7/29/2019 KM-525jaar

1/11

Special |Marine 525 jaarAlle Hens2

013

7/29/2019 KM-525jaar

2/11

10Foospread | 12 Inze Koninklijke Marine

Nieuw maerieel bij de KM

En verder:

21e eeuw: mariieme eeuw

Wa is een admiralieissad?

De marine door de jaren heen

17

7

14

Vrldn, hdn, okoms

I A H , K M. O -

N

. M R

- x. D

,

. N

, ,

E .

D K M

N . R

4

A B . T

-

. M

A

S H ,

. U

.

Hnd n hnd

K -

-

N . H -

,

. D

. O -

, -

. D

. D ,

.

Hud rol

W N -

: . A

. M

D . N

, -

. D . M

,

D K M:525 vt

He jaar 2013 is een bijzonder jaar voor de Koninklijke Marine. We saan sil bij ons 525-jarig

besaan waarvan 200 jaar Koninklijk. Een rijke mariieme geschiedenis me een eeuwenlange inze

voor veiligheid op en vanui zee, voor de Nederlandse handel, welvaar en he Koninkrijk.4 . E . W N x

. W

, - .

D . W

. E

-

.

Tokoms

A -

. D -

. M

, . W

. D

,

. A q-

N-

.

Gps wjz

W

. D -

-

. O ,

K M

,

. V, D, M, V, R-

, A, H, E, D H

.

Ik hoop d u d bld m plzr zul lzn. H oon d hso-

rsch mr ook sprnklnd bnd ussn u n ons, Ndrlnd

n hr mrn. Als u d bld u h, s h wllch ook luk

om n ml, rndn o knnssn n.

Volg vice-admiraal Borsboom op Twiter: @vadmborsboom

on:

t:

ZG

.H NH-

DH.(F:R C)

ve:

Alle Hens special is een uitgave van

ninklijke Marine, geproduceerd

het Dienstencentrum Defensieme-

an de inhoud kunnen geen rechten

en verleend.

menstellers hebben getracht alle

hebbenden van het beeldmateriaal

terhalen. Mochten er desondanks

en zijn gebruikt waarop u meent

en te hebben, dan vernemen wij dat

g.

drdc:

SD Robin Middel

dc:

OC Maartje van der Maas

mdwrkn n:

KMR Ewold de Bruijne

u:

D, A D

, D H

.V., D H

cdrs:

0.000 | 780 CA D H

: 03 67 660

09 7660

l: allehens@mindef.nl

n:

.

3 A l l e H e n s | s p e c i a lA l l e H e n s | s p e c i a l

C O L U M N

7/29/2019 KM-525jaar

3/11

D 4

Gschds Ndd m uw vbdNederland beschikt reeds 525 jaar over een marine die een belangrijke bijdrage heeft geleverd bij de ontwikkeling

van ons land naar de overzeese handelsnatie en de maritieme kenniseconomie die we nu zijn. Hand in hand hebben

Nederland en de ma rine stappen gezet naar het begin van de 21e eeuw, waarin de maritieme ontwikkelingen weereen strategische rol beloven te gaan spelen. Tekst: Ewold de Bruijne | Illustraties: Nederlands Instituut voor Militaire Historie

14 uwNr srucurl bschrmn n d hndlsloo

Koopvaarders en vissers gaan in konvooi groe groepen- varen, he lies

voorzien van scheepsgeschu o zels begeleid door schepen die daarvoor

zijn omgebouwd en exra bemand. In 1356 word voor he eers melding

gemaak van een admiraal in de Nederlanden (Vlaanderen): Jacob Buuc

voer een vloo aan om Anwerpen e veroveren.

De handel over zee krijg zo kans

zich e onwikkelen. In Neder-

land win de handel in sapel-

producen aan beekenis zoals

wol ui Scholand en hou ui

Scandinavi.

GezichOp Hoorn van H.C. Vroom 1622

15 uwD prmnn mrnorns krj nlod op d brdr smnl-

n

Maximiliaan van Habsburg voorzie in 1488 door de uivaardiging van de

Ordonnanie op de Admiraliei voor de eerse keer in een permanene

organisaie voor alle Nederlandse zeezaken door inselling van een Raad

van Admiraliei.

De me de koopvaardij vervloch-

en marines van de verschillen-

de Nederlandse seden en ge-

wesen hebben lokaal groe

invloed op handel over waer,

belasingheng, rechspraak,

sedelijke onwikkeling en

openbaar besuur. Zij komen

hiermee nu samen o een.

Maximiliaan van Habsburg vaardigdeOrdonnanie op deAdmiralieiui in 1488.

16 uwD uznloo n d opsnd n Spnj

Deze eeuw word gekenmerk door de Tachigjarige Oor-

log egen de Spaanse onderdrukking. De Spaanse Armada

kom naar Noord-Europa om de kaholieke eenheid e

hersellen: 130 schepen me 30.000 koppen aan boord.

De plabodems van Parma, die me 16.000 man in de ha-

vens van Nieuwpoor en Duinkerken zouden inschepen,

kunnen nie uivaren door een blokkade van Hollandse

en Zeeuwse eskaders. De slagorde van de Armada word

verbroken en he groose deel van de Spaanse schepen

word langs de Engelse kus opgejaagd.

De vrijheidssrijd van de Nederlanders baan de weg vrij

voor de Gouden Eeuw waarin de mondiale mariieme

heerschappij van Nederland o een hoogepun zal ko-

men.

Zeeslag bijReimerswaal.

17 uwD Goudn Euw

De Verenigde Oos-Indi-

sche Compagnie en de

Wes-Indische Compagnie

worden opgerich. Zij rus-

en hun schepen ui me

eigen bewapening. De

marineorganisaie lijd in

eerse insanie een kwij-

nend besaan. De Saen-

Generaal verwachen geen

oorlog meer en menenme 40 relaie kleine kon-

vooischepen de zeer groe

handelsvloo e kunnen

beschermen. Ten ijde van de Eerse Engelse Oorlog (1652 1654) beschik-

ken de Nederlandse admiralieien over een beperk aanal schepen. Na-

da de Nederlandse vloo he hee moeen aeggen egen de Engelsen,

word besloen eche oorlogsschepen e bouwen.

De (handels-)oorlogen me Engeland worden voor een belangrijk deel op

zee uigevochen. De Briten waren begonnen me de bouw van speciale

oorlogsschepen maar de Hollanders wisen deze ijdelijke achersand

snel in e halen. De ijd van Johan de Wit, Michiel de Ruy-

er en Maaren Harpersz Tromp is er n van groe eco-

nomische bloei in de Nederlandse seden, mede e dan-

ken aan de krachige heerschappij er zee.

Links: WiteC. DeWih werdals bevelhebber van devlooin 1647 door deSaen-

Generaalnaar Braziligezonden.

Rechs: Deslag bijNyborg

18 uwM ro rlzn rusln

Willem III overlijd in 1703 kinderloos. Een krachige op-

volger onbreek. In egenselling o bondgenoo Enge-

land hee de Republiek der Zeven Verenigde Nederlan-

den echer nauwelijks wa over op mariiem gebied: geen

handelwinsen, geen kolonin. Marken en roues wor-

den door Engelse o Franse schepen bediend. De omvang

van de Nederlandse oorlogsvloo word in de periode o

1750 vrijwel gehalveerd. De Vierde Engelse Oorlog breek

ui en de Republiek is nie in saa de Engelsen e weer-

saan. He vredesverdrag da in 1784 word gesloen bee-

ken da de VOC haar specerij-

enmonopolie verlies, waar-

door he nie meer mogelijk

blijk zich zelsandig in Azi e

handhaven.

Boven: Reddingsacievan dePie Hein bijdebrikAjax.

Links onder: Heschegbeeld, bijgenaamddeLoden Verrader, oegeschreven aan degexplodeerdeAlphen.

Rechs onder: CafCaprillis. Opdeverpakking heverhaalv an de

gexplodeerdeAlphen (mefouief jaaral).

4 A l l e H e n s | s p e c i a l A l l e H e n s | s p e c i a l

V E R L E D E NV E R L E D E N

7/29/2019 KM-525jaar

4/11

B

T hstsch dmttsstdNederland kende vanaf 15 vijf verschillende admiraliteiten die door de zeegewesten zelf werden bestuurd.

Zeeland, Amsterdam en Friesland hadden ieder hun eigen marineorganisatie. In Holland waren in 15 twee

afzonderlijke admiraliteiten ontstaan: de Maze (Zuid-Holland), met de zetel in Rotterdam en het Noorderkwar-

tier, waar de admiraliteit afwisselend in Hoorn en Enkhuizen vergaderde. Samenvoeging van de verschillende

admiraliteiten werd eeuwenlang door de verschillende gewesten tegengehouden. Maar er zijn ook voorgangers

geweest en sommige admiraliteiten hebben hun zetel een keer verplaatst.. Daarom zijn er tien p laatsen die wij

admiraliteitsstad noemen: Veere, Vlissingen, Middelburg, Rotterdam, Delft, Amsterdam, Dokkum, Harlingen,Hoorn en Enkhuizen. Tekst: Ewold de Bruijne

VrOp 8 januari 1488 vaardigde Maximiliaan van Habsburg, keizer van he Duise

Rijk en heer der Nederlanden, de Ordonnanie op de Admiraliei ui. Sindsdien

beschiken de Nederlanden over een ormele, permanene organisaie van de

zeesrijdkrachen.

He Zeeuwse Veere was van 1488 o 1560 de zeel van deze eerse admiraliei en

mede daardoor de belangrijkse vloobasis van de Nederlanden. Veere word

daarom wel de bakerma van de Nederlandse zeemach genoemd.

DlDel was slechs kore ijd admiralieissad, namelijk oen Willem van Oranje

er in 1573 voor de eerse (en laase) keer een raad er Admiraliei van Holland

samenriep. Hij deed da in een vergeese poging de zeemach van de opsandige

gewesen e reguleren en cenraliseren. Omda de Spanjaarden nog de srook

land van Haarlem o Amserdam bezeten, was he gewes Holland nog in

ween gedeeld. De seden van he noordelijk deel weigerden daarom besuur-

lijk samen e werken me hun zuidelijke wederhel. Zo onsonden er wee

admiralieien in Holland: de Maze en he Noorderkwarier.

De banden van de marine me Del werden in 1842 weer aangehaald door de

opriching van de Polyechnische Academie, een voorloper van de huidige TU

Del. Hiermee werd onder meer egemoe gekomen aan de behoee aan ech-

nisch onderwijs en de proessionaliseringsdrang bij de Koninklijke Marine. To

ca. 1900 werd he scheepsbouwkundig onderwijs aan deze school, he enige

scheepsbouwonderwijs in Nederland, verzorgd door leerkrachen aomsig

van de marine.

20 uwD Wrldoorlon

De echnologische revoluie die is ingeze me de indu-

srile revoluie word door de Koninklijke Marine aan

he begin van de 20e eeuw me krach voorgeze. In 1905

word de eerse onderzeeboo in diens geseld. In 1917

zien we de opriching van de Marineluchvaardiens.

Hollandsche Signaalapparaen in Hengelo onwikkel

mede en bae van de marine echnologie die aan de wieg

saa van de eerse radarsysemen. De Tweede Wereldoor-

log eis een zware ol van de Nederlandse marine die me

de geallieerde bondgenoen mee blij vechen in Europa

en in Azi. Na de Tweede Wereldoorlog word de gedeci-

meerde Nederlandse vloo aangevuld me vooral voorma-lige Amerikaanse en Brise schepen.

De belangrijkse bijdrage van de Koninklijke marine in de

20e eeuw is he volharden in de srijd om de vrijheid van

Nederland en de veiligheid op zee ijdens wee bloedige

Wereldoorlogen. Daarnaas hee de Marine nie alleen

de scheepsbouw in Nederland enorm gesimuleerd, maar

ook de onwikkeling van nieuwe communicaiemidde-

len, sensoren (radar, sonar, 3-D radar) en deensieve wa-

pensysemen (onderzeeboen, de Goalkeeper, ...).

Boven: Dekanonneerboo Hr.Ms. Flores.

Onder: Logo van heNAVOSeasparrow-projec (geleidewapen).

19 uwD ndusrl rolu n d mrnschpsbouw

He soomschip doe zn inrede en houen schepen maken plaasvoor saal. "Nederlandse Soomboomaaschappij Feyenoord

word opgerich in Roterdam en laer de Koninklijke Fabriek van

Soom- en andere Werkuigen in Amserdam. De bedrijven verzor-

gen opleidingen voor marine-ingenieurs en marineocieren. In

1842 word in Del de Polyechnische Academie opgerich, cen-

rum van echniek en weenschap me een belangrijke mariieme

componen. Hiervoor was er buien de marine geen scheepsbouw-

kundig onderwijs in Nederland. De marine lever o 1901 de leer-

krachen in de vakken scheepsbouw en scheepsekenen. In 1875

richen de marine-ingenieur B.J. Tideman en Arie Smi de maa-

schappij De Schelde op e Vlissingen. De wer dien onder meer om

de gierende werkeloosheid in Vlissingen na de sluiing van de

Rijkswer in 1868 op e vangen.

De marine is voordurend acie me he aanjagen en implemene-

ren van echnologische vernieuwingen. De Koninklijke Marine le-

ver ondernemers a die zich soren op de grooschalige scheeps-

bouw, maar ook op al van andere indusrile en handelsacivieien.

Ook in he echnisch onderwijs in Nederland neem de Koninklijke

Marine een vooraansaande posiie in.

Boven: DeSirius van deGouvernemens Marinein Ambon.

Onder: Grafmonumenvan luienan-admiraaljon kheer Jan H. van Kinsbergen in deNieuweKerkin Amserdam.

D drn nr nno n d Konnkljk Mrn h op

mrdr bdn zr blnrjk bjdrn n d on-

wkkln n d knnsconom n Ndrlnd. Vrdrop n

dz spcl kun u mr lzn or d onwkklnn n d

21 uw.

6 7A l l e H e n s | s p e c i a l A l l e H e n s | s p e c i a l

V E R L E D E N V E R L E D E N

7/29/2019 KM-525jaar

5/11

RotrdmRoterdam werd admiralieissad in 1573, oen de Admiraliei

van Zuid-Holland, o de Maze, werd opgerich. De admiraliei

had een inke wer van aanbouw op he Reuzeneiland, die door

de groe bedrijvigheid van koopvaardij en visserij in de nauwe

grachen echer zeer onvry bevonden werd. Daarom ungeer-

de Hellevoesluis aan de monding van he Haringvlie voor de

Maze als wer van uirusing, reparaie en conservaie. Na 1795

ging de Roterdamse wer verder als Landswer en daarna Rijks-

wer, maar werd in 1850 gesloen. Hellevoesluis is o 1933 als

marinebasis in gebruik gebleven. Vana 1862 is Roterdam ook

d locaie waar mariniers hun loopbaan bij he korps beginnen.

In 1940 werden alle voormalige admiralieisgebouwen en de

oenmalige Marinierskazerne door he Duise bombardemen

vernieigd. Van 1946 o 1962 diende de Waalhaven als basis voor

de onderzeediens.

HrlnnIn 1580 was de haven van Harlingen uigediep en in 1600 werd

de Zuiderhaven aangelegd. Al lang voor de verhuizing naar Har-

lingen in 1645 werden er schepen voor de Friese admiraliei ge-

bouwd en uigerus. Bijna wee eeuwen lang was Harlingen een

marinesad me uigebreide walvoorzieningen en scheeps-

bouwacilieien. In de 18de eeuw had de admiraliei veel las

van de economische crisis in Friesland, maar ijdens de Vierde

Engelse Oorlog (1780-1784) werd de wer nog van n o vier hel-

lingen uigebreid. Toch blee de admiraliei armlasig en al in de

Baaas-Franse Tijd (1795-1813) werden de acilieien van de

hand gedaan.

8 9A l l e H e n s | s p e c i a l A l l e H e n s | s p e c i a l

V E R L E D E NV E R L E D E N

MddlburIn 1574 werd in Middelburg, da zich da jaar bij de Opsand

had aangesloen, een Provinciale Raad opgerich, die evens

de admiralieisaken uivoerde. In 1597 werd een apare ad-

miraliei voor Zeeland ingeseld, maar die werd och be-

mand door de leden van de Provinciale Raad. In de sad had

de admiraliei acilieien voor de uirusing, he onder-

houd, de bevoorrading en de bouw van oorlogsschepen. Vlis-

singen zou echer al snel de belangrijkse wer en vloobasis

worden. Middelburg zie me he opheen van de Zeeuwse

admiraliei in 1795 he admiralieiscollege verrekken.

Enkhuzn

Om in de Sin Pieershaven bij de admiralieiswer e ko-men, moesen de marineschepen door de Rommelhaven, de

Nieuwe Haven, de Kuipershaven en he Oorga, een rajec

me drie bruggen en wee bochen van negenig graden, wa

voor marinedoeleinden bezwaarlijk was. Eind 17de eeuw

raake Enkhuizen ook economisch in verval. De oorlogen

me Engeland, he verzanden van de havenmond en de con-

cenraie van handel op Amserdam, zorgden ervoor da Enk-

huizen veel marineacivieien kwij raake. Enkhuizen werd

egelijk me Hoorn in 1830 als marinelocaie opgegeven.

AmsrdmDe Amserdamse admiralieisraad, opgerich in 1584, zeelde in een voornaam

pand op de Oudezijds Voorburgwal. De wer lag achereenvolgens op he eiland

Uilenburg, he eiland Rapenburg en werd enslote in 1655 geheel nieuw inge-

rich op he ooselijk eiland Katenburg. Door de Ooszeehandel, de Levanhan-

del, de VOC, de WIC en de sapelmark onpope Amserdam zich in de 17de eeuw

o nancieel en commercieel cenrum van Europa. Gedurende de 17de en de

18de eeuw was de Amserdamse admiraliei de rijkse van he land en leverde de

meese schepen. Ook in de 19de eeuw was he eablissemen de belangrijkse

bouwwer van de Koninklijke Marine. Na de sluiing van de Rijkswer e Vlissin-

gen in 1868 blee de Rijkswer e Amserdam als enige wer van aanbouw van de

Koninklijke Marine over. In 1915 sloo ook de Amserdamse wer zijn pooren,

waarna de nieuwbouw geheel bij de pariculiere scheepsbouw werd onderge-

brach. He wererrein op Katenburg blee voor de Koninklijke Marine behou-

den als Marine-eablissemen.

DokkumDe Friese Admiraliei, opgerich in 1597, werd aanvankelijk gehuisves in he

oude raadhuis van Dokkum. In 1618 verhuisde de organisaie naar He Admirali-

eishuis. In de haven waren de voorzieningen aanwezig die de Friese Admirali-

ei nodig achte voor de wee oorlogsschepen die de Wadden onder conrole

moesen houden. De sad onbeerde echer een groe wer en magazijnen, erwijl

he Dokkumerdiep aan verzanding onderhevig was. Al in 1603 werd een eerse

voorsel gedaan om de admiraliei naar Harlingen e verhuizen. Da vond in 1645

daadwerkelijk doorgang.

VlssnnIn 1576-1577 is he prijzenho van Middelburg kore ijd verplaas naar Vlissin-

gen en werd Raad er Admiraliei genoemd. Alle overige zeezaken bleven ech-er onder he beheer van de Provinciale Raad in Middelburg. Laer bevond zich

in Vlissingen de wer van aanbouw van de Zeeuwse admiraliei en werd de sad

de voornaamse vloobasis van Zeeland. In 1814 vesigde de Nederlandse zee-

mach er he Marine Eablissemen Vlissingen, een scheepswer voor nieuw-

bouw, reparaie en uirusing van marineschepen, die in 1868 weer werd geslo-

en. In 1875 werd de Koninklijke Maaschappij De Schelde (KMS) opgerich, he

egenwoordige Damen Schelde Naval Shipbuilding. Van 1914 o 1924 deed Vli s-

singen ook diens als onderzeeboobasis. Ook voor de mijnendiens was de sad

een ijdlang de huisbasis.

HoornDe Admiraliei van he Noorderkwarier werd in 1573 egelijk me die van de

Maze opgerich. Vana 1597 zeelde de raad om beuren in Hoorn en Enkhuizen.

To he midden van de achtiende eeuw werden in Hoorn nog linieschepen ge-

bouwd, maar gaandeweg lie de admiraliei de bouw daarvan seeds meer over

aan de Amserdamse wer. In de achtiende eeuw verzandde de haven van

Hoorn, waardoor de handelsschepen door voeren naar Amserdam o naar

Zaandam. Ook voor de marine werd de haven minder aanrekkelijk. In 1830

werd Hoorn, oen nog alleen sloepenwer, door de marine als werocaie en

marinehaven opgeheven.

DeAmserdamse viermaser DeHollandse Tuyn en andereschepen bijhe binnenvaren van heIJ naerugkeer uiBrazilie

7/29/2019 KM-525jaar

6/11

De Koninklijke Marine

Sinds 525 jaar beschikt Nederland over een georganiseerde zeemacht. We zijn trots op dat

jubileum en staan er daarom bij stil. Ons land is groot geworden door de overzeese handel en

ook vandaag de dag heeft Nederland ha ar sterke economische positie te danken aan de maritieme

in- en eport. Met haar grote diversiteit aan taken staat de Koninklijke Marine ervoor om deze

positie te verdedigen. Voor veiligheid op en vanuit z ee, zo wijd de wereld strekt.

A l l e H e n s | s p e c i a l 0 A l l e H e n s | s p e c i a l

7/29/2019 KM-525jaar

7/11

O K M

Wdwd v vghd p vut zTekst: Maartje van der Maas | Fotos archief

Kunduz

In he Aghaanse Kunduz garanderen de

mannen van he Korps Mariniers de veilig-

heid van de poliierainers van de Koninklij-

ke Marechaussee. He Korps Mariniers is een

expediionaire eenheid die al aan diverse

landmissie hebben deelgenomen, van crisis-

beheersing- o humaniaire operaies.

An-prrjoprs

Piraerij is een keiharde business geworden waar miljoenen

in omgaan. He vorm een serieuze bedreiging voor de we-

reldwijde handel op zee maar ook voor de sabiliei in be-

paalde regios. De Koninklijke Marine lever sinds 2008 een

belangrijke mariiem, miliaire bijdrage aan de inernaio-nale piraerijbesrijding.

Mjnndns

Er lig nog een groo aanal explosieven ui de Tweede

Wereldoorlog op de bodem van de Noordzee. Omda

beroepsvissers me hun neten over de zeebodem

gaan, kom daar wel eens een explosie in. Di kan

mensenlevens kosen. De mijnendiens zorg ervoor

da de zeebodem zo schoon mogelijk word door de

explosieven op e sporen en op een veilige plaas e

laen onploen.

Crbsch Gbd

In he Caribisch Gebied meng de Konink-

lijke Marine zich consan in de srijd egen

illegale prakijken op zee. Denk hierbij aan

wapen- en mensensmokkel maar als voor-

naamse aan ransporen van drugs. Daar-

naas onderseun de marine de Kuswach

voor he Koninkrijk der Nederlanden in he

Caribisch Gebied. De voornaamse aken

richen zich op diensverlening: nood-,

spoed- en veiligheidsverkeer, search and

rescue en rampenbesrijding en daarnaas

besrijding van smokkel.

Dns Dukrop

De primaire aak van deze groep is he uivoeren van duik-

operaies en he ruimen van explosieven. Daarnaas lever ze

me drie eams overige operaionele duikaken. He Very

Shallow Waer duikeam onderseun ambische operaies

door gebieden vrij e maken van mijnen en andere obsakels.

He Diepduikeam hee zich gespecialiseerd in diepduik-

operaies en er is nog een bergings- en reconsrucieeam.

3A l l e H e n s | s p e c i a l A l l e H e n s | s p e c i a l

H E D E N H E D E N

7/29/2019 KM-525jaar

8/11

V

D m d 21 uw

verdienen me de aoopsommen voor de gijzelaars, inves-

eren ze in de economien van landen zoals Kenia o Tanza-

nia. Di zware geld verspreid zich vervolgens als een virus in

een wite economie. Deze landen, die hun handel door dedreiging van piraerij nabij hun waeren al zien gehinderd,

worden dan ook van binnenui nog eens hard geraak. Hun

onwikkeling saa sil. En da raak dan weer de landen die

voor in- en uivoer afankelijk zijn van in di geval Kenia en

Tanzania, namelijk vrijwel he hele Groe Meren-gebied in

Cenraal Arika. Zo breid he schadelijke eec van piraerij

zich ui over de hele regio. En ook deze regio is voor de han-

del en v eiligheid voor Nederland van groo belang.

Vrj z

Zevenig procen van de wereld besaa ui zeen en oceanen.

Van een groo deel daarvan maken we gebruik als ranspor-

roue, bron van voedsel en grondsoen o er recreaie. Di

enorme gebied is voor iedereen vrij. Ondanks da er regels

zijn agesproken, besaa er geen zeepoliie die oezich

houd o de handhaving van de regels verzorg. Kwaadwillen-

den proeren daarvan. Smokkel van drugs, wapens en men-

sen, roo van grondsoen, he dumpen van aval en zels

hand- en spandiensen voor en relaies me errorisenne-

werken en undamenalisische groepen zijn voorbeelden.

Di gebeur in de waeren rondom Somali, maar ook in he

Caribische Gebied en langs de Europese Zuidgrenzen. Die

misdaadacies beperken zich echer nie o de zee alleen.

Acher de acies gaan organisaies schuil, vaak gehuisves in

landen me een zwak besuur. Zij hebben een onwrichend

eec op de bevolking en op he land.

Confcn n crss

Di is de conex waarin wij als marine in acie komen. Bij

voorkeur om conicen en crises e voorkomen, maar ook

om verdere uibreiding van misdadige acies e voorkomen

en uieindelijk, als andere mogelijkheden nie werken, in e

grijpen. Da bereiken we door aanwezig e zijn, desnoods

coninu. Pas dan krijgen we zich op een gebied, kunnen we

anderen onderseunen en kunnen we in opdrach van de po-

liiek reageren als meer acie nodig is. Onze aanwezigheid in

he Caribisch Gebied, op de Noordzee en als deel van de per-

manene NAVO-eskaders zijn hiervan voorbeelden. Di sel

eisen aan onze eenheden: snel er plaase kunnen zijn, exi-

bel inzebaar en voor langere periodes onafankelijk in op-

reden en opereren.

De wereldwijde vraag naar energie neemt toe. De zoektocht naar andere

en schonere energiebronnen groeit. Liuefied Natural Gas is zon energie-

bron van de toekomst. Dit vloeibare aardgas komt uit landen als Indone-

si, Qatar en Maleisi. Pijpleidingen zijn duur of zouden instabiele gebieden

moeten doorkruisen. Daarom wordt het gas in grote, gespecialiseerde

tankers naar Europa verscheept. Als zij niet langer veilig langs de Hoorn

van Afrika kunnen varen en om het enorme continent heen moeten gaan,

loopt de toevoer van het gas vertraging op. Uiteindelijk zou dan bij ons zo

maar elke dag het licht even uit kunnen gaan. Tekst: Maartje van der Maas |

Fotos: Audiovisuele Dienst Defensie

D slln n d nroduc oon mn d rol n d r-

ln n d Konnkljk Mrn n d 21 uw n.

W bknn d zsrjdkrchn oor Ndrlnd, Eu-

rop n d wrld?

In de agelopen jaren is he mariieme oneel van karaker

veranderd. In de 20e eeuw, zowel ijdens de Eerse als de

Tweede Wereldoorlog en daarna ook ijdens de Koude Oor-

log, sonden vooral groe vloen egenover elkaar. Nu, aan

he begin van de 21e eeuw, word de wereld vooral gecon-

roneerd me risicos als gevolg van smokkel en misdaad. In

da opzich lijk de huidige ijd juis op de 19e eeuw.

Ook oen richten de marines zich meer op he onderseu-

nen van handel en diplomaie en he besrijden van misdaad

dan op he bevechen van elkaar. He verschil me die ijd is

echer da de landen nu veel afankelijker van elkaar zijn ge-

worden. Een nancile crisis in de Verenigde Saen veroor-

zaak schokgolven in Europa. Nederland mag dan een klein

land zijn, he saa wel midden in de wereld. Onze welvaar,

veiligheid en sabiliei worden benvloed door onwikkelin-

gen op he wereldoneel. Als marine moeen we dus dr

opreden waar onze belangen, en die van onze bondgeno-

en, in he gedrang komen. Juis op da gebied kan de marine

he verschil maken.

Zwr ld

Neem he voorbeeld van anipiraerij. De ogen zijn he eers

gerich op de veilige doorvaar van scheepvaar. Maar vrije

handelssromen beekenen meer dan alleen open roues en

knooppunen. Ook de brongebieden van grondsoen en de

overslaghavens van halabricaen en eindproducen moeen

oegankelijk en veilig zijn. Alleen zo is een werkende econo-

mie gegarandeerd.

En da is waar he indirece en minsens zo schadelijke eec

van piraerij zich manieseer. Acher de piraen die in klei-

ne boojes koopvaarders kapen, gaa een newerk van geor-

ganiseerde misdaad schuil. He geld da deze misdadigers

Foo linkerpagina:Hr.Ms. Maassluissleepeen smok-

kelschip ijdensdegrensbewa-kingsoperaieFRONTEX.

Demarinewerkals een geine-greerdgeheelvanvlooeenheden enmariniers.

O ,

A l l e H e n s | s p e c i a l4A l l e H e n s | s p e c i a l

T O E K O M S T T O E K O M S T

7/29/2019 KM-525jaar

9/11

Maar daar blij he nie bij. De marine saa voor veiligheidp maar ook vnui zee. We moeen in saa zijn om vanui

zee snel o inervenie over e gaan, bijvoorbeeld om een

evacuaie ui e voeren o bijsand e verlenen na een ramp.

Ook kunnen we bijdragen aan de normalisaie van een regio

als he zich hersel na een crisis. De inze van onze marinier-

seenheden in Aghanisan, Tsjaad en Irak zijn daarvan recen-

e voorbeelden. Onze krach rus erin da we op zee opereren

en van daarui onderseuning kunnen bieden op he land.

Comprhns pproch

Mariiem opreden is meer dan marine-opreden. Dus opere-

ren we me eenheden van de landmach, de luchmach en

de marechaussee. Maar he is ook inerdeparemenaal: me

personeel en middelen van andere miniseries. Ook op en

vanui zee geld de zogenoemde comprehensive approach.

Hierbij spreek een evacuaie o humaniaire assisenie van-

ui zee direc o de verbeelding, maar in mariieme capaci-

eisopbouw lig een mooie en dankbare aak weggelegd.

He rainen van collegas ui landen in insabiele regios, he

verserken van he bese van he mariiem belang en he ver-

beeren van de inrasrucuur dragen bij aan een regionale

capaciei om he rech ook op zee a e dwingen. Als gene-

greerd eam van vloo en mariniers zijn wij in saa om ver-

schillende parijen van zowel andere krijgsmachdelen als

andere deparemenen e vervoeren en een plaorm e bie-

den voor diverse acivieien, van he rainen in varen me en

onderhouden van kleine vaaruigen o he opzeten van on-

derhoudsschemas. En uieindelijk zels o onderseuning

van operaies in regionale waeren. Neem de Gol van Gui-

nee. Daar vind piraerij plaas en smokkel van drugs, wa-

pens en zels mensen. Ook maken buienlandse vissersche-

pen groe vangsen die nie alijd nejes worden

gerapporeerd. Daar kan geriche assisenie bij de opbouw

van capacieien leiden o een serkere sabiliei en veilig-heid.

Prsonl mk h rschl

Di vraag wel ies van he personeel. De mannen en vrou-

wen van de Koninklijke Marine moeen snel kunnen schake-

len van uncie, maar ook van operaie. De ene dag sa je nog

als .50 schuter op pos bij een couner drugs-acie, de vol-

gende dag gee je uileg aan een Arikaanse collega. Zo pa-

rouilleer je me een landingsvaaruig voor een piraenkamp,

vervolgens lever je goederen a op he srand van een door

een nauurramp geraak land. De exibiliei en onafanke-

lijkheid die we van onze vaar- en voeruigen eisen, gelden

dan ook als eisen voor ons personeel. He zorg voor de ui-

daging, he is ook ies wa nie zomaar van zel kom.

D unk cpcn n d Konnkljk Mrn, zowl

mrl ls prsonl, kunnn n onbrkn n h

hud klm wrn ll lndn ls rdrjs n lkr

rjpn n nzjd drn s rnn door mr-

oud rscos. H mrm oprdn, smn m

prnrs, kn dn h rschl mkn: om zo wjd d w-

rld srk lhd op n nu z bdn. Wn

d r ook komnd uw no no wrk oor d m-

rn op d plnk l, d s wl dudljk!

6A l l e H e n s | s p e c i a l

T O E K O M S T

7 A l l e H e n s | s p e c i a l

O ,

T O E K O M S T

Ht Jt Suppt Shp: d K Dm

De Koninklijke Marine hee weinig capaciei voor ranspor

van groo maerieel over zee. Daarnaas is er ook meer be-

hoee aan ruime voor helikoperoperaies en bevoorrading

op zee. Da is de krach van he Join Suppor Ship: he is een

anker maar kan ook een groe hoeveelheid maerieel voor

operaies op land en in de luch meenemen.

Bss op z

He schip beschik over capacieien voor bevoorrading, op-

slag, ranspor, laden en lossen, over voorzieningen voor

medische, echnische en logisieke onderseuning, maar

ook over accommodaie voor de bemanning en voor eva-

cus. He krijg een benedendeks ranspordek om zwaar

maerieel zoals panserhouwisers o Chinook-helikopers e

vervoeren. He schip kan ook ungeren als helikoperbasis.

Daarvoor zijn er wee landingsplaasen en bied de hangaar

van he schip plaas aan wee van helikopers me gespreide

roorbladen o zes helikopers me gevouwen roorbladen.

Daarnaas kan he ook onafankelijk van havenacilieien

laden en lossen. Hierdoor hoeven onderseunende eenhe-

den en middelen nie meer op he land gesaioneerd e wor-

den. He schip kan ook zelsandig noodhulp verlenen in

veragelegen gebieden. De laad- en losmiddelen van de Karel

Doorman besaan ui een roll on-roll o laadklep voor zware

Aan het begin van de 21e eeuw wordt de wereld geconfronteerd met risicos als gevolg van terrorisme, smokkel

en misdaad. Onze welvaart, veiligheid en stabiliteit worden benvloed door ontwikkelingen op het wereldtoneel.

Als marine moeten we daar optreden waar onze belangen, en die van onze bondgenoten, in het gedrang komen.

Juist op dat gebied kan het verschil gemaakt worden. En daarvoor heeft de marine goed materieel en slagkracht

nodig. Tekst: Maartje van der Maas | Fotos: AVD D

H K M

B p d tmst

Humaniaire

hulpverlening nadeaardbeving opHai.

Foo links onder:Zo sa jebroodebakken, zo ben

jeschuter op debrug.

Foo rechs onder:Niealleenveiligheidop zee

maar ookvanuizee.

7/29/2019 KM-525jaar

10/11

9 A l l e H e n s | s p e c i a l8A l l e H e n s | s p e c i a l

T O E K O M S TT O E K O M S T

D -

Ht Ocgg Pt Vss: d Hd-ss

De hoodaken van deze schepen liggen alleen laag in he

geweldsspecrum. Ze liggen op he gebied van de kuswach,

zowel in Nederland als in he Caribisch Gebied inclusie

search and rescue en rampenbesrijding. Anderzijds voeren

de OPVs zich op mariieme veiligheidsaken, zoals beveili-

ging egen piraerij, evacuaies en humaniaire hulpverle-

ning. De schepen dienen als plaorm voor de NH90 en heb-

ben capaciei voor wee Fas Raiding Inercepion and

Special Forces Cras (FRISCS). Naas een vase bemanning

van maximaal vijig personen, kunnen de parouillesche-

pen veerig opsappers accommoderen.

Schp n h Jr

Tijdens he Mariime Awards Gala 2012 werd de Holland-

klasse uigeroepen o Schip van he Jaar. Deze presigieuze

prijs van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici

op Scheepvaargebied is voor he mees innovaieve schip,

onworpen en groendeels gebouwd in Nederland. Di van-

wege he baanbrekende onwerp op he gebied van veilig-

heid en milieu en vanwege he ei da de bemanning slechs

50 personen el.

D Fst Rdg Itcpt d SpcFcs Cf: d FRISC

De Boson Whalers en de Landing Cra Rubber Moorised

van he Korps Mariniers moesen vervangen worden. Me de

koms van de parouilleschepen van de Hollandklasse werd

er ook gezoch naar een geschik vaaruig om in de OPV mee

e nemen voor he uivoeren van boardings. Ui de mix van

eisen die deze operaionele scenarios me zich meebrengen

is de FRISC geboren.

Vrschllnd rss

De boo word sraks geleverd in verschillende versies. Een

raiding-ype voor he Korps Mariniers, waarmee we een ge-weergroep op he srand kunnen azeten en weer ophalen

zoda zij een operaie kunnen uivoeren. Aan boord van de

nieuwe parouilleschepen van de Hollandklasse kom een

inercepor-versie en de Mariime Special orces Operaors

en de Uni Inervenie Mariniers nemen he boarding-ype in

gebruik. Di wijde specrum aan inzemogelijkheden was de

leidende gedache bij de onwikkeling van he vaaruig.

D NATO Hcpt 90

DeNH90 is aangescha er vervanging van de Lynx SH-14D

mariieme helikoper en de AB-412-reddingshelikoper. Bij

Deensie gaan wee versies van deze hypermoderne helikop-

er vliegen. De NATO Frigae Helicoper (NFH) die op Mari-

iem Vliegkamp de Kooy in Den Helder word gesaioneerd

en de Tacical Transpor Helicoper (TTH) die vana vliegbasis

Gilze-Rijen gaan opereren.

D NFH

De mariieme versie van de helikoper is primair bedoeld

voor onderzeeboobesrijding maar de NFH is ook geschik

voor oppervlake oorlogvoering, search and rescue en kan

onderseuning verlenen in ani-piraerijoperaies o de a-

ken in he Caribisch Gebied. Ook kan de helikoper beperk

worden ingeze bij luchverdediging , bevoorrading van

schepen en roepenranspor.

D TTH

Deze helikoper is onworpen voor he ranspor van 20 mili-

airen o meer dan 2.500 kg aan v rach. Ook zijn de oesellen

geschik voor search and rescue. Andere mogelijke aken zijn

medische evacuaies, speciale operaies, elecronic warare,

vliegende commandopos o parachuing.

voeruigen aan de suurboordzijde, een laadplek voor l an-

dingsvaaruigen en een laadkraan. Zware ladingen kunnen

me een li worden verplaas van he rij- naar he helikop-

erdek en omgekeerd. Aan boord is ook een hospiaalcom-

plex me wee operaiekamers, een high care-adeling, een

rngenruime, behandelkamers en een ziekenboeg.

Groos schp

De Karel Doorman word in 2015 in de vaar genomen en is

dan he groose schip van de marine: 204,7 meer lang. 28

meer langer en 10.000 on zwaarder dan he huidige groo-

se schip Hr.Ms. Johan de Wit. He Join Suppor Ship is dan

overigens nie alleen he langse, maar ook he hoogse

schip van de marine: 49,63 meer hoog, zo'n 5 meer hogerdan Hr.Ms. Johan de Wit.

7/29/2019 KM-525jaar

11/11

Zg dt mt!Deel uw marineverhalen

met de rest van Nederland

Heef u mooie verhalen over uw marinetijd? Wij willen ze

graag hebben. Speciaal voor het jubileumjaar is een platorm

www.marine525.nl ontwikkeld, waar u door middel van otos,

videos en verhalen kennis kunt maken met de belangrijkste

punten uit de marinehistorie, de grootste zeehelden en de

evenementen die we dit jaar organiseren.Een geschiedenisboek, maar dan vele malen interactiever,

mooier en spannender.

We willen samen met u gedurende het jubileumjaar het

historische verhaal van 525 jaar marine compleet maken. Via

dit unieke platorm kunt ook u namelijk uw marineverhaal

delen met de rest van Nederland.

Heef u een mooi verhaal met otos o videos? Stuur het naarons in en word onderdeel van de marinehistorie. Samen

maken we het verhaal compleet.

Kijk dus gelijk op www.marine525.nl en doe mee!