I N F O

Nr 1 van 2014

45 e in de reeks

Koninklijke Vereniging van de

Gepensioneerden van de

Nationale Bank van België

1

Beste lezer,

Een nieuwe lente, een nieuw geluid ! De voorbije lente was prachtig met veel mooie zonnige dagen en nieuwe, frisse kleuren, maar ook in onze Vereniging waait een nieuwe wind, onder de vorm van een verjonging van het Comité.

Mevr. Linda De Pauw heeft het voorzitterschap op zich genomen en brengt op die manier haar jonge leeftijd en haar dynamisme mee. Daarbij komt nog dat ook de heren Jean-Jacques Louckx en Guido Suykens, gepensioneerd sinds 2013, ons hun energie als « jong -gepensioneerden » ter beschikking stellen.

Deze evolutie is welgekomen want in de nabije toekomst zal onze Vereniging blijk moeten geven van creativiteit om zich aan te passen aan de veranderingen die op til zijn. De verkoop van de Club zal immers sowieso gevolgen hebben voor de organisatie van onze activiteiten.

Wat deze laatsten betreft, zal u, bij het doorlopen van dit nummer, merken dat ze tegelijkertijd talrijk en gevarieerd zijn. Wij hopen dat het lezen van de verslagen van de voorbije activiteiten u ertoe zal aanzetten om deel te nemen aan één van de volgende geprogrammeerde activiteiten. Wij hebben er al een aantal gepland, die u eveneens in dit nummer zal kunnen ontdekken, waaronder reeds twee bezoeken in het kader van de herdenking van de honderdste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog en de zeventigste verjaardag van de slag om de Ardennen.

Deze oproep om talrijk aan onze activiteiten deel te nemen is aan iedereen gericht maar meer in het bijzonder ook aan onze nieuwe gepensioneerden die, door hun aanwezigheid ook zullen bijdragen tot de verjonging van de Vereniging. Ze zullen bovendien vaststellen dat de KVGNBB geen voortzetting betekent van hun beroepsleven maar een gezellige ontmoetingsplaats is in een totaal andere sfeer. Wij wensen u veel leesplezier en een prachtige zomer toe.

Het Bestuur

DE NBB-GEPENSIONEERDEN

Enkele cijfersgegevens :

In de loop van 2013 hebben 67 personeelsleden hen loopbaan beëindigd: de hh. L. Aeles en H. Baten, mevr. M. Bernard, C. Bosmans en D. Bosseloo, hh. P. Broze en H. Cautaerts, mevr. C. Collombon en J. Courard, hh. G. Daneau, J.-P. Debaes, A. De Bakker, E. De Bisschop, H. Debremaeker en L. De Clerck, mevr. L. De Jonghe, hh. P. Dekerckheer, E. De Koker, D. Denée, M. De Ruyck, E. De Smet, H. De Troyer, D. Dewulf en L. Eicher, mevr. F. Elias en M. Floryn, hh. J. François en R. Haenecour, mevr. C. Hayois, hh. F. Hubert, L. Janssens, P. Lafleur en K. Lecluyse, mevr. L. Leroy, h.. G. Maire, mevr. S. Mergan, hh. H. Nijs en J.-M. Plisnier, mevr. Magdalena Floryn en Maria Potoms, Mevr. M.-C. Quenon, N. Raulier en V. Regnier, hh J. Renders, P. Ryckaert en D. Saerens, mevr. F. Sauwen, C. Spiliers en R. Steyls, hh.. W. Stievenard, G. Suykens en J.-M. Swerts, mevr. A. Theys en F. Tonglet, hh.. M. Van Caenegem en F. Vandenbroeck, mevr. C. Van der Biest, N. Vandewinckel en M. Van Diest, hh.. W. Van Erp en E. Van Horenbeeck, mevr. A.-M. Van Mellaert, h. P. Van Molle, mevr. M.-C. Van Snick en G. Van Vaerenbergh, h. I. Vanwynsberghe en Mevr. P. Vouez.

Op 28/05/2014 telde de NBB 1.530 gepensioneerden : 573 vrouwen en 957 mannen.

Deze worden als volgt onderverdeeld :

Leeftijd Mannen Vrouwen TOTAAL

60 31 22 53

61-70 342 228 570

71-80 304 179 483

81-90 247 125 372

+90 33 19 52

2

TOTAAL 957 573 1530

Hulde aan een lid van de Vereniging

Marcel Hoste

Na Josée Christien willen we graag een andere negentiger in de bloemetjes zetten in dit nummer van de Info, namelijk Marcel Hoste, voormalig schatbewaarder van onze Vereniging, die op 30 juli e.k. zijn 98ste verjaardag zal vieren .

Laat ons eerst even de loopbaan van Marcel schetsen in de Bank.

Na zijn middelbare studies in de Moderne richting, volgt Marcel een eerste voorbereidend jaar in de wetenschappelijke richting met het oog op de studies Wetenschappen aan de UCL.

Om familiale redenen kan hij echter deze vooropgestelde universitaire studies niet aanvangen en dan doet hij maar ingangsexamen bij een aantal administraties.

Op 3 mei 1939 begint hij te werken bij de administratie van de stad Brussel maar een jaar later, breekt de Tweede Wereldoorlog uit en op 13 mei 1940, tijdens de Achttiendaagse veldtocht, wordt Marcel als krijgsgevangene naar Oostenrijk gedeporteerd. Enkele maanden later , op 16 februari 1941, wordt Marcel gelukkig reeds bevrijd en komt hij terug naar België.

In datzelfde jaar slaagt hij in het ingangsexamen van klerk (vandaag evenredig aan dat van opsteller) bij de Bank.

Op 8 oktober 1941 begint hij een stage van 3 maanden als incasseerder en wordt daarna klerk op de dienst Effecten. Op 1 mei 1943 wordt Marcel gemuteerd naar de dienst Bancaire Situaties, waar hij zich als repatriëringsagent bezighoudt met het in ontvangst nemen van de verklaringen en de afgifte van oude bankbiljetten die dienden omgewisseld te worden door de

gerepatrieerden (oorlogsgevangenen, politieke gevangenen, dienstweigeraars, gedeporteerden enz). Marcel wordt nog overgeplaatst naar de financiële inlichtingen, een onderdeel van de dienst Open Bewaargevingen, vooraleer hij de sectie mechanografie van de dienst Statistiek gaat leiden vanaf 1 januari 1948. Om deze functie te kunnen opnemen, ging Marcel op cursus bij IBM. Op 1 juli 1965 maakt de mechanografie geen deel meer uit van de dienst Statistiek en wordt een autonome dienst.

Later, op 16 mei 1967, wordt de dienst Mechanografie afgeschaft en opgeslorpt door het nieuwe Electronisch Centrum. Als oud-strijder kan Marcel genieten van een jaar bonus en gaat met pensioen op 1 december 1978.

Nu hij bevrijd is van zijn beroepsbezigheden, kan Marcel zich wijden aan een tweede carrière als schatbewaarder van de Vereniging van Gepensioneerden. Deze functie zal hij gedurende acht jaar vervullen. Hij zal ons hierover echter niet veel meer vertellen want deze periode is reeds zo lang geleden en hij herinnert er zich naar eigen zeggen niet zoveel meer van. Wij denken echter dat dit eerder te wijten is aan zijn bescheidenheid. Volgens Josée Christien, die regelmatig met hem contact had tijdens de periode dat zijzelf ook haar functies vervulde in het Comité, is hij een opgewekt persoon die zijn collega’s graag liet lachen. Wij denken dat ze gelijk heeft : het is deze karaktertrek die we bij Marcel ontdekken wanneer hij ons vertelt dat hij momenteel van zijn pensioen geniet onder het goedkeurend oog van zijn « chef », zoals hij liefdevol, maar met een ondeugende knipoog, zijn echtgenote beschrijft.

Wij wensen hen beiden nog vele en gelukkige dagen samen toe.

In 2013 en gedurende de eerste maanden van 2014, betreurt de NBB

3

het overlijden van de volgende personen:

VAN KERKHOVE Paul 03.01.13 Echt. VANDEVOORDE Jenny WAUSORT Georges 05.01.13 Echt. MAES Jacqueline DELHAYE Odette 05.01.13 Echt. TOBIE Raymond DESCHRYVER Ghislaine 07.01.13 Echt. Charles LECLERCQZ JAENEN Charles 08.01.13 VAN STAPPEN Léa 12.01.13 Wwe Gaston VERGAUWEN STREMES Louis 12.01.13 Echt. Yvonne RAES VAN ROMPAEY Joseph 17.01.13 DE HERTOG Maria-Louisa 19.01.13 Wwe dhr VANDENBRANDE DE PREZ Nicole 20.01.13 Echt. Luc VAN CASSEYE CRIJNS Jacques 21.01.13 Echt. Mariette BIERNAUX MORREN Anne 25.01.13 Echt. Yannic ROOSEN VANDEKERKHOVE Suzanne 29.01.13 Echt. DECROUEZ Lucien CHARLIER Simonne 29.01.13 Echt. Fernand PIRSOUL HUJOEL Emile 01.02.13 Echt. Claire LAGNEAU FROMENT Axel 06.02.13 Echt. Annie MOSSELMANS ROELANDT Lodewijk 09.02.13 MASSIN Clémentine 09.02.13 Wwe dhr SUYS HENDRICKX Lisette 11.02.13 Wwe VERLINDEN Henri De PAUW Marcel 13.02.13 DE RIDDER Adeline 13.02.13 Wwe Joannes VAN LAER SCHUMANN Erika 13.02.13 Wwe JASPERS Alphonse MAERENS Emiel 13.02.13 Wwn Josephina DRABS PIRSOUL Fernand 19.02.13 Wwn Simonne CHARLIER MESSIAEN André 19.02.13 DE KEYSER Félix 20.02.13 Wwn Georgette TRIBELS COLIN Marie 22.02.13 Wwe Willy BRAUN GRISLAIN Léopold 23.02.13 MEYNEN Ernest 23.02.13 DENIER Georgette 27.02.13

Echt. Georges THÉÂTRE VOET Marie-Louise 01.03.13 Wwe Michel PATERNOSTER HEIREBAUDT Antoine 02.03.13 Echt. Jacqueline HAUT VERLAINE Liliane 02.03.13 STRIVAUX Lina 04.03.13 NOUWENS Colette 05.03.13 Wwe DARTEVELLE Joseph DONNE Pierre 06.03.13 Echt. Julienne DROESBEKE TAVERNE Jean 08.03.13 SEUTIN Isabelle 08.03.13 Wwe André VAN GUCHT VAN DER STEEN Bertha 08.03.13 Wwe HENSBERGEN Petrus ROOSENS Marcellin 15.03.13 Echt. Mariette OPALVENS VANBEVER Marie-Louise 16.03.13 Echt. Petrus FRANÇOIS VERMEULEN François 20.03.13 BRUMAGNE Willy 21.03.13 Echt. Hilda VREBOS FESTERAERTS Gilberte 23.03.13 Wwe Jean DECOSTER GILOT Andrée 23.03.13 Wwe Charles ANDRIESSEN VANKERCKHOVEN Pierre 28.03.13 Echt. Jeannine POELS DAVOINE Andrée 30.03.13 Echt. Gérard LIÉNART VERSCHUEREN Lea 30.03.13 Echt. Roland MONDY HECHTERMANS Jeanne 31.03.13 Wwe Antoine MORDANT SERKEYN Nicole 01.04.13 Echt. Robert BOTTE BOULAERT Jean 01.04.13 Echt. Christiane VERSTRAETEN DEPASSE Nelly 04.04.13 Echt. Jean RANSBOTYN LUYCKFASSEEL Jan Baptist 05.04.13 Echt. Gabrielle PETIT OPALVENS Mariette 10.04.13 Wwe Marcellin ROOSENS THERASSE Christian 14.04.13 Echt. Marie-Paule MARCOUX BLOMMAERT Marcel 15.04.13 Echt. Mevr. NOBELS MEULEMANS Roger 18.04.13 FELIX Fernande 24.04.13 Echt. Guillaume SINNAEVE BATEN Hans 26.04.13 Echt. Carla DE SMET DENAYER Denise 28.04.13

4

Echt. Marcel DE BEER VAN DE WYNGAERT Lucien 02.05.13 Echt. Leontina VAN CAMPENHOUT D’HERDT Christian 04.05.13 Echt. Jacqueline DE SMET BRAMS Christian 08.05.13 Echt. Viviane DE ROUCK DE GEYNDT Maria 10.05.13 Echt. Ernestus VANDERHEYDEN VAN DER HAEGEN Julien 11/05/13 STRAUVEN Willy 12/05/13 Echt. Maria BOSMANS TERWAGNE Françoise 29/05/13 Echt. Marc PERIKEL HARNOULD Andrée 29/05/13 VAN HECKE Paula 11/06/13 Echt. Celest HELSEMANS ROPPE Marie-Paule 13/06/13 Wwe Sylvain GRAULS DE WETTER Odette 18/06/13 Wwe Simon DE NAUW CARLIER Joseph 18/06/13 Echt. Rose MOLIE ROMAIN Céline 19/06/13 Echt. Gaston VAN MEENSEL HUYGHE Jaak 20/06/13 Echt. Thérèse GARY DOMS Eduard 20/06/13 Echt. Paula VERSCHUEREN CARPENTIER Nelly 25/06/13 DEVEEN Irène 30/06/13 KARELSEN Annie 02/07/13 Wwe Charles WEYTS MAT Modesta 15/07/13 Echt. Fernand LOOCKX VERMEULEN François 20/07/13 MATHYS Rosine 23/07/13 Wwe Marcel VITS NEEFS Robert 25.07.13 Echt. Jacqueline PILLET VAN WINCKEL Maria-Louisa 05/08/13 Wwe Sylvain VAN HOOF GOETHALS Marie-Antoinette 07/08/13 Wwe Frans HOLVOET DESPRETZ Marie-Louise 09/08/13 Wwe Maurice SALADE BOTERBERG-VAN TITTELBOOM Sidonia 15/08/13 Echt. André SPILIERS LECOQ Edouard 21/08/13 SALMON Yvette 21/08/13 Echt. Joseph CORNELIS VAN LANDEGHEM Gilberte 29/08/13 RODEYNS Alice 01/09/13 Echt. Ignace CARLIER

BOSSIN Alina 07/09/13 Echt. Marcel LAMBRECHTS MERTENS Raymonde 10/09/13 Echt. Jean-Pierre COPPENS CORYN Mélanie 13/09/13 BOOGAERTS Amelia 13/09/13 Wwe Armand VRANCKX MEYNAERT Marie-Louise 18/09/13 Wwe Joseph DEPROOST POULIN Lucienne 20/09/13 Wwe Petrus DEBRUYN DELCHAMBRE Léon 24/09/13 Echt. Marie-France JAUME JOANNES Lucienne 02/10/13 Wwe Jean ROSEN BERTRAND Myriam 06/10/13 Wwe Paul JACOBS KIEFFERINCKX Amelie 08/10/13 Wwe Emile VAN DEN BRANT MULLENDERS Florent 13/10/13 JANSSENS Suzanne 14/10/13 Wwe Claude MAGE COLLARD Robert 18/10/13 DEVONDEL Joseph 19/10/13 AGNEESENS Télésphore 23/10/13 GHYSELS Leo 25/10/13 Echt. Marie-Estella GHYSELS LOOSEN Thérèse 27/10/13 Wwe Vital OROLE STANDAERT Franciscus 28/10/13 ELIAS Fernande 30/10/13 Wwe Marcel DE BACKER DELCOURTE Pierre 01/11/13 NEYS Maria-Magdalena 02/11/13 Echt. Lodewijk MOMMAERTS RIGA Jules 03/11/13 Echt. Alberte ROISEUX VAN EYNDE Marc 05/11/13 ELAUT Jacqueline 10/11/13 MAES Léon 10/11/13 Echt. Szuszwalak MIROSLAVA BAELE André 18/11/13 HEUSDENS Maria 20/11/13 Echt. Ludovicus BEELEN CARION Roger 25/11/13 STEGAROIU Lili 27/11/13 Wwe Ernst ROSENHAIN PEELMAN Léa 28/11/13 Wwe Gérard VERLEYEN DE MOL Joséphine 30/11/13 Wwe Alfons LEGROUX LAUWERS Paulina 30/11/13 Wwe Léonard VAN ROYE HENNEQUIN Maurice 02/12/13 PÂQUES Henri 02/12/13

5

Echt. Hélène TERSIGNI SMETS Albert 05/12/13 CORNELISSEN Jacqueline 07/12/13 Wwe Maurice LEENDERS VAN GILS Emilienne 10/12/13 Wwe Fernand EVRARD DE WAEL Rosa 14/12/13 Wwe Jacques DE HAUWERE Van NUFFELEN Alina 17/12/13 Wwe Louis DE MAEGDT LECLERCQZ Charles 17/12/13 Wwn Ghislaine DESCHRYVER DE BOITSELIER Armand 18/12/13 Echt. Theresia MOSTINCKX WATTY Gilberte 19/12/13 Wwe Joseph BLAIRON BARBE Henri 24/12/13 VAN DEN EEDE Lodewijk 24/12/13 SOETAERT Nelly 27/12/13 SPILIERS André 30/12/13 TAMBUYSER Pierre 31/12/13 VERHOEVEN Elisabeth 04/01/14 Echt. Théo Van SANTEN DANDOY Simone 06/01/14 Wwe Pierre STEVENS VAN DER MENSBRUGGE Astrid 06/01/14 Echt. Lodewijk DERON SMIT Denise 11/01/14 Wwe Julien Liebaert GRULOOS Georges 12/01/14 MASSON Philippe 14/01/14 Echt. Chantal Godhair LEUNIS Jean-Baptiste 18/01/14 Maria CAMMAERTS BOECKSTIJNS Raymond 22/01/14 Echt. Marie-Claire Van Der Steen BRUFFAERTS Josef 28/01/14 Echt. Alfonsina DE PRINS LEVIS Antoine 02/02/14 CLESSE Jean-Pol 02/02/14 HENDRICKX Carine 09/02/14 MOENS Jeannine 12/02/14 Echt. Lodewijk VANOEVEREN DEMEYER Eric 14/02/14 Echt. Christine SANDERS VERSTRAETEN Christiane 15/02/14 Wwe Jean BOULAERT MARES Bertha 22/02/14 Wwe Willy VAN WESEMAEL VANDEN BULCKE Joseph 25/02/14 LOISEAU Robert 25/02/14 Echt. Marie-Josée TESSEUR VANDE VELDE Yvan 26/02/14 Echt. Berthe SEYNAEVE

VOOS Louise 28/02/14 Wwe Auguste FRANCOIS PEETERS Franciscus 02/03/14 VANDERSTRAETEN Maria 03/03/14 Echt. Jean TAELEMANS VERNAILLE Jean-Jacques 03/03/14 Echt. Denise RAEYMAEKERS DENEVE Georges 05/03/14 MUNOZ FERNANDEZ Rosario 07/03/14 MESKENS Julien 11/03/14 Echt. Lina HAMELRIJCKX BOON Robert 11/03/14 Wwe Marie-Louise DUBOIS SECRET Paule 12/03/14 Wwe Erice MORAY POPLEU Julienne 13/03/14 Wwe Joseph Siebens VAN MUYLDER Jean 14/03/14 HUJOEL Louis 16/03/14 Echt. Barbara KERREMANS VAN HOEVE Olga 21/03/14 CHAMPAGNE Gilberte 23/03/14 COLIN Renée 01/04/14 Wwe Joseph RENARD VAN CAUDENBERG Theodina 02/04/14 VERHELLEN Robert 07/04/14 Echt. Marie-Henriette HENDRICKX ALBERTA Marie-Thérèse 09/04/14 DE CLERCQ Georges 12/04/14 DELPORTE Elyane 20/04/14 Wwe René ROGISTER POOT Mariette 22/04/14 Wwe Pierre STEVENS DELVAUX Jean 22/04/14 Echt. Micheline DEVAUX MAES Jacqueline 28/04/14 Wwe Georges WAUSORT DELBRUYERE André 04/05/14 THOMASSEN Valentina 09/05/14 Wwe Gaston DELEY VANSCHOUBROUCK Monique 17/05/14 Echt. Christian VAN DEN ABBEEL TEMMERMAN Danny 17/05/14 Echt. Bernadette DE WINTER VAN DEN PERRE Wilfried 21/05/14 Wwe Magda STAELS VAN DER BORGHT Polydoor 22/05/14 NYS Lodewijk 28/05/14 Wwe Paula STORME PETIT-JEAN Joseph 29/05/14 VERFAILLIE Lucienne 04/06/14 Wwe Julien MAELFAIT DEVAUX Jacques 07/06/14 Echt. Viviane DELMOTTE BRENARD Nelly 07/06/14

6

Wwe Pol Dasin GHIGNY Marie-Louise 09/06/14 Wwe Roger LÉON FRANKS Suzanna 17/06/14 Wwe Martinus MAHIEU RAMAEKERS Norma 18/06/14 Wwe Georges LAKIÈRE

DE JAARLIJKSE ALGEMENE

VERGADERING

Op donderdag 20 maart 2014 vond de Algemene Vergadering van de Koninklijke Vereniging van de Gepensioneerden van de Nationale Bank van België plaats in de Club van Sint-Agatha-Berchem. De Voorzitster opende de vergadering om 15 u 04. Na een minuut stilte als hulde aan de leden, oudstrijders en vrienden die in het verlopen werkingsjaar overleden zijn, waaronder twee oud-voorzitters van de Vereniging, nl. de heren Emile Hujoel en Jaak Huyghe, werd het verslag van de Algemene Vergadering van 21 maart 2013 zonder opmerkingen goedgekeurd. Een overzicht van de verschillende activiteiten die in 2013 plaatsvonden werd nadien gegeven (over de meeste van deze activiteiten werd een artikel gepubliceerd op het internet en in de twee nummers van Info van 2013).

Vervolgens werd een toelichting gegeven omtrent de financiële toestand op 31 december 2013. Tijdens het boekjaar 2013 verhoogt de beschikbare reserve met 2.171,39 € door de storting van het netto overschot van de beheersrekeningen (tegenover 3.134 € het vorige boekjaar). Het sociaal patrimonium vermeerdert met 1.450 € ingevolge de toetreding van 29 nieuwe leden. De beheersrekeningen worden afgesloten met een netto-overschot van 2.171,39 €. Ondanks het grote aantal activiteiten allerlei, blijft er een zekere constante en stabiliteit tussen de uitgaven en de inkomsten.

Daarna las de heer Ch. Lots het verslag van de verificateurs voor. Deze vestigen o.a. de aandacht op het feit dat de lijst met

de effectieve leden moet nagezien worden.

Na de goedkeuring van de rekeningen en de kwijting aan de beheerders, werd het mandaat van Mevr. P. Buekenhoudt-De Mesmaeker, de heer A. Braeckman, Mevr. Cl. De Cleyn en de heer P. Tellier, die uittredend en herkiesbaar waren, met 3 jaar verlengd, terwijl de heer F. Pirsoul als bestuurslid voor 3 jaar werd aangeduid. Wat het College van verificateurs betreft, werd de heer Ch. Lots, die na 3 jaar uittredend was, vanaf 1 januari 2014 vervangen door de heer G. Van de Velde.

Een overzicht van de activiteiten die voor het jaar 2014 gepland zijn, werd nadien gegeven. Het valt op te merken dat de wandelingen die in 2013 veel succes kenden, in 2014 worden voortgezet en dat twee culturele activiteiten in het kader van de 100e Verjaardag van de Eerste Wereldoorlog worden voorzien.

De leden werden dan door heer F. Pirsoul geïnformeerd omtrent een eventuele verandering van statuut van de Vereniging die een vzw zou kunnen worden. Deze verandering werd ons, namens de Bank, door de heer L. Dufresne, secretaris generaal van de NBB, en de heer P. Tack, chef van het departement Human resources, aangeraden. Indien er beslist wordt om naar een vzw over te gaan zouden de nieuwe statuten het onderwerp uitmaken van een buitengewone algemene vergadering. In feite zouden er twee vzw's opgericht worden, één voor de Club en één voor de Vereniging. Onze Vereniging zal vragen dat haar leden niettemin lid zouden kunnen blijven van de vzw Club.

Uiteindelijk informeerde mevr. P. Buekenhoudt-De Mesmaeker de leden van de Vereniging dat ze haar functie van voorzitster wenste neer te leggen. Ze zal in deze functie vervangen worden door mevr. L. De Pauw.

Na het woord aan de leden te hebben gegeven, die vooral nog vragen stelden in verband met de eventuele verandering van statuut van de Vereniging, maakte de

7

Voorzitster om 16 u. 19 een einde aan de Algemene Vergadering.

Impressies van de jaarlijkse Algemene Vergadering.

Door Marie-France Baeken

Op donderdag 20 maart, dag van de meteorologische lente, had de Algemene Vergadering van de Vereniging plaats.

Die dag is de lente wel op de afspraak, de temperatuur is nog wat frisjes, maar de zon schittert aan een blauwe hemel.

We gaan met een aantal om 11 u naar de kerk van Sint Agatha Berchem, om er een mis bij te wonen ter herinnering aan onze afgestorven leden, oud-strijders en vrienden. De ceremonie verloopt volgens het gewone ritueel. Voor een wat dun gezaaid publiek, spreekt de priester in zijn preek niet over de lente, waarschijnlijk een te heidens onderwerp in zijn ogen, maar geeft hij er de voorkeur aan de figuur van de H.Jozef te belichten, van wie de feestdag de dag voordien gevierd werd. Hij stelt de Heilige als een voorbeeld, door zijn deugden van bescheidenheid, broederlijkheid, behulpzaamheid en solidariteit, die hij zijn ganse leven beoefende, te onderstrepen.

Na de mis gaan we te voet terug naar de Club waar de andere leden van de Vereniging op ons wachten voor de lunch. Wij doen de smakelijke, overvloedige, voor ons bereide schotels alle eer aan en doen krachten op voor de namiddag, wetende dat dan de serieuze dingen gaan beginnen!

Eens de lunch beëindigd gaan we naar de 1e verdieping en nemen we plaats in de zaal waar de Algemene Vergadering zal doorgaan. Er heerst een wat drukkende atmosfeer, schril contrast met de friste ’s morgens in de kerk. Sommigen moeten zich met al hun krachten verzetten om niet toe te geven aan de goesting, nog in de hand gewerkt door de spijsvertering, een dutje te doen. Deze strijd wordt nog bemoeilijkt doordat de aangekaarte onderwerpen soms een nog grotere

concentratie vergen (als je bijvoorbeeld denkt aan de, met cijfers doorspekte, verslagen van de rekeningen !). De Vergadering verloopt verder volgens een dagorde die, van het ene jaar op het andere , weinig verschilt. Dit jaar echter is het te onthouden, markante feit het ontslag van Paula als voorzitster. Inderdaad, na vele jaren van toewijding aan het hoofd van de Vereniging heeft Paula, die binnenkort haar 75e verjaardag viert en die steeds voorstander was van vernieuwing in de schoot van de Vereniging en zijn Bestuur, haar principes toegepast. Paula, die werkelijk de kwaliteiten toegekend aan de H. Jozef, bezit, zal deze verder ten dienste stellen van het Bestuur als beheerder. Wat de functie van voorzitster betreft, is het nu de beurt aan Linda om deze zware taak op zich te nemen in deze moeilijke periode, gekenmerkt door de onzekerheid over de toekomst van de Club en over het toekomstig statuut van onze Vereniging. We weten reeds dat Linda de toorts vastberaden en vol moed overneemt en wij wensen haar alle succes toe.

De dagorde afgewerkt, voert Paula haar laatste taak als Voorzitster uit door de aanwezigen van de Vergadering uit te nodigen om een glas te drinken..

Vrije tijd

Voorbije activiteiten

In Belgïe (jaarlijkse activiteiten,

tentoonstellingen en/of één daagse excursies)

Europalia tentoonstelling “India Belichaamd” (03.12.13)

Door Michel Faucq

8

Op het eerste gezicht wekt de voornaamste Tentoonstelling van Europalia India verbazing op.

Het artistieke gedeelte, waaraan de westerlingen zo gehecht zijn, blijkt hier van relatief bijkomstig belang. De tentoonstelling werd nochtans gerealiseerd onder toezicht van een historicus Hindoe Kunst. Daartegenover is het hindoeïsme het centrale thema. De overvloed aan door de hindoes aanbeden figuren maakt van dit Indisch subcontinent ‘het land van de drieëndertigduizend goden’. Elke god symboliseert een natuurlijke kracht (sterrenhemel, onweer), een element (vuur, water) of een functie (oorlog, vruchtbaarheid). Deze talloze godheden handelen elk vanuit één goddelijk principe: brahman, de enige, de heilige, het universele bewustzijn. Drie opperwezens nochtans overstijgen deze verscheidenheid en verpersoonlijken de drie goddelijke functies.

- Brahma, de schepper van het heelal.

- Visjnoe, hij die het universele handhaaft. Om de orde te herstellen op aarde daalt hij neer als mens of als dier. Dat zijn dan de avatars van Visjnoe.

- Shiva, hij die vernietigt. Hij verplettert de onwetendheid en komt vaak voor als kosmische danser die schept en vernietigt.

Deze religieuze gedachte duikt voor het eerst op bij volkeren in de streek van Mid-Volga. Drieduizend jaar geleden veroveren ze geleidelijk aan het Europees continent. Rond 1500 voor Christus migreren semi-nomaden herders naar het noorden van Indië. Het zijn ook Indo-Europeanen die zich Ariërs of Aryërs (de edelen) noemden. Ze laten heilige geschriften, de Veda’s, na die mondeling worden overgeleverd.

De indo-arische en de traditionele autochtone cultuur raken diep verstrengeld en als gevolg hiervan onstaat het hindoeïsme.

Vanaf de eerste eeuw voor Christus is de gemeenschap reeds duidelijk verdeeld in vier ‘kastes’: priesters, krijgers, kwekers -

landbouwers en dienaars (de ongenaakbaren).

In de 6de eeuw voor Christus ontstaan 2 religieuze sektes die zeer belangrijk zouden worden: het jaïnisme en vooral het boeddhisme. Ze zijn een reactie tegen de magische religie van de Veda’s en de exclusiviteit van de brahmanen.

Het jaïnisme telt vijf miljoen leden in Indië. Het is deze beweging die het meest het concept van de kosmische mens tot ontwikkeling laat komen. Wanneer men er in slaagt uit zijn lichaam te treden bereikt men het stadium van ultieme bevrijding.

Bouddha ‘de scherpzinnige’ die de realiteit ziet zoals ze is, introduceert een nieuwe spiritualiteit die meteen aanslaat. Het boeddhisme legt de nadruk op het menselijk leed en hoe er zich van te ontdoen. Onwetendheid veroorzaakt verlangen dat dient doorbroken te worden om bevrijd te zijn.

De ultieme gelukzaligheid bereikt men door meditatie. Wanneer in de eerste eeuw het hindoeïsme de bovenhand neemt, verdwijnt het boeddhisme uit India en verspreidt het zich over heel Azië terwijl het zich gemakkelijk aan de verschillende culturen, waarmee het in contact komt, aanpast.

Onze zeer voortreffelijke gids vond het nuttig wat langer stil te staan bij het ontstaan van de alomtegenwoordige religie in Indië. Deze inleiding kwam zeer gelegen vooraleer aan te vangen met de acht uitgediepte thema’s van deze tentoonstelling.

Het bezoek zelf startte met de evocatie van Ganesha, een van de best gekende godheden in het hindoe pantheon. Voor hen die het dierenpark Pairy Daiza te Cambron-Brugelette reeds bezochtten of nog zullen bezoeken, volgt hier het historisch verhaal.

Ganesha was een zoon van Shiva en Parvati, ‘dochter van de bergen'. Parvati zou hem gemaakt hebben uit het zweet en het vuil van haar lichaam om bij de deur op wacht te staan en ongelegen bezoek

9

tegen te houden terwijl ze baadde. Wanneer Ganesha ook de grote god Shiva tegenhield, onthoofde deze hem. Parvati was de wanhoop nabij. Om het goed te maken beloofde Shiva Ganesha weer tot leven te brengen met het hoofd van het eerste levende dier dat hij tegenkwam. Het was een olifant, symbool van de wijsheid. Ganesha is de patroon van literatuur en onderricht, de schriftgeleerde en beschermer van geleerden, hij is de god van alles wat begint. Zijn beeltenis staat aan de ingang van huizen en tempels als beschermer en bewaker van de drempel. Kleine zowel als grote ondernemingen genieten graag zijn bescherming. Hij is de engelbewaarder van het gezin, kinderen zijn er weg van. Nu nog vindt men zijn afbeelding, vaak in kleur, op allerhande logo’s als religieus symbool van vruchtbaarheid en geluk.

De belangrijke steeds terugkerende thema’s die de menselijke geest altijd hebben bezig gehouden gaan aan ons voorbij: de levensloop, reïncarnatie, het niet-voorstellen van het menselijk lichaam, het ontstaan van de kosmos, het dherma(= wet), essentieel concept van de oorspronkelijke hindoe traditie, equivalent voor de wereldorde, de helden (mensen die het lot in eigen handen nemen en helden worden), technieken die ons helpen uit het lichaam te treden om het nirwana te bereiken. Het jaïnisme vraagt een tot het uiterst gedreven ascese om deze ultieme bevrijding te bereiken (cf. een tot op de spits gedreven mystiek in onze contreien tijdens de middeleeuwen). Yoga wordt reeds zeer lang uitgeoefend in alle hindoe religies.

Men moet de symbolische taal en de complexe regels die leiden tot een ‘goddelijk lichaam’ goed beheersen om de tentoongestelde werken op hun juiste waarde te kunnen schatten Onze gids nam genoeg tijd om ons het mooie en de diepgang van het hindoeïsme te laten ontdekken. Iedereen kan bij gelegenheid voor zichzelf de materie nog uitdiepen maar er is mogelijk een heel leven nodig om tot de essentie te komen.

Tentoonstelling “Indomania : van Rembrandt tot de Beatles” (10.01.14)

Door Nicole Vanden Hoof

We waren met een goeie twintig op de plaats van afspraak om deze tentoonstelling te bezoeken. Dank zij onze Nederlandstalige en Franstalige gidsen werd die zeer toegankelijk gemaakt. Zij hebben ons trouwens de fascinatie verklaard die de Europeanen hadden voor India na zijn herontdekking op het einde van de XVe eeuw.

Vergeet niet dat reeds in 326 voor JC Alexander de Grote op de rug van een olifant door dit immense, kleurrijke land trok.

Door de fantastische en tot de verbeelding sprekende verhalen van de Griekse en Romeinse reizigers werden de blikken van de Westerlingen steeds naar deze contreien getrokken.

Dank zij Vasco da Gama die in 1498 India voor het eerst met de boot bereikte, landden Jezuïeten en vele handelaars op de Indische kusten en ontdekten zo, te samen met zijn pracht en praal, de riten en vreemde gewoonten van het Mogolrijk,

Terug van hun ontdekkingsreis, vervoerden de boten kruiden, textiel, diamanten, paarlemoer en exotische dieren en ook schilderijen, dewelke vele artiesten uit onze streken inspireerden. Zo werd Dürer, voor een aantal van zijn tekeningen en gravures van Indische neushoorns, geïnspireerd door verhalen en beschrijvingen van bepaalde reizigers en Rembrandt tekende enkele van zijn werken na het zien van Indische miniaturen die Amsterdamse kooplui in hun bezit hadden.

Exotische meubelen in rozenhout, met paarlemoer en schelpen belegd, trokken vertegenwoordigers van vele Europese vorstenhuizen aan.

De prachtige en kostbare juwelen uit de XVIe en XVIIe eeuw, evenals de edelstenen, waaronder de gekende Blauwe Diamant, inspireerden een groot

10

aantal van onze juweliers, waaronder Cartier.

Het textiel en kasjmier (donshaar van geit) van de XVIIe en XVIIIe eeuw werden ingevoerd en gekopieerd, evenals de “indigo” kleur : 75% van het gekleurde katoen kwam uit India en verloor zijn kleur niet dank zij de pigmenten van plantaardige origine. In onze contreien sponnen wij wol en de meeste kleren waren uit linnen. Later werden de ingevoerde balen katoen gekleurd in Frankrijk, wat het ontstaan gaf aan de “Toile de Jouy”, in Engeland was dat de “chintz”. De afbeeldingen op sommige van onze wandtapijten vertonen nog heden ten dage de tekeningen uit die tijd.

En laten we tenslotte de Mogol architectuur niet vergeten, waaronder de Taj Mahal, prachtig graf opgetrokken op bevel van Shah Jahan te Agra ter ere van zijn lieve echtgenote Mumtaz Mahal. De Mogolkeizers moesten zeker de Europese hoven niet benijden als het op rijkdom, pracht en praal aankwam.

India werd nadien gekoloniseerd door de Engelsen, die gebruik maakten van de zwakheid van sommige Maharadjahs om hun dictatuur op te leggen.

Tijdens de koloniale periode bestelden de Britten schilderijen gemaakt door Indische kunstenaars. Deze stelden de plaatselijke beroepen voor en het leven van elke dag, waaronder de “Sati” of weduweverbranding, brandstapels waarop de echtgenotes zich offerden en samen met hun overleden man verbrand werden. Deze brandstapels waren en zijn nog steeds naar het zuiden gericht, zelfs nu de huidige wetten dergelijke praktijken verbieden.

De Engelsen lieten er, naast veel wegen, de eerste spoorlijnen aanleggen. Ze maakten er gebruik van om het land dieper binnen te dringen en er de rijkdommen te verzamelen.

Armoede, nog versterkt door het bestaan van de verschillende kastes, heerst nog over het ganse land. Dank zij Ghandi bekomt India uiteindelijk op vreedzame

wijze zijn onafhankelijkheid in 1947. Het land werd toch verdeeld en moest een deel afstaan aan Islamieten, waardoor West en Oost Pakistan zijn ontstaan.

Veel artiesten uit de XXe eeuw keerden terug naar India om er nieuwe inspiratie voor hun kunst te vinden : de fotograaf Cartier-Bresson, de beeldhouwer Rodin die zich liet inspireren door de erotische scènes van de hindoetempels, de kineasten Rossellini, Pasolini en Renoir, de choreografen Maurice Béjart en Teresa De Keersmaeker, de componist Wagner; zonder de Beatles te vergeten en vooral George Harrison, die veel maanden in India doorbracht. Tenslotte tekende Le Corbusier, op vraag van Nehru, de plannen voor de stad Chandigarh die naar de toekomst en niet naar het verleden moest gericht zijn. Jeanneret, een familielid van hem, realiseerde de bouwwerken en volgde de richtlijnen van de architect trouw op.

In de jaren 60 werden velen aangetrokken door de spiritualiteit van het boeddisme, door meditatie en yoga, en eveneens door de teksten van de grote dichter Tagore.

Tegenwoordig laten de westerse artiesten zich nog steeds inspireren door ofwel het moderne India met Mumbaï, luidruchtige en krioelende stad, ofwel door het oude India met zijn schitterende ruines van Hampi (Karnataka).

Deze tentoonstelling is me enorm bevallen en alle deelnemers waren erg opgetogen, over hun bezoek.

De Nieuwjaarsfeesten (16 en 23 januari 2014)

Door Denise Sengulen

Toen ik op 16 januari 2014 ’s ochtends de overgordijnen open deed en naar buiten keek had ik zin meteen weer onder de lakens te kruipen.

Ik zag een sombere grijze hemel, een strakke wind en regen. Kortom, geen weer om een hond door te jagen…

11

Maar dan herinnerde ik me dat die dag in de club van de Bank de Nieuwjaarslunch zonder muziek zou doorgaan. Ik was meteen beter gezind en keek al uit naar het weerzien met vroegere collega’s waarvan sommige nog enkel voor deze happening naar de club kwamen.

Weinig auto’s op de parking toen ik aankwam. Waren sommigen van gedachte veranderd door het slechte weer? Welnee, ik was te vroeg aangekomen. Uiteindelijk waren er 127 deelnemers aanwezig en de meesten van hen, mannen zowel als vrouwen, hadden zich op hun paasbest uitgedost.

In een stemmige sfeer nam iedereen plaats aan de voor hem/haar gereserveerde tafel. Het menu door Manu samengesteld werd ten zeerste geapprecieerd en het was met een blijde glimlach dat we afscheid namen met de vaste belofte er volgend jaar weer bij te zijn.

Op 23 januari was er dan de Nieuwjaarslunch met muziek. Blijkt dat er dan wel enkele deelnemers meer aanwezig waren maar dat daartegenover het aantal deelnemers op de dansvloer elk jaar gestadig afneemt. Hoe dan ook, ik ben ervan overtuigd dat er een even gezellige sfeer heerste als de week voordien.

Wandeltocht in het Zoniënwoud (25.03.14)

Door Raymond Boghmans

Voor onze eerste wandeling van het seizoen kregen wij het gezelschap van een prachtige lentezon. Een twintigtal stappers daagden op aan “De Bosuil” in Overijse (Jezus-Eik) en werden niet teleurgesteld door het mooie parcours dat Herman Demol voor ons had uitgetekend. Het lekker weer helpend, genoten wij ten volle van de prachtige lentebeelden die moeder natuur ons in het bos liet zien.

Beide tochten vertrokken richting Tervuren. De groep van 7 km ging naar het Arboretum, om daar langs de

“Koninklijke wandeling” te genieten van het bos, en nadien terug te keren.

Diegenen die voor de 12 km hadden gekozen stapten een stukje langs de Capucijnendreef. Linksaf de “Koninklijke wandeling” en daarna de Isabelladreef zodat we aan de Tervuurse vijvers belandden. De wandeling liep langs het centrum van Tervuren en we kwamen langs de zeven graven van de Congolezen die hier hun leven lieten in de koude zomer van 1897 tijdens de Wereldtentoonstelling van Brussel. Ten slotte stapten we door het bos terug richting Jezus-Eik .

Achteraf werd bij een lekkere pint en een hapje nog rustig nagepraat.

Wandeling in Gaasbeek (24.04.14)

Door Guido Suykens

De wandeling rond het kasteel van Gaasbeek was er weer eentje van de bovenste plank.

Ze werd georganiseerd door één van onze vaste waarden in onze wandelingen nl. Wolfgang.

De 37 wandelaars werden in 2 groepjes verdeeld, de 7km werd gegidst door Raymond, en de andere door Wolfgang die ons door 3 gemeenten laveerde, vandaar de 12km...

Door de geur van wilde look, die ons tegenkwam onderweg, waanden sommige zich al in de keuken voor een lekkere ratatouille, vooral omdat een lichte regen de geuren nog beter liet uitkomen. Door het mooie lenteweer waren de wilde boshyacinten iets vroeger dit jaar, maar wij hebben er toch nog kunnen van genieten in het park van het kasteel.

Onderweg, langs het zeer gevarieerd parcours, hebben we zelfs een dode koe gezien...

Na de inspanning kwam iedereen tevreden terug, om te tafelen in ''Klein

12

Nederloo'' en waar ze van een lekkere schotel genoten.

Celtic Legends

Door Monique Corlier

Op 11 mei konden we de Ierse lucht opsnuiven!

De groep “Celtic Legends” trad, tot ons aller genoegen, op in het Sint Michielstheater. Ze hebben ons een voorstelling gegeven die, van bij aanvang, de zaal in vuur en vlam zette. Niemand kan ongevoelig blijven voor dergelijke muziek en voor de Ierse “tap dance”. We waanden ons bijna in een warme Ierse pub in Belfast, Galway of Dublin of simpelweg in het scheepsruim van de Titanic…

In het typische decor van verstrengelde Keltische knopen, hebben de dansers ons meegevoerd naar het hartje van Ierland. Zij werden begeleid door een ensemble van vier getalenteerde rasechte muzikanten met traditionele instrumenten.

De verschillende Ierse “steps” lieten het publiek toe de kunde van de artiesten en de complexiteit van de stappen te appreciëren. Het geheel was meesterlijk, gracieus en van pure schoonheid.

De “tap dance” is uniek in de wereld. Vanaf de leeftijd van drie à vier jaar offeren de dansers hun jeugdig bestaan op om deze stappen aan te leren en te perfectioneren. Maar zoals bij de vlinders is hun artistiek bestaan van korte duur, en met reden…

De energieke en ritmische muziek trok het publiek mee om in de handen te klappen of met de voeten te stampen, terwijl de meer melancholieke melodieën van de ballades ons lieten wegdromen naar de, met nevel omsluierde meren en liefelijke landschappen van Connemara of elders…

Kortom we hebben een adembenemende voorstelling bijgewoond! Het was een genot voor ogen en oren !

Dank aan de Vereniging voor deze mooie namiddag !

Wandeling in Bierbeek (20.05.14)

Door Guido Suykens

Tijdens mijn ontbijt zag het er naar uit dat 'de voorspelde zonnige dag' van door het KMI er niet zou komen maar wel onweer. Gelukkig was de zon wel van de partij eens we in de file stonden op de E40.

Het was typisch een staaltje hoe Belgische wegenwerven georganiseerd kunnen worden.

Na een academisch kwartiertje wachten was iedereen aangekomen en konden we onze wandeling starten.

We verlieten het kerkplein van Bierbeek via holle wegen en kwamen dan in een mooi panoramisch zicht van landbouwgronden terecht, oude kapellen en het Meerdaal-bos. De stilte werd alleen maar verstoord door een legerhelikopter.

Na 2,5 uur bereikten we onze afspanning De Molen, waar we buiten onder de platanen konden genieten van een lekker ambachtelijk biertje en een eetmaal.

De dag erna hoor ik op het nieuws dat Bierbeek een stevig onweer heeft gehad, de NBB'ers hebben geluk gehad.

Reizen

13

Reis naar Vietnam en Cambodja (van 5 tot 23.11.13)

Door Elisabeth De Groote

Vietnam

Noord Vietnam

Vertrokken in Brussel op dinsdag 5 november om 13 u 30, zijn we geland in Hanoi, hoofdstad van de Socialistische Republiek Vietnam op woensdag 6 november om 9u30 lokale tijd1 na een tocht van meer dan 9000 km en een tussenlanding in Bangkok.

We worden er opgewacht door Kien, die ons gedurende de 5 dagen in deze regio, zal begeleiden. Op weg naar ons hotel, dat zich in het centrum van de stad bevindt, worden we onmiddellijk in een andere wereld ondergedompeld, in een land geleid door 1 partij, de communistische, maar waar een markteconomie heerst. Gans onze reis zullen we aan dit gemengd concept herinnerd worden, en zullen we dikwijls het gevoel hebben dat de Vietnamezen van het communisme niet zijn positieve aspecten weerhouden hebben, maar eerder zijn negatieve en dat ze met pragmatisme moedig verder gaan, zonder hun verleden te vergeten, naar een toekomst waarvan ze hopen dat deze beter zal zijn. We ontdekken de Rode Rivier, de Doumer brug, overblijfsel van de koloniale tijd, de Mozaïeken van het Millennium2, de kleine handelszaken, de restaurants in open lucht en op de voetpaden! Veel vrouwen dragen een masker: het is vooral om de huid te beschermen, een getuige van het professionele statuut, een bleke huidskleur voor bedienden, gebruinde huidskleur voor

1 In Vietnam en Cambodja :GMT +7, in België GMT

+2 in de zomer, GMT +1 in de winter. Dus toen we

in Hanoi landden was het 15 u 30 in Brussel. 2 Deze Mozaïkwand werd gerealiseerd in het kader

van de Milleniumviering in 2010, over een afstand

van bijna 4.000 m en bedekt een oppervlakte van

ongeveer 7.000 m² met mozaïken die , in volle

centrum van Hanoi de dijk van de Rode Rivier

versieren.

de plattelandsvrouwen… We ontdekken een jachtig verkeer, niet gedomineerd door fietsers, maar wel door brommers, teken van een zekere economische ontwikkeling en stellen tot onze verrassing en met een zekere ongerustheid vast dat de wegcode niet altijd scrupuleus gevolgd wordt… Bij onze aankomst aan het hotel kunnen we proeven van de Vietnamese gastronomie, die over eigen geuren en smaken beschikt door het gebruik van aromatische kruiden en specerijen. Voor ons zal elke dag een feestje worden, s ‘middags en ’s avonds, maaltijden met 7 of 8 verschillende schotels, soep, nems, gefrituurde garnalen of inktvis, vlees, vis, groenten, rijst en dessert.

Onze eerste dag beëindigen we met een ritje per pousse-pousse door de oude wijk van de 36 gilden en van de grote markt. Te voet gaan we verder naar Het Kleine Meer (Hoan Kiem) waar we via een kleine rode brug de tempel Ngoc Son bereiken.

Vooraleer Hanoi te verlaten ontdekken we nog de Tran Ngoc pagode (pagode van de verdediging van het land) en de één-pilaar-pagode, de koloniale wijk, met het vroegere paleis van de Gouverneur generaal van Indochina, het mausoleum van Ho Chi Minh, de tempel van de

literatuur en het etnografisch museum (het land telt 54 etnische groepen, verdeeld over de laagvlaktes, de hoogvlaktes en de bergen).

De tempel van de literatuur, opgedragen aan Confucius, werd in 1070 gebouwd, en het is in Hanoi de enige tempel van deze periode, waaraan weinig veranderingen werden aangebracht. Er werd in 1076 een onderwijscentrum aan toegevoegd (sinds 1802 overgebracht naar Hue) om er de geleerden en dignitarissen van het land op te leiden. Op deze kalme plek, ver weg van de agitatie van de stad, troffen we

14

veel studenten aan die het einde van hun studies vierden en die voor deze gelegenheid een toga en een baret droegen zoals aan de Angelsaksische universiteiten en die zich vol overgave aan fotosessies wijdden. We konden tevens ook jonge meisjes bewonderen in hun prachtige traditionele kledij.

Maar een bezoek aan Hanoi zonder een bezoek aan het Watermarionettentheater is niet denkbaar, dus stond dit ook op het programma. Deze traditionele kunst, 900 jaar oud, is erg verspreid in de delta van de Rode Rivier. De scène is een watervlak waarop het dagelijkse leven van boerenfamilies wordt uitgebeeld, het geheel opgeluisterd met muziek gespeeld op traditionele instrumenten.

Na deze twee dagen gewijd aan de ontdekking van Hanoi vertrekken we in de vroege morgen Noordwaarts naar de Baai van Halong, in de Golf van Tonkin, in de nabijheid van China en 170 km ten oosten van Hanoi. Het is een mytische3 omgeving, opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco wegens zijn uitzonderlijke esthetische waarden en zijn groot biologisch belang.

Op het einde van de voormiddag bereiken we het doel van onze uitstap, aan de horizon tekent de baai zich af, we houden de adem in voor zoveel schoonheid en met plezier besteigen we de Pelican, een

3 Er werden hier een aantal scènes gedraaid uit de

film “Indochine”, gerealiseerd door Régis Warnier in

1992, met Catherine Deneuve.

luxueuze jonk dat ons hotel wordt voor de komende 24 uur. Het is van op deze jonk dat we met sampams op ontdekking vertrekken naar de eilanden en de grotten, zoals de grot “Hang Sung Sôt” (of de grot der verrassingen gezien zijn grootte, zijn reliëf en zijn prachtige stalactieten en stalagmieten) en de grot van “Hang Luong” (hier gaat het meer precies om een binnenmeer) onderweg worden we rustig gade geslagen door “Golden Monkeys”.

Zoals aan alle mooie dingen een einde komt, verlaten we de jonk na de lunch om naar Hanoi terug te keren. Op de terugweg bezoeken we een Centrum voor parels, waar ons enkele tips gegeven worden om echte parels (zeeparels) van valse echte (zoetwaterparels) en van valse valse (Chinese parels) te onderscheiden, en een werkplaats van keramiek.

Het is op het einde van deze dag dat we voor het eerst horen over de tyfoon Hayan. De info is nog erg vaag, onze begeleider schijnt nog niet te panikeren en onze laatste activiteiten in Noord Vietnam zouden niet in het gedrang komen.

Zondagmorgen vertrekken we naar Ninh Binh, bijgenaamd “Halong op het vasteland” dat zich op 3 u rijden van Hanoi bevindt. Het weer verslechtert en de kans op regen kan niet uitgesloten worden, wat onze gids dwars zit, want deze zou het succes teniet doen van het boottochtje op een rivier die zich tussen karstheuvels en rijstvelden slingert. Bij onze aankomst aan de aanlegsteiger scheen het gevaar zich, gelukkig, te verwijderen. Vol vertrouwen klommen we per twee in de roeibootjes die niet met de handen maar met de voeten voortbewogen werden, dikwijls door vrouwen van een zekere leeftijd : in Vietnam genieten enkel functionarissen en loontrekkenden van een pensioen en zij kunnen beroep doen op een sociale dekking voor medische kosten, de anderen moeten werken en/of beroep doen op de solidariteit van de familie….

Zoals in de Baai van Halong, speelt het leven zich af op de rivier; we krijgen drank, fruit, bloemen en zelfs artisanale producten aangeboden, een lokale

15

fotografe legt onze passage vast, haar foto’s zullen op ons liggen wachten bij onze terugkeer.

Na de lunch bezoeken we nog enkele monumenten in de regio waaronder de Bai Dinh pagode, de grootste van Noord Vietnam, we talmen echter niet langer want de berichten over de tyfoon worden precieser en de regen nadert. We keren dus zonder aarzelen terug, onderweg is het hard beginnen regenen en we zien, wat ongerust, het water stijgen. Bij onze aankomst in Hanoi vernemen we dat het vervolg van onze reis zal wijzigen. In plaats van maandagmorgen een vlucht te nemen naar Centraal Vietnam zullen we met de bus naar een boerderijhotel ten noorden van Hanoi rijden, indien de slechte weersomstandigheden aanhouden nadien bij de bewoners, we kunnen immers niet in het hotel blijven aangezien alle kamers gereserveerd zijn.

Maandagmorgen vernemen we echter dat aangezien de tyfoon fel afgezwakt was en hij praktisch geen schade had aangericht in Vietnam, de autoriteiten beslist hadden de luchthavens opnieuw open te stellen en dat onze vlucht, voorzien voor 11 u, met weinig vertraging zou vertrekken…. Dus snel naar de kamers terug om de bagage te sluiten ; in hun haast vergeten sommigen, enkele, gelukkig minder belangrijke, voorwerpen….

Centraal Vietnam

In de vroege namiddag landden we in Danang, op ongeveer 750 km van Hanoi.

We werden er opgewacht door onze nieuwe gids Dao. Gesitueerd in een kustvlakte, aan de voet van de bergen, op het einde van een baai beschermd tegen de wind is Danang een, voor Vietnam, moderne stad, totaal verschillend van degene die we enkele uren voordien verlaten hebben en in volle economische ontwikkeling (buildings, brede lanen,…). Een zekere bitterheid toch bij onze gids tegenover de ontwikkeling van zijn land namelijk door de toename van het toerisme en de gevolgen voor de Vietnamezen (ontstaan van privé stranden, het verplaatsen van de

bevolking voor de creatie van een luxe hotelzone, toename van golfterreinen, vooral bezocht door Japanners….).

Na de maaltijd, nemen we zonder treuzelen de richting van Hoi An, een charmant stadje waarvan het centrum geklasseerd werd als Werelderfgoed van Unesco in 1999. Het is een uitzonderlijk voorbeeld van een goed bewaarde stadskern, welke een belangrijke handelshaven was van Zuid-Oost Azië van de XVe tot de XIXe eeuw.

De gebouwen en de indeling van de straten reflecteren zowel de autochtone tradities als de vreemde invloeden die leidden tot het ontstaan van dit uniek bouwwerk. In de loop der tijden volgden Portugezen, Chinezen, Japanners, Hollanders, Engelsen en Fransen er elkaar op, vooraleer het insliep in de XIXe eeuw ten gevolge van de verzanding van de haven en van de politieke instabiliteit die de handel ruïneerde. We gingen te voet op ontdekking en kwamen binnen via de Japanse brug gebouwd in 1593. Elk uiteinde wordt bewaakt door twee beelden die langs de ene kant honden en langs de andere kant apen voorstellen. We bezoeken vervolgens de Kantonese tempel Quang Dong en vervolgens een rijk oud historisch huis, dat heel representatief versierd was naar de lokale gewoonten (vooraan, langs de straatkant het handelsgedeelte, gevolgd door de privé vertrekken waar een belangrijke plaats gereserveerd is voor het altaar van de voorouders, achteraan zijn de ruimtes voor de vrouwen en een verdieping ingeval van overstroming). In het midden van de jaren 20 was dit huis een verzamelplaats voor intellectuelen gekant tegen het Franse regime.

Aangezien Hoi An een grote faam heeft voor het maken van zijden (of andere stof)

16

kledij op maat in een zeer korte tijdspanne en aan interessante prijzen, was het dus ondenkbaar dat we zouden ontsnappen aan een bezoek aan een confectie atelier. Na een uiteenzetting over de verschillende etappes die leiden tot de productie van zijde (van de zijdeworm tot het weven van zijde) komt de voorstelling van de afgewerkt producten en last but not least het nemen van maten voor het maken van jurken, hemden en andere kledij want een aantal onder ons hebben niet kunnen weerstaan aan de uitgestalde zijden stoffen…

Trouw aan hun reputatie komen de naaisters van Hoi An de dag nadien passen en de bestellingen leveren. Het werd avond en de vermoeidheid en de honger eisten hun tol. We hebben gegeten aan de rand van de Stille Oceaan, onder het licht van lampions vooraleer naar het hotel terug te keren en naar onze bungalows (waarvan het comfort getuige is van de invloed van het communisme) voor een welverdiende slaap.

De volgende dag was ons programma iets lichter, de voormiddag werd gewijd aan een bezoek van My Son, de namiddag waren we vrij.

My Son “De mooie berg” situeert zich op 25 km van Hoi An, in een kom omringd door heuvels. Nadat we een dans- en muziekspektakel bijwoonden, gaan we naar de site die door de Franse archeoloog Parmentier op het einde van de XIXe eeuw werd ontdekt. My Son was de politieke en godsdienstige hoofdstad van het Champa4 Rijk waar de Cham beschaving zich ontplooit van de IVe tot de XIIIe eeuw. Met de overblijfsels van zijn indrukwekkende toren-heiligdommen, erg beschadigd tijdens de oorlogen die Vietnam in de XXe eeuw teisterden, is My Son de meest representatieve site van de Cham beschaving; beschaving die, omwille van zijn spirituele wortels, geassocieerd wordt met het Indisch

4 In de IIe eeuw, stichtten de Cham het Champa

Rijk in het huidige Centraal Vietnam, dat het

progressief absorbeert. De Cham vormen heden ten

dage een etnische minderheid in Vietnam en

Cambodja.

Hindoeïsme. Het werd geklasseerd als cultureel Werelderfgoed van Unesco in 1999 en belangrijke restauratiewerken zijn nu aan de gang. Wij zullen nog de kans krijgen om werken (beelden, sculpturen) van deze brilliante beschaving te bewonderen in het Chammuseum in Danang.

Op woensdag 13 november verlaten we ons hotel in de omgeving van Hoi An om via Danang naar Hué te gaan.

Onderweg zien we het Marmergebergte, een geheel van 5 kalkheuvels die vroeger in zee stonden. De Vietnamezen halen er een heel mooi marmer uit dat deels gediend heeft om het mausoleum van Ho Chi Minh in Hanoi te bouwen. Onderweg bezoeken we een werkplaats waar marmer bewerkt wordt.

We verlaten Danang om naar Hué te rijden (108 km) via de oude nationale route, erg bochtig en met opmerkelijke uitzichtpunten, omhoog klimmend tot aan de Wolkenpas. Deze bergpas vormt een soort klimatische grenslijn tussen Noord en Zuid Vietnam, het temperatuursverschil tussen beide kanten van de col kan tot 5 ° bedragen. Op de bergpas houden we een stop om foto’s te nemen o.a. om het zicht op het vissersdorp Lang Co te vereeuwigen.

We komen in Hué aan, oude keizerlijke hoofdstad van Vietnam (1802 – 1945). Ze bevindt zich in het centrum van het land, net beneden de fameuze 17e breedtecirkel, niet ver van zee. De Parfumrivier loopt dwars door de stad, waardoor het oude centrum in het noorden, gescheiden wordt van de moderne stadskern in het zuiden.

Direct bij aankomst gaan we naar het restaurant “ De tuin van Y Thao” waar we, in een heel mooi kader, lunchen, we smullen van bijzonder mooi gepresenteerde schotels. Wie herinnert zich niet de nems in de vorm van een pauw of de taartjes in de vorm van fruit…

We bezoeken daarna de pagode van Thien Mu of pagode van de “Hemelse Vrouw”, de oudste (het oudste gedeelte

17

dateert van 1601) en de meest gekende pagode van Hué. Ze overschaduwt de Parfumrivier, waarop we op het einde van de dag nog een tochtje maken, jammer bij valavond… De pagode is gekenmerkt door haar achthoekige structuur van 7 verdiepingen, gewijd aan de 7 incarnaties van Boeddha en wordt omgeven door een mooie tuin versierd met lokale aromatische planten, bloemen en heel oude bonzaï. Bij het binnenkomen in de tuin wordt onze aandacht getrokken door een “ouderling”, een blauwe Austin, vreemd relikwie dat nog zou toebehoord hebben aan een politiek tegenstander die zich opgeofferd heeft in volle centrum van Saigon in 1963, als protest tegen het dictatoriaal regime van de katholieke leiders van Zuid Vietnam.

De volgende dag gaan we monumenten en sites bezoeken (keizerlijke site en de keizerlijke tombes) opgetrokken door de Nguyen dynastie, de laatste Vietnamese keizerlijke dynastie.

De oude verboden stad bevindt zich binnen de ommuring van de Keizerlijke Citadel, en staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco sedert 1993. Deze citadel in de vorm van een ster herinnert ons aan de bouwwerken van Vauban, wat makkelijk te verklaren is aangezien we weten dat de Fransen meegewerkt hebben aan de opmaak van de plannen. De Keizerlijke stad werd vanaf 1805, onder de regering van Gia Long, stichter van de Nguyen dynastie, opgetrokken aan de rand van de Parfumrivier.

Deze site geeft ons een idee van het raffinement en de macht van deze rijke familie, maar heeft enorm geleden onder de Vietnamoorlog, vooral onder het Tet offensief in 1968 dat veel gebouwen vernietigd heeft, vooral in de Purperen

Verboden Stad waar de Keizer en zijn familie woonde.

Buiten Hué bezoeken we de Keizerlijke Graven van 3 keizers : Minh Mang, Tu Duc en Khaï Dinh.

Mingh Mang tweede keizer van de Nguyen dynastie, regeerde van 1820 tot 1840. Hij is vooral gekend om zijn tegenkanting tegen de inmenging van Frankrijk in Vietnamese zaken en om zijn streng orthodox confucianisme.

Het mausoleum dat tussen 1840 en 1843 buiten de stadsmuren werd gebouwd, wordt door heuvels omgeven. De plek strekt zich uit op 26 ha en telt 40 monumenten (paleizen, paviljoenen, tempels), evenals tuinen en bekkens. Gelukkig zijn we alleen op deze verrukkelijke plek die met dennen werd beplant en met meren doorspekt. Zo kunnen we ten volle genieten van de majestueuze symetrische architectuur van het oord, in harmonie met de natuur.

Tu Duc, 4e keizer van de Nguyen dynastie, regeerde van 1848 tot 1883, een overgangsperiode in de geschiedenis van Vietnam (Franse kolonisatie). Het mausoleum werd gebouwd tijdens zijn leven. Hijzelf hechtte veel belang aan de constructie (1864 – 1867) van zijn laatste rustplaats en van de gebouwen en tuinen er rond.

In dit mausoleum, waar vele bouwsels door begroeiing overwoekerd zijn, vinden we dezelfde harmonie terug en hetzelfde

18

plezier om er doorheen te wandelen als in het mausoleum van Minh Mang.

Twaalfde en voorlaatste keizer van de Nguyen dynastie, regeerde Khaï Dinh van 1916 tot 1925. Dit mausoleum is heel verschillend van de 2 vorige, hier geen meren of tuinen, geen harmonieuze gebouwen in de natuur geplant maar wel gebouwen in beton, gemengd met traditionele Vietnamese elementen, elementen uit de Franse architectuur; dit alles tentoongespreid over verschillende terrassen.

Het graf van Khaï Dinh versierd met fel gekleurde mozaïeken, kan op ons geen grote indruk nalaten door zijn buitensporigheid en zijn kitscherig karakter.

Geen dag in Vietnam zonder een bezoek aan een ambachtelijke werkplaats en het bijhorend souvenirwinkeltje. In Hué kunnen we zien hoe konische hoeden en wierookstokjes worden gemaakt, en voor degenen die nog geen aankopen hebben kunnen doen was er de Dong Ba markt. Ik denk dat er weinigen onder ons een denderende souvenir zullen overhouden aan deze immense, overdekte markt. Echter niet overdekt genoeg om de slagregen buiten te houden waardoor de handelaars slecht gehumeurd waren. Wat de heersende geuren op deze plek betrof het kon niet anders dan dat onze reukzin, gewend aan delicatere parfums, geteisterd werd….

We beëindigen ons verblijf in Centraal Vietnam met een maaltijd op het terras van een zeer mooi restaurant, waar de regen ons kon komen plagen… Het was nog maar een voorsmaakje van wat de streek van Hué te wachten stond, want Hué en ook Hoi An zullen de volgende nacht overstroomd worden, gelukkig voor ons, onder de bescherming van onze

“Geluk-Boeddha’s”, bevonden wij ons

reeds in veiligheid in Ho Chi Minh5.

Het zuiden van Vietnam en de Mekong

Delta

Op vrijdag 15 november, in het begin van de namiddag landden we op HCM, waar we opgewacht worden door onze lokale gids Zao. Hier verwijdert alles ons van de soberheid en de wat ouderwetse charme van de regio’s die we bezocht hebben. We ontdekken een bruisende en flamboyante stad. Zoals Zao zegt : in Saigon (hij houdt vast aan de vroegere benaming van de stad) werkt men, verdient men en geeft men uit. De communistische ideologie heeft moeite om zich in het zuiden te nestelen, waar men liever de periode 1975-1991 vergeet, toen het herenigde land afgesloten leefde en alle contact met westerse landen verbroken had.

Onze eerste uitstap in HCM6 gaat naar de vroegere koloniale wijk. Onderweg stoppen we voor een foto voor het Paleis der Hereniging, dat op 30 april 1975 in de geschiedenis werd opgenomen, toen bewapende Noord Vietnamese legers de zware hekkens neerhaalden. De beelden van deze oorlogsepisode, symbool van de val van de zuidelijke republiek, werden breed verspreid door de media.

Onze rondrit in de koloniale wijk bracht ons naar het Plein van de gemeente Parijs (Saigon was het kleine Parijs van het Verre Oosten) waar we de kathedraal bezoeken en het gebouw van de Post met zijn immens metalen gebinte, werk van Gustave Eiffel. Hij laat ons ook een blik

5 Tot 1975 heette deze voormalige hoofdstad van

de republiek Vietnam, gesitueerd ten zuiden van de

17e breedtecirkel, Saigon. De naam Ho Chi Minh

werd gegeven na de hereniging van Vietnam in

1975. 6 verder gebruikt in de tekst voor Ho Chi Minh.

19

werpen op het Lyceum Marie Curie. De schrijfster Marguerite Duras is er naar school geweest. Zij heeft haar kindertijd en haar jeugd doorgebracht in Indochina en enkele van haar romans7 gaan over deze periode in haar leven.

‘s Avonds komen we naar deze wijk terug om Saigon by night te ontdekken. Haar gebouwen (het stadhuis, de opera, het theater…) waren prachtig verlicht en haar luxewinkels evenaren of overtreffen zelfs deze van Parijs.

Na dit kort bezoek aan HCM, vertrekken wij naar de Mekongdelta, een uitgestrekte vruchtbare vlakte die door negen rivierarmen wordt doorsneden, 55.000 km² beslaat en zich tussen de Cambodjaanse grens, HCM en de Chinese Zee bevindt.

We verlaten dus HCM ’s morgens vroeg want het wordt een lange rit. Onze eerste stop zal in Tây Ninh zijn om een ongewoon monument te bezoeken, de kathedraal-tempel van de Cao Daï religie.

Deze religie, ontstaan in de jaren 1920, probeert een synthese te maken tussen de belangrijkste religieuze filosofieën van Azië en West-Europa, te weten het confucianisme, het taoïsme, het boeddhisme en het christendom.

We vervolgen onze route die ons naar het eiland An Binh zal brengen waar we de bus verlaten. Op het eiland bezoeken we een confiserie. Iets verder stoppen we aan een oud koloniaal huis van 1938 (het huis

7 Met name 'L’amant' en « Une barrière contre le

Pacifique ».

van de familie Phan Van Duc) waar we prachtige meubelen in rozenhout bewonderen en ladekasten ingelegd met paarlemoer. En aangezien wij al enkele uren weg zijn uit HCM wordt het tijd dat we nog eens aan eten denken. Een lange tafel werd buiten voor ons klaar gezet. Onze gids schept er een genoegen in ons het aperitief aan te bieden en ons de lokale specialiteiten te laten proeven “Olifantenoor”.8

Na de lunch nemen we de boot om een tochtje te maken op de Mekong en om de drijvende markt van Cai Be te bezoeken. Tijdens deze tocht bezoeken we ook nog een tropische boomgaard, waar we het fruit konden proeven (longan, litchi, pompelmoes) en van de lokale alcohol nippen… Aangekomen in Vinh Long staat de bus op ons te wachten en worden we naar ons hotel gebracht in Cantho.

Na een deugdoende slaap vertrekken we ’s morgens op tijd om de markt van Caï Rang te bezoeken, de grootste vlottende markt van groothandelaars in de Mekong delta. Hoe de hinderlagen ontwijken van een krioelend bootverkeer en zich niet te vergissen tussen al die boten geladen met watermeloenen, meloenen, wortelen, uien, zoete aardappelen? Niet moeilijk, het volstaat er aan te denken en het ontbreekt de Vietnamezen niet aan verbeelding! Aan het uiteinde van een lange stok, die vooraan op de boot wordt geplaatst, wordt het fruit of de groenten vastgemaakt die op die bepaalde boot te koop worden aangeboden.

8 Een gourami (vis) opgediend in een soort met

groenten opgerolde rijstpannenkoek… proeven

“Olifantenoor”

20

Tijdens onze uitstap stoppen we nog even op de overdekte markt waar het krioelt van verkoopsters met konische hoed.

Na deze pittoreske excursie stappen we terug op de bus om naar HCM te rijden, een afstand van meer dan 150 km, om de geplande bezoeken te beëindigen zoals dat aan de lakwerkwerkplaats. De ambacht van voorwerpen in lakwerk is sterk ontwikkeld in Vietnam. Sommigen onder ons konden niet weerstaan aan het plezier illustraties mee te brengen van de avonturen van Kuifje, in het bijzonder deze in Vietnam. De zin voor zaken ontbreekt niet bij onze gastheren. We vragen ons af of Hergé ons nog een album van “Kuifje in Vietnam” gelaten heeft. Dit is echter van geen belang, de kans is te mooi om een origineel geschenk te geven aan een Kuifjeliefhebber.

Nog een laatste stop op onze terugweg: de Chinese wijk van Cholon, waar we de tempel bezoeken van de Hemelse Vrouw, gesticht in 1835 door Chinezen uit Kanton, en een bliksembezoek brengen aan de markt Binh Tay. Gebouwd in de Franse tijd, eind jaren 20, verenigt deze markt voornamelijk Chinezen, deze maken 25% van het totaal van de handelaars in HCM uit, er zijn meer dan 2000 stands waar men in het groot verkoopt aan handelaars die uit de provincie komen: eetwaren, kruiden, interieur artikelen, kledij…. Zao vraagt ons goed samen te blijven en niet te talmen voor de standjes, want de handelaars houden er niet van gestoord te worden door toeristen… Hier lacht men niet, men werkt...

Na deze intense dag gaan we terug naar het hotel, vooraleer we nog een laatste maal van de Vietnamese keuken gaan smullen. Om dit niet zo maar te laten voorbij gaan biedt Jos ons het aperitief aan in het oude Saigon. En Zao geeft ons,

als herinnering aan ons verblijf in zijn regio, een magneetje in de vorm van Vietnameesjes in traditionele kledij, evenals de flesjes die we op de boot besteld hebben en die een magisch product bevatten om alle mogelijke kwalen te genezen. Product waarmee sommigen reeds ter plaatse konden kennis maken en genieten van de positieve effecten. Op maandag 18 november verlaten we, met spijt in het hart, Vietnam om naar Cambodja te gaan waar we vijf, goed gevulde, dagen zullen verblijven.

Cambodja

Met de middagvlucht verlieten we HCM en landden in Siem Reap, klein stadje in de omgeving van de archeologische site van Angkor, in het begin van de namiddag, na vrij tijdrovende visa formaliteiten. Inderdaad Cambodja heeft meer moeite dan Vietnam om uit zijn onderontwikkeling weg te komen en om het trauma te verwerken, verbonden aan de Rode Khmer en de burgeroorlog die erop volgde en de lange bezetting van het land door de Vietnamezen. Tevens onderhoudt de regering (door een groot deel van de bevolking als corrupt beschouwd) betrekkingen met China, wat niet in goede aarde valt bij de inwoners.

In Vietnam hebben we allen samen in dezelfde bus gereisd, met dezelfde gids. In Cambodja werden we over 2 bussen verdeeld en begeleid door verschillende gidsen: één groep met Jos een tweede met Linda. We hebben dezelfde bezoeken afgelegd maar de kommentaren zullen misschien soms ietwat verschillend geweest zijn. Ik bevond mij in de bus met Linda en Sofana als gids tot in Phnom Penh waar hij ons in handen gaf van de plaatselijke gidse.

Als Cambodjaans welkomstgeschenk kregen we van de gidsen een “krama” (typische sjaal die op verschillende wijzen gedragen wordt : als kledijversiering, als bescherming tegen de zon, om kinderen te dragen, …). Dan zijn we naar het hotel vertrokken waar we recht hadden op een lunch in buffetvorm in het restaurant van

21

het hotel. Gelukkig, verwees geen enkele van de voorgestelde schotels naar hondenvlees, voedsel waaraan de Cambodjanen magische krachten toewijzen… We installeerden ons eerst in onze kamer vooraleer naar de archeologische site van Angkor te vertrekken.

De archeologische site van Angkor en het Tonle Sap meer

Angkor, één van de belangrijkste sites van Zuid-Oost Azië, strekt zich uit over een oppervlakte van 400 vierkante kilometer en bestaat uit een groot aantal tempels, hydraulische structuren (waterbekkens, dijken, waterreservoirs, kanalen) en verbindingswegen. Gedurende meerdere eeuwen is Angkor hét centrum geweest van het Khmer Koninkrijk en het getuigt van de rijkdom van zijn beschaving, die schitterde tussen de IXe en de XIIIe eeuw. Een waardevolle bron om het Khmer universum te reconstrueren zijn de “Mémoires sur les coutumes du Cambodge” geschreven door de Chinese ambassadeur Zhou Dagua, die in Angkor verbleef van augustus 1296 tot juli 1297.

Het is dus maandag in de late namiddag dat we de pracht van Angkor ontdekken, een pracht waar je niet ongevoelig kan voor blijven. Ons eerste bezoek gaat naar Angkor Wat, Koninklijke stad gesticht begin XIIe eeuw, die later in de XIIIe eeuw toen het Khmerrijk het boeddhisme aannam, een monastieke stad werd. Deze site omringd door brede slotgrachten is indrukwekkend zowel door zijn afmetingen als door het raffinement van de sculpturen die de gebouwen versieren. Dit korte bezoek wordt ergens een beetje gecompenseerd door de mooie zonsondergang die we er mochten bewonderen.

Onze tweede dag in Cambodja heeft ons de kans gegeven verder op ontdekking te gaan naar de rijkdom van zijn cultureel, ambachtelijk en natuurlijk patrimonium. Zo hebben we de tempels van Bantey Srei bezocht, door de inwoners, die gefascineerd waren door de verleidelijke godinnen uitgehouwen rond de nissen van de tempel, ook de Citadel van de Vrouw genoemd, en de tempel van Ta Prohm of tempel van de wortel (kapokboom). In Ta Prohm is de tropische vegetatie sterk aanwezig en de reuzachtige wortels van de kapokboom groeien om de stenen heen. Het bovenmatig groot verschil tussen de mens en de natuur geeft aan deze plek een heel speciaal karakter.

Vervolgens zijn we vertrokken naar de “Ambachtslui van Angkor”, vereniging wier roeping erin bestaat het kunstambacht van de regio Angkor op duurzame en rechtmatige wijze te ontwikkelen en de culturele identiteit van de Khmer levendig te houden. We konden de verschillende werkplaatsen bezoeken waar we ons konden rekenschap geven van de kwaliteit van de gerealiseerde werken. Dit bezoek kon natuurlijk niet eindigen zonder even binnen te wippen in de winkel, dat een uitstalraam is van het kunnen van de traditionele Cambodjaan. Hier geen prullaria als souvenir, maar gerafineerde voorwerpen zoals kramas, elegante zijden jurken, prachtige doosjes met lokale producten, reproducties van Khmer sculpturen…De dag wordt afgesloten met een tocht op het Tonle Sap meer, waar we naartoe reden via een landweg die meer weg had van een piste… Wie herinnert zich dit chaotisch traject niet, door een achtergestelde regio, waar de overstromingen van de Mekong nog erg zichtbaar waren en waar de kinderen naakt speelden?

Het Tonle Sap is een zoetwater meer, een hydrologisch fenomeen, uniek ter wereld, gebonden aan de overstromingen van de Mekong, die een uitgestrekte vlakte seizoensmatig onder water zetten, zodat haar oppervlakte kan variëren van 2500 km² in het droge seizoen tot 12.000 km² op het einde van de moussonperiode. In 1997 heeft Unesco het meer erkend als

22

biosfeer reservaat wegens zijn ecologische (biodiversiteit) en economische (visserij) waarde. Op dit meer zijn er veel drijvende dorpen waar arme families wonen die leven van de traditionele visvangst. Tijdens onze uitstap naar deze uitzonderlijke plaats, hebben we halt gehouden in één van deze dorpen, waar we, niet zonder een zeker onbehagen, enkele van de dorpelingen ontmoet hebben en tot onze verrassing was er ook een krokodillenkwekerij. Deze bevolking zou, om te overleven, verplicht zijn zich bezig te houden met deze activiteiten ?

De volgende dag gaan we in de richting van de Koninklijke Stad Angkor Thom,

waar we achtereenvolgens Bayon bezoeken met zijn koninklijke tempel, dewelke niet minder dan 50 torens telt waar op elk van de 4 zijden een immens gelaat met mysterieuze glimlach gebeiteld werd; dan Baphuon dat recent gerestaureerd werd om het zijn vroegere glorie, welke door de tropische vegetatie grondig was aangetast, terug te geven, en tenslotte de tempel van Preah Vihear. Na de maaltijd keren we terug naar het hotel en hebben we een vrije namiddag. Ons verblijf in de omgeving van Angkor loopt naar zijn einde. De volgende morgen na een laatste bezoek aan het Museum van Angkor, vertrekken we met de bus naar Phnom Penh, hoofdstad van Cambodja, op 300 km van Siem Reap.

Phnom Penh

Onderweg naar Phnom Penh hebben we het Cambodjaanse platteland doorkruist en o.a. het archaïsche karakter van zijn landbouw bemerkt… Hier werd de mechanisering nog niet ingevoerd, geen

tractoren maar buffels, het werk blijft handenarbeid wat grotendeels het lage rendement verklaart en de verplichting om levensnoodzakelijke producten zoals melk en vlees te moeten invoeren. Als men in de Mekongdelta hoog oploopt met de 3 rijstoogsten per jaar, kan men hier moeizaam 1 oogst per jaar binnenhalen. Gezien de rijomstandigheden werden gelukkig stops voorzien. De eerste in Spean Praeh Toeus, een oude brug met karakteristieken van de Khmer artchitectuur, de tweede voor de lunch, en

zijn alom tegenwoordig …

Bij het vallen van de avond bereiken we de weinig aantrekkelijke voorsteden van de wriemelende hoofdstad. We komen eindelijk in ons hotel aan voor onze laatste overnachting op Cambodjaans gebied.

Vrijdag 22 november bezoeken we Phnom Penh, het nationaal museum dat een belangrijke verzameling kunstvoorwerpen van de Khmerperiode bezit, sculpturen, keramiek en verschillende etnografische voorwerpen; het koninklijk paleis met de Zilverpagode, onder die naam gekend wegens zijn grote hoeveelheid zilver (meer dan 5809 kg) die erin verwerkt werd; de oude koloniale wijk; het genocidemuseum dat de duistere periode verhaalt waarin de Rode Khmer (1975-1979) met terreur regeerden en hun land geplunderd en vernield achterlieten. Om deze trieste periode in de recente geschiedenis van Cambodja te vergeten, brengt men ons naar de Russische markt, zo genoemd omdat de eerste vreemdelingen die deze markt bezochten in de jaren 1980 tot de Russische gemeenschap behoorden… We zijn op het einde van onze reis en de markt oefent nog weinig

de derde in Skuon, door onze gids “Spiderville” genoemd, waar we een idee kregen hoe onze voeding er in de toekomst zou kunnen uitzien! Op de lokale markt worden insecten vrij verkocht, de gefrituurde tarantula

23

aantrekkingskracht op ons uit, vooral ook omdat het regent. We weten dat we nog een lange nacht in de lucht gaan doorbrengen om naar huis terug te keren, de koopkoorts heeft ons verlaten...

Na een prachtige reis waaraan we heel veel mooie souvenirs overhouden (en ook enkele pikante anecdotes om opnieuw te vertellen als we mekaar terug zien), komen we aan te Brussel in de vroege morgen van zaterdag 23 november.

Met dank aan de Vereniging en meer speciaal aan Jos en Linda die het intitiatief tot dit project genomen en uitgewerkt hebben, wat ons toegelaten heeft een andere wereld in volle ontwikkeling te leren kennen.

Recente activiteiten

In België

17 juni 2014 : wandeling in St Idesbald

24 juni 2014 : barbecue met muzikale omlijsting

Reizen

Van 5 tot 9 mei 2014 : Mini-trip naar Vogezen en Elzas

Van 30 mei tot 6 juni 2014 : de Azoren

Toekomstige aktiviteiten

Toekomstige reeds vastgelegde activiteiten

In België

22 juli 2014 : Wandeling in Louvain-la-Neuve

5 augustus 2014 : bezoek aan de expo «14-18, dit is onze geschiedenis !»

19 augustus 2014: wandeling (bestemming nog op te geven)

24 september : wandeling (bestemming nog op te geven)

26 september: petanque tornooi Camille Matagne

10 oktober: bezoek aan de expo «Bastogne War Museum»

16 oktober : herfstfeest zonder muziek

23 oktober : herfstfeest met muziek

30 oktober: wandeling (bestemming nog op te geven)

13 november : Lunch voor de Jubilarissen

16 november : Strauss « Impérial »

20 november : wandeling (bestemming nog op te geven)

11 december : lunch met de medewerkers

Reizen

Van 05 tot 19 september 2014 : reis naar Canada

BIJLAGE

Gegevens van de contactpersonen

Het Bestuur

Linda DE PAUW Voorzitter Nijken 56 9400 Denderwindeke Tel : 054/24 43 36 Gsm : 0498/40.35.02 e-mail : linda.depauw@yahoo.com Antoon BRAECKMAN Ondervoorzitter Gontrode Heirweg 41 9090 Melle Tel : 09/230.96.61 Gsm : 0497/30.30.64 e-mail : tony.braeckman@pandora.be Jos GOOSSENS Schatbewaarder Okegembaan 42 9400 Ninove Tel : 054/33.72.87 Gsm : 0476/41.73.85 Gsm : 0472/40.96.96 e-mail : josgoossens.bvl@skynet.be Danielle VANSTEENWINCKEL Secretaris Oudstrijderslaan 97/63 1140 Brussel Tel : 02/726.11.76 Gsm : 0499/18.00.50 e-mail : danielle.vansteenwinckel@skynet.be Paula Buekenhoudt-DEMESMAEKER Beheerder Andalusiëlaan 9/3 1140 Brussel Tel : 02/242.08.56 Gsm : 0478/42.82.02 e-mail : paula.buekenhoudt@skynet.be

Claudette DE CLEYN Beheerder Natte Kouter 18 1740 Ternat Tel : 02/726.46.07 Gsm : 0494/60.15.65 e-mail : claudette.decleyn@skynet.be Paul TELLIER Beheerder Clos Isabelle 8 1410 Waterloo Tel : 02/731.81.25 Gsm : 0475/36.69.45 e-mail : paul.tellier@waterloo.eu Marie-France BAEKEN Adjunct-secretaris François Vervloetstraat 165/3 1180 Brussel Tel : 02/376.63.96 Gsm : 0497/32.21.90 e-mail : mariefrance.baeken@skynet.be Francis PIRSOUL Adjunkt Schatbewaarder Frederik Lintsstraat 112 3000 Leuven Tel : 016/23 23 94 Gsm : 0478/98 13 28 e-mail : francis.pirsoul@skynet.be Guy SUYKENS Aspirant beheerder Neerstraat 144 2070 Zwijndrecht Tél : 03/253 10 18 Gsm : 0474/86 73 39 e-mail : guydo.suykens@skynet.be Jean-Jacques LOUCKX Aspirant beheerder Avenue de Vossegat 41/1 1180 Bruxelles Tél : 02/378 00 45 Gsm : 0474/22 18 58 e-mail : louckx-maeck@skynet.be

2

De medewerkers Bijwerking en verrijking van de website Dirk VERMEIREN Webmaster Valk 22 2640 Mortsel Tel. 03/455 09 78 e-mail: vermeiren.wegge@skynet.be Denise SENGULEN Assistente van de webmaster Frans Van Kalkenlaan 8/67 1070 Brussel Tel. 02/521 67 45 Gsm : 0474/67.31.03 e-mail: denise.sengulen@skynet.be

Verantwoordelijke uitgever : voor de KVGNBB

Linda DE PAUW Voorzitster Nijken 56 9400 Denderwindeke