ober

2011

Consum

er Produ

cts Eu

rope FrieslandCampina

bindendefactor bijcarrièrejongeren

31SparkOktober 2011

Youngstars en jonge melkveehouders ont-

moetten elkaar in Westervoort.

Foto: William Hoogteyling

Ingespannen aan-

dacht rond de tafel.

Van rechts aan de

tafel naar links: Kris

Raemen, Eva

Lekens, Will Dessart,

Ine Roosen en Tom

van Meulebroucke.

Foto: William

Hoogteijling

Op Youtube is een filmpje van het event ‘Grow

Together’ te zien. Voor de exacte datum en

link, kijk op intranet.

Het is de eerste keer dat de Youngstars en dejonge melkveehouders elkaar op deze manierontmoeten. Doel is dat leeftijdsgenoten die nogaan het begin van hun carrière staan, kennis-maken en van elkaar leren en waarbij Friesland-Campina de bindende factor is.

NieuwsgierigEen succesvolle formule, want bijna 140nieuwsgierige en enthousiaste Youngstars enjonge boeren zijn donderdag 29 septembernaar zaal Wieleman in Westervoort(Nederland) afgereisd. ‘Je kunt er als werkne-mer en als lid-melkveehouder niet onderuit datje van elkaars werelden weet en leert. Zo is hetvoor werknemers goed dat ze weten wat eronder de leden leeft. En voor melkveehoudersis het goed om te weten wat er binnen deonderneming gebeurt’, aldus gastspreker KeesGielen, Chief Financial Officer van Friesland-Campina. ‘Daarnaast moeten zowel de leden-melkvee-houders als de onderneming FrieslandCampinahun eigen langetermijn planning en strategieten uitvoer brengen. Of het nu gaat om hetbouwen van een poedertoren of het bouwenvan een nieuwe stal.’

SpeeddateMaar welke strategische keuzes gaan er voorafaan de bouw van die toren en wat speelt er zichbinnen en buiten de muren van een nieuwe stalaf? Vragen waarop zowel de Youngstars als dejonge melkveehouders binnenkort antwoordkrijgen. Via speeddating tijdens de lunch heefteen aantal jongeren elkaar gevonden: zo gaanErna de Jonge van de afdeling CorporateFinance en Reporting en melkveehouder KoenBolscher in Bornerbroek een kijkje op elkaarswerkvloer nemen. Hetzelfde geldt voor melk-veehouder Ben Versteynen in Poppel en Wie-neke Loohuis van de afdeling Butter enMilkpowder. In totaal waren er 15 matches.

GenietenEen goed initiatief volgens de voorzitter vanhet coöperatiebestuur en gastspreker KeesWantenaar. ‘De intentie is er om in melkvolumete groeien en FrieslandCampina wil waardecreëren. Hierbij leggen de leden-melkveehou-ders de basis waarmee de onderneming voor-uit kan. We hebben als FrieslandCampina ietsprachtigs in handen waar zeker jongeren noglang van kunnen en moeten genieten.’

Zomaar een dinsdagochtend in de zomer. Ineen kantoorpand in ’s-Hertogenbosch (Neder-land) zitten drie chef-koks en twee medewer-kers van een onderzoeksbureau. Dit gezelschapzit in de ene kamer, gevolgd vanuit een anderekamer via een camera door een gezelschap vanonder meer productontwikkelaars, collega’s uitmarketing en communicatie. De chef-koks wor-den bevraagd over het gebruik van de onlangsgeïntroduceerde koelverse sauzen van Debic.Peperroomsaus, champignonsaus, Hollandai-sesaus, Bearnaisesaus en saus voor gratin. Hetgesprek verloopt geanimeerd. De chef-kokspraten over de keuze voor stukjes champignonin de saus, voor hele peperkorrels in de peper-roomsaus, over de houdbaarheid van sauzen,het voor- en nadeel van het bewaren in de koe-ling, over een groter of juist een kleiner pak?‘Iedere klant kijkt en praat vanuit zijn eigensituatie. Die gesprekken met onze klanten leve-ren voor ons zeer waardevolle informatie op.Dit keer gingen de klantenpanels over sauzen,maar we houden ze ook over andere productenvan FrieslandCampina Professional voor deprofessionele gebruiker: dessertproducten(onder de merknaam Debic), kookroom, slag-room, spuitbusroom (in Nederland onder demerknamen Hollandia, Polderland en CampinaProfessioneel) en boter.’

VeranderingenDe gesprekken met klanten (horecachefs enbakkers) leiden dikwijls tot ideeën voor nieuweproducten, smaken of andere verpakkingen.‘Wij maken producten voor klanten in België,Nederland, Frankrijk, Duitsland, Scandinavië,Italië, Spanje, Griekenland, Polen en andere

Oost-Europese landen. Wij horen zo van demensen uit de praktijk hoe zij met productenomgaan en het ideale product graag willenzien. Voor de professionele gebruiker is func-tionaliteit heel belangrijk. We merken ook dater in verschillende landen anders wordt gerea-geerd, dat smaken en voorkeuren net anderszijn. We overwegen productaanpassingen danook zorgvuldig voordat we ze uitvoeren. Dezepanels zijn vaak de voedingsbodem voor verbe-teringen aan recepturen en verpakkingen.’Will Dessart merkt dat ook de professioneleverwerker van zuivelproducten grootschaligergaat werken. ‘Vroeger was de bakker een zelf-standige werkende in zijn eigen bedrijf. Nu zieje dat het aantal zelfstandige bakkerslangzaam terugloopt en dat er schaalvergro-ting plaatsvindt. De bakkers die overleven heb-ben vaak verschillende winkels die vanuit ééncentrale productie unit worden beleverd. Dievragen dus niet meer om vijftig liter room perweek, maar om een container. Dat zijn de ver-anderingen waar wij op inspelen.’

‘Vanochtend is bij ons thuis al de melkauto geweest.Jullie moesten eens weten wat er allemaal gebeurtvoorafgaand aan dit moment. Aan de andere kant: wij weten dat de melk niet rechtstreeks naar desupermarkt gaat, dus daar zit ook een verhaal achter.’Zo opende Nils den Besten, voorzitter van deJongerenraad van FrieslandCampina, het event ‘GrowTogether’ georganiseerd door de Youngstars en dejonge melkveehouders van FrieslandCampina.

Professional in gesprek met klantvia paneldiscussieHoe weet je of je klant je product waardeert? Of de smaak van je product goed is of de verpakking het goedeformaat heeft en het assortiment precies dat is wat de klant verwacht? FrieslandCampina Professionalorganiseert daartoe paneldiscussies. ‘We nodigen klanten uit: chef-koks, patissiers en bakkers om in een gesprekhun mening te geven’, vertelt Will Dessart, verantwoordelijk voor het marktonderzoek bij FrieslandCampinaProfessional in Lummen (België). ‘Zo blijven we op de hoogte van waar onze klanten behoefte aan hebben.’

32 Spark Oktober 2011

Al meer dan een jaar verkooptFrieslandCampina Kievit haar pro-ducten in Egypte. Deze werkmaat-schappij is gespecialiseerd ingesproeidroogde emulsies. In Egypteheeft FrieslandCampina Kievit eenpartnerschap met Lacto Misr die decreamers en geëncapsuleerde ingre-diënten maakt.

De officiële naam van het land is ‘deArabische Republiek Egypte’; hetbestrijkt een gebied van ongeveer1.010.000 km2. De belangrijkste eco-nomische sectoren zijn landbouw, deolie- industrie en het toerisme. Hetgrootste deel van de Egyptenaren(zo’n 80 miljoen inwoners) leven bijde oevers van de Nijl, in een gebiedvan ongeveer 40.000 km2. Grotedelen van de Sahara zijn zeerschaars bewoond. Ongeveer de helftvan alle inwoners woont in drukkestadsgebieden zoals Cairo - waar ookFrieslandCampina Kievit is gevestigd- en Alexandrië en andere veel klei-nere steden in de delta van de Nijl.Egypte heeft geweldige historischemonumenten zoals de pyramides vanGaza, de grote Sfinx: de erfenis vaneeuwenoude beschavingen.

In Egypte ligt het verbruik van melkmet veertig tot vijftig kilo per hoofdvan de bevolking per jaar, op een vrijlaag niveau. Ongeveer eenvijfde vanwat in veel andere landen wordt ver-bruikt. Ongeveer 15 procent wordtdirect op het boerenbedrijf genut-tigd. 70 procent wordt verwerkt engedistribueerd door het land vialocale verkopers. Slechts 15 procentwordt verwerkt tot zuivelproductenin moderne bedrijven waar er onge-veer honderd van zijn in Egypte. Demeeste melk wordt in de eerste zesmaanden van het jaar geproduceerd,

in de tweede helft van het jaar isEgypte afhankelijk van importen. Hetland is bijna zelfvoorzienend in melk,kwark, yoghurt en ijs, maar het moetmagere en volle melkpoeder impor-teren. Van deze import wordt kaas endrinkmelk gemaakt.

Volgens de legende, nam de Egypti-sche koningin Cleopatra elke dag eenbad in melk om haar schoonheid tebehouden. Vandaag de dag wordener ‘Cleopatra-baden’ aangeboden inhotels, die echter bestaan uit olie enmelkachtige toevoegingen.FrieslandCampina heeft geprobeerdof creamers net zo’n heerl;ijk badopleveren. Helaas waren er te weinigvrouwen die dit wilden testen...

Toch wil men het recept graag delen:90 procent melk en 10 procent koko-snoot olie. Verwarm de melk en deolie tot 38°C en blijf minstens 20minuten in bad liggen. Het warmebad zal de bloedcirculatie stimulerenen je zult je jaren jonger voelen.

Standplaats Egypte

Foto: Shutterstock/frantisekhojdysz